DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 1 Mei-viering in het buitenland. Openbare orde vraagt om bescherming. Dxufdiiksch Owze JiolomëH Ho. 103 Woensdag 2 Mei 1934 136e Jaargang Tweede Kamer-zitting Regeling van werkzaamheden. Over het algemeen is de arbeiders-hoogtijdag buitengewoon kalm verloopenbehalve in Parijs, waar relletjes ontstonden. Groote parade te Moskou. mm Wat vandaag de aandacht trekt,,* ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTENT IEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. DEN HAAG, 1 Mei 1934. Een slecht bezochte vergadering heden. Het weer was er voor sommige leden blijkbaar te mooi voor om te vergaderen en de sociaal-democraten bleven heden, 1 Mei, op een paar na weg, wegens an dere drukkere bezigheden. Maar toen ten slotte om tien minuten over één de vergadering werd geopend, zagen we, eenigszins tot onze verwondering, de revolutionnaire phalanx volledig aan wezig. De vergadering begon met een regeling van de werkzaamheden. De Voorzitter bracht tal van wetsvoorstellen op de agenda voor de eerstvolgende dagen. Over de wijziging van de Winkelslui tingswet, voorgesteld door de vrijzinnige Kamerfractie, repte hij evenwel niet, hoewel de geestelijke vader er van, Dr. Vos, er op had aangedrongen deze ook op de agenda te plaatsen. Nu vroeg deze hoe het er mee geschapen stond, maar toen de Voorzitter hierop antwoordde, dat hij het voorstel niet op de agenda zou plaatsen zoolang de Regeering haar desbetreffend voorstel in nadere over weging hield, stelde Dr. Vos voor alsnog zijn ontwerp op de agenda te brengen. Op aandrang van den heer Boon (lib.) stelde de Voorzitter voor de stemming hierover tot morgen aan te houden en daarmede vereenigde de Kamer zich. Het wetsontwerp tot regeling van de opleiding tot onderwijzer, werd naar een speciale commissie verwezen. De begroo ting van het Landbouwcrisisfonds komt 15 Mei aan de orde. Hierna was aan de orde de behande ling van een achttal contingenteerings- ontwerpen (servetgoed, beddelakens, ge- isoleerde electriciteitsgeleidingen, scha pen, slachtpaarden, katoenen manufac turen, kousen en sokken, naaigaren enz.) Het waren alle ontwerpen tot bekrach tiging van reeds uitgevaardigde ko ninklijke besluiten en veel was er niet tegen in te brengen. Alleen over één ont werp, dat betreffende den invoer van geisoleerde electriciteitsgeleidingen, deed eenige bezwaren opperen o.a door den heer IJzerman (s.d.a.p.), die vreesde dat daardoor een soort van monopolie werd geschapen voor de Draka, de Draad- en Kabelfabrieken te Amster dam. Ook werd er geklaagd, dat de con- tingenteeringsontwerpen lang op zich lieten wachten nadat de kon. besluiten tot contingenteering waren uitgevaar digd. Minister Colijn, beantwoordde de spre kers als Minister van Economische Za ken. Hij verklaarde, dat hij steeds zorg de, dat tegelijk met een kon. besluit het ontwerp tot wettelijke bekrachtiging er var. werd opengesteld. Wat het bezwaar van een monopolie voor de Draka be treft verzekerde hij, dat er voor de im porteurs behoorlijk werd gezorgd, maar naar aanleiding van de opmerkingen van den heer IJzerman en anderen zou hij met een commissie van grossiers nader overleg plegen. De ontwerpen werden daarop zonder hoofdelijke stem ming goedgekeurd met aanteekening, dat de communisten als tegenstemmers wenschten beschouwd te worden. Het hierop aan de orde zijnde wets voorstel, tot opheffing van de onder scheiding tusschen handelsdaden en niet-handelsdaden en tusschen kooplie den en niet-kooplieden, heeft een dubbe le strekking. Het wil de tegenwoordige bijzondere voorschriften voor daden van koophandel, koopman en handelszaken als verouderd doen verdwijnen, en an- derszijds deze in zooverre zij nog reden van bestaan hebben handhaven als voorschriften voor bedrijfsdaden in het algemeen. De heer Vervoorn (plattel.) had bij amendement voorgesteld, dat niet voor alle bedrijven een behoorlijke boekhou ding verplichtend zou worden gesteld, waarbij hij in het bijzonder het oog had op de plattelandsbevolking. Het werd be streden door den heer Goseling (r.k.) en Minister van Schaik en verworpen met enkel den voorsteller, de communisten en den heer Westerman (nat. herst.) als voorstemmers. Het ontwerp werd daar na goedgekeurd. Hierna kwam het voornaamste punt van de agenda van heden aan de orde: een reeks van wijzigingen van het Wet boek van Strafrecht tot betere bescher ming van de openbare orde. Eerste woordvoerder was een over tuigd tegenstander van de wijzigingen, de heer Van der Heide (s.d.ap.)). Deze erkende, dat er in woord en geschrift veel wordt gezegd, dat niet door den beugel kan. Maar ons moreel weer standsvermogen lijkt wel voldoende om daaraan de kracht te ontnemen, beter dan verscherpte bepalingen in onze Strafwet Ons volk is over het algemeen gematigd, wars van excessen en diep gaande emotioneele beroering. Voor rel letjes is slechts een kleine groep vat baar. De spr. was overtuigd, dat de be staande wettelijke bepalingen voldoen de waren om buitensporigheden tegen te gaan. Daarbij wees hij op de moeilijk heden welke de journalisten zouden wachten wanneer zij strafbaar werden gesteld voor het relateeren van strafbare uitlatingen op een vergadering waarvan zij verslag hebben te geven. De objecti viteit der pers zou daaronder lijden De vraag, of iets beleedigend is, kan niet objectief worden beantwoord en men mag op willekeur voorbereid zijn. Een voorbeeld van wijs beleid kon de spr. dit wetsontwerp zeker niet noemen. Er is weieens gezegd, dat volk en strafrecht één moeten zijn, maar die eenheid ziet hij niet in het voorstel. De heer L. de Visser (comm.) hield, ge'ijk was te verwachten, een heftige rede tegen deze vet tot bescherming van de democratie tegen de communisten. In het bijzonder kwam de spr. op tegen de vervolging van aantasting van het openbaar gezag en zijn instellingen. „Openbaar gezag" heeft geen vaststaan de beteekenis en terwijl men vrijelijk al les wat men denkt mag zeggen van een naamlooze vennootschap als de Haag- sche Tram, gaat men de bajes in als men beweert, dat het op het stedelijk abat toir een zwijnepan is. Tot nog toe is het strafbaar tot een strafbaar feit op te ruien. Maar hier gaat men veel verder: wanneer een krant een opruiing bevat, wordt zelfs de krantenbezorger aange pakt! Mevr. Bakker—Nort (v.d.) achtte in het algemeen een aanvulling van ons strafwetboek wel gewenscht, maar daarom keurde zij niet elke aanvulling die thans wordt voorgesteld goed. Zoo had. zij bezwaren tegen het strafbaar stellen van beleediging van openbare instellingen. Ook had zij ernstig bezwaar tegen het strafbaar stellen van de pers voor het reproduceeren van strafbare uitingen. Dan worden zelfs kioskjuffrou wen en krantenloopers strafschuldig! De spreekster hechtte wel hare goedkeu ring aan het strafbaar stellen van opzet telijke beleediging van groepen der be volking, waarbij in het bijzonder aan haatuitingen jegens de joden was ge dacht. Daarentegen had zij bezwaar tegen de toepassing van de perventieve hechtenis bij vervolgingen van beleedi ging van het openbaar gezag. Zij ver klaarde ten slotte met de strekking van het ontwerp wel mee te kunnen gaan al koesterde zij enkele ernstige bezwaren. De heer Westerman (nat. herst.), die voor ons moeilijk was te volgen, vond het voorstel wel aannemelijk, maar het ging hem op sommige punten niet ver genoeg. Hij vond het artikel, waarbij de beleediging van groepen der bevolking stiafbaar zal worden gesteld, slecht ge redigeerd en bovendien overbodig. Hij drong ten slotte er op aan, dat de Straf wet een definitie zou bevatten van wat er onder openbaar gezag is te verstaan. De heer Lingbeek (st. herv.) kwam ook in een humoristische rede op tegen de stragbaarstelling van de beleediging van volksgroepen. Wat moet men daaronder verstaan? De joden, de kloosterbroeders, de slagersjongens? Het eischt verduide lijking, nog liever schrapping. De heer Boon (lib.) noemde het wets ontwerp een symptoom van den tijd en de rede van den heer De Visser had hem versterkt in zijn opvatting, dat het on vermijdelijk is. Gelukkig heeft de Minis ter zich in het algemeen binnen behoor lijke perken gehouden. Maar hij kwam op tegen de strafbaarstelling van jour nalisten in de uitoefening van hun werk en ernstig bezwaar had hij tegen de toe passing van de preventieve hechtenis, welke toch al te veel toegepast wordt De heer Sneevliet (rev. soc.) sloot zich aan bij den heer De Visser. Hij beweerde daarbij, dat het ontwerp ons dringt naar het sterk winende fascisme en besloot met den raad aan den Minister het ont werp terug te nemen. De heer Kortenhorst (r.k.) betoogde onder meer, dat het ontwerp ook van toepassing op Indë moet worden ge maakt. Hij stelde een amendement in dien geest in uitzicht. De heer Terpstra (a. r.) sloot zich daar bij aan. Hij aanvaardde het ontwerp overigens, maar hoopte op een voorzich tige toepassing van de nieuwe bepalin gen. Mej. Katz (c.h.) verklaarde zich een overtuigd voorstandster van het ont werp dat de tuchteloozen tot zelftucht zal brengen Zij had wel enkele aanmer kingen doch dat was geen reden om hare stem er aan te onthouden. Intusschen achtte zij de opmerking van den heer Kortenhorst omtrent de toepassing van de wet op Indië wel de overweging waard. Alsnu was het woord aan den Minis ter van Justitie tot beantwoording van de sprekers. Maar na een en ander te Lebben opgemerkt stelde hij de verdere verdediging van het voorstel tot morgen uit. Morgen begint de Kamer met te stem men over het crediet van 60 millioen voor arbeidsverruiming en de daarbij aanhangig gemaakte moties, alsmede over het hierboven genoemde voorstel van Dr. Vos om de wijziging van de Winkelsluitingswet alsnog op de agen da te plaatsen. In tegenstelling met andere jaren, waar het in sommige landen althans tot relletjes kwam, is de 1 Mei-viering in het buitenland buitengewoon kalm verloopen. Hieronder volgt een beknopt overzicht van de vieringen in de verschillende landen 1 Mei in Duitschland. In het kader van den dag van den natio- nalen arbeid heeft Goebbels in den Lustgar- ten te Berlijn de jeugd toegesproken. Hon derdduizend jongens en meisjes waren daar aanwezig. Goebbels zeide o.m., dat de jeugd de Mei van het Duitsche volk is. Een geheel volk heeft zich aaneengesloten; daarbij mag de jeugd niet ontbreken. Daarna sprak Hitier de jeugd toe. Gij zijt het Duitschland der toekomst zeide hij en wij willen, dat gij zoo zijt als 't Duitsch land der toekomst zijn moet. Jullie moet ech ter alles vermijden, wat op het Duitschland van vroeger het stempel van onedelheid heeft gedrukt. Hitier spreekt op het Tempel- hofer Feld. Op het Tempelhofer Feld was een gewel dige menigte bijeen, toen de rijkskanselier, Adolf Hitier, het woord nam. Hij zeide o.a.: „Óp 1 Mei 1933 stond ik hier op dezelfde plaats. Toen was ik vervuld van geloof aan het gelukken van de nationale omwenteling, die was ingezet. Thans worden wij gedragen door het gelukkige bewustzijn, dat de weg, dien wij genomen hebben, de juiste blijkt te zijn. Want onverschillig of men ons acht of dat men ons haat, één ding kan men niet loochenen: één geest heeft het Duitsche volk gegrepen, het is ontwaakt tot nieuw leven en heeft de kracht tot bewonderenswaardige prestaties wedergevonden. Wij kunnen vast stellen, dat dit jaar nutteloos voorbijge gaan is. Door de proclamatie van de campagne tegen de werkloosheid hebben wij getoond, dat wij slechts bezield zijn door den wil, het volk te redden en op te heffen. Zooals wij vijftien jaar als partij hebben geworsteld om het vertrouwen der volksgenooten, zoo wor stelen wij thans en in de toekomst verder om het vertrouwen van de natie Wij zijn door niemand te schokken in het vertrouwen, dat wij hebben in de kracht van ons volk. Als wij op 2 Mei van het vorige jaar de vernietiging van het partijwezen hebben be vestigd door de ontbinding der vakvereeni- gingen, dan hebben wij dat gedaan om het Duitsche volk te bevrijden van deze organi saties, die voortdurend strijd en twist propa geerden. Het Duitsche volk heeft met millioenen marken het getwist der organisa ties betaald, dat werkgevers en werknemers in twee deelen verdeelde. Het nat.-soc heeft daarentegen gestreden voor de tot stand brenging van een ware volksgemeenschap" De viering in Spanje. De eerste Mei is in Spanje gevierd met een neerleggen van de werkzaamheden in al le bedrijven, zoowel te Madrid als in de pro vincie. In de hoofdstad was zonder eenige uitzondering alle werk stop gezet, in de stra ten bewoog zich geen enkel verkeer, de eeni ge auto's, die nog reden, waren die der doc toren, die speciaal vergunning hadden gekre gen. In de ochtenduren werd nog melk rondgebracht en eenig onontbeerlijk werk verricht, des middags lag alles evenwel stil. Speciale treinen vervoerden duizenden reizi gers. Er deden zich geen incidenten voor. De autoriteiten hadden uitvoerige maatre gelen genomen om de orde te handhaven, doch tot gisteravond laat bleek ingrijpen nergens noodig. Groote parade te Moskou. De Russische revolutionnaire oorlogsraad heeft een dagorder gepubliceerd, geteekend door den volkscommissaris van oorlog en marine, Worosjilof, van den volgenden in houd: In de helfhaftige daden op de arctische ijsvelden, in de uitgestrekte ongeëxploreerde gebieden, in de stratosfeer, in den geestdrif- tigen hartstocht, waarmede gewerkt wordt aan den socialistischen opbouw en in het nog nimmer geziene groote streven van het ge heele volk naar kennis en beschaving, in uw overwinning op het gebied van wetenschap en techniek is de grootsche energie be lichaamd van de arb°idersklasse, die volle dig meester is over zijn socialistisch land en zijn socialistische toekomst. Het werk van het socialisme i onoverwinnelijk in ons land. Bij het feest van den eersten Mei mani festeert het Roode Leger met alle arbeiders zijn strijdkracht en verklaart wederom, dat er geen enkel ander leger ter wereld is, dat zoo nauw verbonden is met het volk of ver knocht aan de regeering als het Roode Leger. Er bestaat geen tweede zoodanige leger, dat met ieder land zou worstelen om den wereldvrede als het Roode Leger. Geen an der leger zou met zooveel zelfverloochening strijden als het leger van arbeiders en boe ren. Ter viering van den eersten Mei is op het Roode Plein te Moskou een parade gehou den door de troepen; de volkscommissaris van oorlog en marine, Worosjilow passeer de de revue. Op een tribune bij het mauso leum van Lentn verschenen Stalin, Molo- tof, Kalinin en de andere leden der regee ring en van de executieve der partij, die lui de werden toegejuicht. Alle leden van het corps diplomatique waren aanwezig. Na een toespraak van Worosjilof en een plechtige eedaflegging defileerden de jonge strijders van het roode leger voor de tribune, gevolgd door vertegenwoordigers van de verschillen de wapens, waarna de verschillende arbei ders-delegaties kwamen. 1 Mei in Frankrijk. Voorzoover thans te overzien is, is de 1 Mei-dag in Frankrijk, afgezien van eenige botsingen, vrij rustig verloopen. In totaal zijn ongeveer 40 personen gearresteerd. Te Villeneuve bij Parijs is de electrische tramleiding doorgesneden, waardoor het tramverkeer werd stilgelegd. De politie werd met een steenenbekogeling ontvangen, terwijl uit de huizen ook werd geschoten. Vijf politie agenten zijn daarbij gewond. Ook de politie auto werd hier beschoten. Uit de provincie worden hier en daar bot singen gemeld. In de nabijheid van Dieppe werden telefoondraden doorgesneden. Communisten contra politie. Het 1 Mei-feest, dat in geheel Frankrijk zonder vermeldenswaardig incident is ver loopen, heeft in het Oosten van Parijs even wel aanleiding gegeven tot een vrij ernstige botsing tusschen communisten en de politie. Een geheele stadswijk is in rep en roer en het is niet te voorzien, wanneer de onge regeldheden een einde zullen nemen. Sedert gisteravond zijn eenige honderden commu nisten slaags met een groote politiemacht en leden van de garde mobile. In den avond hadden Je taxi-chauffeurs in het oostelijk deel der stad hun wagens uit de garages gehaald, omdat zij nachtdienst moes ten doen. De communisten beschouwden zulks evenwel als een schennis van de arbeidsrust en in een oogenblik waren honderden demon stranten samengeschoold, die met steenen naar de auto's gooiden. De politie, die niet direct de rust kon herstellen, requireerde ver sterking, doch toen deze aankwam namen de communisten een dreigende houding aan. Ten slotte trokken zij zich in eenige zijstraten terug en barricadeerden zich in eenige arbei derswoningen in de zgn. „Cita Jeanne d'Arc". Toen kwam het tot een ernstig treffen met de politie. Uit de vensters werd geschoten en met alle mogelijke voorwerpen gegooid De nauwe straatjes veroorloofden de politie niet 1 Mei-viering in het buitenland. (Dag. Overzicht). Stahremberg benoemd tot Oosten- rijk's vice-kanselier. (Buitenland). De Spaarnebank en de Beverwijk- sche veilingen. (Land- en Tuinbouw), Ontploffing te Utrecht; een doode en vijftien gewonden. (Binnenland), 1 Mei-viering. (Binnenland). Nog geen besprekingen ter aan vulling van het ministerie. (Binnen land). Beleediging van burgemeester Wijnveldt van Oudkarspel. (Rechts zaken). Vreeselijk huwelijksdrama te Den Haag; 2 dooden. (Binnenland). Bankoverval op het Damrak te Amsterdam. (Binnenland.) (Zie verder eventueel laatste berichten). krachtig op te treden zonder gevaar te loo- pen. De commünis'en maakten daarvan ge bruik en stuurden steeds weer groepjes van 50 man de straat op, die straatsteenen aan sleepten, welke dan later uit de vensters werden geworpen. Op een andere plaats wer-* den loopgraven aangelegd, welke eveneens werden beschut met barricades van straat steenen. Tegen middernacht waren aan de zijde van de politie één persoon gedood en 11 gewond. Uit alle deelen van de stad arri veerden politieversterkingen, zoodat tegen 1 uur duizenden manschappen waren ver zameld onder bevel van den politieprefect. De communisten richtten op straat nieuwe bar ricades op en stookten hier en daar vuurtjes. In de vroege ochtenduren ging de politie over tot een vrij algemeenen aanval, waarbij de barricades konden worden genomen en ont ruimd. De communisten zetten evenwel het vuurgevecht voort uit de huizen. Ook de brandweer was gerequireerd, die de massa bespoot. In de nauwe straatjes schoot de po litie slechts langzaam op. Nadat de politie de straten had ontruimd, drong zij door in de woningen; alle huizen werden van onder tot boven doorzocht. Meer dan 20 personen werden gearresteerd. Zelfs de daken werden bewaakt, teneinde onmogelijk te maken, dat omsingelde communisten zouden vluchten. De huiszoekingen duren voort. De stadswijk is nog steeds afgezet. De straten geven het beeld van groote verwoestingen; geen lan taren is heel gebleven, de ruiten der lager gelegen woningen zijn vernield. Overal lig gen steenen, meubelstukken, glazen en vaat werk, zoomede bierflesschen, welke voorwer pen door de communisten als projectielen werden gebezigd. 1 Mei in Londen. De viering van den eersten Mei is vol komen ordelijk verloopen. De eenige onge regeldheden, die plaats vonden, waren ver keersopstoppingen. De groote betooging in Hydepark verliep zonder incidenten. Sympathiestaking in Britsch-Indië. Te Nieuw Delhi in Britsch-Indië is een sympathiestaking uitgebroken onder 7000 tex tielarbeiders als teeken van solidariteit met de stakers in Bombay. Er ontstonden botsin gen met de politie, waarbij met steenen ge gooid werd. In totaal werden ruim honderd personen ernstig gewond. Japan viert 1 Mei. De 1 Mei-betoogingen der arbeiders in Japan zijn gisteren gehouden onder de leuze: loonsverhooging en 48-urige werkweek. 1 Mei op Cuba. De 1 Mei-betoogingen hebben op Cuba aanleiding gegeven tot ernstige ongeregeld heden. Men acht den toestand ernstig De po litie zag zich gedwongen van de vuurwapenen gebruik te maken en traangasbommen te werpen. Tal van personen weiden gewond, doch er vielen geen dooden. AARDSCHUIVING. Aneta meldt uit Padang aan het Hbld.: Op het terrein van de Mijnbouw Mij. Salida, afdeeling Painan, heeft een groote aardschuiving plaats gehad, waardoor de woningen van den hoofd ingenieur en twee geëmployeerden wer den vernield. Een groote Winterthur- compressor is verdwenen. Er hadden geen persoonlijke ongelukken plaats De schade wordt getaxeerd op 70 000. BADJIRS. Tengevolge van een regen, welke ge durende drie nachten viel, bandjirt de rivier Delangoe De omliggende desa's en wegen zijn ondergekopen. De nieuwe padi-aanplant is vermoedelijk vernield

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1