tt f 1 t f H 1 n Kruschen Salts m V V' WAARSCHUWING. 7 3- v6. 20. V2. V3. w. 03. Brieven uit de Hoofdstad JhizzteadtieA Onze Derde Mei-Opgave. Een letterdeelsam. Ditmaal waren de puzzelaars gelukki ger. Tal van goede oplossingen kwamen van deze opgave binnen. De deelsom zag er in cijfers als volgt uit: 35 19775 565 175 Onze Nieuwe Opgave. (No. 4 der Mei serie). Een kruiswoordpuzzle. Aan veler verzoek om een kruiswoord puzzle zullen wij nu weer eens voldoen. Hieronder vindt men het diagram met verder de horizontale en verticale om schrijvingen. Omschrijvingen. 2. 3. V. s 6. 'O. 12. /3. vs. '7- J6. V 2/. 22. V//, 23. tv. 25. r c 26. 7-. 16. 29 30. - 5/. 32. 33. 3V. *5. dó. 38. 80. vv. VS. Vó. V8. n 'M so. 5/. 52. 53. 5V. 55. 5Ó. 86. *9 - öa. k. Horizontaal. Verticaal. 1. wordt niet in den zomer gebruikt 1. doen zuinige menschen 5. huilerig geluid 2. is van haar 8. ziekbed 3. als 49 hor. 10 hoofdstad in Europa 4. ridderlijk 12 deel van een boom 5. als 47 hor. 13 komt bij menschen veel voor 6 bewoner van 63 hor. 16. hert 7 doet de bakker 17 hiervan kan 't zelfde gezegd worden S. deel van het werkwoord als van 1 hor. 9. insecteneter 18 vindt men aan een pet 10. water in N.-Brabant 19. nakomeling 11. zwemvogel 21. raadpleegt men in het restaurant 14. niet dicht 23. oorspronkelijk dierenhuid 15. ziet men aan den hemel 25. verdriet 18. doet menigeen In een badplaats 27 lichaamsdeel 20 is ijs meestal 29. daarin zit men niet prettig 22. fijn stel draden 30. gebruikte de boerin vroeger 24. water dat men in Groningen vindt 31. vervoermiddel 26. kluizenaar zonder hoofd 33. doet aan insecten denken 28. met meer dan één 34 diner 30. bepaald gedeelte 35. deelbaar door 2 32 een mannelijk woord. 37. meisjesnaam 33 lengtemaat 39. ziet men op het korenveld 36. kleedingstuk 40. verschrikkelijk. 38 vogelwoonplaats 42. strook 39. bijzondere gave voor wiskunde of 44. niet vlug muziek 45. niet vol 40. lof 47. twee die bij elkaar hooren 41. wat men geeft 49. voegwoord 43. doet men garnalen 50. kleefstof 44 klei 52. niet goed 45. jongensnaam 54. deel van de tafel 46. waar het water doorloopt 55. schoen makers werktuig 48. breede weg 57. hoort bij 50 hor. 51. doet ieder mensch 58. groente 53. verbond 59 bericht geven van 56. als 58 hor. 60. drukte maken 61. het eerste woord van vele sprookjes. 62. staat tegenover vertrekken. 63. dichterlijke naam voor Ierland. Oplossingen (2 p.) liefst zoo vroegtijdig 12 uur aan den Pnzzle Redacteur van de mogelijk doch uiterlijk tot Vrijdag 1 Juni Alkmaarsche Courant Het is de eeuw, waarin Louis Philippe uit roept: „Verrijkt Uzelve!" In dezen tijd vinden ook oorlogen plaats, maar die kunnen niet vergeleken worden bij den wereldoorlog, dien we beleefd hebben; ze zijn slechts kort. De Italiaansche oorlog van 1848—1849 duurt vier maanden in het eerste en vier dagen in het tweede jaar; de oorlog van 1859 duurt in totaal enkele we ken. Hetzelfde kan men van den oorlog van 1866 zeggen. Ook de Pruisische oorlogen zijn niet veel langer. Die in het jaar 1864 tegen de hertogdommen in Denemarken duurde enkele dagen; de oorlog van 1866 te gen Oostenrijk, die een gevolg van den von- gen was, duurde ook slechts een paar dagen en eindigt bij Sadowa. Ook de Fransch—Duitsche oorlog van 1870, waarin de tragische slag bij Sedan voorviel duurde niet langer dan 2 jaargetij den. Ik waag het te zeggen, dat deze oorlo gen in zekeren zin den economischen toestand m een land verbeteren. Inderdaad heeft Frankrijk zich in nauwelijks 8 jaren her steld, in 1878 organiseerde men daar reeds een wereld-tentoonstelling, een feit, dat Bis- marck wel eenigszins tot nadenken stemde. Deze dynamische periode van het kapita lise duurt veertig jaar. Gedurende dezen tijd is de Staat toeschouwer, hij is afwezig en de theoretici van het liberalisme zeggen: „Staat, je hebt slechts één plicht: zóó te handelen, dat je aanwezigheid op maatschappelijk ge bied niet eens bemerkt wordt. Hoe beter je re geert, des te minder mag je je bekommeren over maatschappelijke problemen. „De Eco nomie werd daarom in al haar uitingen slechts bepaald door het strafwetboek en het Handelsrecht". Het einde der vrije Concurrentie. Na 1870 komt een nieuwe periode. Nu heerscht niet meer de strijd om het be staan, om de vrije concurrentie, om de heer schappij der sterksten. De eerste symptonen van overzadiging en afwijking van het kapitalisme vertoonen zich Het tijdperk van kartels, syndicaten, vennootschappen en trusts vangt aan. Hei eerste kolen-kartel in Duitschland, dat in Dortmund ontstond, is uit het jaar 1879. In 1905, tien jaar voordat de wereldoorlog uit brak, telde men in Duitschland 62 metallur gische kartels. Er ontstond een kartel in be- mestingszouten in het jaar 1904, een suiker kartel in 1903 en tien kartels in de glasin dustrie. In totaal verdeelden 500 tot 700 kartels de heerschappij in handel en in dustrie onder elkander. In Frankrijk werd in het jaar 1877 het industrie-bureau van Longwy opgericht, dat zich met de metalurgie bezig hield; in het jaar 1888 ontstond een dergelijk bureau voor petroleum. In het jaar 1881 hadden zich all; verzekeringsmaatschappijen aaneengesloten. Het ijzerkartel in Oostenrijk stamt uit het jaar 1873. Naast de nationale kartels ont wikkelen zich de internationale. Het syndi caat van flesschenfabrieken ontstond in het jaar 1907. Dat der glas- en spiegel fabrieken, dat Franschen, Engelschen, Oostenrijkers en Italianen omvat, is uit het jaar 1909. De fa brikanten van spoorrails hadden zich in het jaar 1904 tot een internationaal kartel ver- eenigd. Het zink-syndicaat ontstond in het jaar 1899. Ik zal hiermede ophouden en mijn lezers een lange en vervelende opsomming van alle chemische-, textiel-, scheepvaart, en andere syndicaten besparen, die in deze his torische periode ontstonden. Men kan wel zeggen: er is geen sector in het maatschap pelijk leven der landen van Europa en Ame rika, waar deze vereenigingen, die het kapi talisme karakteriseeren, zich niet gevormd hebben. Wat is echter het gevolg? Het einde van de vrije concurrentie. Nu er grenzen gesteld zijn, vinden de kapitalis tische ondernemingen dat het beter is, om, inplaats van te strijden, overeenkomsten met elkander te sluiten en zich te vereenigen, zoodat zij de winst kunnen deelen. Zelfs de wet van vraag en aanbod is geen dogma meer, want door de kartels en trusts kan men handel drijven zonder zich om vraag en aanbod te bekommeren. Tenslotte wendt deze kapitalistische coa- Het is gebleken, dat hier en daar in het buitenland door opkoopers met Kruschen Salts geknoeid is. De fabrikanten waarschuwen daarom het publiek, Kruschen Salts in geen geval te koopen onder buitenlandsch etiquet, doch uitsluitend in den alom bekenden poedervorm in onge schonden Hollandsche verpakking, terwijl de naam N.V. Rowntree Handels Maatschappij' zoowel op de verpakking als op het etiquet gedrukt moet zijn. Alleen bij dit echte Kruschen Salts zult U baat vinden. E. GRIFFITHS HUGHES Ltd., MANCHESTER, Opgericht 1756: listische en getrusteerde maatschappij zich tot den staat. Wat verlangt zij van hem? Beschermende rechten. De vrijhandel is ten doode gedoemd. Het superkapitalisme. En nü komt de oorlog! Gedurende en na den oorlog breiden de kapitalistische ondernemingen zich uit. Men werkt niet meer met millioenen, doch met milliarden. De z.g. verticale constructies ma ken, uit de verte gezien, een constructueuzen, Babylonischen indruk. De afmetingen der ondernemingen gaan boven het menschelijk kunnen; eerst was het de geest, die de maté rie beheerschte, nu is het de materie, die den menschel ij ken geest vernedert en aan zich onderwerpt. Wat eerst pshysiologie was, wordt pathologie; alles wordt abnormaal. Twee persoonlijkheden kunnen als voor naamste vertegenwoordigers van dezen toe stand genoemd worden: Kreuger, de Zweed- sche luciferkoning en Insull, de Amerikaan- sche speculant. In deze phase aangekomen, ontleent het superkapitalisme zijn inspiratie en recht vaardiging aan de utopie van het onbeperk te verbruik. Het ideaal van het super-kapi- talisme is de standaardiseering van het men schengeslacht van de wieg tot aan het graf; het Superkapitalisme zou willen dat al'e menschen bij de geboorte dezelfde grootte hadden, zoodat men ook gestandaardiseerde wiegen kon maken. Het zou willen, dat alie kinderen naar hetzelfde speelgoed verlang den, dat de menschen alle dezelfde kleeren droegen, dat allen hetzelfde boek zouden willen lezen, dat allen denzelfden smaak hadden in de bioscoop, het zou tenslotte we! willen, dat alle menschen zich een soort nut tigheidsmachine wenschten. Dit is niet slechts een gril, maar een gevolg van de lo gica der dingen, want het Superkapitalisme kan slechts op deze basis bestaan. Wanneer echter houdt het kapitalistische ondernemen op een zuiver maatschappelijke aangelegenheid te zijn? Op het oogenblik, waarin zijn afmetingen ertoe leiden, dat het een sociale aangelegen heid wordt. Nauwkeurig gezegd, dit is het oogenblik, waarin het kapitalisme, dat zich in moeilijkheden bevindt, zich ijlings in de armen van den staat werpt. Dit is het oogenblik, dat de staat zich er in mengt, omdat een inmenging noodzakelijk blijkt. t> Wij komen hiermee tot het eindresultaat Wanneer in alle naties van Europa de staat voor 24 uur zou inslapen, zou dit genoeg zijn om een reusachtig onheil te veroorza ken. Er is tegenwoordig geen tak van be drijf, waarin de staat zich niet gemengd heeft. Van het kapitalisme op het eind van zijn ontwikkelingsgang is het slechts één stap naar het Staatskapitalisme. Op de een of andere wijze komen wij toch tot uitoefening van de Staats-exploitatie. Stille Zondagen. De verwachting omtrent NederlandZwitserland. Weddenschappen. Het mon sterconcert in het Stadion: 20.000 voorverkoop. Gemeente en kunst. Een zon-looze en koude Pinksteren als- wij dit keer gehad hebben, kan de Amster dammer zich niet heugen. Het was dan ook traditie, dat wij met de Pinksteren de bloemetjes buiten zetten; eertijds deed de eenvoudige Amsterdammer dit op de typi sche Jordaansche manier van dauwtrappen. Heele clubs gingen dan gezamenlijk in den nacht van Zaterdag op Pinksterzondag op stap, sommigen per voet, anderen in groote door paarden getrokken Jan Pleziers, waar bij mét de harmonica ook geestelijke dranken en dikbelegde broodjes van de partij waren. Als de zon opkwam waren de gezelschap pen in de Watergraafsmeer aangekomen, waar men dan luidruchtig het Pinksterfeest te vieren begon. Tegen den middag trok men weer huiswaarts en wanneer op Pinkster maandag de roes was uitgeslapen, werd een nieuwe tocht ondernomen naar Zeeburg, Slo- terdijk, Diemen of den overkant van het IJ. Dat waren echter de uitstapjes van het volk- sche deel van Amsterdam. De burgerstand was er niet zoo vroeg bij, doch trok op den eersten Zondag naar'uit spanningsplaatsen in de omgeving van Amsterdam en deze uitgaanders vierden ook een prettige Pinksteren, hoewel zij niet be schonken thuis kwamen. Die het beter kon doen. nam er drie of vier dagen van en pro beerde een voorproefje van de zomervacantie op de Veluwe of aan het strand. Sinds de vervoermiddelen zooveel sneller en de kosten van het gebruik zooveel ge ringer worden zijn, hebben de Jan Pleziers met de paarden afgedaan. Op fiets en met auto, met trein en met boot wordt nu uitge gaan. Pinksteren was tot nu toe altijd een stra lend zonnefeest, en de deelnemers daaraan kon men in de daarop volgende week altijd herkennen aan hun roodverbrande hoofden en ontvellende armen en handen. De stad placht op deze dagen te zijn uitgestorven; een Pinksterzondagmiddag in Amsterdam gaf den indruk alsof men zich in een klein dorpje bevond. o Als men nu mocht hebben gemeend, dat het dezen kouden, donkeren Pinksterzondag in Amsterdam anders is geweest, dan vergist men zich. Ook dezen dag was Amsterdam aan een begiji.enhofje van Brugge of Lier gelijk, doch de inwoners bevonden zich dit keer niet aan het strand of in het bosch en de weinige roekeloozen, die dat wel hebben gedaan, liepen Dinsdag te blaffen van den hoest. Doch dit waren er niet zoovelen, want de meesten hadden het zekere voor het on zekere genomen en hadden bijtijds ingezien, dat blooten beenen en armen en dunne bloes jes nog geen zomer maken, maar dat wel de gelijk zon en warmte daarvoor noodig zijn. De Amsterdammers, die toch in elk geval iets aan hun Pinksterfeest wilden hebben, be volkten schouwburgen en bioscopen, die dan ook heel goede zaken hebben gemaakt. De verwachtingen op Luilakzaterdag wa ren anders: menig bioscoop- en theaterdirec teur had op dien heerlijken voorjaarszater dag geen hoop meer op een redelijk bezet thuis, temeer daar de Bilt geen theater- doch bosch-en-zee weer had voorspiegeld. Zij, die in de ontspannings- en kunstpaleizen geen plaats konden krijgen trokken naar de café's, en de anderen gingen rustig naar huis en maakten de kachel en zetten de radio aan. Daardoor was de straat in Amsterdam dan ook op dezen Pinksteren totaal ontvolkt en eenzelfde aanblik zal de stad Zondag a.s. geven. Niet dat iedereen naar Milaan is, om te zien hoe Nederland door het Zwitsersche elftal verslagen zal worden, maar omdat er tegenwoordig in de hoofdstad zoo'n gewel dige belangstelling voor voetbal is, dat wel haast iedereen zicfi naast het radio-toestel zal opstellen om ooggetuige te zijn van dezen wedstrijd. Wij spraken er van, hoe Nederland door het Zwitsersche elftal zal worden „inge maakt", zooals dit in voetbaljargon heet. Wij schrijven dit niet maar zoo klakkeloos neer, want wij hebben geenszins in den zin om als een dolle stier in een porseleinwinkel die heilige huisjes van voetballiefhebbers in te trappen. Verre van dat, doch naar de mee ning van Amsterdamsche voetbal-deskundi gen (wij rekenen scheidsrechters en oud-in ternationaals tot deze categorie) zal Neder land het loodje moeten leggen en wij gaan dus na Milaan niet naar Rome, tenzij met de Nederlandsche Reisvereeniging, maar niet met ons nationaal elftal. Er worden dan ook weddenschappen af gesloten, niet om geld, want dit is bij de wet verboden en een Amsterdammer weet de wet, in het openbaar, wat goed te eer biedigen, maar om een kop koffie, een lunch, diner of sigaren of sigaretten. De kansen staan al twee tegen een. Ieder spreekt dus op het oogenblik, al.of niet deskundig, al of niet waardeerend, over voetbalsport en van het een komt men op het ander, zoo bijvoor beeld van den voetbal oo het stadion, en van het stadion op Willem Mengelberg en de Ne gende. O Wij hebben een van de organisatoren van dit monsterconcert in het stadion bezocht en deze functionaris was enthousiast. De voorverkoop heeft een boven verwachting gunstig verloop. Reeds voor een bedrag van 20.000 aan plaatsen is verkocht Als men daarbij rekening houdt, dat de kosten zeer gering zijn: het Concertgebouw-orkest en het Residentie-orkest vragen natuurliik geen vooraf vastgesteld honorarium, het Stadion is belangeloos ter beschikking gesteld door de N.V. Mij. Het Nederlandsche Sportpark en de reclame in de couranten kost niemen dal, omdat de simpele vermelding van de sa menstelling van de commissie voor Lutje broek. Ierseke en Breskens telkens weer een advertentie is als bet waren en bovendien or ganisatoren en medewerkers alles uitsluitend doen voor de kunst ja, dan mag men hooravol gestemd zijn. Van dé 20.000 is natuurlijk twintig pro cent voor de gemeente, die moet haar stede lijke belasting hebben. Wat heeft tenslotte een gemeente met de kunst te maken, en dan nog wel me noodlijdende kunstinstellingen? De gemeente zou hier nu eens 'n mooi gebaar kunnen maken en het bedrag van deze stede lijke belasting als geschenk aan de beide or kesten aanbieden. Die stedelijke belasting blijft altijd een onding, wanneer deze van kunstuitvoerin gen geheven wordt. Het is een vaststaand en algemeen bekend feit, dat geen kunstin stelling zich bedruipen kan zonder hulp van derden. Dat bewijst onder andere ook de Wagner-vereeniging. die op dit oogenblik weer op aller lippen is, nu de machtige be schermer van deze instelling, de heer J. C. Brugge, een Amsterdammer van groot for maat en nuissant rijk, is overleden Niet al leen de Wagner-vereeniging heeft een toege wijd schutspatroon verloren, ook tal van in stelling oo maatscbatxclijk en wetenschappe lijk gebied zullen ziin steun missen Maar 't meeste toch nog wel de vrienden en familie leden, want zij droegen Vrijdag een man ten grave. die rovaal stoffelijke bewijzen van be langstelling vermocht te geven, maar voor a'les toch was een eenvoudig en onrecht mensch. Zonder ziin steun en toewijding, en vooral die van zijn vader, die een vermogen -<an genoemde kunstinstelling ten koste leg de, zou de Waoner-vereeniging nimmer die o'aats in het eultureel-muzikaal leven van dezen tijd hebben kunnen innemen, die zij thans bezit. Als dergelijke instellingen hei van overheidssteun moeten hebben, dan zou den zij er eenvoudig niet zijn of een kwijnend bestaan leiden. Particulieren moeten onze kunstinstellingen op de been houden en wanneer zij. om de een of andere reden, hun ne handen daarvan afrekken. dan zijn zij ten doode opgeschreven, zooals nu weer het geval is met onze Amsterdamsche Tooneel- school. Malversaties van den pennincmecs ster hebben tot oorzaak gehad, dat de be- stuurderen van het Tooneelverbond de te korten moesten dekken en het valt dan niet te verwonderen, dat die bestuurderen nu hebben verklaard, dat zij er genoeg van heb ben. Dubbel jammer in dezen tijd, waarin het geld voor de kunst zoo schaarsch wordt afgeschoven. ApAM WEEVE,S Qemewtecadeu SINT PANCRAS. De raad dezer gemeente vergaderde Donderdagavond 7 uur in voltallige zitting. Van den minister van Sociale Zaken is bericht ontvangen dat de jaarwedde voor den correspondent van de Arbeids bemiddeling 30 bedraagt. Verzocht was om verhooging, doch is niet toegestaan. Schrijven van Ged. Staten ontvangen, dat op de salarissen van burgemeester, secretaris en gem.-ontvanger per 1 April 1934 verhaal wordt toegepast. De 6 pet. korting valt daar buiten. Van den minister van Sociale Zaken is bericht ingekomen dat iedere gemeen te zich bij den Raad van Arbeid te 's Gravenhage moet aansluiten voor werkverschaffing, anders zal geen uit- keering bij ziekte of ongevallen het ge volg zijn. Van den minister is bericht ontvangen dat de bijdragen in de salarissen der on derwijzers aan de openbare school 6180 bedragen, behoudens een pensi oenbijdrage van 550. De baggerregeling is tot 2 Juni ver lengd, de spitregeling loopt geregeld door. Van Ged. Staten is goedkeuring ont vangen op het vorige raadsbesluit om een geldleening te sluiten groot 5000 voor de lichtbpdrijven. De verrekening van het Koedijker pad is geschied. Onze gemeente had een on- kosten-rekening van 584.98, Koedijk van 190.95. Koedijk zal volgens haar inwoners moeten betalen 441.80, zoo dat onze gemeente terug ontvangt 250.85. Dj Brooddistributie heeft totaal gekost 684.53, waarvoor is overgedragen 650 aan het plaatselijk crisiscomité. Ingekomen is de raming van den in specteur der directe belastingen. De gem. fondsbelasting 3400, hoofdelijke omslag 4400, personeel 3400, grond belasting 2200, opcenten eerste raming 1200, tweede raming 3600, reeds ont vangen 2280. De rekening van de lichtbedrijven sloot met een winst van 8275 op gas en electriciteit. De omzetbelasting is in de laatst ge houden gascommissie-vergaderino' be paald op 3 ets. per meter per maand. De heer M. Duif meende dat het beter was geweest om dit van de winst te nemen. Van de Gezondheidscommissie te Schagen is de eindrekening ingekomen. Per 1 April 1934 is deze opgeheven. De slotrekening was: ontvangsten 1793.03, uitgaven 971.07, saldo 746.96. Van de Ned. Spoorwegen is de reke ning ingekomen van de toevoerlijn te Broek op Langendijk, over 1933 sluiten de met een voordeelig saldo van 5087.22. Hierdoor wordt het garantie fonds, dat aanvankelijk 12000 was, te ruggebracht op 3086.78. Ingekomen is een schrijven van P. T. T. tot toestemming voor kabelleg ging vanaf J. Modder tot de grens van Broek op Langendijk. Het stuk vanaf Modder tot de pastorie behoort echter niet tot onze gemeente, doch aan het H. H. In de plaats van Jb. Duif is tot brand meester benoemd C. Duif Jbz. B. en W. hebben een voorbereiding ge maakt voor een steunregeling. Indien de werkverschaffing wordt stopgezet, moet dit voor elkaar zijn. Thans is van stop zetting nog niets bekend. Al deze stukken werden voor kennis geving aangenomen. Aanvulling Politieverordening. Bericht is ingekomen tot aanvulling voor benoembaarheid gemeente-veld wachter. Zonder discussie aanvaard. Vaststelling verordening Arbeidsbe- bemiddelingen. De oude verordening welke nog loo- pende is, moet met eenige artikelen wor den aangevuld. Eenige onjuistheden ko men in het oude voor. Besloten werd om de nieuwe verorde ning te aanvaarden. Adres v. d. Abeele c.s. Het adres gaat over de onbillijkheid der baggerregeling. Een onderhoud heeft plaats gehad met de Heidemaatschappij, wat tot gevolg heeft gehad dat de commissie van 5 nogmaals zal probeeren dit op de oude voege te doen. Daarom stellen B. en W. voor het adres voor kennisgeving aan te nemen. De heer Lek meende dat door de te zware dagtaak fraude niet buiten blijft. De voorzitter zeide dat hier voorzich tigheid geboden is, daar anders uitslui ting het gevolg zal zijn. De heer M. Duif meende dit ook. De heer C. Duif: Het is beter dat er- niet te veel over wordt gesproken; de voorwaarden zijn hier nog gunstig bij andere gemeenten, waar 8 uur moet worden gebaggerd. Besloten werd het voorstel van B. en W. aan te nemen. Verzoek van het Witte Kruis om 3 maanden verlenging verpleging vrouw Jb. Bus in sanatorium. Zonder discussie aanvaard. Wijziging begrooting 1933. Aan Ged. Staten is 30 Oct. 1933 ver zocht om de 9000, ontvangen van land- verkoop, te plaatsen van den kapitaal- dienst naar den gewonen dienst. Dit is thans toegestaan. De heer M. Duif: De opzet is toch ge weest om dit niet te gebruiken, daarvoor ziji. toch de opcenten zoo hoog opge voerd. De voorzitter: Indien het niet noodig

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 9