DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Nieuws uit het Rijk der Nazi's.
Qagetiiksdi OvemdU
jBuitenland
No. 123
Maandag 28 Mei 1934
136e Jaargang
Teleurstemming en ontstemming.
Een kentering in de algemeene stem
ming zounaar de Marxisten meenen,
zijn ingetreden.
Ontzettend autobus-ongeluk
nabij Bordeaux.
13 Toeristen verbrand!.
Waf vandaag da
aandacht trekt,*
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeurs C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Ten aanzien van de betrekkingen tusschen
rijksweer en nationaal-socialisme zijn de
berichten het er alle over eens, dat óe gelijk
schakeling in weerwil van alle uiterlijkheden
en de duidelijk zichtbare toenadering tus
schen Hitier en Blomberg, tot dusverre niet
is gelukt. De agressieve pogingen van Göring
en Röhm tot nationaal-sociahstische pene
tratie langs verschillende wegen, zijn in het
kabinet steeds weer afgestuit op den tegen
stand van Blomberg. In het bijzonder is het
gelukt de door de rijksweer tegen de nazi's
gemunte recruteeringsbepaling er door te
krijgen. De groote invloed van Blomb rg in
de regeering kwam ook bij de onderteeke-
ning van het Duitsch-Deensch handelsverdrag
aan het licht. Darré was over het verdrag
gebelgd, doch Blomberg eischte de goed-
i keuring namens de rijksweer met alle klem,
belang, m den strijd tegen het huidige stelsel, ■waarbij hij op de noodzakelijkheid wees, in
Het bestuur van de Duitsche sociaal-demo
cratische partij, zetel Praag, heeft voor de
eerste maal getracht, een zuiver beeld te
ontwerpen van den werkelijken toestand in
Duitschland, zulks op grond van de berich
ten en rapporten die 't geregeld uit verschil
lende deelen des lands en uit verschillende
kringen ontvangt, aldus de Praagsche cor
respondent van de N. R. Crt.
Dit eerste overzicht voortaan zal er
maandelijks een verschijnen loopt over
!April/Mei, en bevat als aanhangsel de memo
rie over de bewapening van Duitschland,
waaruit wij reeds eerder een en ander over
namen.
Uit bijna alle ingekomen berichten blijkt
aldus dit overzicht dat er een kentering in
de algemeene stemming is ingetreden.
Dat de berichten uit bijna alle deelen des
lands en uit bijna alle beroepsgroepen eens
luidend zijn, is nog opmerkelijker, omdat de
menschen in het huidige Duitschland slechts
over een zeer begrensd waarnemingsveld be
schikken, en slechts zelden de algemeene ont
wikkelingslijn zien. „Er wordt weer openlijk
gediscussieerd" wordt in een bericht gezegd,
„en hierdoor is de nieuwe toestand geken
schetst. De spionnen en verklikkers zijn min
der actief dan vroeger. Er wordt critiek uit
geoefend en geopponeerd". Als oorzaak van
critiek en verzet wordt teleurstelling ge
noemd1: de geestdrift vervliegt meer en meer.
Het hartgrondigst klagen der ouderen, waar
onder met name de pensioentrekkers.
Hitier wordt ontzien.
Even algemeen als de openlijke critiek is
daarbij het verschijnsel, dat Hitier wordt
ontzien.
„Velen, die klagen en morren, gelooven
nog altijd in de kracht en den oprechten wil
van Hitier, die voor het wanbeheer van zijn
onder-aanvoerders niet aansprakelijk kan
worden gesteld. Eenerzijds is dit het uit
vloeisel van de stelselmatige Führerpropa-
ganda, anderzijds echter ongetwijfeld het
resultaat van Hitiers persoonlijk optreden.
Dit maakt op eenvoudige menschen grooten
indruk, en met name onder de arbeiders ge
niet Mifler nog veel persoonlijk vertrouwen".
(Berichten uit Beieren en Berlijn).
De politieke consequenties, die men uit
deze ontstemming trekt, zijn eng en begrensd
de meesten denken niet verder dan aan nieuwe
verkiezingen. Deze zouden wanneer zij wer
kelijk geheim en vrij geschieden, luidens be
voegd oordeel voor de nazi's niet meer dan
35 tot 45 pet. opleveren. Dat men niet verder
denkt, valt aan de omstandigheid toe te
schrijven, dat de oppositie voorioopig nog
slechts een kwestie van gevoel is: een klare
voorstelling, op welke wijze en wanneer de
toestand zou kunnen worden veranderd-, is
afwezig. Bovendien durven slechts zeer wei
nigen op een verandering door eigen kracht
(hopen: nog steeds hopen zeer velen op een
oorlog of op een of andere oplossing van
buiten af.
De ontstemming.
Dit moet ook een waarschuwing zijn, de
ingetreden ontstemming niet te overschatten
de macht is voor honderd procent in han
den der nazi's. De politie wordt met behulp
van S.A. en S.S. steeds meer versterkt; het
volk raakt aan het dalen van het levenspeil
gewend. De ontstemming versterkt dan ook
het anti-fascistische front vooralsnog niet.
Dit dient aan de vrees voor straf te worden
toegeschreven, aan 't feit dat men n oppo
sitie nog geen kans geeft, en dat men, voor
de keus tusschen bolsjewisme en huidige dic
tatuur gesteld, van deze twee kwaden het
laatste het minste acht Het fascisme put zijn
kracht niet uit den economischen toestand
alléén, doch zijn kracht zetelt in zijn ideo
logie. Het fascisme dient ideologisch te wor
den overwonnen, doch het blijkt, dat vooral
de jeugd, de kracht des volks, nog volkomen
in de fascistische gedachtenwereld gevangen
is. De kankeraar is nog geen revolutionair,
en lijdelijk verzet alléén kan de machtspositie
der dictatuur niet ernstig schokken.
„Misschien, oppert een berichtgever voor
zichtig, hangt de stemming van het oogen-
blik samen met onze Duitsche geestesgesteld
heid in het algemeen. Heeft men zich aan een
zekeren, algemeenen druk gewend, en heeft
de bijzondere druk opgehouden, of wordt hij
niet meer zoo openlijk uitgeoefend, dan gaan
wij ons al aan buite ïsiporige hoop te buiten.
Natuurlijk is deze stemming een factor van
doch zij mag in haar beteekenis niet worden
overschat. Uit veler stemmen hoor ik slechts
de voldoening over de groote bewegings
mogelijkheid'".
Achter de schermen.
Een bijzonder hoofdstuk is gewijd aan den
strijd achter de schermen, die in weerwil
van de naar buiten toe gedemonstreerde
eenheid der nazi-beweging, zoowel om tacti
sche en beginselkwesties als om machts- en
belangenposities, met felheid wordt gevoerd.
Men is gewend in de nazi-partij een linker
vleugel van Röhm tot Gregor Strasser
en een rechter van Göring tot den kroon
prins te onderscheiden. Doch in werkelijk
heid zijn de differentiaties en tegenstellingen
menigvuldiger en juist daardoor ontstaan
voor de mannen van het midden waartoe
naast Hitier in de eerste plaats Frick en
Hess behooren tal van mogelijkheden,
om van de verschillende stroomingen op
handige wijze partij te trekken. Slechts on
der dit voorbehoud kan men van de twee
nazi-vleugels spreken.
De omschrijving van den rechtervleugel
als monarchistisch en van den linker als
soviaal-devolutionnair is te simplistisch
men brengt daarmee de tegenstellingen tus
schen de uitersten op den geheelen vleugel
over, terwijl bovendien niets bewijst, dat
zelfs ook deze tegenstellingen zóó onover
brugbaar zouden zijn, als een dergelijke ken-
sohetsing het doet schijnen. Tenslotte ont
breekt niet alleen buiten, maar ook binnen
de nazi-partij, zelfs de eenvoudigste moge
lijkheid, eenige strooming in georganiseerde
baan te leiden. Onder deze omstandigheden
bestaan de beide vleugels voorioopig meer in
de fantasie der waarnemers, dan in werke
lijkheid der krachtengroepeering, en meer
als uitdrukking van algemeene stemmingen
en oriënteering, dan als ook maar eenigs-
zins duidelijk begrensde fronten.
Rechts en links.
Natuurlijk kunnen deze stemmingen en
oriënteering zeer snel factoren van prac-
tisch gewicht worden; zij kunnen bij zeer
labiele toestanden plotseling den doorslag
geven voor een belangrijke wijziging der
machtsposities. Thans staat de zaak blijk
baar zoo, dat de rechtervleugel de gewich
tigste daarvan als steunpunt heeft, en in
het bijzonder de Rijksweer. De linkervleugel
daarentegen vindt zijn steun bij een veel
grooter aantal aanhangers in de massa, in
het bijzonder ook in S.A. en S.S. Het schijnt
geenszins uitgesloten, vooral niet wanneer
de economische moeiliiklieden nog grooter
worden, dat de richting van „doorzetten der
revolutie" het tenslotte toch wint. Te oordee-
len naar de weifelende houding van Hitier
zou men er in dit geval zelfs rekening mee
moeten houden, dat deze, ofschoon thans
steunend op de machtsposities van den
rechter-vleugel naar de andere zijde zou
overslaan en daarmee veronderstel altijd,
dat hij op dat moment dan nog het vertrou
wen der massa bezit de overwinning van
den linkervleugel zou bezegelen.
Voorioopig echter schijnt de loop der din
gen in andere richting te gaan. Aan den
eenen kant schijnt de grondslag van den
linkervleugel in de massa buiten de partij-
organisaties af te brokkelen, aan den ande
ren krijgt men sterk den indruk, dat de
activiteit van den rechtervleugel toeneemt.
Berichten van drie geheel verschillende
zijden stemmen daarin met elkaar volkomen
overeen, dat de politieke beteekenis* van de
Rijksweer voortdurend groeit. Schleicher
heeft zoowel zijn invloed op de Rijksweer als
zijn betrekkingen tot Hindenburg en den
kroonprins hersteld. In zooverre bestaan
nog meeningsverschillen, als Schleicher den
linker, de kroonprins den rechter vleugel in
zijn plannen wil betrekken Reeds spreekt
men van een nieuw kabinet, en noemt daar
in, naast Schleicher, Brüning als minister
van buitenlandsche zaken en Popitz als
minister van financiën. Doch ook de monar-
christen zelf meenen, ten volle op de Rijks
weer te kunnen rekenen.
De zwakte der monarchisten ligt in hun
verdeeldheid: in- hu-n eigen kringen spreekt
men van vijf verschillende richtingen.
-geval van- oorlog de voedselvoorziening te
waarborgen.
Teleurstelling.
Ter kenschetsing van de stemming in de
S. A., waarbij de discipline verflauwt, zoo
dat de straffen moesten worden verscherpt,
wordt gewezen op het feit, dat het aantal
zelfmoorden onrustbarend toeneemt. In de
afgeloopen zes weken hebben alleen in de
Berlijnsche S. A. zich achttien man om het
leven gebracht. Als oorzaak wordt teleurstel
ling en geestesverwarring aangegeven. Ook
onder hen, die goed betaalde posten bij de
S. A. bekleeden komen dergelijke zelfmoor
den voor. De zoogenaamde veldpolitie, de
discipinaire troepen der S. A., arresteeren
alleen te Berlijn dagelijks eenige S. A.- of
S. S.-mannen of leden van den Hitler-jeugd-
bond, die elkaar met de wapenen te lijf zijn
gegaan.
In de buitenlandsche politiek staat de En-
gelsch—Italiaansche tegen de Russische
Zuid-Europeesche richting. Rechts wil aan
sluiting aan het Italiaansche blok en is
tot concessies in Oostenrijk bereid. Links
vat met zijn Oostelijke oriënteering in de
massa meer voet, naarmate de werkelijke
oogmerken van Italië duidelijker kenbaar
worden.
De economische politiek.
Van grooter onmiddelijk belang is de
strijd in de economische politiek, de strijd
om valuta- en loonpolitiek, bevordering van
den uitvoer, hetzij door devaluatie van de
mark dan wel door loonsverlaging. Toen
Schacht kort geleden als vijand van de de
valuatie zijn ontslag aanbood, zou de minis
ter van financiën, Krosigk zich bij hem
hebben aangesloten. Aan den anderen kant
loopt links storm tegen den kapitalistischen
koers van den minister van Economische
Zaken, Schmitt, wiens lauwheid in de Jo
denkwestie wordt gelaakt. Engel, de vroegere
Thauhanaler der Arbeit in Berlijn, protes
teerde kort geleden in het Sportpaleis op
drastische wijze tegen dezen koers: Een
Jood kan nooit een aanvoerder van Duitsche
arbeiders zijn. Met kapitalisten van het slag
Thyssen en Krupp kan men geen sociaal
rijk opbouwen. Wil Duitschland sociaal vrij
worden, dan moet de weg tegen deze kapi
talistische groepten worden ingeslagen. Wan-
naar men ons wil dwingen, de reactionairste
arbeidswet ter wereld aan te nemen, waar
bij de arbeider tot in de middeleeuwen te
ruggeslagen wordt, dan zullen wij toch on
zen eigen weg gaan, gelijk wij het hebben
beloofd. Wij zullen van de jxisten, die wij
bekleeden, afstand doen, wij zullen als een-
voudigen onder het volk gaan, en trouw aan
de denkbeelden waarvoor wij steeds hebben
geijverd, voor hun verwezenlijking verder
strijden.
Een dergelijke uitlating staat niet op
zichzelf: zij geeft slechts 'n stemming weer,
die in de groote massa wordt gedeeld.
De beteekenis welke aan deze tegenstellin
gen wordt toegekend, is geheel verschillend
De eenen verwachten van de verdeeldheid
onder de nazi"s en het sterker worden der
monarchistische krachten binnenkort een
bslissenden keer; anderen achten hetgeen
achter de schermen geschiedt van geeneriet
overwegend belang en zien een verandering
van beteekenis in de machtsposities eerst
dan, wanneer de stemming in de massa ver
der om zal zijn geslagen. Daarentegen is de
indruk, dat het gevoel van onzekerheid der
machthebbers grooter wordt, algemeen. Een
bewijs hiervoor ziet men niet alleen in de
laatste redevoering van Göbbels tegen nurk
sen en kankeraars, maar ook in het feit, dat
men allen, die een post bekleeden een eed
op Hitier heeft laten afleggen en in de uit
betaling van loon op 1 Mei.
I
Brandende autobus veroorzaakt
boschbrand.
Bij een vreeselijk auto-ongeluk, dat op
70 K.M. van Mont de Marsan in het depar
tement Landes nabij Bordeaux gebeurd is.
hebben 13 personen den dood gevonden. Een
autobus met 17 inzittenden, welke op weg
was van Madrid naar Parijs, kwam in bot
sing met een telegraafpaal en viel om, waar
bij brand ontstond. Dertien passagiers kwa
men in de vlammen om. Ook de chauffeur
van de autobus werd gewond. Naar het
schijnt, is het. ongeluk veroorzaakt door het
springen van een band. De inzittenden maak
ten deel uit van een door een Madrileensch
dagblad georganiseerd reisgezelschap. De
brand schijnt bij het omvallen van de auto
bus ontstaan te zijn door een ontploffing in
het benzinereservoir. Brandende stukken van
de auto vlogen in een nabij liggend öosch.
dat omiddellijk vlam vatte. De boschbrand
breidde zich spoedig zoo zeer uit, dat men
niet meer tot de plaats van het ongeluk kon
doordringen. De telefoonverbinding tus
schen Bordeaux en Lipostley in de nabijheid
waarvan het ongeluk geschiedde, werd ver
broken, daar den schok waarmede de autobus
tegen den telegraafpaal botste, de telefoon
draden braken.
Uitbreiding van den boschbrand
voorkomen.
De verongelukte autobus ligt nog steeds
als een rookende puinhoop op den straatweg
bij Liposthey. Een boom, waartegen de wa
gen terecht kwam, heeft verhinderd, dat het
voertuig heelemaal omsloeg. Het voorste
gedeelte van de carosserie is geheel van het
chassis geschieden. De geheele carosserie is
verbrand en niets meer dan een verkoolde
massa, waaruit nog steeds een dichte rook
dringt. De dertien reizigers hadden klaar
blijkelijk tengevolge van de botsing tegen de
boom zoodanige verwondingen opgeloopen,
dat zij zich waarschijnlijk niet meer in veilig-
zeten, waardoor zij eruit konden springen of
eruit geslingerd werden.
Een wielrijder, die het ongeluk zag gebeu
ren, haalde onmiddellijk hulp, doch deze kon
slechts weinig uitrichten, aangezien de 4Ü0
Liter benzine, die in den wagen waren, een
zoodanige vlammenzee veroorzaakten, dat
men het voertuig niet naderen kon.
De door den brandenden wagen veroor
zaakte boschbrand nam een zeer grooten om
vang aan, zoodat alle beschikbare krachten
gerequireerd moesten worden om het vuur te
bestrijden. Men kon echter niet voorkomen,
Nieuws uit het rijk der nazi's.
(Dag. Overzicht).
Mus6olini houdt een betoog voor
den oorlog. (Buitenland).
Vreeselijk autobus-ongeluk nabij
Bordeaux; 13 dooden. (Buitenland)'.
De Fransche vliegers gestart voor
een oceaantocht naar Californië.
(Luchtvaart).
Ernstig verkeersongeval nabij
Naarden, motorrijder gedood. (Bin
nenland).
Regeering koopt voor millioen
afweergeschut voor den afsluitdijk.
(Binnenland).
Prinses gaat naar Londen. (Bin
nenland).
Personeel van wijlen H. M. de
Koningin-Moeder met pensioen,
(Binnenland).
Hevige vechtpartij tijdens Haag-
sche N. S. B.-vergadering. (Binnen
land).
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
nieuwe monument een dynamietpatroon,
die in een kistje was verborgen. Twee
bewakers werden door splinters gewond.
Een van beiden moest naar een zieken
huis worden overgebracht. Omtrent de
oorzaak van den aanslag is nog niets be
kend.
Een Italiaansche monteur, zekere
FrasQais, die zich na de ontploffing op
verdacht snelle wijze wilde verwijderen,
werd gearresteerd, doch de man beweert,
da hij niets met den aanslag te maken
heeft Niettemin wordt hij in hechtenis
gehouden.
ROEMEENSCHE REGEERINGS-
WISSELING VERWACHT.
Averescoe premier?
Men krijgt te Boekarest meer en meer
den indruk, dat een regeeringswisseling
waarschijnlijk is. Van welingelichte zij
de wordt bevestigd, dat legerkwesties
de onmiddellijke aanleiding zijn geweest
van de verzwakking van de positie Ier
regeering. Minister Tatarescoe schijnt
verklaard te hebben, niet te kunnen re-
geeren zonder een door hem zelf gekozen
minister van oorlog. Daarop zou koning
Carol zich de beslissing hebben voorbe
houden. De minister van oorlog, gene-
portefeuille ter
heid konden brengen, toen de vlammen met
Een I groote snelheid om zich heen grepen. Mis-
monarchie is geenszins hun onmiddellijk doel: schien ook zijn zij door de uitlaatgassen be-
zij schijnen met ^en verlichte reactie tevreden dwelmd.
te zijn, en het minder aan te leggen op een Naar thans gebleken is, vervoerde de auto-
gewelddadigen val van het regime, dan wel bus 19 passagiers. Vijf gewonden zijn naar
op zijn stelselmatige ondermijning, ten ge- het naastbijliggende ziekenhuis overgebracht,
volge waarvan het tenslotte volkomen afhan- Eén hunner is stervende. De gewonden heb-
kelijk zal worden van rijksweer en reactie. I ben waarschijnlijk vooraan in den auto ge-
dat een oppervlakte van 12 hectare met pijn-
boomen beplant bosch geheel werd vernield. r7af OeicaT heeffrijn
De chauffeur van de verongelukte autobus,, beschikking gesteld, zonder formeel te
een 27-jarige Spanjaard is door het gebeurde
geheel in de war, zoodat men hem nog geen
verhoor kon afnemen. Het parket heeft de bij
het onderzoek betrokken deskundigen ver
zocht, een verklaring op te stellen. De Spaan-
sche consuls te Bordeaux en te Bayonne zijn
van de ramp op de hoogte gesteld.
Chauffeur was ingeslapen.
Het onderzoek naar de oorzaak van het
ernstige ongeluk bij Liposthey, waarbij 13
personen levend zijn verbrand en verschei
dene anderen zwaar werden gewond, heeft
nog geen definitief resultaat opgeleverd. De
chauffeur van de autobus, die inmiddels is
gearresteerd, verklaart, dat het ongeluk te
wijten is geweest aan het springen van een
band, waartegenover de verklaringen staan
van de overlevenden, volgens welke de chauf
feur zoo moe is geweest, dat hij aan het
stuurrad is ingeslapen. Onderweg van
Madrid naar San Sebastian was Zaterdag
reeds hetzelfde geschied.
De chauffeur bestrijdt niet, dat hij Zater
dag buitengewoon moe was geweest, maar
verklaart, dat het vreeselijke ongeluk van
gisteren in geen geval kan worden geweten
aan oververmoeidheid. Het is nog niet moge
lijk gebleken alle slachtoffers te indentifi-
ceeren.
DYNAMIET AANSLAG TE PARIJS.
Tijdens de onthulling van een
oorlogsmonument.
Op de begraafplaats Père la Chaise te
Parijs heeft gisteren de ontl.ulling plaat6
gehad van een monument, dat is opge
richt ter eere van de Italianen, die in den
wereldoorlog in de Fransche regimenten
hebben gestreden en zijn gevallen.
Aan de plechtigheid hebben behalve
de vertegenwoordiger van den president
der Fransche Republiek deelgenomen de
Italiaansche ambassadeur te Parijs, de
Fransche ministers voor de Pensioenen
en van Marine, zoomede de onlangs te
Parijs aangekomen delegatie van aan
hangers van Garibaldi onder leiding van
generaal Enzie Garibaldi, die waren ver
schenen in hun traditioneele roode hem
den.
Kort voor den aanvang der ple htig-
heid ontplofte op enkele meters van het
zijn afgetreden. De kans, dat de koning
gevolg geeft aan den wensch van Tata
rescoe, is klein. De beslissende audiën
tie vindt Dinsdag plaats.
De bladen zijn van meening, dat Tata
rescoe zich bij die audiëntie genoodzaakt
zal zien zijn ontslag te vragen. Als zijn
opvolger wordt alleen maarschalk Ava-
rescoe genoemd. Zijn regeering zou geen
partijregeering zijn, maar een concen
tratiekabinet der politieke persoonlijk
heden met deelneming van Argetoianoes
en den tegenwoordigen minister van on
derwijs Dr. Angelescoe. Het is niet dui
delijk of Bratianoe zou deelnemen. Ook
kan nog niets met zekerheid gezegd
worden over het lot van het parlement
in geval een regeeringAvarescoe wordt
gevormd. Samenwerking met het tegen
woordige kabinet zou in ieder geval
niet mogelijk zijn. Men beweert, dat
Avarescoe den koning een grondwets
wijziging zou willen voorstellen.
HITLER BIJ VON HINDENBURG.
Rijkspresident Von Hindenburg heeft
gisteren Rijkskanselier Hitier ontvan
gen; de beide heeren hebben hangende
politieke kwesties besproken.
HEIDEBRAND IN BELGIE,
Militairen verleenen hulp.
Gistermiddag omstreeks vier uur is
een heidebrand ontstaan tusschen Ka-
pellenosch en Braschaet-Polygoon in
België. Binnen zeer korten tijd breidde
het vuur zich uit en besloeg reeds spoe
dig een terrein van verscheidene hecta
ren. De militaire troepen van Hoogboom
en Braschaet werden te hulp geroepen
om het vuur in zijn vaart te stuiten.
Tegen negen uur in den avond was
men met het lusschingswerk zoo ver ge
vorderd, dat geen vrees meer bestond
voor uitbreiding van de vlammen. Wel
woedde de brand op het reeds aangetas
te terrein nog met onverminderde fel
heid voort, maar door het graven van
greppels en het nemen van andere maat
regelen had men toch uitbreiding onmo
gelijk gemaakt.