DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Conflict Hcnderson-Barthou te Genève. RxigeCijksch Omizkht LBuitenland. No. 131 Directeur: C. KRAK. De besprekingen in het presidium der ont wapeningsconferentie worden, ondanks de heftige woordenwisseling, tóch voortgezet. Henderson dreigt met aftreden. Wat vandaag de aandacht frefel««i ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33. Woensdag 6 Juni 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Dit nummer bestaat uit drie bladen. Alsof er nog niet genoeg moeilijkheden waren te Geneve, zoo is thans de lange lijst van conflicten weer met een aangevuld, n.1. een heftige woordenwisseling tusschen den voorzitter Henderson en den Franschen mi nister van buitenlandsche zaken Barthou. Gisteravond om zeven uur is de vergade ring van het presidium der ontwapenings conferentie, welke plaats had achter gesloten deuren, uiteengegaan opnieuw zonder tot een besluit te zijn kunnen komen. De besprekin gen zullen vandaag worden voortgezet. De voor vandaag vastgestelde bijeenkomst van de algemeene commissie is daarom verdaagd Het moet op de vergadering van het presi dium warm zijn toegegaan tusschen Hen derson en Barthou. De voorzitter zou op een gegeven oogenblik zelfs gedreigd hebben met aftreden. Ten slotte werd de vergadering het eens over een voorstel van Henderson dat het presidium van de algemeene com missie opdracht krijgt „de politieke tegen stellingen die bestaan uit den weg trachten te ruimen". Dit voorstel van den voorzitter luidde oorspronkelijk anders en is gewij zigd, voornamelijk op aandringen van Fran- sche zijde. Het voorstel is thans in den nieu wen vorm bekend gemaakt. In dezen vorm zou het, indien het door het presidium mocht worden aangenomen, aan de algemeene com missie ter goedkeuring worden voorgelegd. De inhoud er van luidt als volgt: De algemeene commissie der ontwape ningsconferentie, begroet met ingenomenheid den van de meest verschillende zijden duidelijk uitge sproken wensch, dat de conferentie haar werkzaamheden zal voortzetten met het doel tot een overeenkomst te geraken; besluit, dat het voorstel van Sovjet-Rus land de conferentie te reorganiseeren in een permanente vredesconferentie, moet worden onderworpen aan een onderzoek vanwege de regeeringen, alvorens in discussie te kunnen komen; is van meening, dat het voorstel pacten tot wederzijdsche hulpverleening te sluiten in de eerste plaats moet worden behandeld door de regeeringen, die daar direct belang bij hebben. De resultaten zouden dan den president der conferentie medegedeeld moe ten worden; deelt de meening der Turksche delegatie, dat de deelneming van alle belanghebbende regeeringen moet worden verzekerd; besluit, dat de garanties voor de ten uit voerlegging van een toekomstig verdrag, zooals vervat in de eerste artikelen van het voorstel, dat door de zes delegaties werd ingediend, ter beoordeeling zal blijven van een bizondere commissie, welke zich onder voorzitterschap van Bourquin reeds heeft bezig gehouden met de algemeene bepalin gen van het verdrag; constateert, dat de meeningen, zooals deze tot uitdrukking zijn gebracht door de regee ringen van Frankrijk, Italië, Engeland en Duitschland in haar nota's van 1 Januari, 4 Januari, 29 Januari en 16 April 1934, een zekere mogelijkheid bieden tot overeenstem ming te komen; verzoekt het presidium, met alle middelen, welke het wenschelijk mocht achten, en met den steun van een andere mogendheid of an dere mogendheden, welker deelneming aan zijn werkzaamheden het noodig of wensch i- lijk zou achten, te probeeren de tegenstel lingen, welke in de bovengenoemde nota's nog bestaan, uit den weg te ruimen; besluit met het oog op alle andere kwes ties, welke bij de algemeene commissie en wel in de zittingen van 29 en 30 Mei en 1 Juni 1934 zijn ingediend, de algemeene commissie met alle ontwapeningskwesties en bloc te belasten en de politieke commissie met alle veiligheidskwesties door het aan haar over te laten de kwesties in overeen stemming te brengen en deze te bestudeeren of te laten onderzoeken door daarvoor ge schikte organismen welke tot dat doel opge richt moeten worden zoodra zich eenige mo gelijkheid toont om tot nuttig resultaat te komen is echter van meening, dat voor een succes belovende behandeling van deze vraagstuk ken door genoemde commissies een politieke voorbereiding noodzakelijk is en dat een on derzoek zonder zulk een voorbereiding be slist dezelfde moeilijkheden zou doen ont staan waarop men in het verleden al is ge stuit; verzocht daarom den president het werk en de voorbereidingen voort te zetten en geeft het de volmacht de bestudeering van de kwesties betreffende ontwapening en veilig heid te beginnen, zoodra met het oog op den politieken toestand voldoende voortgang is gemaakt. „Duitschland moet uit eigen be weging naar Genève terugkeeren en niet op verzoek" meent Barthou. Bij het begin van de niet-openbare verga dering van het presidium der ontwapenings conferentie diende Henderson zijn voorstel in, dat beoogt het verleenen van bijzondere volmachten aan het presidium door de al gemeene commissie, teneinde de conferentie te redden. Verschillende afgevaardigden, o.a. minister Beek (Polen), verklaarde het niet eens te zijn met den tekst van dit voor stel en aan de hand van die opmerkingen bracht Henderson eenige wijzigingen in zijn voorstel aan. Daarna kwam Barthou aan het woord. Hij bracht het veiligheidsvraagstuk weer op het tapijt en verklaarde het voorstel van Henderson voor een groot deel niet te kun nen aanvaarden. In het bijzonder verklaarde hij het niet eens te zijn met het voorstel het presidium bijzondere volmachten te geven Wat thans voorgesteld wordt, aldus Bar thou, is juist het tegendeel van wat men in de algemeene commissie heeft besloten. Bar thou verklaarde er voor te zijn, dat Duitsch land naar de conferentie terugkeert. Hij is er echter tegen, dat men Duitschland uitdruk kelijk vraagt om terug te komen. Duitschland moet terugkeeren uit eigen beweging, uit eigen vrijen wil, zooals het uit de conferen tie is weggeloopen. Henderson antwoordde hierop zeer scherp Wanneer de Franschen zijn plannen vernie tigen zonder er iets beters voor in de plaats te stellen moet hij daaruit de consekwenties trekken. Wanneer de Franschen zijn onpar tijdigheid als voorzitter betwijfelen zal hij aftreden. Hij heeft de algemeene commissie voor morgen bijeen laten roepen en hij weet niet hoe deze verder moet werken wanneer geen arbeidsplan opgesteld is. Barthou nam hierna weder het woord en trachtte de spanning te verminderen. Hij verklaarde geen oogenblik te hebben getwij feld aan Hendersons onpartijdigheid. Hij wilde er slechts op wijzen, dat Henderson met zijn voorstel geen rekening had gehou den met de gebeurtenissen van de laatste dagen. Een groot aantal staten had immers openlijk verklaard, dat het veiligheidsvraag stuk moest worden bestudeerd en opgelost vóórdat eenige conventie betreffende bewa peningsbeperking tot stand kon komen. Vervolgens voerde nog Eden (Engeland) en de markies de Soragna (Italië) het woord. Beiden verklaarde hun goedkeuring te hech ten aan het voorstel van Henderson en ga ven uitdrukking aan hun twijfel of men tot een resultaat zou kunnen komen wanneer men probeerde wijzigingen aan te brengen aan dit voorstel, dat een gesloten eenheid vormt. Daarmee werd de vergadering opgeheven. Zij zal, zooals boven gemeld, morgen voort gezet worden. Naar van andere zijde wordt gemeld, zou den nog de volgende veranderingen zijn aan gebracht in Hendersons voorstel alinea 7 wordt: verzoekt het presidium met alle hem geschikt lijkende middelen ;e trachten de politieke tegenstellingen die nog bestaan, uit den weg te ruimen. Hierdoor valt de verwijzing weg waar de tusschen Frankrijk, Italië, Engeland en Duitschland gewisselde nota's. Daardoor vervalt ook de voorafgaande alinea. De be doeling hiervan is het woord „Duitsch land" uit het voorstel weg te werken, daar Duitschland immers geen deel meer neemt aan het conferentie-werk. Voorts is alinea 8 gewijzigd. Er staat thans dat een voorbereidende politieke ar beid noodig is om het den bijzonderen com missies mogelijk te maken haar werk met uitzicht op resultaat te doen, behalve wat be treft de vraagstukken van controle, den wa penhandel en de wapenfabricage, waarvan de bestudeering zonder commissie voortgezet kan worden. Deze wijzigingen beteekenen natuurlijk niet dat men over het voorstel van Hender son tot overeenstemming is gekomen. Door deze wijzigingen wordt slechts getracht het voorstel aannemelijker te maken. Barthou luncht en confereert. Barthou heeft heden langdurig met Hen derson geconfereerd. Hij booa Litwinof, Resk, Politier, Eden, Gandley, De Madaria ga, Aloisi en Wellington Koo een lunch aan. CREMATIE WORDT AANBEVOLEN. Duitsche katholieken gegriefd. De betrekkingen tusschen Duitschland en het Vaticaan zijn opnieuw eenigszins ver scherpt door de nieuwe Duitsche wet, waar bij het cremeeren van lijken wordt aange moedigd. In kringen van het Vaticaan beschouwt men dit als een nieuwen slag naar de Katho lieke kerk, die zich steeds tegen crematie, als zijnde een heidensche gewoonte, heeft verzet. Sedert jaren wordt er in Duitschland al gestreden tusschen de katholieke vereeni- gingen voor christelijke begrafenissen en de Vrijdenkers, die voorstanders zijn van cre matie. Nu de Nationaal-Socialistische regeering in Duitschland zich geschaard heeft aan de zijde der vrijdenkers met de verklaring, dat cre matie van lijken veel hygiënischer is, zullen dezen op den duur wel overwinnen. Volgens de „Osservatore Romano", het pauselijk orgaan is het aantal crematies in Duitschland toegenomen van 40 in 1913 tot 64.000 in 1933. BURGEMEESTER UIT BEVOEGDHEDEN ONTZET. Door regeeringspresident voor het Saargebied. De president van de regeeringscommissie voor het Saargebied, Dr. Knox, heeft met een beroep op de uitzonderingsverordening van 20 Mei 1933 den burgemeester van Saar- louis, Dr. Latz, uit diens politioneele be voegdheden ontzet en deze overgedragen aan den Landraad van het district Saaflouis, Ar- weiler, of diens plaatsvervanger. Nadere toelichting. Regeeringspresident Knox heeft zijn besluit niet ander toegelicht. Het schijnt echter vast te staan, dat het is genomen naar aanleiding van de gebeurtenissen van Maandag. Maan dag hadden onbekenden n.1. twee Saarland- sche vlaggen van het gebouw der Saarland- sche Economische Vereeniging (S.W.V.) ver wijderd. De beheerder van het gebouw, een zekere Goerg, had daarvan aangifte gedaan en werd, toen hij op den terugweg naar huis in een café een glas bier dronk, door eenige leden van het Duitsche Front zoodanig mis handeld, dat hij zich onder geneeskundige behandeling moest stellen. Hoewel ook hier van aangifte werd gedaan, werden de daders, de werkfoozen Heinrich Fries en Georg Kiehn, niet door de politie gearresteerd. Tegen den avond verschenen zij met een groote groep nationaal-socialisten voor "het gebouw der S.W.V., vernielden alle ruiten, drongen het gebouw binnen en wierpen de meubels en vele uit laden en vakken gehaal de documenten op straat. Gister stonden Fries en Kiehn terecht voor den snelrechter, die de zaak evenwel naar de meervoudige rechtbank te Saarlouis verwees. Van de zijde van het Duitsche Front wor den de feiten van mishandeling en huisvrede breuk niet ontkend, doch beweert men, dat de geheele zaak teruggebracht kan worden tot een dronkemansrelletje zonder eenige poli tieke beteekenis, en dat Fries en Kiehn bekend staan als drinkers en vechtersbazen, terwijl volgens het Duitsche Front de politie haar plicht zou hebben gedaan. DE ENGELSCHE SCHULDEN. Aan Amerika. In de Britsche nota aan de Vereenigde Staten wordt er op gewezen, dat de Britsche regeering geen aanleiding ziet haar stand punt, uiteengezet in haar nota van 1 Decem ber 1932 te wijzigen, bij welke gelegenheid zij had toegelicht waarom naar haar mee ning het toenmaals bestaande systeem der intergouvernementeele schuldverplichtingen was mislukt. De huidige regeling legt op het Britsche volk een last, welke onredelijk is en niet na te komen wegens de behandeling, welke aan andere landen is toegestaan. De oorlogsvoorschotten hebben in het geheel 4277 millioen dollar bedragen, terwijl be taald is 2025 millioen. Het nominale bedrag der nog openstaande schuld bedraagt 4.713.785.000 dollar. TUSSCHENTIJDSCHE VERKIEZING IN ENGELAND. Labour behoudt haar zetel. Bij de gisteren gehouden tusschentijdsche verkiezing te Merthyr in Engeland bleef de zetel voor de Labour-Partij behouden. De Labour-candidaat Davis behaalde 18.645 stemmen, terwijl de liberale candidaat Evans 10.376 stemmen verkreeg, de onafhankelijk- liberale candidaat Stephen 3508 stemmen en de communist Hannington 3409 stemmen. HET BRUSSELSCHE POLITIE- SCHANDAAL. Niets kan ter verontschuldiging worden aangevoerd. Onder groote belangstelling van het publiek heeft de advocaat-generaal vandaag in het pro ces Pauwels requisitoir voortgezet. Uit de feiten blijkt, betoogde hij, dat de beklaagden zich terdege bewust zijn geweest van de straf baarheid hunner handelwijze. Ze hebben trou wens van Pauwels veel meer geld ontvangen, dan hun als provisie voor olieleveranties toe kwam. Ofschoon ze practisch slechts heel wei nig klanten hebben aangebracht, hebben ze in enkele jaren tijds aanzienlijke bedragen opge streken, Van der Meulen b.v. ruim frs. 40.000, Haezebrouck frs. 41.000, De Leu frs. 21.000, Angerhausen ruim frs. 24.000, Gilbert frs. 23.000, etc. Dit wijst erop, dat Pauwels hen ook be loonde voor andere diensten, die ze hem in de uitoefening van hun ambt bewezen, en met na me voor het vernietigen van processen-verbaal, die tegen klanten van de firma Pauwels waren opgemaakt. De beklaagden hebben trouwens toegegeven, dat Pauwels dit van hen verwacht te, al beweren zij thans, dat hij zich illusies maakte over hun bereidwilligheid op dit stuk. Sprekende over het geval van den Brussel- schen hoofdcommissaris verklaarde de advo caat-generaal, dat Angerhausen zich niet alleen door Pauwels, maar ook door andere firma's heeft laten omkoopen. O.a. had hij van e»n ra diofirma een radio-apparaat gekregen als be looning voor diensten, die hij aan deze firma in zijn kwaliteit van hoofdcommissaris had bewe zen. Voor een automobielfirma, die auto's op afbetaling verkocht, trad Angerhausen tegen wanbetalers op. Hij dreigde dan met een ver volging, en als de klant het achterstallige be taald had, kreeg Angerhausen er provisie van. Ongelukkig voor den oud-hoofdcommissaris kon zijn verdediger hierop niets anders ant woorden, dan dat deze feiten... reeds verjaard zijn. „Niets kan ter verontschuldiging van de be klaagden in deze droevige affaire aangevoerd worden", eindigde de vertegenwoordiger van het O. M. Allen hebben zij zich laten omkoo pen. Corruptie is de basis geweest, waarop het verkoopssysteem van Pauwels berustte, en deze corruptie is te onrustbarender, nu zij juist de leiders van onze politie geldt. Sommige be klaagden hebben een glorierijk verleden, maar hun verantwoordelijkheid is er des te grooter om. Zij hebben wellicht vele burgerdeugden, maar een heeft hun ontbroken: het geweten'" Morgen voortzetting. IN BLIJDE VERWACHTING. Het Belgische Koningshuis. De aangekondigde blijde gebeurtenis in het Bèlgische' koninklijke gezin wordt nu spoedig verwacht. Koningin Astrid en koning Leopold verblijven thans op het Stuivenbergkasteel, ge legen in het koninklijke slotpark te Laken. De moeder van de koningin, prinses Ingeborg van Zweden, is sedert eenige dagen op het kasteel aangekomen en zal er blijven tot na de doop plechtigheid van het te verwachten prinsje of prinsesje. De gezondheidstoestand van koningin Astrid is uitstekend. HET BERGINGSWERK IN DE MIJN TE BUGGINGEN. Reeds 55 lijken geborgen. In totaal heeft men uit de ongeluksmijn te Buggingen sedert den dag van de ramp, on geveer een maand geleden, reeds de lijken van 55 slachtoffers kunnen bergen. Het bergings werk wordt vandaag voortgezet. GABRIEL BERNARD Slachtoffer van een „grap". De Fransche roman- en tooneelschrijver Gabriel Bernard is gisteren aan een hart verlamming overleden ten gevolge van een kinderachtige „grap" van een straatventer die hem plotseling een penseel met jodium tinctuur onder den neus hield. Gabriel Bernard was 59 jaar oud. Hij schreef o.a. de roman „les Compagnons de la haine'', „Les Cinq detectives" en „La Justi- cieren" en de libretto's van de opera's „La Danseuse de Corinthe" en „Aphrodite" van Philippe Gaübert. Ook als musicoloog heeft Bernard zich verdienstelijk gemaakt met zijn studies: „Le Wagner de Parsifal", „La Musique chez Her- bert Spencer" en „Les Passions musicales de Balzac" TE LANG VOOR EEN BAANTJE. Alleen kermistent zijn toekomst. Te Londen is een i9-jarig jongeling uit Schotland aangekomen, die 2.12 meter lang is en 250 pond weegt. Tevergeefs zoekt hij naar een betrekking; overal wordt hij afge wezen, omdat hij te lang is. Als soldaat is hij onbruikbaar en bij de politie waren zelfs de langste Bobbies klein naast dezen leus. En daarbij groeit hij nog steeds. Als dat zoo door gaat, blijft alleen de kermistent voor hem over. AVONTUUR VAN SVEN HEDIN. Door opstandelingen gevangen genomen. *Nadat men'gedurende geruimen tijd niets van dr Even Hedin, de ontdekkingsreiziger, die' zich thans met een expeditie in China bevindt had vernomen kwam eenige dagen geleden in Stockholm een telegram van hem uit Karlo. waarin hij. aldus het Ben. Tbl.", meedeelde, dat opstandige troepen hem en Conflict Henderson—Barthou te Genève. (Dag. Overzicht). Loch-Ness-monster vandaag jarig. (Buitenland). Landarbeidersstaking in Spanje. (Buitenland). Het Brusselsche politieproces. (Buitenland). Te Eichenhalden (Duitschland) bij een brand een heel gezin van 9 per sonen omgekomen. (Buitenland.) Zware heidebrand op de Veluwe. (Binnenland.) De 100.000 van de Staatsloterij is heden gevallen op No. 9732. (Bin nenland.) Overval in een wisselkantoor te Rotterdam. (Binnenland.) Regeling voor vroege aardappe len. (Land- en Tuinbouw.) (Zie verdie* eventueel laatste berichten). zijn metgezellen gevangen 'renomen hadden. Eerst op Zaterdag voor Paschen werd1 hij bevrijd en kon hij zijn reis naar Loqnor voortzetten Naar het telegram te oordeelen is het 'n wonder, dat alle leden der expeditie er levend zijn afgekomen. Sven Hedin be vond zich sinds October op een nieuwe ex peditie door Centraal-Azië ;n opdracht van de Nanking-regeering. Hij was vergezeld door dr. Hummel, Bergmann, twee missio nariszonen, en eenige Chineesche gidsen. Het telegram uit Karlo is sinds eenige maan den zijn eerste bericht. Er blijkt uit, dat Hedin midden in het Aziatischen strijdL gewoel is terechtgekomen. Herhaalde malen werd de expeditie door opstandige troepen beschoten. Tijdens zijn verblijf in Karlo werdi Hedin gevangen genomen, en gedurende de ontmoeting van de troepen der Sinkiang- regeering en de opstandelingen onder gene raal Ma, werd ook hij blootgesteld aan het moorddadige bombardement van de regee- ringsvliegtuigen. De beide Zweedsche en de beide Mongoolsche chauffeurs werden doen de opstandelingen gedwongen hun leger te volgen. Zestien dagen lang verkeerde Hedin in volkomen onwetendheid over zijn lot. Men ontzag hem in niets. Na de nederlaag van de opstandelingen gaf de Sinkiang-regeering Hedin-expeditie de in beslag genomen au terug. Op Paasch-Maandag zette Hedin zi,.. reis naar Lognor voort. LANDARBEIDERSSTAKING IN SPANJE. Onlusten op tal van plaatsen. Ondanks de uitgebreide regeeringsmaat- regelen is gisteren de door Spaansche sociaal-democraten en syndicalisten afgekon digde algemeene staking in den landbouw uitgebroken. Hoewel de perscensuur, die spe ciaal voor de berichtgeving over het land- bouwconflict is uitgevaardigd, het zeer moei lijk maakt, nauwkeurige mededeelingen over den gang van zaken op het platteland te verkrijgen, schijnt het vast te staan dat minstens een derde gedeelte van de in aan merking komende arbeiders bij de staking be trokken is. In de provincie Jaen en op vele andere plaatsen werden de werkgevers aan gevallen. Men spreekt van twee dooden en verscheidene gewonden. Vooral de vrouwe lijke arbeidskrachten, die in staking zijn ge gaan, schijnen bij deze aanvallen op den voorgrond te treden. METRO-VICKERS, VOORBEELD VAN „EFFICIENCY". Lof van een bolsjewiek. De „Izwestia" bevat een artikel van M. V. Sjibakin, directeur van de turbinefabriek in Charkov. Hij heeft langen tijd in Engeland doorgebracht op de fabriek van Metro- Vickers te Trafford Park; de Engelsche firma, die verleden jaar haar employé s, be ticht van „sabotage" uit Rusland heeft zien terugkomen, wordt nu het Russische volk voorgehouden als een voorbeeld van effi ciency. Onder het hoofd „Wat wij in Britsche fa brieken geleerd hebben" schrijft Sjibakin, dat de Sowjetindustrie de Britsche werkmethoden moet overnemen „Daar werkt men zonder praten. De ver houding van ingenieurs tot de andere wer kers is zeer kameraadschappelijk. De weten schappelijke afdeelingen werken voortreffe lijk De steller geeft in geestdriftige bewoor dingen den gang van zaken weer, die in een goed Britsch of Nederlandsch bedrijf de normale is. bewondert de scholing der ar beiders „iedereen is er spets (specialist)" en voegt erbij: „de electriciteitsbedrijven van Sowjet-Rusland zijn stellig indrukwekkender in omvang dan Engelsche bedrijven, maar wij weten nog niet, hoe men moet wer|p"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 3