DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De„zuiveringsactie'in Duitschland KOOPT OPEL llit het JUutement Dxxgeiiikscfi Ox/etzicht Wat de groep-Röhm van plan was. Een opzienbarende verklaring. MET OVERLIJDEN VAN PRINS HENDRIK. N.V. NASSAU-GARAGE Stad en OmqeMHQ Vrijdag 6 Juli 1934 136e Jaargang De bijzetting in de Nieuwe Kerk. Waf vandaag de aandacht trehi dan rijdt U voordeeliger. Product van General Motors. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENIIENj Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 157 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. DEN HAAG, 5 Juli 1934 HET PARLEMENT HERDENKT Z. K. H. PRINS HENDRIK. In verband met het overlijden van Z K H. Prin6 Hendrik waren beide Kamers der Staten-Generaal tegen he denmiddag ter vergadering opgeroepen Om half één werd die der Eerste Ka mer geopend. Somber zag de vergader zaal er uit. Van alle ramen, welke uit zicht geven op den in zonlicht badenden Hofvijver waren de gordijnen neergela ten en het electrisch licht aan het pla fond was ontstoken. Nadat de griffier den brief van H M„ den dood van Haar gemaal berichtend, hac. voorgelezen, verhief de Voorzitter, Mr. W L. de Voe van Steen wijk zich van zijn zetel, welk voorbeeld door alle aan wezigen, waaronder het geheele kabinet met uitzondering van den heer Slote- maker de Bruine. Minister voor Sociale Zaken, werd gevolgd. Met zijn zware stem en in rustig tem po zei de de Voorzitter hierop: ..Zijne Koninklijke Hoogheid Hendrik Wladimir Albrecht Ernst Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, is na een ziekbed van slechts luttele dagen tot hooger leven opgeroepen. Smartelijk, diep getroffen door het kort geleden verscheiden van Hare Ma jesteit de Koningin-Moeder, ziet Hare Majesteit de Koningin Zich plotseling Haren Vorstel ijken Gemaal ontnomen, en verliest de Kroonprinses Haren be minden Vader. Wei is Godes hand zwaar op Vor stenhuis en Vaderland. Uit den vreemde tot ons gekomen, heeft de hooge overledene van stonde af Zijne nieuwe nationaliteit van gan- scher harte omhelsd, Zich een oprecht Nederlander betoond, en de kiesche, veelal zoo moeilijke stelling van Prins- Gemaal met grooten tact en toewijding ingenomen. Gingen Zijne belangstelling en werk zaamheid naar verschillende richtingen u5'. Zijne natuurlijke goedhartigheid en ongedwongenheid, gevoegd bij groote vriendelijkheid, verwierven Hem de sympathie der Natie. Zij treurt over het heengaan van den Prins. De Eerste Kamer der Staten-Generaal ziet met innig medegevoel op naar Ko ningin en Kroonprinses. Haar in deze nieuwe beproeving den alleen troosten- der bijstand van den Allerhoogste toe- biddend. Hij zij Haar eene verberging. Zijn oog zij op Haar Op voorstel des Voorzitters werd be sloten tot de aanbieding van een adres van rouwbeklag. Morgen komt de Ka mer daartoe weer bijeen. Dan kan er een commissie van redactie worden aange wezen en zal deze een adres ontwerpen, dat dan weer in de afdeelingen zal wor den onderzocht om vervolgens in open bare behandeling te worden behandeld en aangenomen. De Tweede Kamer, die een half uur later bijeen kwam, beeft in een wat vlugger tempo gewerkt. In tegenwoor digheid van alle ministers, ditmaal ook van minister Slotemaker de Bruine, terwijl, evenals in de Eerste Kamer, de sociaal-democratische fractie door een aantal leden was vertegenwoordigd (communisten en rev. soc. waren afwe zig) heeft Voorzitter Ruys de Beeren- brouck de volgende rede gehouden: -Den r°uw nog diep in 't hart, werd 't Vorstelijk Huis opnieuw met 6mart be deeld. ^De Prins, bemind Gemaal der Ko ningin, en Vader, die zoozeer den weg te vinden wist naar 't hart ook van de Dochter, die de Koninklijke echt ons schonk, ging uit dit leven heen Het Nederlandsche volk gevoelt den nieuwen slag in al zijn zwaarte. Het deelt als immer in het leed dat door Oranje werd gedragen. En het gedenkt met eerbied, wat de Prins volbracht aan arbeid voor wat goed en edel is; arbeid, die getuigde van zijn liefde voor den naaste. God weten wij leidt 't al ten goede. Die zekerheid is troost." Op voorstel des Voorzitters werd ook hier besloten tot de aanbieding van een adres van rouwbeklag. Men ging toen in de afdeelingen om een commissie te benoemen, welke met het opstellen van zulk een adres zal worden belast. Om half drie werd daarop de vergadering weer geopend en mochten we hooren, dat tot leden der commissie van redac tie waren aangewezen de heeren Joekes, Schaper, Schouten, Albarda en De Geer. Toen werden we weer tot 4 uur buiten de deur gezet. Maar op dat oogenbl-k was alles in kruiken en kannep. Er was een adres van rouwbeklag vastgesteld, dat in de afdeelingen nog eenige wijzi ging had ondergaan en dat nu luidde: „Majesteit, Mei droefheid heeft de Tweede Kamer der Staten-Generaal kennis genomen van het overlijden van den Prins der Nederlanden, Uw beminden Gemaal. Het zware verlies, dat Uw Huis weder om heeft getroffen, vervult haar met weemoed. Deze nieuwe beproeving van Uwe Ma jesteit en van Uw geliefde Dochter is een nieuw groot leed, ook voor de natie. 's Prinsen liefde voor den even- mensch vond weerklank in het hart van het volk, dat den gestagen arbeid, door Hem in het belang der maatschappij verricht, dankbaar biijft gedenken. God schenke Uwer Majesteit de kracht, ook dit verlies in berusting te dragen Zwijgend heeft de Kamer hare goed keuring aan dit ontwerp geschonken waarna de Voorzitter de commissie van redactie, aangevuld met de heeren K ter Laan, Fleskens, Bierema en den Voor zitter zelf, opdroeg het stuk aan H. M. aan te bieden. De Kamer is hierop uiteen gegaan tot 12 Juli. Wanneer we goed zijn ingelicht, bestaat het plan den volgenden dag, 13 Juli, op zomerreces te gaan. Nog steeds blijven de gebeurtenissen in Duitschland onze aandacht trekken en de meest belangwekkende kwestie is wel* wat was het plan van Röhm c.s.? De Berlijnsche correspondent van de „T i m e s" heeft van gezaghebbende zijde een aantal inlichtingen gekregen over de samenzwering, die het regime tot het dras tische optreden van Zaterdag aanleiding heeft gegeven. En hij vertelt: De groep Röhm, bezeten van machtsgevoel en plotselingen invloed, doch ongerust, dat zij zich de kansen op een onbeperkte machts uitoefening zou laten ontsnappen, zou zich hebben willen ontdoen van een aantal lei dende figuren van het regime en aldus zijn invloed op Hitier hebben willen herwinnen. Kort voordat Röhm met ziekteverlof ging, schijnt Hitier een onderhoud, dat vier uren duurde met hem te hebben gehad en getracht te hebbeahem tot redelijk optreden terug te brengen. Het wachtwoord van „de tweede revolu tie" was niet, dat de leider tegen de SA. was, maar dat leden van het kabient tus- schen Röhm en Hitier waren gedrongen en hun vriendschappelijke relaties hadden ver nietigd. De Schleicher-groep van haar kant had intriges op touw gezet om wijzigingen in de regeering tot stand te brengen, waarbij men echter toegeeft, dat ook deze groep Hitier als leider van de door hem ontworpen regeering had willen handhaven. Generaal von Schlei- cher zou dan weer rijksweerminister gewor den zijn. Wat bij dit alles de rol geweest is van de „buitenlandsche mogendheid" is den Berlijn- schen correspondent van de „Times" niet medegedeeld; alleen werd hem gezegd, dat afgezanten naar een zekere hoofdstad door de groep Schleicher gezonden zijn. Deze groep stond verder in contact met de onte vredenen door tusschenkomst van Gregor Strasser en Ernst, van wie hij bij de uitvoe ring van zijn plannen gebruik had willen maken. Alles wijst er op, dat men er van over tuigd is, dat deze intriges veel verder gin gen, dan alleen maar besprekingen. Uit hun inlichtingen hadden de leidende regeeringsfiguren de overtuiging gekregen, dat de v tweede revolutie" Zaterdagmiddag om 12 uur zou hebben moeten uitbreken On danks de bevelen, dat de S.A. geen wapens zou mogen dragen, waren toch, aldus wordt verklaard, een aantal wapens ter beschik king gesteld. Hoeveel wapens dit waren, is niet duidelijk. Er wordt verklaard, dat groepleider Ernst bevel had gegeven, dat alle motorlorries in Berlijn-Brandenburg tegen 12 uur in gereedheid moesten worden gebracht. De S.A. zou de straat op worden gezon den en groote verwarring zou worden ge wekt door het vermoorden van een aantal vooraanstaande leden van het regime. Men verklaart, dat men de hand heeft gelegd op een lijst, waarop de om te brengen personen stonden genoteerd en waarop als eerste dr. Göbbels voorkwam. Volgens den correspondent wordt verder verklaard, dat Von Papen zich niet bewust was van wat er om hem heen gebeurde. Hij zou, zonder het zelf te weten, gebruikt zijn ter bevordering van de plannen, gelijk het geval zou zijn geweest bij zijn redevoering van Marburg. Een opzienbarende verklaring. Dezer dagen heeft Otto Strasser, een broer van Grogor, die een der slachtoffers geworden is van de gebeurtenissen van Za terdag, een opzienbarende verklaring afge legd van het gebeurde. In een interview met den Praagschen correspondent van de „In- transigant" heeft Otto Strasser n.1. mede gedeeld, dat zijn broer hem in een brief welken hij tien dagen geleden van hem ont ving, gezegd had, dat Hitier den post van het niet meer christelijk is, is onwaar, want de Joden hebben een wereldpolitieke positie zonder weerga gehandhaafd. Even waanzinnig als het verwijt van on godsdienstigheid is de veronderstelling, als zou er in Duitschland een vernietigingsoor log tegen den geest gevoerd worden. Wanneer men naar het buitenland de leu ze: „Terreur" doorgeeft, dan noemt men dat normaal: landverraad. Tenslotte ging de spreker op de jongste gebeurtenissen in. Het komt, aldus spr., op de eerste plaats op betrouwbare menschen aan. De slag tegen de muiters en hun drij vers was reeds lang voorbereid en werd slechts om buitenlandsch-politieke redenen uitgesteld. Wanneer thans, zoo verklaarde staatsraad Görlitzer tot de S.A -mannen gekeerd, vehn volkomen onschuldig door de algemeene maatregelen worden getroffen, dan kan spr volkomen hun smart begrijpen. Het gaat echter om generale maatregelen. De S.A. als geheel heeft zich uitstekend gehouden en zal gezuiverd in nieuwen vorm weer herrijzen. Adolf Hitier en zijn mannen zijn niet te scheiden. Wie hiertegen nog wil speculeeren zal ten zeerste ontgoocheld worden. Führer en volgelingen zijn één. Göring aan hem (Gregor) had aangeboden en dat Göring dit te weten was gekomen. Het is algemeen bekend, zeide Otto Stras ser, dat alle telefoongesprekken van Hitier stenografisch worden opgenomen door per sonen, die daarvoor door Göring betaald worden en dat alle brieven van Hitier eerst door Göring worden gefotografeerd. Dit is de reden, waarom Hitier onlangs de voor hem bestemde brieven aan een ander adres liet toezenden. Göring was van meening, dat Hitier door den rechter- en den linkervleugel der natio- naal-socialistische partij tegen elkaar uit te spelen de opperste chef was geworden, het geen Göring wiens ambitie grenzeloos is, heelemaal niet aan stond. Hij nam daarom zijn toevlucht tot verregaande maatregelen en sloeg den linkervleugel der partij neer. Ten slotte verklaarde Otto Strasser nog dat Hitier de „gevangene" is van de Jonkers, de groote banken, de groot-industrieelen en vooral van Göring. Groeit de doodenlijst? Er gaan hardnekkige geruchten, die door officieele instanties noch ontkend, noch be vestigd worden, volgens welke om. op onbe kende wijze en om onbekende redenen gene raal von Lossow de commandant van het garnizoen van München is gedood evenals von Seisses, de commandant van de Mün- chensche politie, ten tijde van de Hitler-putch van 1923. Stützel, de Beiersche minister van binnenlandsche zaken, die op brutale wijze mishandeld werd, toen aan zijn functie een einde gemaakt werd op 9 Maart 1933, toen de nationaal-socialisten zich van de macht meester maakten en de priester Muhler, de' organisator van de Katholieke Actie in Mün chen, die in Januari j.1. tot verscheidene maanden gevangenisstraf werd veroordeeld wegens „Greuelpropaganda". De geruchten melden verder, dat nog ge arresteerd zijn graaf Guttenberg en de drie barons Aretin, allen bekende royalisten. Verder zouden gearresteerd zijn Von Humbold, oud-rijksweerofficier en prins Ysenburg, persoonlijk adjudant van gene raal von Epp, den stadhouder van Beieren. In verband met deze laatste arrestatie is men algemeen van opinie, dat deze een be vestiging vormt van de geruchten, die hoe wel zij niet bevestigd zijn, toch hardnekkig de ronde doen en volgens welke generaal von Epp zelve in arrest zou zijn gesteld. Rede van staatsraad Görlitzer. Staatsraad Görlitzer uit Berlijn heeft in Marburg a.d. Lahn een rede gehouden, waarin hij o.a de reactie heeft besproken Reactie was volgens spr. eenvoudig dat, wat niet mag. Wie doet, alsof hij bij ons behoort, doch ons in werkelijkheid bestrijdt, vooial ons voorwarden stelt, is een reactionnair. Men zegt, dat de staat te veel organiseert en wijst op het bolsjewisme. Een organisatie, die de confessioneele jeugd van V> millioen tot een half millioen heeft teruggedrongen, moet zekeren lieden natuurlijk tot afschuw zijn. Het alternatief: geloovige en ongeloovige kan ons niet raken, wijl het bij voorbaat een zijdigheid veronderstelt. Het nationaal-socia- lisme neemt de persoonlijkheid als grondslag aan. Zoo hebben in het nat.-socialisme de geloovige menschen elkaar gevonden, maar ze hebben zich aan geen dogma's gebonden Hieruit volgt duidelijk de positie van den nieuwen staat tot het christendom. Het ge niet als godsdienst alle bescherming, doch moet binnen zijn perken gebracht worde 1, wanneer men zich op gebieden waagt, waar men niets te maken heeft. Vooral toont men thans geen begrip meer voor het feit, dat men van een politieke we reldmacht in het buitenland zich districtelij- ke bevelen laat geven. De bewering, dat Duitschland zich uit elke wereldpolitiek zal uitschakelen, wanneer Zooals reeds gemeld is, zal de inrichting van de Nieuwe Kerk te Delft in groote trek ken gelijk zijn aan die, welke bij de plechtige bijzetting van het stoffelijk omhulsel van de Koningin-Moeder gemaakt was. Voor de be spanning zal echter ditmaal een ivoor wit molton gebruikt worden, afgezet met een warm zacht-paarse tint. Het baldakijn aan den ingang van de kerk zal ook in deze kleuren worden uitgevoerd. Voor het balda kijn in de kerk, tegenover den uitgang van den tunnel, heeft men getracht een meer mo numentale oplossing te vinden. De uitvoering hiervan is op aanwijzingen van Monumenten zorg gemaakt door den architect H. van der Kloot Meyburg. De vorm van het baldakijn I" zal lijken op dien van een groote tent. Twee rechtopstaande zijwanden, die op een hoogte van negen meter langzaam naar elkaar toe buigen. De kleuren hiervan zullen ook weer wit en paars zijn, wat ongetwijfeld met het overheerschende wit der bloemstukken een zeer indrukwekkend effect zal opleveren. De zitplaatsen in de kerk, die amphitheaters- gewijze opgesteld zullen worden, zullen worden, zullen allen naar den ingang van den grafkelder gericht zijn. De indeeling van de plaatsen zal in groote trekken gelijk zijn, alleen zullen er in alle vakken meer genoodigden geplaatst kun nen worden, waardoor alle aanwezigen de plechtigheid in haar geheel goed zullen kun nen volgen. Men rekent te Delft, waar de firma's Naakt geboren en Pender in koortsachtige haast de voorbereidingen aan het treffen zijn, Maan dag met de verschillende werkzaamheden ge reed te komen, zoodat wanneer de koningin Dinsdag de inrichting van de kerk in oogen- schouw zal komen nemen, zij alles voor de plechtigheid gereed zal vinden. De akte van overlijden. Gistermiddag te drie uur hebben, gelijk reeds kortelijks gemeld, de opper kamerheer van de koningin W. J. baron van Lynden en jhr W. Laman Trip, adjudant en secretaris van wijlen Prins Hendrik, aangifte gedaan van het overlijden van Z.K.H. ten raadhuize te 's-Gravenhage. Beide heeren begaven zich daartoe naar de kamer van den burgemeester, waar ten overstaan van dr. W. W. van der Meulen, ambtenaar van den burgerlijken stand en in tegenwoordigheid van burgemeester de Monchy en van den heer P. C. Wesseling, chef van de afdeeling burgerlijken stand te 's-Gravenhage, de aangifte plaats had. Van deze aangifte werd de volgende akte opgemaakt: „Heden den vijfden Juli negentien honderd vier en dertig verschenen voor mij. ambtenaar van den burgerlijken stand der gemeente 's-Gravenhage: Zijne Excellentie mr. J. baron van Lynden. oud 55 jaren, opperkamerheer van H M. de Koningin en jhr. Willem Laman Trip, oud 56 jaren, kolonel van den Grooten Stat. adjudant en secretaris van wijlen Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, beiden wo nende te 's-Gravenhage, die verklaarden, in opdracht van Hare Majesteit de Ko ningin der Nederlanden, dat op den derden Juli negentienhonderd vier en dertig, des namiddags te een ure en vijf en twintig minuten te 's-Gravenhage is overleden: Zijne Koninklijke Hoogheid Hendrik, Wladimir Albrecht Ernst Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, De „zuiveringsactie" in Duitsch land. (Dag. Overzicht.) Pleegde Stavisky zelfmoord? (Buitenland.) Stakingsonlusten te San Fran- cisco. (Buitenland.) Eden over ontwapening. (Buiten land.) Ernstige gevechten in de Jor- daan; 1 doode, vele gewonden. (Bin nenland.) De valsche munters-affaire. (Bin- land.) Doodelijk ongeval in Friesland. (Binnenland.) Het Hoornsche tarwe-schandaal. (Rechtszaken.) Het Bacon-schandaal, Peuschens veroordeeld tot 6 maanden. (Rechts zaken.) (Zie verder eventueel laatste berichten). Official Dealer. Nassauplein 1 Alkmaar. Vorst van Wenden, Schwerin en Ratze- burg, Graaf van Schwerin, Heer van de landen Rostock en Stargard, enz. enz. in den ouderdom van 58 jaren, wonende te 's-Gravenhage, geboren te Schwerin, echtgenoot van Hare Majesteit Wilhel- mina Helena Pauline Maria, bij de Gratie Gods Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje Nassau, Hertogin van Meck lenburg, enz. enz. enz., zoon van wijlen Zijne Koninklijke Hoogheid Friedrich Franz, Groothertog van Mecklenburg, Vorst van Wenden, Schwerin en Ratze- burg, Graaf van Schwerin, Heer van de Landen Rostock en Stargard, enz. enz., en van wijlen Hare Koninklijke Hoogheid, Marie, Caioline, Auguste, Prinses van Schwarzburg". Hiervan is deze akte opgemaakt, die na voorlezing is onderteekend. Een krans namens leger en vloot Naar wij van den luitenant-generaal, gouverneur der Koninklijke residentie, ver nemen, zal er naar de aanwijzingen van den minister van defensie namens de Konin klijke marine en de Koninklijke Nederland sche landmacht een krans aan paleis Noord einde worden aangeboden door den com mandant van het veldleger en den comman dant der marine in den Helder. Maandag en Dinsdag een défilé. Thans word officieel medegedeeld, dat er op Maandag en Dinsdag a.s. een défilé voor de kist met het stoffelijk overschot van Prins Hendrik zal plaats hebben. Burgemeesters zullen de laatste eer brengen. Naar wij vernemen zal ook ditmaal langs den weg, welke de begrafenisstoet op Woens dag a.s. zal nemen e en groot aantal burge meesters van Nederlandsche gemeenten zich opstellen om den overledene de laatste eer te bewijzen. GESLAAGD. Aan de Universiteit te Amsterdam slaagde voor het doctoraal examen rechtswetenschap mej. D. Haremaker. EINDEXAMEN GYMNASIUM. Voor het eindexamen Gymnasium zijn gister na verlengd examen geslaagd de dames Johanna D. Holsmuller en Alida M. Nieuvvenhuysen EEN WAARDEEREND WOORD OVER DEN HEER PONSEN. In „Het Orgaan" van den Armenraad het eerste nummer onder redactie van den nieuwen secretaris, den heer J. Verschoor herinnert Dr, Hofstee aan de verdiensten van den vorigen secreta ris, den heer Ponsen. „Gedurig en met taaie volharding heeft hij de belangen van den Raad ver dedigd en uitgebreid: wat ie Armenraad thans is en het gezag, dat de Raad heeft,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1