DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. UIT DEN ALKMAARSCHEN RAAD. No. 158 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 7 Juli 1934 136e Jaargang Een kweekeling met acte is een onderwijzer, die er acte van moet nemen, dat hij van zijn salaris geen rente kan kweeken. Op zoek naar een wijs besluit, heeft de directeur van den Ver- eenigden Brandstoffenhandel zich plotseling herinnerd, dat de wijzen uit het Oosten kwamen. De Raad hoopt, dat de heer Keijsper in de volgende vergadering over den verkoop van champagne zal interpelleeren. 1 m Wal vandaag da aandacht treht*,^ Hit het %xc£wMti tBUwietiland. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENIIENi Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk« kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Oost is Oost en West is West, heeft een bekend Engelsch schrijver eens gezegd en zij zullen elkander nooit ontmoeten. Hij heeft ongelijk gehad want in den Alk- maarschen Raad hebben de mannen van het Westen en die van het Oosten elkander toch gevonden, zij het dan ook, dat zeven ver stokte tegenstanders zich geen politieke weer hanen hebben getoond. Men kent de geschiedenis van Plan-Oost en van Plan-West, de vraag of de uitmon ding van de Nieuwe- dan wel van de Oude Hoornsche Vaart moest worden verbeterd. Deskundigen waren het hopeloos oneens en de raadsleden, die in dergelijke kwesties in den regel geen deskundigen zijn, scheidden zich in twee groepen waarvan het gemeen schapsbelang door de eene in het Oosten en door de andere in het Westen gezocht werd. Wij behoeven na de kolommenlange ver slagen over dit onderwerp de zaak zelf ni?t verder uiteen te zetten. B. en W., gesteund door het inzicht van den hoofdingenieur van den Provincialen Waterstaat, waren vu rige bewonderaars van Plan-Oost, maar de helft van den Raad was van meening, dat niet alleen de scheepvaart maar ook de Aik- maarsche industrie daardoor ten zeerste ge dupeerd zouden worden. - De stemmen staakten en het zag er voor B. en W. allesbehalve rooskleurig uit omdat bekend was, dat de heer Ringers, die bij de stemming afwezig was geweest, zich hoogst waarschijnlijk voor Plan-West zou ver klaren. Toen heeft men en dit bleken la ter niet B. en W., maar de hoofdingenieur te zijn den grooten broer te hulp geroepen en de heer Ringers, Directeur-Generaal van den Waterstaat, heeft op den vooravond van de tweede stemming een artikeltje gepubli ceerd, waarin de voorkeur aan Plan-Oost werd gegeven. Mochten B. en W. hiervan al verwachten, dat de zwakste broeders van West naar Oost zouden overloopen, er kwam onverwacht een nog veel sterker kampvechter in het strija- perk, namelijk de directeur van de zooge naamd bedreigde industrie, die te elfder ure tot de ontdekking gekomen was, dat hij tot dusver alles verkeerd begrepen had en thans precies het tegenovergestelde wenschte als de raadsleden, die tot dusver voor zijn belangen zoo dapper op de bres gestaan hadden. Dat was een aanval in den rug waarvan het succes althans voor B. en W. niet kon uitblijven en hoewel de principieele te- genstanders, die hun bezwaren bleven hand haven en verkondigden dat zij niet alleen de belangen van deze industrie, maar ook het algemeen- en niet het minst het scheepvaart- belang op het oog hadden, getrouw op hun posten bleven, liepen de katholieke raadsle den Keijsper, Venneker en Keesom naar den vijand over, zoodat B. en W. zegevierend uit het strijdperk konden treden. „Wie het algemeen belang wil dienen", zoo heeft de heer Keijsper in een vorige zit ting gezegd. „zal zijn stem niet aan Plan- Oost kunnen geven". Thans gaf hij die stem. Weg waren plotseling bij deze leden de bezwaren van de scheepvaart, die zoo breed uitgemeten waren en aan het triomfantelijk lachje van wethouder Bonsema de baiö- meter van B. en W. was het al duidelijk te voorspellen, dat er geen vuiltje meer aan de lucht was. „Schuttevaer", zoo verklaarden de tegen stemmers, „heeft zich niet voor Plan-Oost uitgesproken". „Maar evenmin voor Plan-West'', zei de heer Klaver met een fijn lachje. „Maar", zoo werd gevraagd, „heeft U niet de ingezonden stukken van de deskundige schippers gelezen?" „Ingezonden stukken", antwoordde de wethouder, „kunnen wij ook laten schrijven" en zijn collega Westerhof zei het nog iels grover hoe noemt de heer Van de Vall dit systeem van verdachtmaking ook weer? door te betoogen, dat er redacteuren zijn, die ingezonden stukken zelf schrijven. W. hebben wel eens een wethouder verwe len, dat hij een interpellatie uitlokte om iets in den Raad te kunnen mededeelen en dit ge schiedde meermalen zoo duidelijk, dat elk bewijs overbodig was. Maar dan had die wethouder die interpellatie noodig om zich in den Raad te kunnen uiten. De Pers is gelukkig ook in staat zich zon der ingezonden stukken te uiten in elk num mer waarin zij dat wenschelijk acht Wij hebben in het geschil over Plan-Oost en Plan-West nooit scherp partij getrokken en het wordt een beetje vervelend tegen de heeren sociaal-democraten steeds weer tc moeten verkondigen, dat ingezonden stukken uitsluitend van belanghebbenden en belang stellenden buiten de redactie afkomstig zijn. Wij schrijven ze niet zelf en wij lokken ze evenmin uit. Trouwens aan de twee of drk stukken, welke de laatste weken over d„-ze kwestie geplaatst zijn zal zelfs een klein kind kunnen zien, dat ze van deskundigen uit het schippersbedrijf afkomstig zijn. Wanneer de onderteekenaren zich voor Plan-Oost hadden verklaard zouden zoowel de heer Klaver als de heer Westerhof niet nagelaten hebben voor deze artikelen van deskundige zijde de bijzondere aandacht van den Raad te vragen. B. en W. hebben in de laatste raadsverga dering een reeks successen behaald en net vreugdevolle gelaat van wethouder Bonsema heeft dan ook den geheelen middag op bui tengewoon mooi weer en weinig politieke tegenwind gestaan. Zoo was er b.v. de moeilijke kwestie van reorganisatie van het Lager-onderwijs, een van de lastigste vraagstukken die in den Alkmaarschen Raad ter tafel gebracht kun nen worden omdat niet alleen de raadsleden maar talrijke organisaties daarover hun meening moeten zeggen en altijd weer blijkt, dat die deskundigen de meest tegenstrijdige adviezen geven. Alkmaar, dat toch al niet hard in inwo nertal vooruit gaat, schijnt op het oogenbhk in het malaisetijdperk der leerplichtige kin deren te verkeeren. Er komen er maar weinig voor de eerste klassen en er worden er in de naaste toekomst nog minder verwacht, zoo dat B. en W. zich al eens afgevraagd heb ben of het noodzakelijk is, dat alle openbare scholen daarvoor in stand worden ge houden. De tijd, dat vooral van soc.-dem zijde zoo luide verkondigd werd, dat voor het kind niets te goed was en dat op alles bezuinigd kon worden behalve op het onderwijs, ligt al weer eenige jaren achter ons. De tijden zijn veranderd en wij hebben tegenwoordig een soc.-dem. wethouder van financiën, die elk jaar weer voor de zware taak staat al dat onderwijs te moeten betalen. Het zag er dan ook naar uit dat er com binatie van klassen zou moeten plaats heb ben, een vroeger veel verafschuwde maat regel waarvan sommige raadsleden thans ontdekten, dat hij ook zijn goede zijden had De desbetreffende bijlage stevent regelrecht op die combinatie af. maar tijdens haar sa menstelling schijnen B. en W. een andere op lossing te hebben gevonden waardoor de bijlage plotseling van richting verandert eu op een kweekeling met acte aanstuurt, een prachtoplossing waardoor elke school een eerste klas kan blijven behouden, terwijl de kosten voor Alkmaar niet grooter zullen worden. Zoowel de Christel ijken als de R K. heb ben hun eigen schoolbesturen en over orga nisatie van hun onderwijs heeft geen enkele raadslid van andere richting iets te ver tellen. Men zou verwachten, dat zij de be schikking over de openbare scholen dan ook hoofdzakelijk aan de voorstanders van dit onderwijs zouden overlaten, maar het is op merkelijk, dat zij daarbij in den regel de voornaamste woordvoerders zijn en met de radicaalste en voor het onderwijs niet al tijd beste oplossingen voor den dag ko men. Zoowel de heer Vogelaar als de heer Keesom hebben zich op het vraagstuk der openbare school geworpen en eerstgenoemde heeft zelfs het voorstel gedaan a bout por- tant maar een opleidingsschool om het leven te brengen in welk moorddadig streven hij evenwel slechts steun bij zijn halven partij genoot den heer Hoijtink heeft gevonden. Het is natuurlijk een feit, dat onderwijs een kostbare geschiedenis is en wanneer het aantal kinderen belangrijk terug loopt zal ook het aantal scholen moeten worden inge krompen. Maar dan komt altijd de groote vraag naar voren: welke school zal er aan moeten gelooven. Zal het een opleidingsschool zijn en dan die welke de minste aangiften krijgt en dus door de ouders het minst verkieselijk wordt geoordeeld, of zal een gewone lagere school moeten verdwijnen? Het leerlingental, de nieuwe aangiften, het aantal boventallige onderwijzers, de plaats van de school en nog heel wat facto ren meer zullen daarbij den doorslag moe ten geven en wij hebben het boven reeds gezegd elke deskundige of zoogenaamde deskundige komt daarbij weer tot een andere conclusie. Het systeem opleidingsscholen is uit den tijd, zoo wordt in den raad gezegd, want de opleidingsscholen krijgen de minste aan giften. Zoo heel erg vinden wij dat niet, orn aat de opleidingsscholen, waar het leer tempo zooveel vlugger is, meer met kleine dan met groote klassen gebaat zijn. Maar er zijn natuurlijk grenzen en alvorens tot opheffing van klassen of scholen te beslui ten, kan eerst getracht worden door ver plaatsing van kinderen tot betere klassever houdingen te komen. Het is inderdaad gemakkelijker ouders te bewegen hun kinderen wat meer dan wat minder te laten leeren en het zal niet »zoo moeilijk vallen kinderen van volksscholen naar opleidingsscholen te laten overgaan dan omgekeerd. De heer Vogelaar betoogt wel, dat ook kinderen van de eerste cate gorie scholen voor het Middelbaar onderwijs klaar gestoomd worden, maar hij weet of kan weten, dat dit den hoofden van die scholen eigenlijk verboden is. Dat is al thans volgens de geldende voorschriften uitsluitend de taak van de opleidingsscholen Was men op het voorstel-Vogelaar inge gaan om een dezer scholen de heer Bak ker noemde daarbij de Tesselschadeschool onverwacht te laten verdwijnen, dan zou men dezelfde fout gemaakt hebben als des tijds bij de meisjesschool en de reactie daar op zou zich heel wat scherper laten gevoelen. Er zijn nu eenmaal ouders en wij ge looven, dat dit er heel velen zijn die voor hun kinderen slechts een der beide oplei dingsscholen en geen andere wenschen eti die bij opheffing dezer school met meer suc ces dan vroeger een actie voor een bijzondere neutrale school in het leven zouden roepen Gelukkig konden alle moeilijkheden weer voor een jaar worden verschoven door de ontdekking, dat er tegenwoordig kweekelir.- gen met acte bestonden, een soort werklooze onderwijzers, die liever een half ei dan een leege dop hebben en daarom genegen zijn voor driekwart van het beginsalaris in de eerste klasse waar zij blijkbaar het minst kwaad kunnen doen als onderwijzer op te treden. Aan de Bosboom Toussaintschool is dit mogelijk, doordat een onderwijzeres er geen bezwaar tegen heeft op wachtgeld gesteld te worden, maar het systeem schijnt in andere plaatsen waar men onder den financieelen druk van boventallige onderwijzers zucht ge bruikt te worden om allerlei vacatures te vervullen. Het is een vervangsysteem, waar door het Rijk gedupeerd en de gemeenten verlidht worden en de heer Vogelaar staat er nog altijd stom verbaasd over, dat de mi nister daar tot dusver geen stokie voor heeft gestoken. Dank zij een zeer bescheiden toepassing van dit systeem is Alkmaar evenwel in de gelegenheid in het komende leerjaar aan alle scholen zonder verhooging van uitgaven een eerste klasse te vormen, een oplossing, waarmee de moeilijkheden weer voor een jaar verschoven kunnen worden en waaraan dus vrijwel de geheele raad zijn goedkeuring heeft gegeven. Bij de toekenning van het ontslag aan dokter R. G. C. Schröder, die als stadsarts de leeftijdsgrens van 65 jaren heeft bereikt, heef» de burgemeester woorden van oprechte waardeering jegens den scheidenden medi cus gesproken. Dokter Schröder aldus de voorzitter heeft vanaf 6 April 1899, dus een lange reeks van jaren, vol ijver en toewijding de belangen der gemeente gediend en bij de be handeling zijner patiënten geen moeite ge spaard, waardoor tusschen hem en hen altijd een zeer goede verstandhouding bestaan heeft. Hij heeft zich sterk bewogen op ge neeskundig terrein, was bestuurslid van ver schillende vereenigingen en heeft zijn krach ten ten volle gewijd aan de belangen van Alkmaar en omgeving. Moge hij nog lange jaren zijn zegenrijke loopbaan als arts te dezer stede voortzetten. De burgemeester heeft het zoo juist ge zegd, dat wij er slechts aan toe willen voe gen, dat de Raad door applaus zijn volle in stemming met deze woorden te kennen heeft gegeven. In verband met de beschikkingen van den minister over onze Handelsschool, die ten koste van de H.B.S.-A onthoofd wordt, werd een nieuwe verordening vastgesteld, waarbij B. en W. duidelijk lieten uitkomen, dat zij de ministerieele bemoeiing ten opzichte van deze bekende school allesbehalve op prijs stelden. Daarnaast en dat had eigenlijk aller eerst moeten gebeuren dient gememo reerd, dat de burgemeester in een korte rede het overlijden van Prins Hendrik herdacht heeft en dat hij in dergelijke toespraken op eenvoudige sympathieke wijze de beteekenis van den doode en het verlies voor de achter- blijvenden tot uiting weet te brengen. Bang voor de fantasie van den raad heb ben B. en W. voorgesteld den nieuwen toe- fangsweg naar het Sportpark voortaan portweg te noemen een eenvoudige en prac- tische oplossing waartegen niemand ten slotte overwegende bezwaren bleek te heb ben. Last not least heeft de heer Keijsper een interpellatie gehouden. Het ging over het venten van roomijs en ter illustratie van zijn betoog had hij de sympathieke gedachte gehad den geheelen raad op schuitjes ijs te tracteeren. De interpellatie kwam later aan de orde dan de heer Keijsper gehoopt had en met het ijs, dat blijkbaar al dien tijd in den bodenka mer had gestaan, was dat natuurlijk eveneens het geval, wat aan de stevigheid van het product niet ten goede is gekomen. Schrijver dezes heeft er een bij uitstek des kundige zijn zesjarig zoontje over ge raadpleegd, die uit de beschrijving afleidde, dat het ijsjes van drie cent van een wit ijs mannetje geweest zijn, maar een gegeven Eaard mag men nu eenmaal niet in den bek ijken. Men dient alleen op de bedoeling van hét geschenk te Ietten en deze is waarschijn lijk geweest den raadsleden wier gemoederen wat al te verhit zouden worden de noodigc afkoeling te bezorgen. Als lid van de commissie voor het vent- vraagstuk we hadden bijna vergeten dat er nog en dergelijke commissie bestaat vroeg de heer Keijsper rekenschap van het feit, dat B. en W. vijf ijsco-venters meer ver gunning gegeven hadden dan de commissie aan het college geadviseerd had. In een oogenblik zaten we weer midden in het ventvraagstuk met alle daaraan ver bonden gevaarlijke consequenties. Moet venten vrijwel ongelimiteerd worden toegestaan, mogen klanten van het Maat schappelijk Hulpbetoon maar op de bona fide handelaren en op de burgerij worden losgelaten? Bedenkt men wel eens hoeveel last deze overal bellende kooplieden de huis vrouwen bezorgen en beseft men wel wat het beteekent als juist in dezen naar beperking van het straatrumoer strevende tijd, een ein deloos aantal tot laa' in den avond bellende en schreeuwende straatventers op den weg worden gelaten? Daarnaast werd natuurlijk de keerzijde van de medaille belicht. Het was beter iemand voor zijn eigen boterham te laten werken dan hem te ondersteunen. B. en W wisten wel, dat zij niet over de grens zoo als de heer Keijsper meende maar aan de grens van het aantal ijsvergunningen ston den. Het was niet hun bedoeling nog het risico van een aantal boventallige venters te dragen maar zij Vonden van de reeds be staande er evenmin een aantal op wachtgeld stellen en door ijskweekelingen met acte ver vangen. Er waren nu eenmaal zielige ge vallen, die men moeilijk uit den we^g kon gaan en B. en W. dachten er niet over eiken aanvrager de biecht at te nemen om te on derzoeken of hii voor een Alkmaarder dan wel voor een ijsfebrikant uit een andere ge meente aan het werk wilde. Vrijheid, blijheid, dat was het wat de klok sloeg. Alkm. arder en niet Alkmaarder zij hadden allemaal dezelfde rechten. Wie het anders bezag rou, volg-ns wethouder van Slingerland, zijn hand in een wespen nest steken. Vergeten was de tijd toen het college van vreemde smetten vrij wilde blijven en de Italianen ook al hadden zij hier huo goedgekeurde fabriek met hun ijscokarre- tjes van de straten gejaagd werden Verge ten was ook de waarschuwing van den heer Van de Vall om Duitsche poederen te boy cotten. Vrijhandelaren waren nu de heeren sociaal-democraten in de beste beteekenis van het woord. Leefden niet de A'kmaarsche winkeliers zoo betoogde nu ook de heer Vogelaar nog eens nadrukkelijk voor een groot d van klanten uit de Kuitengemeen ten en 7'"u men deze buitengemeenten dan door speldeprikken tot betreurenswaardige besluiten mogen brengen? Welkom vreemdeling, al zou de Alkmaar- sche venter dan ook door beperkingen m andere gemeenten nimmer een tegenvisite kunnen brengen. Het was het geluid dat wij ook eens heb ben vernomen toen het vraagstuk der bloe- menventers in den Raad gebracht werd en het is vanzelfsprekend, dat de voorzitter van de Vrijheidsbondsche fractie nog eens triomfan ttlijk naar het vaandel zijner partij wees waarop het devies „Vrijhandel" met gulden letteren geborduurd is geworden. De arme interpellant, die altijd zoo graag aan de zijde van de meerderheid staat, zag zich, ondanks zijn alleraardigste tractatie, van alle zijden verlaten. Hij stond als een roepende in de woestijn nog de belangen van de vent-commissie te bepleiten, maar alleen de naam van die commissie bezorgde den Een onderhoud met den nieuwen S.A.- leider. (Dag. Overzicht.) Ernstige onlusten in Amsterdam's achterbuurten; de ministers Colijn en Deckers naar Amsterdam. (Binnen land.) Tragisch verdrinkingsgeval te Utrecht. (Binnenland.) Jongetje te Dirkshorn verdronken. (Stad en omgeving.) Uit het parlementaire leven. (Arti kelen.) Treinongeluk te Enkhuizen. (Stad en omgeving.) (Zie verdei» eventueel laatste berichten Raad al kippenvel al zal de ongewoonte van vele edelachtbaren om ap, dezen tijd van den dag ijswafeltjes te eten wel het hare daar toe hebben bijgedragen. Vast staat dat het betoog van den heer Keysper een uiterst koele ontvangst ten deel viel en dat de Raad ijskoud besloot om het vrijhandelsprincipe ook in het roomijsvraag- stuk zoo krachtig mogelijk in practjjk te brengen. Het is niet onmogelijk, dat de vent-commis sie binnenkort, met dank aan de leden voor de vele en gewichtige diensten, ontbonden zal worden. „Ruim baan voor den venters", heeft de Raad gedecreteerd. Wij willen er gaarne op wijzen, dat men kaartjes met het opschrift „Aan de deur wordt niet gekocht" tegen billijken prijs ook bij on ze drukkerij zal kuni en verkrijgen. DEN HAAG, Juli 1934. EERSTE KAMER. Het vaststellen van een adres van rouwbe klag, waartoe de Eerste Kamer gister had be sloten, heeft hedenmorgen niet veel tijd in beslag genomen. Nadat de Voorzitter precies 11 uur de vergadering had geopend, wees hij al- opstellers van het bedoelde adres aan de heeren Fock, Janssen, Ter Haar, Janssen de Limpens en Van Lanschot en werd om vijf mii.uten over 11 de vergadering weer ge schorst. Toen een klein half uur later de Ka mer hare openbare vergadering hervatte, bleek de genoemde comissie van redactie niet alleen het adres reeds te heben ontworpen, maar was het tevens al in de afdeelingen geweest, zoodat het gereed was voor behandeling in openbare vergadering. De Voorzitter las het voor: „Mevrouw! „Met groote ontroering heeft de Eerste Ka mer der Staten-Generaal kennis gonomen van h t zoo plotseling verscheiden van Zijne Ko ninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg. Van heeler harte deelt de Kamer in de smart, welke Uwe Majesteit en Hare Ko ninklijke Hoogheid de Kroonprinses vervult. De Kamer bidt Uwer Majesteit in Qiepe driefheid Godes onmisbaren bijstand toe." "'aar natuurlijk geen ander lid bezwaar had tegen deze sobere betuiging van deelneming, werd het stuk zwijgend goedgekeurd en keer de men weer huiswaarts. De commissie van re- dac'ie zal met den Voorzitter het adres aan H. M. aanbieden. HET OVERLIJDEN VAN PRINS HENDRIK. Hertog Adolf te Delft. In den loop van den dag hebben een bezoek gebracht aan de Nieuwe Kerk te Delft jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek, commissaris der koningin in Zuidholland en baron Bentinck, opperstalmeester van de koningin, terwijl om 5 uur hertog Adolf van Mecklenburg, de broe der van wijlen prins Hendrik, de werkzaam heden in oogenschouw kwam nemen. Hertog Adolf werd rondgeleid door den burgemeester van Delft. mr. G. van Baren. DE VALSCHE BANKBILJETTEN- AFFAIRE. Nog meer aanhoudingen. De opzienbarende ontdekking van de uitgifte van valsche bankbiljetten van 100 en de aanhouding van valsche munters, die vooral in J .twerpen hun kamp hadden opgeslagen, waar tevens de drukkerij was gevestigd, heeft, hei„een wel te verwachten was, nog verdere arrestaties tot gevolg gehad. Het onderzoek geschiedt door het parket van Antwerpen in samenwerking met de Ne- derlandsche recherche. Een aantal personen zijn nog aangehouden wegens medeplichtigheid in de uitgifte of den aanmaak van de valsche bankbiljetten. Het waren H. uit Wilrijck, Th. •tit Antwerpen, H. uit Antwerpen, Van H. uit .'.eeth, L. uit Antwerpen en G. uit Schooten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1