DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Herziening van de winkeisluilingswel aangenomen. Garage fl. DAM i Co. fixiQeliiksch Omeiicht Hitier rekent af met de S. A. Welke gevaren in de S. A. schuilden. Ho. 164 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 14 Juli 1934 136e Jaargang Tweede Kamerzitting De winkelbedienden zullen ook geraadpleegd worden. De Landbouwcrisiswet goedgekeurd. Geestdriftige ovaties. Wat vandaag de aandacht trek t... Geen kleine auto, maar een 1e klas LUXE FIAT, 6 persoons met sepa ratie of tusschenruit, bestuurd door prima geschoolde chauffeurs, voor zeer billijke prijzen, is alleen moge lijk bij Scharloo. Tel. 490. Alkmaar. ALKMAARSCH Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTEN! LEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. DEN HAAG, 13 Juli 1934. Toen de Tweede Kamer heden om streeks kwart voor vijven uiteen ging, vermoedelijk tot den dag, waarop, e~\en vóór de opening van de nieuwe zitting op den 3den Dinsdag in September, de tegenwoordige zitting voor gesloten wordt verklaard, had zij toch nog een vrij omvangrijke agenda afgewerkt. Na des ochtends in de afdeelingen vergaderd te hebben, was zij des mid dags om 2 uur in comité-generaal bijeen gekomen tot behandeling van een nieuw reglement voor de griffie en het was reeds over half drie, toen de openbare vergadering werd geopend. In de eerste plaats werd toen gestemd over het amendement van den heer Van Dijken op de conclusie van de commissie in zake de „Strooppot", waarover gister de stemmen hadden gestaakt. Het amende ment werd nu verworpen met 43 tegen 42 stemmen. Met zitten en opstaan werd hierna verworpen de motie-Wijnkoop, waarbij het regeeringsbeleid werd afgekeurd. Alleen de communisten en hun bondge noot Sneevliet stemden er voor, gelijk was te verwachten. Vervolgens werd gestemd over 'iet gisteravond door den heer Drop inge diende amendement op art. 5 van het ontwerp tot herziening van de Winkel sluitingswet, om de gemeenteraden te verplichten vóór het verleenen van vrij stellingen ook de „belanghebbenden" te hooren, waaronder dan ook de winkel bedienden werden begrepen. Hoewol minister Steenberghe zich krachtig tegen dit amendement had verzet, is het aangenomen met 50 tegen 39 stemmen. Het wijzigingsontwerp is daarop goed gekeurd met 63 tegen 25 rechtsche stem men. Hierna was aan de orde de door mevr. Bakker-Nort (v d.) aangevraagde spoed- interpellatie over de subsidieering van het Lorenz-Lyceum te Eindhoven. Het zou ons niet verwonderen, als de inter- pellante haar interpellatie-aanvrage had ingediend in overleg met den te inter- pelleeren minister van Onderwijs, Mr. Marchant. Immers voor dezen was het niet van belang ontbloot te weten, hoe hij aan moest met de subsidieering der instelling tegen den volgenden cursus. Verleden jaar, bij de behandeling van de Onderwijsbegrooting voor 1934 werd de post subsidie aan de instelling terug genomen op aandrang van velen, die het niet in orde vonden, dat te Eindhoven, een stad van misschien een goede 100.000 inwoners, twee lycea, een openbaar en het bijzonder Lorenz-Lyceum, naast elkander stonden. Men drong er op aan, dat er een modus vivendi zou worden gevonden, waarbij met de gemeente Eindhoven een regeling werd getroffen in zake de verdeeling van de onderwijs- stof, zoodat beide Lycea naast elkander konden bestaan. Het Dagelijksch Be stuur der gemeente meende een derge lijke regeling te hebben gevonden, doch de gemeenteraad verwierp het desbe treffende voorstel. Nu was de vraag van mevr. BakkerNort: vindt gij, minister, den tijd niet gekomen om u los te ma ken van den band, welke de Kamer u heeft opgelegd door met u overeen te komen, dat ge geen subsi l o zult verlee nen, zoolang er kans bestaat op een behoorlijk gemeen overleg? Die kans schijnt verkeken, welnu, vraag dan thans alsnog subsidie voor dit jaar aan. Minister Marchant was het volkomen eens met de interpellante en deze haast te zich dan ook een motie in te dienen om, nu de onmogelijkheid van samen werking met de gemeenteEindhoven was gebleken, den minister uit te noodigen alsnog over het loopende dienstjaar sub sidie aan het Lorenz-Lyceum te ver leenen. Die motie vond geen algemeene in stemming. Met name was de heer Tila- nus (c.h.) er tegen gekant met het oog op de financien des lands, welke niet toelaten twee lycea in één stad te sub sidieeren. Dat vond ook de heer Van Dijken (a.r.), die bovendien de zaak niet voldoende voorbereid achtte. De heer Moller (r k.) liet zijn stem ten gunste van de motie hooren evenals zijn partijgenoot Van de Put, die den huidi- gen toestand op grond van zijn ervaring onhoudbaar achtte. De heer Moller, die ook op de hoogte was van de plaatselijke toestanden en vol lof sprak over het particuliere lyceum, waarvan de kosten gedragen worden door particulieren, in de eerste plaats door de firma Philips, doch volstrekt niet door haar alleen, meende te weten, dat er nog wel moge lijkheid bestond dat men het ten slotte nog eens werd met elkander. Daarom drong hij er op aan, dat de minister nog tot uiterlijk 15 Augustus zou wachten alvorens over te gaan tot het toekennen van subsidie, na eerst nog gepoogd te hebben tot een compromis te geraken. In dien geest wijzigde mevrouw Bakker —Nort haar motie gaarne. Minister Marchant, die de gelegenheid gunstig achtte om den voorstanders van het bijzonder onderwijs inconsequentie onder den neus te wrijven, dat zij zich kantten tegen de subsidieering van een instelling van bijzonder onderwijs, waardoor zij een instelling van openbaar onderwijs hielpen in stand houden, achtte intusschen de door den heer Mol ler gewenschte invoeging ook geen be zwaar en na nog wat heen en weer ge praat werd de motie aangenomen met 45 tegen 25 rechtsche stemmen. De Landbouwcrisiswet is hierna, ter wijl minister Steenberghe een paar ju ridische verbeteringen, door de heeren Goseling (r.k.) en Van Dijken (a.r.) aan gegeven, had aanvaard^ zonder stem ming goedgekeurd met de commuriisten tegen. Nadat vervolgens nog een aantal klei nere ontwerpen waren aangenomen, heeft de Voorzitter, de heeren en dames een aangename vacantie toewenschend, de vergadering gesloten. Nu wachten ons nog slechts een paar vergaderingen van de Eerste Kamer n dan treden we de jaarlijksche parle mentaire rust in. Met net gebruikenjKe militair vertoon heeft gisteren te Berlijn in de Kroll-opera de Rijksdagzitting weer eens plaats gehad. Zooals men weet, zou Hitkr de regeerings- vei klaring afleggen inzake de jongste ge beurtenissen. De bewaking van de Kroll-opera was niet strenger dan anders. Op de groote pleinen ervoor waren luidsprekers aangebracht, zoo dat ook de buitenstaanders Hitier s rede kon den hooren. Merkwaardig is het, dat vice-kanselier von Papen af wezig i s. De rede werd herhaaldelijk onderbroken door stormachtige ovaties en naarmate Hit ler's stem zich verhief, namen de toejuichin ge. toe. De groote rede. Uit een domme zakelijke oorzaak, uit men- schelijke onbetrouwbaarheid, ontstond voor ons jonge rijk, aldus Hitier, een crisis, welke maar al te gemakkelijk werkelijk ver nietigende gevolgen voer een onafzienbare toekomst had kunnen hebben. Het doel van deze rede is, het ontstaan en de overwinning van deze crisis voor het volk volkomen duidelijk uit te leggen en daarbij zal ik, aldus Hitier, meedoogenloos openhartig zijn. Hitier begon met erop te wijzen, dat, toen hij den 30sten Januari 1933 de leiding der nieuwe regeering op zich nam, de nationaal- socialistische partij een staat vond, die poli tiek en economisch in volkomen verval ver keerde. Sinds de uitroeping der republiek hadden alle oude partijen de gelegenheid, om te be wijzen, dat zij werkelijk konden regeeren. Al haar pogingen hadden echter schandelijk gefaald. Aldus werd de 30ste Januari het begin van de definitieve liquidatie van on draaglijke toestanden. Vijftien jaar lang heeft het lot van ons volk gediend als experimenteerveld en als proefkonijn voor d^ oude politici. Daarom wenschen wij niet in de rij der vroegere kan seliers ingeschakeld te worden. Rechtvaardig zijn! Wie dan ook rechtvaardig wil zijn, moet ons beoordeelen naar hetgeen gebeurd zou zijn, als we niet getriomfeerd hadden. Het beste bewijs, dat de nieuwe regeering goed gezien heeft, is de houding van het Duitsche volk zelf. Onze arbeid zou ver geefs geweest zijn, moest het zijn, als het Duitsche volk ons niet zijn vertrouwen en trouwe medewerking had geschonken. En als hier en daar nog communistische organi saties van min of meer anarchistisch karak ter het hoofd opsteken, zal de nationaal socialistische staat, zoonoodig, ook deze laatste resten van volksverdwazing uitroeien en vernietigen. Deze anarchisten vormen een eerste groep ontevredenen. Een tweede groep van ontevredenen wordt gevormd door de politieke leiders van vroe ger, die hun politieke toekomst bij het aan het bewind komen van het nationaal-sosialis- me vernietigd zagen. Zij gelooven, dat de tijd gekomen is om zich bij het volk weder in herinnering te brengen. Aangezien echter begaafdheid een natuurlijke eigenschap is, die aangeboren is en zij die begaafdheid niet bezitten, trachtten zij niet mede te arbeiden, doch slechts leugenachtige critiek te oefenen. Het volk heeft met hen niets uitstaande. Zij, die een abnormalen aanleg hadden. Een derde groep bestaat uit de revolution- nairen, die in 1918 hun verhouding tot den staat geheel verbroken hebben. Deze willen een toestand van een voortdurende revolutie. Als revolutionnairen willen zij tegenover ons muiters en zich in het bezit van den staat stellen. Zij hebben ons gedwongen ons innerlijk geheel van hen los te maken en hebben ons verplicht hen te bestrijden, die een abnorma len aanleg hebben. Als revolutionnairen zijn wij echter niet ontslagen van den plicht het souvereine recht van het volk te eerbiedigen. Wij hebben niet het zelfbeschikkingsrecht van het Duitsche volk willen vernietigen, doch slechts de vearaders van het Duitsche volk. Hitier zette daarna uiteen,, op welke wijze de groep van Röhm getracht heeft haar plannen te verwezenlijken. Er werd naar ge streefd, de oude strijders van de partij, die jaren lang lid geweest waren, uit de hooge posities te verwijderen en door personen, die slechts enkele maanden lid van de partij wa ren, te vervange, mits het slechts geschikte werktuigen waren. Het werd voorgesteld, alsof een tweede revolutie zou uitbreken met goedvinden van Hitier. Verhouding Röhm-Schleicher Röhm knoopte betrekkingen aan met gene raal von Schleicher en er werd een program opgesteld, inhoudende, dat het tegenwoordi ge stelsel in Duitschland onhoudbaar was en dat de weermacht en de nationaal-socia- listische bonden in één hand vereenigd moes ten worden. Deze hand kon slechts Röhm zijn. Von Papen zou uit het kabinet verwijderd worden en von Schleicher in diens plaats vice-kanselier worden, terwijl ook andere mannen in het kabinet plaats moesten nt men. Men begon reeds met naar nieuwe mannen te zoeken. Ik persoonlijk zou in mijn positie gelaten worden. Hitier zette dan uiteen, waarom dit plan op zijn verzet zou stuiten. Het zou hem nooit mogelijk zijn geweest, toe te stemmen in een wisseling van den rijksweerminister en Röhm tot rijksweerminister te benoemen. De opperste leiding over het leger behoort aan den rijkspresident. In zijn hand heb ik den eed daarvoor afgelegd. Zijn persoon is voor ons onaantastbaar. De belofte, dat het leger een onpolitiek instrument moet blijven is voor mij bindend, zoowel wegens mijn over tuiging als wegens mijn gegeven woord. Het leger behoort aan rijkspresident von Hinden burg tot aan zijn laatsten ademtocht wegens zijn trouw en loyauteit aan den staat. Er is slechts één weermacht, evenals er slechts één drager van den politieken wil van het volk is, namelijk de nationaal-socialistische partij. Ieder ingaan op de plannen van von Schleicher zou trouwbreuk beteekenen te genover von Hindenburg en den rijksweermi nister, maar ook tegenover het leger. Hitler's plicht. Toch kon ik den man niet verwijderen, die zestien jaar lang met mij heeft gestreden. Ik achtte dit een plicht van loyaliteit en ik ge loofde, dat, indien de man die zoolang met mij heeft samengewerkt, trouweloos zou blij ken, ik ieder geloof aan trouw zou verliezen. Aangezien Röhm in het onzekere verkeer de of hij bij mij op tegenstand zou stuiten, werd het eerste plan prijsgegeven en werden voorbereidingen getroffen, om deze ontwik keling met dwang te verkrijgen. Een eerste voorwaarde daarvoor was het verwekken van een nieuwe revolutie. Daarom werd de op vatting verspreid, dat het leger de ontbin ding van de S.A. eischte en dat ik daarvoor reeds gewonnen was. Het werd voorgesteld, dat de S.A, deze ontbinding moest voorko men en dat de S.A. daartoe alle voorbereidin gen moest treffen. Het is Röhm gelukt de S.A. voor dit doel te winnen door de S.A. voor verschillende doeleinden te gebruiken, o.a. voor het uitvoe ren van sociale hulpmaatregelen. Bij een on derzoek is gebleken, dat om dit doel te berei ken twaalf millioen mark zijn uitgegeven Ten einde aan den slag te kunnen gaan wer den terreurgroepen gevormd. Den S.A.-lei- ders werden slechts de algemeene mededee- lingen gedaan, dat een tweede revolutie moest uitbreiken, om mij mijn vrijheid van handelen terug te geven. Aldus werd de in druk gewekt, alsof dit met mijn eigen wii geschiedde. Ik zou dan weer op den voor grond treden als tot de daad was overge gaan. Hitier beschreef dan, hoe hij in Juni in een onderhoud, dat vijf uren duurde, ge tracht heeft Röhm van zijn voornemen terug te brengen. Deze stelde het voor, alsof de geruchten alleen ten doel hadden, een aan val op de S.A. te rechtvaardigen. Daarom ging de S, A. met verlof. Ten einde de uitvoering van de plannen te voorkomen, werd de S.A. met verlof ge zonden. Hitier wees erop, dat Röhm zijn be velen niet nagekomen heeft, wat dus muiterij is geweest. Er is slechts één bevelhebber, aldus riep Hitier uit, en dat ben ik. Daarop werd het besluit genomen, zon der genade te werk te gaan, om de revolutie in den kiem te smoren. Het is beter, dat honderd opstandelingen het leven verliezen dan dat er tienduizenden onschuldigen zou den vallen. Met ijzeren vuist. Op 30 Juni om één uur werd de laatste alarmdepeche ontvangen. Om twee uur ver trok ik naar München. Göring had reeds te voren maatregelen voor Berlijn en Pruisen getroffen. Met ijzeren vuist heeft hij den aanval van de vijanden van den staat neer geslagen, evenals ik het te München deed. Snel handelen was noodzakelijk, daar ik slechts weinige menschen, namelijk Göbbels en den nieuwen chef van den staf, bij mij had. Nog slechts enkele dagen geleden is de vraag gesteld, of niet een rechtbank had moeten veroordeelen Met stemverheffing zeide Hitier: „Ik was verantwoordelijk voor het lot der Duitsche natie en daardoor opperste rechter". (De woorden werden met langdu rige bijvalsbetuigingen en heilgeroep ont vangen.) Muiters zijn altijd door geweld tot de orde geroepen. Slechts één staat heeft daarvan geen gebruik gemaakt en is dan ook ineengestort, namelijk Duitsch land. Ik wil en ik heb bevolen iedere bron van vergiftiging uit te roeien. Mijn verder bevel was bij iedere poging tot tegenstand terstond van de wapenen gebruik te maken. De natie moet weten, dat haar bestaan en de waar borgen voor orde en veiligheid door nie mand ongestraft kunnen worden bedreigd. De bedriegers moeten weten, dat dit zeker hun dood is. Een ieder moet weten, dat rang noch positie van verantwoordelijkheid en straf uitgesloten is. Ik zal wederom orde scheppen, als dezelfde verschijnselen zich voordoen. Hij, die landverraad pleegt. Geen volk en geen leiding kan ervoor zor gen, dat er slechte individuen zijn. In Frank rijk heeft men Stavisky leeren kennen, ook bij ons nat. socialisten kunnen dergelijke in dividuen voorkomen Doch een volk is geen volk, als het niet de kracht heeft dergelijke parasieten te vernietigen. Wie tegen Duitsch- Hitier rekent af met de S.A. (Dag. Overzicht). Madam Hanau wordt zwaarder gestraft. (Buitenland). Zwendelzaak Humbert herdacht. (Buitenland). Stakingsonlusten te San Francis- co. (Buitenland). Fantast proclameert zichzelf tot „koning van Andorra. (Buitenland). Zware brand te Dreumel op Ie Veluwe. (Binnenland). Te Prinsenhage vannacht een man vermoord. (Binnenland). De nieuwe rijwielplaatjes. (Bin nenland). Uit het parlementaire leven. (Ar tikelen). (Zie verder eventueel laatste berichten). land handelt, pleegt landverraad en heeft zijn leven verbeurd. De doodenlijst In totaal waren bij de jongste gebeurtenis sen 77 personen gedood, waaronder 19 lei ders der „zwarte troepen", die allen gefusil leerd zijn. Dertien S.A.-leiders verzetten zich tegen hun arrestatie en drie pleegden zelf moord. Een buitenlandsche journalist heeft erop gewezen, dat de vrouwen en kinderen der te- rechtgestelden de eigenlijke slachtoffers zijn. Er zijn steeds slachtoffers door de schuld van den man. Zij dragen slechts een deel van het leed, dat misschien tienduizenden vrouwen hadden moeten dragen, als de daad gelukt was. Een buitenlandsche diplomaat heeft gezegd, dat Schleicher en Röhm slechts onschuldige besprekingen hebben gevoerd. Ik heb daarover met niemand van gedachten te wisselen. Politiek schuldig of onschuldig. Op politiek gebied is men het nooit eens over de opvatting wat onschuldig is of niet. Als men met een buitenlandschen staatsman afspraken maakt en mijn strengste bevelen geheim houdt, dan laat ik zulke mannen doodschieten. Nadat het gevaar geweken was, heb ik om te verhinderen dat het tot een lynchpartij zou komen, 's Zondags bevel gegeven, alle verdere vergeldingsmaatregelen achterwege te laten. De gewone rechtbanken zullen verder oor deel en. Hitier besprak vervolgens de vele onware beweringen in de buitenlandsche pers. Met nadruk ontkende hij, dat von Papen met de muiters in verbinding heeft gestaan. Een der muiters was de moordenaar van den mede werker van von Papen. Ook zijn er geruch ten in omloop gebracht, dat Hitier zelf een zenuwschok heeft gehad. Een telefonische aanvrage zou voldoende zijn geweest, om de onjuistheid vast te stellen. Tenslotte zeide Hitier, dat de S.A.-mannen hem trouw zijn gebleven. Zijn streven is ge weest zoo weinig mogelijk bloed te vergieten, evenals dit bij de nationaal-socialistische revolutie is geschied. Hij hoopte, dat een verzoening tot stand zou komen en dat allen met alle kracht zou den medewerken om hun fouten weder goed te maken. Resolutie der buitenlandsche pers. Het bestuur van de buitenlandsche pers deelt mede, dat in de bijeengeroepen verga dering der leden vastgesteld is, dat de open bare meening in het buitenland reeds vol doende antwoord op de aantijgingen van dr. Göbbels heeft gegeven en dat de leden er steeds naar gestreefd hebben, objectief en overeenkomstig de waarheid hun berichten te leveren. Slotwoord van Göring. Nadat Rijkskanselier Hitier zijn rede be ëindigd had, nam Rijksdagpresident Göring het woord en dankte Hitier voor alles, wat hij voor het Duitsche volk, voor de EÏuitsche natie had gedaan. De Rijksdag heeft nog maals de moeilijke uren meebeleefd, waarin de leider de redder van het geheele Duitsche volk is geweest. Göring zelf had twee maan den geleden den chef van den staf der S A. bijna op de knieën gesmeekt, zijn trouw aan den leider en het Duitsche volk niet te bre ken. Met lachende geringschatting haa

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1