DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
WAT WIL HET OOST-EÜRDPEESCHE PACT?
Dreigende stakingstoestanden in San Francisco.
No. 166 Dit nummer bestaat uit twee bladen Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 17 Juli 1934
136e Jaargang
ItxiQeUiksch Ojoecaicht
Weinig geestdrift te Berlijn en Warschau.
Rusland speelt de eerste viool.
Buitenland
Sterke legermacht weet de orde te handhaven.
Wat vandaag de
aandacht trekt,,,
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
m
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTlENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telel. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Opmerkelijk is het, dat Hitler's
rede, waarin hij een verklaring af
legde over de jongste onlusten, in
het buitenland, weinig of geen com
mentaar heeft opgeleverd.
Zijn verklaringen acht men alleen
van binnenlandsch belang.
Meer aandacht schenkt men te Londen
aan de bevreemdende omstandigheid, dat het
Fransch-Britsch (-Russische) voorstel tot
het sluiten van een Oost-Europeesch pact
van wederzijdsche hulpverleening blijkbaar
met zeer weinig geestdrift in Duitschland
wordt welkom geheeten. Velen zijn van mee
ning, dat Duitschland door het aannemen
van een dergelijke afwijzende houding een
diplomatieken blunder van de eerste grootte
begaat. In Downing Street weigert men voor
alsnog de commentaren in de Duitsche pers
en de officieuze uitlatingen van geïnspireer
de Duitsche zijde als het laatste woord ir.
deze aangelegenheid te beschouwen. Men is
voornemens rustig af te wachten wat de Wil-
helmstrasse later in het midden zal hebben
te brengen en men blijft gelooven, dat de
deur voor verder overleg omtrent deze kwes
tie zeker niet is gesloten
Ook Polen schijnt weinig enthousiasme
voor het denkbeeld aan den dag te leggen
Ongetwijfeld zullen dus zoowel van Pool-
sche als Duitsche zijde tal van bezwaren
worden geformuleerd.
Inmiddels kan men er echter op blijven
rekenen, dat Groot-Britannië krachtig zijn
pogingen zal voortzetten om een accoord to'
stand te brengen, dat het als een belangrij
ken factor beschouwt tot ontspanning der
gespannen Europeesche betrekkingen.
Over de rede van Simon zegt de T i m e s,
dat de voormalige Britsche isolatiepolitiek
steeds meer wordt losgelaten.
In dit verband wijst het blad op Simon's
verklaring in zake de onschendbaarheid van
België en zegt, dat België en de Kanaal-
zóne nooit zulk een belangrijke factor in de
Engdsche veiligheid geweest zijn als in het
huidige tijdperk van bommenwerpers en ver
dragend geschut.
Het gaat niet aan te zeggen, dat Enge
land alleen op Engelschen bodem behoeft
verdedigd te worden en het gezonde ver
stand zegt, dat Engeland aangesloten moet
zijn bij een Europeesch stelsel ter verhinde
ring van aanvallen en tevens de invloeds
sfeer van eigen verdedigingsstelsel moet
uitbreiden.
Sir John Simon.
DeDailyTelegraph schrijft boven
een geestdriftig hoofdartikel: „Nieuwe vre-
desvooruitzichten door een Oostelijk pact."
Van Polen en Duitschland zal het afhan
gen, of het pact een verdrag wordt van we
derzijdsche hulpverleening.
De D a i 1 y M a i 1 zegt
Wij hebben pacten genoeg, maar waar
blijft de vrede? Het blad waarschuwt er
voor, om ten gunste van Rusland in verwik
kelingen te komen met Japan.
Parijsche stemmen.
Het is lang geleden, dat men in West
minster een dergelijk koor van lofuitingen
heeft gehoord over een Fransch intiatief op
buitenlandsch politiek terrein, aldus de
M a t i n in een bespreking van de Lager
huisrede van sir John Simon over het Oost-
Locarno-Pact. Als één man, vervolgt het
blad, hebben de leiders van drie partijen het
plan-Barthou tot organisatie van den vrede
door wederzijdsche hulpverleening goedge
keurd; er is geen enkele wanklank gewees-
Dat is het eerste wonder, dat op het actief
van het Oost-Locarno-Pact kan worden ge
schreven.
De PetitParisien schrijft, dat
Frankrijk zich tijdens den geheelen duur der
Britsche debatten op de eereplaats bevond
Het voorgestelde pact is zoozeer in overeen
stemming met het Volkenbondshandvest,
zoozeer geleid door den zin voor veiligheid
voor allen, zoo vrij van elke egoïstische ge
dachte of kwaadwilligheid, dat niemand ook
maar eenige critiek uitoefende."
De houding van Rome.
Mussolini schijnt berei dte zijn steun te
verleenen aan het Oost-Europeesche pact
van wederzijdschen bijstand, doch stelt daar
bij de voorwaarde, dat Frankrijk de andere
plannen n.1. in zake het Middellandsche
Zee-pact op gee^- Volgens deze zouden Ita
lië, Turkije, Griekenland en Joego-Slavië en
later ook Roemenië en Bulgarije toetreden
tot een Middellandsche Zee-pact. Italië, zoo
wordt thans van bevoegde Romeinsche zijde
verzekerd, zal tegen zoo'n Middellandsche
Zee-pact opgeeft. Volgens deze zouden Ita-
wordt in politieke kringen verklaard, dat hef
Middellandsche Zee-plan ook bij de Engel-
sche regeering op verzet is gestuit.
De tegenstand is gebaseerd op de mei
ning, dat het pact geen waarborgen bieu
voor pariteit ter zee en te land met de overi
ge landen rondom de Middellandsche Zee
(blijkbaar doelt dit op Frankrijk), terwijl
verder Turkije er de mogelijkheid door zou
krijgen de Dardanellen te versterken, het-1
geen reeds lang Turkije's wensch is geweest.
Men brengt daarbij in herinnering, dat Rus
land dit Turksche verlangen gunstig gezind
is, omdat het daardoor een beveiliging krijgt
tegen een eventueele Britsche invasie in de
Zwarte Zee of tegen andere oorlogsdreigin
gen.
Rusland houdt dus overal z'n ijzers in het
vuur, zoowel bij de plannen voor een Ooste
lijk Locarno als bij een Middellandsche Zee
pact.
Mussolini heeft Zaterdag den Sowjet-
gezant Patjomkin reeds ontvangen; het on
derhoud liep over de plannen voor een Oos
telijk Locarno-pact en over het laten schieten
van het andere.
In politieke kringen te Genève verklaart
men, dat de Sowjet-Unie binnen veertien
dagen een officieel voorstel tot opneming in
den Volkenbond zal doen en dat dit voorstel
tijdens de Septemberzitting van den Volken
bond zal worden aangenomen.
Bij steun van Fransche en Engelsche zijde
zou het verzoek zeker op de vereischte „twee
derde meerderheid" kunen rekenen. Men
houdt het voor zeker, dat de staten, die tot
nog toe misschien tegen Moskou's toetre
ding zouden hebben gestemd, thans hun op
positie zullen laten varen, al acht men het
nog steeds waarschijnlijk, dat „minstens twee
staten" in hun afwijzende houding zullen
volharden.
Uit betrouwbare Romeinsche bron wordt
daarnaast een beetje ironisch! gemeld,
dat de geheime onderhandelingen, die sedert
weken door Sowjet-Russische missies over
den aankoop van oorlogsmateriaal te Parijs
worden gevoerd, afgesloten zijn. De kwestie
der levering is tot volkomen tevredenheid
van de Sowjet-Russische delegatie opgelost.
Het zou hier vérstrekkende orders voor
zwaar geschut, pantserauto's en machine
geweren betreffen. Bovendien spreekt men
van een order van vier lichte kruisers en vier
torpedobootjagers voor de Sowjet-Russische
vloot
Het begin van de staking.
Precies om 8 uur gisterochtend is de
algemeene 6taking te San Fi ancisco be
gonnen. Van dat oogenblik af stagneer
de het verkeer volkomen. De zaken zijn
gesloten.
Ten einde excessen reeds in de kiem
te smoren, zijn sterke afdeelingen der
nationale garde te San Francisco ge
concentreerd
Een te Los Angelos in garnizoen lig
gend infanterie-regiment is naar het
stakingsgebied gedirigeerd. Een afdee-
ling veldartillerie uit Las Linas is met
7 X cM. geschut op weg naar San Fran
cisco, zoomede verscheidene tanks met
mitrailleurs. Tegen den avond zijn te
San Francisco 8000 man der nationale
garde aangekomen.
50 personen hebben het hoofdkwartier
der communisten bestormd en het meu
bilair op straat verbrand.
Burgemeester uitgejouwd.
De onrust in de stad neemt voortdu
rend toe. De ruiten van tal van levens
middelenwinkels zijn door de stakers
ingedrukt. Zeer veel auto's en bespannen
wagens zijn omver geworpen.
De burgemeester is bij het gerechtsge
bouw uitgejouwd.
De leger- en vlootautoriteiten hebben
te kennen gegeven eventueel de levens
middelenvoorziening op zich te zullen
nemen.
Ook in andere steden langs de kust
vau den Stille Oceaan neemt de sta
kingsbeweging toe.
Te Danielson (Connecticut) zijn 500
wolspinners in staking gegaan, omdat
de directie der fabriek een loonsverhoo-
ging weigerde.
Te Birmingham zijn gisteren 22.000
textielarbeiders in staking gegaan. De
havenarbeiders van Vancouver hebben
geweigerd Amerikaansche schepen te
lossen, omdat deze stakingsbrekers als
bemanning hebben.
De president der Amerikaan
sche vakvereenigingen, Green,
heeft in een te Shranton (Penn-
sylvanie) gehouden redevoering
verklaard, dat hij niet de moge
lijkheid ziet de staking te San
Francisco spoedig te doen bij
leggen.
Rantsoeneering der levens
middelen.
Gisteren heerschte te San Francisco
een akelige stilte Terwijl de autoriteiten
uitgebreide maatregelen troffen voor de
handhaving der orde tijdens de alge
meene staking, lag het bedrijfsleven
reeds bijna geheel stil. Het geheele tram
verkeer is stopgezet.
Alle openbare gelegenheden en win-
kels zijn gesloten. Ieder oogenblik kun-
nen de warenhuizen worden gesloten
Alle restaurants werden gesloten, be
halve 19, welke door de algemeene sta
kingscommissie zijn aangewezen voor
de spijsvoorziening der duizenden die
geregeld in de ongeveer 2000 eethuizen
van San Francisco hun maaltijden ge
bruiken.
De burgemeester, Rossi, heeft een uit
500 leden bestaande nood-commissie
samengesteld, welke tot taak heeft aie
nog aanwezige levensmiddelen te distri-
bueeren. De voorraden versche groente
en bevroren vleesch zijn reeds uitgeput
De groothandelaars schatten hun voor
raden levensmiddelen op een waarde
van tien millioen dollars. Daarbij komt
dat de levering dezer levensmiddelen
door de staking der voerlieden onmoge
lijk wordt gemaakt.
Stijgende levensmiddelenprijzen.
De levensmiddelenprijzen in San
Francisco stijgen onrustbarend, hoewel
van de zijde der autoriteiten verklaard
wordt dat de groothandel nog voorra
den ter waarde van tien millioen dollar
aan levensmiddelen in de pakhuizen
heeft opgeslagen liggen.
De nog geopende restaurants worden
door 't publiek bestormd Zooals boven
gemeld werd heeft de stakingsleiding
negentien lokalen aangewezen, waar de
stakers en hun gezinnen zich van het
noodige voedsel zullen kunnen voorzien.
Thans heeft zij den groentenhandelaren
toegestaan, vandaag hun groenten- en
fruitvoorraden op de markten van Oak-
land aan te vullen.
De arbeiders-organisaties in bijna alle
steden langs de Pacific-kust nemen re
soluties aan, waarin zij den stakers hun
steun toezeggen.
Uitbreiding van de staking.
De stakingsleiding heeft besloten, dat
ook in de naburige Oakland, Alameda en
Portland zal worden gestemd over het
al of niet deelnemen aan de staking, en
algemeen verwacht men, dat deze steden
zich bij de algemeene staking zullen
aansluiten.
De leider van de N.R.A., Generaal
Johnson, is met een leger-bombarde-
mentsvliegtuig op weg naar San Fran
cisco, terwijl Senator Wagner per vlieg
tuig uit New York is vertroken om te
trachten, het conflict bij te leggen.
De nationale garde was gister bezig
met het inrichten van mitrailleurnesten
op de daken der pakhuizen en opslag
plaatsen. De zakenwijk wordt den ge
heelen dag en nacht door patrouilles
doorkruist.
In de haven wachten 170 schepen, die
lading aan boord hebben of geladen
moeten worden. Tengevolge van de lang
durige staking der havenarbeiders loopt
de levensmiddelenvoorziening van Alas-
ka, dat tengevolge van het korte zomer
seizoen slechts gedurende zeer korten
tijd voor de scheepvaart bereikbaar is,
gevaar, terwijl ook de voorziening van
Hawai wordt bedreigd.
Het gas- en electriciteitsbedrijf werken
pog en ook de krantenkiosken, melk-
winkels en bakkerijen zijn nog open.
Vleesch en groenten zijn niet meer te
krijgen. Schouwburgen en bioscopen
zijn gesloten. De radio-uitzendingen zijn
zeer beperkt, aangezien ook de musici
zich bij de staking hebben aangesloten.
Te Minneapolis zal eveneens een sta
kingsreferendum worden gehouden on
der 600 georganiseerde vrachtauto
chauffeurs.
Het gebrek aan levensmiddelen wordt
tot ver in den omtrek der 6tad gevoeld.
Stakersposten houden met levensmid
delen beladen auto's aan. Met machine
geweren uitgeruste politieafdeelingen
zijn Maandag er mede begonnen voor de
vrachtauto's vrij baan te maken.
Versterking nationale garde.
Intussc^en heeft de burge
meester den .gouverneur ver
zocht nog meer leden der
nationale garde te willen zenden.
Overigens bestaat de bezorgd
heid, dat ook de boerenarbei
ders in staking zullen gaan.
Te Salinas hebben reed!' 750
groentenboeren besloten in sta
king te gaan.
Excessen.
In de stad hebben reeds verschillende
excessen plaats gehad. Een volksmenig
te heeft een levensmiddelenzaak be
stormd, waar de prijzen reeds waren
verhoogd.
In tal van gevallen hebben stakings-
posten particuliere auto's aangehouden,
waarin levensmiddelen werden ver
voerd. De levensmiddelen werden in die
gevallen op straat gegooid.
Mobilisatie van oud-strijders.
De chef der politie van San Francisco
heeft de oud-strijders opgeroepen om de
ambtenaren van den veiligheidsdienst
te assisteeren.
De verzekeringsmaatschappijen heb
ben de premies verdrievoudigd.
Ook havenarbeidersstaking 'e
New V jrk?
De president der Seafarers' waarbij
zes vereenigingen van New-Yorks:he
havenarbeiders zijn aangesloten, ver
klaarde, dat ook in de haven van New
York een staking dreigt, tenzij de scheep
vaartmaatschappijen zich bereid ver
klaren met de vertegenwoordigers der
vakvereenigingen te onderhandelen over
de loonen, den werktijd en de arbeids
toestanden.
Reeds Donderdag zal een vakvereeni-
ging stemmen over een eventueele alge
meene staking Een staking der haven
arbeiders zou meer dan 15ÓOO man om
vatten.
Conferenties gehouden.
De leden van de I abour Board en de
functionarissen van de vakvereenigin
gen hebben gisteren den geheelen dag
alle krachten ingespannen om een alge
meene staking, die zich over de stad
dreigde uit te breiden te voorkomen
De gedelegeerden van de federale en
de staatsinstanties zijn er te elfder ure
nog in geslaagd de werkgevers en de
vertegenwoordigers van de vakvereeni-
ging bijeen te krijgen In een conferentie
ter bespreking van bemiddelingsvoor
stellen. Des middags werd deze confe
rentie verdaagd, waarbij overeen geko
men werd later op den dag weer bijeen
te komen
Het spook van den honger dreigt.
Het is buiten kijf, dat de algemeene sta
king te San Francisco een succes is gewor
den. Het gemeentebestuur heeft besloten zich
te weer te stellen tegen de stakers door te
trachten het gemeentelijk spoorverkeer met
werkwilligen aan de gang te houden. Aan
gekondigd is reeds, dat gewapende politie
de wagens zal beschermen. De toestand
gelijk die thans is kan echter niet al te
lang duren, aangezien reeds thans het spook
van den honger zijn intrede heeft geaaan,
tengevolge van het feit dat de posters op de
groote wegen er volledig in geslaagd zijn le
vensmiddelentransporten naar de stad tegen
Wat wil het Oost-Europeesche
pact? (Dag. Overzicht).
Dreigende stakingstoestanden te
San Francisco. (Buitenland).
Turksche kustwacht schiet op een
Engelsch schip, 1 officier gedood.
(Buitenland).
Ondraaglijke hitte in China, dui
zenden slachtoffers. (Buitenland).
Faillissement van de „Tribune".
(Binnenland).
Contingenteering koleninvoer.
(Binnenland).
Wanneer komt verruiming van
Zondagsverkoop? (Binnenland).
De „Kota Boenan" in de golf van
Gorontalo (Celebes) in brand gevlo
gen. (Koloniën.)
(Zie verder eventueel laatste
berickten>.
te houden. Winkels worden overvallen en ge
plunderd. De staat van beleg is nog niet af
gekondigd.
Roosevelt blijft varen.
De federale regeering heeft gisteren de
plechtige verzekering gegeven, dat wanneer
de algemeene staking in San Francisco de
levensmiddelenblokkade mocht trachten te
handhaven, zij ervoor zorgen zou, dat nie
mand honger zou lijden. Inmiddels zet pre
sident Roosevelt rustig zijn vacantiereis aan
boord van de Houston voort. Hij blijft echter
draadloos voortdurend in contact met de
overheid en houdt zich regelmatig op de
hoogte van de ontwikkeling der toestanden.
T roepen-versterking.
De pers van de geheele Amerikaansche
Westkust veroordeelt met de grootste scherp
te de algemeene stakingsbeweging. Het gaat
hier om een communistische revolte tegen
de regeering.
Gouverneur Merriam, heeft voor de radio
een toespraak gehouden*, waarin hij mede
deelde, dat hij de militaire troepen heeft ont
boden, nadat hem door een buitenlander
bedoeld is de stakingsleider medegedeeld
was, dat het bedrijf van de door de haven
leidende staatsspoorlijn niet toegestaan was
Mochten de troepen nie* voldoende zijn, dan
behoudt Merriam zich de toepassing voor
van alle middelen die noodig zullen zijn
voor bescherming van het algemeen welzijn.
WIE ZIJN DE DUITSCHE
GE-EXECUTEERDEN?
Ongeveer 25 onbekend.
De Berlijnsche correspondent van de
„Daily Telegraph" heeft, schrijft hij.
„aangemoedigd door Hitiers verklaring
dat altijd inlichtingen te verkrijgen zijn
als men zich maar de moeite getroost
om telefonisch ter juiste olaatse te in-
formeeren", het ministerie van propa
ganda opgebeld om naar de namen van
diegenen der slachtoffers te vragen, die
Hitier niet heefi genoemd. Het antwoord
was, dat geen inlichtingen konden wor
den gegeven.
Dit was de laatste 14 dagen steeds het
geval, merkt de correspondent op.
Deze correspondent weet nog mede te
deelen, dat eveneens tot de slachtoffers
behooren: Pröbst, leider van de „Deut
sche Jugendkraft", de sportafdeeling
van de Katholieke Jongemannenvereeni-
ging. Deze werd in Braunlage (Harz) ge
arresteerd en „op de vlucht doodgescho
ten". Voorts Hüber, verbonden aan het
Duitsche Bureau voor de uitwisseling
van studenten, en de S A -leider von
Falkenhausen, lid van den Staf van
Ernst.
Behalve de namen der door Hitier ge
noemde slachtoffers en van degenen,
wier dood op andere wijze bekend is
geworden, ontbreken nog de namen van
een vijf en twintig anderen Wie zij zijn
is men nog niet te weten gekomen.
ERNSTIG DUITSCH AUTO
ONGELUK.
Een doode, 14 gewonden.
Gisterochtend tegen vijf uur is een
vrachtwagen, welke voor personenver
voer wordt gebruikt, in een greppel ge
reden. Vijftien personen werden ge
wond Een hunr.er i6 intusschen over
leden.
AUTOBUS RIJDT TEGEN EEN BOOM
1 doode, 12 gewonden.
De chauffeur van een volle autobus is bij
Valence sur Rhone (Fr.) de macht over het
stuur kwijt geraakt, toen hij voor een voet
ganger wilde uitwijken De bus reed in volle
vaart tegen een boom en sloeg om. Daarbij
werd een der inzittenden gedood, terwijl 12
peisonen zwaar gewond werden.