DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De beteekenis van de Duitsche stemming. ^Buitenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENj Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3, redactie 33. No. 189 Dit nnmmer bestaat uit twee bladen Directeur: C. KRAK. Maandag 13 Augustus 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang 2)jaqdiiksch Oxyuzkht Hitier schijnt zeker van de uitspraak te zijn. DE „VRIJHEID" DER STEMMERS. HET BEZOEK VAN PRINS STARHEMBERG AAN ITALIË. Starhemberg: te Ostia. Starhemberg te Rome. Ontmoeting MussoliniStarhemberg. FRANSCHF SNELTREIN ONTSPOORD. Vier dooden, 37 gewonden. HET SPOORWEGONGELUK BIJ HALLE. ERNSTIG AUTO-ONGELUK BIJ BOURGES. DOUMERGUE WEER MET VERLOF. BURCKEL OPVOLGER VAN VON PAPEN. Als Rijksgevolmachtigde voor het Saargebied. FRAUENFELD EN HABICHT GEARRESTEERD. Te zamen met andere Oosten- rijksche nazi-leiders. OUD-MINISTER VAN FINANCIEN VEROORDEELD. Wal vandaag de aandacht trehi..^ KOLENVRAAGSTUK. BOTERFRAUDE IN BELGIE ontdekt. ERNSTIG AUTO-ONGELUK. IN BELOIE. Twintig gewonden. DRIE DOODÊto BIJ EEN AUTO-ONGELUK. BURGEMEESTER GEARRESTEERD. COMMUNISTEN GEARRESTEERD. MEER DAN 30 GEWONDEN BIJ EEN STIERENGEVECHT. ALKMAARSCHE COURANT. sn Het Duitsche volk zoo schrijft onze correspondent uit Berlijn wordt door zijn regeering opgeroepen, op 19 Au gustus wederom ter stembus te gaan en met „ja" of met „neen" aan te geven, of het zijn toestemming geeft aan een door deze regeering intusschen reeds afge kondigde wet, die voorschrijft, dat voortaan alle bevoegdheden van het rijkspres'dentschap op den rijkskanse lier Adolf Hitier overgaan. Deze stem ming is als alle vorige vrij en geheim. Een en ander ziet er op het eerste ge zicht nogal eenvoudig uit. Maar bezien we de dingen eens nader. Adolf Hitier houdt van bevelen, die „voor de eerstvolgende duizend jaren bedoeld" zijn. Natuurlijk kan hij niet bevelen, dat zijn aardsche leven zoozeer verlengd worde, dat hij zelf duizend ja ren de naleving zijner wetten persoon lijk controleeren kan. Maar hij rekent er blijkbaar op, dat zijn wereldbeschou wing na duizend jaren in Duitschland nog de eenige machtsfactor zal zijn. En in dit vaste geloof is iets, wat men be wonderen moet ,ook al kan men het niet deelen. Zoo heeft hij verleden jaar bevolen, dat elk jaar een volksstemming in Duitschland zal plaats hebben, die con stateert, dat hij nog een overgroote in elk geval een afdoende meerderheid der bevolking achter zich heeft. Een moedig besluit, waaruit een imponee rend zelfbewustzijn spreekt. Maar te vens een interessant besluit Immers, wist men het nog niet, dan zou men het nu weten: dat de nationaal-socialistische beweging in Duitschland het Rijk met in hoofdzaak de tegenwoordige minis ters en met in elk geval den heer Hitier aan hun hoofd, zal blijven regeeren, tot dat een meerderheid der bevolking zich daartegen verzet. Hitier zelf heeft dat dezer dagen in een gesprek met een ver tegenwoordiger van het Londensche blad „Daily Mail", dat wegens de fasci stische overtuiging der redactie zijn uij- zondere sympathie geniet, nog eens uit drukkelijk bevestigd. En hij heeft er aan toegevoegd: uit een en ander kan men zien, dat wij nationaal-socialisten ten slotte de eerlijkste en beste demo craten ter wereld zijn. Nu is het heel gemakkelijk, om met een en ander den spot te drijven. Men kan bijvoorbeeld zeggen: als ik honderd volksvertegenwoordigers in een hok opsluit en commandeer dat zij ja of neen zullen roepen, doch dat de neen-roepers onmiddellijk overhoop geschoten zullen worden, en als ik dan constateer, dat zij allen ja geroepen hebben, dan is het een klein kunstje, daaruit de gevolgtrek king te maken, dat zij het eenstemmiv- gloeiend met mij eens zijn. Ik zou ook kunnen opmerken: als ik zoo'n par.e- ment zelf kies en daarvoor alleen man nen uitzoek, van wie ik bij voorbaat weet, dat zij het met mij eens zijn, dan kan ik desnoods eiken dag en met het zelfde schitterende resultaat, een stem ming uitlokken In werkelijkheid staan de zaken, wat den zoogenaamden Rijksdag van heden in Duitschland aangaat, ook werkelijk zoo. In dezen Rijksdag zitten voor 90 zuiver nationaal-socialisten en voor 10 „gelijkgeschakelden", d.w.z. vroe gere Duitsch nationalen (richting Hu- genberg) en r.katholieke staatspartij- mannen (Centrum), die geen partij meer achter zich hebben en van wie eenvou lig geëischt wordt, dat zij zich als nario- naal-socialisten gedragen. Wat zij dan ook doen. Een eenstemmig besluit van dit „parlement", dat hoogstens drie of vier malen per jaar een uurtje te zarner komt en dan niets zegt maar alleen luistert en op bevel ja-stemt, heeft in onze oogen natuurlijk niet de aller kleinste waarde. Ook niet, als men met het argument komt, dat deze Rijksdag niet anders handelen kan, omdat hij de stemming van het volk weergeeft, dat nu eenmaal nationaal-socialistisch is Want dat is volstrekt niet bet geval! De werkelijke nationaal-socialisten vormen ook heden in Duitschland nog een minderheid, en zelfs een zeer kleine minderheid Vult men deze minderheid aan met de meeloopers, die om welke redenen dan ook vóór 30 Januari 1933 de Hitlerbeweging bij verkiezingen ge steund hebben, dan komt men op onge veer 45 der bevolking. Voegt men daar nog de overloopers, de opportunisten, üe angstige broeders en ten slotte de goede vaderlanders uit andere groepen, die ter wille van land en volk zich in het oogén- blikkelijk-onvermiidelijke geschikt heb ben, aan toe, dan komt men vermoede lijk op 80 tot 85 En vraagt men, hoe verleden jaar bij een peblisciet over het uittreden uit den Volkenbond bijna 93 tot 95 tot stand kon komen, dan is net antwoord: om dat over die buitenland- sche politiek de laatste jaren, ook vóór het Hitler-régime, met uitzondering van de communisten vrijwel alle Duitschers het reeds eens waren; en in 1933 de stormvloed van het nationaal-socialisme bijna de geheele bevolking gehypnoti seerd en in een angstphyehose gevoerd had. Was dus na Maart 1933 een stemming in den „Rijksdag" allesbehalve een uJting van wat wij als betuiging van na tionale eenheid beschouwen omdat deze „Rijksdag" niet meer het resultaat van een werkelijke geheime volksstem ming met volledige vrijheid tot het op stellen en propageeren van candidaten mag genoemd worden ook •-et „gehei me en vrije" plebisciet, gelijk het nu op 19 Augustus wederom zal plaats hebben, kan ons al bij voorbaat niet de overtui ging geven, dat het hier gaat om het constateeren van den werkelijken wil van het Duitsche volk. Al dadelijk is de inzet ongewoon. Het volk moet stemmen over de vraag, of Adolf Hitier rijkskanselier zal zijn met de volle bevoegdheden van rijkspreri- dent. Maar intusschen bezit hij die be voegdheden reeds en zijn leger en vloot reeds met een „heiligen eed" op zijn persoon (niet alleen op het ambt!) vast gelegd Dat is een beïnvloeding van het plebisciet, gelijk het sterker niet kan gedacht worden. Gaan we verder. Het volk stemt niet over de vraag: Hitier practisch rijkspresident of een ander staatsburger. Het heeft geen keuze. Het stemt op Hitier ofhet zegt „neen" Het kan noch voor een an deren candidaat noch zelfs maar voor dat „neen" propaganda maken. Niet al leen omdat de regeering zulk een tegen- propaganda onmiddellijk zou verbieden, niet alleen omdat daartoe geen enkele zaal, geen enkele drukkerij, geen enkel blad, geen enkele reclamezuil ter be schikking zou staan; maar ook, omdat zelfs propaganda van mond tot mond voor een „neen" als landverraad, als bedreiging van leven en persoonlijke vrijheid beschouwd moet worden. Aan den anderen kant staat voor „ja" het geheele propaganda-apparaat der regee ring en der eenig-toegelaten partij ter beschikking. Staat, school, kerk, rad:o, pers, partij, arbeidsfront, bonden, kortom het geheele door de regeering beheersch- te Duitschland staat in dienst van de „ja"-propaganda. En toch, kan men opmerken, blijft de stemming geheim. Dat is volkomen juist. Echter: ook dat geheime is slechts betrekkelijk De or ganisatie op politiek gebied is sinds jaar en dag hier zoo in de puntjes, dat men bijna zeggen, kan dat het vrijwel uitge sloten is .neen te stemmen zonder dat dit op de een of andere wijze bekend wordt. Het Duitsche volk is tegenwoor dig honderd procent verpolitiekt. De stiijd der meeningen loopt dwars door alle stammen, beroepen en gezinnen De neiging tot klikken en verklappen is zoo sterk, dat de regeeringsorganen er herhaaldelijk met zware strafbedreigin gen tegen te keer moeten gaan. Een enkel onvoorzichtig woord, waardoor een „neen"-stemmer zich verklapt, kan hem in het ongeluk storten of zijn exis tentie vernietigen. In de steden kent men in het groot de ja-stemmers en kan door buurtcommissies, door speurders in de huizenblokken en in de families wel ixi- gevt_er opmaken, waar de neen-stem' mers moeten schuilen. In de dorpen is dat nog minder lastig. Het is wel niet de wensch der regeering, dat zulk een controle wordt uitgeoefend. Maar net als in Rusland en in Italië wordt niet zel den, waar 't van pas komt, dubbel spel gespeeld en neemt „de partij" voor haar rekening, wat „de regeering" niet zou kunnen verantwoorden. En ten slotte: het is zeker stellig de wensen der regeering, dat het „geheime" der stemming even pijnlijk doorgevoerd wordt als het „geheime" der stemmen telling. Maar waar geen politieke par tijen mee rbestaan, die elkaar bij het tellen op de vingers kijken, is practisch de controle op de eerlijkheid der kleinere en kleinste stemopname-commissies niet meer zoo absoluut doorvoerbaar als nog twee jaren geleden. En dat zelfs in het nationaal-socialistische, volgens kras-radicale moreele beginselen, opge bouwde Duitsche staats- en gemeen schapsleven corruptie en verraad tot in de allerhoogste ambten niet uitgesloten zijn, heeft het geweldig schandaal, dat den Rijksminister Roehm het leven kost te, toch wel afdoende bewezen. Desondanks kan het plebisciet van 19 Augustus interessant zijn. Want reeds bij de voor Hitier zoo overtuigende volksstemming in de Volkenbond-beslis sing konden eenige millioenen neen- stemmen niet weggetooverd worden En men vraagt zich af, of de sindsdien zeer toegenomen ontevredenheid ditmaal met in veelvoud van tegenstemmen tot uiting zal komen Ook al zou dat veel voud nog in het kwadraat toegenomen zijn, indien werkelijk het volk volle vrijheid zou gehad hebben niet alleen man voor man geheim te stemmen, maar voor een van de regeering afwij kende meening ookstemming te maken. Het schijnt ons in elk geval wensche- Ijjk. d°' de Nederlandsche lezer aan al deze dingen gedacht heeft, voordat hij het resultaat van den 19en Augustus onder de oogen krijgt. Even na 12 uur is de Oostenrijksche vice- kanselier Starhemberg per vliegtuig op het Romeinscchhe vliegveld Littorio aangeko men. Hij begaf zich onmiddelijk naar Ostia om daar het kamp der 200 Oostenrijksche jongens, die in Italië vertoeven, te bezichtigen Prins Starhemberg heeft den geheelen Zondag te Osti doorgebracht. In den och tend woonde hij de mis bij in de kerk Regina Pacis. Later keerde hij naar het kamp terug. In gezelschap van eenige Italiaansche autoriteiten, gebruikte Starhemberg de lunch, terwijl hij later met dezelfden heeren ging baden. De Italiaansche legatie te Weenen zal niet worden bevorderd tot ambassade. Men be vestigt officieus, dat de status der Italiaan sche Oostenrijksche diplomatieke betrek kingen niet zal worden gewijzid Van Oostenrijksche zijde wordt er den na druk op gelegd dat het bezoek van Starhem berg een privé karakter draagt. De vice-kanselier heeft in Ostia geluncht en zich daarop weer naar Weenen begeven. Hij zou het plan hebben een onderhoud met Mussolini te hebben. Starhemberg zal zijn intrek nemen in hotel „Ambassadeurs". Bij zijn aankomst in de vlieghaven werd hij, daar het bezoek geen officieel karakter droeg ontvangen door den Oostenrijksche gezant en den militairen attaché. Mussolini heeft zich Zaterdag in gezel schap van Staatssecretaris Suvich naar Ostia begeven, om daar een bezoek te brengen aan het kamp der Oostenrijksche jongens. In het kamp werd hij begroet door den Oostenrijksche vice-kanselier Starhemberg, den Oostenrijkschen zaakgelastigden en den gouverneur van Rome. Naar Stefani meldt heeft Starhemberg bij deze gelegenheid een rede gehouden waarin hij opnieuw er den nadruk op legde, dat Oostenrijk vast besloten is zijn onafhanke lijkheid te handhaven, tot welken prijs ook Mussolini had daarna in een tent een on derhoud van een uur met Starhemberg en Suvich. In gewoonlijk wel ingelichte kringen doet het gerucht de ronde, dat het voornaamste doel van Starhemberg's bezoek aan Musso lini de bespreking is van een plan tot reor ganisatie van de Oostenrijksche Heimwehr tot een goed gedisciplineerd militair corps dat geschikt is voor de verdediging van Oos tenrijk. Men gelooft, dat Italië bereid zou zijn de groote kosten aan de uitvoering van een dergelijk plan verbonden, te financieren. In een rede die Starhemberg gisteren hield voor de in het Campo Austria te gast zijnde Oostenrijksche jongens verklaarde de vice kanselier „Signor Mussolini heeft getoond dat hij Oostenrijk zal verdedigen, niet alleen met woorden, maar ook met daden". De sneltrein uit Zwitserland is gisterochtend bij Avignon ontspoord. Vier personen zijn gedood en 37 gewond. Volgens latere berichten zijn bij het spoorwegongeluk bij Avignon zes per sonen gedood en 35 ernstig gewond. De meeste gewonden hebben been breuken opgeloopen. Omtrent de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. De machinist beweert, dat het ongeluk veroorzaakt is door het breken van de as van den achter de locomotief aange- haakten bagagewagen. Volgens officieele berichten waren bij het spoorwegongeluk zeven personen ge dood en 31 gewond, van wie 4 ernstig. Heden werd gemeld: In den loop van gistermiddag is het aantal dooden bij de treinramp geste gen tot acht. Het aantal gewonden be draagt 55. Hiervan zouden 30 zoo ern stig gekwetst zijn, dat zij naar de zieken huizen van Avignon moesten worden vervoerd. De oorzaak van het ongeluk schijnt thans vast te staan. De trein, welke vol gens voorschrift met een snelheid van slechts 20 K M. per uur mag rijden, had bij het binnenrijden van het station een snelheid van 40 K M. De machinist en de conducteur beweren, dat de remmen hebben geweigerd en dat zij daardoor de snelheid niet hebben kunnen vermin deren. Uit Halle aan de Saaie wordt gemeld: Gistermorgen om 7.35 is op het station Halle een vertrekkende trein met een bin nenkomenden in aanrijding gekomen. De machinist van een der treinen en een reiziger werden gedood; ongeveer 160 reizigers wer den gewond, van wie zeventien ernstig. De ernstig gewonden komen allen uit Sak sen. Zij werden terstond in het ziekenhuis te Halle opgenomen. De lichtgewonden kregen een noodverband en konden deels terugkee- ren. deels hun reis voortzetten. Volgens het voorloopig onderzoek moet het ongeluk veroorzaakt zijn door een verkeer den wisselstand, een fout van een der trein- beambten. Een auto, bestuurd door een ingenieur uit Parijs is bij een spooroverweg door den trein gegrepen en geheel vernield. Drie der inzittenden zijn om het leven gekomen Minister president Doumergue is Zaterdag avond weer naar zijn landgoed Tourne feuille vertrokken waar hij tot einde der maand hoopt door te brengen. Rijkskanselier Hitier heeft, volgens 'e Crot., Josef Bürckel aangewezen om Von Papen, die tot dusver ook Rijksge volmachtigde voor het Saargebied wa."., als zoodanig op te volgen. Dezo benoeming wordt in diplomatie ke kringen te Berlijn uitgelegd als symptoom van een wijziging van Duitschlands politieke oriëntatie ten aanzien van het Saargebied. Na Von Papen, die er steeds op uit was om de nationaal-socialistische agitatie in het Saargebied te matigen, komt met Bürckel, die leider is van de gouw Pais der nationaal-socialistische partij bene vens Obergruppenführer der S A., een van de oudste nationaal-socialisten in functie, die tot dusver vooral» op den voorgiond trad door zijn onderdrukking van het seperatisme in het Rijnland en door de verzet-houding, die hij volgens „Der Deutsche" in den tijd van de Rijn land-bezetting aannam tegen de inter geallieerde autoriteiten. Naar United Press uit betrouwbare echter niet officier bron, uit Munchen verneemt, zijn Habicht en Frauenfeldt, zoomede eenige andere ondergeschikte Oostenrijksche nationaal-socialistische leiders, Zaterdag in hechtenis genomen Men vat dezen maatregel op als een nieuw bewijs van Duitschlands wensch tegenover Oostenrijk blijk te geven van zijn goeden wil. Een opzienbarend proces is te Riga ge voerd tegen den vroegeren minister van financiën Annus. Hij wordt er van beschul digd, door onvoordeelig inkoopen van Russi sche suiker van slechte kwaliteit voor het staatsmonopolie den staat te hebben bena^ De a s. stemming in Duitschland. (Buitenland). Spoorwegongelukken bij Halle en Avignon. (Buitenland). Dr. Berlage overleden. (Binnen land). De uitspraak inzake verplichte arbitrage in landbouw-crisiszaken. (Binnenland). Faillissement Atalanta vernietigd. (Binnenland). Ministerieel schrijven aan de ge meenten inzake kosten werkver schaffing en steunverleening. (Bin nenland). (Zie verder eventueel laatste berichten J. deeld. Het openbaar ministerie had vier jaar tuchthuisstraf geëischt; Annus is thans ver oordeeld tot drie jaar tuchthuisstraf. Ver wacht wordt, dat ook een vervolging zal worden ingesteld tegen oud-premier Blod- niek. De besprekingen tusschen vertegenwoor digers der Duitsche en der Belgische regee ring over de kolenkwestie, welke te Brussel sedert eenige dagen worden gevoerd, zijn Zaterdag voorloopig onderbroken. Aan de Fransch-Belgische grens, zoo meldt de Crt., is een smokkelzaak aan het licht gekomen, die waarschijnlük reeds een groote uitbreiding heeft geno men. Op de boter, die door België ge kocht wordt, moet bij invoer een waar borgsom gestort worden, die bij uitvoer terugbetaald wordt. Men zou nu deze gelden terugbetaald hebben voor boter die niet is uitgevoerd, maar in België verkocht werd. Tot nu toe is geconsta teerd dat op 5000 K.G. boter, voorname lijk uit Denemarken afkomstig, de in voerrechten ontdoken zijn. Te Brussel is in verband met deze zaak een boter- handelaar gearresteerd en ook verschei dene douanebeambten zouden bij deze fraude betrokken zijn. Men vermoedt dat het om groote hoeveelheden, waaronder ook Nederlandsche boter, gaat. Een autocar met kaatsers, hun vrouwen en supporters uit Roeulx is op weg naar 's Gravenbrakel bij Seignies, toen de bestuurder voor twee fietsers wilde uitwijken, omge slagen. Tien personen o.w. de chauffeur, zijn ern stig gewond naar een ziekenhuis overge bracht, terwijl tien andere personen minder ernstig werden gewond. Op den weg BerlijnBreslau bij Glogau is Zaterdagmiddag een Berlijnsche autobus, waarin meer dan 30 personen waren geze ten, in botsing gekomen met een personen auto. De snel rijdende autobus raakte daar door aan het slingeren en sloeg daardoor over den kop. Drie inzittenden zijn gedood en zes zwaar gewond. Wegens deelneming aan de verkiezingen van een Baskische provinciale commissie, die door de regeering te Madrid onwettig was verklaard, zijn gisteren in de provincie Biscaye verscheidene burgemeesters gearres teerd, onder wie ook de burgemeesters V2n San Sebastiaan en Bilbao. De politie te Havanna heeft een groep communisten uiteengejaagd, die pamfletten verspreidden. Alle ambtenaren van het de partement van verkeerswezen hebben het werk neergelegd. Tien communisten zijn gearresteerd. Bij een stierengevecht op het marktplein van een dorp in de provincie Granada wer den twee stierenvechters door een grooten, bijzonder kwaadaardigen stier buiten ge vecht gesteld. Daarop sprongen ongeveer 50 jongemannen uit het dorp in de arena om hun kunsten te vertoonen E>e stier was ech ter ook tegen deze overmacht opgewassen er verwondde 30 zijner aanvallers.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1