DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De bijeenkomst der Nazi's in Neurenberg.
Dxigtüiftsch Ovevzkht
^Buitenland
No. 211 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 7 September 1934
136e Jaargang
Rede van Minister Göbbels.
Het wezen der propaganda.
Waf vandaag de
aandacht trek t..v
KMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRJJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Van het partijcongres der nazi's te Neu
renberg hebben wij nu al een redevoering en
een proclamatie van Hitier opgenomen, maar
het spreekt vanzelf, dat dit niet het eenige
is, wat er op het congres gezegd is. Integen
deel, er worden heel veel wellicht zelfs te
veel redevoeringen gehouden. Zoo was
gisteren de beurt aan rijksminister Göbbels,
die over het wezen der propaganda sprak.
Aan deze rede ontleenen wij het volgende,
zulks uit een verslag van het D.N.B.:
Vroegere Duitsche regeeringen hebben op
het gebied der propaganda tijdens den oor
log veel verzuimd. Eerst toen de vijandelijke
propaganda op het punt stond de neutrale
staten voor zich te winnen, kwam de Duit
sche regeering tot het besef van de gewel
dige macht der propaganda. Maar toen was
het al te laat. Wij hadden den oorlog niet
alleen economisch en militair, maar ook pro
pagandistisch onvoldoende voorbereid en wij
hebben hem derhalve in de eerste plaats ook
op dit gebied verloren.
Thans nog heerscht onder breede kringen
der openbare meening in het buitenland de
meening, dat aan het begrip der Duitsche
propaganda typische kenteekenen van on
waarachtigheid, grofheid, verdraaiing der
feiten, enz. verbonden zijn.
Men begint overal ter wereld In te zien,
dat een moderne staat zonder propaganda
niet is opgewassen tegen de ondergrondsche
krachten van de anarchie en den chaos.
Er is geen propaganda, die volgens haar
beginselen wezen goed'of slecht is; de mo-
reele waarde harer tendenz wordt bepaald
door de hoogheid van het doel, dat zij tracht
te bereiken.
Propaganda moet strijdlustig zijn, geen
zaak der bureaucratie of van het bestuur
maar van de productieve fantasie.
Het begrip der volksvoorlichting draagt
een ander karakter, zij is meer gematigd, de
fensief en evolutionair, zij tracht toe te lich
ten en te verklaren.
Wij hebben de propaganda gemaakt tot
een scheppende kunst, zij was ons scherpste
wapen bij de verovering van de staat en
blijft dit ook daarna. De succesrijke propa
gandist moet zoowel de kunst van het ge
sproken woord als van het schrift machtig
zijn, hij moet de gave bezitten de groote
middelen van de openbare beïnvloeding der
massa, pers, film en radio, souverein in
dienst van zijn denkbeelden en doeleinden te
stellen.
Een goede propaganda mag niet liegen;
zij behoeft de waarheid niet te schuwen. Het
volk kan deze verdragen. Propaganda, die
zich van de leugen bedient, bewijst, dat zij
een slechte zaak steunt. Zij kan op den duur
geen succes hebben, wel echter een goede
propaganda voor een goede zaak. Zij is ech
ter noodig om een goede zaak den weg te
banen, want het is niet voldoende, dat denk
beelden juist zijn om te zegevieren.
Zonder te overdrijven kan men zeggen, dat
Duitschland thans op het gebied der propa
ganda de heele wereld het voorbeeld geeft.
Göbbeis.
Wij hebben het verzuimde ingehaald en het
daarbij in de kunst van de beheersching der
massa gebracht tot een vaardigheid, waar
bij de pogingen in andere landen stumper
achtig aandoen. In een 14-jarige oppositie
hebben wij de kennis en ervaring opgedaan
om met succes propaganda te maken.
Ziet eens naar het streven van parlemen
tair-democratische partijen. De vrees voor
het vetk is het voornaamste kënteeken der
liberale staatsidee. De jacht naar populari
teit leidt daarbij meestal tot niets anders dan
tot het verzwijgen der waarheid en het ver
kondigen van onzin. De groote problemen
stranden op vruchtelooze debatten. Staatslie
den moeten den moed hebben eventueel on
populaire dingen te doen, maar men moet
ze het volk begrijpelijk maken.
Ten slotte geeft Göbbels eenige voorbeel
den ter illustratie van zijn betoog, dat pro
paganda moet voorafgaan aan alle politieke
maatregelen.
De politieke partijen in Duitschland zijn
opgeruimd, nadat men de bevolking jaren
lang had gewezen op de gebreken en scha
delijke gevolgen. Hetzelfde geldt voor het
Marxisme, den klassenstrijd.
Duitschland heeft gebrek aan deviezen,
het volk moet daarmee rekening houden; we
der is de propaganda de voorwaarde voor
de overwinning van den noodtoestand. Ver
schillende maatregelen op agrarisch gebied
hebben propaganda noodig om ze uitvoer
baar te maken.
Het joodsche gevaar konden wij uit den
weg ruimen, doordat het volk dit gevaar
door onze propaganda had leeren kennen.
Ten slotte noemt spr. nog de propaganda
voor het winterhulpwerk, en ook voor de
volksstemming op 12 Nov. 1933, welke pro
paganda de voorwaarde was voor de een
heid van het denken der natie en daarmee
voor de vrijheid van handelen van den leider
op buitenlandsch politiek gebied.
RUSLAND'S TOETREDING TOT
DEN VOLKENBOND.
Qeen bezwaar van de dominions.
In goedingelichte kringen wordt geconsta
teerd, dat geen enkel dominion tot dusver het
minste bezwaar heeft gemaakt ten aanzien
van de Britsche politiek wat betreft de toe
lating van de U.S.S R- tot den Volkenbond.
Eenige voorstanders.
Naar Reuter uit Stockholm meldt, ver
klaarde de Zweedsche minister van buiten!
zaken, dat Zweden vóór Ruslands toetreding
tot den Volkenbond zal stemmen.
„Aftonbladet" wijst er op, dat van een land,
dat tot den Volkenbond denkt toe te treden,
mag worden verwacht, dat het de verplich
tingen nakomt, welke het daardoor aan
vaardt. Ruslands toetreding maakt het moge
lijk dat land te controleeren en wellicht te
beïnvloeden. Het moet van iets belangrijks
afzien, n.1. van zijn internationale revolution-
^Bennetd de premier van Canada, dregiste-
ren te Cherbourg is aangekomen, verklaarde
in antwoord op een vraag naar Canadas
houding ten aanzien van Ruslands toelating.
Er is geen reden om deze te weigeren.
Titoelescoe, die gisteren uit Parijs ve
trok, sprak in een onderhoud met de „lemps
de overtuiging uit, dat geen staat de verant
woordelijkheid op zich zou nemen om door
zijn veto Ruslands toelating tegen te houden.
Aan een anderen journalist, die iier
gevraagd, of hij dacht, dat Ruslaüü
een permanenten zetel zou krijgen in den
Volkenbondsraad antwoordde Titoelescoe:
Ik denk dit en ik wensch het. Het belang van
Rusland in politiek opzicht, wegens zijn aan
tal inwoners en zijn uitgestrektheid eischt
dit. Daarbij komt nog, dat de groote dame te
Genève de belofte, die zij geruimen tijd ge
leden heeft gedaan, zal moeten nakomen.
De Litausche minister van buiter.landsche
zaken verklaarde in een interview, dat zijn
delegatie te Genève nauw zal samenwerken
met de andere Baltische delegaties. Hij ver
heugde zich over elk feit, dat het gezag van
den Volkenbond zou kunnen verhoogen,
waaronder de toetreding van Rusland.
EVANGELISCHE KERK IN BEIEREN
EN WURTEMBERG GELIJK
GESCHAKELD.
De intendent van de Duitsche Evangeli
sche kerk heeft op grond van de hem door
de Nationale Synode verleende machtiging
een verordening uitgevaardigd, waardoor de
voorschriften van de kerkwet van 9 Augus
tus 1934 in werking treden voor de Duit
sche Evangelische kerk en de Evangelisch
Luthersche kerk in Beieren rechts van den
Rijn en voor de Evangelische landskerk in
Württemberg. Daarmede zijn alle landsker-
ken ten aanzien van de wetgevende macht
ondergeschikt gemaakt aan de Duitsche
Evangelische kerk en de landsbisschoppen
gebonden aan de aanwijzingen van den
rijksbisschop. Het eigen karakter ten aanzien
van de belijdenis en het gebied van den eere-
c tl. :.t d::r -eze regeling onaange
tast
OPRICHTING VAN NIEUWE GELD
INSTELLINGEN IN DUITSCHLAND
VERBODEN.
In verband met h^
instellingen, waardo
drijf moeilijkheden c
Duitschland noodig
te stellen aan het oq
dernemingen in het
Te dien einde is
vaardigd, waarbij ha
groote aantal crediet-
r het economische be-
dervindt, is het in
•ebleken, paal en perk
ichten van nieuwe on-
ankbedrijf.
verordening uitge-
vocu.ju,oprichten van nieuwe
geldinstellingen, alsmede van filialen, is
verboden. Dit verbod zal uiterlijk 31 Decem
ber 1936 afloopen. In dringende gevallen
kan de rijksminister van economische zaken
of de rijksminister van voedselvoorziening
en landbouw dispensatie van de verordening
verleenen.
OPZIENBARENDE ARRESTATIE
IN POLEN.
Op aanstichting van den procureur voor
bizondere aangelegenheden is gisteren den
vroegere president vajn het Poolsche Roode
Kruis, graaf Potocki.jdie pas twee dagen ge
leden als zoodanig is afgetreden, gearres
teerd.
Zijn arrestatie sta; t in verband met de
Zyrardow-affaire.
HOELZER TER DOOD
VEROORDEELD.
Het Oostenrijksche militaire gerechtshof
heefi gisteren den agent van politie Hoelzer
ter dood veroordeeld in verband met de ge
beurtenissen van den 25sten Juli .1.1.
DALENDE WERKLOOSHEID IN
ZWEDEN.
Sinds het begin van het loopende jaar is
het aantal werkloozen in Zweden, dat om
steun verzocht heeft, met niet minder dan
85.000 gedaald. In Januari bedroeg hun
aantal 171.540; in Juli 86.253. De vermin
dering in de maand Juli bedroeg 13.375. Het
aantal steun ver zoekenden bedroeg in Juli
1933 138.855. Van de verzoekers geniet 763
pCt. steun van rijk en of gemeente.
OUDE NEDERZETTING ONTDEKT.
De Zweedsche archaeoloog prof. O. Janse
heeft aan de Valdemar Baai, op de Oostkust
van Zweden, een 4000 jaar oude nederzet
ting ontdekt. Er is hier blijkbaar sprake van
een verzameling hutten van jagers en vis-
schers uit het Steentijdperk. De ontdekker
heeft op deze plaatsen resten van vischgra-
ten en dierenbeenderen gevonden. Hij ge
looft in dit district, dat een van de oudste
cultuurcentra van Zweden is, meer nederzet
tingen te zullen ontdekken.
Bij Birka, de oude hoofdstad van Zweden,
die 1000 jaar geleden een bloeiend handels
centrum van het geheele Noorden was, heeft
men een 1000 jaar oude versterking voor de
stadwacht gevonden.
OPIUMSCHUIVERS WORDEN
ONTHOOFD.
De autoriteiten van Peking en Tientiin
hebben in een proclamatie gedreigd, opium
schuivers, die na een eerste waarschuwing
te hebben ontvangen met hun slechte ge
woonte doorgaan, te zuilen onthoofden.
Worden opi rmsmok kei aars betrapt, dan
woiden deze eenvoudig doodgeschoten.
Onthoofding was de straf voor hardnekkige
opiumschuivers in het begin van deze
eeuw, toen de Keizerlijke regeering krachtige
pogingen aanwendde om het Chineesche rijk
van de opiumkwaal te zuiveren.
Sedert dien is het gebruik van opium in
China steeds onwettig geweest, 1och in het
woelige tijdperk na de oprichting van de re
publiek zijn zoowel de productie als het ge
bruik van opium weder hand over hand toe
genomen.
Men zal zich herinneren, dat de Volken-
bondscommissie, die in Ï929/1930 in het
Verre Oosten een onderzoek instelde naar
het gebruik van opium, niet door de regee
ring van China is uitgenoodigd om haar on
derzoek ook tot dit land uit te strekken.
In de aangrenzende landen heeft de com
missie echter gegevens kunnen verzamelen,
waaruit bleek, dat tegen het begin van den
wereldoorlog de controle op opiumschuiven
in China reeds weer tot een minimum was
beperkt. Ten tijde van het onderzoek door de
commissie kon op gemakkelijke wijze worden
aangetoond, dat in vele deelen van China
opium werd bereid, dat deels in het binnen
land werd verbruikt, deels oestemd was voor
den smokkelhandel in andere deelen van bet
Oosten.
DE MOORDENAARS VAN DEN
TANDARTS SCHACHT GEPAKT.
De politie van Chicago heeft gister de
moordenaars van dr. John Schacht, een
tandarts uit Fegus Falls die eerst door hen
was ontvoerd, gearresteerd. Het zijn twee
jonge mannen, een van 28 en een van 19
jaar, die door hun plaatsgenooten rustige
modeljongens" werden genoemd. Zij hadden
hun slachtoffer vermoord en daarna beroofd.
VIJF DOODVONNISSEN IN
LITTAUEN.
Het veldgerecht te Sjaulen heeft vijf per
sonen, verdacht van roofmoord, ter dood
veroordeeld. Vier hunner zijn gefusilleerd;
van den vijfdfe is het vonnis veranderd in
levenslange tuchthuisstraf.
OPSTOOTJES IN TUNIS.
Vier personen gedood.
Een inheemsche gendarme en drie in
boorlingen zijn gedood en een groot
aantal personen gewond bij een opstoot
je te Meknin. dichtbij Sousa, waarbij het
stadhuis in brand werd gestoken. De
rust is hersteld. Troepen patrouilleeren
in de straten. Het opstootje ontstond als
gevolg van maatregelen, die de resident-
generaal in overeenstemming met dan
Bey van Tunis had genomen, om de lei
ders van de onrust, onlangs, te straffen
door hen naar de "ïuidelijke gebieden te
deporteeren.
TWEE TREINEN GEBOTST
BIJ GLASGOW.
Veertig passagiers gekwetst.
Machinist en stoker gedood.
Dicht bij het hoofdstation Glasgow
reden de locomotieven van twee treinen
tegen elkaar en kantelden. Een machi
nist en een stoker vonden den dood. De
drie eerste wagons van beide treinen
ontspoorden en kantelden eveneens,
waarbij zij volkomen vernield zijn. Een
veertigtal passagiers zijn min of meer
ernstig gekwetst.
Alle ambulance-auto's van de stad zijn
gerequireerd. Vele artsen verleenen
hulp. Vier sporen zijn geheel geblok
keerd.
CHOLERALEIDER BESMET
DORPSPUT.
Toen een vrome Hindoe, Pendit R.
Upadya, die tijdens een pelgrimstocht
naar de heilige stad Benares door cho
lera was besmet, naar zijn geboorte
plaats Ahi, in de Vereenigde Provincies,
terugkeerde, vond hij niemand bereid,
hem te drinken te geven. Waanzinnig
van dorst sprong hij in den dorpsput en
deed zich tegoed aan het water. Men
haalde hem uit den put, doch spoedig
daarop stierf hij. Binnen 48 uur waren
vele der dcrpelingen, die uit den put ge
dronken hadden lijdende aan cholera,
met het gevolg, dat 25 hunner stierven.
GEEN WAPENS VAN URUGUAY
NAAR PARAGUAY.
Het gezantschap van Urugay dementeert,
dat de regeering van Urugay toestemming
zou hebben verleend voor den uitvoer van
munitie ten behoeve van Paraguay.
TAIFOEN TEISTERT LUZON.
Duizenden personen dakloos.
Het noordelijke deel van het eiland Luzon
(Philippijnen) is de beide laatste dagen
door een hevigen taifoen geteisterd.
De lichte bamboe-hutten der inheemsche
bevolking werden bij honderden vernield,
terwijl ook Eurojoeesche huizen bezweken
zijn.
Vele duizenden inwoners zijn dakloos.
Over verlies aan mensc hen levens is tot dus
verre niets bekend.
KOUSEN ALS POLITIEK
HERKENNINGSTEEKEN.
Te As, in Noord-Bohemen, heeft men het
dragen van witte kousen ten strengste ver
boden. Zij mogen noch bij plus-fours, noch
hij een andere korte broek worden gedragen
Ieder, die zich op straat met witte kousen
vertoont, wordt door de politie aangehouden
en gelast naar huis te gaan, ten einde andere
kousen aan te trekken.
De reden hiervan is, dat men in witte
kousen een geheim teeken meent te moeten
zien. waaruit blijkt, dat de drager een natio
naal-socialist is.
AMERIKAANSCHE OORLOGS
SCHEPEN VERKOCHT?
Een particuliere maatschappij
beschuldigd.
Gisteren is voor de Amerikaansche se
naatscommissie tot onderzoek naar de wa
penindustrie de beschuldiging geuit, dat de
Electric Bold Cy. in het geheim een aantal
oorlogsschepen heeft verkocht, aan Italië in
1916, toen de U.S.A. nog hun neutrale hou
ding handhaafden. De maatschappij had
op indirecte wijze gebruik gemaakt van re-
geeringsinstanties voor den verkoop van
een onderzeeër aan Italië in 1923 en kans
gezien vlootinstai.ties te gebruiken voor een
poging tot verkoopen in 1928 van een onder
zeeër aan Turkije. Verder werd voor de
commissie getuigd, dat 2 Spaansche vloot-
officieren op de marinewerf te Charlestown
onderzeeërs hadden geinspecteerd en dat in
Twee treinen bij Glasgow tegen
elkaar gebotst; 2 dooden en 40 ge
wonden. (Buitenland)
Relletjes in Tunis; 4 personen ge
dood. (Buitenland).
De groote textielstaking in Ame
rika; ernstige incidenten. (Buiten
land).
De partijdag der nazi's; redevoe
ring van Göbbels. (Dag. Overzicht).
Eenige doodelijke verkeersonge
vallen; te Assen een auto met twee
personen te water gereden, beiden
verdronken. (Binnenland.)
Geheimzinnige brand te Haarlem;
vermoeden van moord en diefstal,
gevolgd door brandstichting. (Bin
nenland.)
Twee geheime distilleerderijen
ontdekt te De Leek (Gron.) (Bin
nenland.)
cie.)
Feesten te Purmerend. (Provin
cie.)
(Zie verdei1 eventueel laatste
berichten).
1912 een Japansch admiraal had getracht
een munitie-firma aan munitie-orders uit
Tokio te helpen.
HOOO WATER IN DE NIJL.
Tal van maatregelen genomen.
De Nijl heeft thans het hoogste niveau
bereikt sedert 40 jaar. Het hoogste punt pas
seert thans Cairo en de waterstand zal
waarschijnlijk nog 10 dagen op de tegen
woordige hoogte blijven. De overheid heeft
met groote bezorgdheid het wassen van de
rivier in het oog gehouden. Alles is in het
werk gesteld om een catastrophe te voorko
men. In de laatste drie weken is een leger
van arbeiders bezig geweest met het verster
ken der dijken.
Vele steden en dorpen zijn reeds gedeelte
lijk overstroomd, evenals de Noordelijke en
Zuidelijke voorsteden van Cairo. Over het al
gemeen schijnt de schade echter nog niet
groot te zijn. Alle gebouwen, waarbij ge
vaar voor instorting bestaat, staan onder be
waking, teneinde de bewoners zoo noodig
onmiddellijk in veiligheid te kunnen brengen.
DE VULKAAN KILAUA WERKT.
Volgens te New York ontvangen berich
ten, is gisteren de vulkaan Kilaua op Hono-
lulu plotseling in werking getreden. De
activiteit is thans heviger, dan men zich
sinds 30 jaar kan herinneren. Gesmolten
lava en rotsblokken worden tot ruim 150 M.
de lucht in geslingerd uit de verscheidene
100 M. diepe krater. De uitbarsting van de
vulkaan, die sedert December 1931 volkomen
stil was geweest, ving aan met een ontzag
gelijke ontploffing. De gloed der uitgewor-
Kn lava is op een afstand van 40 mijlen te
ilo op de zuidoostkust van het eiland
zichtbaar. Tot mijlen in den omtrek is het
gebulder van de vulkaan hoorbaar.
DE GROOTE AMERIKAANSCHE
TEXTIELSTAKING.
De vakbond van arbeiders en arbeid
sters in de industrie van dameskleeding
heeft besloten over te gaan tot staking,
voor zoover het de fabricage van katoe
nen kleedingstukken betreft.
Dit besluit beteekent, dat het aantal
stakers onmiddellijk toeneemt met 50000
arbeiders en later zal stijgen tot 125.000
175 enkel van deze branche
Ernstige incidenten.
Te Hor.epath, in den staat Zuid-Caro-
lina, is het gisteren tot ernstige ongere
geldheden gekomen. Stakers hebben een
aanval gedaan op arbeiders, die gewei
gerd hadden het werk neer te leggen.
Drie personen werden gedood en ver
scheidene gewond. In de plaats heerscht
groote opwinding.
Te Greenville, in denzelfden staat, is
een staker bij een aanval od de fabrieks-
wacht neergeschoten. Een der stakers,
die Woensdag gewond werd bij de onge
regeldheden te Atlanta in Georgië, is
gisteren aan zijn verwondingen bezwe
ken.
Tweo compagnieën federale militie
zijn gezonden naar Concord, drie com
pagnieën naar Marion in Noord-Caro-
lina.
Te Warren, in Rhode-Island, hebben
stakers een fabriek bestormd, waar nog
gewerkt werd. De politie, die zich ver
dedigde met gummistokken en traan
gas bommen, moest het veld ruimen. Het
bedrijf, waarin 800 man werkzaam wa
ren, is tot stilstand gebracht Een ge
arresteerde staker werd met geweld be
vrijd.