DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Wat er in België veranderd is.
Qxiqetiiksch
^Buitenland
Deze Courant wordt EL KEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2/—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENr
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabaL Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk»
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telet 3, redactie 33.
Ho. 212 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 8 September 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
136e Jaargang
Verlangen naar een sterke landsverdediging.
Algemeene medewerking.
HET CONGRES TE NEURENBERG.
Rosenberg over den opbloei
van de jeugd in de tveicld.
Toespraak van Hitier tot de
politieke leiders.
ZWAARDERE WAPENS BIJ DE
BELGISCHE INFANTERIE.
VOOR DE ALGEMEENE STAKING
TE MADRID.
HET SPOORWEGONGELUK
BIJ GLASGOW.
Aantal dooden tot vijl gestegen.
EEN SPIONNE.
DE AMERIKAANSCHE TEXTIEL
STAKING.
Gorman en Sloan bereid voor
de commissie te verschijnen.
De stand van de staking vrij
wel onveranderd.
Wat vandaag de
aandachl trekt,,v
Gorman en Sloan bij de bemid
delingscommissie.
MUITERIJ IN AMERIKAANSCHE
GEVANGENIS.
Een gevangene door muiters
gedood.
REVOLUTIEPOGING OP CUBA.
AARTSBISSCHOP KAN WORDEN
GEARRESTEERD.
HERNIEUWD OVERSTROOMINGS-
GEVAAR IN CHINA.
De Gele Rivier stijgt voort
durend.
In de Provincie Honan naderen nieu
we overetroomingen. De Gele Rivier in
het Noorden van Honan stijgt voortdu
rend. Er worden uitgebreide maatrege
len genomen om de dijken te versterker.
ALKMAARSCHE COURANT.
Er is, in België, in enkele jaren, veel ver
anderd. De openbare meening Is, onder den
drang van de internationale omstandig
heden, geheel omgeslagen. We zullen niet
goed- of afkeuren, doch alleen vaststellen
In December van het vorige jaar kon de
minister van landsverdediging, Devèze, die
een opvallende bedrijvigheid aan den dag
legt, met zekerheid van goedkeuring te
■krijgen, een nieuw speciaal crediet van 700
millioen frank vragen aan het parlement
voor de organisatie van de landsverdediging
aan de Oostelijke grens. Hij heeft ze ook ge
kregen; ondanks den knellenden belasting
druk, ondanks de werkloosheid, ondanks de
crisis. En hij heeft ze gekregen met den steun
van de openbare meening.
België heeft zijn vooroorlogsche neutrali
teit opgegeven. Artikel 31 van het verdrag
van Versailles heeft hiervoor gezorgd. Het
heeft de verdragen van 1839 afgeschaft zon
der evenwel een nieuw systeem in de plaats
te stellen. België heeft hierin willen voor
zien, en op grond van de volledige onafhan
kelijkheid van het land heeft het getracht
defensieve verdragen af te sluiten.
Met Frankrijk liep het vlug van stapel.
Op 7 September werd dit verdrag gesloten
Men weet hoe het hevig werd bestreden,
vooral van Vlaamsche zijde, alhoewel ver
scheidene ministers plechtig hebben ver
klaard, dat het accoord slechts var. kracht
wordt bij een niet uitgelokten aanval van
Duitschland. In de gewisselde brieven, die
het accoord vormen, van de technische
plannen eener eventueele samenwerking tus-
schen de twee legerstaven is natuurlijk niets
bekend wordt overigens ook erkend dat
elk land souverein oordeelt over de militaire
lasten welke het noodig acht en ook souverein
apprecieert of de toepassing bij een even
tualiteit te rechtvaardigen is. In 1922 kwam
te Cannes bijna een dergelijk accoord tot
stand met Engeland. Het werd nooit werke
lijkheid. Doch sedertdien is Locarno geko
men dat een voordeel van beteekenis was
voor de Belgische buitenlandsche politiek
Doch na zes jaren van Locarno-regiem, na
het afscheid van Duitschland, fe Genève, na
de tribulaties van de ontwapenings-conferen-
tie, na de verschillende uitingen van ge
weld die in vele landen hebben plaats gehad,
is het vertrouwen van het publiek in Locar
no, dat zoo geestdriftig werd onthaald, fel
gedaald. En zoo is men tot een politiek ge
komen welke de krachtigste bewapening
noodzakelijk acht, zonder dat hiertegen, ten
zij van uiterst links, een reactie komt, want
sedert Hitier de teugels van het bewind in
Duitschland heeft in handen genomen, zijn
de socialisten sterker dan wie ook voor
standers van verdedigende, en desnoods
zelfs aanvallende maatregelen tegen
Duitschland.
De organisatie van de verdediging aan de
Oostelijke grens is een voldongen feit. Men
spreekt er niet meer over. Iedereen is het er
over eens dat de verdediging van het land
zooveel mogelijk moet gebeuren aan de grens
zelf. De uitvoering van de versterkingen aan
de Duitsche grens is daardoor ingegeven en
het graven van het Albertkanaal van Ant
werpen naar Luik sluit hier rechtstreeks bij
aan. Dit groote werk is evenzeer een strate
gisch militaire onderneming als wat anders
Het kanaal moet mede een dam vormen
tegen een inval uit het Noord-Oosten.
België een hoekpunt van Enge-
lands veiligheid.
Van een paniekstemming is er niet in het
minste sprake. Doch de onrustwekkende uit
latingen van allerlei personaliteiten uit de
internationale politiek hebben er toe geleid,
dat de landsverdediging op het voorplan is
komen te staan van de belangstelling, een
toestand welke door een zekere propaganda
nogal wordt bevorderd. Uitlatingen als deze
van Baldwin, dat de grens van Engeland,
sedert voor de vliegtuigen het Kanaal en de
Noordzee geen hinderpaal meer vormen, op
den Rijn ligt, zijn voor België van veel be
teekenis. Eenerzijds beteekenï dit, dat Enge
land België nog steeds blijft beschouwen,
zelfs meer dan ooit, als de hoeksteen van zijn
veiligheid. Anderzijds is het een bedreiging
tegenover Duitschland, een waarschuwing,
waaruit moet blijken dat men in Engeland
den toestand zooniet als gevaarlijk, dan toch
beschouwt als zijnde van zoo'n aard dat
ernstige maatregelen tot beveiliging tegen
eiken aanval noodzakelijk zijn. En 't is in
dezen geest dat België besloten heeft nu ook
op groote schaal luchtvaartoefeningen te
houden. Naar het voorbeeld van wat in hst
buitenland gebeurt, wordt op de luchtvaart
nu alle kracht geconcentreerd. En men pakt
de zaak krachtig aan om de massa hierbij te
betrekken. Sedert eenigen tijd is België be
wust het stadium van de luehtvaartpropa-
ganda met alle middelen ingetreden, in
militairen geest althans, en dezer dagen, van
5 tot 7 September, werden uigebreide lucht--
vaartoefeningen gehouden in de Brusselsche
agglomeratie, bij dag en bij nacht, eenerzijds
om gelegenheid te geven tot manoeuvres voor
de militaire escadrilles, voor aanval en ver
weer, anderzijds om de actieve en passieve
verdediging van de bevolking te beproeven
en te propageeren. Het is de eerste maal dat
deze manoeuvres plaats hadden te Brussel
Te Luik hadden er reeds plaats op kleine
schaal. Zij werden ingeleid door een nacht
feest van de militaire luchtvaart, verleden
Zaterdag, dat het eerete was van dien aard
in Europa. Het publiek toonde een belang
stelling, welke alles te boven ging. De mili
taire vliegers demonstreerden hoe aanvallen
en afweer geschieden in den nacht en het
was een waarlijk tooverachtig schouwspel,
te zien hoe vijandelijke vliegers, wanneer zij
eenmaal in de stralenbundels van de mili
taire schijnwerpers gevangen zitten, hieruit
niet meer kunnen ontsnappen. Indrukwek
kend was het ook te zien hoe met razende
sselheid een voorbijmarcheerende kolonne
door eeh als van uit de lucht neervallenden
roofvogel kan worden neergemitrailleerd en
hoe deze vogel dan in een even snelle vlucht
buiten het bereik weet te komen van geschut,
als dit geen kanonnen zijn. Het was, we her
halen het, een schitterende inleiding tot de
manoeuvres, waarbij tevens de vaardigheid
bleek van de vliegers. Bij de manoeuvres zal
alles worden gedaan wat ingeval van oorlog
mogelijk kan worden geacht. Het zijn de
burgerlijke autoriteiten die tot taak hebben
de burgerlijke bevolking te beschermen tegen
luchtaanvallen. Doch geheel de actie staat
onder de hoogere leiding van het ministerie
van Landsverdediging. Er zijn een aantal
permanente comité's gevormd, waarvan één
de gedelegeerden omvat van de Brusselsche
agglomeratie. Andere bestaan uit vertegen
woordigers van de industrie, de spoorwegen,
posterijen, telefonie en telegrafie, het Roode
Kruis enz. Alle zullen hun medewerking
verleerien.
De militaire autoriteiten willen kunnen
uitmaken waartoe de militaire luchtvaart in
staat is. Wat zal het besluit zijn? Men kan
het wel eenigszins raden. Meer dan waar
schijnlijk zal blijken, dat de uitrusting op dit
gebied moet worden versterkt. Dit is de con
clusie geweest te Londen en te Parijs en
waaom zou België hierbij ten achter blijven?
Wij willen hierbij nog vergeten, dat er te
Brussel twee en te AWtwerpen een Fransch-
talige bladen verschijnen, die het wordt
hun dagelijks verweten, zonder dat er wordt
op gereageerd verkocht zijn aan de
Fransche wapenfabrikanten. In deze bladen
wordt er voortdurend op gewezen dat
België op dit en ander militair gebied niet
voldoende is beschermd of uitgerust.
Dat is de minder gunstige kant van de
zaak, waarvoor het publiek nochtans vrijwel
blind is. Het is op het oogenblik tot alles
bereid voor de verdediging van het land en
wij zijn er van overtuigd, dat indien op
nieuw credieten moesten worden gevraagd
voor verbetering en uitbreiding van het lucht-
vaartmaterieel, het publiek met zou in ver
zet komen.
Zoo is de mentaliteit geworden in België,
dat nochtans essentieel vredelievend is. Het
is meer een verlangen tot beveiliging, een
wensch om paraat te zijn, die eerbiedwaardig
is. Doch het toont vooral aan, hoe de gemoe
deren geschokt zijn, hoe een geest van wan
trouwen heerscht, hoe de mislukking van de
verschillende pogingen tot vestiging van den
vrede de vrees voor een nieuw gewapend
conflict heeft doen toenemen en tenslotte hoe
waarlijk alles moet worden gedaan om een
dergelijke ramp te voorkomen.
Op het congres van de N.S.D.A.P. te
Neurenberg heeft Rosenberg, de rijkslei
der van de propaganda, over den opbloei
van de jeugd in de wereld gesproken.
Hij gewaagde daarbij van de aanspra
ken van het jonge Duitschland op gelijke
rechten in den kring der volken en van
de beteekenis van de jonge nationaal-
socialistische beweging. Na den oorlog
stond de jeugd voor de keus de denk
beelden van voor 1914 met hernieuwde
energie weer op te vatten of radicaal met
het verleden te breken, den moed te too-
nen tot scheppend werk en uit de
eischen van den tijd het bestaan te vor
men en den staat der toekomst te bou
wen De landen, waar men deze laatste
conclusie uit den oorlog trok, zijn vooral
Turkije, Rusland, Italië en Duitschland.
Turkije wordt zoodoende w eer een staat,
die mee gaat tellen. In Rusland daaren
tegen heeft zich een steeds scherpere po
litieke dictatuur ontwikkeld, waarin een
kleine groep heerschers, toegerust met
alle technische wapens van de 20e eeuw,
dozijnen van millioenen arbeiders tot
een afschuwelijken leendienst dwingt. In
Italië heeft een energieke groote figuur
als uitdrukking van het jonge geslacht
een nieuwen staat gevormd en ernaar
gestreefd de jongere generatie tot krach
tige medewerking op te wekken. Het
streven naar de wedergeboorte van het
Ou -Romeinsche wezen leidde ertoe, dat
deze volks- en jeugdopvoeding door den
staat bestuurd werd.
Wat het nationaal-socialisme beseft,
gewaagde Rosenberg eers. uïü dê zuive
ring van het Duitsche leven en gevoel
van het joodsch-marxistische individua
lisme. Het nationaal-socialisme heeft be
grepen, dat de begrippen individu en
persoonlijkheid tegenstellingen zijn, dat
getalsterkte niets met volkswezen te ma
ken heeft en dat het individu, welks
banden alle geslaakt zijn, behoort tot de
vormlooze massa. Op de schouders van
de Duitsche jeugd rust thans reeds een
verantwoordelijkheid als bijna geen an
der jong geslacht te dragen heeft. De
jeugd moet opgevoed worden in het ge
loof van het nationaal-socialisme als
wereldbeschouwing en moet begrijpen,
dat hard werken een eer en een plicht
voor haar is, en niet het misbruik van
haar krachten. Zij mag niet verre wor
den gehouden van het lot van onzen tijd,
maar moet zoo vroeg mogelijk deelne
men aan het sociale werk, aan den strijd
van Duitschlands vrijheid en gelijke
wetten en aan den strijd van de inner
lijke vorming van den Duitschen
mensch. Wie eenmaal de oude machten
van het lot heeft overwonnen is het bes
te in staat een vasten grondslag te
scheppen voor een nieuwe wereld.
De Leider dankte den spreker met een
handdruk voor zijn rede. Daarop is het
congres tot morgenmiddag verdaagd.
Adolf Hitier heeft gisteravond op de
Zeppelinweide te Neurenberg 200.000 po
litieke leiders toegesproken en bij deze
gelegenheid o. m. verklaard:
De (nationaal socialistische) beweging
leeft en zij zal leven. Zoolang ook maar
een van ons kan blijven, zal hij steeds
zijn krachten wijden aan deze beweging
en voor haar opkomen, zooals dat ge
daan is in de jaren, welke achter ons
liggen. Door ons werk heeft ons volk
leven, beteekenis, doel en inhoud gekre
gen. Wij hebben daartoe niet het bevel
ontvangen van een aardschen superieur,
doch van God, die ons volk heeft ge
schapen en die niet kan willen, dat zijn
werk te gronde gaat, omdat een geslacht
zwak geworden was.
Wat ons groot gemaakt heeft was de
grenzenlooze trouw aan ons volk en
daardoor aan onze beweging. Het was
de trouw, volgzaamheid, bescheidenheid,
opoffering, bereidwilligheid voor ons
ideaal. Anders zou dit wonder niet zijn
gekomen.
Niet de staat beveelt ons, doch wij be
velen den staat. Niet de staat heeft ons
geschapen, doch wij hebben ons onzen
staat geschapen. Dat noemt de een par
tijverband, de andere organisatie, in
waarheid zijn wij het Duitsche volk. Wij
weten, dat dezen staat ook in de toe
komst geen einde bereid wordt. Een
volk, dat door zulke „klemmen" wordt
bijeengehouden, kan ook niet te niet
gaan door den boozen wil van een an
dere wereld. Het zal een ieder bereidwil
lig de hand bieden tot vrede en vredelie
vende samenwerking. Het zal zich even
wel ook verweren tegen degenen die ge-
looven, dat zij vrijheid en gelijk recht
een dergelijk volk kunnen onthouden.
Deze redevoering van Hitier werd
herhaalde malen door luiden bijval
onderbroken.
Dat ook de Belgische infanterie bezig is
haar offensief vermogen geducht te verhoo-
gen blijkt uit een artikel in den jongsten Mi
litairen Spectator, dat over de Belgische in
fanterie handelt.
In de eerste plaats schijnt het in de bedoe-
lin te liggen een vuurmond met een kaliber
van 47 m.M. in te voeren, die bestemd is te
gen vecht- en pantserwagens en tegen mi
trailleurs. Het kanon zal een pantsergranaat
en een brisantgranaat verschieten. Het ge
wicht van het stuk is 315 K.G., verdeelbaar
in 8 lasten, waarvan er één door twee per
sonen wordt gedragen. Men wil het kanon
monteeren op een licht gepantserden Carden-
Lloyd-wagen, waarvan aan sommige grens-
regimenten een tiental zal worden toege
voegd, terwijl de divisiën acht van zulke wa
gens zullen krijgen. De wagen heeft een be
diening van twee man. De snelheid op de
wegen is ten hoogste 35 K M. per uur, in
goed terrein 8 tot 10 K.M., in normaal ter
rein (tactische snelheid) 4 K M. De wagen
overschrijdt loopgraven van 1.2 M. breedte,
beklimt sterke hellingen, doorschrijdt wate
ren met een max. diepte van 60 c.M. en ver
nielt hindernissen van 1 M. hoogte.
De pantsergranaat doorboort op 600 M.
pantsers van 40 m.M. Per stuk worden 54
projectielen meegevoerd en op den munitie
auto 150.
Verder is in België een granaatwerper D.
B. T. (Denis, Bernard, Troisfontaines) in be
proeving. Deze werpt tot op 750 M. een
scherfgranaat, een rookgranaat en een gra
naat met roode wolk, bestemd om de aan
dacht van de artillerie op een bepaald doel
te vestigen. Het gewicht van dezen werper is
7.6 K.G. De vuursnelheid bedraagt 30 scho
ten in 10 minuten.
Tenslotte beschikt de Belgische infanterie
over een mortier van 76 m.M. met een dracht
van 2200 M., waarvan er per regiment 8 zul
len worden ingedeeld. Het projectiel weegt
4.46 K.G. De maximum-vuursnelheid is 5
schoten per stuk per minuut. Het gewicht
van den mortier is 225 K.G.
Ongetwijfeld zal het aanvallend vermogen
der Belgische infanterie na invoering van de
hierboven genoemde wapens belangrijk toe
nemen.
De sociaal democratische vakvereeni-
gingen zouden voornemens zijn in sa
menwerking met de communisten een
algemeene staking te proclameeren.
Aangezien de Spaansche regeering
voor ongeregeldheden vreest, zijn uitge
breide voorzorgsmaatregelen getroffen.
Twee vrouwen en een stoker, die Don
derdag bij het spoorwegongeluk te Glas-
gow zijn gewond, zijn gisteren aan hun
verwondingen bezweken. Het aantal
dooden is daardoor gestegen tot vijf.
De oorzaak van het ongeluk staat nog
niet vast. Het schijnt echter, dat een
wissel geweigerd heeft of defect ge
raakt is.
Een opvallend mooi meisje, zoo meldt
Reuter uit Boekarest, behoorde tot een vier
tal Sowjet-Russische spionnen, twee mannen
en twee vrouwen, die Donderdag bij hun
aankomst in de haven van Constanza gearres
teerd werden. Toen de Roemeensche detec
tives tot de arrestatie overgingen, gebeurde
er iets zonderlings. Het meisje trachtte een
stuk papier in te slikken, dat instructies in
codeschrift bevatte, doch na een worsteling
was zij genoodzaakt, het uit te spuwen.
De Roemeensche geheime dienst is erin
geslaagd, het bericht te ontcijferen, alsmede
de andere documenten, die de gearresteerden
in hun bezit hadden. Hieruit bleek, dat het
gearresteerde meisje belast was met een be
langrijke missie te Parijs. Brussel en War
schau, en van de Sow jet-autoriteiten de beste
aanbevelingen medegekregen had.
Naar Reuter uit Washington meldt, heb
ben zoowel Gorman, de voorzitter van het
comité voor de staking in de textielnijverheid,
als Sloan, het hoofd van het nationaal tex-
tielinstituut, de patroonsorganisatie, zich be
reid verklaard binnen zes uur samen te ko
men met de drie leden van de commissie van
bemiddeling, welke Roosevelt heeft benoemd.
Dit geschiedde nadat de commissie te kennen
had gegeven, dat zij beide partijen liefst zoo
gauw mogelijk ontmoeten zou.
De stand van de staking is gisteren vrij
wel onveranderd gebleven. Het aantal sta
kers bleef ongeveer 360000. In Noord- en
Zuid-Carolina begon de geestdrift van de
stakings-,,piketten" te verflauwen.
De eenige wanordelijkheden van eenige be
teekenis hebben zich voorgedaan te Lancas
ter in Pennsylvanië, waar vijf menschen ge
wond zijn toe de stakers een spinnerij over
rompelden en dwongen te sluiten, waarmee
zij 500 arbeiders het werk onmogelijk maak
ten.
De arbeidersleiders te Honespath hebben
Wat er in België veranderd is.
(Dag. Overzicht).
Het partijcongres der nazi's; al
weer een rede van Hitier. (Buiten
land).
Het onderzoek naar de methodes
der wapenindustrie in Amerika.
(Buitenland).
De Amerikaansche textielstaking;
30000 nieuwe stakers. (Buitenland).
Uit het parlementaire leven: In
terrupties (Binnenland).
Overval op een bejaard echtpaar
te Bornebroek. (Binnenland).
Een electricien te Hoofddorp ver
moord door zijn vrouw en stiefzoon?
(Binnenland).
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
aangekondigd, dat aan de zes arbeiders, die
bij de wanordelijkheden van Donderdag ge
sneuveld zijn, vandaag een indrukwekkende
begrafenis zal worden bereid.
Volgens een nader bericht, zou het aantal
stakers met ongeveer 30.000 zijn vermeer
derd. Er zijn weer eenige fabrieken gesloten,
doch andere konden, dank zij de bewaking
van de nationale garde, heropend worden.
Mej. Perkins, de minister van arbeid, heeft
de hoop uitgesproken, dat de staking spoedig
ten einde zqu zijn.
De financieele medewerker der N.R.Crt.
te New-York meldde gisteravond:
De toestand in de textielstaking is van
daag van het standpunt van de werkgevers
uit bezien, beter. George Sloan, de president
van het katoentextiel-instituut, merkte op, dat
zijn berichten en duidelijke vermeerdering
van werkwilligen tonen in vergelijking met
gisteren. Hij zeide, dat arbeiders en stadsbe
volking de organisatie van een bescherming
der werkwilligen voor de aanvallen van de
stakersposten ter hand hebben genomen, met
het resultaat dat eenige werkwilligen hun
werk weer opgenomen hebben.
Voorts zegt men, dat de leiders van de
textielarbeiders wegens de groeiende open
bare verontwaardiging besloten hebben, hun
plannen voor stakingsposten voor de fabrie
ken in Nieuw Engeland op te geven.
Gorman, de voorzitter van het stakings
comité, zeide, dat hij zich tot de regeering
zou wenden met het verzoek, de stakers door
bondstroepen tegen de troepen der afzonder
lijke staten te beschermen. De staatstroepen
probeeren de staking tot mislukking te bren
gen.
De stakingsleider Gorman heeft gistermid
dag een bespreking gevoerd met de commis
sie van bemiddeling. Een bespreking met
Sloan, den president van de werknemers
bond, is daarop gevolgd.
Gistermorgen is een aantal gevange
nen in de gevangenis te Rosario in op
stand gekomen. Zij deden een poging te
ontvluchten, doch slaagden daarin niet
daar de politie tijdig ingreep. De mui
ters, die beschikten over een aantal in
de gevangenis zelf vervaardigde wape
nen, doodden een gevangene, die wei
gerde zich bij hen aan te sluiten.
In het Oostelijk deel van het eiland hebben
vannacht nieuwe pogingen tot het verwekken
van revolutie plaats gehad Bij de vuurge
vechten, die den geheelen nacht hebben voort
geduurd, zouden ^alrijke personen gewond
zijn.
Er is bevel gegeven den aartsbisschop
van Mexico Pascual Diaz te arresteeren
in verband met het feit, dat deze geeste
lijke buiten de kathedraal een kerk
dienst heeft gecelebreerd. De aartsbis
schop zal voorloopig op vrije voeten
mogen blijven.