DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Politiek nieuws uit België.
VI
Naar een scheuring in de socialistische partij?
De macht van de rechtsche richting.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTENT1EN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No. 230 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 29 September 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
136e Jaargang
DaqeUihsch Overzicht
De positie van Vandervelde.
Protesten van Spaak.
O&juitenland
De affaire-Lindbergh.
Hauptmann zal door psychiater
worden onderzocht.
Naar uit de antwoorden zou blijken, zou
Hauptmann staande houden in ieder op
zicht onschuldig te zijn. Hij heeft ook geen
ERNSTIG TREINONGELUK
IN ENGELAND.
Dooden en gewonden?
8 oi 9 dooden.
DE BEWAPENING VAN ENGELAND.
HET LIJK IN DE KOFFER.
HET DRAMA IN DEN D-TREIN.
Sensationeele opheldering.
VADER VAN 21 JONGENS.
5000 GEVANGENEN IN
WOLLERSDORF.
ONGELUK MET HANDGRANAAT.
Een doode en drie gewonden.
Wat vandaag de
aandacht trehtf,
EX-KONING ALFONSO OVER
DE EENHEID VAN SPANJE.
KABINETSRAAD TE BRUSSEL.
Pogingen de begrooting sluitend
te maken.
DOOR EEN SLECHTEN WEG
GERED.
AANSLAG OP ROEMEENSCHE
OFFICIEREN.
Poging officieren fe vergiftigen
ontdekt.
In de Belgische socialistische partij dreigt
een scheuring. Onbetwistbaar heeft de Bel
gische socialistische partij zich goed weten
te houden, vergeleken bij wat er in sommige
andere landen gebeurde. Zij is er in geslaagd
de communistische concurrentie te neutrali-
seeren en de communisten hebben zich hier
niet kunnen uitbreiden. Zij hebben slechts
een paar Kamerleden en behoudens hun
ondergrondsche actie in sommige afdeelin-
gen van de socialistische partij, zooals in
Henegouwen en Luik, is hun invloed op de
arbeidersmassa's nul. We hebben er destijds
op gewezen, dat de Belgische socialisten
eerder het voorbeeld volgen van de Fransche
neo-socialisten, dan van onverzoenlijken, als
Blum. De partij komt hierdoor in een nogal
zonderlinge positie te staan, maar het dringt
tot de massa niet door hoe onlogisch het is
dat Emile Vandervelde, de oud en doof wor
dende socialistische leider, „le patron", zoo
als de Waalsche socialisten hem steeds zijn
blijven noemen, zich een overtuigd Marxist
noemt, terwijl niet alleen het Marxisme in
volledig discrediet is geraakt bij de oude
Marxisten, maar de partij meer en meer den
marxistischen weg verlaat. Maar hoe dan
ook, de leiding is tamelijk rechts geörien-
teerd en zij staat er op, dat de partij de volle
wettelijkheid blijft in acht nemen. Zij heeft
een voorstel om een eenheidsfront te vormer,
met de communisten van de hand gewezen
en het regeeringsbesluit, belichaamd in een
wet, om alle militaire partijformaties te ver
bieden, heeft zij met een zekere genoegdoe
ning ontvangen. De partijraad heeft onmid
dellijk na de afkondiging van deze wet het
„Arbeidersverweer" ontbonden, daarin ove
rigens gevolgd door de „Dinaso's" en de
„Jeunesse Nationale". Geheel de politiek
van de partij is er op gericht de essentieele
vrijheden van de grondwet te verdedigen
tegen alle aanvallen. De partij bevindt zich
sedert jaren in de parlementaire oppositie en
deze onvrutl13. are oppositie begint zwaar te
wegen.
Verslapping.
Het enthousiasme dat men tien jaar geleden
op socialistische vergaderingen kon zien,
is ver te zoeken. De partij is tot te groote
concessies moeten overgaan. Ze heeft moe
ten vragen aan de regeering om de redding
van de socialistische Bank van den Arbeid
om zoo het spaargeld van de socialistische
arbeiders, het bezit van de coöperaties, van
de syndicaten en van andere socialistische
organismen te behouden. Wie weldaden aan
vaardt van zijn tegenstanders is er met han
den en voeten aan overgeleverd, en men be
grijpt dat er dan iets te zeggen valt over het
omgooien van het roer, d.i. voor het bondge
nootschap met zijn tegenstanders. De oude
ren uit den socialistischen partijraad hebben
geleerd hun agitatie tegen de landsverdedi
ging en dienstweigering als dwaas en on
doelmatig te veroordeelen. Zoo ook beseffen
zij dat in de huidige constellatie revolution-
naire plannen alleen een hopelooze verwar
ring zouden verwekken. Op het gebied van
de buitenlandsche politiek zijn de partijen
het in België eens, zoodat de meeningsver-
schillen vrijwel uitsluitend gaan over bin-
nenlandsche vraagstukken, over de maat
regelen tot bestrijding van de crisis en de
werkloosheid. De socialisten hebben reeds
hun „Plan de salut public" gehad, dat na
eenige maanden van propaganda in het ver
geetboek is geraakt, ook bij de socialistische
propagandisten zelf. Het is vervangen ge
worden door het merkwaardige plan van den
arbeid van Henri de Man, waarvoor waar
lijk een algemeene propaganda is gevoerd in
het geheele land, welke echter den dam van
onverschilligheid niet heeft kunnen wegspoe
len.
Het Belgische publiek heeft een grooten
afkeer van alles wat een te gewaagde, te
radicale proefneming is, en nu de regeering
reeds een eerste reek maatregelen heeft ge
troffen voor economisch herstel die, hoe radi
caal ook, toch den indruk laten van rustig
overleg en veilige vastberadenheid, nu heeft
de regeering het vertrouwen dat de socialis
ten missen.
Zoo is dus de atmosfeer bij de socialisten
er eene van onzekerheid. De partij-organi
satie heeft alle critiek weten te onderdruk
ken, voor zoover deze openbaar kon zijn. De
bestaande partij-organen als „De Volks
gazet", te Antwerpen, de „Vooruit" te Gent
en „Le Peuple" te Brussel, volgen in de
essentieele punten de politiek van den alge-
meenen partijraad. De oudere leiders hebben
in dezen partijraad steeds alles te vertellen
gehad. Doch Vandervelde is sedert enkele
jaren niet meer opgewassen tegen de moei
lijkheden van den tijd en zijn grootste betee-
kenis is nu slechts dat hij als het ware het
cement is van de eenheid en de eendracht.
Overal waar hij optreedt is dit om verzoe
nend te werken. Hij heeft de Man, die reeds
jaren geniet van een overigens verdiend
prestige, maar die ook de afbreker is van
't zuivere Marxisme, den reformist, onder zijn
bescherming genomen, wat den Brusselschen
advocaat Spaak, het Kamerlid die gehoopt
had de plaats van den patroon eens in te
nemen, wel diep moet hebben ontgoocheld
Spaak is de woordvoerder van de jongere
oppositie in de socialistische partij en hij
had een van de officieele leiding onafhanke
lijk blad, waarin hij vrij schrijven kon wat
hij meende. Hij heeft in dit orgaan, „L'action
socialiste", in de laatste maanden geen blad
voor den mond genomen, en de partijleiding
leelijk in het gedrang gebracht. Hoewel de
officieele organen de critiek van Spaak heb
ben dood gezwegen, hebben de partijleiders
gemeend dat maatregelen noodzakelijk wa
ren en zij hebben de zaak aanhangig ge
maakt bij den algemeenen raad. Een oogen-
blik had men gedacht dat de toetreding van
Spaak-tot het plan van den arbeid, van de
Man, de eenheid zou hebben hersteld, doch
dit is onjuist gebleken.
Spaak heeft gemeend te zien dat de propa
ganda voor dit plan in een te reformisti-
schen geest gebeurt en dit heeft hem weer
critiek ingegeven. De ontevredenheid van
iemand anders dan Spaak zou de partijilei-
ding koud hebben gelaten, doch Spaak is
iemand van beteekenis als bezieler van mas
sa's. Hij is een knap advocaat en als rede
naar is hij op het oogenblik wel de beste van
de socialistische Kamerleden. Een socialis
tisch senator, de heer Jauniaux, werd belast
met een onderzoek naar de klachten over
Spaak en zijn orgaan, en dit leidde tot de
uitspraak van den partijraad dat Spaak in
verzet was gekomen tegen de partij en dat de
hoedanigheid van redacteur aan „L'Action
Socialiste" onvereenigbaar is met het lid
maatschap van de socialistische partij.
Spaak is hiertegen hevig te keer gegaan en
heeft zich op het standpunt gesteld dat niet
de partijraad maar een partijcongres over
zijn uitsluiting uitspraak doen kon. Vander
velde heeft het besluit van senator Jauniaux
gesteund, er op wijzende dat er wel vrijheid
van gedachte bestaat in de partij, maar dat
eenheid in de actie volstrekt noodzakelijk is.
Spaak zal nu een beroep doen op het partij
congres. Hierbij staat de eenheid van de
partij op het spel. Op het oogenblik is Spaak
intusscnen reeds op gelijken voet gesteld met
de communisten, dit vooral op aandrang van
de syndicalistische leiders. Het congres
wordt een politiek keerpunt.
Is dit het begin van de avondschemering
voor de Belgische socialisten? Wij meenen
dat de partij in België deze crisis zal te bo
ven komen omdat we overtuigd zijn dat
Spaak zelf die tot 'n eerste rangs bourgeois-
familie behoort, niet zoo revolutionnair is als
hij zich voordoet. Doch al deze feiten zijn
wel de moeite waard hier te worden bespro
ken, omdat zij duidelijk aantoonen in welke
richting de opvattingen zich ontwikkelen.
De advocaat Fawcett heeft Vrijdag bij de
behandeling van de Lindbergh-affaire me
degedeeld, dat hij Hauptmann door een psy
chiater zal laten onderzoeken. De motieven
voor dit onderzoek wenscht Fawcett niet be
kend te maken.
In het stadsdeel van New York, waar een
gedeelte van het losgeld in omloop is ge
bracht, is een man gearresteerd die voor
den rechter van instructie zal worden ge
leid.
Omtrent de identiteit van den gearresteer
de is niets bekend geworden.
In de gevangenis zou Hauptmann een
eetlepel in vier stukken hebben gebroken.
Deze stukken zouden op een verboren plaats
zijn teruggevonden.
Nader wordt gemeld, dat het verdonkere
manen van den lepel Vrijdagmiddag is ont
dekt. Toen de cipier Hauptmann naar den
lepel vroeg, antwoordde deze niet te weten,
waar de lepel gebleven was.
Pas na langdurige bemoeiingen kon de
lepel worden gevonden.
De lepel was volgens den cipier zoodanig
vervormd, dat hij zeer goed als wapen had
kunnen worden gebruikt, wanneer Haupt
mann tijd zou hebben gehad verder te gaan
met de vervorming van het voorwerp. In
't vervolg zal Hauptmann kartonnen lepels
ontvangen en zal zijn eten op kartonnen
bordjes worde opgediend. Zijn cel zal geheel
van de andere cellen worden geisoleerd, ter
wijl Hauptmann door een bizonderen cipier
zal worden bewaakt.
Journalisten hebben Hauptmann door be
middeling van diens raadsman Fadwcett
een twaalftal vragen doen toekomen.
deel aan de afpersing. Hij is er dan ook van
overtuigd te worden vrijgesproken.
Hij hoopt, dat men zijn moeder in Duitsch-
land zal schrijven, dat hij onschuldig is.
Fisher heeft er nimmer eenige toespeling op
gemaakt in eenige ontvoerings-aangelegen-
heid gewikkeld te zijn. Hij zelf heeft niet
geweten, dat het geld losgeld was geweest.
Hauptmann zou het kind noch dood, noch
levend hebben gezien. Voorts deelde Haupt
mann mede in de gevangenis zeer vriende
lijk te worden behandeld.
In de buurt van Warwick (Eng.) is een
sneltrein in Botsing gekomen met een
gewonen personentrein. Volgens de tot
nu toe ontvangen berichten zouden tal
van personen gewond en gedood zijn.
Het juiste aantal slachtoffers is nog niet
bekend.
Het juiste aanbal dooden tengevolge
van het spoorwegongeluk bij Warring-
ton is nog steeds niet bekend, doch zou
volgens de laatste berichten 8 a 9 zijn,
terwijl 20 a 25 personen werden gewond.
Omtrent het gebeurde wordt nader
meegedeeld, dat Vrijdagavond te ruim 9
uur de sneltrein Londen-Fleetwood ach
ter op een van Warrington vertrekken
de locaaltrein reed, die zich juist in be
weging had gezet en welks locomotief
achter den trein was gekoppeld. De
sneltreinlocomotief wierp de locomotief
van den lokaaltrein ondersteboven. Men
neemt aan, dat de machinist van den
sneltrein op slag werd gedood, terwijl
de stoker werd gewond. De meeste doo
den en gewonden bevonden zich onder
de inzittenden van de voorste wagon
van den sneltrein, die gedeeltelijk in
elkaar werd gedrukt. Van de inzittenden
van den locaaltrein werd slechts de con-
ducteur gewond, die een schouderblad-
fractuur opliep. Vannacht waren red
dingsploegen nog bezig de dooden en ge
wonden te bergen. Onder de slachtoffers
bevinden zich geen kinderen.
De Daily Telegraph, die in contact
staat met kringen van den Engelschen
minister van oorlog, publiceert een arti
kel over de bewapeningsplannen van de
drie Britsche defensieministeries. Uit
een gezet wordt, dat de opvatting, dat
binnen afzienbaren tijd in Europa geen
oorlog te verwachten is, is opgegeven.
Men staat thans in het kabinet voor een
strijd tusschen aanhangers van een
krachtige strijdmacht en tegenstanders
daarvan. Deze strijdmacht zou tot expe
dities in staat moeten zijn.
Op het kabinet zou een dringend be
roep zijn gedaan nieuwe legercredieten
in te willigen van zoodanigen omvang,
dat dit Engeland in staat zou stellen
eventueel een strijdmacht van 6 divisies
over zee te zenden.
Men gelooft, dat de rijksdefensiecom-
missie dezen eisch gerechtvaardigd acht.
Er zijn echter nog geen kabinetsbeslui
ten genomen en de ministers zouden er
tegen zijn de legerbegrootingen van het
volgende jaar te baseeren op overwegin
gen, die aanleiding zouden geven tot
dezen eisch. Deze overwegingen zouden
rekening houden met de mogelijkheid,
dat Engeland in gevaar zou worden
gebracht door een vijand, die zich op
Belgisch-Nederlandsch grondgebied zou
hebben vastgezet.
Gisteren heeft men in een station van
den tunnelspoorweg in Noord-Londen
een tasch gevonden met papieren, die
daar geruimen tijd geleden in bewaring
was gegeven, doch niet meer was opge-
eischt. De politie, op wier verzoek men
nog eens de achtergelaten artikelen in
stationsdepots had nagegaan, meent dat
de papieren uit deze tasch betrekking
hebben op den moord, die ten grondslag
moet liggen aan het vinden van deelen
van een vroüwenlijk in een koffer en een
valies, die respectievelijk te Brighton en
te Londen aan een station waren ach
tergelaten. De politie heeft naar aanlei
ding van de gevonden papieren een
tweetal vrouwen een verhoor afgenomen
en zal vermoedelijk nog anderen hooren.
't Raadselachtige drama in den D-trein
Ventimiglia-Parijs, waarin Donderdag
nacht twee lijken werden gevonden,
vermoedelijk van kooplieden uit Nice,
heeft tot een sensationeele ontdekking
geleid, Een der beide dooden, wiens pa
pieren den naam Alibert droegen en in
dien men den moordenaar van den an
der vermoedde, blijkt volgens het resul
taat van het politie-onderzoek de in
Polen geboren Jpseph Ziffer te zijn, die
jaren geleden de aandacht van de re
cherche in alle landen bezig hield.
De gebeurtenissen, die er toe leidden
dat Ziffer door de politie in bijna alle
landen werd opgejaagd, zijn reeds vrij
oud. In Juli 1923 werd op het strand va»
Tréport bij Dieppehet lijk van een vrouw
gevonden, die vier schotwonden had op-
geloopen. Alle pogingen der politie om
de identiteit van het slachtoffer vast te
stellen bleven vergeefs, zoodat de politie
de zaak liet loopen.
Bijna tien jaar later, juist 19 dagen
voor den verjaardag van de misdaad,
kreeg de politie een anoniemen brief
waaruit zoowel de identiteit van het
slachtoffer alsook die van den moorde
naar kon worden vastgesteld. Het slacht
offer bleek Helene Zawuska te heeten en
was getrouwd met een broer van Ziffer.
Het onderzoek wees verder uit, dat de
vrouw was vermoord door haar zwager
na een besluit van den familieraad der
Ziffers, teneinde haar man in staat te
stellen een rijk huwelijk te doen. De
Poolsche politie arresteerde den echtge
noot en diens zuster, die beiden tot lang
durige tuchthuisstraffeu veroordeeld
werden, en tegen den zwager Joseph
Ziffer werd door de Fransche politie een
arrestatiebevel uitgevaardigd dat echter
zonder resultaat bleef aangezien Ziffer
zak kans zich aan alle nasporing te
onttrekken.
Pas zeer kort geleden slaagde de Pa-
rijsche recherche er in te ontdekken, dat
Alibert niemand anders dan Ziffer was
en kon zijn arrestatie elk oogenblik ver
wacht worden. Men vermoedt thans dat
de moord in den trein in verband met
deze oude moordzaak staat en dat Ziffer
zijn reisgenoot vermoordde om een lasti-
gen getuige uit den weg te ruimen, doch
er daarna den voorkeur aan gaf zelf
moord te plegen.
Een barbier te Viana do Castelo heeft
thans 21 kinderen, allen jongens. Zijn
jongste kind zal Oscar gedoopt worden,
naar den president van Portugal, gene
raal Carmona, die peetvader van den
jongen zal zijn, en tevens diens opleiding
op de militaire academie zal bekostigen.
De barbier heeft generaal Carmona er
toe kunnen bewegen, het peterschap op
zich te nemen, door hem te schrijven,
dat hen „op een dergelijke eer aan
spraak kon maken, omdat hij aan zijn
geliefd land zooveel bruikbare soldaten
heeft geschonken."
De barbier is vier maal gehuwd ge
weest.
Critiek in buitenlandsche bladen over
beweerde slechte toestanden in de Oos-
tenrijksche concentratiekampen, die nu
wel een permanente instelling schijnen
te zijn geworden, bracht kanselier
Schuschnigg Donderdag er toe in een
redevoering te spreken over deze kam
pen. Hij had het echter over slechts één
concentratiekamp, het welbekende Wöl-
lersdorf, waarvan hij mededeelde dat het
4570 nazi's en 560 sozi's bevatte. De so
cialisten zitten er sinds Februari. De
kanselier voegde hieraan toe, dat elke
„behoorlijke" vreemdeling vergunning
kan krijgen voor een bezoek aan het
kamp.
ii
Volgens een officieele mededeeling
heeft gisteren op het schietterrein bij
Graz een ongeluk plaats gehad bij een
oefening met handgranaten. Een kapi
tein werd doodelijk gewond, een luite
nant werd ernstig gewond, terwijl twee
minderen licht werden gewond.
Scheuring bij de Belgische socia
listen? (Dag. Overzicht).
Officieren vergiftigingscomplot
ontdekt in Roemenië. (Buitenland).
De communistische Tweede Ka
merleden dienen een aanklacht in
in verband met hun uitzetting uit de
Ridderzaal. (Binnenland).
Na de ramp te Hilversum; derde
meisje overleden. (Binnenland).
Kanonnen-kooplui. (Artikelen).
Overtreding Arbeidswet bij de
werkverschaffing aan den Berger-
weg. (Rechtszaken).
(Zie verder eventueel laatste
berichten
Het dagblad „A.B.C." publceert een
brief die ex-koning Alfonso heeft ge
schreven aan den monarchistischen lei
der, Giocoechea. De koning maakt zich
ernstig bezorgd over het verbreken der
historische eenheid van Spanje, waar
door hij het land bedreigd acht. Hij doet
een beroep op de monarchisten en op die
anti-monarchisten, die zijn stem uit de
verbanning zullen hooren, om te strijden
tegen het gevaar van de ontbinding van
Spanje, zooals hijzelf dat zou doen, wan
neer het noodig was, omdat het voort
bestaan van Spanje als staat de belang
rijkste kwestie is, waar tegenover de be
teekenis van alle andere kwesties in het
niet verzinkt.
Het Belgische kabinet is Vrijdagavond
om half negen onder voorzitterschap van
ministerpresident de Broqueville bijeengeko
men.
Het voornaamste punt van bespreking
maakte uit het begrootingplan voor 1935 en
de dekking van een deficit, dat volgens par
ticuliere ramingen ongeveer een milliard
flanken zou bedragen.
De minister van financiën stond op het
standpunt, dat het evenwicht moet worden
hersteld door ingrijpende uitgavenbeperking.
De minister var. Oorlog, Devèze, heeft in
de pers verklaard, dat de legeruitgaven niet
kunnen worden beperkt, doch tegenover
minister-president de Broqueville heeft hij
gisteravond verklaard 44 millicen franken
op de gewone begrooting voor de lands
verdediging te laten vallen en het aanvragen
van een bizonder crediet van 100 mi'lioen te
willen uitstellen tot het volgend jaar.
In verband hiermee werd de poitieke toe
stand wat optimistischer beoordeeld. Hij
blijft evenwel critiek.
Een rijke koopman uit Cordell in
Texas, de heer H D Snell, heeft het aan
een hobbeligen weg te danken, dat hij
bevrijd is geworden uit de handen van
zijn ontvoerders.
Hij was namelijk naar een eenzame
plaats gevoerd, waar men hem had wil
len dwingen om een cheque van 10 000
te teekenen. Toen hij dit weigerde, zet
te men hem in een open wagen om het
naar een andere plaats te vervoeren
De weg was zeer slecht en door een
enorme kuil in den weg werd hij uit den
wagen geworpen.
Hij bleef bewusteloos op den weg lig
gen, doch ontwaakte eenigen tijd daarna
en was nog in staat het dichtstbijzijnde
dorp te' bereiken.
Daar ging hij naar de politie, die da
delijk achter de „kidnappers" aanging.
De Roemeensche bladen van Vrijdag pu-
bliceeren opzienbarende berichten over een
nog zeer mysterieuse aangelegenheid. Vol
gens deze berichten zou er een plan hebben
bestaan de officieren, die in het casino te
Boekarest de maaltijden gebruiken, te ver
giftigen.
De vroegere pachter van het Ca
sino zou geprobeerd hebben den
bibliothecaris van het Casino over
te halen strychnine te doen bij alle
gerechten, welke de officieren op
een bepaalden dag zouden gebrui
ken.
De bibliothecaris heeft evenwel de mili
taire autoriteiten met het geval in kennis