DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
UIT DEN ALKMAARSCHEN RAAD.
No. 248
136e Jaargang
Dat hun salaris niet verhoogd wordt, is het eenige, dat enkele
hoofdambtenaren niet goed verstaan hebben.
Volgens sommige raadsleden hebben de loodgieters een zoo handige
politiek gevolgd, dat men hen beter politieke tinnegieters kan noemen.
Het verschil tusschen een Alkmaarschen en een Drentsche stoet is, dat
de eerste door een politieagent met een sabel en de laatste door een
stadhuisbode met een mes begeleid wordt.
Wat vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2:
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 20 October 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het is een feit, dat een betrekkelijk kleine
gemeente als Alkmaar rijk gezegend is met
bedrijfsdirecteuren en hoofden van takken van
dienst. Onze plaatsruimte staat niet toe, ze
hier allemaal de revue te laten passeeren,
maar het is begrijpelijk, da1 men zich, vooral
in financieel moeilijke tijden, wel eens afge
vraagd heeft of hierbij niet wat gereoorgani-
seerd en bezuinigd zou kunnen worden.
Dat lijkt heel wat gemakkelijker dan het
werkelijk is en de verschillende commissies
van onderzoek zijn dan ook in verloop van
tijd met heel weinig resultaten te voorschijn
gekomen.
Men staat allereerst voor de groote moei
lijkheid, welke slachtoffers men zal moeten
uitzoeken en of men dan bezuiniging ver
krijgt, hangt niet alleen af van den aard der
bedrijven, die men al dan niet met andere zal
kunnen combineeren, maar ook van den leef
tijd van den betrokken hoofdambtenaar, die
men bij eventueel ontslag natuurlijk op wacht
geld zal moeten stellen.
Er zijn vele bedrijven, die niet met andere
te combineeren zijn en de heer Vogelaar heeft
daarvan al een duidelijk voorbeeld gegeven
door op de mogelijkheid van een combinatie
van het Slachthuis en het Centraal Ziekenhuis
ie wijzen, omdat men in dat geval voor de
moeilijke keuze zou staan, of men een veearts
dan wel een dokter als directeur zou moeten
benoemen.
Toch bewijst de practijk, dat er met een
beetje goeden wil op het gebied van combi
naties nog heel wat te bereiken is. Sportpark
en Begraafplaats staan thans onder dezelfde
directie en de directeur van het Abattoir zal
in zijn studietijd nimmer vermoed hebben,
dat zijn diploma als veearts hem nog eens
tot chef van de Zaterdagavondmarkt en de
Sint Nicolaasmarkt zou promoveeren.
Diensten als de Lichtbedrijven, de Keu
ringsdienst en het Slachthuis eischen een
speciaal daarvoor opgeleide directie. Zij zijn
niet ergens anders onder te brengen en de
reorganisatiecommissies richtten dan ook al
spoedig noodgedwongen hun blikken op die
bedrijven, die zoogenaamd iedereen wel kan
beheeren, zonder zich daarbij voor oogen te
stellen hoe juist ook daar directeuren kunnen
zetelen, die door rijpe ervaring en door kauf
mannische eigenschappen voor het beheer
van dergelijke bedrijven uitermate geschikt
zijn.
De directeur van het Grondbedrijf, het
Sportpark, het Marktwezen en de Havendienst
heeft in zijn veelomvattenden en drukken
werkkring altijd het deprimeerende gevoel
gehad, dat hij in breeden kring als een over
bodig ambtenaar beschouwd werd. Dat is bij
zijn benoeming al tot uiting gekomen en dat
is eigenlijk altijd zoo gebleven. Bezuinigings-
commissies keken allereerst zijn kant uit en
het is de groote vraag ot er ook ondei zijn
collega's niet waren, die het heelemaal niet
erg hadden gevonden als zij een deel van zijn
bedrijf bij het hunne hadden kunnen voegen
en zoo stond de heer Schenk altijd vo°j, ,e
uiterst moeilijke taak zijn veelomvat e
werk met ambitie te volbrengen, ondanks de
gedachte, hoe weinig het geapprecieerd
werd.
Dat laatste bracht, in verband met den
leeftijd van den heer Schenk, geen bezni
ging van eenige beteekenis en wij z0"dfn
zeer nieuwsgierig naar het reorganis -
rapport van de commissie-Van de Vall j
geweest, als de heer Schenk in lev
gebleven. Nu een vrij piotsehngen dood
dezen stoeren werker uit de lij der hooi
ambtenaren deed verdwijnen, was
der commissie slechts Kinderspe 1 Men «on
nu eenvoudig het bedrijf in stukjes knippen
en hier en daar een stukie bij een anderen
dierst voegen en wanneer dan meteen bepaa.d
weid dat voor die meerdere werkzaamheden
geen vergoeding mocht worden gegeven, had
E mJ doeltreffend, bero.ms.ng,
welke men zich maar kon djI*kenó^iriifs(iirec-
Zoo is het dan ook gegaan. Bednjtsdir c
teuren w. o er waren. verklaarde^ 0*
onderbrenging van een deel va" d
bij het hunne niet de minstte JJ
zou opleveren, hebben inderdaad g
wat zfi wenschten. maar mis^hiaj metheeje
maa' zooals zij zich dat gedach
Immers, tegenover dit meerdere werk wensch
te de commissie en ook de raad geen
hooger salaris te geven en er zijn nu reeds
twee directeuren geweest, die hebben mee
gedeeld, dat zij dat laatste niét goed verstaan
of althans niet goed begrepen hebben.
B. en W. stéllen zich op bet standpunt
een standpunt, dat inderdaad de aandacht
verdient dat meerder werk ook een hoogere
vergoeding eischt, ook al zal die vergoeding
dan uiterst bescheiden moeten zijn, zoodat
nog voldoende door de reorganisatie bezui
nigd kan worden.
Maar de heer Vogelaar wees er reeds op,
uat de tijden voor een ambtenaar niet gunstig
zijn. Deze leeft evenals de heer Schenk dat
zoo vele jaren gedaan heeft onder den
voortdurenden druk zijner overbodigheid en
van de vrees voor ontslag of op-wachtgeld-
stelling. Een ambtenaar, zoo heeft de heer
Vogelaar waarschuwend gezegd, is in dezen
tijd van algemeene belastingverhooging een
niet-populair persoon, die uiterst voorzichtig
zal moeten zijn om zich te kunnen hand
haven. En de heer Van de Vall heeft daarop
nog meer den nadruk gelegd door te laten
uitkomen, dat de commissie en ook de
Raad geen salarisvérhoogingen wensebt,
niet alleen omdat bij vermindering van werk
ook geen salarisverlaging is gegeven, maar
ook omdat die verhooging door de belasting
betalende burgerij zeer weinig geapprecieerd
zou worden. Een ambtenaar is in dezen tijd
nu eenmaal iemand, die blij behoort te zijn
als hij meer werk krijgt, omdat het gevaar
van overbodig te worden, daardoor voor hem
een minder dreigend aanzien heeft gekregen.
De vraag of de directeur van het Sport
park, den Plantsoendienst en de Begraaf-
plaas zijn kantoor in het Waaggebouw dan
wel in een gemeentewoning aan den Wester-
weg zal hebben, heeft de gemoederen nog
geruimen tijd opgewonden gehouden. De
heer Van de Vall wees er op, dat Alkmaar
nog geen wereldstad is en dat het er dus
eigenlijk weinig toe doet waar men een der
gelijk bureau zal vestigen. Ook de heer
Schenk had als directeur van het Sport
park zijn bureau op het Waagplein, maar
men vergete niet, dat zijn directeurschap
van het Marktwezen dit zeer wenschelijk
maakte. De heer Hoek heeft alleen Sport
park, Plantsoenen en Begraafplaats en zou
dus met een bureau op den Westerweg zeker
in het centrum van ziin werk zetelen.
Evenwel, de tijd van bezuiniging is aan
gebroken, het kantoor in het Waaggebouw
is er nu eenmaal en een kantoor op den Wes
terweg kost geld, zoodat de heer Hoek wel
dra in het Waaggebouw zal resideeren en
eiken dag op de begraafplaats audiëntie kan
verkenen, aan allen, die het grondgebied
van een zijner bedrijven nader wenschen te
bezichtigen.
Het was alles reorganisatie en bezuiniging
wat de klok sloeg en ook het met pensioen
gaan van den gemeenteontvanger had B.
en W. reeds de vraag onder de oogen doen
zien op welke wijze men door reorganisatie
van een anderen dienst het beste en voordee-
ligste in de bestaande vacature zou kunnen
voorzien.
B. en W. stelden voor althans in prin
cipe den heer Schierbeek, gemeente-con
troleur, tot ontvanger te benoemen, diens
twee klerken, die zich hoofdzakelijk met be
lastingcontrole bezig houden naar het ont
vangerskantoor te verplaatsen, den klerk,
die zich met verificatie en controle onledig
houdt naar de afdeeling Financiën van de
secretarie over te brengen en deze afdeeling
te splitsen in A. en B. waarbij de afdeeling
verificatie en controle dan een nog te benoe
men verificatieur als chef zou kunnen krij
gen.
De heer Venneker en ook andere raads
leden waren huiverig om over deze bij
lage een beslissing te nemen omdat bij
goedkeuring daarvan eigenlijk in principe
al besloten zou zijn den heer Schierbeek tot
ontvanger te benoemen en zij liever de nor
male voordracht van twee personen voor
deze vacature onder de oogen wilden krij
gen.
Bovendien heeft de heer Keesom een uit
voerig pleidooi voor «.ontrole door een buiten
staander en niet door een eigen ambtenaar
gehouden, niet alleen omdat de te benoemen
verificateur-controleur een hoofdambtenaar
zal moeten zijn, die voldoende salaris en ge
zag zou moeten hebben om bij de collega's,
die hij moet controleeren, niet met den hoed
in de hand té moeten staan, maar ook omdat
een zekere amicaliteit tusschen den bekleeder
van dit moeilijke ambt en andere hoofd
ambtenaren een zekere soepelheid in de
controle teweeg zou kunnen brengen Veel
beter achtte de heer Keesom het daarom deze
controle door een accountant van de Ver.
van Nederlandschen gemeenten te laten ver
richten en de heer Sietsma gevoelde ook veel
voor deze argumenten, welke hij B. en W.
dringend ter nadere overweging heeft aan
bevolen.
Waar de heef Schierbeek het maximum
salaris van den gemeente-ontvanger zou ge
nieten en de te benoemen verificateur met
den rang van hoofdcommies eveneens een
bezoldiging welke niet zoo heel veel van die
van zijn voorganger zou afwijken, meende
de heer Vogelaar een betere oplossing te
hebben gevonden. Men zou den gedelegeer
de, die, nourri dans le serail, bij afwezigheid
van den ontvanger reeds jaren diens functie
op onberispelijke wijze heeft waargenomen,
tot ontvanger kunnen benoemen en hem de
beide klerken toevoegen, die thans belasting
aangelegenheden verzorgen. De heer Schier
beek zou dan met zijn klerk-controleur rus
tig op zijn post kunnen blijven en men zou
aldus ook al zou het belastingkantoor
wat meer schrijfloon moeten kosten het
salaris van een nieuwen gedelegeerde bijna
geheel kunnen uitsparen.
Het was een oplossing, die niet alleen de
billijkheid betrachtte, maar bovendien een
bezuiniging van eenige beteekenis inhield en
de heer Westerhof verklaarde zich dan ook
dadelijk bereid deze nader onder het oog te
zien en het principe-voorstel van B. en W.
zoolang in den gemeentelijken doofpot te
stoppen.
Nog niet zoo lang geleden hebben B. en
W. voorgesteld het kachelwcrk voor zoo
ver het onderhoudswerk betreft in eigen
beheer te nemen omdat uaardoor een belang
rijke bezuiniging kon worden verkregen.
De Raad vond dit vanzelfsprekend en
keurde het goed.
Daarna heeft de directeur van gemeente
werken hetzelfde gewild ten aanzien van
het loodgieters- en bankwerkerswerk en
waarschijnlijk zou pok daarnaar geen ge
meentelijke haan gekraaid hebben als de
loodgieters niet op den grooten trom hadden
geslagen en alle organisaties in het geweer
geroepen hadden welke daarvoor maar
eenigszins in aanmerking konden komen.
Wethouder Klaver sprak zelfs van 30 adres
sen en wij zouden voor de aardigheid wel
eens willen weten hoeveel leden van die or
ganisaties precies weten waarom het eigen
lijk gaat en hoe vele de kwestie zelf met
eenig verstand van zaken kunnen bekijken.
De raadsleden konden dat althans niet
hoewel zij natuurlijk wel wisten waarom her
eigenlijk ging, want daarvoor is dit voorstel
reeds te vaak in behandeling gekomen. Maar
een vergelijking van cijfers kon niet gemaakt
worden waarbij nog deze moeilijkheid kwam,
dat een deel der raadsleden de cijfers van
den betrokken bedrijfsdirecteur niet ver
trouwde en een ander deel zeer wantrouwig
stond tegenover de mededeelingen van de
loodgieterspatroons zonder dat iemand nu
precies de onbetrouwbaarheid van een en
ander kon of wilde aantoonen.
Wel stond vast, dat de loodgieters plotse
ling een 700 op het aanbestedingsbedrag
gelegd hadden om zich tegen vorstrisico te
dekken en daarna nog 300 waarvoor geen
enkele verklaring gegeven kon worden.
Bovendien betoogde de heer Klaver dat
het onderhoudswerk niet steeds gecontro
leerd kon worden en dat belanghebbenden
veel te spoedig door vernieuwing tot extra
bijverdienste kwamen. Hij berekende een be
drag van enkele duizenden guldens die door
uitvoering in eigen beheer bespaard konden
worden, maar de loodgieterspatroons had
den blijkbaar zoo hard op de groote trom
geslagen, dat de Raad er duchtig van onder
den indruk was gekomen.
Men sprak, hoewel de loodgieters voor
verniewingswerk toch materiaal konden blij
ven leveren, van benadeeling van den mid
denstand, van een kunstmatig drukken der
onderhoudskosten om maar mooie vergelij-
kingscijfers te kunnen krijgen en de bezuini
ging, die bij andere voorstellen zoo'n groote
rol gespeeld had, bleek plotseling van zoo
weinig beteekenis, dat men de proef met uit
voering in eigen beheer niet langer wenschte
voort te zetten en, met de stemmen der wet
houders en die der S.D.A.P. tegen, besloot
den loodgieters als voorheen weer voor het
onderhoudswerk te laten inschrijven,
Een kachelsmid, die tevens loodgieter en
bankwerker kon zijn was nu eenmaal een
vak-kunstenaar die nog geboren moest wor
den en men wenschte die geboorte niet af te
wachten. De directeur van Gemeentewerken
zal van dit alles kennis kunnen nemen met
de gedachte dat hij althans gewaarschuwd
heeft en de verantwoordelijkheid voor noode-
loos hooge uitgaven in de toekomst aan den
Raad kan overlaten.
Den belastingbetaler zal de uitslag der
stemming misschien niet zoo onverschillig
blijven, maar hij is nu eenmaal de man over
wien en zonder wien men beschikt en met
wiens opvattingen heel weinig rekening
wordt gehouden.
De Raad heeft onlangs besloten, dat ont
slag wegens revolutionnaire gezindheid en
ontslag van de huwende ambtenares en van
haar collega, die in concubinaat leeft, in Alk
maar niet getolereerd zullen worden.
Men heeft er toen eindeloos over gedeba-
teerd, maar van hoogerhand was thans de
aanmaning gekomen om zich nog maar eens
te bezinnen, aangezien bij herhaalde weige
ring de regeering zelf de ambtenaren- en
werkliedenreglementen in dien zin zou wijzi
gen.
De Raad kwam daardoor in de positie van
den kwajongen, die in het turfhok zal wor
den opgesloten, maar wien toch de keuze
wordt gelaten vrijwillig het hok in te gaan
of er anders ingegooid te zullen worden.
De Vrijheidsbonders, die een vorig maal
tegen de voorgeschreven bepalingen stem
den, deden dat thans voor de opnamen daar
van. Van verschillend politiek standpunt ba-
keken, heeft dit natuurlijk een geheel ver-
sohillende beteekenis. Van liberale zijde
wordt het beschouwd als een verstandige
maatregel, omdat verzet toch niets uitwerkt
en een goed vaderlander zich aan het regee-
ringsgezag heeft te onderwerpen. Van
sociaal democratische zijde bekeken beteekent
het beginselverzaking en medewerking aart
de vernietiging van de autonomie der ge
meenten.
De vrijzinnig democraten en sociaal demo
craten bleven zich ook nu tegen deze regee-
ringsvoorschriften verzetten wat, van hun
standpunt bezien, natuurlijk als een onder
alle omstandigheden hoog houden van
democratische principes kan worden be
schouwd.
Men wist, dat de heer Grondsma gaarne
declameert en den naam van een bekwaam
declamator heeft. Is de burgemeester mis
schien tegen zijn oratorisch talent gewaar
schuwd, dat hij zoo bang is dezen afge
vaardigde aan het woord te laten? Bij zijn
installatie heeft de heer Grondsma niet kun
nen zeggen, wat hem op het hart lag en nu
hij verkondigde, dat in Duitschland honderd
vijftig millioen van ons geld verloren zijn
gegaan, dat de belastingbetalers daarvan
de dupe worden en de uiterste zuinigheid dus
geboden was, zoodat aan ambtenaren geen
salarisverhooging kon worden gegeven, heeft
de burgemeester hem herhaaldelijk tot kort
heid aangemaand. Blijkbaar duurde de tocht
via Duitschland naar de Alkmaarsche amb
tenaren den burgemeester te lang, maar de
heer Grondsma zal bij de beschouwingen
over de gemeentebegrooting wanneer on
gelimiteerde spreektijd is toegestaan zijn
schade wel kunnen inhalen. Hij mag dan
alle werelddeelen ter sprake brengen, als hij
er maar zorgt, zoo nu en dan eens naar
Alkmaar terug te keeren.
Een hartelijk applaus heeft de woorden
van den burgemeester onderstreept, toen
deze een woord van hulde aan onze kranige
brandweer gebracht heeft. Zij heeft het ver
diend, dat de tevredenheid van den hoogsten
gezagdrager hier ter stede in de raadszaal
tot uiting is gekomen.
Blijkbaar heeft de burgemeester die met
den overledene niet heeft samengewerkt
er niet aan gedacht vanaf de tafel van B. en
W., \vaaraan de ontslapene zoovele jaren de
belangen der gemeente behartigd heeft, nog
een woord aan de nagedachtenis van oud
wethouder Cloeck te wijden. Het is te be
treuren, dat zijn medeleden van het college
den burgemeester daaraan niet herinnerd
hebben. Een zoo verdienstelijk burger als de
heer Jb. Cloeck, die als raadslid en wethou
der moeite noch tijd ontzag om de gemeen
schap naar zijn beste krachten te dienen,
had er zeker recht op, dat in de eerste raads
vergadering na zijn overlijden met waardee
ring aan zijn arbeid herinnerd zou worden.
Wanneer het gewoonte wordt, dat burge
meesters tracteeren op de karakteristieke lek
kernijen van de streek waaruit zij af
komstig; zijn, zal de Raad bij burgemeesters
benoemingen niet alleen naar den persoon
van den benoemde, maar ook naar de volks
gebruiken van de streek zijner herkomst in-
formeeren.
Drente is altijd het land van massale ver
rassingen geweest men denke maar eens
Rapport van de Kleine Entente
inzake den moordaanslag op koning
Alexander. (Dag. Overzicht).
Sir John Simon spreekt over den
Europeeschen toestand. (Buiten
land).
Göring tracht Engeland te winnen
voor een luchtvaartverdrag, (Bui
tenland).
Generaal Von Kluck te Berlijn
overleden. (Buitenland).
Laval's a.s. bezoek aan Rome.
(Buitenland).
De LondenMelbournerace: de
deelnemers vlot gestart. (Lucht
vaart).
Doodelijke verkeersongevallen.
(Binnenland).
Minister Steenberghe over het
goudblok. (Binnenland).
Uit het parlementaire leven. (Ar
tikelen.)
i. j. sfc.,1
Uitbreiding Kofa. (Stad). W77
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
aan de hunnebedden en nu de burgemees
ter ter gelegenheid van de Zuidlaarder ker
mis den Raad eens op de zoogenaamde
Drentsche stoet wilde tracteeren, werd door
den bode een krentenbrood van bewonde
renswaardige afmetingen binnengedragen.
De vreugde steeg ten top, toen de burge
meester vertelde, dat dit nog maar een halve
stoet was. De hoeveelheid krentenbrood was
voldoende om er de Amsterdamsche vroed
schap en meer dan voldoende om er den
Alkmaarschen Raad op te tracteeren en de
edelachtbaren alsmede de pers hebben den
stoet geopend met een eerste en besloten met
een tweede portie, waarna er nog voldoende
overbleef om er de gezinnen aer diverse
boden gelukkig mee te maken.
De burgemeester houdt van afwerken. Hij
dringt voortdurend op kortheid in de debat
ten aan en stelt gelukkig ook wel eens voor
geen replieken meer te houden, wanneer hij
meent, dat een zaak van alle kanten bekeken
is en ieder raadslid reeds zijn standpunt be
paald heeft.
Mr. Langeveld, die schriftelijk vragen
over de voorzorgsmaatregelen bij bioscoop
voorstellingen ingediend had en in het bij
zonder naar de veiligheid van de schoolbios
coop had geïnformeerd, behoefde die vragen
niet meer toe te lichten. Hij kreeg, zonder
dat hij nog iets gezegd had, zoo snel en zoo
afdoende antwoord, dat hij onder algemeene
vroolijkheid den Raad nog slechts dank
wenschte te brengen voor de hem geboden
gelegenheid zijn vragen te stellen.
De burgemeester heeft laten uitkomen, dat
de doorloopende vergunningen slechts aan
theaters met brandvrije cabines onder con
trole van brandweer en politie wor len ge
geven. Tijdelijke vergunningen geeft de poli
tie. Deze keurt de film en onderzoekt het pro
jectietoestel op brandvrijheid. Bij brandbare
films moet een kofferkino aan bijzondere
eischen voldoen, wordt een rookverbod gege
ven, de plaats van het toestel vastgesteld en
moeten een emmer water en een dweil gereed
gehouden worden.
Wat de schoolbioscoop betreft, heeft de
burgemeester den brandweercommandant om
een rapport gevraagd, dat reeds is ingeko
men en door B. en W. behandeld zal worden
Tot den tijd, dat deze een beslissing hebben
genomen, zullen vertooningen in deze bios
coop niet meer plaats hebben.
Wij meenen te weten, dat het rapport tol
afkeuring van de schoolbioscoop adviseert en
kunnen dit niet anders dan toejuichen. Alk
maar bezit meer dan voldoende bioscoop
zalen ook in de scholen 2eif waar men
zijn kinderen met heel wat geruster hart zal
laten heengaan dan naar de zolverdieping
van de oude Handelsschool, in den nok van
een gebouw met houten trappen, waar nood
uitgangen volkomen ontbreken.
De tijd, dat men adviseerde een koffer
kino, die in brand geraakte, eenvoudig uit
het raam te gooien o argelooze voorbij
gangers! ligt gelukkig achter ons. Hil
versum heeft een te ernstige les gegeven dan
dat men de daar gegeven waarschuwing niet
overal ter harte zou nemen.