dagblad voor alkmaar en omstreken.
1
Het Marxisme van heden.
Dagdijksch
^Buitenland
Tweeërlei houding tegenover de gebeurtenissen
in Oostenrijk en Spanje.
No. 255
Maandag 29 October 1934
136e Jaargang
HOE ZAL DE TOEKOMST ZIJN
ONTEVREDEN HITLERJEUGD.
Tentcr op straat opgeslagen.
MANIFESTATIE VOOR
SOCIALISTISCHE SCHOOL.
Wat vandaag de
aandacht trekt...
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boe''- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Dit nummer bestaat nit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Toen Hitier op 30 Januari 1933
aan de macht kwam, stak niemand
een vinger uit om dat te verhinde
ren. De machtige, althans omvang
rijke, socialistische partij bleef roer
loos. Communisten hebben haar dat
zeer kwalijk genomen.
En ook onder de socialisten in andere lan
den hoorde men vaak de meening verkondi
gen, dat het toch niet noodig was geweest
zich zonder slag of st(>ot over te geven.
Anderen waren van meening, dat het in
Januari 1932 al te laat was, doch op den
20en Juli 1932 had naar hun .oordeel de re
geering Braun-Severing in Pruisen 't sein
moeten geven tot een paleisrevolutie en met
behulp van politie en vakvereenigingen Hin
denburg moeten afzetten.
Over het juiste tijdstip van opstand werd
men het ook achteraf niet eens, maar in tal
van landen wekte de nederlaag der Duitsche
Marxisten de overtuiging, dat zoo iets elders
niet mocht gebeuren. Vooral onder de jongere
partiigenooten en het sterkst in de landen,
waar de sociaal-cemocratie zich door een
golf van „fascisme" bedreigd voelde, hoorde
men sindsdien: „zoo iets zou ons niet over
komen, wij zullen onze positie zoo noodig
met de wapens in de hand verdedigen".
Het bleef niet bij woorden. Twee bloedige
burgeroor.ogen zijn ontstaan door pogingen
der Marxisten om met- geweld de dreigende
verst'kking te ontgaan. In Februari brak de
opstand uit in Oostenrijk, in October in
Spanje. In beide lan-dien mislukte de po^in^
Hoe reageeren de Marxisten daarop?
Gematigde Marxisten.
Het Marxistisch Kjrmp valt in twee groe
pen uiteen bii het opmaken van de rOrenkm
De eene groep zegt: het was verkeerd',
laten we zoo iets nooit meer probeeren
i an^eugroep zegt: de opstand is mis-
lukt, omdat hij verkeerd is opgezet.
Laten we beginnen met de eerste aroen
Hun opvatting kan men niet beter weergeven
dan met hun eigen woorden in het blad d-r
gevluchte socialisten, de Neue Vorwarts
welke te Karlsbad verschijnt. Dit blad pu
bliceert een langen brief van een correspon
dent in Barcelona, waarin deze den gano- en
het resultaat van den opstand beschrijft."'Hij
beschouwt het als een nadeel voor de op
standelingen, dat men tot den aanval over
ging, hoewel de Spaansche regeering geen
duidelijk zichtbare schending der grondwet
op haar geweten had. Een voordeel daaren
tegen was, vooral in vergelijking met Oosten
rijk dat men in een groot deel van Spanje
het beveel tol werkstaken stipt opvolgde. De
opstand mislukte, doordat men tegenover
eger en gendarmerie kwam te staan. En nu
komt de conclusie, zooals Mg. dat beschrijft
in het „M.Obl."
,,Zou het niet beter zijn voor heel de inter
nationale arbeidersbeweging te breken met
de romantiek, die spreekt over „de eer is
tenminste gered" en over een „heldhaftigen
ondergang?" Zou men niet beter doen deze
en dergelijke praatjes los te laten, waarmee
men het den proletariërs moeilijk maakt de
waarheid te erkennen en waarmee men hen
telkens weer tot nieuwe, gruwelijke neder
lagen drijft? Uit de uiteenstorting der Duit
sche arbeidersklasse (bedoeld wordt het
Duitsche Marxisme. Mg.) heeft men, deels
uit revolutionnaire romantiek, deels uit haai
en vooroordeel tegen het reformisme, i.iet de
noodzakelijke lessen willen trekken. Toen
kwam Weenen. Nu Spanje. Hoe vaak nog?
Hoe lang nog? Laten we toch den moed
hebben, op gevaar af illussies te verstoren en
verkondigen, dat men tegenover een moderne
legermacht met artillerie, tanks, vliegtuigen
en gifgas niet met succes een opstand kan
beginnen".
Felle marxisten.
Thans de opvatting der reformistische
socialisten, die nu met propaganda het
gezag der dictatoriale regeeringen hopen te
ondermijnen en 't leger voor zich te winnen.
Hun opvatting wordt ook na de neder
lagen in Oostenrijk en Spanje niet gedeeld
door de extremisten onder de roode arbei
ders. Vooral de jongeren blijven meer voelen
voor de agressieve houding. Men ziet het
nu weer op het congres der Belgische
socialisten. De ouderen, die in samenwer
king met de radicale burgerlijke partijen
heil hebben gezocht, keeren terug tot of
blijven gehecht aan de leer van de geleide
lijke verevering der macht met geestelijke
wapenen, waarbij alleen op het beslissende
moment het dynamiet een handje mag hel
pen. De jongeren gelooven niet meer aan die
methede. Zij hebben den groei der Marxisti
sche beweging onder het reformisme niet
beleefd. Toen zij aan den strijd gingen deel
nemen, vonden zij machtige arbeiders
partijen in vele landen. Wat zij hebben be
leefd is achteruitgang, teleurstelling. Italië,
Duitschfand, Oostenrijk hebben zij geheel
verloren zien gaan. Zij kunnen niet gelooven
dat het met de beweging op een eind loopt,
zoeken, in het gebre
gen, of in verkeerde
maar zoeken de fout in de methode. Naar
hun besef waren de ouderen te gemoedelijk,
te conciliant. te pacifistisch, te weinig agres
sief en revolutionair. Zij verlangen naar de
daad, die hen over de teleurstelling zal heen
helpen. De verschillen met de communisten
en andere links staande Marxisten vallen
voor hen weg. Zij wensehen het eene roode
front te vormen, dat sterk en strijdlustig
zal zijn. In Frankrijk, waar de burgerlijke
partijen een wapenstilstand sloten om de
bestaande republiek te behouden en te ver
sterken, brak de overtuiging der meer
extremen zich baan. Daar kwam het roode
front reeds tot stand. Het behaalde bij de
Kantonnale verkiezirigen reeds een klein
succes.
Een nieuwe burgeroorlog elders schrikt
deze Marxisten niet af. Integendeel.
j Historie en toekomst
Tenslotte onze eigen conclusie uit het ver
loop der gebeurtenissen, vervolgt de boven
aangehaalde Mg. in het M.Obl. Naar onze
overtuiging was de nede u=ag der soc.-deni
in Duitscliland, Oostenri.k en Spanje on
vermijdelijk. Niet omdat er een verkeerde
tactiek is toegepast Niet omdat men op het
verkeerde oogenblix tot opstand overging of
dat men het juiste oogenblik verzuimde. Se-
vering wist heel goed, dat een poging om in
Juli 1932 een staatsgreep te doen door de
Rijksweer bloedig zóu zijn onderdrukt. Men
moet de oorzaak vrtn de nederlaag ook niet
aan tanks of vliegtui
organisatorische maat
regelen. Dat alles i$ bijzaak. De voornaam
ste oorzaak van de nederlaag der Marxisten
in genoemde landen is deze, dat zij geestelijk
niet opgewassen waren tegen de eischen, die
de omstandigheden hun stelden. Zij wisten
tegen de golf van hef nationalisme, van
het volksche, van het katholicisme en van
alle andere krachten, welke genoemde lan
den overspoelden, geen andere, eigen dingen
te stellen, sterk genoeg om den vloed te
weerstaan. Klassenstrijd, democratie, inter
nationalisme en pacifisme bleken zwakker
dan de tegenwerkendë' krachten.
Daarmee is natuurlijk niets gezegd over
de toekomst van de sociaal-democratie in
andere landen of zelfs in de genoemde lan
den. Men mag een historische lijn, welke
men opmerkt, niet willekeurig verlengen in
de toekomst en aan het voorspellen gaan
Men kan onmiddellijk vaststellen, dat de
sociaal-democratie zich in Noord-Europa
handhaaft, dat Labour zoowel het commu
nisme als het halve fascisme van Sir Staf
ford Crips afwijst en volle vertrouwen be
houdt in de democratie en dat Blum, de lei
der der Fransche socialisten, zich ondanks
zijn bondgenootschap met Moskou, nog
steeds opwerpt als de kampioen van de
democratie.
Dat de soc.-dem. in Europa een zware
nederlaag heeft geleden en op breed front
teruggeworpen, is een feit. Dat onder den
indruk van die nederlaag het pacifisme der
socialisten is verzwakt en het geloof in de
democratie bij vele roode arbeiders is ge
schokt, valt niet te bestrijden. Maar over het
lot der sociaal-democratie is daarmee niet
beslist. En over het lot van het Marxisme
nog veel minder.
HERRIOT WINT.
Tegen devaluatie en voor lands
verdediging.
In een korte nachtzitting van Zaterdag
heeft het partijcongres der Fransche radi
caal-socialistisclien een resolutie aangeno
men waarin den radicaal socialistischen
oud-strijders wordt aanbevolen, zich terug
te trekken uit die oud-strijdersorganisaties,
welker doelstelling niet meer met die der
partij in overeenstemming is.
Het congres is gistermiddag gesloten met
aanneming van een resolutie over de partij
politiek, welke aanvaarding met algemeene
stemmen geschiedde. In deze resolutie wordt
verklaard, dat het radicaal-socialisme on
danks alle felle aanvallen zijn positie ze
genrijk weet te handhaven. Zij neemt stel
ling tegen elke devaluatie der valuta en
spreekt zich uit voor een groot program van
openbare werken, waarbij de provincie ech
ter niet ten gunste van Parijs verwaarloosd
mag worden.
De partij verklaart zich voor de landsver
dediging en wenscht ook de koloniale gebie
den betrokken te zien bij de vervulling van
de veiligheidsverplichtingen van Frankrijk.
De radicaal-socialistische afgevaardigden
moeten zich echter verzetten tegen vervan
gen van den dienstplicht. De toetreding van
Rusland tot den Volkenbond wordt bijzon
der op prijs gesteld als resultaat van het
werk van Herriot. Het werk tot verwezenlij
king van een geleidelijke vermindering der
bewapeningen moet worden voortgezet.
Algemeen constateert de pers, dat op het
radicaal-socialische partijcongres te Nantes
Herriot een groote overwinning heett be
haald en dat dank zij hem de partij niet ge
scheurd is en de coalitie met de rechterznde
wordt voortgezet. Het program, dat het
congres heeft goedgekeurd, sluit het pro
gram van Doumergue niet uit. De belang
rijkste kwestie, die van de Kamerontbinding,
heeft de partij aan zijn ministers ter beslis
sing overgelaten.
Volgens geruchten in radicaal-socialisti
sche partijkringen zou Herriot er bij minis
ter-president Doumergue op hebben aange
drongen, voorloopig nog af te zien van de
bijeenroeping van de Nationale Vergade
ring te Versailles in verband met de voorge
nomen grondwetsherziening. Verschillende
ministers zouden voor dit uitstel zijn. Alleen
1 ardieu's houding was nog niet bekend.
DE TOESTAND IN SPANJE.
Ernstige wreedheden in Asturie.
De telefoonverbindingen in Spanje zijn
Zaterdagavond wederom hersteld, ofschoon
een strenge censuur wordt uitgeoefend.
ndnister van Openbare Werken, José
Maria Cid, die teruggekeerd is van een
tocht door het opstandige gebied van Astu-
rië, heeft verklaard, dat daar ernstige wreed
heden zijn gepleegd.
Talrijke lijken zijn in de tuinen der hui
zen begraven, daar het niet mogelijk was
zich over straat naar het kerkhof te bege
ven, in verband met de schietpartijen.
Niet minder dan 150 lijken van politie
mannen werden verbrand, daar 't niet moge
lijk was hen te begraven.
Onder de puinhopen van het plat-gescho-
ten lyceum werden 80 lijken gevonden.
Er zijn thans nog slechts enkele groepen
opstandelingen, die in de bergen gevlucht
zijn en. die van tijd tot tijd een aanval doen
op de 'handhavers der orde.
Bij een gevecht dat Zaterdagavond tus-
schen opstandelingen en troepen heeft plaats
gehad, zijn 27 opstandelingen gedood.
Gil. Robles, de leider van de Katholieke
Volksactie in Spanje, heeft zich ter gelegen
heid van een bezoek aan Barcelona uitgela
ten over de door den krijgsraad uitgespro
ken doodvonissen. Hij zeide o.m., dat, indien
men toegeeft en de zwakte laat heerschen,
het aantal, dat bestraffing verdient, slechts
greoter zal worden.
Deze woorden worden in zooverre opmer
kelijk genoemd, daar zij den wil tot energiek
ingrijpen duidelijk tot uiting brengen.
DOOR DEN GEVEL GEREDEN.
Autobestuurder gedood; twee
kinderen zwaar gewond.
Zondagmiddag te 1 uur is op den Gent-
schen Steenweg te Zei lik onder Brussel een
nieuwe personenauto, die snel reed, in bot
sing gekomen met een wagen, waarvoor
2 paarden waren gespannen. De^ paarden
werden gedood, de wagen kantelde en de
auto reed tegen den gevel v,an het huis no
19, waarin een drankgelegenheid is geves
tigd. De auto dyong door den gevel heen en
bleef in den muur steken. De bestuurder, die
er in zat met 2 kinderen, werd gedood, de
2 kinderen zijn inzorgwekkenden toestand
naar 't ziekenhuis vervoerd.
DE HERDENKING VAN DEN
IJZER-SLAG.
Zorg voor een verdediging, die
eerbied afdwingt.
Ongeveer 25.000 oud-strijders zijn gisteren
naar Brussel gekomen ter herdenking van
den 20en verjaardag van den slag aan den
Ijzer.
De herdenking bestond uit een défilé van
oud-strijdrs en nationale verbonden voor
het Koninklijk Paleis te Brussel.
Na afloop van het défilé hebben de voor
zitter van de Nationale Vereeniging van
Oud-Strijders en van de Vriendenkring van
Oud-Strijders aan den Ijzer een rede uitge
sproken, waarin zij de nagedachtenis van
Koning Albert huldigden en hun trouw aan
het Belgische vorstenhuis betoonden. Koning
Leopold III heeft tenslotte in een rede dank
uitgesproken voor de hulde. Hij deed een
btroep op de eenheid van de natie en ver
klaarde, dat het beste middel om de gruwe
len van den oorlog te voorkomen is den
oorlog te keeren. Daartoe is het noodig de
eenheid te handhaven en te zorgen voor een
verdedigingsapparaat, dat eerbied afdwingt
De plannen daartoe, reeds door zijn vader.
Koning Albert, in 1931 bepleit, zullen P^ans
worden uitgevoerd, zoo goed mogelijk voor
zoover de geldmiddelen van den staat dat
toelaten. Dit is in het groote belang van
het land.
De Hitlerjeugd die ontevreden is over het
onvoldoende onderdak, dat te Halle te hun
ner beschikking was gesteld, heeft tenten in
de hoofdstraten aldaar opgeslagen.
TRAGISCH EINDE VAN EEN
RECHTER.
Door een leeuw gedood.
Uit Beira in Portugeesch Oost-Afrika
wordt gemeld, dat de Portugeesche rechter
Bazilio de Oliviera te Mambone is gedood
door een leeuw, welke twee dagen tevoren
was aangeschoten. De rechter wist, dat de
leeuw gewond was en vond hem twee dagen
later uitgestrekt liggen. Denkende, dat het
beest inmiddels gestorven was, naderde hij
tot op eenige passen afstand, toen het ge
wonde dier plotseling opsprong en hem neer
sloeg, voordat hij nog gelegenheid had te
schieten.
ZENUWSCHOKKEND AVONTUUR.
Aanval van een beer.
Tengevolge van grooten sneeuwval in het
Hongaarsche Welebit-gebergte maken groote
troepen hongerige wolven de omgeving on
veilig, zoodat groepen gewapende boeren
jacht op deze dieren maken. Daarbij kwa
men eenige studenten, die aan de wolven
jacht deelnamen, in een gevaarlijke positie,
toen plotseling, terwijl zij zich een troep
wolven van het lijf hielden, een reusachtige
beer uit het hout te voorschijn kwam en een
der studenten wist te grijpen De beer was
toen reeds door een kogel getroffen, doch zou
niettemin den student hebben verscheurd,
wanneer deze hem niet met een dolk een
doodelijken stoot had kunnen toebrengen.
Niettemin moest de student ernstig gewond
naar het nabijgelegen ziekenhuis worden
overgebracht^
EEN WOORD AAN AMERIKA.
Japan en de vlóotverhoudingen.
In een hoofdartikel onder het opschrift
„Een woord aan Amerika", schrijft 't Ja-
pansche blad „Nitsji Nitsji", dat de groot
ste zorg van Amerika met betrekking" tot de
vlootbesprekingen te Londen is, dat de Ja-
pansche vloot in verhouding tot de Ameri-
kaansche kleiner moet zijn. Wanneer Ame
rika spreekt over concessies stemt het alleen
toe in het toekennen van een kleiner verschil
in de verhouding. Het Japansche volk ech
ter kan een discriminatie van inferioriteit op
vlootgCbed niet dulden, aangezien het van
meening is een peil bereikt te hebben, waar
op internationale rechtvaardigheid kan wor
den geeischt en waarop de in het verleden
begane fouten met betrekking tot het bukken,
vaak zelfs voor een schending van die recht
vaardigheid, moeten worden geliquideerd.
Het is derhalve mogelijk, dat Japan conces
sies doet op technische onderdeden, maar
op het principieele punt kan liet geen voet
breed wijken. Japan eischt een „Ja" of
,Neen" op zijn eisch inzake afschaffing van
het systeem van vlóotverhoudingen. Japan
aanvaardt echter niet de onvermijdelijkheid
van een wedstrijd in vlootbewapening, daar
het verscheidene omstandigheden kent, die
een vrees daarvoor kunnen verdrijven. Het
vasthouden van Amerika aan verouderde
formules is onverstandig.
Van het middenbalkon van het nationale
paleis te Mexico-City in Mexico heeft presi
dent Rodriguez in tegenwoordigheid der le
den van het kabinet Zondagochtend den
voorbijmarsch gadegeslagen van meer dan
100.000 arbeiders, ambtenaren, onderwijzers
en onderwijzeressen, zoomede van tal van
afgevaardigden. De verschillende groepen
voerden tal van transparanten mede, waarop
niet alleen propaganda werd gemaakt voor
de invoering van de socialistische school,
doch ook de invoering van het socialisme
werd geëischt.
In tal van opschriften werd geëischt te
protesteeren tegen de houding der katholieke
geestelijkheid en tegen de reactie.
De betooging werd per radio verspreid.
Aartsbisschop Diaz heeft de pers een ver-
daring toegezonden, welke gericht is tegen
de Zaterdag door het regeeringsblad Nacio-
Het Marxisme van heden. (Dag. Over
zicht).
-xerriot wint op het radicaal-soc.-
congres. (Buitenland).
Doodelijke verkeersongevallen.
(Binnenland^.
Ernstige brand te Bergen op Zoom.
(Binnenland).
30-jarige vrouw door een vallend
schoorsteenbord te Harlingen ge
dood. (Binnenland).
Vrachtauto rijdt in het Boterdiep
(Gr.); de twee inzittenden verdron
ken. (Binnenland).
Hoe het ongeluk met de Pander
jager geschiedde. (Luchtvaart).
De Fransche luchtvaart is 5 jaar
ten achter. (Luchtvaart).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
nal gepubliceerde mededeelingen. De aarts
bisschop herhaalt zijn verklaring over de
legale houding van den clerus en voegt daar
aan toe, dat de pauselijke nuntius Riuzy Flo-
rez handelt in overeenstemming met de in
structies van het Vaticaan. Zijn eigen hou
ding is den katholieken, zoowel als den niet-
katholieken bekend. Hij zoekt en heeft steeds
gezocht den vrede van het vaderland en hij
streeft er naar iedere verstoring van de orde
te verhinderen. Daartoe is hij tot ieder offer
bereid.
De door het blad Nacional gepubliceerde
brieven van de pauselijke legatie aan Diaz en
andere hooge geestelijken zullen waarschijn
lijk bij de justitie worden gedeponeerd.
Te Mazatlan zijn alle kerken gesloten. De
geestelijken worden in vliegtuigen wegge
bracht.
In de nabijheid van de hoofdstad is een
bedevaart georganiseerd naar de Guadelou-
pekerk. De autoriteiten hadden daartoe ver
gunning gegeven. De geloovigen mochten
evenwel niet in groote groepen bijeen op
straat zijn.
UIT DE GEVANGENIS ONTSNAPT.
Geheel Amerikaansch.
Een gevangene, die tot 25 jaar gevange
nisstraf was veroordeeld, is met twee mede
gevangenen uit de gevangenis te Dickens in
Texas ontvlucht.
De sheriff, die de vluchtelingen in den
weg trad, werd gedood.
De voortvluchtige gevangenen maakten
zich vervolgens meester van de wapens en
munitie der gevangenis en ontkwamen in
de auto van den sheriff.
VERMOORD?
Toen de dochter van den 50-jarigen her
bergier, den weduwnaar L. V. te Mechelen,
haar vader niet thuisvond, ging ze zoeken.
Ze vond haar vader achter op de plaats bij
het huis liggen, een revolver van Duitsch
leger model naast zich. De herbergier was
dood. Uit de ligging van het lijk en de hou
ding der handen neemt men aan dat zelf
moord uitgesloten is.
DE MARSCH NAAR ROME.
Ter gelegenheid van de dertiende verjaar
dag van den marsch naar Rome werden gis
teren in geheel Italië ruim 700 openbare
werken ingewijd. Hieronder zijn 686 land
aanwinningen, die een tota'e kosten hebbin
meegebracht van 603 millioen lire, spoorweg
aanleg tot een bedrag van 89 millioen lire
en herstel van schade ten gevolge van aard
bevingen tot een bedrag van 97 millioen
lire.
TREINBOTSING IN AMERIKA.
Nabij Loudenville (Ohio) heeft een bot
sing plaats gehad tusschen twee treinen
van den New York and Manhattan Spoor
weg. waarbij 29 personen licht werden ge
wond.
Beide treinen waren op weg naar New
York en liepen op elkander in.
HET LINDBERGH-PROCES.
Hauptmann krijgt bezoek.
Uit Flemington in den staat New Yersev
wordt gemeld, dat BrunoHauptman's proces
in verband met den moord op Baby Lind-
bergh op 2 Januari a.s. zal beginnen. Giste
ren was zijn vrouw en zoontje een kort be
zoek toegestaan. In de bezoekkamer was hij
gedurende vijf minuten met de baby alleen,
die hij al dien tijd in zijn armen hield, waar
na zijn vrouw een kwartier gelegenheid
creeg om met hem te spreken, alvorens h'
naar zijn cel werd teruggebracht.
