DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ovevzickt Fransche troepen voor het Saar-gebied iBuitenland No. 259 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 2 November 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Duitschland acht de militaire maatregelen overbodig. Duitschland vreest elk storend incident. Waf vandaag de aandacht trekt.., DE BESTE RENNERS VAN DE WERELD DE STERKSTE KOPPELS VAN NEDERLAND 3en A'damschen Zesdaagsche 2-8 November R A, I.-Gebouw ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Straks krijgen wij de bekende volks stemming in het Saargebied. Straks zal de bevolking zelf kunnen beslissen, of ze de Duitsche of wel een andere nationa liteit zal aanhangen. Straks zal iedereen zijn aandacht concentreeren op de Saar, omdat de volksstemming zeer belangrijk' is voor de naaste politiek. Het was te verwachten, zegt de Ber- lijneche Handelsbladcorrespondent, dat de Duitsche pers van hooger hand aan wijzing zou krijgen op de Fransche ge ruchten over het gereed houden van Fransche troepen, in geval van een Duitschen Putsch in het Saargebied, on middellijk van antwoord te dienen. Een officieus antwoord is reeds ge volgd in het communiqué van het Deut- sches Nachrichten Büro. Verschillende Berlijnsche avondbla den hebben in den geest van dit com muniqué gereageerd. Hier en daar ver schillend van toon, maar wat de strek- k'ng betreft natuurlijk in gelijken zin. Wellicht zullen deze, in enkele zinsne den wat heftig uitgevallen, persstemmen in het buitenland den indruk maken of hier in Duitschland vooral de verzeke ring van de „Matin" dat de Fransche generale staf op een in val van de natio- naal-socialistische S A. onmiddellijk na den 13den Januari voorbereid is, het publiek in een zekere opgewondenheid heeft gebracht en nu maar dadelijk voor ernstige Europeesche conflicten doet vreezen. Dit is echter vooralsnog volstrekt niet het geval. In de eerste plaats gelooft hier geen ernstig mensch aan zulke Duitsche plannen Ja, men kan gerust constatee- ren dat het.tegendeel het geval is Men wil tot eiken prijs vermijden datïn het bijzonder Frankrijk ook maar het ge ringste voo-wendsel kan vinden om ip een vrije stemming in het Saargebied invloed uit te oefenen, laat staan door een gewapend ingrijpen die stemming illusoir te maken Het is mogelijk dat in zekere kringen van opgewonden standjes ook in dit ge- val onzinnige en onverantwoordelijke mogelijkheden besproken zijn en dat daarvan door belanghebbende kringen dankbaar gebruik gemaakt is. Dat neemt niet weg dat het geheel bezijden de waarheid ware de Duitsche regeering, de leiding der partijtroepen, of andere wel verantwoordelijke instantiec van plan nen tot gewelddadig ingrijpen te ver denken. En onder het Duitsche volk, dat in andere opzichten zijn meening over buitenlandsche politieke dingen heusch niet onder stoelen of banken steekt, is van eenige neiging voor een andere op lossing in het Saargebied dan een abso luut correcte stemming nimmer waar te nemen geweest. Ook heden niet. Men vreest hier, zoowel in het volk als bij de regeering, voor ook maar de kleinste in cidenten van heethoofden, die zooals altijd in zulke situaties door een enkele domheid gevolgen vc n onafzienbare be- teekenis kunnen uitlokken. En men vreest niet minder voor provocateurs onder de socialisten in het Saargebied, die, hoe nader de dag van de stemming komt, met des te meer ijver in de kaart van belanghèbbende kringen spelen om incidenten uit te lokken, welke dan een interventie van gewapende zijde zouden moeten rechtvaardigen. Zulk een provocatie ziet men hier nu weer in de berichten uit Parijs en Lon den over het voorbereid zijn van Frank en een Duitschen Putsch Men verklaart nog eens nadrukkelijk dat men aan geen Putsch dénkt en die ook onder geen omstandigheden wenscht. En voorts verklaart men in tegenstelling met de „Times", dat de president van de Saar-regeering vol strekt niet het recht heeft het ter be schikking houden van troepen te ver langen van een land dat, als Frankrijk in dit geval, een der beide hoofdbelang hebbenden bij e stemming is en dat ten slotte ook de Volkenbond dit recht niet bezit. Vatten wij het Duitsche standpunt dus samen. dan komen wij tot de volgende conclusie: Duitschland rekent op een overtuigen de overwinning in het Saargebied en heeft daarom het grootste belang bij een rustige stemming die door niets ge stoord wordt, ook niet in de weken die aan den 13den Januari voorafgaan. En waar men van deze overwinning nu een maal overtuigd is, wordt aan Putsch plannen, die op een nederlaag zouden moeten volgen, daarom alleen reeds geen seconde gedacht, nog geheel af gezien van de vraag wat men van Duit sche zijde van zulk ingrijpen zou ver wachten. Duitschland vreest daarom niet dien 13den Januari, maar de mo gelijkheid dat provocateurs, dan wel onbekookte heethoofden de rustige voor bereiding storen en de overwinning in gevaar brengen. Zulk een provocatie ziet Duitschland in de geruchten die den laatsten tijd telkens weer de ronde doen, en die in deze dagen een sensationeel karakter dreigen aan te nemen. Wij zouden hieraan nog kunnen toe voegen dat naar onze indrukken en ervaringen dit Duitsche standpunt eer lijk gemeend is en niet de bedoeling heeft de aandacht van het buitenland van voorbereidingen tot verrassende acties af te leiden. Verwikkelingen van welken aard ook, die Duitschland bin nen afzienbaren tijd in gewapende con flicten zouden kunnen brengen, liggen allerminst in de bedoeling van het hui dige regime. Voorloopig zou Duitschland daarbij niets te winnen en met groote zekerheid alles te verliezen hebben. Deze opvatting is hier in alle kringen over- heerschend. „Gereed voor eventueelen op roep," verklaart Parijs De berichten, in, het buitenland ver schenen, die inhoiiden dat de Fransche militaire autoriteiten maatregelen ge nomen hebben met het oog* op het ge hoor geven aan een eventueelen oproep om hulpverleening door de regeerings- ccmmissie van het Saargebied, eischen een nauwkeurige uiteenzetting van den stand van zaken. Frankrijk, dat strikt gpbonden is aan de loyale toepassing van de procedure van het plebisciet zooals deze is voorge schreven bij het verdrag van Versailles, bedoelt onder geen enkelen vorm de stemming in het Saargebied te beinflu- enceeren; deze stemming moet geheel vrij zijn. Maatregelen van toezicht, die het gebruik van Fransche krachten noo- dig zouden maken, kunnen slechts van toepassing worden door de uitvoering van internationale verplichtingen welke voor Frankrijk voortspruiten uit de be sluiten van den Volkenbondsraad, met name die van 1925 en 1926 en verder als gevolg van een formeelen oproep van de regeeringscommissie, die de internatio nale corporatie is welke onder de auto riteit van den Volkenbond verantwoor delijk is voor de handhaving van de orde en „voor de bescherming van per soon en goed in het Saargebied onder alle omstandigheden." DE TOESTAND N DUITSCHLAND. De bijeenkomst der Rijksstad- houders In de Donderdagmiddag gehouden zitting /erden de Rijksstadhouders in een gemeen- ehappelijke zitting door den Führer en rijkskanselier, Adolf Hitier, beeedigd. De Rijksstadhouders hebben denzelfden eed afgelegd als de Rijksminister van bin- aenlandsche zaken. Na de eedsaflegging sprak Hitier over de politieke- en economische kwesties van den Jag- Onder leiding van den Rijksminister van ■innenlandsche zaken, Dr. Frick, vond een i itvoerige gedaehtenwisseling plaats over de landbouw- en voedingsmiddelenpolitiek. Aan deze bespreking heeft ook de Pruisi sche minister-president Goering deelgeno men. Pacifictiemaatregelen in de Evangelische kerk. Van kerkelijke officieele zijde wordt mede- edeeld: De Rijksbisschop heeft bizondere erordeningen uitgevaardigd. In het bizon- ,;er zullen de omstreden punten in de rechts- rositie van de Duitsche Evangelische Kerk, met inbegrip van die der discipline, direct vvorden onderzocht. Er is verbinding tot stand gebracht met toonaangevende rijksin- rianties. Doel van dezen maatregel is onder alle omstandigheden een ondubbelzinnige rechts positie in de Duitsche Evangelische kerk te waarborgen. Voorts zal de kwestie der belijdenis van de Rijkskerk op ondubbelzinnige wijze gere geld worden. Binnenkort kan men evenzeer verwachten de uitvaadiging van een veror dening voor de kerkelijke gemeenten met als doel een pacificatie der kerk, welke dan van de gemeenten zal uitgaan. Het is de wil der regeering van de Rijks kerk door de spoedige afwikkeling van deze maatregelen een ontspanmng van den toe toestand te verwezenlijken. Einde van appel van S.A.-leiders. Der Voelkische Beobachter meldt, dat het appél der S.A. groepsleiders Donderdag werd beëindigd. Er zijn belangrijke refera ten gehouden, in het bizonder over de op lossing van de opvoedingstaak. Het S.A. leiderscorps zal zeer nauwkeu rig worden „uitgelezen", om met het beroep van den S.A. leider weer den zelfden strijd- vaardigen geest te verbinden, welke de S.A. groot heeft gemaakt. In zijn slotrede wéés de chef van den staf Lutze er op, dat ieder groepleider er verant woordelijk voor is, dat de inwendige reor- .ganisatie-arbeid, welke als gevolg van den 30 Juni moest worden verricht, op den ach tergrond is getreden tegenover den posiie- ven opbouwenden arbeid. DE DUITSCHE KERK. Toestand nog onzeker. situatie in de Protestantsche Kerk is er sinds het onderhoud van de drie opposi tionele bisschoppen met Adolf Hitier niet overzichtelijker op geworden. Men soreekt van een overwinning der Duitsche Christe nen dan wel van de Duitsche oppositie Men ziet die overwinning in de totale uitschake ling van dr. Jager en de ondermijning van de positie van rijksbisschop dr. M BI Ier. In werkelijkheid schijnt slechts ten deele van een overwinning gesproken te kunnen wor den en die moet dan gezocht worden in de inderdaad niet onbelangrijke omstandigheid, dat Adolf Hitier zijn beschermende hand aan de tegenwoordige rijkskerkregeering van dr. Müller en de zijnen onttrokken heeft. Thans eerst wordt bekend, dat de uitnoodi- ging voor de verrassende bespreking met de drie bisschoppen van Adolf Hitier zelf uit gegaan is, en dat de rijkskanselier de heeren niet liet komen als leiders van de Belijdenis synode of leden van den Pfarrernotbund. maar als prominente mannen uit de Duitsche Evangelische kerk. De leider der Bekentenis synode, Koch, was daarom evenmin aan wezig als de rijksbisschop. De uitnoodiging geschiedde langs telegrafischen weg en df bisschop van Wurtemberg moest terugseinen dat hij niet komen kon, omdat hij nog altijd huisarrest had, dat natuurlijk van Berlijn uit onmiddellijk werd opgeheven. Men meent hier te weten, dat niet alleen de drie bis schoppen maar ook de geheele oppositie zich van dit onderhoud zeer veel illusies gemaakt hadden en reeds droomden van het einde van het heerschend conflict door krachtig ingrij pen van de regeering. Het bleek echter, dat Hitier over het voortduren van het conflict ten zeerste ontstemd, zijn bedreiging in zijn rede van Januari j.1. waar gemaakt heeft en de Protestantsche Kerk en niet alleen het conflict in deze kerk aan haar lot wenscht over te laten. Dat beteekent dus tevens, dat de staat zijn steun aan de rijkskerkregeering onttrekt. Deze oplossing nu beteekende voor alle belanghebbenden een verrassing. De rijkskanselier heeft blijkbaar aan de geheime staatspolitie, aan de S. A. en aan andere in stanties bevel gegeven, in het kerkelijk con flict niet meer in te grijpen. De oorspron kelijke verwachting, dat Hitier zelf schoon verwezenlijkt, aldus de Berlijnsche cor respondent van het Hbld. Daarmee staat ook vast, dat de rijksbis schop nu zonder ruggesteun van de rijks- regeering zelf de orde zal moeten trachten te herstellen en gezien zijn.groote onpopulari teit en de wetenschap, dat hij bij Hitier in ongenade gevallen is, zal hem dat stellig niet gelukken, en spoedig tot afdanken nopen Hoe de dingen zich nu ontwikkelen zullen, is nog volkomen onzeker. Men heeft in de Duit sche Evangelische kerk thans twee organisa ties: de officieele kerk met den rijksbisschop en de rijkskerkregeering aan het hoofd en daartegenover de Belijdenissynode. Van deze laatste organisatie is te verwachten dat zij, nu de regeering niet meer ingrijpt, haar leden bevelen zal de gehoorzaamheid aan den rijksbisschop op te zeggen. Men hoopt op deze wijze den rijksbisschop en de rijks kerkregeering tot terugtreden te dwingen. De drie met huisarrest gestrafte en tijdelijk ge schorste Protestantsche bisschoppen, n.1. dr Meiser van Beieren, dr. Wurm van Wurttem- berg en dr. Marahrens van Hannover, heb ben hun functies onmiddellijk weer opgeno men. De bisschop van Wurttemberg heefi reeds bevolen, dat zijn geestelijken met die van de Duitsche Christenen niet mogen sa menwerken. De Belijdenis-Synode wil nu haar organisatie doorvoeren en streng om lijnen. Woensdag, op den dag der Reformatie hingen vanwege deze gemeenschap op last van den president Koch, weer alle drie vlaggen uit van de kerken en pastorieën, dus ook die met het violette kruis op witten ach tergrond, die langen tijd onzichtbaar ge weest was. Vatten we de jongste gebeurte nissen samen, dan komen we tot de conclusie, dat niet alleen de officieele rijkskerkregee ring, maar ook de regeering zelve haar on vermogen heeft moeten bekennen onder de Duitsche protestanten eenheid te bereiken De regeering heeft ingezien, dat met be velen en dreigementen op dit terrein geen overwinning te behalen viel. Zij trekt zich terug en «laat daarmede haar eigen rijksbis schop onmiddellijk voor zijn beëediging val len. De rijkskerkregeering met haar rijksbis schop hangt daardoor als het waré in de lucht. Want ook de groote meerderheid dei Duitsche Christenen vloeit niet over van sympathie voor dr. Müller en diens kleinen aanhang. Voorloopig ziet het er dus in de kerkbeweging nog somber en onzeker uit. REDEVOERING VAN GOEBBELS. Rijksminister dr. Goebbels heeft gisteren een radioredevoering gehouden tot de Duit sche jeugd. Hierin zette hij o.m. uiteen, dat jongeren van ouderen ook nog wel eens iets kunnen leeren en dat alle ouderen nog niet uit hoofde van dien reactionnairen waren. Dezen kunnen zoowel oud als jong zijn. Voorts zette hij uiteen, dat kerkelijke en confessioneele problemen geen zaken zijn, die door de jeugd moeten worden opgelost. Het is voldoende als de volwassenen het daarover niet eens zijn. Wel behoort het tot de taak van de jeugd te zorgen, dat de vele jeugdigen, die kort geleden uit confessionee le kringen in de nat. soc. rijen zijn gekomen, daarin volledig opgaan. Kameraadschap is steeds het wonderbare voor-recht van de jeugd geweest. De jeugd moet er voor zor gen, da de in moeilijke tijden geboren ge meenschap niet vernield wordt. De jeugd kan er van overtuigd zijn, dat het nationaal socialisme steeds aan haar zijde zal staan. DE TOESTAND IN HET SAAR GEBIED. De kwestie van de orde. Daily Telegraph heeft zoowel uit Parijs als uit Berlijn berichten ontvangen over den toestand in het Saargebied en de suggestie, dat Frankrijk het gebied zou bezetten. In beide hoofdsteden wordt, volgens het blad, gespeculeerd op de houding van Engeland. Uit Parijs word verklaard, dat de getrof fen voorzorgen beocgen wanordelijkheden te voorkomen, terwijl Berlijn de door Frank rijk aangenomen houding „spelen met vuur" neemt, en een poging het plebisciet te beinvloeden. GEHEIME DOODVONNISSEN IN DUITSCHLAND. Wie zijn veroordeeld? De Engelsche bladen weten eenige bijzonderheden mede te deelen over de doodvonnissen, welke dezer dagen door het Volksgerechtshof zijn uitgesproken. Het D. N. B. gaf daarover geen enkele bijzonderheid, behalve, dat de namen der ter dood veroordeelden niet bekend zijn. De „Times"-correspondent te Berlijn meldt, dat onder hen zich waarschijnlijk bevinden mevrouw Von Berg, de echtge- noote van den directeur van een electro- technische fabriek en de Poolsche offi cier Von Sosnowski, beiden ervan be schuldigd het geheim van een nieuw type vliegtuig aan een vreemde mogend heid te hebben verkocht. Hoewel over hun arrestatie in diplo matieke kringen veel werd gesproken, werd officieel niets meegedeeld. Geruch ten gaan, dat mevr. Von Berg ter dood is gebracht en dat Von Sosnowski 20 jaar gevangenisstraf zou hebben gekre gen. De „Daily Telegraph" kan nog vertel len, dat tegelijk met deze veroordeelden gearresteerd zouden zijn twee vrouwe lijke geëmployeerden bij het rijksweer- ministerie, Von Matzner en Engel- brecht, ook Wègens hoogverraad. Haar luxueuze kleeding wekte achterdocht. Haar gangen werden nagegaan en ont dekt werd, dat zij met beide eerstge noemde gearresteerden in contact ston den. Wat met haar is gebeurd, in het bij zonder of zij nog in leven zijn, is niet bekend. Zooals men weet is het Volksgerecht grootendeels samengesteld uit leeken- rechters, die „een speciale ondervinding hebben om revolutionnaire actie te bestrijden". DE GRONDWETSHERVORMING IN FR'NKRIIK. In welingelichte kringen in Parijs is men van meening, dat inzake de Frans, he grond wetshervorming het waarschijnlijk is, dat Fransche troepen naar het Saar gebied. (Dag. Overzicht). De kerkstrijd in Duitschland. (Buitenland). Het proces-Insull. (Buitenland). Fransche luchtvaart wordt wak ker. (Luchtvaart). P. Soer vertelt over den Pander jager. (Luchtvaart). Drama te Beugen, 7-jarig jongetje x doodgeschoten. (Binnenland). Utrecht in duister gehuld door een electriciteitsstoring. (Binnenland). (Zie Terder eventueel laatste beriehten.) TEGEN BESPREEKT TIJDIG UW PLAATSEN VOOR DEN (Tel. 93217, 93317, 9341/, 90322, 90323 Giro 228466 t.n.v. Int. Sportondern.) Alle plaatsen zijn genummerd. De nachtkaarten zijn geldig van 20 u. 5.30 u. 's morgens. De middagkaar- ten van 13-18 uur. Zondag 1317 u. men elkaar reeds halfweegs tegemoet is ge komen dan dat de onderhandelingen zouden mislukken. Voor zoover tot dusverre bekend is zou reeds overeenstemming bestaan over de vol gende motieven voor een voortijdige ontbin ding van de kamer: 1. wanneer de regeering tijdens het eerste jaar der wetgevende periode ten val ge bracht mocht worden; 2. wanneer zij in minder dan zes maanden ten val gebracht mocht worden. In beide gevallen echter zou de Senaat dan nog een recht van procés behouden, doch dit zou dan moeten worden aangeno men met een nog opnieuw vast te stellen meerderheid. SLECHT WEER BOVEN ITALIË. In Midden Itlaië is na een buitengewoon warme Octobermaand de winter ingetre den. In de bergen van Toscane is veel sneeuw gevallen. In de buurt van Arezzo is over een afstand van eenige kilometers enorme scha de aangericht aan de huizen. Op een andere plaats is een aanlegsteiger meer dan 100 meter ver van het land ingespoeld Eveneens zijn in Toscane de electrische kabels van de tram vernield. Aan de daken van gebouwen is groote schade aangericht. FIET OLIE-MONOPOT IE IN MANDSJOERI JE. Het optreden van Japan in Mandsjoekwo tegen Amerikaansche oliefirma's vormt hier het onderwerp van ernstige beraadslagingen tusschen het staatsdepartement en het Witte Huis. Zooals men weet heeft Japan de pro testen afgewezen met het motief, dat Mands joekwo een soeverine staat is en dat Amerika zich tot Mandsjoekwo moest wenden. De Amerikaansche regeering wijst dit argu ment echter van de hand en houdt Japan op grond van net negenmogendhedenverdrag verantwoordelijk vooi de gebeurtenissen in Mandsjoerije. Thans neemt men een afwach tende houding aan ten opzichte van de eerstvolgende stappen. INSULL VOOR DE RECHTBANK. Samuel Insul! heeft gister voor den rechter te Chicago zijn levensgeschiedenis verteld. Hij vertelde o.m. van zijn jongensjaren te Lon-den en de wijze waarop Thomas Alva Edison hem had geholpen Zijn stem stokte van ontroering, toen hij vertelde hoe Edison hem had meegenomen naar de Vereenigde Staten. Ook deed hij m*dedeel;ngen over zijn werkzaamheden als secretaris van den uit vinder. Het was opmerkelijk dai Insull zijn levensgeschiedenis verhaald* Wat men te weten kwam was niet het resultaat /an een aanta' antwoorden. ONTPLOFFING TE NEW YORK. Bij Procter Gamble heet', een ontplof fing plaats gehad, welke een schade var dui zenden dolla's heeft aangericht Vier per sonen. die gewond werden, verkeeren i levensgevaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1