BEHOUDEN THUISKOMST VAN DE „UIVER".
Groote geestdrift voor de Melbourne-yliegers.
Schiphol een kijkarena voor
Amsterdam in feestvreugde.
tienduizenden.
KLANTEN?
NEEM
TELEFOON
Plesman en de bemanning ontvangen
zilveren medaille der stad Amsterdam.
DAS LIED IST AUS
De legioenen rukken op
Amsterdam in feestgewaad.
Eén-richtingsverkeer naar Schiphol.
De persarbeid
Luchtfestijn.
Het radio-verslag.
Rede minister Kalff,
De talrijke menigte, die eerst de woor
den van den vertegenwoordiger der koningin
met groot enthousiasme had aangehoord,
neemt weer een gepast stilzwijgen in acht als
de vertegenwoordiger der regeering, Z. E x c.
ir. J. Kalff, minister van waterstaat, het
woord neemt en het viermanschap als volgt
toespreekt
Al -. S
De geestdrift, waarmede de
kranige bemanning van de „Uiver"
tijdens haar thuisreis op verschil
lende landingsplaatsen ontvangen
is, bereikte haar clipiax toen he
denmiddag de groote, sierlijke
Douglas-vogel op het eigen nest
neerstreek en de tienduizenden, die
naar Schiphol waren gekomen, de
lucht deden trillen van hun ge
juich.
Gezagvoerder Parmentier, eerste-officier
Moll, radio-telegrafist Van Bruggen en
boordwerktuigkundige Prins hebben voor
hun prachtige daad, die de bewondering
van de geheele wereld heeft afgedwongen
en nieuwe mogelijkheden voor het wereld-
luchtverkeer heeft geopend, den dank en de
hulde van het vaderland, dat dezen Woens
dag het aanzijn had geschonken van een
nationalen feestdag, in ontvangst genomen
Dank en hulde, waarin ook de Koninklijke
Luchtvaart Maatschappij, die door haar
perfecte organisatie aan de onmisbare voor
waarden voor het welslagen van deze he
roïsche vlucht ten volle heeft kunnen vol
doen, op overdiende wijze heeft gedeeld.
„U i v e r"-d ag op Schiphol!
Het dagenlang geklop en gehamer aan
tribunes en hekken heeft plaats gemaakt
voor het gegons der massa. De Amsterdam-
sche luchthaven, dat immer interessante,
intens levende plekje grondgebied in de een
zaamheid van het polderland, moet van
daag verbaasd zijn geweest over haar eigen
beeld. Zij-heeft men weet het! hoogtij
dagen gekend, waarop de belangstelling
van de autoriteiten en publiek in de pers
werd ontschreven met het stereotype zinne
tje: „Schiphol bood reeds in den ocbtendr
uren een levendigen aanblik!"
Dezen Woënsdag zijh alle records op dit
gebied met stukken geslagen en zou zulk
een zinnetje min of meer lachwekkend heb
ben aangedaan
Reeds in den vroegen morgen begint, uit
Amsterdam en uit gansch Nederland, de
intocht der legioenenDe burgemeester
van Haarlemmermeer, die het in zijn gebied
het zwaarst te verantwoorden heeft, had
een politiemacht op de been gebracht, die
gedachten opwekte aan een leger, dat den
strijd heeft aan te binden met een vele hon
derden malen sterkeren vijand, die den pol
der binnen valt met autos. en autobussen;
per rijwiel, per boot en zelfs te voet. Een
beeldspraak overigens, die dadelijk dient
losgelaten te worden, want de duizenden en
nog eens duizenden, die van heinde en verre
optrekken met Schiphol als einddoel van
'hun tocht, waren in overgroote meerderheid
gewapend met een flinke, hun door middel
van de verschillende persorganen verstrekte
dosis verkeersorders en dus volkomen op de
hoogte van hetgeen zij doen en laten mogen.
Getallen spreken hun eigen taal en dies
heeft het wel zin te vermelden dat genoem
de ambtsdrager, behalve over zijn eigen ge
meentelijke politie, de beschikking had over
honderd rijksveldwachters, honderd man
marechaussee en tweehonderd man politie-
troepen. Dat de medewerking van de Am-
sterdamsche verkeersbrigade zeer gewaar
deerd werd, spreekt wel van zelf! Uiter
aard had ook de hoofdstad, yoor de toe
gangswegen naar Schiphol, alsmede de ge
meenten Amstelveen en Aalsmeer, een ge
ducht aantal manschappen „in het geweer
geroepen".
De hoofdstad heeft zich aan het natio
nale karakter van dezen dag aangepast. Al
le gemeentelijke scholen zijn gesloten, de
winkels mogen tot ien uur 's avond open
zijn en de café's hebben vergunning om tot
twee uur 's nachts muziek te maken.
Van de openbare gebouwen, in de winkel
straten in het centrum en in de buitenwijken
is de driekleur uitgestoken. Ook de haven
heeft haar feestgewaad aangetrokken en zoo
is Amsterdam gereed om het dappere vier
manschap op waardige wijze te ontvangen.
Keeren wij thans naar de omgeving der
luchthaven terug. Dank zij een door geniale
hersenen uitgedacht plan om voor de smalle
wegen rond Schiphol een complex van ver
keersmaatregelen te scheppen, voornamelijk
gebaseerd op een systeem van één-richtings
wegen,en dat, wat de te volgen route's en
„uitstappunten" betreft, onderscheid maakt
tusschen particuliere auto's, autobussen,
taxi's en rijwielen, voltrekt zich de intocht
der legioenen hij bereikte tusschen 11 en
12 uur zijn hoogtepunt op voorbeeldige
wijze.
Er ontbrak aan dit alles alleen nog een
auto-giro in de lucht, waarvan de bestuur
der draadloos zijn aanwijzingen gaf
Ook het verkeer te water is enorm; boot
na boot meert aan de daartoe speciaal inge
richte landingsplaatsen en ontscheept daar
haar menschelijke lading.
Op Schiphol.
Op Schiphol fungeert de Koninklijke Ne-
derlandsche Vereeniging voor Luchtvaart
als gastvrouwe.
Als wij eenige malen een speurtocht onder
nemen zonder eenige hoop op volledig
heid— ontdekken wij telkens weer voorname
persoonlijkheden. Daar zijn behalve de
offcieele sprekers van den middag onze
minister-president, Dr. H. Colijn, die niet
als regeeringspersoon, doch gewoon als be
langstellende persoon is. Verder is de nnnis-
ter Van Binnenlandsche Zaken, Z.Exc. Mr. J
de Wilde, met zijn ambtgenoot van Water
staat officieel aanwezig.
Men concludeere uit deze opsomming niet
dat het militaire element bij dit burgelijk
festijn den voorrang heeft; de civiele autori
teiten winnen het in aantal doch het ver
melden van hun namen zou een kolom druks
vullen.
De tribunes! Zij zijn het die aan deze om
geving een wonderlijk aspect verleenen.
Het veld is van beton met in het midden
een getimmerte, twee meter hoog en door
bloemen, palmen en tapijten herschapen in
een sierlijk podium, thans nog leeg, straks
het middelpunt van duizenden oogenparen.
De tribunes door het stadion afgestaan
zijn onder de leuze: „Safety first!" met
zwaar hekwerk afgesloten. Geestdrift wordt
gewaardeerd, maar dan liever zonder een
mogelijke bestorming van het veld
Van den vroegen morgen af trekt Neder
land de kijkarena binnen. Het is als een
rivier met vele vertakkingen. Maar Schiphol
is paraat. Niet voor niets hebben de organi
satoren van dezen dag uren lang beraad
slaagd, gewikt en gewogen. De menschelijke
stroom wordt opgevangen en afgedamd
naar de daarvoor bestemde plaatsen. De tijd
verstrijkt en van lieverlede verwijnen de
lege plekken op de tribunes. E>e randen van
de kijkfronten zijn reeds vroeg ingenomen
door belangstellenden, die zien een goede
plaats wilden verzekeren, maar ook hier
wordt het open veld langzaam aan opgevuld
door de massa's. De orde-maatregelen zijn
streng en afdoende. Volgens officieele op
gave heeft de commissaris van politie tot zijn
beschikking 6 hoofdinspecteurs, 17 inspec
teurs, 16 brigades, 320 agenten, 14 ruiters,
40 man bereden marechaussee, 80 rijksveld
wachters en 100 man personeel van de
K.L.M., de laatsten in overall waarop zij
het kenteeken van de maatschappij dragen.
Het geheel vormt een machtig schouwspel
van zeldzame bekoring. Waar men den blik
wendt, ziet men menschen en vlaggen. Het
doffe gegons, dat zich altijd hooren doet,
waar een volksmassa bijeen is, wordt nu en
dan overstemd door het zware geronk van
motoren. Vliegtuigen komen en vliegtuigen
gaan; de strakke regelmaat van het verkeer
der internationale lijnen laat zich door niets
bejnvloeden, zelfs niet door een beroemdheid
als de „Uiver". 't Moet wel een buitengewone
gewaarwording zijn om in deze oogenblik-
ken Schiphol en omgeving in vogelvlucht te
kunnen zien.
In de voor de pers bestemde lokaliteit
tijdelijke uitbreiding van de tot schrijfkamer
bevorderde bagageruimte ter zijde van de
hall ratelen ae telefoon-toestellen. De
stenografie aan het andere einde van de lijn
grijpen naar hun blocnote en leggen zoo
de dictafoon deze taak niet heeft overgenomen
nerveus-haastig gedicteerde stemmings
beelden of meer zakelijke mededeeiingen
vast. Havenmeester Dellaert moge zich af
en toe het voorhoofd afwisschen. stationschef
Thomosn moge zijn zorgen hebben het
pad der journalisten gaat in deze contreien
ook niet bepaald over rozen! Zij merken nau
welijks het verschil tusschen de koude buiten
en de genoeglijke warmte in de hall van het
stationsgebouw. Telkens weer snellen langs
de telefoondraden indrukken naar de redac
ties der bladen. Zoo worden genoteerd: de
spanning, waarmede drie echtgenooten en
een verloofde de landing van de „Uiver"
tegemoet zien; de aanwezigheid van vader
en moeder Parmentier, de duizenden liters
snert, die in de consumptietenten bij de ver
schillende rangen in groote veldketels te
trekken staan en hun weg vinden naar duizen
den hongerige magen; de ontvangst van de
regeerings-autoriteiten en van generaal
Snijders, de aanwezigheid van ambulance
auto's op het terrein en van een ambulance-
boot voor den steiger tegenover den hoofd
ingang van Schiphol; van een politiebarkas
en een politiebcot verderop; ae muzikale
marschen langs de tribunes en kijkfronten
van de Koninklijke Militaire Kapel onder
leiding van kapitein C. L. Walther Boer; de
als maar pratende radio-omroepers, wier
reportage gretig wordt aangehoord in hon
derdduizenden kamers, in ons land en in de
ovezeesche gewesten; de betrekkelijke genoe
gens van eenige uren staan en honderd-en-
een andere dingen
De klok van elven is nauwelijks koud als
de omroeper van het veld, de heer E Smits,
chef van de propaganda-afdeeling der Fok
kerfabriek, die reeds eenige malen hartgron
dige waarschuwingen tot het publiek heeft
gericht om de afzettingen niet te verbreken
en en passant de massa over het afrijden na
de huldiging en over de standplaatsen van
tavi's en autobussen heeft ingelicht, den aan
vang aankondigt van de door de Nationale
Luchtvaartschool te geven demonstraties
Dank zij op tal van plaatsen aangebrachte
luidsprekers dringt zijn stem tot in alle uit
hoeken van het veld door.
In de richting van de vliegweide klinkt
zwaar motorgeronk en even later stormt een
sierlijke Koolhoven-F K 46, bemand met de
instructeurs De Mul en Postma, den hemel
tegemoet voor het demonstreeren van een
aantal lessen en kunstvluchten. De duizen
den op den grond krijgen, wat het eerste
gedeelte betreft, zelf een lesje in de kunst
van het sportvliegen, want de stem op den
verkeerstoren maakt het publiek attent op de
fouten, die met opzet door den zoogenaam
den leerling worden gemaakt. Krasse fouter
zijn er bij en vooral het behoorlijk vertegen
woordigde jeugdige element onder de toe
schouwers geniet er hoorbaar van. Ook de
kunstvluchten vallen zeer in den smaak en
een hartelijk applaus weerklinkt als het
vliegtuig gelana is.
Maar reeds doet opnieuw het geronk van
motoren hooren. Thans is het een escadrille
C.V.-vliegtuigen lichtgrijze machines
van het marinevliegkamp „De Kooy' dat
onder commando van den officier-vlieger le
klasse Th. J. van Midde komt aanstormen en
alvorens te landen een serie met bewonde
renswaardige bekwaamheid uitgevoerde
luchtexercities te zien geeft. Nog is het ap
plaus niet bedaard of een nieuwe en buiten
gewoon interessante afwisseling van het pro
gramma wordt gebracht door den bekenden
zweefvlieger Van Nijenhoff, die zich in Neer-
land's grootste zweefvliegtuig, de „Adelaar",
door zijn trouwen helper, den instructeur
Sluijter van de N.L.S. met een sleepvlieg-
tuig tot eenige honderden meters laat op
trekken. Kort daarna demonstreert de heer
Nijenhoff op prachtige wijze hoe men zoo'n
motorloos vliegtuig, mits met de knepen van
het vak kent, ook zonder sleepkracht in de
lucht kan houden en er zelfs veilig loopings
en andere toeren mee kan uithalen.
Maar vóór het zoover is, vragen twee
Koolhoven-lestoestellen, bestuurd door de
was ,als zagen we ae golvende, bijna
50 000 man sterke menigte met eigen
oogen.
In de opwinding van de stem van den
omroeper leefden we mede met de
enorme spanning die langs en op het
vliegveld heerschte.
Achtereenvolgens komen de naaste
familieleden het veld op. Mevr. Parmen
tier met haar beide dochtertjes, die
bloemen voor Pappie hebben meege
bracht, mevr. Moll, mevr. Prins en mej.
Geudeker, de verloofde van v. Bruggen
Dan zien we een aantal ministers en
telkens worden we op de hoogte gehou
den waar de „Uiver" zich bevindt.
Half twee
De Uiver is de grens gepasseerd.
8 Minuten voor twee
Ze is te Delft gesignaleerd. 4
4 minuten vóór twee....
Den Haag heeft de Uiver gezien.
Op het veld wordt het nu merkbaar
rustig. De gebruikelijke stilte vóór den
even gebruikelijken storm is ingetreden.
't Is een stemming van wachten, rus
tig afwachten met kloppend hari.
Dan is een vliegtuig zichtbaar
Maar neen, het is de „Uiver" niet, het
is „maar" een gewoon vliegtuig. En
daarin zit de heer Fokker, die op het
laatste nippertje tóch nog uit Parijs i6
komen vliegen, om de stoere mannen
van Melbourne persoonlijk de hand te
drukken.
Duizenden oogen zoeken het luchtruim
af, 't is als wil men de Uiver naar zich
toe hypnotiseeren.
Inmiddels spreken mevr. Moll en de
dochtertjes van Parmentier enkele
woorden voor de microfoon, maar daar
na gaan ze weer vlug naar 't midden-
JT
3'-
1 -b
instructeurs Somer en de Mul en luide
bijvalskreten stijgen mede omhoog! de
auto-giro, waarin de chef-instructeur der N
L.S., de heer Schmidt Crans heeft plaats ge
nomen, de aandacht voor een formatie-vlucht
die, nadat de Koolhoventjes geland zijn, ge
volgd wordt door een bijzonder interessante
demonstratie van laatst genoemd toestel al
leen, waarbij duidelijk wordt aangetoond dat
snelheidsverlies voor zulk een machine van
geen beteekenis is. Een serie knap uitgevoer
de kunstvluchten met een Tiger Moth, weder
om door den heer Schmidt Crans, de aan
komst en een demonstratie van de beroemde
„vijf vingers aan één hand" een esca
drille jachtvliegtuigen van de Luchtvaart-
afdeelinjj Soesterberg onder commando van
den kapitein-vlieger van Weerden Poelman
en lesdemonstraties met drie schoolvlieg-
tuigen van de Nationale Luchtvaartschool
besluiten dit uitnemend geslaagde lucht
festijn, dat bovendien om het eens zoo re
zeggen rijkelijk „besprenkeld" was ga-
worden met de opwekkende muziek van de
Koninklijke Militaire Kapel en de Amster-
damste Post Harmonie.
Voor de zooveelste maal in dit jaar
heeft ook vandaag de radio-omroeper de
luisteraars een regelmatig verslag ge
bracht van hetgeen zich binnen de
groote kijkarena afspeelde.
En in onze gedachten leefden we mee
met wat daar op Schiphol gebeurde. Het
terrein, om straks de eersten te zijn, die
de mannen kunnen begroeten.
Mevr. Moll zegt nog: ,,'t Is wanhopig, om
zóó lang op de proef te worden gesteld Ze
vindt, dat 't nu lang genoeg geduurd heeft
Vader Tijd tikt met volmaakte onbewogen
heid de minuten weg en na iedere minuut
wordt de spanning, grooter. 20000 volt is er
niets bij, zegt de radio-reporter.
Maar dan.,, ja, hoor.. daar is aan de
horizon een stipje te zien. De „Uiver" wordt
grooter en grooter en de menschenmassa
wordt bij dit aanschouwen stil en als gehip-
notiseerd volgt men iedere beweging van het
vliegtuig.
't Geronk wordt hoorbaarde menschen
grijpen naar hun hoeden en duizenden zak
doeken zwaaien in de lucht.
Met fantastische snelheid komt het
vliegtuig op ons af. Fototoestellen wor-
dea als geweren op zijn prooi gericht.
En ja, om 6 minuten over twee pre
cies op tijd tikt het intusschen uitge
schoven landingsgestel na een tocht van
duizenden en duizenden kilometers voor
'teerst weer den Hollandschen bodem
aan. Soepel veert het toestel even om
hoog, reusachtig strekt het zijn vleugels
uit en met een fraaie loop gaat de taxi-
tocht langs de tribunes beginnen.
Do menschen, wild van enthousiasme,
schreeuwen, gillen en nooit zal Schiphol
een dergelijk lawaai hebben moeten
verwerken.
Paarden «tijgeren, publiek nerveus.
Omroeper kan zich bijna niet inhou
den.
Hoihoihoi
Het groote moment is daar.
En in de cockpit zit de bemanning,
verheugd over de behouden thuiskomst,
verlangend naar vrouw en kinderen,
maar ook met het beklemmend hart,
hoe deze huldiging nietweer geslikt moet
worden. Glunderend overziet Parmen
tier de situatie, hij zoekt zijn vrouw en
kinderen, dat is hem meer waard dan
de geheele verdere entourage.
Nog snuivend komt het toestel tot rust.
En zie, daar wordt de trap reeds uit
gelaten.
Moll is de eerste, die zich aan de
enthousiaste massa vertoont en hij is
ook de eerste, die zijn vrouwtje in zijn
sterke armen kan sluiten.
Zoo heeft dan deze groote sensatie
plaats en nog een enkel officieel gedeel
te en de Melbourne-race behoort tot het
verleden.
Begeleid door familieleden, den direc
teur Plesman en minister Colijn gaat
dan de bemanning naar het podium, in
stille berusting en kalme afwachting op
hetgeen de sprekers haar denken te
gaan zeggen.
De omroeper verzoekt stilte.
Na de door den vertegenwoordi
ger van H.M. de Koningin tot u ge
richte woorden, wil ik namens de
regeering u hartelijk welkom heeten
bij uw terugkeer in het vader
land.
Maar niet alleen uit naam van
de regeering; ik weet te spreken
namens geheel ons volk.
Geheel Nederland heeft u met
een geestdrift, die niet plotseling op
een geesdrift, die niet plotseling op
laaide om even snel, zooals zoo dik
wijls, weer te verdwijnen, maar die
onverflauwd heeft voortgeduurd in
de dagen, waarin wij op uw terug
komst moesten wachten en waarin
wij anderen hebben benijd, die reeds
eerder u konden bereiken en huldi
gen.
Het gevoel van geestdrift over uw
overwinning was zoo overheer-
schend, dat dit aan andere gevoe
lens geen plaats liet. Gevoelens, die,
nu gij weer voor ons staat, zich
naar voren dringen, allereerst dat
van dankbaarheid voor uw behou
den thuiskomst.
Ik behoef er slechts aan te herinneren, dal
ook deze Melboumevlucht menschenlevens
heeft geëischt, om met des te meer nadruk u
en de uwen hartelijk geluk te wenschen met
den goeden afloop van uw tocht.
Ik houd mij overtuigd, dat daarnaast in
uw hart dankbaarheid leeft voor de gaven,
die u geschonken zijn en die u in staat heb
ben gesteld tot stand te brengen datgene wat
thans aller bewondering wekt.
Ik weet dat menschenverdienste nooit ver
der reikt dan het met zijn geheele persoon
zich inzetten om alle mogelijkheden, die in
hem zijn gelegd, in dienst te stellen van zijn
taak.
Onvermoeid zijt gij van Batavia ver
der gegaan en na 90 uur en 17 minuten in
Melbourne geland, thans einddoel van een
wedvlucht, in de toekomst naar wij vertrou
wen, eindpunt van een geregelden dienst.
En tusschen uw vertrek van Batavia et
uw aankomst te Melbourne heeft gelegen de
nacht boven Albury, de stikdonkere nacht,
die van u gevorderd heeft al uw bekwaam*
heid, inspaning, doorzicht, rustige zekerheid,
zelfvertrouwen, trouw aan het devies „vei
ligheid vóór alles" en dientengevolge aller-
meest geëischt heeft: zelfbeheersching.
Beloond zijt gij met een veilige, geslaagde
landing en met de hulpvaardigheid van ve
len, aan wie ik hier dank en lof breng, e11
die u in staat heeft gesteld uw vlucht zoo
spoedig mogelijk voort te zetten.
Er zijn er in ons land duizenden, die m
dezen zwaren tijd ook hun stikdonkere nach
ten hebben, waarin het is alsof alle elemen
ten zich tegen hen keeren en veilig landen
uitgesloten lijkt. Mogen zij zich sterken aan
uw voorbeeld van uithoudingsvermogen, en
moge ook hun de hulpvaardigheid niet wor
den onthouden.
Mijne heeren. Bij uw aankomst te Mel
bourne is aan u het bewijs gegeven van de
waardeering van H.M. de koningin en Haar
regeering over de wijze, waarop gij oen
naam van Nederland in de luchtvaart hebt
hooggehouden en bevestigd. Duizenden
staan gereed u daarvoor te huldigen en f
danken.
Moge ik tenslotte een woord van vreugd
uitspreken over iets, dat uitgaat boven d'
waardeering voor uw vliegtocht, n.1. daai
over dat uw daad in staat geweest is oj1
volk, diep gebukt onder de nooden van w
