DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Middel-Europeesche tijd in ons land. Is er iets gaande met de Duitsche Rijksweer? fixtgeliiksch !Builenixuid Minister de Graeff over de Belgische kwestie. De merkwaardige rol van Von Fritsch. No. 275 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 21 November 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Uit het Parlement Verhouding Von Blomberg-Hitier N. S. D. A. P.-CIRCULAIRE. Wat gaa er met de klooster orden in Duitschland gebeuren? Wat vandaag de aandacht trekt,., FAMILIETWIST EISCHT VIER DOODEN. In Littauen. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060, Telef, 3320, redactie 3330. Den Haag, 20 November. Bij de behandeling van de begrooting van Buitenlandsche Zaken heeft minister De Graeff eenige interessante mededee- lingen gedaan in verband met de bekende uitlating van den Engelschen minister Baldwin omtrent de grenzen van het Brit- sche Rijk, welke, wat de defensie betreft, van de kalkrotsen van Dover naar den Rijn zogden zijn verlegd. Onze bewindsman uitte zijn voldoening over de nuchterheid, waarmede men in onze volksvertegenwoordiging deze uitlating had ontvangen. Er blijkt dan ook geen reden te zijn kalmte te verliezen. Onze gezant te Londen heeft van een toevallige ontmoeting met den heer Baldwin gebruik gemaakt om deze te vragen, wat hij met zijn uitlating heeft bedoeld. De Britsche staatsman heeft geantwoord, dat hij alleen heeft willen doen uitkomen, dat de ontwikkeling van het luchtverkeer het gevaar van een vijande lijken inval door de lucht niet als imminent mocht worden beschouwd, wanneer 's /ij- ar.ds vliegtuigen aan de grenzen van het Vereenigd Koninkrijk zichtbaar werden, maar dat de gebruikelijke waarschuwingen reeds gegeven behoorden te worden, wan neer zij aan den Rijn gesignaleerd waren. Immers, met een snelheid van 300 a 320 K.M. per uur neemt de tocht van de Duit- sche grens naar Londen wel heel weinig tijd in beslag. De heer Baldwin heeft onzen gezant verklaard, dat het nimmer in hem was opgekomen om hiermede eenige samen werking met Nederland of een ander land tot aanleg van militaire vliegvelden buiten Britsch gebied te bedoelen. Dit is duidelijke taal. Minister De Graeff noemde voorts de ge ruchten over militaire samenwerking van ons land en andere landen even dwaas als hardnekkig. Hij verklaarde, dat Nederland nimmer zijn traditioneele zelfstandigheids- politiek zou prijsgeven, en dat het een dwaalbegrip is, dat over Nederlandsch grondgebied voor de verdediging van een anderen staat zou kunnen worden beschikt. Wij wenschen niet in het vaarwater van een staat of een statengroep te verzeilen, aldus Z. Exc. De aandacht verdient ook, wat hij om trent de Belgische kwestie opmerkte. De be windsman zeide: „Ik ga ermee naar bed en sta ermee op". Dit als verdediging tegen het verwijt, dat hij onvoldoende van den ernst ervan door drongen zou zijn. De minister uitte zijn vol doening over het feit, dat ook in de Kamer behoefde wordt gevoeld aan een bevredigen de regeling, waarbij België, ons land en heel West-Europa belang hebben. Echter kan Z. Exc. moeilijk een stellig antwoord op de in de Kamer gestelde vragen geven. Er wordt thans niet onderhandeld, maar dat de geheele zaak in rust verkeert, is ook niet waar. Er zijn den laatsten tijd verschil lende verblijdende teekenen, welke wijzen op een neiging van België om, zoo eenigszins mogelijk, tot verandering tot ons land te ko men. En minister De Graeff heeft het be staan eener gelijksoortige neiging ten on zent duidelijk aan België doen blijken. Er is dus, aldus Z. Exc., in beginsel be reidheid van beide zijden om de zaak weder op te nemen. Niet onbelangrijk was voorts, wat de minis ter inzake de particuliere wapenfabricage op merkte. Onze regeering wil ze niet eenzijdig, d. w. z. alleen voor wat ons land belangt, verbieden. Maar wel wil zij medewerken aan een internationale regeling, zoover mogelijk gaande in de richting van een internationaal verbod van particuliere wapenfabricage. Zulk een verbod brengt voor een klein land wel bezwaren met zich, maar volgens den minis ter kunnen d'.e worden ondervangen. De heeren Joekes (v. d.), Wijnkoop (c. p.) en Bierema (lib.) hadden minister De Graeff's stemmen tegen Ruslands toelating tot den Volkenbond afgekeurd. De bewindsman ver dedigde zich, opmerkende, dat het kabinet twijfel had gekoesterd aan den ernst der Russische bedoeling. De Kamer heeft twee moties-Kupers (s. d.) verworpen, één ten gunste van herstel van het subsidie voor den Nederlandschtn band in Duitschland en de gelijksoortige christe lijke en katholieke organisaties en één ten gunste van subsidie aan cursussen voor Nederlanders in Pruisen. Minister De Graeff zeide, dat het hem erg aan het hart ging, maar dat hij er bij zijn collega van Financiën niet mede durfde aan komen. De Kamer verwierp de eerste motie nvt 46 tegen 21 stemmen en de tweede bij zitten en opstaan. Vóór stemden alleen de sociaal democraten, de communisten en de heeren Sneevliet (r. s.) en Westerman (n. h De Kamer heeft de begrooting van Bui tenlandsche Zaken goedgekeurd, met aantee- kening, dat de communisten en de heer Snee vliet tegen waren. De nieuwe regeling van de surséance van betaling, de gelegenheid tot accoord openen de, is na een kort debatje tusschen mr. Gose- ling (r. k.) en minister Van Schaick aange nomen. De vaste commissie voor privaat- en strafrecht had de mondelinge behandeling voorbereid. Zoo'n vaste commissie pleegt zeer nuttig te werken! De Kamer heeft de herziening van den wettelijken tijd goedgekeurd, met aanteeke- ning, dat de staatkundig-gereformeerden tegen waren. Het wetsontwerp brengt den midden- Europeeschen tijd gedurende het geheele jaar, dus ook de afschaffing van den zomertijd. Het wordt nu het geheele jaar veertig mi nuten later. In den winter wint men 's avonds veertig minuten daglicht. In den zomer ver liest men 's avonds twintig minuten daglicht, althans vergeleken met den tot dusver be- staanden zomertijd, welke den tijd met een uur verlaatte. In zooverre komt men aan de bezwaren der boeren twintig minuten tege moet. Dr. Van der Waerden (s. d.) achtte het wetsontwerp, dat den vrede doet sluiten tus schen voor- en tegenstanders van den zomer tijd, een zeer gelukkige oplossing. Ds. Ker sten (s. g.) maakte bezwaar tegen het prijs geven van den vaderlandschen tijd. Minister De Wilde dieelde mede, dat de nieuwe Lijd waarschijnlijk in werking zal treden tegelijk met de zomerdienstregeling der spoorwegen. Onlangs hebben wij erop attent gemaakt, dat de perschef van het rijksministerie van weerbaarheid Foetsch, rechterhand van Rei- chenau en von Blomberg, door het land trekt om redevoeringen te houden, welke ongeveer op denzelfden voet zijn geschoeid als het ar tikel, dat generaal von Blomberg eenige da gen voor de gebeurtenissen van den 30sten Juni heeft gepubliceerd. Dit is een van de redenen, waarom men tegenwoordig over niets zoo veel spreekt als over de houding van de rijksweer of liever over de betrekking tusschen onderscheiden groote machten in de rijksweer onderling en t.a.v. regeerings-in- stanties. Wat zal er gebeuren met von Fritsch, von Blomberg, met Reichenau? Dat zijn de vragen, welke het publiek zich stelt. Von Blomberg is de algemeen bekende mi nister van oorlog, die onmiddellijk na den dood van von Hindenburg de officieren den eed deed afleggen op Hitier. Zijn gezondheid is gedurende eenigen tijd minder gunstig ge weest en Hitier heeft hem te Weissen Hirsch, waar hij tot herstel toefde, een bezoek ge bracht. Ongetwijfeld is de betrekking tusschen von Blomberg en Hitier zeer goed en is von Blomberg geestdriftig nationaal-socialist. Reichenau, chef van de weer-politieke af- deeling, bekleedt thans onder von Blomberg dezelfde plaats, welke von Schleicher, onder minister Groeber innam. Tusschen von Blom berg en Reichenau bestaat zonder twijfel om trent belangrijke vraagstukken, de weer macht betreffend, overeenstemming van in zicht en wel naar men mag aannemen meer overeenstemming van inzicht dan tusschen Reichenau en den generaal der artillerie von Fritsch, chef van de legerleiding. Generaal von Fritsch is een man die algemeene ach ting geniet als mensch, en algemeene waar deering als militair vakman. Hij heeft steeds bekend gestaan als de vertegenwoordiger van het oude type Pruisisch generaal, plichts getrouw en zeer kundig onafhankelijk van karakter en in zijn uitdrukkingen meermalen joviaal en geestig. Bij zulk een generaal behoort echter in het tegenwoordige tijdsgewricht nog altijd een bepaald stel politieke opvattingen: conser vatieve, Duitsch nationale, monarchistische. Al wil zoo iemand zich aanpassen bij an dere denkbeelden, het zal hem steeds slechts gedeeltelijk gelukken en zonder twijfel zul len zijn opvattingen ook een terugslag in zijn meeningen omtrent de beste manier, waarop de vraagstukken van de weermacht moeten worden opgelost, welke op het oogenblik in Duitschland uit den aard' der zaak actueel zijn en door de ongerustheid, welke een tijd lang over de ontwikkeling van de dingen ten opzichte van het Saargebied heeft geheerscht, nog actueeler zijn geworden. Men hoeft hier maar te denken aan recruteeringsstelsel. Te dezen opzichte raken de militaire vraagstuk ken de politieke kwesties. Over en weer kun nen twee militaire vaklieden in elkanders plannen politieke elementen zien en weder zijds wraken. Nu heeft eenige dagen geleden het Parij- sche blad Intransigeant gemeld, dat von Fritsch over de militaire vraagstukken een memorie heeft gezonden aan den Führer en wel via rijksminister Blomberg dus langs den ambtelijken weg. Onjuist moet de toevoe ging van het Fransche blad zijn geweest vol gens welke deze memorie ook nog door an dere generaals zou zijn onderteekend. Dat zou tegen de mos indruischen. Waar in het bestaan van de memorie wordt ook hier al gemeen geloofd en welke van de geruchten over den mogelijken inhoud, waarvan na tuurlijk niets bekend is ook fantastisch moge zijn, deze veronderstelling toch zeker niet dat hij in overeenstemming zal wezen met de denkbeelden welke men bij generaal von Fritsch op goede gronden veronderstelt. Dit zou dan daarop neerkomen dat generaal von Fritsch bij de recruteering slechts in uiterst beperkten omvang rekening zou willen hou den met S.S. en S A., in alle geval in meer beperkten omvang dan Reichenau, wie er meer dan generaal von Fritsch aan gelegen zou liggen dat er góed op wordt gelet welke gezindheid de candidaten voor den dienst koesteren en daaruit een belangrijk criterium wordt gemaakt, opdat het leger in de eerste plaats zoo veel mogelijk een willig machts instrument van de regeering zij. Hoe de verschillende inzichten nu precies liggen ank in het midden worden gelaten, in alle geval de spraakmakende gemeente ziet in van Fritsch een soor1 bveede von Papen, Von Blomberg. althans in zijn memorie een tweede poging het nationaal-soeialisme in een breeder bed ding kalmer te doen stroomen dan tot dus ver. In het bijzonder zou von Fritsch de volkseenheid innerlijk nog niet voldoende ge consolideerd achten, zoodat in geval theore tisch gesteld, de omstandigheden een groot levé wenschelijk zou moeten worden be tracht. en schrijft von Fritsch zelfs denkbeel den toe in de richting van staatkundige wij zigingen, welke zouden voorzien in uitlaat kleppen voor de officieele afwijkende meenin gen en aldus de volkseenheid zouden kunnen bevorderen. Reichenau zou in deze of in andere dingen weder tegenover von Fritsch staan en zoo is te verklaren dat men tusschen deze twee een soort van worsteling veronderstelt aan het einde waarvan een van de twee binnen korter of langer tijd zou vallen als het von Blom berg niet zou gelukken met succes te bemid delen. Velen zijn van meening, dat von Fritsch hoe knap ook, politiek een gebrek aan souplesse toont, welke voor hem niet gunstig werkt. Even voorbarig echter als het is op voor beeld van eenige buitenlandsche couranten von Blomberg nu reeds tot de politiek overle denen te rekenen, even voorbarig is ook stel lig thans reeds bepaalde persoonlijkheden als opvolger van von Fritsch te willen dood verven, maar het is toch wel de vermelding waard, dat toch als zoodanig de naam wordt genoemd van Rundstedt, militair comman deur van Berlijn, die indertijd de voorzorgs maatregelen heeft geleid tijdens de actie van von Papen tegen den sociaal-democratischen Pruisischen minister van binnenlandsche za ken Severing, dien hij, gelijk men zich zal herinneren, bij verrassing heeft afgezet. DE VLOOTBESPREKINGEN. Engelsch-Amerikaansche dachtenwisseling. ge- Het lid van de Amerikaansche vloot- delegatie Atherton heeft gisteren in het departement van buitenlandsche zaken een bespreking gehad met den Engel schen vlootdeskundige, die hem bijzon derheden mededeelde over het Japan- sche antwoord op de Engelsche voor etellen. Naar verluidt zal een verdere bespreking tusschen Sir John Simon en Matsoedaira over het Japansche ant woord plaats vinden. Tegen het einde van de week staat een plenaire zitting van de Engelsche en Ja pansche vertegenwoordigers op het program. Het depart. van financiën der N.S.D.A.P. te München heeft aan alle gouwleiders een circulaire gezono.en met de bemerking: streng vertiouwelijk'', welke als volgt luidt: „Aan de gouwleiding wordt opdracht ge geven, om vóór 15 December 1Q34 zeer nauw keurige opmetingen te doen aan de hand van de kaarten van het kadaster van alle gebou wen en landerijen, die eigerdem zijn van de kloosterorden en congregaties, zoowel als van de huizen der instellingen voor missie en zending van katholieken en protestanten Bovendien moet ook een inventaris worden opgemaakt van alle leeningen, die zij uit geven, hypotheken, die werden opgenomen en ook van het geld, dat in contanten voor radig is. De verkoopswaarde van huizen en landerijen moet nauwkeurig worden opge geven. Er wordt nogmaals de aandacht op geves tigd, dat deze gegevens uiterlijk 15 December bij het ministerie van financiën ingeleverd moeten worden. Er wordt vooral op ge wezen, dat officieele cijfers worden opge geven. Tot denzelfden datum is er ook ge legenheid, om bij het ministerie voor cultuur politieke aangelegenheden rapport in te leveren over de verrichtingen van bedoelde orden en congregaties. Vooral dient veimeld te worden, hoevee! kden deze organisaties tellen, hoe de oplei ding is enz. Bij de evangelische instellingen moet ook worden aangegeven tot welke gods dienstige richting de leden behooren. Door deze maatregelen worden niet ge troffen de instellingen der diaconie, zuster- en broederkloosters, die zieken verplegen, of in richtingen van -liefdadigheid besturen. Er wordt nogmaals op gewezen, dat aan den termijn van 15 December streng de hand moet worden gehouden. Deze inlichtingen moeten zooveel mogelijk in het geheim worc'en ingewonnen. Heil Hitier. (w.g.) SCHWARZ, Rijksschatkistmeester. STAAT HET FRANSCHE KABINET ZWAK? Geen oneenigheid in de regeering. De geruchten betreffende mee- ningsverschillen in het Fransche kabinet, welke in de wandel gangen der Kamer de ronde deden, werden door den minister van Binnenlandsche Zaken, Regnier, onjuist genoemd. LAVAL KONDIGT REIS NAAR ROME AAN. De Fransche minister van buitenland sche zaken, Laval, heeft Dinsdagavond Italiaansche persvertegenwoordigers ontvangen. Hij verklaarde te hopen bin nenkort naar Rome te kunnen gaan. WERKLOOZENRELLETJES IN FRANKRIJK. Stadhuis bestormd. In St Quentin (Fr.) schoolden gisteren voor het raadhuis een aantal werkloozen samen en drongen, ondanks het krach- titge verzet van de plaatse'ijk© politie het gebouw binnen. Zij sloegen verschil lende deuren en vensters in, bezetten verscheidene vertrekken en weigerden weg te trekken voordat zekere kortingen op de werkloozensteun zouden zijn op geheven. De gemeenteraadsleden zijn thans in zekeren zin de gevangenen van de werkloozen. Een ingrijpen van de ge wapende macht is slechts mogelijk met toestemming van den prefect, die nog niet was gearriveerd. Het stadhuis, zoo meldt een nader tele- Is er iets gaande met de Duitsche Rijksweer? (Dag. Overzicht). Tweede Kamer besloot tot invoe ring M.E.T. (Parlement.) Nieuwe N. S. D. A. P.-circulaire inzake den kerkstrijd. (Buitenland). Het einde van het Matuschka- proces. (Buitenland). Geruchten omtrent zwakheid Fransch kabinet. (Buitenland). Prinses Juliana naar Engeland vertrokken. (Binnenland). Felle brand te Nijmegen. (Binnen land). De »,Uiver" behouden thuis. (Luchtvaart.) Ontevredenheid in den Vrijz. Dem. bond; Purmerend scheidt zich af. (Binnenland.) Groote plannen oprichting over dekt zwembad met bioscoop. (Stad.) Het feest van de brandweer. (Stad.) (Zie verder eventueel laatste beriehten.) gram, is ontruimd, nadat de burgemees ter een deputatie der werkloozen had toegezegd rekening met hun wenschen te zullen houden. De politie heeft niet ingegrepen. PRINSES MARINA'S HUWELIJK. Repetitie voor de bruidsmeisjes. Het bruidskleed van een prinses is geen eenvoudige zaak. Een geheele maand hebben, met betrekking tot het huwelijk van prinses Marina, de voorbe reidingen reeds geduurd, doch eerst thans is het oogenblik aangebroken waarop het eindelijk aaneengenaaid zal worden. Deze gewichtige gebeurtenis, evenals het knippen en het passen ge schiedt in Londen, slechts het materiaal komt uit Parijs. Hiermede zijn de zor gen van de naaisters nog lang niet ten einde; op het oogenblik is het moeilijk ste probleem de grootte van den tuien sluier, welke de bruid over den kanten bruidsluier van haar moeder zal dragen. De bruidsmeisjes. Het materiaal voor de toiletten der bruidsmeisjes witte met zilverdraden doorweven crêpe is eerst nu in Lon den aangekomen, daar het zoo teer is, dat men het vervoeren tot op de laatste minuut uitstelde. Ondanks dat, hebben de acht bruidmeisjes haar toiletten reeds gepast, en wel met behulp van „toiles", uit linnen vervaardigde copiën van de toiletten. Deze toiles werden door een modehuis te Parijs vervaardigd en naar Londen gezonden. Volgende week zal prinses Marina haar acht bruidsmeisjes, onder wie ook prinses Juliana, voor het eerst in Lon den ontmoeten. De bruidsmeisjes zullen dan, onder persoonlijk toezicht van prin ses Marina, voor den optocht repeteeren zoodat zoowel de kleine als de volwassen bruidsmeisjes haar taak nauwkeurig weten. Deze repetitie heeft niet plaats in Westminster Abbey, doch bij een der naaisters, zoodat de bruidsmeisjes haar toiletten kunnen dragen. Zij worden ge rangschikt volgens grootte, voorop loopt de kleine prinses Elisabeth met haar nichtje, Lady Mary Cambridge. Prinses Juliana zal waarschijnlijk achteraan den stoet loopen, daar zij vrij lang is. Ierland wijst uitnoodiéing af. De gouverneur-geeneraal van den Ier- schen Vrijstaat heeft een uitnoodiging van den Engelschen Koning, om deel te nemen aan de huwelijksplechtigheden van prins George en prinses Marina af gewezen, met de motiveering, dat de aanvaarding der uitnoodiging een ver breking zou zijn van de gelofte, door den gouverneur-generaal bij zijn benoeming afgelegd. Het antwoord was geschreven in het Keltisch, doch een Engelsche ver taling was er aan toegevoegd. In het district Utena in Littauen heeft, naar eerst thans bekend wordt, Zondag j.1. een zekere Jucy een vreeselijker moord gepleegd. Hij geraakte in een twist met zijn familie over een oude familieveete, in den loop waarvan hij zijn broer, diens vrouw en zijn zuster, die bij haar broer woonde, vermoordde. Ver volgens snelde hij op zijn zwager af, den echtgenoot van de vermoorde zuster en doodde ook dien Daarop nam hij de vlucht. Men is er nog niet ji geslaagd hem op i sporen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1