DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Zelfs een Adolf hitier is sterfelijk.
Jixtqdiiksch Owczicht
Duitschland's sympathie voor Rudolf Hess.
Ho.
Tegen „zelfverheerlijking".
Waf vandaag de
aandacht trekt...
Samuel Insull vrijgesproken
Na een rechtszaak van 54 dagen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
279 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 26 November 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
136e Jaargang
(Van onzen Berlijnschen correspondent).
Een van de meest sympathieke
nieuwe leiders van het Duitsche
volk is de nog jeugdige Rudolf
Hess, Hitler's plaatsvervanger als
aanvoerder van de Nationaal So
cialistische Duitsche Arbeiders
Partij, bovendien rijksminister zon
der portefeuille, sportvlieger met
veel talent; een man van grooten
invloed, maar tevens wat in de
ze tijden 'bijna verrassend klinkt 1
van groote bescheidenheid.
Ook Adolf H i t 1 e r is ster-
f e 1 ij k. En het is daarom niet te verwonde
ren, dat men hier den laatsten tijd in ver
trouwelijke gesprekken vaak genoeg het
probleem gesteld ziet, wat er gebeuren zou,
indien de tegenwoordige Leider der natie
plotseling mocht komen te ontvallen, up
welke wijze dan ook. Een antwoord op de t
vraag is niet al te gemakkelijk. Het &aa
daarbij in de eerste plaats °m> nrj,.
zelf tegenover het Duitsche nat'
lisme staat. De verwoede aanhange
Hitier zyn natuurl jk overtu^^^ .g
fen enoVod°zraïeliT^'&en van den. Leider
een noodzakeiij maar geenszms een
weliswaar een eno^ zou be?eekenen. De
onherstelb Duitsche fascisme zouden
SJf verdwijnen van het tooneel als het
begin van de ontbinding van het nationaal-'
socialisme begroeten en zijn van meenihg,
dat al dadelijk een heftige huiselijk strijd
tusschen de „nagelaten betrekkingen" dit
ontbindingsproces zou inleiden. Vraagt men
dan verder, en wil men weten, wien men als
vermoedelijke opvolger zou zien, of op z'n
minst genomen zou wenschen, dat loopen de
meeningen weliswaar zeer uiteen; maar de
meeste stemmen blijven dan toch aan Ru
dolf Hess hangen, ook al is men veelal nog
in het onzekere, of men daarmee dan ook
werkelijk de sterkste figuur na Hitier geko
zen zou hebben.
Waarom al deze theoretische bespiege
lingen, hoor ik den lezer vragen in
een tijd, waarin het toch op actueele feiten
aankomt?
Daarop ware al dadelijk te antwoorden,
dat de geschiedenis niet altijd actueele fei
ten, maar ook wel degelijk actueele beschou
wingen pleegt te brengen, en dat tusschen
beide een wisselwerking bestaat, die het ge
beurende pas goed begrijpelijk maakt.
Het Duitsche nationaal-socialisme is een
zoogenaamde pyramide-bouw, met als hoog
ste punt dus een spits, die slechts voor een
enkele persoon ruimte biedt. Deze top is
Adolf Hitier, en de geheele ongehoord- in
tensieve propaganda is er steeds op uit ge
weest, deze alleenheerschappij tot in de verste
gelederen der bevolking tot gemeengoed te
maken; er den meest geïsoleerden vlekbewo-
ner nog van te doordringen; wat prac-
tisch slechts door te voeren was door een
systeem van verheerlijking der persoon, dat
voor den buitenstaander reeds lang een zeer
wrangen bijsmaak gekregen heeft, om niet
te zeggen; ongenietbaar is geworden.
Spreekt men daarover met voormannen van
het huidige régime, dan zijn zij vaak ge
noeg bereid om toe te geven, dat dit systeem
der verheerlijking vooral op den buitenlan
der, maar ook op den intellectueel-hoog-
staahden Duitscher een allesbehalve pretti-
gen indruk moet maken. Maar zij argumen
teeren aldus: het nationaal-socialisme is
niet iets voor den intellectueel, maar voor de
massa. En daarom zoekt de propaganda
alle middelen, die aan het bevattingsvermo
gen en de innigste drijfveeren van den door
snee-staatsburger (liever naar beneden dan
naar boven gerekend) aangepast zijn. Van
dit standpunt uit moet men dan ook alles
zien, wat hier op het gebied der staats-pro-
paganda geschiedt. Al die massale feesten,
die vaandels en vlaggen, die heilige eec1^"'
die alomvattende régie, de partij-uniformen,
de onderscheidingen, de^ doodenvereeri g,
de gedenkplaten, de parades en ten s
de culminatie van al dit uiterlijke in de bij-
na-geheiligde persoon van aen L61^-
Een en ander ware n^uufrllJL?nl^ °nê
baar, indien niet den Staat letterlijk
middelen ten dienste stonden om deze voor
bijv. Nederlandsche begrippen onvatbare
propaganda mogelijk te maken. Geen dag,
a creen uur ffaat sind begin 1933 voorDij,
zonrfer dat het Duitsche volk in welken
vorm dan ook de voortreffelijkheid van hef
fascistische regeringsstelsel en z.jrvoor
mannen voor oogen gevoerd wordt, ten stai
va d™ kundig. J
ten sorekers, photografen, filmregisseurs,
tooneelspelers, zorgt er voor, dat de bewon-
Mi
Rudolf Hess.
dering geen oogeiiblik gelegenheid tot ver
ademing krijgt. Een geheel ministerie loert
op elke kans, een voorman te vieren en daar
mede de geheele „beweging" in het zonnetje
te zetten. Zelfs de meest onbenullige en
haast lachwekkende feiten als een „3de ver
jaardag" of een „een-jarig jubileum" moe
ten dienst doen, als men voor de te huldigen
persoonlijkheid andere data niet zoo gauw
bij de hand heeft.
Eén resultaat heeft men daar stellig mee
bereikt. Het volk kent zijn leiders, en slechts
een zeer kleine meerderheid „merkt die Ab-
sicht", und ist verstimmt". Zoo kent men
niet alleen Hitier, maar ook Göring,
en Göbbels, Streicher en Lef, Rosenberg en
rijksbisschop Müller, Hierl en Hess, Epp
en Himmler. En naast deze en andere groo
ten der partij kent men in provinciale en ste
delijke ragons de kleinere goden, voor wie
weer plaatselijk of gewestelijk een propa
ganda zonder pauze gemaakt wordt, vaak
op bevel dier heeren zelf, die door henzelf
aan de pers verstrekt zijn onder een druk,
die het redactioneele blauwe potlood niet in
functie doet komen.
Ziehier een systeem dat aan de fascisti
sche oftewel nationaal-socalistische prac-
tijd blijkbaar onafscheidelijk verbonden is,
en dat de laatste weken zulk een hoogtepunt
bereikt heeft, dat de tegenweer van aller
hoogste zijde reeds begint in te zetten
(waarbij men nog in twijfel is, of deze reac
tie niet eveneens tot het welbewuste pro
gramma behoort een typisch bewijs, welk
een stemming van onderling wantrouwen
door een en ander gewekt is).
De massa moge tot op zekere hoogte voor
deze onderlinge verheerlijking van sterflijke
menschen vatbaar zijn en bereid, een onver-
wacht-groote dosis van deze propaganda te
slikken; het is toch ook belangwekkend,
waar te nemen, dat zij ten slotte steeds dui
delijker neiging vertoont, haar gunst eerder
te schenken aan die volksleiders, die den in
druk maken, ondanks al die officieele veraf-
godings-systemen persoonlijk eenvoudig ge
bleven te zijn, dan aan die anderen, die meer
stof tot moppen en anecdotes, dan tot werke
lijk respect schijnen te geven, ook al zijn zij
niet minder harde werkers en niet minder
vurige patriotten.
En hierin is de verklaring te zoeken voor
het feit, dat de groote meerderheid der zoo
genaamde „kleine luydenniet alleen een
oprechte vereering voor Hitier in zich om
draagt, maar ook een stille liefde en hoog
achting voor Rudolf Hess (over wien, ^09
dit is teekenend, nog nimmer ien „mop" in
omloop is geweest, terwijl hatelijke grappen
over Hitier eveneens schijnen te ontbreken).
Hermann Göring daarentegen, maar ook
Göbbels, Ley, Müller en andere onder-aan
voerders zijn nog dagelijks mikpunt voor
volksvenijnigheden, die al heel gauw de
ronde over de geheele aarde doen en in dit
geval minder op goedgezinde populariteit
dan op stil verzet er. toenemende antipathie
schijnen te wijzen. Ook al blijkt daarvan
niets in het oppervlakkig samenleven, dat
nog altijd onder den druk staat van een
despotisme, dat de „beweging" gaarne
pleegt te loochenen.
Nu is het wel opvallend, dat juist Rudolf
Hess dezer dagen nog weer eens in een kort
bevel last gegeven heeft, het inderdaad on
dragelijk geworden „byzantinisme", waarin
een deel van het Duitsche volk vervallen is,
den kop in te drukken. Een eerlijk en eenvou
dig gebleven man als Hess (en hier staat
Hitier meer dan ooit aan zijn zijde) kan het
niet langer aanzien, dat de verheerlijking
der mannen in de bruine en zwarte unifor
men vormen heeft aangenomen, die aan de
parodie grenzen en die ten slofte het natio
naal-socialisme internationaal belachelijk
moeten maken. Het moet nu eens ophouden,
meent minister Hess, dat kranten gedwon
gen worden, vrijwel dagelijks portretten van
kleine plaatselijke heerschers met opheme-
lenden tekst op te nemen: dat kruiperige
onderdanen" nare lofredenen op invloed
rijke ambtenaren uitbrengen alleen om zich
zelf „in de gunst en recommandatie" te
brengen. En dat deze „oekase" noodig was,
bewijst, hoe erg het met dit byzantinisme in
het voor zulke uitersten zoo ontvankelijke,
sentimenteele Duitsche gemoed reeds gewor
den was!
Maar hoe weinig het helpen zal, bewees
een avondeditie van dr. Ley's lijforgaan
,Der Deutsche", dat in hetzelfde nummer,
waarin het in een hoofdartikel de voortreffe
lijke oekase van Rudolf Hess in het zonnetje
zette, onbekommerd voortgang met zijn da-
gelijksche bewierooking van dezen dokter
Ley, die geen stap kan doen, geen woord
kan' prevelen, zonder dat dit met vette let
ters in zijn blad wereldkundig gemaakt
wordt; zonder dat daar aan deze dr. Ley
als spreker, wandelaar, joviaal vriend der
arbeiders, inspecteerend generaal zijner
toepen, kortom Napoleon-in-zakformaat, in
fotovorm wordt toegevoegd.
De kleinen zullen niet bescheiden worden,
zoolang de grooten nog het slechte voor
beeld geven. En hebben zelfs de grooten
schuld, zoolang persoonsverheerlijking van
nationaal-socialisme als onafscheidelijk be
schouwd blijft?
VLOOTGELIJKHEID IN JAPAN.
Verklaring van admiraal
Yamamoto.
Zaterdag ueeft admiraal Isorokoe Yama
moto verklaard, dat Japan vasthoudt aan
zijn eisch inzake vlootgelijkheid, en thans op
het punt staat concrete cijfers te publiceeren
betreffende afmeting van schepen en kaliber
van geschut. Uit tïéze verklaring leidt men
af, dat Japan voornemens is voor te stellen,
dat een vlootbewapeningswedloop kan wor
den vermeden door een vlootvermindering tot
het niveau van Japan als gemeenschappelijk
hoogste niveau voor alle vlootmogendheden
Daar staat tegenover, dat Engeland en Ame
rika het volkomen eens zijn in hun besluit
vast te houden aan de verhouding 5-5-3, on
danks het feit, dat Japan zijn voornemen te
kennen heeft gegeven het verdrag van Was
hington op te zeggen.
Heden zal generaal Sadao Araki, de vroe
gere minister van oorlog, een radioredevoe
ring uitspreken over het vlootontwapenings-
probleem gezien van het standpunt van het
leger. In een gisteren aan een aantal jour
nalisten toegestaan interview verklaarde
Araki zich voorstander van een afschaffing
van de vlootverhoudingsgetallen en van op
zeggen van het verdrag van Londen. Het Ja-
pansehe volk heeft tot dusverre de bepalin
gen van het verdrag in acht genomen, zelfs
in het bewustzijn van de onredelijkheden
daarvan, doch met het oog op het behoud van
den internationalen vrede. Araki vroeg de
aandacht voor de interventie van 1895. Het
gemopper over onrechtvaardigheid kan zeer
wel worden tot een uitbarsting van morgen.
Hetzelfde is ten opzichte van het verdrag
van Versailles waar, welk verdrag Duitsch-
land een te zware last achtte doch geduldig
droeg, hetgeen de oorzaak geacht moet wor
den van de thans in Europa heerschende on
rust. Amerika heeft door zijn immigratiebepa
lingen de deur voor Japans neus dichtgewor-
pen en heeft jegens Japan beleediging op bé-
leediging gestapeld. Waarom moet een
vlootminderwaardigheid Japan worden op
gelegd uit vrees voor de kracht van Japan,
wanneer een niet-oorlogspact bestaat? Bo
vendien is het lachwekkend, dat vlootontwa-
peningsbesprekingen, die den wereldvrede
ten doel hebben, zelf aanleiding geven tot on-
eenigheden en gepraat over oorlog. Het is
kenmerkend voor de Westersche beschaving
zichzelf te bevoordeelen door anderen offers
op te dringen, doch het egocentrische moet
worden vervangen door een geest van edel
moedigheid en wederzijdsche bevoordeeling.
HONGAARSCHE NOTA AAN DEN
VOLKENBOND.
Onmiddellijke behandeling van
de aanklacht geëischt.
De gedelegeerde van Hongarije bij den
Volkenbond Tibor Fckhardt heeft den
secretaris-generaal van den Volken
bond een nota overhandigd, waarin de
Hongaarsche regeering verlangt, dat de
door Joegoslavië opgeworpen kwestie
der politieke verantwoordelijkheid voor
den aanslag te Marseille op de agenda
van de eerstvolgende buitengewone
raa'1 :tting zal worden geplaatst.
Italië steunt het Hongaarsche
standpunt.
Officieel wordt melegedeeld:
In verantwoordelijke Italiaansche kringen
volgt men met groote opmerkzaamheid de
ontwikkeling der dingen, die ontstaan
is door het overhandigen van de Joeg>
Slavische nota en de verklaringen der
Kleine Entente. In deze kringen erkent
men ten volle het recht van Hongarije
om een onmiddellijke behandeling van
de aanklacht in den Volkenbondsraad te
verlangen, en dit Hongaarsche stand
punt zal door de Italiaansche vertegen
woordigers bij den Volkenbond duidelijk
ondersteund worden. De verantwoorde
lijke Italiaansche kringen zijn van mee
ning, dat een natie niet kan blijven rus
ten onder een zoo ernstige aanklacht als
jegens Hongarije is ingediend. De Ita
liaansche kringen beschouwen de ont
stane situatie als netelig, maar zij ge-
looven niet, dat zij onmiddellijk tot ern-
rX'ger verwikkelingen kan leiden.
GROOTE BRAND TE LUIK.
Millioenen franken schade.
Een zware brand is Zondag
uitgebroken in de afdeeling stof
fen en weefsels van de socialis
tische coöperatie. Toen voorbij
gangers het vuur bemerkten had
dit reeds een groote uitbreiding
genomen.
De geheele brandweer van
Luik kwam met volledig ma
teriaal ter plaatse. Gezien het
dreigend gevaar voor uitbrei
ding heeft de politie de belen
dende woningen doen ontrui
men De schade bedraagt ver
scheidene miLlioenen franken.
HISTORISCH KASTEEL AFGEBRAND.
In den afgeloopen nacht is het slot Para-
ville in Frankrijk, dat uit de 16e eeuw stamt
en op 18 K.M. van Caen is gelegen, door
brand vernield. Kunstschatten en een
bibliotheek van groote waarde zijn verwoest.
De schade zou meer dan 5 millioen francs
bedragen. Uit het onderzoek is gebleken, dat
de brand onstaan is doordat een brandend
stuk hout uit een haard op een parketvloer is
gevallen en daar ongemerkt doorgebrand
heeft.
Brandstichters aan het werk?
De Parijsche Ami du Peuple vestigt
de aandacht op de branden, welke den
laatsten tijd plaats hebben gevonden in
historischen Fransche kasteelen.
Het blad is van meening, dat het geen
twijfel lijdt, dat een georganiseerde ben
de te Parijs aan het werk is, aangezien
in de laatste drie weken zes bekende
kasteelen door brand zijn verwoest of
ernstig beschadigd.
De Parijsche politie heeft Zaterdag
een grootsch opgezette razzia gehouden.
Meer dan 100 personen zijn gearresteerd.
Van 168 personen, wier papieren niet
in orde waren, zijn 29 in hechtenis ge
steld wegens landlooperij e.d. 20 buiten
landers zijn ter beschikking van de
vreemdelingenpoli'ie gesteld.
STRENGE CENSUUR IN ITALIË.
Tot alweer van spionnage.
De versterking van de verdediging te
land en ter zee van Italië zal in het diepste
duister gehuld worden tengevolge van de in
stelling van strenge censuur, die Zaterdag in
een officieel decreet is afgekondigd. Het de
creet, dat ten doel heeft spionnage in Ita
lië onmogelijk te maken, verbiedt den Italia
nen zaken te bespreken, die zij het direct, zij
het zijdelings, in verband kunnen staan met
de nationale verdediging. Overtreding van
deze bepaling kan worden gestraft met zeer
zware straffen. De dagbladen zullen niets
meer mogen publiceeren over militaire on
derwerpen, tenzij de gegevens ontvangen zijn
uit officieele bronnen. Artikelen betreffende
onderkomens, warenhuizen, hangars, nieuwe
wegen, spoorwegen, kanalen, reservoirs,
electrische stations, en draadlooze of tele
foon-stations vallen eveneens onder dit ver
bod. Evenmin zullen de Italianen manoeu
vres mogen bespreken, tenzij de regeering
daarover communiqués verstrekt. Vooral
streng zal het verbod worden gehandhaafd
met betrekking tot gegevens inzake fortifica
ties, kustversterkingen, gecamoufleerde vlieg
velden, of verborgen luchtafweergeschut.
ZIJN VERLAMDEN ZOON
DOODGESCHOTEN.
Daarna zichzelf.
Prof. Dionys Martens, een bekend lid
van het Weensnhe orkest der Weensche
Staatsopera, heeft zijn 20-jarigen ver
lamden zoon met twee revolverschoten
van het leven beroofd. Daarna sloeg hij
de hand aan zich zelf.
DE AANKLACHT VAN
JOEGO-SLAVIE.
In politieke kringen verklaart men, dat de
houding van Joego-Slavië ondanks den
"herpen toon van de aanklacht het beste be
wijs is vooi de wijsheid der regeering, want
Zelfs een Adolf Hitier is stervelijk.
(Dag. Overzicht).
Ernstige mijnramp in Japan. (Bui
tenland).
Samuell Insull vrijgesproken.
(Buitenland).
De Vrijz. dem. te Rotterdam bij
een. (Binnenland).
Vreeselijk auto-ongeluk te Goirle.
(Binnenland).
Burgemeester v. Kinschot huldigt
de Uiver-bemanning te Den Haag.
(Stad).
Ernstig ongeluk bij den voetbal
wedstrijd Alkma Boys? (Sport).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
zij wil Belgrado niet alleen volledige ge
noegdoening verschaffen, maar ook speciaal
afrekenen met de revisionistische politiek van
Hongarije. In dezen geest schrijven de semi-
officieele „Wreme" en de „Prawda", die
bovendien verklaart, dat de Volkenbond moet
inzien, dat het revisionisme een gevaar voor
zijn eigen bestaan is.
In het proces tegen den financier
Samuel Insull is Zaterdag uitspraak
gedaan. Tezamen met zijn zestien
medebeklaagden werd hij vrijge
sproken van het hem ten laste ge
legde.
Men zal zich herinneren, dat Insull be
schuldigd was van fraude ten bedrage van
vele millioenen dollars ten nadeele van dui
zenden beleggers en dat hij zich door de
vlucht van arrestatie trachtte te onttrekken,
totdat hij tenslotte, na uit Griekenland naar
Turkije te zijn uitgeweken, in arrest
werd gesteld. De behandeling van het
proces te Chicago heeft vier-en-vijftig dagen
geduurd en de jury deed uitspraak na
twee uur te hebben beraadslaagd. Toen Sa
muel Insull de uitspraak vernam, barstte hij
in snikken uit, sprak zijn dank uit aan de
jury en verklaarde, dat hij rust ging nemen,
waarna hij weer aan het werk zou gaan. Hij
is thans 75 jaar oud. Tegen twee in deze
zaak verwikkelde personen is het proces in-
tusschen nog hangende. Het eene zal in Jan.
voorkomen, van het tweede staat het nog niet
vast, of het doorgang zal vinden.
ERNSTIG MIJNONGELUK IN
JAPAN.
Meer dan veertig dooden.
Volgens een officieus bericht heeft in
de provincie Nagasaki in de mijn Mat-
sjisima in Japan een ontzettend ongeluk
plaats gevonden, waarbij, naar reeds is
komen vast te staan, meer dan veertig
personen om het leven zijn gekomen. Bij
het graven van een nieuwen mijngang
maakten de mijnwerkers een gat, waar
door zeewater binnenstroomde. De arme
lieden zijn verdronken. Op het laatste
oogenblik zag men nog kans 15 perso
nen, die in een lift zouden afdalen, te
laten terug keeren.
OVERVAL OP EEN TREIN.
15 Dooden en 34 gewonden.
Volgens een bericht uit Hailoeng is Za
terdagnacht door Chineesche opstandelingen
een overval gepleegd op een trein, die tot
ontsporing werd gebracht. Het betrof hier
een gemengden personen- en goederentrein
uit Moekden, die onderweg was naar Hai
loeng. Tien wagens en de locomotief zijn ge
heel vernield. Uit Hsiefeng is een trein ge
zonden om den gewonden hulp te brengen.
Tot dusvere zijn vijftien dooden en 34 ge
wonden gemeld.
BRAND IN VUURTOREN.
Heelc gezin verbrand.
Tijdens een hevigen storm is in een vuur
toren in het Kanaal van Chacao plotseling
brand uitgebroken. Het gezin van den toren
wachter stond geheel alleen tegenover het
vuur en slaagde er niet in, het te blusschen.
Daar het ecenmin mogelijk was, zich pe.t
boot in veiligheid te brengen, is het geheele
gezin in de vlammen omgekomen.
AANSLAG TE BARCELONA.
Er is een aanslag gepleegd op den direc
teur der Tramweg Maatschappij van Barce-
lona. Onbekend gebleven personen volgden
in een taxi den auto van aen directeur en
losten dertig tot veertig schoten oo hem. Het
slachtoffer werd door drie kogels getroffen
en ernstig gewond. Een kind, dat in de nabij
heid speelde, werd door twee kogels lever"
gevaarlijk gekwetst.