Stad en Omgeving.
yxovinciaal 'Uieums
HET ZEEMONSTER VAN NAOASAKI.
REIZEN BEZORGDE HEM
CONSTIPATIE.
Verkooper vertelt, hoe hij zich „fit"
houdt.
Het Victoriebad.
houder van sociale zaken het beleid in het
G O. Men moet het O. G zoc opvatten, dat
wev daar gelegenheid krijgt de menschen te
overtuigen. Sor heeft geen bezwaar het adres
yan den inspecteur in t G.O. te behandelen.
Gaat men dien weg op, dan krijgt men er
echter zeker 20 en spr. oordeelde, dat daarom
dezen middag geen enkel adres in handen
van het O. O. kan worden gesteld.
De v o o r z i te r was het met den wet
houder eens. doch was persoonlijk over
tuigd. dat het salaris van den inspecteur voor
een plaats als Alkmaar aan den lagen kant
was
De heer S 1 e t s m a verstond het G. O. als
overleg en niet zooals de wethouder het uit
legde. Van overleg was er geen sprake De
zaak van den inspecteur en den adjunct
inspecteur loopt al veel langer. Zij zijn aan
het lijntje gehouden.
De heer Vogelaar concludeerde, dat
uit het gesprokene van dien heer Venneker
wel vast is komen te staan, dat de couranten
ondanks zijn tegenspraak juist berichtten,
toen zij mededeelden, dat er afspraken voor
belastingvei hooging en salariskorting waren
gemaakt. Voorts wijst spr. er op, dat de sa-
iarissen van de politie, bij de plooien en glad
strijken] buiten beschouwing zijn gelaten.
Een voorstel om het adres in het G. O. te
brengen is niet noodig. Formeel gaat het
vanzelfsprekend naar het G. O.
Weth. v. Slingerland erkende, dat er
van overleg in het G. O. geen sprake is, als
het college, met de zekerheid naar het 0.0.
gaat dat de korting 7,4 pet. moest zijn. Men
stond voor een buitengewoon geval, omdat
men met de belastingen tot het uiterste is
gegaan. Met den heer Vogelaar is spr. het
eens ten aanzien van zijn betoog over het
adres van den inspecteur, dat z.i. alsnog in
het G. O. moet worden bekeken.
heer Go vers wilde dit adres afzon
derlijk bekijken en er geen andere bijhalen.
Z.h.s. werdi daartoe besloten en de oijlage
aangenomen.
Verlaging gasprijzen.
B. en W. stellen voor, den gasprijs te ver
lagen voor verbruikers, die meer dan 10 M3
per maand gebruiken De gasprijs wordt,
naar keuze van verbruiker. 10 cent per M3
of 6,5 en 4 cent per M3. plus een vastrecht
per maand. Het vast recht voor hen, die
6 cent per M3. wenschen te betalen, bedraagt
voor hen, die 121 tot 180 M3. per jaar ge
bruiken, 40 cent per maand; voor nen, die
601 tot 900 M3. per jaar gebruiken 2.25
per maand; zij betalen voor het gas dan 5
cent per M3. en voor hen, die 1801 tot 2100
M3. gas per jaar gebruiken, 7.50 per
maand en zij betalen dan voor het gas
4 cent per M3.
Dit voorstel wordt gedaan om het gas te
latèn concurreeren met petroleum, hoewel de
voorgestelde tariefwijziging een inkomsten
derving van 25000 per jaar beteekent.
Weth. Bonsema stelde nog voor om in
de buitengemeenten ook de cent verschil voor
't verbruik over den muntmeter te laten ver
vallen. Dit kost 500. Z. h. s- werd dit goed
gevonden
De heer Vogelaar merkte op, dat het
verschil voor het verbruik bij den overgang
van de eene groep naar de andere tamelijk
groot is en vroeg een nadere toelichting.
Weth. Bonsema gaf dit toe. Voor som
mige groepen wordt de winst gering, doch
B. en W. gaan uit van de gedachte, dat
door den lagen prijs het verbruik zal toe
nemen.
Z. h- s. werd de bijlage vastgesteld
Verhuur gemeentegrond.
Voorgesteld wordt, om eenige gemeente-
landerijen, die nog niet verhuurd zijn, doch
waarvoor men thans huurders heeft gevon
den, van het tijdvak Kerstmis 1934 tot Kerst
mis 1935 te verhuren voor 1244.47.
Conform besloten.
Voorstel tot verhuur van een gedeelte
van de speelplaats van de voormalige
Gemeenteschool no. 4.
Voorgesteld wordt aan de Mij. Gouda
voor 50 per jaar een gedeelte van de
speelplaats van de voormalige gemeente
school no. 4 te verhuren om daarop een
verplaatsbare plaatijzeren garage te
bouwen.
Als voren.
De gasvergiftiging aan de
Bleekerskade.
Aan den Raad der gemeente zijn door het
raadslid der. heer A. Bakker de volgende
vragen gesteld:
Ondr rgeteekende, lid van Uw Raad, ve_-
zoekt aan B en W. de volgende vragen te
mogen stellen:
le. Hebben B. en W. kennis genomen
van het gasvergiftigingsgeval in een perceel
aan de Bleekerskade, alhier?
2e. Kunnen B. en W. mededeelen, of er
bij de ontsmetting, welke tevoren in het
bewuste perceel was geschied, wel de
noodige voorzorgsmaatregelen zijn ge
troffen
3e. Zijn B. en W. bereid, om, indien
noodig, voor dergelijke gelegenheden, voor
schriften te geven, om herhaling zoo moge
lijk te voorkomen, dan wel een onderzoek
in te stelle naar de wenschelijkheid om in 't
vervolg de ontsmetting van huizen recht
streeks door de gemeente te laten ver
richten
De voorzitter richtte een woord van
deelneming tot den heer Bulens en speciaal
tot diens vrouw, waarvoor de heer Bulens
dank bracht. Spr. deelde voorts mede, dat
de officier van justitie hem gemachtigd had
mede te deelen, dat het sectie-onderzoek van
dr. Hulst had uitgewezen dat de dood van
de slachtoffers naar alle waarschijnlijkheid
een gevolg is geweest van vergiftiging door
cyiaan-waterstofgas.
De heer Bakker betoogde, dat het nood
lottig bericht een gevoel van onveiligheid
had gebracht en verwees naar het oordeel
van dr. Heijermans in de Telegraaf, waaruit
hij concludeerde, dat men op andere wijze
moet ontsmetten.
Weth. Bonsema deelde mede, dat bij die
ontsmetting alle voorschriften van den mi
nister zijn opgevolgd. Dat het middel ouder-
wetsch is, betwijfelt spr. In alle plaatsen,
huiten Amsterdam, wordt het middel ge
bruikt en wat Amsterdam gebruikt, kan men
door de daar betrachte geheimzinnigheid,
niet te weten komen. Wanneer de gemeente
„Ik ben handelsreiziger", schrijft
Iemand ons, „en als ik er niet steed6 iets
voor inneem, heb ik door het voortdu
rend zitten in den trein steeds last van
constipatie. Kruschen Salts is het eenige
middel, dat hiervoor inderdaad goed
helpt en toch mijn werk niet stoort. Eiken
Zaterdagavond neem ik een groote dosis
Kruschen en op Zondag, als ik niet hoef
te werken, hebben de zouten hun uitwer
king. Op weekdagen neem ik direct na
het opstaan een kleine dosis. Den gehee-
len dag door moet ik in de weer zijn en
Kruschen is het eenige juiste middel,
dat me den heelen dag fit houdt. Ik heb
ook wel eens andere laxeermiddelen
geprobeerd, maar ik heb de ervaring,
dat deze óf wel onvoldoende waren 5f
te krachtig werkten." v. L.
Kruschen Salts is een natuurlijk re
cept om een inwendige lichamelijke zui
verheid te behouden. De zes zouten in
Kruschen sporen Uw afvoerorganen
-achtjes tot regelmatige werk'ng aan.
Zoodoende wordt Uw organis. e vrij ge
houden van alle onzuiverheden/welke,
indien ze zich kunnen ophoopen, den
algeheelen gezondheidstoestand schaden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a
0.90 en 1.60 per flacon, omzetbelas
ting inbegrepen. Let op, dat op het etiket
op de flesch, zoowel als op de buiten ver
pakking de naam Rowïitree Handels
Maatschappij, Amsterdam, voorkomt.
de ontsmetting had Verricht, zou niet anders
gehandeld zijn.
Naar groote waarschijnlijkheid heeft men
hier te doen met een zeer bijzonder geval,
door weersomstandigheden veroorzaakt. De
wettelijke voorschriften zijn, ook volgens
di. Degenaar opgevolgd. Van schuld is geen
sprake.
Natuurlijk zullen B. en W. nog na gaan,
wat gedaan kan worden, om veiliger mid
delen dan blauwzuur te vinden.
De heer Bakker dankte voor de in
lichtingen.
Van den heer Vo g e 1 a a r waren de vol
gende vragen ingekomen:
1. Hebben B. en W. kennis genomen van
de artikelen, in de plaatselijke bladen ver
schenen, betreffende de faillissementsaan
vrage ten aanzien van de N.V., welke het
zwembad in deze gemeente exploiteert?
2. Is het juist, dat het College van B. en
W., of een ambtenaar namens hen, zich met
deze kwestie heeft bemoeid en zoo ja, wat
was de aanleiding daartoe?
3. Hebben de bemoeiingen zich beperkt tot
pogingen om partijen tot elkaar te brengen,
of zijn van gemeentewege gelden verstrekt
tot het voldoen van vorderingen op genoemde
N.V.?
4. Zijn B. en W, van oordeel, dat de ex
ploitatie van het zwembad door de betrok
ken N.V. geen aanleiding meer zal geven tot
moeilijkheden, welke nadeelige gevolgen voor
de gemeente kunrleH hebben?
5. Zoo neen, welke maatregelen denken
B. en W. te nemen, om die gevolgen te voor
komen?
De heer Vogelaar beoogde slechts de
vragen te stellen om de gelegenheid te
scheppen inlichtingen te geven. Spr. besprak
hetgeen over het geval in bladen had
gestaan. De vraag is: Wat is de waarheid?
Weth. Bonsema was de bladen
dankbaar, dat zij aanleiding hebben gegeven
tot de interpellatie, omdat hij daardoor ant
woord kon geven.
Op vraag 1 antwoordde spr. bevestigend.
Op vraag 2 zeide spr., dat er een kwestie
loopende was tusschen een leverancier over
een te late uitvoering, waardoor de directie
meende een bedrag te moeten inhouden. De
leverancier riep de hulp in van een advocaat,
die meende het middel van een faillissements
aanvrage te moeten toepassen. Naar spr.
meening was dit niet het juiste middel om
een geschil op te lossen. De directie ver
klaarde, dat de leverancier zich niet aan een
mondelinge overeenkomst wilde houden. Wel
was hij bereid het mondeling overeengeko
men bedrag te betalen. Met de advocaat wil
de hij alleen met juridische biistand in ver
binding treden op spr. verzoek heeft mr.
Koelma zich bereid verklaard met den advo
caat van de tegenpartij te spreken. Hii kwam
tot een overeenkomst. De leverancier liet 400
gulden vallen en de directie betaalde 100
meer dan naar zij beweerde, mondeling was
overeengekomen.
Denzelfden middag maakte een plaatselijk
blad melding van de faillissementsaanvrage
en den volgenden dag berichtte het blad, dat
na publicatie van haar bericht betaling vo'g-
de. Dat was al voor de publicatie gebeurd
en de faillissementsaanvrage was ingetrok
ken.
De derde vraag was z.i. ingegeven door
insinuaties van een weekblad, dat men niet
tot leiddraad mag nemen om vragen tot het
college te richten, aangezien men dit dan wel
iedere week kan deen. Spr. gaf den raad in
overweging aan dit weekblad geen waarde
te hechten en deelde ter geruststelling aan
den raad mede, dat het geval de gemeente
geen cent heeft gekost.
In antwoord op vraag 4 zeide spr., dat de
moeilijkheden niet zijn ontstaan door de ex
ploitatie van het bad, maar door de oprich
ting. Er was nog een moeilijkheid met pen
anderen aannemer die ook is opgelost. Die
moeilijkheid ontstond doordat het bad meer
heeft gekost dan oorspronkelijk is gedacht.
Door diverse tegenvallers- heeft het 95.000
gekost, terwijl het geraamd was op 65.000.
n.1. 50.000 van de gemeente en 15.000
van de ondernemers, die er nu 45.000 in
hebben zitten.
Geroep: Ho, ho!
Wethouder Bonsema: Wij zijn alleen
garant voor de 50.000 en die moeten eerst
gedekt worden. Wij steken er geen geld meer
in en de ondernemers mogen niet eerder af
lossen voor de gemeente is betaald.
In de afgeloopen periode zijn er 240.000
baden genomen met een ontvangst van 7044
gulden. De uitg. bedroegen plm. 4700. zoo
dat er een exploitatiesaldo was van 3364,
waarmede de oprichtingskosten direct zijn
betaald.
Er is geen aanleiding om te veronderstel
len, dat de exploitatie niet goed kan zijn. De
cijfers wijzen uit, dat die gunstig is geweest
en de moeilijkheden zijn entstaandoordat
de bouw hoogere uitgaven vorderde dan was
geraamd.
De heer Vogelaar dankte voor de in
lichtingen. De indruk was gewekt, dat de ge
meente er geld had bij gelegd.
Weth. Bonsema: Door wie?
De heer Vogelaar: Dat komt er niet
op aan. Waneer de indruk is gewekt, dat de
gemeente geld heeft bijgepast, dan neem ik
de vrijheid om vragen te stellen. Wanneer ik
tegen had gestemd zou ik geaarzeld hebben
om niet van leedvermaak verdacht te wor
den. Nu ik voor heb gestemd, achtte ik mij
mede verantwoordelijk voor de tot standko-
ming van het bad. Door de verhoogde op
richtingskosten ben ik wel wat geschrokken
en ik hoop, dat de exploitatie in de toekomst
geen gevaar zal opleveren.
Weth. Bonsema zeide nog, dat hij al
leen maar bedoeld had niet te veel aandacht
te schenken aan het bedoelde weekblad, dat
iedere week wel iets heeft voor een schijn-
interpellatie.
De interpellatie werd hierop gesloten,
waarna de raad in comité ging.
RECTIFICATIE.
In het raadsverslag in ons vorig nummer
is gemeld, dat de heer C. Couwenhoven ge
kozen is tot regent van het Burgerweeshuis.
Dit moet zijn de heer E. Pauw.
LEZING A. L. CONTANDSE.
Waar het fascisme aan sterft.
Voor de Vrije Greep hier ter stede trad
gisteravond in de Dancing van de Harmo
nie op den heer A. L.Co ns t ands e uit
Den Haag, met het onderwerp: „Waar hel
fascisme aan sterft". De zaal was goed be
zet.
De heer A. V e r n e e leidde den spreker
met enkele woorden in, waarbij hij er op
wees, dat nog niet eerder de anarchisten al
hier in het openbaar spraken over het fas
cisme. Dat komt, omdat zij den tijd daar
voor nog niet gekomen hadden geacht. Het
gaat er nu om, aan te toonen, dat het fas
cisme, thans in zijn bloeitijd, de wereld niet
blijvend zal kunnen veroveren, omdat nu
eenmaal de vooruitgang niet te stuiten is.
Afkeurend sprak spr. nog over de hou
ding der a.r. kiesvereeniging ten aanzien van
het oranjekleurig biljet, dat op 7 Oct. bij de
burgerij in de bus werd gestopt. De Vrije
Groep had, omdat de kiesvereeniging den
raad had verzocht zulk verspreiding tegen
te gaan, haar uitgenoodigd tot een debat over
het in het biljet uitgesproken onderwerp. Er
was geen antwoord op gekomen, waaruit spr.
concludeerde, dat de verspreiders van het
biljet in het gelijk waren gesteld.
Hierna gaf spreker
het woord aan Constandse.
Deze begon met te constateeren, dat in den
laatsten tijd veel is gewijzigd in de wereld en
dat veel wenschen Jr verwachtingen ten op-
zi'echfe vananti-militairisme en andere idealen
onvervuld zijn gebleven, ja, zelfs is ten dezen
sterke teruggang te zien. De groepen van de
democratie verloren aan invloed en vandaar
dat de leiders grepen naar middelen om dien
verdwenen invloed terug te winnen en zoo
kwam men tot de dictatuur. Dezen gang
van zaken moet men laten uitzieken, de nor
male toestand zal vanzelf terug keeren.
Aldus de zielkundigen in hun oordeel over
de democratie dezer dagen. Maar zij ver
geten daarbij invloed toe te kennen aan de
economische omstandigheden. En dat is hun
groote fout.
Deze omstandigheden hebben een enormen
invloed op de geesteshouding van den
mensch, het is daarom noodig deze nader te
beschouwen, zei spr.
Het fascisme nader beziende, betoogde
spr., dat het niet, zooals andere partijen, een
vasten ondergrond heeft, geen ideologie. Het
heeft geen enkel nieuw idee, is in den waren
zin niet anders dan een nastreven van belart-
gen-politiek als men tenminste mag spre
ken van een politiek. Het zijn in de eerste
plaats de bezitters der productiemiddelen,
die Mussert volgen, en dan de intellectueele
en de handeldrijvende middenstanders.
Waarom volgen zij de wanhoop-politiek van
Mussert? Omdat zij voelen, dat hetkapita
listische productiesysteem bankroet gaat.
De productie is zoodanig, dat het kapita
lisme niet meer met succes kan voortbrengen,
tenzij men ruimschoots kan exporteeren.
Maar nu de kapitalisten in alle landen dat
willen, kan niemand meer exporteeren. En
als gevolg daarvan blijft men zitten mer
veel producten, die dan maar vernietigd wor
den. Ook koeien en pluimvee volgen op dien
weg der vernietiging. Uit dit alles blijkt, dal
het kapitalisme nog slechts een systeem voor
productievernietiging is.
Er ontstaat groot kapitaalverlies en daar
door komt wanhoop over de groote en kleine
burgerij, die dan den „eersten den besten
paljas" volgt en revolutionnair wordt.
Spr. constateerde, dat de productie en de
huizenbouw enz. zijn stopgezet, en hij zeide,
dat de kapitalisten thans parasitair zijn ge
worden en hun winsten eischen van het in
fabrieken enz. gestoken kapitaal.
Ook de handeldrijvende middenstand is
van productief parasitair geworden: er zijn
veel te veel winkeliers met als gevolg te
hooge prijzen, die ieder voor zich verplicht
is te vragen om te kunnen leven.
Dat er ook arbeiders tot het fascisme zijn
gekomen, is een gevolg van hun opvoeding
onder het kapitalistisch systeem. Zij beweren,
dat het hun slechts goed kan gaan als het
den patroon goed gaat en zij zijn al even
wanhopig als deze.
Het als geneesmiddel tegen de crisis aan
bevolen ontslag van de werkende vrouw
noemde spreker onzin. Er zijn hier te lande
30.000 werkende gehuwde vrouwen en on
der hen zijn zeker 10.000 kostwinsters. De
resteerende 20.000 leggen bij een aantal van
400.000 werkloozen weinig gewicht in de
schaal. Met het ontslaan van vreemdelingen
komt men er ook niet, want men zou dan
evenveel Nederlanders uit den vreemde terug
krijgen. Het al of niet dicht bevolkt zijn van
een land kan geen argument voor fascisme
opleveren, want elke voortbrenger is tevens
producent. Vandaar dat men kan waar
nemen, dat in het dunbevolkte Australië de
crisis erger is dan het dicht bevolkte Japan
Al deze argumenten, door spr. weerlegd,
bewijzen volgens hem, dat het fascisme niet
anders is dan een verzameling van holle
leuzen, redenen waarom het zich op den
duur niet zal kunnen handhaven hoog
stens voor eenige jaren.
Een werkelijke orde zal het fascisme nooit
kunnen brengen; slechts een tijdperk van
wetteloosheid en groote willekeur (spr. wees
o.a. op hetgeen 30 Juni in Duitsohland ge
beurde en op het ontbreken van een grond
wet daar te lande, met als gevolg zeer uit-,
eenloopende vonnissen van de rechtbanken
over eenzelfde soort rechtszaken. Voorts
haalde spr. vele voorbeelden aan van tegen
elkaar indruischende maatregelen van nazi-
leiders.) Dergelijke toestanden kunnen op
den duur niemand bevredigen, en het is in
Duitschland al zóó geworden, dat de mid
denstand den chaos inziet.
De leuzen van het fascisme moeten ieder
bevredigen, daarom worden programpunten
opgesteld om elke groep aangenaam te stem
men, maar noch het een noch het ander is
uitvoerbaar, alleen al omdat dit honderden
en nog eens honderden millioenen zou kos
ten. Men heeft dit in Duitschland gezien,
waar men voor allerlei producten en mate
rialen zooveel heeft uitgegeven, dat voor
dekking van de mark nog slechts 2 procent
aanwezig is. Er wordt nu geen geld meer
uitgevoerd, met als gevolg dat andere lan
den er niet meer koopen, zoodat de export
vrijwel is vernietigd.
In Italië is het al evenzoo: ook daar stij
ging van tekorten en vermindering van uit
voer.
Het is dus wel zeker, dat het in Neder
land ook zoo zou gaan, als het program van
Mussert werd uitgevoerd.
Spr. zag naar Frankrijk en merkte op, dat
in dat niet-fascistische land de werkloosheid
geringer is dan in Italië en Duitschland. In
andere landen is hetzelfde te zien.
In Duitschland heeft men niets kunnen
doen tegen cumulatie van inkomens, ofschoon
Hitier bij zijn optreden aankondigde geen
hooger inkomen te dulden dan 12000 mark.
Met cijfers toonde, spr. aan, dat inkomens
van 15000 tot 70000 mark veel voorkomen,
zelfs de ministers komen boven het maxi
mum, door Hitier genoemd. Hierbij steker,
de ontvangsten van de arbeiders en de werk
loozen wel droevig af, zooals spr. met cijfers
aangaf. De loondaling is in de laatste twee
jaar in vele bedrijven gekomen tot 30 per
en dan moet er nog een 20 pet. van de rest
worden betaald aan belastingen, terwijl bo
vendien1 nog een „vrijwillige" (d.w.z. ver
plichte) bijarage voro winterhulp komt.
Het een vierde deel van Duitschlands in
woners moet gesteund worden onder het fas
cistische regiem daarmee heeft dit zijn on
vermogen tot redding getoond.
Spr. wees nog op de nationalistische ge
dachte van het fascisme, terwijl het tevens
het imperialisme voorstaat. Ook hiermee
roept het de krachten op, die het wil vernie
tigen, wat zijn zeker einde beteekent. En dan,
ais het fascisme de vaderlandsliefde leert als
het hoogste, zal het einde van de koloniale
mogendheden moeten komen, omdat immers
de bewoners der vreemde gebieden, ook fas
cistisch geworden, de indringende fascisten
zullen verdrijven. Uitvoerig ging spr. op een
en ander in, concludeerende dat het fascisme
door de leerstellingen van nationalisme en
imperialisme in grooten tweestrijd komt.
Voorts wees spr. op de verafgoding van
Hitier in Duitschland, wat daar afgekeurd
wordt door de oprechte christenen, en op de
rassenleer bij onze oostelijke naburen (spr.
merkte terloops op, dat er geen Arisch ras
bestaat, slechts Arische talen zijn er).
Het fascisme ondergraaft de kerk, die, bur
gerlijk gesproken, de basis is van de gemeen-
schapi, en het ondermijnt daarmee tevens do
burgerlijke maatschappij.
Wanneer dan ten slotte het fascisme niet
kan bevredigen, noch de burgerij, noch de
arbeiders, noch de christenen, ontstaat er
een soort nervositeit, zooals in Duitschland
reeds valt waar te nemen. Men wordt
sociaal-beangst en er behoeft nog slechts een
paniek, te ontstaan om het fascisme te doen
ineenstorten. Zielkundig gesproken, wordt
de omwenteling voorbereid door het kweeken
van angst.
Alles te zamen gevat, zei spr., dat het
fascisme geen enkel probleem kan oplossen
en slechts van crisis tot crisis voortsukkelt
en een maatschappij, die niets anders dan
crisis kent en geen kans meer heeft op sociale
zekerheid, is onbestaanbaar.
Noch economisch noch geestelijk kan het
fascisme uitkomst brengen.
Na een korte pauze behandelde de heer
Constandse de vraag of het fascisme niet ook
zal stranden op de arbeidersklasse. Hij be
antwoordde deze vraag niet direct met ja,
omdat immers iri Duitschland en Italië de
arbeidersklassen het fascisme niet hebben
kunnen verhinderen, integendeel er door
omver werden geloopen. Dat was het ge
volg van het reformistisch karakter van de
arbeiders-organisaties, die poogden het kapi
talisme in stand te houden.
De arbeidersbeweging zal pas dan weer
een factor in de vernietiging van het fas
cisme worden, als zij geestelijk hooger is ge
komen en zich niet meer laat regeeren door
wat vroegere generaties hebben ingesteld.
Het kapitalisme kon bloeien zoolang er
van alles te kort was; door de industrialisa
tie is er te veel gekomen en in een maat
schappij waar overvloed is, kan het kapita
lisme niet meer bloeien. Dit moet door de
arbeidersklasse worden beseft en zij moet
begrijpen, dat het haar eigen belang en dat
van de menschheid verdedigt, als het 't kapi
talisme (en dan ook het fascisme) vernietigt.
De nationale traditie spreekt ook een
woordje mee, maar men overdrijve niet met
een al te hard wegloopen met de „tradi-
tioneele vrijheden" in Nederland. Immers de
liberale vrijheid bestaat nog slechts sinds
1848. Eeuwen lang heeft men niet anders
gekend dan vrijheid voor Calvinisten.
Intusschen ligt inderdaad de redding der
maatschappij in een nieuw systeem, dat uit
de bestaande logisch voortkomt: de socialis
tische. Men kan hierbij bedenken, dat het
principe van vrije overheidsdiensten reeds in
de huidige maatschappij aanwezig is (vrij
gebruik van scholen, wegen, veren, enz.)
Het is dus zóó, dat het socialisme, als het
er in slaagt de leiding der maatschappij te
krijgen, een uitbreiding van een en ander kan
brengen en ook het gratis verkrijgen van
levensmiddelen zou worden verkregen, als
er slechts geproduceerd zou blijven worden.
Spr. zette dit nader uiteen, concludeerende
dat het voor de wereld slechts de vraag js of
het mogelijk is een maatschappij te krijgen,
waarin ieder eten en een woning heeft. En
dat is mogelijk, zei hij, door juiste toepassing
van het socialisme, maar men moet de om
keering in den geest niet willen forceeren,
omdat zij niet anders is dan een evolutie.
Maar hoe het ook zij, wie in den geest a!
behoort .tot die nieuwe maatschappij, heeft
een sterken steun in den tegenwoordigen tijd
Het is slechts noodig, dat de minderheid, die
er aldus voorstaat, haar idealen propageert.
Zij heeft een historische taak te vervullen.
De heer V e r n e e bracht aan het einde
der vergadering den spreker dank voor zijn
betoog en wekte op tot propaganda.
LOONCONTRACT LANDBOUW-
BEDRIJF WIERINGERWAARD.
Na gehouden besprekingen tusschen een
looncommissie uit de afd. Wieringerwaard
van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw en de vertegenwoordigers der
moderne en chr. landarbeidersbonden, is
voor de vaste landarbeiders voor het tijdvak
1 Maart 1935 tot einde Februari 1936 een
collectief contract afgesloten, met een mini
mum-weekloon van 16. benevens vrije wo
ning, melk en aardappelland of aardappe
len. De arbeiders zullen een week vacantie
krijgen, met behoud van loon of een aantal
vrije Zondagen, als vergoeding voor Zon-
dagsarbeid. Overuren zullen met 40 cent
per uur worden betaald.
'T ZAND.
In een daartoe gehouden vergadering
in het café de Wit, is besloten tot oprich
ting van een afdeeling van den r. k. mid
denstandsbond in het bisdom Haarlem.
Staande de vergadering gaven zich 26 per
sonen op.
Als leden van het voorloopig bestuur wer
den gekozen de heeren L. Schilder, G. Zo
merdijk en C. J. de Wit.
29. Intusschen was er in Athene weer een trein uit
Duitschland aangekomen met een heele lading ge
leerden. Er waren ook twee geleerden bij, die de ge
woonte hadden om in de kranten te schrijven. Ze wa
ren nu hier gekomen om naar de Grieksche tempel
bouwvallen te kijken en daar ook wat over te schrij
ven*
30. Toen de geleerden zagen hoe Piet Prikkel en
Drein Drentel al die bouwvallen hadden toegetakeld,
schreven ze allemaal woeste artikelen voor de dag
bladen van de heele wereld. Daarin kopden de men
schen lezen dat het een schandaal was. De Grieksche
post had groote zakken voor alle stden, vol met brie
ven. Dat waren allemaal kwaaie artikelen van de
twee geleerden.
