DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het zilveren regeeringsjubileum van Koning George V. Indrukken uit het Saargebied. T>aqjdiiksch Overzicht Aan den vooravond van de stemming. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTENT IENi Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 rfwwvfe contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 10 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 12 Januari 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Engeland bereidt zich voor op geweldige festiviteiten. WARE BRITSCHE POPULARITEIT. Koning George van Engeland. Buitenland Dank van de K.L.M. Voor deelneming bij Uiverramp. NIEUWS UIT HF.T SAARGEBIED. „Politiek diplomatieke corres pondentie" in zake Saarrefe- rendum. Waf vandaag de aandacht trekt... De uitsla? wordt pas Dinsdag morgen bekend gemaakt. Parijs verwacht 40.000 refuge's uit Saargebied. HOE DE SAARLANDERS STEMMEN. De taak van voorzitters. de stembureau ALKMAARSCHE COURANT. Het is al gebleken, dat het Britsche natio naal gemoed ontvankelijk is voor de gedach te dat 1935 een nieuw en ook vooral een on gewoon jaar wordt. Men leeft in af wachting van 6 Mei. Hoop en vertrouwen zijn gezet op 1935, waarin 25 regeeringsja- ren van koning George V zullen worden vol tooid. Een mooi span jaren. Een aantrekke lijk jaarcijfer, 1935, zooveel ordelijker, zoo veel redelijker in zijn groepeering dan 1924, dat als jaar zoo jammerlijk en zoo om van te rillen was. Men heeft, met alle figuurlijke vrijheid gesproken, het jaar 1935 van stonde af aan aan het hart gedrukt. Het is het eigen, zeer bijzondere, Engelsche jaar geworden, niet te vergelijken met de 1935-en van andere naties. In den omgang met Engelschen, met Londenaars, kan men opmerken, dat hun stappen lichter, hun oogen blijer, hun hou dingen fierder en minder verontschuldigend zijn geworden. Als men niet met Engelschen te doen had, zou men zelfs een zekere uitda gendheid in hun aanblik meenen te bespeu ren; zooiets als „wie doet ons wat in 1935". De opbeurende mededeeling over terugkeer van welvaart en wederopleving van arbeid en groeiende geld-circulatie en opknappen den handel kunnen het fenomeen niet verkla ren; dat doet het vooruitzicht van het 25-ja- rig jubileum van den koning, dat aanleiding zal worden tot „het grootste Empire-festijn in de geschiedenis van het Britsche gemeene- best van naties". Het zijn de woorden van de Morning Post. Bij stukjes en brokjes worden plannen en regeling aan de openbaarheid prijsgegeven en met elk volgend nieuwtje, dat het beeld van bet festijn dat te komen staat kan aan vullen, kloppen harten warmer en wordt de verwachting spannender. De padvinders zul len op 6 Mei in den avond het gansche land met toortsen op hoogen grond ver lichten. De koninklijke Munt zal een herin neringsmedaille uitgeven, met de beeltenis sen van het koninklijke paar aan een zijde en een gezicht op Windsor Castle aan de ande re zijde. Het hoogtepunt van plechtigheid en schit tering zal worden bereikt wanneer de koning en de koningin op 6 Mei in optocht naar de kathedraal van St. Paul's zullen rijden voor den dankdienst. Later in de maand is er een speciale Empire^ :enst in de kathedraal van Canterbury. Een massale troepenschouw in Aldershot en een even massale vlootrevue te Spithead staan op het program. Het is onver mijdelijk, dat de zee-, land- en luchtstrijd krachten het belangrijkst aandeel zullen heb ben in de vieringen en men hoopt, dat afdee- lingen van strijdkrachten in de Dominions en Bezittingen aan de parades kunnen deelne men. Dit laatste kan onder de alsnog benar de financieele omstandigheden in eenige na- ïies van het Empire niet vanzelfsprekend worden geacht. De gemiddelde burger heeft zijn hart niet zoozeer gezet op de strikt officieele uitingen van feestelijkheid als op de plaatselijke fees ten, die op initiatief van vroede vaderen en burgers zullen worden georganiseerd. In dit opzicht kan men wedijver tusschen steden en dorpen tegemoet zien in betuigingen van aanhankelijkheid aan het huis Windsor, een wedijver, die zich belooft te weerspiegelen in den opzet der festiviteiten. Er is bereids gezinspeeld op concessies aan feeststemming, welke feestvierders in alle la gen der samenleving in vele dagen van de jubileum-maand met recht zullen kunnen doen zingen „we won't go home till mor ning", hetgeen het Engelsche equivalent is van het Hollandsche „wij gaan nog niet naar huis, nog lange nietEn Londen krijgt een extra bloementooi. De tulp wordt de bloem van het jubileum. De Londensche parken krijgen er 200.000 van in 200 varië teiten. De Britten mogen dit zilveren jubileum hun bloedeigen feest noemen, zij kunnen niet, en zij zullen niet willen verhinderen dat de rest van de wereld het meeleeft, zelfs geen gewoon koninklijk jubileum. De 25 jaren re- geering van koning George V hebben waar lijk wereldschokkende gebeurtenissen ge bracht en weerstaan. Het is overbodig ze op te sommen. Ze mogen korter of langer gele den zijn maar haar hevigheid heeft ze versch gehouden in benauwende herinnering. Kei zers en koningen hebben hun luister zien vergaan tegelijk met hun monarchieën. Van de trotsche heerschers die in het begin van de eeuw koningin Victoria vergezelden op haar jubileumstocht naar St. Paul's, is er nog slechts een in leven; sleept zich voort in ballingschap. Erger, van de oostgrens naar de oostgrens van Azië, van Messina naar Archangel heeft de boven allen staande koning plaats moeten maken voor den despotischen partij-dictator. En millioenen menschen in Europa zijn te ruggevallen in een gemeenschapsbestaan als dat der middeleeuwen, waarin de uiting van een onafhankelijke gedachte een doodvonnis kan worden. Alleen van alle groote mogend heden is Engeland in het gezelschap kunnen blijven van die standvastige, rustige en in haar bescheiden gang door de geschiedenis zoo zekere kleine monarchieën, gelijk Neder land, België en de Scandinavische landen. Men mag zich afvragen of de wereld ooit een vorst heeft gekend, die in een kwarteeuw van zijn regeering zulke „stuiptrekkingen van den wereldreus" heeft meegemaakt. Voor koning George is de beroerte van een wereld deel geëindigd met een jubeljaar, waarin zijn onderdanen beloven te getuigen, dat zijn troon steviger staat dan ooit met een troon in Engeland het geval is geweest. De les schijnt te zijn, dat het constitutioneel karak ter van een monarchie aan die monarchie en het hoofd er van een onaantastbaarheid ver leent, welke tegen de hevigste ontwrichtin gen bestand is. De persoonlijkheid van ko ning George heeft ita hooge mate bijgedragen tot den durenden groei Yan zijn populariteit. De voorbeeldige nauwgezetheid waarmede hij de traditioneele staatsregeling van het land eerbiedigt en van den aanvang af heeft geëerbiedigd, heeft al het republikeinsche ge voel dat zelfs tegen het einde der vorige eeuw ruim in de bevolking en bij politieke leiders aanwezig was gedood. Geen la- bour-leider, die prijs stelt op de politieke waarde van zijn partij, zou zich kunnen wa- fen aan misprijzende opmerkingen over het oningschap, aangenomen dat zijn hart ze zou kunnen ingeven, hetgeen bijna ondenk baar is. De begrensdheid van de Engelsche monarchie, gebaseerd op den wensch der be volking, en in niet mindere mate de wijze waarop de koning zijn positie opvat zijn oorzaak, dat straks heel Groot-Britan- nië met vervoering zal jubelen over het feit, dat zijn koning George V een kwarteeuw lang heeft geregeerd. (Van onzen bijzonderen correspondent.) Saarbrücken, Donderdag 10 Januari. De voorstanders van den Status Quo schijnen nu pas den tijd gekomen te achten, zich wat meer te roeren. Gisteren tenminste hebben leden van het Eenheidsfront gepro beerd propaganda-nummers van de Saarpost te verspreiden in het gebouw van het Duit- sche Front. Dat zij niet in het gebouw wor den toegelaten spreekt van zelf. Zij zijn toen in den voortuin te keer gegaan, waar zij ge stoord werden door het Ueberfallkommando van de stadpolitie De commandant van de Saarpolitie, de Engelschman Hennesy en de commandant van de stadpolitie, de Zweed Lie, zijn persoonlijk ter plaatse geweest om een onderzoek in te stellen naar deze on regelmatigheden. Het resultaat was, dat 7 der onruststokers in hechtenis genomen wer den. Volgens het Duitsche Front was de bedoe ling van het geheel, een relletje te veroor zaken. Verder hebben zij vannacht om half een hun stem laten hooren in de binnenstad. Om streeks dien tijd kwam een gedeelte van de Zuid-Amerikaansche stemgerechtigden in Saarbrücken aan. Toen zij het stationsge bouw verlieten, werden zij ontvangen door een groep eenheidsfronters die aanhoudend in spreekkoor riepen: Status Quo! Dit geroep werd ook nog enkele keeren afgewisseld met het zingen van de Internationale. Vaag kon men daartusschendoor enkele Duitsche na tionale liederen hooren, maar de tegenstan ders schenen niet in voldoende aantal aan wezig te zijn om de Status Quolers te over stemmen. Zeer spoedig was er politie aan wezig, die hun optreden echter voorloopig beperkten tot toekijken en te probeeren de massa in beweging te krijgen. Het ge schreeuw bleef nog eenigen tijd aanhouden, waarna men zich in gesloten gelederen naar de binnenstad begaf. Voor het echter tot ver dere demonstraties kon komen, kwam een Ueberfallkommando ter plaatse, die de menigte uiteen dreef. Het heele geval wik kelde zich nogal rustig af. zoodat het niet tot eigenlijke onregelmatigheden gekomen is Deze gebeurtenissen wijzen er intusschen wel op, dat degenen, die de optimistische gedachte koesteren, dat het tot den stem mingsdag en op dien zelf wel rustig zal blijven, hoogstwaarschijnlijk geen gelijk zul len krijgen. Den laatsten tijd heb ik trou wens ook al verschillende menschen gespro ken, die daar niet zoo gerust over waren. Kijk maar eens wat een haar het geschee'd heeft bij de aankomst van de Zuid-Amerika nen, of er was herrie gekomen, zei een van hen. En inderdaad, als de politie niet zoo spoedig aanwezig was geweest, hadden de beide partijen elkaar ongetwijfeld in de haren gevlogen. Nog steeds doen geruchten de ronde, dat er een samentrekking van Fransche troepen plaats heeft aan de Lotharingsche grens, hoewel van Fransche zijde iedere troepenbe weging is ontkend. Dan is er nog een ge rucht, dat Woensdagnacht in verschillende plaatsen op den linker Saaroever telefoonlei dingen zijn doorgesneden door communisten en dat tegelijkertijd een troep Lotharingsche communisten over de grens zijn gekomen en vlugschriften voor den Status Quo hebben verspreid. Men spreekt van een groote voor uit op touw gezette actie vanuit Frankrijk, die mogelijk zou zijn gemaakt door een terugnemen van de Landjager grensbewa- king door de regeering van het Saargebied Die actie zou den geheelen linker Saaroever moeten bewerken om voor den Status Quo te stemmen. Trouwens geruchten vinden hier een vruchtbaren bodem, het wemelt van geruch ten en een ieder doet er natuurlijk het zijre bij. Het beroemde zwarte potlood en de ver schillende ongeldig verklaar-stemmen bij de voor-stemming worden hier door een ieder druk besproken, waaraan de Duitsch ge zinde pers druk meedoet Intusschen schijnt het Duitsche Front reeds verschillende klachten ingediend te hebben bij de stem mingscommissie. Vanmiddag zijn weer een groep stemge rechtigden uit het buitenland in Saarbrücken aangekomen en er was weer een groote poli tiemacht op de been. Bereden Landjager in hun geel-groene uniformen en blauw-geuni- formeerde stadspolitie krioelden in de straten in den omtrek van het station en hoewel men natuurlijk de toegangswegen naar het sta tion niet geheel kon afzetten, werd er toch zoo gezorgd dat zich niet meer zulke groote menschenmassa's konden vormen als de vorige keer. De Landjager begaven zich met paard en al op de trottoirs en de stadspolitie maanden ieder aan tot doorloopen. Het Ueberfallkommando was natuurlijk ook aan wezig, terwijl de commandant van de politie in Saarbrücken, de zweed Lie, zelf alles regelde. Toch werden de buitenlanders met ovatie's begroet en het „Sieg Heil" was niet van de lucht. In den nacht was een eere poort opgericht tegenover het station, waar op te lezen stond: Hartelijk welkom in het vaderland Toen men onder die poort door ging, werd overal onder het brengen van den Duitschen groet het volkslied gezongen en was ieder weer zoo enthousiast als het maar zijn kon. Doordat de politie echter goe de voorbereidende maatregelen had getrof fen, kon men voorkomen, dat de betoogingen al te lang duurden en een te massaal karak ter kregen. Nog lang bleef de politie ter plaatse en stilstaande menschen werden niet geduld. Ook werd nog een heelen tijd door de stad gepatrouilleerd en kregen drukke kruispunten een speciale bezetting. Waar kleine groepen demonstranten ook nu De Directie der K.L.M. verzoekt ons het volgende te plaatsen „Bij de ramp van de „Uiver" hebben wij van vele zijden hartelijke betuigingen van deelneming ont vangen, welke in de eerste plaats uitgingen naar de nagelaten betrek kingen van passagiers en bemanning. Door den omvang van deze deel neming is het ons helaas onmogelijk een ieder persoonlijk hiervoor dank te zeggen. Wij zijn echter zeer dank baar, dat wfj door middel van de pers hiervoor onzen oprechten dank mogen betuigen aan allen, die in deze moeilijke uren met de K.L.M. medeleefden en zulk een warme belangstelling aan den dag legden. Uit al deze brieven en telegram men is ons gebleken, dat Nederland en Indië niet alleen in uren van wel slagen, doch ook in tijden van rouw de K.L.M. steunen. weer door de stad kruisten, werd hen be volen uiteen te gaan, wat hier en daar eenige strubbelingen gaf. Enkele groepen namen zelfs een dreigende houding aan en over stemden de aanmaningen der politie met ettelijke Heii's. Echter was blijkbaar order gegeven niet te snel daadwerkelijk op te treden, er werd ten minste door het gezag een uiterste lankmoe digheid getoond, waardoor bereikt werd, dat alles na verloop van tijd vanzelf dood bloedde. Toch was het een opmerkelijk feit, dat overal op kruispunten van wegen groep jes menschen tijdenlang bleven staan wach ten of er nog niet iets gebeurde. Vandaag kon men voor de eerste maal overdag mariniers in Saarbrücken's straten zien loopen. Daar zij nachtoefening gaan houden, waren zij namelijk vrij gelaten. Heelemaal vrij in hun bewegingen zijn zij echter nooit, zoo mochten zij maar in één café in de stad komen en lieten zij het dan ook bij een kijkje nemen en een paar inkoo- pen doen. Het verbod van Hitier blijkt de meeste Saarlandsche meisjes wel wat zwaar op de maag te liggen, men houdt er zich tenminste niet overal aan. Onze jongens kenden het consigne echter en hoewel het waarschijnlijk een Tantalus kwelling voor hen was, rea geerden zij zelfs niet op de liefste glimlach. Hedenavond werd om ruim half acht de extra trein met Nederlandsche stembureau voorzitters verwacht, het is echter nog ruim acht uur geworden Op het perron heerschte een gezellige drukte van belangstellenden en voerde de Nederlandsche taal de boventoon. De verschillende hier aanwezige Nederlan ders gaven bijna allen acte de présence de officieren der mariniers die buiten dienst waren, hadden zich bijv. allen stationwaarts begeven, terwijl ook een detachement mari niers aanwezig was de verschillende pers vertegenwoordigers en een klein legertje fotografen bevolkte verder het perron. Toen eindelijk de trein arriveerde, was het natuurlijk een drukte van belang en werden de wachtenden opgenomen in een golf van Nederlandsch sprekende lieden. Overal klonken begroetingen en vormden zich groep jes van oude en nieuwe bekenden. Voor lan ge gesprekken werd echter niemand den tijd gelaten, daar de heeren zoo spoedig mogelijk naar hun diverse hotels werden getranspor teerd Door zich te melden bij de verschillen de bordjes, die de stern-kringen aanduidden, werd het gezelschap gescheiden. Buiten het station stonden nog verschei dene belangstellenden te wachten, maar veel v/as er voor hen niet te zien, daar er geen grootsche intocht werd gehouden, maar de heeren in groepjes naar hun hotels vertrok ken. In een artikel over het einde van het Saar- testuur schrijft de Politisch Diplomatische Korrespondenz: De houding van Duitsch- land nopens de Engelsche invitatie deel te nemen aan een Volkenbondsraadsbijeenkomst, kon slechts gelijk zijn aan die van verleden jaar, daar de principieele kwesties, welke aanleiding gaven tot het uittreden van Duitschland uit den Volkenbond, nog onop gelost zijn. Overigens is, zooals de ondervinding in 't laatste jaar bewijst, de samenwerking van Volkenbondsinstanties met de Duitsche re- Het zilveren ambtjubileum van koning George in Engeland. (Dag. Overzicht). In Amerika is een neger gelyncht. (Buitenland). Een olietankschip in de haven van Newark in brand gevlogen. (Buiten land). Strenge vorst in Ita'ië. (Buiten land). Wanhoopsdaad van een moeder; zij werpt te Eernevvoude (Fr.) haar kinderen tijdens een brand uit het dakvenster. (Binnenland). Verschenen is een wetsontwerp tot wijziging van de Pensioenwet voor de spoorwegambtenaren van 1925. (Binnenland). Een felle brand te Barendrecht. (Binnenland). Kind te Someren (N.-Br.) in teil kokend water gevallen en over leden. (Binnenland). Bewapening spoorwegpersoneel tegen overval op stations. (Binnen land). Groote brand te Zwolle in het ge bouw der Overijsselsche waterlei ding Mij. (Binnenland). Lloyd George, de eeuwige rebel. (Buitenland). Uit het parlementaire leven- (Ar tikelen). „Het Duitschland van tegenwoor dig", lezing van Dr. W. van Raven- steyn te Bergen. (Provincie). Schouwburg-bioscoop-zwembad ingetrokken; overdekt zwembad ge handhaafd. (Stad). (Zie verder eventueel laatste berichten). geering in alle voor Duitschland en het Saargebied belangrijke kwesties, wel moge lijk, zonder dat een Duitsche gedelegeerde in den Volkenbondsraad zit. Tal van politieke en technische kwesties, welke verband houden met de stemming en den terugkeer bij Duitschland, waarvan de vergaande voorbereiding in het algemeen belang van de wereld is, werden met actieve medewerking van Duitschland te Genève en te Rome geregeld. Daarom is de Duitsche opvatting natuur lijk, dat het liquidatiestadium na de stem ming, vooral in het belang van de Saar- bevolking, slechts van korten duur mag zijn, zooals ook in het Fransche memorandum van 31 Augustus 1934 wordt erkend. Spoedige afwikkeling van alle nog open kwesties, welke slechts van teehnischen aard zijn, is zeer zeker moge'ijk, waarbij het aan de medewerking van Duitschland niet zal ontbreken. De stemmingscommissie deelt mede: Om technische redenen zal de stemmentel ling eerst Maandag om 17 uur aanvangen. Verwacht wordt, dat het bekendmaken van den uitslag op zijn vroegst Dinsdagmorgen om 7 uur geschieden zal. Het is waarschijn lijk dat het resultaat per radio om 8 uur zal worden uitgezonden. Volgens Le Temps worden in Frankrijk 40.000 personen verwacht, die in geval het Saarplebisciet ten gunste van Duitschland zou uitvallen, naar Frankrijk zouden uitwij ken. Deze vluchtelingen zullen dan over ver schillende departementen worden verdeeld. De buitenlanders, die als voorzitters van stembureaux in het Saargebied zijn benoemd, hebben tijdig genoeg voor een grondige stu die de nauwkeurige studie en tot in details uitgewerkte bepalingen ontvangen, die voor de volksstemming gelden en waarin nauw keurig hun taak als voorzitter van een stem bureau is omschreven. Behalve de strenge bepalingen voor de orde in de stemlokalen wijken de voorschrif ten voornamelijk op nog een viertal punten af van de algemeen gelaende regeling, waar aan de Nederlandsche voorzitters, die groo- tendeels ook in Nederland dikwijls de func tie van voorzitter van een stembureau hebben waargenomen, in dit glval gewenscht zijn- Bij de huidige volksstemming heeft de voor zitter van een stembureau in de eerste plaa'S de taak zijn medeleden voor den aanvang van de werkzaamheden te beëedigen, een be paling, die in Nederland onbekend is. .Ten

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1