DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De dreigende mijnwerkersstalcina in België. No. 25 Woensdag 30 Januari 1935 137e Jaargang Qxiqdiiksch Naar aanleiding van regeeringsmaatregelen inzake werkloosheid en pensioenen. Moeilijke dagen voor België. ïBuUentaiid DE JAPANSCHE ACTIE IN CHINA. VOORLOOPIG BESTUUR VAN HET SAARGEBIED. DE A.S. BESPREKINGEN TE LONDEN. PRESSARD OVERLEDEN Wat vandaag de aandacht trekt (Zie verder eventueel laatste berichten). ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke rerfel meer f contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v'h. HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. In een vorig overzicht, nu enkel weken geleden geplaatst, schrevei wij, dat bij de heerschende politiek* verwildering het bijna niet anders kon, of België ging moeilijke dagen tegemoet. En reeds r.u afgaande op verschillende berichten en mede- deelingen zou men kunnen zeg gen, dat die moeilijke dagen al zijn aangebroken. Men denkt maar aan de dreigende algemeene mijnwer kersstaking, waarover gister en hedenmorgen een telegram binnen kwam, vermeldende, dat de centrale commissie van mijnwerkers besloten heeft, een buitengewoon mijnwer kerscongres bijeen te roepen in be gin Februari, teneinde te beraad slagen over den toestand en zoo noodig alle schikkingen te treffen met het oog op een algemeene mijn werkersstaking per 4 Februari a.s. Inderdaad, de nationaal-socialistische mijn werkerscentrale heeft besloten, per 4 Fe bruari een algemeene mijnwerkersstaking uit te roepen, indien het decreet van de regee- ring, genomen op grond van de volmachts- wet, waarbij het mijnwerkerspensioen wordt verminderd, niet wordt herroepen. Het is op dien datum, dat ook de nieuwe regeling voor den werkloozensteun ingaat. Het is bekend, zoo schrijft onze Brusselsche correspondent, dat de regeering een deflatie- politiek voert. Zij wil de goudparigheid handhaven en streeft naar vermindering van de duurte, door allerlei maatregelen en naar een begootingsevenwicht door bezuinigin gen. Dit begrotingsevenwicht is, voor dit jaar, niet bereikt, maar de raming is eerlijk en het is te verwachten dat d e werkelijkheid beter zal zijn dan de vooruitzichten en dat de begrooting practisch wel sluiten zal. Het komt slechts aan op eenige millioenen. Doch de bezuinigingen omvatten ook de loonen. De duurte is, onbetwistbaar, verminderd in België, vergeleken bij enkele jaren terug, maar de loonen zijn in een grootere verhou ding gedaald. En de laatste loonsverlaging voor het personeel in openbaren dienst heeft tot ernstige misnoegdheid aanleiding ge geven, vooral daar de loonen van tientallen kleine categorieën bedienden werkelijk niet meer te verhinderen waren. Zoo is het mo gelijk geweest, dat te Brussel een bttooging is gehouden tegen de loonsverlaging Verder is er de pijnlijke kwestie van de werkloos heid. De regeering bestrijdt deze door een nieuw programma van werkverschaffing, doch zij heeft ook een geheel nieuwe op vatting van den werkloozensteun. Volgens haar moet gebroken worden met de methode geld te geven zonder tegenprestatie Zij heeft een stelsel uitgedacht, waarbij de openbare besturen van de steuntrekkenden werk kun nen eischen. Dit werk zou vergoed worden tegen een eeniigszins lager laan dan ge woonlijk wordt betaald, doch het aantal uren werk zou slechts zooveel bedragen, als in verhouding tot het betaalde loon redelijk is. Hierbij wordt gestreefd naar vermijding van het misbruik, dat sommige werkloozen liever wat minder ontvangen en niet werken, dan werken en wat meer ontvangen. Verder wil de regeering de werkloozen eenige bezigheid verschaffen. De regeering heeft tevens in haar bezuinigingsmaatregelen een verlaging betrokken van de mijnwerkers- pensioenen, met 5 tot 18 t. h. Een gehuwd mijlnwerker ontving tot dusver een pen sioen van 7080 fr. per jaar. Een boven- grondsch arbeider ontvangt echter slechts 4780 fr. Het is tegen deze maatregelen dat de agitatie voornamelijk van de socialisten gaat. Het is nu de vraag of deze socialistische agitatie de regeering zal doen vallen of niet. Wij meenen het niet, tenminste er zijn aanwijzingen, dat de regeering eerder ge neigd is door onderhandelingen eenige ver zachting toe te staan van de jongste maat regelen. Bij de opening van het parlement is heden door de socialisten een verzoek tot interpellatie van de regeering ingediend Het is te verwachten dat de regeering op haar meerderheid zal kunnen rekenen. De Borinage. Er blijft natuurlijk de Borinage. Het is echter totaal verkeerd deze mijnstreek als een tweede Asturië voor te stellen. Het pro bleem van de Borinage is jaren oud. Wij kennen de streek vrij goed, doordat wij er tientallen keeren zijn geweest bij mijnram pen, stakingen enz. Zij staat steeds aan het hoofd, als het er om gaat hevig en radicaal te zijn. Doch de atmosfeer kunnen wij niet beter schilderen dan door een geval dat wij meemaakten in 1932, bij de revolutionnaire mijnwerkersstaking. Te Quaregnon was de stemming tegen de gendarmen zeer gespan nen. De bevolking zocht slechts een gele genheid om tot een algemeen gevecht te komen. Wij troffen de gendarmen aan, een 300-tal. ingekwartierd in verschillende ge bouwen langs den rijksweg naar Bergen (Mons). Slechts onder leiding van den hoofdman der socialistische vcrweergroepen, Plumat, konden wij het wagen midden in den nacht in de mijnwerkersgemeente door te dringen. De straten waren opgebroken, barricades waren opgericht, de straten lagen vol gebroken fiesschen, de riooldeksels waren opgelicht, onzichtbare stalen diaden over de straat gespannen enz Kortom, men had zich een waren burgeroorlog gedacht. Alles was stil in de hoofdstraat, en men zag er geen mensch. Doch in de belendende straten zaten tienduizend mijnwerkers nter- gehurkt, in afwachting om op het eerste sig naal, de verwachte gendarmen te lijf te gaan Maar de gendarmij kwamen niet. Zij wisten wel beter. Doch liet spelletje van de barri cades was voor de arbeiders een afleiding geweest, 's Anderdaags verschenen er gen darmen in de straten en wera een 100-tal arbeiders verplicht de straten schoon te maken. De ondergrond van de beweging. De ondergrond van de beweging is nu wel ernstiger. Verschillende werklieden- groepen hebben ernstige bezwaren doen gelden. Verder is het een feit dat van de ruim 30.000 mijnwerkers 10.000 werkloos zijn en de anderen slechts een viertal dagen per week werken. Zij kunnen dus bezwaar lijk veel verliezen. De opofferingen moeten door hen waarlijk zwaar worden gevoeld, meer dan in de andere mijnbekkens. Hun toe stand is hopeloos, omdat het bekken econo misch geen uitkomst meer heeft. Maar dat is niet van vandaag. Het is deze hopeloosheid die een gevaar vormt, en die er geen rekening mee kan hou den, dat de kas voor de mijnwerkerspensioe nen een tekort heeft van 30 millioen. Doch het is waarschijnlijk, dat, door verstandig op te treden, en door tegemoetkomingen, de re geering de uitbarstingen zal weten te voor komen van een staking, welke, indien zij toch moest uitbreken, onbetwistbaar door harde middelen zal worden bestreden. De regee ring heeft geleerd door de les van 1932, die haar toen evenzeer heeft verrast als de socialistische leiders zelf. Sedert lang zijn militaire maatregelen genomen om elke re volutionnaire actie te onderdrukken, ook met geweld, en de p— incie-gouverneurs hebben nu het recht, op grond van de wet, op te treden in de plaats van de burgemeesters, allen socialisten, die reeds hebben geweigerd de wetsbesluiten toe te passen. Zoodat nau welijks kan worden geaarzeld op de vraag wie de overwinning zou behalen, indien het tot een staking komt. vooral daar in dit ge- wal, door haar politiek karakter in 1932 ging het om de loonen de openbare mee ning niet onverdeeld aan de zijde der mijn werkers zal staan. Uit Chineesche bron wordt medegedeeld, dat de Japanners hun opmarsch in de pro vincie Tsjahar hebben gestaakt. In de streek van Koejoean en Toentjatse zijn de Japan- sche troepen zelfs een stuk teruggedrongen. De onderhandelingen. De Chineesche militaire attaché te Tokio heeft een onderhoud gehad met den Japan- schen minister van oorlog Hajashi naar verluidt over de gebeurtenissen aan de Mongoolsche grens en over de aanstaande conferentie tussehen den Japanschen militai ren attaché te Nanking generaal Soezoeki en maarschalk Tsjang Kai-sjek. In officieele kringen te Tokio ziet men met groote spanning het resultaat van de eerste bespreking tussehen den Japanschen mili tairen attaché, generaal Soezoeki, met maar schalk Tsjang Kai-sjek tegemoet. Soezoeki, zoo verklaart men, houdt Tsjang Kai-sjek voor den bezitter van de feitelijke macht in China. Hij alleen zou daarom de anti- Japansche beweging kunnen tegengaan. Naar aan de pers te ontkenen valt, zou Soezoeki te Nanking moeten eischen, dat men tot een algemeene politieke overeen stemming zou komen, die op economisch ge bied den invloed van het Europeesche en Amerikaansche kapitaal zou uitschakelen. De chef van den staf van het Japansche Kwantoengleger, generaal Nissio, heeft de pers medegedeeld, dat de onderhandelingen over de bijeenrceping van een conferentie in China ter bespreking van den toestand in Tsjahar moeilijkheden ondervinden, en daar door vertraging lergaan. Een vrij schrokkig program van een Japanschen journalist. De politieke medewerker van de Mainitsji, te Osaka schrijft nopens de militaire vraag stukken, die Japan in het Verre Oosten heeft op te lossen, dat Japan wenscht, dat China zich zal verplichten, geen beroep te doen op den Volkenbond en zich zelfs uit dien Bond terug te trekken. Ook verklaart deze corres pondent met groote beslistheid, dat Japan wenscht, dat de Europeesche en Amerikaan sche militaire adviseurs in China worden teruggeroepen en worden vervangen door Japansche adviseurs. Ook wil Japan de vorming van een „blok" van China, Japan en Mantsjoekwo. Jap^n is bereid aan China krachtigen financieelen steun te geven bij de vorming van zoo'n blok. Mede schrijft deze medewerker, dat Japan bereid is, om zonder zwarigheid een overeenkomst aan te gaan, analoog aan het protocol, dat de betrekkin gen tussehen Japan en Mantsjoekwo regelt. De moeilijkheden met Rusland. De verklaringen van Molotof, voorzitter van den raad van volkscommissarissen der Sowjet-unie, over de Russische politiek in het Verre Oosten, in het bijzonder ten aan zien van Japan en Mantsjoekwo, zijn in Ja pansche officieele kringen zeer koel opgeno men. Bepaaide uitlatingen van Molotof over de Japansche buitenlandsche politiek wor den door deze kringen van de hand gewezen. De uitlating van Molotof, als zoude Japan openlijk over een oorlog met Sowjet-Rusland spreken, wordt als onwaar aahgemerkt, daar de Japansche buitenlandsche politiek de noodzakelijkheid van vriendschappelijke be trekkingen met Rusland op den voorgrond had gesteld. De mededeeling van Molotof, dat Rusland zich in het bijzonder aan de grenzen in het Verre Oosten wapent, heeft Japan niet ver rast. Juist deze bewapening van Sowjet-Rus- land echter heeft een gespannen situatie ten gevolge gehad. Aan de grens van Buiten-Mongolië Reuter meldde gister uit Tokio: Een Mantsjoerijsche patroelje onder Ja- pansch bevel is ten Noorden van de rivier Tsjal Kargol, die uitstroomt in het Boeïr- meer, op bereden Mongo'en gestuit. Er volg den korte besprekingen, die echter werden afgebroken De Mantsjoerijsche patroelje is met eenige verliezen teruggetrokken. Later hebben de Mantsjoerijnen een verte genwoordiger naar de Mongolen gezonden met een brief, waarin ontruiming van de streek werd gevraagd. De Mongo'en hebben den brief verscheurd terug gezonden en nemen thans, na versterkingen te hebben ge kregen, een dreigende houding aan. Mantsjoerijsche versterkingen zijn uit Hailar onderweg. De wet inzake het voorloopig bestuur van het Saarland bepaalt het volgende: Aan het hoofd van het bestuur van het Saarland staat tot aan de aansluiting bij Duitschland de rijkscommissaris voor de inschakeling van het Saarland met domici lie in Saarbrucken. Hij wordt benoemd door Hitier. Hij is de permanente vertegen woordiger van de rijksregeering in het Saarland, en heeft tot taak zorg te dragen voor inachtneming van de door Hitier opgestelde richtlijnen der politiek. Hij kan zich door alle instanties van zijn ressort doen inlichten en in gevaar voormopig ver ordeningen uitvaardigen. In de hem toegewezen gebieden vertegen woordigt de rijkscommissaris justitieel en extra-justitieel liet rijk. Hij zal worden ter zijde gestaan door een regeerings-pres:dertt als algemeen vertegenwoordiger en de noo- dige rijksambtenaren. Alle bestuursgebieden vallen onder hem, voor zoo ver zij niet on der de bevoegdheid geplaatst zijn van de centrale rijksoverheid of uitdrukkelijk toege kend zijn aan andere autoriteiten. De rijksminister kan in overeenstemming met den rijksminister van binnenlandsche zaken afwijkingen bevelen. De rijkscommis saris oefent zijn werkzaamheden uit onder leiding van de rijksministers en onder dienstcontrole van den rijksminister van binnenlandsche zaken. De verschillende overheidsinstellingen in het Saargebied worden rijksoverheden en rijksinstellingn. De daaraan verbonden ambtenaren worden rijksambtenaren. De leeraren aan openbare scholen heb ben de rechten en plichten van rijksambte naren. Een groot aantal bureaux, gerechtshoven, etc. wordt opgeheven. De bevoegde rijks ministers bepalen in welken omvang het tot dusverre in het Saarland geldende recht buiten kracht treedt, in welken omvang het in het rijk geldende recht daarvoor in de plaats komt en welke wijzingen zullen wor den aangebracht. De rijksministers kunnen hun bevoegdheden in overeenstemming met den minister van binnenlandsche zaken overdragen aan den rijkscommissaris. De rijksminister van financiën wordt ge machtigd de voor het 'bestuur van het Saarland noodige uitgaven te verrichten en de noodige inkomsten te heffen. Hij kan daarbij afwijken van de voorschriften der rijksbegrooting De doorgaans goed ingelichte diplomatieke medewerker van de Star meldt, dat de Engelsche regeering de Fransche regeering reeds tastbare gedetailleerde voorstellen heeft doen toekomen als basis voor de a.s. besprekingen te Londen. Het streven van Engeland is er in het bizonder op gericht de drie kardinale kwesties, n.1. de Fransche veiligheid, de herbewapening van Duitsch land en de internationale vredesgaranties gelijktijdig te behandelen. Bij de mededeeling van deze formule heeft de Engelsche regpering zicht voorts tegenover de Fransche bereid verklaard de volgende nieuwe bijdragen te leveren voor de Europeesche veiligheid: 1. Een nieuwe bekrachtiging van het ver drag van Locarno nopens een bijstand van de luchtstrijdkrachten. 2. Principieele erkenning van het pact van Rome en deelneming aan de bespre kingen ingeval de onafhankelijkheid van Oostenrijk van buitenaf mocht worden be dreigd en 3. Deelneming aan een collectief plan in zake bewapeningsbeperking. Naar het schijnt heeft het Forreign Office het voornemen de garanties stapsgewijze te regelen en wel zoodanig, dat tegen eenig land, dat het verdrag mocht schenden de diplomatieke, financieele, economische en ten slótte sancties op maritiem gebied zullen worden toegepast. Over eventueele blok kademaatregelen moet van te voren rugge spraak worden gepleegd met de Vereenigde Staten. De Fransche diplomaten wenschen, dat de garanties automatisch en spoedig worden toegepast. Zijn echtgenoote vraagt autopsie. Gister is te Parijs de oud-procureur der republiek Pressard overleden. De plotselinge dood van den oud-officier van justitie Pressard, zwager van den radi- caal-socialistischen staatsman Chautemps. wordt te Parijs druk besproken, meldt het Hbld. Zooals men weet, was door de zaak- Stavisky aan zijn carrière een eind gekomen Toen deze zaak loskwam, was de heer Pressard hoofd van het Parijsche parket en in deze hoedanigheid aansprakelijk voor de achttien verdagingen van de openbare be handeling van zijn strafvervolging, die ae handige financier had weten te verkrijgen. Het ministerie, waarin zijn zwager Chau temps zitting had, besloot deswege tot zijn vervanging, maar benoemde hem tegelijker tijd tot raadsheer in het hof van cassatie, een positie, die financieel minder voordeelig, maar nog veel eervoller was Voordat hij echter als zoodanig geïnstalleerd was, traa het ministerie af als gevolg van de gebeur tenissen op 6 Februari. Het nieuwe kabinet onderwierp dit geval aan het oordeel van een commissie van drie zeer hooggeplaatste magistraten, en het onderzoek had ten ge- vol?e, dat de benoeming tot raadsheer ver nietigd werd en bepaald werd, dat Pressard tot een andere functie geroepen zou worden Dit is echter nooit geschied en hij is tot zijn dood op wachtgeld gebleven. Na den dood van den raadsheer Prince is van rechtsche zijde telkens weer de beschul diging uitgestoken, dat Pressard hem uit den weg had laten ruimen, omdat zijn vroe gere medewerker te veel 'van hem wist. Daar van heeft men echter nimmer eenig bewijs kunnen leveren, niets dan vermoedens, en Pressard zelf heeft de beschuldiging steeds met de grootste verontwaardiging afge wezen, in het bijzonder voor de commissie van enquête, waar men hem zeer hard heeft aangepakt en waar o a. een der commissie leden verklaarde, dat half Frankrijk hem als schuldig aan den dood van Prince beschouw de De commissie heeft na zijn herhaald ver hoor een uitspraak gegeven, waarin gezegd werd, dat van zijn schuld aan den moord op den raadsheer niets gebleken was. Als ge- vo'g daarvan had Pressard enkele dagen ge leden bij den minister'van justitie een ver zoekschrift tot wederindienststelling inge diend. Volgens zijn weduwe en zijn vrienden had Pressard, die bijna 70 jaar oud was, her haaldelijk hartaanvallen. Maandagavond was hij met ziin vrouw bij vrienden gaan dineeren en vrij laat thuis gekomen. Gister morgen gevoelde hij zich onwel en ging, na De dreigende mijnwerkerestaking n België. (Dag. Overzicht). De a.s. besprekingen te Londen. Buitenland). Brand te Oxford; duizenden waar devolle boeken verbrand. (Buiten land.) Barricadegevechten te Valencien- nes; stakers en politie met elkaar slaags. (Buitenland). Amerika geen lid van het Haag- sche hof van Intern. Justitie (Bui tenland.) De giftige alcohol eischte reeds 49 dooden. (Buitenland). De Japansche actie in China. (Bui tenland). Pressard, oud-procureur der Fransche republiek, overleden (Bui tenland). Langen dijk wint in Zwitserland den NederlandZwifserland wed strijd op schaatsen; een nieuw wereldrecord van Ballangrud. (Sport.) Karei Lotsy uit de Technische Commissie. (Sport). Een groote sigarenfabriek te Cu- lemborg in vlammen opgegaan. (Binnenland). Groote brand te Bathmen. (Bin nenland.) Burgemeester de Vlugt te Am sterdam teruggekeerd. (Binnen land.) De Haagsche tandarts, die een moord pleegde op een collega, krankzinnig verklaard. (Rechtsza ken.) eerst opgestaan te zijn, opnieuw naar bed Toen zijn vrouw, die geen dokter gewaar schuwd had, juist omdat deze aanvallen her haaldelijk voorkwamen, even de kamer was uitgegaan om iets voor hem te halen, is hij dood gebleven. Ten einde alle mogelijke verkeerde inter pretaties van dit overlijden den kop in te drukken, heeft mevrouw Pressard zich tot den officier van justitie gewend om een offi cieele lijkschouwing te vragen. Het behoeft echter op zich zelf beschouwd zeker geen verbazing te wekken, dat een hartlijder van dezen leeftijd, die gedurende het afgeloopen jaar, en in het bijzonder bij zijn recent ver hoor door de commissie, zulke hevige emo ties ondergaan had, daaraan ten slotte geen weerstand heeft kunnen bieden. HAUPTMANN'S KRUISVERHOOR. Een aardig verhaaltje. De officier van justitie Wilentz heeft gis teren wederom geen gelegenheid voorbij la ten gaan om Hauptmann in een zoo ongun stig mogelijk daglicht te plaatsen en te trach ten die zelfverzekerheid aan het wankelen te brengen, maar de verdachte legde heden een koebloedigheid aan den dag, die Wilentz her- haa delijk prikkelde. Zoo wilde Wilentz Hauptmann de beken tenis ontlokken, dat een van zijn vrienden een gedeelte van het losgeld in een nieuwe gramofoon ten huize van verdachte had ge zien, waarop Hauptmann lachend antwoord de: „Ik geloof, dat u bezig bent een heel aar dig verhaaltje te verzinnen". „Wie heeft je gezegd zoo'n antwoord te geven?" schreeuwde Wilentz hem toe, „of heb je dit in je cel verzonnen?" Maar Haupt- mnnn bleef hem lachend aankijken. Toen men den verdachte daarna eenige souches van chèques in handen gaf, liep rech ter Trenchard naar hem toe om over Haupt- mann's schouder kijkend notities te maken. Vervolgens werd Hauptmann aan een ver hoor onderworpen wat betreft zijn voorgeno men reis naar Duitschland, die door zijn ar restatie werd verhinderd. In zijn antwoord gebruikte de verdachte plotseling een typisch Duitsche uitdrukking, die Wilentz deed op springen van pleizier, want het bleek, dat eenzelfde uitdrukking voorkwam in een der briefjes, we'ke over het losgeld liepen. Ook hield Wilentz zich nogmaals bezig met de financieele transacties van Haupt mann De verdachte ontkende, dat hij zich in 1932 na betaling van het losgeld verschillen de dingen had aangeschaft. Zijn reis naar Floriade en de reis van zijn vrouw naar Duitschland zou hij uit zijn inkomsten uit speculaties op de beurs hebben kunnen be strijden. Er bestond geen reden voor hem de bankbiljetten van het losgeld uit te geven, omdat zijn zaken goed gingen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1