DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uitgelokt door aanhangers van Venizelos. De muitende vloot gebombardeerd. No. 53 Dit nummei bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 4 Maart 1935 137e Jaargang Regeering blijft den toestand meester. iBuitenland het hoogverraad-proces tegen dr. Rintelen. 1Vat vandaag de aandacht trekt A ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vootuitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1 25, elke re**»1 moer f n contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven hwicn a»ii de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h HFRMS COSTER ZOON Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Leger en vloot in Griekenland in opstand. In den vroegen ochtend van Za terdag is 'n opstandige beweging in Griekenland uitgebroken in het tuig huis van de marine, waarbij vele of ficieren, vijanden van de regeering, onder bevel van majoor Demesbic- ker, zich meester maakten van vier oorlogsschepen. De opstand, uitgaande van aanhangers van generaal Piastiras, den zoogenaamden dictator van één dag, was spoedig onder drukt. De bedoeling was geweest, dat tege lijkertijd een opstand zou uitbreken onder het garnizoen van Athene en misschien ook in andere plaatsen, maar het gros van de troe pen bleef de regeering getrouw. De opstan delingen te Athene hebben zich overgegeven na een schietpartij, die tot 's nachts half twee geduurd heeft. De overgave van de opstandige schepen ging minder vlot. De regeering zond 'n vlieg tuig op hen af. De kruiser Awerof, die (ver moedelijk met andere schepen) weggestoomd was, moet gebombardeerd zijn en schade be- loopen hebben. De regeering zegt meester te zijn van den toestand in het geheele land. De troepen te Athene hebben verschillende strategische punten bezet. De bevolking houdt zich kalm. De eerste minister heeft gezegd, dat de schuldigen met alle gestrengheid van de wet gestraft zullen worden. De minister van oorlog heeft aan Reuter gezegd, dat behoudens enkele kleine botsin gen te Athene, tusschen regeeringstroepen en opstandelingen, de heele bevolking de regee ring is trouw gebleven. De minister van oor log zei, dat er onder de troepen enkele slacht offers zijn en dat tien opstandelingen zijn ge dood. Men verwacht, dat de kruiser Awerof misschien zal trachten in gemeenschap te komen met Kreta. Als dat zoo blijkt te zijn, zou er achter den opstand een bizondere po litieke beteekenis schuilen. De staat van beleg is afgekondigd. Men zegt, dat vijf oorlogsschepen er in zijn ge slaagd, zee te kiezen. De regeering zond hun een draadloos telegram, met de waarschu wing dat zij als zeeroovers zullen worden beschouwd. Volgens enkele bladen hebben Italiaansche oorlogsschepen in de naburige wateren ge vraagd, welke houding zij moeten aannemen. Uit de provincie zijn aanzienlijke versterkin gen te Athene aangekomen, welke troepen zingende door de stad marcheerden. Er zijn vanochtend te Athene slechts drie laden verschenen, alle van de regeeringsrich- ting. Zij zeggen, dat de regeering den toe stand in handen heeft. Een bataljon van de republikeinsche garde moet in opstand zijn gekomen, doch zich hebben overgegeven, na een heftig gevecht met de regeeringstroepen, waarbij zelfs het kanon in actie kwam. Nader wordt bericht, dat de regeerings troepen het tuighuis, waar de opstand be gonnen is, hebben heroverd. Het vliegtuig, dat uitgezonden was, om de vloot te bombar deeren, is teruggekeerd en draagt de sporen van verscheidene kogels. Het schijnt, dat twee torpedobootjagers van de opstandelingen zich hebben overgegeven. Papanastasioe, de aanvoerder van de arbei derspartij, is in hechtenis genomen, toen hij naar Saloniki wilde vertrekken. De cadettenschool en het garde-regiment der Evzonen, die zich aanvankelijk bij de opstandelingen had aangesloten, heeft zich vannacht om twee uur na een gewees- en ar tilleriegevecht aan de regeeringstroepen over gegeven. De commandant der Evzonen heeft zelfmoord gepleegd. De regeering heeft alle kustbatterijen gelast de opstandige schepen te beschieten, als zij zouden naderen en dit bevel is vooral tot Saloniki en Kreta gericht, waar Demesticha waarschijnlijk heen zal gaan. Bombardeervliegtuigen uit Taboi hebben de schepen der muiters reeds tweemaal onder vuur genomen en de kruiser Awerof moet be langrijke schade hebben opgeloopen. In stad is het verder rustig, maar in alle straten patrouilleeren gewapende troepen. Demesticha en Kollialexis hebben den pre sident van de republiek een telegram gezon den waarin zij zeggen, dat zij den strijd tot het uiterste zullen volhouden. Een bekendmaking van Tsaldaris. Tsaldaris heeft de volgende bekendmaking gericht tot het Griekschc volk: „Een aantal warhoofden in het tuighuis van de marine, in twee compagnieën van de garde en in de cadettenschool, is opgestaan tegen de rechtmatige regeering des iands. De regeering heeft dezen opstand met haar gewapende macht, die met trouw en overgave aen strijd aanvaardde, onderdrukt en is den toestand volkomen meester. Het Grieksche volk kan volkomen gerust zijn. De regeering, die zich in de afgeloopen eide jaren heeft ingespannen om de reactie onderdrukt te houden, heeft zich thans ge dwongen gezien met de meeste scherpte in te grijpen tegen de raddraaiers om de rust voor de Grieksche burgerij voor immer te verzekeren. Wij zijn de dooden en gewonden uit dezen strijd diepen dank verschuldigd, evenals de geheele gewapende macht des lands". Het Grieksche gezantschap te 's-Gravenha- ge heeft ons een bevestiging gegeven van de meedeeiing,in de berichten van de avondbla den van gisteren, dat de Grieksche regeering den toestand m haar land geheel meester is. De onbeteekenende poging tot opstand in de hoofdstad is geheel onderdrukt. In de pro vincie zijn alle garnizoenen de regeering trouw gebleven. Een bemiddelingspoging. Naar Reuter uit Athene meldt, is de censuur ingesteld voor alle tele grammen naar het buitenland. De bladen van de oppositie zijn ver boden. Admiraal Tipaldos heeft aangeboden op te treden als bemid delaar tusschen de regeering en de muiters op de oorlogsschepen. Dezen hebben een half uur tijds ge vraagd om het aanbod te over wegen. De geschiedenis van den opstand. De regeering schijnt reeds twee maanden in het bezit van inlichtingen te zijn geweest, dat een aantal officieren op nonactief, die onder invloed van generaal Piastiras ston den, en omwenteling op touw wilde zetten. Tegelijk begon de Venizelistische pers een felle campagne tegen de regeering, waarbij zij de z.g. republikeinsche liga in haar actie steunde. Een aantal bladen wist zelfs te mei den, dat Piastiras zich herhaaldelijk in de buurt van de Grieksch-Bulgaarsche grens had opgehouden. Hij was echter naar Can- nes teruggekeerd toen hij zich ervan over- tuigd had. dat men nog niet voldoende was voorbereid. De laatste dagen was het opval lend, dat de Venizelisten aan de beurs ten aanzien van de Grieksche staatsobligaties sterk a la baisse gingen De beweging van gisteravond dan brak het eerst uit in het tuighuis van de marine te Salamis. Een groep van 30 ofifcieren op non-actief gelukte het na een kort gevecht met de wacht zich van 5 oorlogschepen meester te maken, aldus de N.R.Crt. De ministers van oorlog en ma rine gaven onmiddellijk last den opstand on barmhartig te onderdrukken met alle ten dienste staande middelen. Men zond troepen de bergruggen op, die de baai van Salamis beheerschen en liet batterijen tegen het mili taire arsenaal in stelling brengen. De troe pen hadden opdracht zich gereed te houden om op het eerste sein het vuur te kunnen openen. Terzelfder tijd kwam de minister raad bijeen om de afkondiging van den staat van beleg te besluiten. Te Athene werd een groot aantal lieden in hechtenis genomen. In het gebouw van de krijgsschool, dat het tweede operatieterrein weru, drongen een 15-tal nonactieve officieren binnen, samen met een aantal leden van de republikeinsche liga. Zij barrikadeerden zich, doch werden spoedig tot overgave gedwongen De derde haard van den opstand was de kazerne van een bataljon Evzonen. Van de afwezigheid van een aantal officieren maakten de aan hangers van Piastiras gebruik, ze bemachtig den de kazerne en trachten de evenzonen te mobiliseeren. De regeeringstroepen eischten van de ruiters, dat zij de wapens zouden overgeven, doch toen zij hierop antwoordden met gewapend verzet, werd het gebouw om singeld en artillerie in stelling gebracht. Daarop opende men de poorten van de kazerne, 's Nachts om half 2 gaven zich de opstandelingen over. In den loop van het gevecht vielen drie dooden en 10 gewonden. 's Morgens vroeg hebben de regeerings troepen ook het tuighuis heroverd. De vijf schepen, die in handen der opstandelingen zijn, zijn er echter in geslaagd te vluchten Zij worden thans door vliegtuigen vervolgd. Het zijn de kruisers Awerof en Hella, de torpedobootjagers Psara en Niki en een hulp schip. De schepen staan onder bevel van ad miraal Demetsticha en vice-admiraal Kol lialexis. Zij hebben op een telegrafische som meering te stoppen geantwoord, dat zij hun verzet tot het uiterste zullen voorzetten. Op de Awerof is een bom geworpen, waardoor het kruis ernstig is beschadigd. In het buitenland op touw gezet. Uit Saloniki wordt gemeld, dat het vas' schijnt te staan, dat de ondernomen opstana in het buitenland op touw is gezet en voor namelijk in handen lag van generaal Piastiras, den gewezen minister-president en verbitterden tegenstander van Tsaldaris en Kondylis. Men herinnert zich dat deze poging van Piastiras om de wet te verzetten niet de eerste is; toen hij 2 jaar geleden bij de verkiezing van het parlement zag, dat de oppositie het met vlag en winpel zou winnen, trachtte hij eveneens een omwenteling te ver wekken, doch ook toen had hij geen geluk. Twee dagen na de verkiezing moest hij naar Egypte vluchten nadat een voorloopige regeering onder generaal Ottoneos was ge vormd. De aanhangers van Piastiras, die mede aanhangers van Venizelos zijn, hiel den zich echter niet stil. Eenigen tijd was Piastiras ook in Italië. Zijn vrienden koos hij vooral onder de officieren en van eenige garnizoenscommandanten werd gezegd, dat zij zijn bijzondere vertrouwelingen waren. Piastiras' agitatie in het leger gaf de regee ring verleden jaar dan ook aanleiding tot het uitvaardigen van een wet, waarbij alle elementen uit het leger werden buitengeslo ten, van welke was komen vast te staan, dat zij met Piastiras connecties onderhiel den. Dit nam niet weg, dat men den laatsten tijd opnieuw van een actie niet alleen onder de militairen, maar ook onder de burgerij begon te spreken. IK Saloniki was men door de afkondiging van den staat van beleg vol komen verrast, daar de telefonische verbin ding met Athene was verbroken, en men dus de reden niet te weten kon komen, liepen er al gauw de wildste geruchten. Eerst het communiqué der regeering bracht ophelde ring. Daarin wordt verklaard dat een groep burgelijke persoonlijkheden, die door deze actie terdege waren uitgrust en bewapend, d militaire academie en het tuighuis waren binnengedrongen en 4 oorlogsschepen had den bezet. Na de vaststelling, dat de oproerlingen aanhangers van Venizelos waren, wordt dan gezegd, dat de herovering van beide ob jecten door de regeerinstroepen zonder bij zonderen tegenstand van de oproerlingen is geschied. Van langen duur was de zaak ondertusschen niet geweest, want zoodra generaal Kondylis van den opstand had ge hoord, had hij niet alleen den staat van be leg afgekondigd, maar ook den regiments commandanten last gegeven alle beschikba re krachten te mobiliseeren. Daar Kondylis echter toch bloedvergieten had willen ver mijden, zond hij eerst eenige onderandelaars naar de muiters die tot overgave werden ge sommeerd. Het schijnt, dat de samenzweer ders onvoldoende waren georganiseerd, zoo dat de afdeelingen, die militaire academie en tuighuis bezet hielden, moesten capitulee- ren. Zij wilden den onderhandelaars eerst zekere voorwaarden stellen, doch de regee ring wilde deze niet inwilligen en nam de muiters in hechtenis. Uit de verdere berich ten blijkt echter, dat de stand van zaken niet zoo gunstig is als het communiqué het voorstel. Het militaire technische instituut te Saloni ki, waar eveneens muiterij is uitgebroken, is omsingeld. De capitulatie van de muiters kan elk oogenblik worden verwacht. Opwinding te Athene; Geruchten. In tegenstelling met het officieele commu- nuqé, dat van het herstel der rust spreekt, heerscht te Athene een uiterst opgewonden semming. Het autoverkeer is gestaakt. De schouwburgen zijn gesloten. De arrestaties van afgevaardigden der republikeinsche partij en van leden der republikeinsche liga worden voortgezet. De regeering heeft toegegeven, dat 5 oor logsschepen in handen van de opstandelingen zijn, doch thans blijkt, dat zich hierbij ook twee duikbooten hebben aangesloten. Tus schen het bombardements-eskader en het muitende flottielje is een hevigen strijd ont brand. De muiters schijnen ruim van mum tie voorzien, wat blijkt uit het feit óat er op de vervolgende vliegtuigen een honderdtal granaten van luchtafweergeschut en scheeps- artillerie zijn gelost.' Aan de zijde der mui ters is de kruiser Awerof opnieuw door twee bommen getroffen. De torpedojager Niki kreeg een voltreffer, waardoor zij buiten gevecht is gesteld, en de reis niet verder kan voortzetten. Alle kustbatterijen hebben last gekregen zoodra een van de muitende bodems in zicht komt ze onder vuur te nemen. Men houdt reeds rekening met honderden slachtoffers van den opstand. Bij de botsingen zijn heden nacht in Athene zouden er 60 dooden zijn gevallen. Naar Reuter meldt is de beschadigde tor- pedobootjager door een aader schip van de muiters op sleeptouw genomen. De muitende schepen zouden voor het eiland Milos ten anker zijn gegaan, waarop onderhandelingen over de overgave zijn ge opend. De bladen te Athene geven officieus te ken nen. dat de opstandelingen voor den krijgs raad wo'den gebracht. Een groote menigte heeft op het plein van de constitutie een grooische betooging voor de legeering gehouden. Volgens de Prawda (Belgrado) stond aan het hoofd van de revolutionnaire beweging in Athene de majoor der infanterie Zarafis met 50 officieren. De samenzweerders, wier beweging, nadat tanks en militairen in de straten waren verschenen, binnen vier uur was onderdrukt, zijn gedeeltelijk reeds voor den krijgsraad geleid Degenen, wier actieve deelneming kan worden bewezen, hebben de doodstraf te verwachten. Bij de bezetting van de oorlogsschepen bij het arsenaal zou Nikizaras, de bevelhebber van het tuighuis, ernstig zijn gewond. Kondylis, de minister van oorlog, verklaar de den vertegenwoordiger van het persbu reau Avala, dat de samenzwerende officieren geholpen zijn door gewapende vluchtelingen. Niet alleen dat er geen gevaar meer bestond, maar de regeering was van meening, dat de gelukkige afloop van het avontuur haar po sitie nog versterkt had. In eenige kringen wordt verzekerd, dat generaal Piastiras zich ergens in de buurt van de Grieksche grens verborgen houdt. Te Saloniki. Volgens een officieele mededeeling wacht ten de Venizelistische officieren te Saloniki uit Athene het sein van den opstand. De bo den, die het sein moesten overbrengen zijn echter door de regeering achterhaald en ge arresteerd. De Venizelistische bladen te Saloniki zijn verboden. Te Saloniki zijn enkele Venizelisten aan gehouden. In Macedonië en Thracie heerscht volko men rust. Bij wijze van voorzorgsmaatregel is er echter de staat van beleg afgekondigd. Heeft Venizelos de hand in hef spel gehad? Een particuliere correspondent van Reuter te Athene meldt, dat de minister van oorlog verklaard heeft niet met stelligheid te kunnen zggen, dat Venizelos het met de ops tandel in- f;en eens was, maar dat zou wel waarschijn- ijk lijken als de muitende schepen naar Kreta zouden stoomen, waar Venizelos zich thans bevindt. Intusschen heeft er te Parijs een gerucht geloopen, dat Venizelos daar zou zijn. In het hotel, waar hij gewoonlijk logeert, is hij ech ter niet en wordt zijn komst ook niet ver wacht. Wel vertoeft Venizelos' zoon te Parijs, die echter geweigerd heeft zich over de ge beurtenissen in Griekenland uit te laten. Volgens de regeeringsbladen te Athene heeft de gouverneur van Kreta waar Veni zelos inderdaad blijkt te vertoeven hem verzocht zijn houding ten opzichte van de muiterij uiteen te zetten, daar deze voorafge gaan is door heftige aanvallen op de regee ring in de Venizelistische bladen. Te Weenen is Zaterdag voor het militaire gerecht het proces begon nen tegen den vroegeren Oosten- rijkschen gezant te Rome, dr. Rin telen, verdacht van hoogverraad. De controle aan de ingangen van het ge rechtsgebouw en aan de deur van de zitting zaal was bijzonder streng. Alle belangstel lenden en journalisten werden op wapens onderzocht. Tegen half tien wordt dr. Rintelen de zaal binnengeleid. Hij steunt op een stok en draagt den linkerarm in een doek. De ver dachte ziet er goed uit. Een kwartier later komt het Hof binnen. De president geeft dr Rintelen toestemming, zijn antwoordden zittend te geven. Vervolgens droeg de offi cier van justitie de dagvaarding voor, die door dr. Rintelen zonder eenige blijken van aandoening werd aangehoord. Aan de zeer omvangrijke dagvaarding ontleenen wij hier enkele punten: dr. Rin telen zou in 1934 en meer in het bijzonder in Juli '34 in Rome en in Weenen de hem be kend geworden plannen van den aanslag op den Bondskanselier van 25 Juli 1934 hebben goedgekeurd, en zich hebben beschikbaar ge steld voor de vorming van een revolution naire regeering. Dr. Rintelen zou zich hier door hebben schuldig gemaakt aan overtre ding van paragraaf 59B van het Wetboek van Strafrecht. Hoogverraad wordt ge straft met 10 tot 20 jaar gevangenisstraf doch wanneer het gerecht het karakter van het hoogverraad bijzonder gevaarlijk acht, kan levenslange gevangenisstraf worden op- Het leger en de vloot in Grieken land in opstand. (Dag. Overzicht). Koning van Siam abdiceert. (Bui tenland). Vreeselijk drama te Gronau aan de Nederlandsche grens. (Buitenland). Het Hoogverraad-proces tegen Dr. Rintelen. (Buitenland). Hongaarsche regeering afgetreden. (Buitenland). 17 Doodvonnissen in Salzburg. (Buitenland). Ketel-ontploffing in Chemische fabriek te Japan; 16 dooden. (Buiten land). Penningmeester van een Huizer- vereeniging verduisterd 2000. (Binnenland). Felle brand te Rotterdam. (Bin nenland). De fusie O. S. P.—R. S. P.; de R. S. A. P. tot stand gekomen. (Bin nenland). De slechte reis van de „Casta ;Rica". (Binnenland). Diefstal aan boord van de „Gosta Rica". (Binnenland). Twintig stuks vee in de vlammen omgekomen bij een brand te Scher- penzeel. (Binnenland). Fraai kerkgebouw te Leerbroek door brand verwoest. (Binnenland). Hondong uit de West terugge keerd. (Luchtvaart). Officiëele opening van het nieuwe zenuwpaviljoen. (Stad). Doodelijk ongeval te Si Maar tensbrug. (Stad. (Zie verder ereutaeel faMtate berichten). gelegd. Over het contact tusschen dr. Rinte len en de opstandelingen voert de officier in de eerste plaats eenige feiten aan. De eerste radiografische mededeeling van dier. dag luidde: de regeering Dollfuss is af getreden. Dr. Rintelen heeft de leiding der regeeringszaken overgenomen. Ook door de opstandelingen, die in de Bondskanselarij binnendrongen, werd de naam van dr. Rin telen genoemd. Men heeft echter in den loop van het onderzoek niet kunnen ontdekken, op wiens bevel de naam van dr. Rintelen in dit verband is genoemd. Het O.M. geeit toe, dat er gedurende het verlof dat dr. Rintelen in Weenen heeft doorgebracht, niets bijzonders is gebeurd. Er bestond een sterk antagonisme tusschen dr. Dollfuss en Rintelen, wat tot gevolg had, dat dr. Rintelen uit de regeering trad. De post van gezant te Rome voldeed hem in geen enkel opzicht, en hij toonde zich zonder eeni ge belangstelling voor zijn ambt, terwijl hij zich sterk bleef interesseeren voor Oosten rijks binnenlandsche politiek. Toen verdachte het radio-bericht hoorde, waarin zijn naam werd genoemd, heeft hij niets gedaan om dr. Dollfuss van zijn loyaliteit te overtuigen. Ook de afscheidsbrief die Rintelen vóór zijn poging tot zelfmoord aan zijn echtgenoote schreef, wordt door het O.M. in het geding gebracht. In dezen brief schrijft hij o.a. dat hij in den namiddag van den 25sten Juli een verzoek kreeg van een hem onbekende, om bemiddelend op te treden, daar de toestand in de Bondskanselarij zeer kritiek was. Later heeft hij echter weer ontkend, dat men bij hem om bemiddeling had aangeklopt. Wan neer men inderdaad bemiddeling is verzocht, terwijl verder nog niemand wist, dat de toe stand in de kanselarij zoo slecht was, dan is het duidelijk, dat hij met deze menschen in nauwe verbinding heeft gestaan. Ook de po ging tot zelfmoord wijst er op, dat hij geen zuiver geweten had. Dr. Rintelen volgt met groote belangstel ling het voordragen van de dagvaarding Zoo nu en dan ziet men hem notities maken De president stelt hem dan de vraag, of hij zijn schuld bekent. Verdachte antwoordt: „Neen". President: „In geen enkel opzicht?'' Verdachte: „Neen". Op verzoek van dr. Rintelen wordt dan eenige tijd gepauzeerd. Na de pauze wordt verdachte een verhoor afgenomen. Hij verspreekt zich dikwijls en zijn antwoorden zijn dikwijls verre van vlot, doch in den loop van het verhoor komt hij meer op dreef Zijn voorstellingen van de gebeurtenissen zijn levendig en praegnant. Kort samengevat geeft dr. Rintelen een overzicht van zijn levensloop, een beeld van zijn wetenschappelijken arbeid en van zijn werkzaamheden als hoogleeraar. Vervolgens schildert hij zijn eerste stappen op politiek terrein. Dr. Rintelen verklaart met stelligheid, dat zijn benoeming in Rome met volle instem ming van dr Dollfuss heeft plaats gehad. Het verwijt, dat hij voor zijn werk geen be langstelling heeft getoond, werpt hij vent- van zich.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1