DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Qxujetiiksdi Omzicht Nu Europa zich weer bewapent. ^Buitenland Stad m Omqevinq, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. No. 94 Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Zaterdag 20 April 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Wie niet onder den voet wil geloopen worden, moet beschermende voor zorgsmaatregelen nemen. DE SPAANSCHE VLOOT. (Van onzen correspondent). DE STICHTING VAN EEN OVERDEKTE BAD- EN ZWEM INRICHTING. Waf vandaag de aandacht trekt PASCHEN. DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL MAANDAG 22 APRIL (2en PAASCHDAG) NIET VERSCHIJNEN. DE DIRECTIE. ALKMAARSCHE COURANT. Dit opschrift: De Spaansche Vloot, brengt ons allerlei romantische tafereelen voor den geest van eeuwen geleden, van Spaansche fregatten, galjoenen en galjassen die koop vaardijschepen met kostbare waren moesten beschermen op hun gevaarlijken tocht van de vreemde gewesten naar het Moederland. Wij denken aan schepen met goud en zilver bela den, die op eenzame stranden schipbreuk le den en met hun schatten in de diepte verdwe nen. Wij denken aan zeeroovers en kapers en onze eigen zeehelden, die zulk een vloot wis ten te bemachtigen. En ook kunnen wij den ken aan de oorlogsvloten die in de groote Spaansche eeuw zulk een tragisch einde von den, waarvan de machtigste, de Onoverwin nelijke, op ons Nederlanders den diepsten in druk, heeft gemaakt. De Spaansche Vloot van heden ten dage werkt niet meer op onze verbeelding. Maar, zooals een bekend gedicht zegt, indien iets in stralend licht ondergaat, dan blijft nog lan gen tijd de herinnering eraan van schoonen gloed omtogen. Zoo is ook de laatste histo rische daad van de Spaansche vloot in den rampzaligen oorlog met Amerika van bijna veertig jaar geleden een episch slot van een grootsche geschiedenis geweest. Pascual öervera, de held van Santiago in Cuba, sloot, de rij van de beroemde Spaansche zeelieden en vlootvoogden. Deze zin „hij sloot de rij" zou een Span jaard onaangenaam in de ooren klinken, om dat het een einde beteekent. Dit einde van een oorlogsbedrijf zou voor eenige jaren nog wél waarschijnlijk zijn geweest, maar wij zijn sindsdien een nieuwe richting ingesla gen, of beter: wij hebben het oude pad weer gekozen. Voor kort sprak men overal van ontwapening en vredesgezindheid. De vrede en de broederschap der volken was 'n gelief koosd thema. Iedere stad en dorp had zijn meer of minder sentimenteele en naïeve vre- desactie, vredesactie van vrouwen en meisjes, vredesactie van jongeren, vredesactie van al le gezindtentot de tijden gekeerd zijn. De naklank hoort men nu in Spanje. Europa bewapent zich weer. Een Franschman, die voor den oorlog een groote Duitsche manoeuvre medemaakte, vroeg aan een der generaals of het nu waar schijnlijk was dat in de moderne tijden, met de fijner geschakeerde persoonlijke gevoelens cn geaardheden, de menschen de gruwelen van den strijd zouden willen aanvaarden. De Duitsche generaal, thans een geschied kundige figuur, gaf ten antwoord: „Naar de persoonlijke gevoelens wordt niet gevraagd. De discipline spreekt het beslissende woord". Nu de vredesactie verloopt, en zij in den grond blijkt een bezigheid of liefhebberij te zijn die vreemd is aan de Europeesche po litieke werkelijkheid, schijnt ook het woord van dien Duitschen generaal overal het richt snoer der handelingen te worden. De jongste gebeurtenissen hebben geleerd, dat wie niet onder den voet wil geloopen worden, tijdig zijn beschermende voorzorgsmaatregelen rooet nemen. Europa wapent zich weer open lijk. En dat heeft het nooit alleen uit parade- vertoon gedaan. Het is ernst. De ernst daarvan wordt ook in Spanje ge voeld. De Spaansche republiek is met allerlei leuzen begonnen, die sinds lang voor een deel herroepen zijn. Daaronder was ook de leuze van de verwerping van den oorlog, een ver klaring van onervaren, socialistische afge vaardigden, die meenden een nieuwe jaartel- j!Pg te kunnen beginnen. Het jaar 1 van het hjdvak waarin geen oorlog meer zou zijn De volgende oorlog men spreekt hier 'hans overal in de wereld van als een vroe ger of later te verwachten feit zal in nog sterker mate dan de vorige een strijd van groepen van bondgenooten zijn. Hierin heeft °°k de kleine enkeling, de zwakke staat, een poote beteekenis. Zoo gaan er dus ook in landen die zelf niet onmiddellijk in de nu ur gente politieke moeilijkheden betrokken zijn, stemmen op om zich gereed' te maken voor het ergste. Spanje vindt het ook noodiif. Dok in Spanje wordt gesproken en ge schreven over de noodzakelijkheid van de mi litaire weerbaarheid. Een zeer zwak punt daarin is Spanje's zeemacht, welke niet in verhouding staat tot Spanje's ligging. Een simpele blik op de kaart zal een ieder over tuigen van Spanje's behoefte aan een moder ne vloot, een vloot die rekening houdt met de eischen die Spanje's veiligheid stelt. Een Spaansche vloot, die samengesteld zou zijn naar de jongste opvattingen daaromtrent, zou, een belangrijke factor worden in de groe peering van de bondgenootschappen. De oor log van 19141918 heeft geleerd dat een flinke vloot met zware pantserschepen als dekking van groot nut is de mislukking van den duikbootoorlog zou aan deze dekking te wijten zijn. Binnen het spel der moderne verhoudingen van de vlooteenheden heeft men berekend, dat Spanje, terwille van zijn veiligheid en belangen, de volgende vloot- sterkte zou moeten hebben. Het kan voor ons Nederlanders, die men veroorlove mij zulks te zeggen midden in de gevaarlijke zone liggen en ook een zeemogendheid vor men, van belang zijn te vernemen hoe be voegde Spanjaarden in dezen oordeelen. Benoodigde vlooteenheden zijn thans voor namelijk zware slagschepen, kruisers, torpe dojagers en onderzeeërs. De andere, zooals kanonneerbooten, mijnenleggers en de zeer kleine gewapende motorbooten zooals Italië die heeft voor de Adriatische zee, Duitsch- land voor de Baltische zee en Engeland voor bepaalde doeleinden, blijven nu buiten be spreking. Spanje heeft op het oogenblik twee pantser schepen, die meer eerbiedwaardig zijn door hun ouderdom dan door de diensten die zij in geval van nood kunnen bieden. Behalve het grondig „bijwerken" van deze twee zou de aanbouw van twee nieuwe, van meer dan twintigduizend ton elk, noodig zijn, bestand ook tegen aanvallen van vliegtuigen en on derzeeërs. Het aantal kruisers nu zeven of acht zou kunnen worden behouden, mits zij beantwoorden aan de eischen, die aan deze schepen worden gesteld, dat wil zeg gen, dat het geschut de voldoende zwaarte heeft, en de snelheid groot genoeg is minstens vijfendertig „knoopen" per uur De torpedojagers, welker beteekenis aanmerkelijk toegenomen is, moeten meer dan verdubbeld worden in getal. Een vijftig torpedojagers (Spanje heeft er nog een twintig) van onge veer duizend ton, een snelheid van tegen de veertig knoopen, vier kanonnen, en moderne werktuigen voor het ontdekken en afweren van onderzeeërs moeten noodig worden ge acht. 'n Zeker even groot aantal onderzeebooten von ongeveer duizend ton, met een snelheid van tien „knoopen" onder water, een kanon, eenige machinegeweren, en vijf of zes torpe dowerpers moet daaraan worden toegevoegd. Deze vloot moet dan worden voorzien van alle noodige hulpmiddelen vliegtuigen, ka nonneerbooten, mijnenleggers en dergelijke en volgens wettelijk vastgestelde voor schriften op geregelde tijden worden ver nieuwd. Officieel is er niets bekend. Van officieele zijde is niets bekend om trent de plannen die men maakt ten opzichte van de versterking van de vloot. Nu echter de wedloop in de bewapening weer begonnen is, en de doodelijke ernst hiervan tot bijna ieder particulier doordringt, kan men ver wachten dat de ernstige stemmen o.a. van Pedro de Vizcaya in de gezaghebbende kringen in Spanje weerklank zullen vinden. Een heel belangrijke zaak in dezen is nog, dat de bouw en het onderhoud van zulk een vloot geen onvruchtbare besteding van gelden zou zijn. Ten eerste kan men het geld, dat men voor eigen nationale beveiliging uitgeeft, nooit slecht besteed vinden, tenzij men 't woord „nationaal" en het woord „be veiliging" verwerpt. Zoo lang men rekening houdt met de werkelijkheid zijn die beide woorden gebiedende eischen. Maar bovendien kan in Spanje bij den aanbouw en het onder houd van zulk een vloot een zeer groot deel van het noodige geld in het land zelf blijven, door den rijkdom van Spanje aan grondstof fen, de verder ontwikkelde industrie en de goedkoope werkkrachten. Zelfs als plan van werkverschaffing zou het zijn recht van be staan reeds hebben DE BESPREKINGEN TE MUNCHEN. Oneenigheid tusschen Hitier en von Neurath? De Daily Telegraph meldt: Er is oneenigheid ontstaan tusschen Rijks kanselier Hitier en den minister van buiten- landsche zaken, von Neurath. De besprekingen te Munchen zijn afge broken en Hitier is per speciaal vliegtuig naar Berlijn teruggekeerd, waar een spoed zitting van het Rijkskabinet zal worden ge houden om te beslissen over stappen in ant woord op de veroordeeling van het herstel van de militairen dienstplicht in Duitsch- land, welke de Volkenbond heeft uitgespro ken. GROOTE BRAND IN GOTEBORG. Door tot dusverre nog niet volkomen op gehelderde oorpak is gistermorgen in de z.g. bazaar-wijk in Göteborg een brand uit gebroken, die snel om zich heen greep. Eerst na drie uur blüsschingswerkzaam- heden gelukte vhet verdere uitbreiding van het vuur tegen te gaan. Ongeveer een derde gedeelte van de geheele wijk, ongeveer 20 zaken, zijn door de brand vernield, die gre tig voedsel vond in de opgeslagen olievoor raden. Een brandweerman kreeg door glas splinters ernstige verwondingen. Ook moes ten eenige brandweerlieden wegens rookver giftiging in het ziekenhuis worden opgeno men. LEVEND VERBRAND. Een ernstig verkeersongeluk is te Parijs gebeurd bij Nogent-le Rotrou. Een personen auto botste aldaar in vollen vaart tegen den bijwagen van een vrachtauto aan. Het luk te niet meer de inzittenden van de auto te hulp te komen, aangezien de lichtbrandende lading van de vrachtauto onmiddellijk in brand was gevlogen. De drie inzittenden kwamen in de vlammen om. ORATIO PRO DOMO. Een blanke, zekere Deboe, die wegens aanranding, te Smithfield in Kentuckie, van een vrouw zou worden ter dood gebracht, heeft vlak voor de terechstelling gedu rende drie kwartier de menigte toegespro ken. Hij zeide kalmweg dat als hij maar een zekere som had kunnen aanbieden, de be trokken vrouw hem ter wille zou zijn ge weest en hij hier nu niet den dood zou behoe ven in te gaan. Verontwaardigd antwoordde de vrouw: „Niet voor het dubbele". Ten slotte ging de man kalm den dood in. Zijn vader en zuster waren tegenwoordig; deze laatste viel flauw. AMY JOHNSON HEEFT AUTO ONGELUK. Mrs. Amy Mollison Johnson heeft gisteren te Londen een auto-ongeluk gehad, waarbij zij zelf wel is waar ongedeerd bleef, doch waarbij een motorfietsrijder werd gedood en zijn duopassagier ernstig werd gewond. ALGEMEENE STAKING IN SARAGOSSA. De Spaansche anarcho-syndicalisten heb ben te Saragossa als protest tegen een door den civielen gouverneur verboden vergade ring geproclameerd. Tot nu toe wordt nog slechts gestaakt in de bouwvakken en op eenige autobusdiens- ten. Donderdagavond zijn in de stad vier bom men geëxploiteerd ten gevolge waarvan één persoon werd gedood, terwijl verscheidene anderen ernstig werden gewond. De mate- rieele schade is aanzienlijk. Er zijn 60 personen gearresteerd Boven dien zou men een clandestienen radiozender op het spoor zijn. De gouverneur heeft alle maatregelen ge troffen ter bestrijding van de actie. DOOR PROJESTIEL GEDOOD. Nabij Stalingrad in Rusland zijn vier kin deren, die met een gevonden granaat gingen spelen, door het projectiel gedood. Een ern stig gewond. ZWAAR WEER OP ZEE. In het Westelijk bekken van de Miudel- landsche Zee is het scheepvaartverkeer Don derdag sterk gehinderd door zwaar weder. Aan boord van het schip „Ile de Beauté" werden van de honderd passagiers 25 min of meer ernstig gewond. Eenige schepen konden tegen het onweder in het geheel niet optornen en moesten een veilige haven opzoe ken. NAAR DE GEVANGENIS. Kort geleden is de hoofdredacteur van de Kattowitzer Zeitung", Heinrich Weber, wegens het schrijven van anti-Poolsche arti kelen tot zes maanden gevangenisstraf ver oordeeld. De president van de Poolsche re publiek heeft een verzoek om kwijtschelding van de straf afgeslagen. Dezer dagen heeft Weber bericht gekregen, dat hij den lsten Mei zich voor het ondergaan van zijn straf heeft aan te melden. SAMENZWERING ONTDEKT. De Amerikaansche politie heeft een samen zwering ontdekt tegen den candidaat voor het presidentschap van het nieuw te vormen Philippijnsche Gemeenebest, Manuel Quezon Zes personen, die lid zouden zijn van een agrarische groep in de provincie Tayabas, zijn gearresteerd, Aan allen van wie kan worden aangeno men, dat zij zich in stad en omgeving voor het zwemmen interesseeren, is heden, naast de bijzonderheden de volgende circulaire toe gezonden Nu het Comité tot stichting van eene over dekte Bod- en Zweminrichting te Alkmaar gegronde redenen heeft aan te nemen, dat momenteel alle kans van slagen aanwezig is, heeft het bij deze de eer u het volgende mede te deel en: In 1933 vormde zich uit de burgerij van Alkmaar een voorloopige commissie om hier te komen tot stichting eener overdekte Bad en Zweminrichting Deze commissie stelde zich toen in verbinding met de N.V. „De Sportfondsen" te Amsterdam om met mede werking dezer N.V. hier een zoogenaamd Sportfondsenbad te stichten. Deze instelling bouwt alleen zwembaden mits de betreffende gemeente zich garant stelt voor rente en aflossing der hypothecaire schulden. Verder stelde zij den eisch, dat minstens 200 personen zich verplichten een spaaraandeel in deze N.V. te nemen, groot 360, te voldoen in een storting ad 300 of wel in jaarlijksche termijnen van 30. Door genoemde commissie werd toen over gegaan tot werving van deze spaarders. Op ondubbelzinnige wijze kwam toen wel tot uiting welke belangstelling er bij de Alk- maarsche burgerij bestond voor een derge lijke inrichting. In nauwelijks 14 dagen kon het comité aan de N.V. „De Sportfondsen" mededeelen, dat de 200 spaardersaandeelen geplaatst waren. Hoewel, zooals bekend, deze plannen des tijds geen voortgang hadden, daar de ge meente niet bereid was de gevraagde garan tie te verstrekken, hebben eenige leden uit het comité gemeend toch niet bij de pakken te moeten neerzitten en wederom pogingen in het werk gesteld om alsnog in Alkmaar tot een overdekte Bad- en Zweminrichting te kunnen komen. Zij zijn er van overtuigd, dat er in onze stad groote behoefte is aan een dergelijk zwembad, vooral nu alom de be oefening der zwemsport in sterke mate toe neemt en het toch zeker niet noodig is, dat men in een stad waar zooveel gezwommen wordt als de onze, des winters per bus naar Haarlem moet om deze sport te kunnen be oefenen. Nu het practisch onmogelijk is gebleken hier een Sportfondsenbad te stichten, heeft het bovengenoemde comité zich in verbinding gesteld met een groep belangstellenden in Groningen en Leeuwarden, die in deze plaat sen reeds een inrichting gesticht hebben. Het deed aannemelijke voorstellen en wilde zich ook persoonlijk in het te stichten bad in teresseeren, voor een belangrijk bedrag, mits het comité ook de medewerking van minstens 250 spaarders kon garandeeren. Dank zij de medewerking van B. en W. voorgelicht door den Directeur van Gemeen tewerken, den heer Margadant—kan de com missie de beschikking krijgen over een ter rein, dat gelegen is in het hartje der stad, namelijk achter het Gymnasium en loopende tot aan de Molenbuurt, gedeeltelijk nog op het Oude Ziekenhuisterrein. Het is het comité gebleken, dat B. en W. het van groot belang achten, dat in Alkmaar een dergelijke in richting wordt gevestigd en na verschillende besprekingen is besloten een request aan den Raad te zenden om dit terrein aan het comité te willen verkoopen. Plannen en teekeningen zijn gereed en het grootste deel van het benoodigde kapitaal is beschikbaar wanneer wederom 250 spaarders bereid zijn een spaaraandeel te nemen. Mogen wij daarbij weer, evenals vroeger, op uwe medewerking rekenen? De bedoeling van het comité is van de Alkmaarsche in richting een N.V. te maken op winstaandee- len en spaarobligaties. De winstaandeelen zijn 1000 groot en bij de exploitatie is ge rekend op een minimum rente van 454 de spaarobligaties zijn 300 groot, te storten in ééns of in jaarlijksche termijnen van 30, onderverdeeld in stortingen van ƒ15 per half jaar, 7.50 per 3 maanden of 2.50 per maand, naar keuze van den spaarder. Zij geven een aanzienlijke reductie op den abon nementsprijs. Mocht de houder van een der gelijke obligatie zelf hier geen gebruik van maken, dan is het hem vergund iemand an ders daarvoor aan te wijzen. Het comité kan de verzekering geven, dat de Alkmaarsche inrichting aan de hoogste eischen zal voldoen. Het vraagt dan ook nog maals uwe medewerking door nevenstaand formulier in te zenden en zoodoende de stich ting van een Alkmaarsche overdekte Bad- en Zweminrichting tot een feit te maken. Wanneer voldoende spaarders zijn toege treden, hoopt het comité in dit najaar de in richting te kunnen openstellen. Mocht een en ander uw belangstelling hebben, zoo is een van de leden van het comi té gaarne bereid u persoonlijk alle gewensch te inlichtingen te verschaffen. Het comité tot stichting van eene overdekte Bad- en Zweminrichting. De Spaansche vloot. (Dag. Over zicht). De memoires van koningin Marie van Roemenië. (Buitenland). De wereldtentoonstelling te Brus sel (van onzen reisredacteur). (Arti kelen). Het Paaschcongres der S. D. A. P. (Binnenland). Uit het parlementaire leven. (Ar tikelen). Ernstige brand te Leiden. (Bin nenland). Verkeersongevallen onder Haar lem. (Binnenland). Doodelijk ongeval te Leeuwarden. (Binnenland). Moordaanslag in den Haag. (Bin nenland). (Zie verder eventueel laatste berichten.) Voor inlichtingen: Kennemerstraatweg 51. Telef. 4253. Het eere-comité bestaat uit: mr. G. C. B. v. d. Feen de Lille, mr. P. Langeveld, mr. A. Prins, mr. C. Smal, mr. J. P. Bosman, mr. G. A. de Lange, dr. H. J. M. Hofstee, A. K. Dijkhuizen, A. W. van Kleef, N. H. Louis, J. Maats, A. H. Moolhuijzen, R. G. C. Schröder, G. J. Sluijmer, F. G. de Wilde, G. Ch. Dun,'dr. J. Postma, J. van der Worp, A. Fledderus, mej. S. de Glee, K. Bos, C. Knaap, D. G. G. Margadant, D. J. Schef- fel, F. H. Ringers, A. M. Middelhoff, A. Woelders, M. Kater, M. C. Roos, P. de Lan ge Pbzn., Tj. N. Adema, N. P. Andriesma, P. Termaat, bestuur Ned. Vereen, van Huis vrouwen, mevr. T. Burdorf—de Groot, mevr. R. Peet—v. d. Brink, dr. J. L. Küppers, allen te Alkmaar, mr. F. G. G. Boerrigtdr, dr. J. Hemelrijk, mr. A. M. Ledeboer, J. Apeldoorn, allen te Bergen; J. G. A. Kers- semakers, jhr. N. van Foreest, mevr. P. A. Boomvan Seventer, allen te Heiloo; mr. C. P. Eecen, A. J. Wijnveldt, beiden te Oud karspel; G. C. Bos te Egmond aan den Hoef; W. Bos te Oudorp, C. J. Eyma te Egmond aan Zee; S. G. L. F. Baron van Fridagh te Schoorl; P. Kikkert te Beemster; Jb. Kroo- nenburg te St. Pancras, S. B. F. Kooijman te Hensbroek; J. J. Nieuwenhuizen, M. J. F. van Oppen, beiden te Limmen; W. C Ninaber te Koedijk; P. Slot te Broek op Lan- gendijk; jhr. A. L. van Spengler te Nrd. en Zd. Scharwoude; B. J. F. Sutman Meijer te Heerhugowaard. ONTSPANNINGSAVOND VOOR WERKIOOZEN. De laatste ontspanningsavond in dit sei zoen, op Woensdag 17 dezer, is een waardig slot geworden van het drietal avonden wat dezen winter door de commissie werd ver zorgd. Ditmaal was het de Alkmaarsche Ope rette en Orkestvereen. die, onder leiding van haar dirigent den heer Jac. Jansen en haar regisseur den heer R. Vóórhaar een uitstekend geslaagde opvoering van de bekende operette „De Koningin van Mont- Martre" gaf. Voor een bijna geheel gevulde zaal werd deze aardige en vlotte geschiedenis uit de Parijsch onderwereld met algeheele overgave van de medewerkenden en het uitstekende orkest op waarlijk uitnemende wijze vertolkt De verschillende zangnummers, zoowel van de solisten als van het koor, gaven meer malen aanleiding tot een krachtig en spon taan applaus en de diverse tooneelen waren bijzonder goed verzorgd. Inderdaad een avond waarbij voor oog en oor Kunst met een groote K te genieten was. Tijdens de pauze werden een groot aantal geschenken van Alkmaarsche ingezetenen verloot en menig huismoeder zag zich plot seling in het bezit van een kaasje, een worst, een taart of een nuttig kleedingstuk, terwijl een week gratis brooci of een hoeveelheid brandstof, ja zelfs een gratis „permanent" niet ontbraken. Het gebruikelijke kopje chocolade met koek was mede aanwezig en werd met waardee ring aanvaard terwijl aan het slot aan de mannelijke bezoekers een sigaar kon worden gepresenteerd. Tijdens de pauze zorgden „The Sweet and Hot Players" ondêr leiding van Henk Kla ver, dat de stemming er in bleef, zoodat geen oogenblik de aandacht op de zorgelijke din gen des levens geconcentreerd kon worden. Al)es bij elkaar genomen een uitstekend geslaagde avond tn toen om bijna half één

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1