DAGBLAD VOOB ALKMAAR EN OMSTREKEN.
NA DE DEVALUATIE IN BELGIË.
Qageliiksch OvetzicfU
^Buitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 105 Bit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK.
Zaterdag 4 Mei 1935
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Er worden veel zaken gedaan, maar
de toestand blijft onzeker.
Geen paniekstemming meer.
(Van onzen correspondent).
Engeland's Koning jubileert
Koningin Mary.
huwelijk van Prinses
Ingrid van Zweden.
Duitsche ex-kroonprins ge-
noodigd.
Waf vandaag de
aandacht trekt
Prinses Ingrid
AARDBEVING EISCHT 500 DOODEN.
Twaalfhonderd gewonden; 1300
huizen verwoest.
ALKMAARSCHE COURANT.
De gebeurtenissen gaan snel in België,
waar het aanpassings- en ontwikkelingspro
ces als gevolg van de devaluatie zich vol
trekt. Men kan slechts oog hebben voor de
werkelijkheid, wat men over de devaluatie
ook moge denken, en deze werkelijkheid is,
dat er op het oogenblik stellig zaken worden
gedaan. Er is een herleving waar te nemen
en de socialistische bladen beweren, dat de
werkloosheid is afgenomen. Statistieken
heeft de regeering, die communiqués uit
geeft bij tientallen, nog niet gepubliceerd,
tenzij dan voor de meubelnijverheid, waar
in, naar het schijnt, verscheidene honderden
werkloozen opnieuw aan den arbeid werden
esteld. In een van de groote banken, de
anque de Bruxelles, worden dagelijks
ruim 7.000 beursorders ontvangen, wat zelfs
in den tijd van de beurskoorts niet gebeurde
en hetgeen er op wijst, hoe de beurs rea
geert. De kapitalen vloeien terug naar Bel
gië. Dit is begrijpelijk, vermits de terugkee-
rende kapitalen hun winst komen opstrijken
die uit de devaluatie voortvloeit. De boule
vards te Brussel wemelen van buitenlan
ders, die koopen.
De duurte.
Dezer dagen heeft de minister van econo
mische zaken, de heer Van Isacker, het eer
ste index-cijfer gepubliceerd, dat sedert de
devaluatie werd vastgesteld en dat de basis
is waarop althans de loonen worden bere
kend, om te worden aangepast bij de nieuwe
toestanden. Wat het gemiddelde indexcijfer
voor het geheele Rijk betreft, dit is slechts
met 8 punten gestegen, en bedraagt 629, in
vergelijking met de duurte van 1914, deze
vastgesteld zijnde op 100. Dit cijfer veran
dert, naar gelang de plaatsen en in som
mige steden en gemeenten bedraagt het in
dex-cijfer slechts 600. In de provincie Lu
xemburg is de duurte met 1 punt toegeno
men. De minister kon dan ook verklaren,
dat hij zeer ingenomen is met deze resulta
ten, er bijvoegende dat in de maand Maart
het index-cijfer 45 punten lager was dan in
December 1934 en dat er, onder deze om
standigheden, nog wel verscheidene maan
den zullen verloopen, alvorens de duurte
het peil van December opnieuw zal hebben
bereikt. Het ligt in de bedoeling van de re
geering maximumprijzen in te voeren om de
duurte te remmen. Desnoods zou zij andere
maatregelen nemen, als b.v. t openstellen
van de grenzen voor vrijen invoer, want
haar streven is er op gericht de prijzen
slechts geleidelijk te doen aanpassen, en dan
n°g slechts in de mate dat zij door de bui-
tenlandsche goudprijzen worden beïnvloed,
opdat de binnenlandsche koopkracht van
den frank niet zal worden verminderd in
dezelfde verhouding als devaluatie heeft
plaats gehad.
L>e zenuwachtigheid bij het publiek is ge
leidelijk verdwenen. Er wordt niet meer ge
kocht in een paniekstemming. Doch men
moet de klachten lezen van de handelaren,
om overtuigd te zijn dat de prijzenpolitiek
de regeering op losse schroeven berust.
De groote warenhuizen, die over belangrijke
voorraden beschikken, kunnen wel ongewij
zigde prijzen voor een tijdje waarborgen,
maar de kleinhandelaren niet en in vele be
drijven is de prijsverhooging als het ware
automatisch ingetreden. Hierbij verwekt de
regeeringspolitiek veel ontstemming waar
deze er op aanstuurt de winkeliers, die hun
Prijzen verhoogen, als slechte vaderlanders
voor te stellen. Deze winkeliers kunnen
meestal niet anders dan rekening houden met
de economische werkelijkheid. Het is dan ook
he oorzien dat het index-cijfer spoedig een
sndere taal zal spreken voor zoover de sei-
foenomstandigheden hierop geen gunstigen
invloed uitoefenen en het is dus de vraag of
de huidige opleving in de zaken een blijvend
karakter hebben zal. Toepassing van Ameri-
«aansche methodes kan in België moei-
hjk iets veranderen, en zeker niet een maat
regel die zegels en kleine affiches ter be
schikking van handelaars en industrieelen
stelt, met het opschrift dat zij loyaal met de
regeering samenwerken om te strijden tegen
ongerechtvaardigde stijging van de prijzen.
L>e oprichting van een Raad voor Econo
misch Herstel is ook eenigszins afgekeken
van de Amerikaansche politiek, evenals de
vorming van een soort „braintrust" die de
regeering op dit gebied moet voorlichten, en
vertegenwoordigers bevat van belangrijke
groepen. De genoemde Raad moet een ge
deelte van de opbrengst van de herschatting
an de goudreserve der Nationale Bank ge-
ru'kon om doeltreffend hier en daar, in be
paalde takken van industrie eg handel, in te
grijpen. Zooiets dus als bestuurde economie.
De toekomst kan slechts uitwijzen wat dit
zal opleveren.
Het vertrouwen.
De inzet van de regeeringspolitiek is dus
de kwestie van de binnenlandsche prijzen.
Uit alles blijkt, dat zij dit ten volle beseft. Er
wordt een slag om geleverd. Wint zij dezen
sirijd, dan zal zij verder wel crediet be
komen bij de openbare meening. Verliest zij
hem, dan is de verarming van duizenden in
het land definitief, want in de mate dat de
prijzen zullen stijgen, zal de koopkracht van
de duizenden kleine spaarders, renteniers, ge-
pensionneerden enz. verminderen. Men tracht
dan ook met alle middelen opnieuw een at
mosfeer van vertrouwen te scheppen. De
voorloopige resultaten zijn hiervoor niet on
gunstig, doch het is duidelijk, dat het met
het binnenlandsche vertrouwen maar betrek
kelijk is, nu de regeering ook nog den waar
borg van de goudclausule in een menigte
contracten waardeloos heeft verklaard. Na
het failliet van 1926 kon er nog iets worden
gedaan, doch na het failliet van 1935 laat
men zich niet meer zoo gemakkelijk bepraten
De openbare geest in het land is dan ook een
geest van berusting in datgene wat toch niet
meer ongedaan kan worden gemaakt. Voof"
het overige wordt er gespeculeerd en gaat
men voort met zaken doen
Kenschetsend is wat er in de bladen ge
beurt. Tot aan den vooravond van de deva
luatie hebben de groote persorganen steeds
in volle vertrouwen de meeste perscommu
niqués van de 'regeering opgenomen als
klinkende munt. Thans worden deze commu
niqués nog wel afgedrukt, doch duidelijk
wordt te kennen gegeven, dat zij uitgaan van
de regeering. De bladen wenschen niet meer,
dat de lezers zullen denken, dat deze mede-
deelingen door hen zelf worden gedaan en dat
hun journalistieke oprechtheid er mee is ge
moeid. Op dezen regel zijn slechts enkele
uitzonderingen.
De verantwoordelijkheid.
Zoodoende is de kwestie van de verant
woordelijkheid als een obsessie geworden.
Men berust, men wacht af in de hoop dat
alles wel ten goede zal keeren, zonder te veel
vertrouwen, maar tevens wil men uitgemaakt
zien, wie schuldig is aan de manoeuvres
tegen den frank, opdat deze kennis van zaken
een waarborg zal zijn tegen een herhaling.
Toen een paar persorganen, waarin de
Brusselsche „Dernière Heure" (liberaal) den
toon aangaf, slechts als ee.i verre echo ge
volgd door de socialistische bladen, een par
lementair onderzoek eischte over de ma
noeuvres tegen den frank, werd door den
minister van Justitie, den socialistischen ad
vocaat Soudan, die een hoogstaand man is,
aan het parket de opdracht gegeven een on
derzoek in te stellen, op grond van een wet
van 1924 tegen speculaties op eetwaren, en
staatseffecten, en op grond ook van de door
de regeering-Theunis uitgevaardigde be
sluitwet inzake wisselcontrole. Er werden in
alle Brusselsche banken huiszoekingen ge
daan, bij wisselagenten, in financieele bladen
enz. Het was duidelijk, dat men de campagne
voor een parlementair oncerzoek oen wind
uit de zeilen nemen wilde, niet omdat d.» re
geering een onderzoek eigenlijk zou vreezen,
maar .omdat zij dit onderzoek niet wenscht,
daar gedane zaken toch geen keer nemen, en
het slechts ongunstig kan uitvallen voor het
vertrouwen bij het publiek. De voorstanders
van het parlementair onderzoek hebben niet
temin toch hun zin doorgedreven en de
Kamer heeft met 129 stemmen, bij 4 onthou
dingen het onderzoek gelast. De commissie
zal bestaan uit leden, die door het bureel
zullen worden aangewezen en zal vertegen
woordigers van de verschillende groepen
omvatten, met uitsluiting van de communis
ten. Begin Mei zal zij voor het eerst bijeen
komen. Een dergelijk onderzoek kan wellicht
bijzonderheden aan het licht brengen, die
van het grootste belang zijn, over cke goud
manipulaties van de banken, die men door de
devaluatie heeft gered, van de ondernemin
gen die eigenlijk met geld van den Staat
waren voortgeholpen, voor de bestemming
van zekere algemeene onkosten en publici-
teitsuitgaven van allerlei ondernemingen,
die bij de devaluatie baat hebben gehad. Er
doen nu reeds geruchten de ronde, dat in
zeer hooggeplaatste kringen het slechte
voorbeeld zou gegeven zijn. Men moet der
gelijke geruchten natuurlijk met het grootste
voorbehoud aanvaarden, doch het is zeker,
dat iedereen van het onderzoek van de parle
mentaire commissie en van het parket ont
hullingen verwacht.
Dit onderzoek is waarlijk naar den zin
van de groote meerderheid van het volk, dat,
in afwachting van de gebeurtenissen, geluk
kige of niet, ten minste het verlangen wil be
vredigd zien, dat de speculanten op de volks
verarming aan den schandpaal worden ge
spijkerd, wie het dan ook zij. En het be
zwaar van de regeering, die bij de devaluatie
den nadruk legt op haar economische beteeke-
nis, gezien van het standpunt der nieuwe
politiek, verzinkt daarbij volledig in het niet.
De toebereidselen te Londen
en in de dominions.
Het warme, zonnige weer heeft gisteren
heel wat menschen te Londen op straat ge
bracht, die alvast eens gingen kijken naar de
versieringen. Het was zoowel op de rij-
straten als op de voetpaden in het centrum
heel druk. Men zag heele families in open
auto's en taxi's rondrijden.
Als gebruikelijk bewoog zich een dichte
menigte in den omtrek van Buckingham Pa
lace in de hoop den Koning te zullen zien,
doch de gewone dagtaak hield Zijne Majes
teit den heelen dag bezet. De Koningin en
de hertog van Gloucester werden echter lui
de toegejuicht toen zij gistermiddag uitre
den om een bezoek te brengen aan de tuinen
van Kew, waar zij ongeveer een uur ver
bleven.
Er is een speciale staf op het paleis werk
zaam ter behandeling van de vele geluk-
Koning Gecrge V.
wenschen, die de laatste dagen reeds ui_ J-
le deelen van het rijk en uit den vreemde
binnenstroomen.
Langzamerhand .wordt aan de versieringen
de laatste hand gelegd. De Pall Mali en
Waterloo Palace met hun groote tribunes
maken een vroolijken middeleeuwschen in
druk, als in den tijd van de ridderspelen.
Op Piccadilly werd gisteren even een beet
je beroering gewekt toen een deel van de
lappen vlaggedoek, die tusschen de hooge
Venetiaansche masten zijn gespannen, in
brand geraakte. Het brandje was echter al
jfjluscht voor de brandweer aanwezig was.
In alle uithoeken van het Britsche Rijk
zullen, zooals men weet, Maandagavond, op
den dag van het regeeringsjubileum, schit
terende illuminaties en groote vreugdevuren
worden ontstoken. Tal van gebouwen zullen
baden in een zee van licht, terwijl grootsche
vuurwerken zullen ontbranden.
Tegelijkertijd zal op speciaal verzoek van
den Koning van de gelegenheid gebruik
worden gemaakt, de. bestrijding van de ver
schillende ziekten te steunen. Van het geld,
dat thans overal wordt ingezameld, zal een
belangrijk gedeelte worden besteed voor den
strijd tegen kanker en tuberculose
In Canada zal, naar het voorbeeld van het
Vereenigd Koninkrijk, over de 3000 mijl van
het continent door padvinders een keten van
vreugdevuren worden ontstoken, de middel
ste hiervan door Lord Baden Powell, den
hoofdverkenner. Eskimo's en Roodhuiden
zullen bijeenkomen om naar de radiorede
van den Kcr'ng te luisteren.
Op Newfoundland zullen alle openbare
gebouwen worden geïllumineerd. Twintig
duizend schoolkinderen zullen voorbij den
gouverneur defileeren en tot slot zal een
monumentaal vuurwerk worden ontstoken.
auner
spkt
Ironie
Over geheel Zuid-Afrika zullen padvin
ders een keten van kampvuren ontsteken. Er
zal een straatcaraaval worden gehouden,
terwijl Zoeloe's den geheelen dag krijgs
dansen ten beste zullen geven. Bovendien
zal generaal Smuts een tuberculose-fonds
instellen.
Australië organiseert een Millioen-Shil-
ling Jubileumfonds ter bestrijding van de
moedersterfte, terwijl 10.000 zal worde be
schikbaar gesteld voor het verstrekken van
gratis maaltijden aan werkloozen. De 39
voornaamste steden zullen elk een jubileum
boom planten. Te Sydney zal de haven om
geven worden door een kring van vreugde
vuren.
Ook op Nieuw-Zeeland zullen padvinders
over de geheele lengte der beide eilanden,
van Noord naar Zuid vreugdevuren ontste
ken. De werkloozen zullen een extra-uitkee-
ring ontvangen. Alle openbare gebouwen
zullen verlicht worden. Tevens zal er een
fonds voor kankeronderzoek worden ge
vormd.
In Britsch-Indië zal iedere groote stad
verlicht zijn. Te Calcutta zullen voor
125.000 kinderen gratis bioscoop-voorstel
lingen worden gegeven, terwijl aan 35.000
en gratis maaltijden zullen worden ver-
t. Voorts ^üen er tallooze optochten
rden gehom^^Te Nieuwe-Delhi zal een
16 meter hoog^Bfndbeeld voor den Koning
worden opgericht.
Ook uit Gibraltar, Singapore, Trinidad,
Nigeria, Zwasiland en Bechuana-land ko
men berichten omtrent voorbereidingen voor
de viering van het jubileum.
De radio zal gelegenheid bieden, ook bui
ten Londen iets van de feesten te beleven.
Hedenochtend om tien uur G. T. wordt
een militaire dienst uitgezonden uit den
munster van York, Maandag van 11 uur 5
G. T. tot 12.30 hoort men een verslag over
den dankdienst in St. Paul en 's avonds om
8 uur (dat is dus 7.40 Amsterdamsche Tijd)
kan men de boodschap hooren, die de Ko
ning zal uitspreken tot de luisteraars in het
heele Britsche Rijk. Een microfoon is daar
toe opgesteld in 's Konings studeerkamer
in Buckingham Palace, welke gisteren reeds
beproefd en in orde is bevonden, 's Ko
nings vertegenwoordigers in de overzeesche
gewesten en de hoofden van bestuur in tal
van die gewesten zullen vooraf langs draad-
loozen weg hun gelukwenschen overbrengen
die eveneens door de stations van den Brit-
schen omroep worden verspreid. Deze uit
zending begint om 7 uur Amsterdamsche
tijd.
Maandagavond om 9 uur G. T. volgt 'n
uitzending van Rudyard Kiplings toespraak
op het banket van het Koninklijk Genoot
schap van St. George en om 10.15 G. T.
spreekt de Poet Laureate.
Zweden maakt zich gereed voor de
grootste nationale plechtigheid sedert
prinses Astrid in het huwelijk trad met
kroonprins Leopold van België: het hu
welijk van kroonprins Frederik van
Denemarken met prinses Ingrid op 24
Mei. Gastheer bij alle feestelijkheden is
de grootvader der bruid, koning Gustaaf.
De huwelijksvoltrekking geschiedt des
morgens om half twaalf door aartsbis
schop Eidem in Storkyrkan (de Groote
Kerkj te Stockholm.
Daarna is er een huwelijksnoenmaal
en een ontvangst op het koninklijk pa
leis i de hoofdstad, en maakt het jonge
paar een tocht door de straten van
Stockholm. Te ongeveer 5 uur verlaat
het vorstelijke paar Stockholm om al
leen aan boord van het Deensche ko
ninklijke jacht de „Danneb -og" de reis
naar Kopenhagen te aanvaa-den. Aan de
bruiloft gaat intusSchen een reeks par
ticuliere en officieele feestelijkheden
vooraf.
I)e afkondiging van een kerkelijk
huwelijk geschiedt in Zweden driemaal.
De eerste afkondiging is morgen, Zon
dag, tijdens de godsdienstoefening in
de Paleiskapel. De Deensche kroonprins
Frederik zou hedenmorgen naar Stock
holm komen om een diner gevolgd door
dans bij te wonen dat hedenavond op
liet paleis wordt gegeven voor een uit-
gebreiden kring van jeugdvriendinnen
en vrienden van de nrinses. Met de prin
ses zal hij Zondagmorgen de godsdienst
oefening en de afkondiging van het hu
welijk bijwonen. Zondagavond keert hij
naar Kopenhagen terug en daarna komt
hij den Zondag voor het huwelijk naar
Stockholm terug om met de prinses de
derde afkondiging in de paleiskapel bij
te wonen. Den middag van dien dag, den
19en Mei, zal het paar op t paleis allen
ontvangen die geschenken of geluk
wenschen willen aanbieden. Het staat
ieder vrij dien middag met zijn bloemen
of alleen maar zijn goede wenschen naar
het paleis te komen.
Voor gelukwenschen voor een bruiloft
Na de devaluatie in België. (Dag.
Overzicht).
De jubileumfeesten van het Engel-
sche koningspaar. (Buitenland).
Het aanstaande huwelijk van
prinses Ingrid van Zweden met
kroonprins Frederik van Denemar
ken. (Buitenland).
Aardbevig in de Kaukasus eischt
500 dooden. (Buitenland).
Mazelen in Noord-Brabant; vooral
onder de jeugd. (Binnenland).
De minister beantwoordt de vra
gen van den heer Mendels inzake de
internationale fascisten-conferentie.
(Binnenland).
Vragen van een Amsterdamsch
raadslid inzake de mishandeling
van een N. S. B.er. (Binnenland).
De mechanisatie in de sigaren-
industrie. (Binnenland).
Het dreigend conflict in de mijn
streek; toestand hoogst bedenkelijk.
(Binnenland).
Uit het parlementaire leven. (Ar
tikelen).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
bestaan in Zweden aloude regelen (wij
ontleenen deze bijzonderheden aan een
relaas van een specialen medewerker
van „Berlingske Tidende"): Den Zondag
van de eerste afkondiging komen de
leden van het geslacht of van de ge
slachten. Den tweeden komen vrienden
ep bekenden en den derden en laatsten
Zondag allen die vergeten hebben de eer
ste twee.keeren te komen.
Maandags zullen de gasten beginnen
te komen; den 21sten komt het Deen
sche koninklijke jacht de „Dannebrog"
met koning Christiaan en koningin
Alexandrine naar Stockholm, buiten den
Archipel vóór de Zweedsche hoofdstad
begroet met saluutschoten van de twee
grootste schepen der Zweedsche vloot,
de pantserschepen „Sverige" (het admi
raalschip) en de „Gustav V".
In het geheel zullen ongeveer 50 ver
tegenwoordigers van buitenlandsche
vorstenhuizen op de bruiloft aanwezig
zijn. Zoo komen o.a. koning Leopold en
koningin Astrid van België er. kroon
prins Olav en kroonprinses Martha van
Noorwegen.
Tot de genoodigden behoort ook de
Duitsche ex-kroonprins, wiens echtgc-
noote Cecilie een zuster is van de ko
ningin van Denemarken.
Het bezoek van den ex-kroonprins is
eenigermate een historische gebeurtenis
in zooverre dat het de eerste maal is
dat hij, sedert hij uit Nederland naar
Duitschland terugkeerde, deelneemt aan
een feest van een vreemd vorstenhuis
buiten de Duitsche grenzen.
De grootste officieele plechtigheid is
on 22 Mei, een muzikale soiree op het
paleis gevolgd door een souper voor 700
tot 800 gasten.
Voor de huwelijksplechtigheid in de
kerk zijn 250 gasten uitgenoodigd.
In de buurt van Kars (Kaukasus), die on
langs door een aardbeving werd geteisterd,
zijn de laatste 24 uur vijf nieuwe minder
sterke schokken waargenomen.
Het aantal slachtoffers is thans gestegen
tot 500 dooden en 1200 gewonden. Er zijn
1300 huizen verwoest.
