DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Zwitsersche volk spreekt zich uit.
Ttxujdiiksch Oxiemcht
^Buitenland,
No. 129 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Maandag 3 Juni 1935
137e Jaargang
Het crisis-initiatief-ptan verworpen.
Tegen devaluatie van den franc.
Wat vandaag de
aandacht trekt
DE AARDBEVING IN
BELOEDSJITAN.
ALKMAARSCHE COURANT,
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het Zwitsersche volk heeft in een
referendum met rond 566.000 tegen
rond 426.000 stemmen de voor
stellen inzake het z.g. crisis-initia
tief verworpen.
Deze voorstellen voorzagen in
de opneming van een nieuw artikel
in de grondwet. De tegenstanders
van het crisis-initiatief bestreden
de voorstellen hoofdzakelijk met
het argument, dat de uitvoering
der geëischte maatregelen de
draagkracht van den staat te boven
zou gaan en afbreuk zou doen aan
de souvereiniteit der kantons.
In 18 kantons werden de voor
stellen verworpen, in vier kantons
werden zij aangenomen. Gestemd
werd door 84 der stemge
rechtigden.
Het crisis-initiatief werd afgewezen in 16
kantons en vier half-kantons terwijl het
voorstel aanvaard werd in de kantons Bern,
Solothurn, Schaffhausen en in de half-kan-
tons Bazel-stad en Bazel-land, waar de in
vloed van de sociaal-democraten zeer groot
is. Daarentegen heeft de grootste industrie
stad van het land, Zürich, waar de sociaal
democraten eveneens zeer sterk vertegen
woordigd zijn, het crisis-initiatief van de
hand gewezen. De grootste nederlaag
hebben de voorstanders van het voorstel
geleden in de kantons Waadt, Freiburg en
Tessin. Ook te Genève, waar de sociaal-de
mocraten in de regeering eveneens het sterkst
vertegenwoordigd zijn en waar hun leider
Nicole een hartstochtelijke en ongebreidelde
propaganda voor het crisis-initiatief ge
voerd heeft, werd het voorstel met een meer
derheid van 9.000 stemmen verworpen.
Met deze volksstemming is de poging der
sociaal-democraten het principe van een
radicaal staats-socialisme in Zwitserland
ingang te doen vinden, mislukt en het Zwit
sersche volk heeft getoond, dat het van een
dergelijk experiment niets wil weten.
Tegelijkertijd beteekent het resultaat van
het referendum evenwel ook, dat het Zwit
sersche volk afkeerig is van een devaluatie
van den franc. Hierbij valt op te merken,
dat ook de aanhangers van het voorstel, n.1.
diegenen die werkelijk de devaluatie van
den Zwitserschen franc gewenscht hadden,
zeer gering in aantal waren en het den overi
gen alleen niet duidelijk was, dat het crisis-
initiatief door de speculatie tegen den Zwit
serschen franc werd uitgebuit.
In ieder geval zal het resultaat van de
volksstemming ook met betrekking tot de po
sitie van den Zwitserschen franc een gunsti-
fen invloed hebben, te meer, daar men in
et buitenland in de meening verkeerde, dat
bij een aanvaarding van 't crisis-initiatief de
Zwitsersche franc niet op peil gehouden zou
kunnen worden en de buitenlandsche specu
latie haar manipulaties met dit argument
ondersteunde.
Verder zal het resultaat van het referendum
vooral in verband met het door de nieuwe
Fransche regeering ingenomen standpunt
de positie van de goudblok-landen op een
hechter basis brengen.
Het thans door de meerderheid der bevol
king van Zwitserland verworpen voorstel
was reeds eerder door het parlement van de
hand gewezen, waarna, ingevolge een door
35.000 kiezers ingediend verzoek een volks
stemming moest worden gehouden. Voorge
steld werd een nieuw artikel in de grondwet
op te nemen, waarbij de regeering de vol
macht kreeg loonsverlagingen te beletten en
de prijzen te beschermen met het doel den
arbeiders een voldoende inkomen te verzeke
ren. Verlaging der hooge productiekosten
der industrie moest belet worden, het loon-
en prijsniveau moest kunstmatig worden ge
handhaafd. Ter dekking van de onkosten
zouden premie- en gewone leeningen uitge
geven moeten worden. Het einddoel van dii
voorstel, dat vooral gesteund werd door de
socialisten en de vakvereenigingen, was te
komen tot een soort van economische dicta
tuur.
„Het gezond verstand heeft
overwonnen".
De verwerping van het crisis-initiatief, al
dus de „Basler Nachrichten", is een onbe
twistbaar succes der burgerlijke partijen,
want de socialistische partij beschouwde de
stemming van gister als de eerste etappe naar
de verovering der macht in Zwitserland. De
overwonnen van 2 Juni zijn de marxisten
voor wie het crisis-initiatief zou hebben ge
leid tot een afscheiding van Zwitserland van
de internationale markt.
De „Tribune de Genève" stelt vast, dat het
gezond verstand heeft overwonnen. Dit wil
echter niet zeggen, dat elk gevaar thans
voor de toekomst is afgewend.
De „National Zeitung" schrijft, dat het
crisis-initiatief met al zijn zwakheden en ge
varen van de baan is en de weg thans vrij
is voor een krachtiger politiek tegen de
crisis.
DE ENGELSCHE KONING LICHT
ONGESTELD.
Vandaag is de koning 70 jaar.
De Engelsche koning heeft een lichte kou
de gevat en zijn geneesheeren, die hem heb
ben bezocht, hebben hem als voorzorgsmaat
regel aangeraden om voorloopig zijn kamer
te houden Niettegenstaande zijn lichte onge
steldheid zet de koning zijn gewone dagelijk-
sche bezigheden voort. Het staat nog niet
vast of de koning gevolg zal geven aan zijn
bedoeling om tegenwoordig te zijn bij de
ceremonie van „trooping of the colour op
heden ter gelegenheid van zijn 70sten ver
jaardag.
De koning heeft Vrijdag zijnb ezoek afgezegd
op de receptie, welke de Londensche County-
council gaf ter eere van het koninklijke jubi
leum. In hofkringen legt men er den nadruk
op, dat de verkoudheid van den koning geen
enkele ongerustheid hoeft te wekken en dat
hij uitsluitend en alleen bij wijze van vooi-
zorgsmaatregel en niet om de ernst van het
geval zijn kamer houdt.
DE LONDENSCHE
VLOOTBESPREKING.
De Duitsche delegatie.
Gistermiddag te ruim 12 uur is de
Duitsche delegatie naar de Londensche
vlootbesprekingen van de Berlijnsche
luchthaven Tempelhof naar Londen
"vertrokken.
De speciale gevolmachtigde Von Rib-
bentrop, Vice-Admiraal Schuster en
Kapitein ter Zee Kiderlen namen plaats
in het vliegtuig „Oswald Boelke". In hun
gezelschap bevonden zich oa P™
Graaf von Birkheim, de attaché Dr.
Kordt en Von Ribbentrop's adjudant
Vandaag zal de minister van buitenland
sche zaken Sir John Simon von Ribbentrop
voorstellen aan den eersten minister in het
Engelsche Lagerhuis. Vervolgens zal het
hoofd van de Duitsche delegatie een onder
houd hebben met de eerste Lord van de admi
raliteit, Sir Bolton Eyres Monsell.
Dinsdag zullen de besprekingen worden
geopend op het ministerie van buitenlandsche
zaken in aanwezigheid van Sir John Simon.
Zooals bij dergelijke besprekingen met ver
tegenwoordigers van buitenlandsche mogend
heden het geval pleegt te zijn, zullen deze be
sprekingen voorloopig beoogen het uitwis
selen van de wederzijdsche inzichten, terwijl
eerst daarna de meer formeele onderhande
lingen zullen aanvangen, welke zullen kun
nen leiden tot een internationale overeen
komst tot beperking van de bewapening ter
zee.
BALDWIN VOLGT MACDONALD OP.
De vervanging a.s. Vrijdag.
Naar verluidt, zal Vrijdag a.s. MacDonald
officieel aftreden als minister-president en
daarna als president van den staatsraad in
het gewijzigde kabinet opgenomen blijven.
Onmiddellijk na het aftreden van Mac
Donald zal Baldwin zijn plaats als eerste
minister innemen. Waarschijnlijk zal Bald
win dus reeds a.s. Zaterdag in zijn nieuwe
functie spreken op een vergadering in Himley
Hall.
Contact met Ierland.
De „Daily Herald" meldt, dat Baldwin
voornemens is kort na zijn aanvaarding van
de functie van eerste minister den Ierschen
minister-president uit te noodigen voor een
bespreking te Londen. In politieke kringen is
men van meening, dat Baldwin de wijziging
van het Britsche kabinet wil gebruiken om
de onderhandelingen met Ierland opnieuw
te beginnen.
OPENING VAN DE
„FüHRERSCHULE.
Der deutsche Aerzteschaft.
De plaatsvervanger van den Führer
minister Rudolf Hess heeft Zaterdag de
„Führerschule der deutsche Aerzte
schaft" te Alt Rhese geopend. In zijn
rede zeide Hess, dat de voorstelling wel
ke de nationaal-socialistische partij van
den goeden arts heeft, deze is, dat in het
middelpunt van zijn levenstaak het volk
staat, welk6 gezondheidstoestand hij op
peil tracht te houden of te verbeteren.
Dit soort artsen weet dat een volk niet
alleen met medicamenten en instrumen
ten gezond kan worden gehouden. De
medische wetenschap dient te worden
uitgeoefend door menschen met geeste
lijken invloed op het geheele volk. Een
dergelijke invloed kan echter slechts
van hem uitgaan, die niet in de stu
deerkamer zijn medische kennis opdeed,
doch zich bekwaamde, verbonden met
zijn volk.
INBESLAGNEMING VAN DE
„KLADDERADATSCH".
Op bevel van het Duitsche rijksminis
terie voor propaganda is het laatste
nummer van het weekblad „Kladdera-
datsch" in beslag genomen. Het blad had
een caricatuur opgenomen van den Ita-
liaanschen ministerpresident Mussoüni,
welke aanleiding zou kunnen geven tot
een verstoring in de betrekkingen tus-
schen Duitschiand en Italië.
EEN ARISTOCRATISCH DUEL.
Tibor Eckhardt daagt minister
president Gömbös uit.
Nadat j.1. Vrijdag overeenstemming was
bereikt tusschen de beide leiders der Hon-
faarsche oppositie graaf Bethlen en Tibor
ekhardt heeft thans de leider van de
plattelandspartij Tibor Eckhardt zich ge
noodzaakt gezien minister-president Gömbös
op formeele wijze uit te dagen tot een duel.
Tibor Eckhardt motiveert dezen stap in zijn
schrijven aan den minister-president met een
verwijzing naar de verklaring van graaf
Bethlen, dat deze zijn vroegere scherpe aan
vallen op Tibor Eckhardt gebaseerd had op
bepaalde mededeelingen van ministerpresi
dent Gömbös. Ten aanzien van deze mede-
deeling wil Tibor Eckhardt ridderlijke ge
noegdoening of opheldering verkrijgen.
Het optreden van den fractieleider van de
plattelandspartij worden in politieke kringen
tamelijk zwaar opgenomen, aangezien Tibor
Eckhardt tot de ontbinding van het parle
ment in het voorjaar de regeering-Gömbös
over de geheele linie heeft gesteund en zich
aan het hoofd gesteld van de oppositie tegen
graaf Bethlen.
REDE VAN PRESIDENT LEBRUN.
Op het Wijnfeest te Reims.
Ter gelegenheid van het Nationale
Fee6t van den Wijn heeft de Fransche
president Lebrun te Reims een rede ge
houden, waarin hij de hoop uitsprak,
dat de in vele landen bestaande beper
kingen tegen den invoer van Fransche
wijn spoedig zouden mogen vervallen.
Ongetwijfeld zou de terugkeer naar den
vrijen handel allen volkeren ten goede
komen. Frankrijk kan naar waarheid
getuigen, dat het hiervoor heeft gedaan
wat het kan. Door collectieve overeen
komsten tracht het alle onrust-verwek
kende factoren uit den weg te ruimen en
door veiligheid het vertrouwen te her
stellen.
Frankrijk verdedigt krachtig het be
ginsel der valuta^stabiliteit, waar zon
der het economische goederenverkeer
nooit zijn vroegeren bloei kan herkrij
gen.
HET KABINET-BOUISSON.
Gunstige ontvangst.
Het kabinet Bouisson heeft in Fransche
parlementaire kringen zoowel als in de pers
een gunstige ontvangst genoten. Men schijnt
in parlementaire kringen te rekenen op een
vlotte verleening van de veel omstreden vol
machten.
ALGEMEENE STAKING IN
ZUID-SLA VIE.
Critieke toestand in Kroatië.
De „Joetarnji List" te Belgrado meldt,
dat de laatste dagen in geheel Kroatië
een levendige propagands wordt ge
voerd voor de proclamatie van de alge-
meene staking op 3 Juni, den dag, waar
op de nieuwe Skoeptsjina te Belgrado
voor het eerst bijeenkomt.
De leider der oppositie, Dr. Matsjek,
heeft beslist verklaard, dat hij# ondanks
alle geruchten geen deel heeft aan deze
propaganda, wclk£ naar zijn mccning
waarschijnlijk geleid wordt door perso
nen, die'niet het volk vertegenwoordi
gen
De te Belgrado verschijnende „Praw-
da" maant aan tot bezonnenheid en
schrijft, dat anarcho-communistische
elementen de bewerkers der propaganda
zijn. De communisten, gesteund door
buitenlandsche vijanden van den staat,
aldus het Bhid, streven er naar, ook in
Zuid-Slavië binnenlandschen strijd uit
te lokken.
OVERSTROOMINGEN IN
STIERMARKEN.
Vele landstreken staan blank.
Uit Stiermarken komen nog steeds be
richten binnen omtrent verwoestingen
aangericht ten gevolge van overstroo
mingen in het midden Enr.s-dal. Een ar
beider is verdronken, toen een hoeveel
heid van 1000 kubieke meter hout dooi
de woedende elementen werd meege
sleept. In de nabijheid van Klein-Reif-
ling werd eveneens een groote hoeveel
heid hout door het water medegesleurd
met het gevolg dat in de nabijheid van
Steyr het water tot ongekende hoogte
werd opgestuwd. Enkele deelen van
laatstgenoemde stad staan reeds blank.
RELLETJES TE GENEVE.
Zaterdagavond hebben te Geneve rel
letjes plaats gevonden naar aanleiding
van den optocht der patriottistische ver-
eenigingen, die ieder jaar op den natio-
nalen feestdag wordt gehouden. De poli
tie greep in en arresteerde 12 personen.
Eenige politieagenten werden licht ge
wond.
TWAALF MENSCHEN IN DE
WOLGA VERDRONKEN.
Op de Wolga is gisteren een
ongeluk gebeurd, waarbij twaalf
menschen om het leven zijn ge
komen.
In de nabijheid van een spoorbrug is
ee:. motorboot, waarmede 28 personen
werden overgezet, omgeslagen. Slechts
zestien der opvarenden gelukte het, zich
te redden; twaalf personen verdronken.
Tot dusverre heeft men nog 6lechts van
één hunner het lijk kunnen bergen.
Het Russische agentschap Tass
meldt, dat de bestuurder van de motor
boot, die eerst een maand dienst deed,
niot het geringste begrip had van het
besturen van een boot. De geredden heb
ben medegedeeld, dat door de opvaren
den van het passeerende schip „Birjoe-
6a" geen pogingen zijn gedaan om de
drenkelingen te redden. Kapitein en
bootsman van dit schip zijn in arrest
gesteld.
ERNSTIGE BOTSING TE WEENEN.
Vijf dooden en vijf zwaarge
wonden.
Een particuliere auto, die met tien
inzittenden van een wijnfeest kwam, is
in volle vaart in botsing gekomen met
een tramwagen. De auto werd geheel
verbrijzeld en vijf der inzittenden waren
op slag dood. De vijf overige werden
zwaar gewond opgenomen.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT
VAN DE MOEDER VAN
PILSOEDSKI.
In den namiddag van Zaterdag heeft de
stoet, welke de asch van de moeder van
Pilsoedski met zich meevoerde, de Poolsch-
Lithausche grens overschreden in de nabij
heid van Pustylki op 42 K.M. van Wilna. Te
Pustylki hebben drie broers van den over
leden maarschalk zich bij den stoet gevoegd,
terwijl de officieren van het garnizoen te
Wilna benevens kerkelijke hoogwaardigheids-
bekleeders het stoffelijk overschot eerbewijzen
hebben gebracht.
In den laten avond is de stoet aangekomen
in Wilna, waarna het stoffelijk overschot in
tegenwoordigheid van vele autoriteiten is bij
gezet in den grafkelder van de familie
Filsoedski.
DE MOEILIJKHEDEN MET DE
N.R.A.
Een besluit van Roosevelt.
In verband met de N.R.A. waren
door en tegen de Amerikaansche
regeering 411 zaken aanhangig ge
maakt. Thans heeft president Roo
sevelt met het oog op de beslissing
van het Opperste Gerechtshof goed
gekeurd, dat deze zaken verder
blijven rusten.
NIEUWE SPANNING TUSSCHEN
JAPAN EN CHINA.
De Japansche eischen overhandigd.
Uit Nanking wordt gemeld, dat de jongste
eischen der Japansche militaire autoriteiten
in Noord-China, die geheel in overeenstem
ming zijn met de bedoelingen der hoogste
Japansche regeering, Zaterdag ter kennis
zijn gebracht van den Chineeschen onder-mi
nister van buitenlandsche zaken der Nan-
king-regeering Tang Yoe Sjcn, door den
Het Zwitsersche crisis-initiatief
plan verworpen bij het gisteren ge
houden referendum. (Dag. Over
zicht).
Twaalf menschen in de Wolga
verdronken. (Buitenland).
De aardbevingsramp in Britsch-
Indië. (Buitenland).
De Duitsch-Engelsche vlootbespre-
kingen. (Buitenland).
De Engelsche koning op zijn 70sten
verjaardag licht ongesteld. (Buiten
land).
Oud-minister Cohen Stuart. f
(Binnenland).
Het personeel van 17 stationsrestau
rants bij de spoorwegen ontslagen. (Bin
nenland).
Het bezoek van H. K. H. Prinses
Juliana aan Den Helder gaat waar
schijnlijk niet door. (Binnenland).
Minister Steenberghe afgetreden; zijn
vermoedelijke opvolger Prof. Dr. Ir.
Gelissen. (Binnenland).
Congres van N.V.V. en S.D.A P. te
Utrecht. (Binnenland).
Liefdes-drama te 'Loon op Zand;
jongeman tracht zijn vroegere meisje
dood te schieten. (Binnenland).
Vele verdrinkingsgevallen. (Bin
nenland).
De „Remavi" te Den Helder ge
opend. (Provincie).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
Japanschen consul-generaal te Nanking
Yakishiro Suma, die in opdracht van de
regeering te Tokio Zaterdagmorgen een be
zoek aan het Chineesche ministerie van bui
tenlandsche zaken heeft gebracht. Suma
heeft er bij den onder-minister Tang op aan
gedrongen, dat onmiddellijk maatregelen zul
len worden genomen voor het bereiken van
een bevredigende oplossing der verschillende
problemen in Noord-China.
Naar verluidt, heeft maarschalk Tsjang
Kai Sjek te Hsinkau een conferentie van
vooraanstaande leiders der Nanking-regee-
ring bijeengeroepen ter bespreking van de
Japansche eischen en den toestand in Noord-
China.
Het reddingswerk te Beloed-
sjistan (Br.-Indië) in het door de
aardbeving geteisterde gebied
wordt met koortsachtige haast
voortgezet.
Om het uitbreken van besmet
telijke ziekten te voorkomen,
worden de dooden onmiddellijk
na de berging begraven.
Nieuwe aardschokken te Quetta.
Te Quetta i6 de brand in de hoofdstra
ten gebluscht. Onder leiding der mili
taire autoriteiten is men bezig met het
bergen der vele honderden, die onder de
puinhoopen bedolven zijn. Te Quetta is
de uitzonderingstoestand afgekondigd,
aangezien men verwacht, dat roofzuch
tige grensstammen de stad zullen aan
vallen.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
werden uit Quetta nieuwe aardschokken
gemeld. De op 6 K.M. ten Oosten van
Quetta gelegen vulkaan Sharig is gaan
werken en braakt lava en zwaveldampen
uit.
Zandstorm waait over het ge
bied.
Den geheelen Zondag heeft te Sibi een
zandstorm van ongewone heftigheid ge
woed. Men gelooft, dat deze storm in
verband staat met de aardbeving. Hij
maakte het onmogelijk, naar Quetta te
vliegen.
De watervoorziening te Quetta is stil
gelegd. Er bestaat gelukkig voorloopig
nog geen gebrek aan levensmiddelen,
doordat men veel vee per trein naar
Quetta heeft kunnen ve woeren. De tele
grafische verbinding met Quetta is nog
steeds verbroken. De uitbarstingen van
den Sharig hebben opgehouden.
Gemeld wordt, dat in Mastoeng het
aantal dooden 5000 bedraagt. Hoeveel
dooden in Quetta gevallen zijn, is nog
niet nauwkeurig vastgesteld.
Weer 200 Britten gedood?
Volgens nog niet bevestigde berichten
zouden ongeveer 200' Britsche onderda-
t.en het leven hebben verloren.
De stad Akalat en het Miri-paleis zijn
