DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. 'Buitenland STATIONSWEG 17. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 134 Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 8 Juni 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang „Goed Wonen" wil de arbeiders zoo goed laten wonen, dat zij onmogelijk de huren kunnen betalen. Het ligt niet in de bedoeling bij de kerkrestauratie werklooze banketbakkers het haantje van den toren te laten vergulden. Nu de overdekte inrichting gebouwd wordt, willen de soc. dem. in het Victorie-bad alle principieele bezwaren laten zwemmen. Waf vandaag de aandacht trekt TELEFOON 3873. SOLIED ADRES. BEKWAME CHAUFFEURS. PINKSTEREN. DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL MAANDAG 10 JUNI (2en Pinksterdag) NIET VERSCHIJNEN. DE DIRECTIE. NOODWEER IN NOORD-BULGARIJE DE REORGANISATIE VAN DE ENGELSCHE REGEERING. Boodschap van MacDonald aan de natie. ALKMAARSCHE COURANT. Het Alkmaarsche spreekwoord „hoe korter agenda hoe langer Raad" heeft natuurlijk ook zijn uitzonderingen en een van die uit zonderingen was de raadsvergadering, waar van hier thans een overzicht wordt geschre ven. Wel liepen de heeren Sietsma en Bülens reeds dagenlang rond met interpellatieplan nen, de een over de commissie tot onderzoek naar den toestand in de Steijnstraat en de ander over het lot van de schoolschoonma- kers, maar zij hadden ditmaal den niet ge- bruikelijken maar zeer aanbevelenswaardigen weg der schriftelijke vragen gekozen en kre gen hun antwoord ook netjes gedrukt er onder en 's avonds in de diverse dagbladen, zoodat de geheele gemeente er gelijktijdig van heeft kunnen kennis nemen. Dat bespaart heel wat vragen en antwoor den op de gewoonlijk toch al lang gerekte raadsvergaderingen, waarvan een groot deel der discussies ditmaal het voor- en het nage recht betroffen, namelijk een uitvoerige be schouwing van den heer Venneker over een afwijzende beschikking van Ged. Staten, welke B. en W. stilletjes tusschen de ingeko men stukken weggemoffeld hadden in de hoop, dat er geen raadslid meer naar zou kraaien en wat den heer Bakker betrof, die had bij het dessert voor een kleine maar min der smakelijke verrassing gezorgd door de Bleekersloot, de stank van dat water en alles wat daar meer van verteld en beter verzwe gen kan worden nog eens uitvoerig op de tafel der edelachtbaarheid uit te stallen. De heer Venneker, die tusschen twee haak jes geen erg gelukkigen middag had, daar de raadsmeeraerheid, waarvan hij gewoonlijk deel uitmaakt, hem twee maal in den steek liet, kon zich maar matigjes vereenigen met de zienswijze van Ged. Staten, die de wonin gen van de R.K. Bouwvereeniging „Goed Wonen" aan den Bergerweg niet met het kostbare gemeentegeld en de noodige over- heidsrisico's gebouwd wilden zien, omdat zij meenden, dat aan een dergelijk meer luxieuzcr type op bouwgrond van 7 per M2. en met den daarbij passenden hoogeren huurprijs in Alkmaar geen behoefte bestaat. Als jullie willen bouwen, hadden Ged. Sta ten gezegd, bouwt dan eenvoudige, kleinere arbeiderswoningen op goedkooper terrein, woningen met een lagen huurprijs, waaraan in Alkmaar wel degelijk behoefte bestaat. De wenk was duidelijk genoeg, althans voor B. en W. en voor de meeste raadsleden, maar sommigen en voornamelijk de heer Ven neker wilden nu wel eens precies weten hoe de vork eigenlijk in den steel zat, of het wo ningtype niet bevallen was, of voortaan niet meer op grond van 7 per M2. gebouwd zou mogen worden enz. De voorzitter ontried deze politieke vecht partij voor een blijkbaar verloren zaak en meende, dat men vanuit Den Haag nog wel eens heel wat strengere voorschriften zou kunnen geven en wethouder Van Slingerland wees er op, dat bij dergelijke uitzoekerijen, waarbij de Kroon in hoogste instantie moet beslissen, wel eens meer dan een jaar ver loren kan gaan en dat al dien tijd de grond onverkoopbaar zal moeten blijven. Met elf tegen acht stemmen heeft de Raad dan ook ingezien, dat men bezig was aan het kortste eindje te trekken en waar het besluit tot dezen woningbouw destijds toch al met elf tegen tien stemmen was genomen, was het te begrijpen, dat er heel weinig animo was om te trachten tot in hoogste instantie een gunstige beschikking te verkrijgen. „Goed wonen" zal ergens anders moeten bouwen ofwel haar woningtype zoodanig moeten veranderen, dat de heeren in Haar lem van meening zijn, dat ze van zooveel beteekenis voor het woningvraagstuk in onze stad zijn, dat de gemeente er haar volle financieele medewerking aan zal kunnen ver kenen. Vrijwel ongemerkt, het punt stond zelfs niet eens op de oorspronkelijke agenda, heeft de Raad een besluit genomen, waarover de laatste jaren veel en heftig gedebatteerd is. Men heeft namelijk met algemeene stemmen grond verkocht aan een combinatie, welke hier ter stede een overdekte bad- en zwemin richting zal stichten. Er waren nog eenige strubbelingen, want de geldschieter had den eisch gesteld, dat er zekerheid moest bestaan, dat deze inrichting, die op het oogenblik niet aan den openbaren weg komt te liggen, niet aan alle zijden zoo goed als dichtgebouwd zou worden. In allen gevalle wenschtfe men de zekerheid van eer. 6 Meter breede straat, maar B. en W. ge voelden er weinig voor zich door particulieren de wet te laten voorschrijven wat de toe komstige bebouwing in deze omgeving be trof en weigerden hardnekkig aan dergelijke eischen gevolg te geven, hoewel zij daarnaast vanzelf sprekend de toezegging konden doen, dat wat met het kleinste particuliere ge bouwtje niet zou gebeuren, natuurlijk ook niet met een zoo groote ondenreming zal plaats vinden. Er zal altijd een behoorlijke toegang naar de „overdekte" blijven, al willen B. en W. zich nog geenzins over den toekomstigen aanleg van straten uitlaten, wat trouwens juist op dit punt altijd een strijdvraag ge weest is. Zal men het Oude Ziekenhuis-ter rein al dan niet bebouwen en zal de ver keersweg naar de stad over het Zevenhuizen dan wel door een rechtstreeksche verbinding naar de Molenbuurt gaan? Wethouder Klaver wenschte er blijkbaar zijn vingers niet aan te branden en B. en W. waren er natuurlijk wel van overtuigd, dat een vasthouden aan hun standpunt niet het afspringen der onderhandelingen zou betee- kenen. Wel waren zij in zooverre tot meer dere concessies bereid, dat zij alle bepalingen terug namen, waarin vastgesteld is, dat het terrein alleen maar voor een overdekt bad en nergens anders voor gebruikt zal mogen worden. „Weest op je vierkanten meter een vorst" heeft Dirk Witte in zijn beste levensliedje eens gezongen en aangezien het zwembad comité niet één maar veertien honderd vier kante meters gekocht had, wilde men van die zijde geen enkele beperkende voorwaarde aanvaarden, wat men later eventueel al dan niet met dezen grond zou mogen uitvoeren. Wanneer van de twee honderd spaarders welker bijdragen in den financieelen opzet zijn begrepen nog de veertig ontbrekenden gevonden worden en dat kan nu heel spoe dig gebeuren zal met den bouw van deze inrichting een begin worden gemaakt en zul len de Alkmaarders, die ook in den winter deze mooie en gezonde sport willen beoefe nen daarvoor niet steeds naar andere ge meenten behoeven te trekken. Het Virioriebad zou men den naam nu eindelijk niet eens gaan veranderen, want het bad is er wel, maar de victorie is nog altijd verre te zoeken heeft natuurlijk in het nieuwe overdekte zwembad een leelijken con current gekregen, hoewel optimisten blijven beweren, dat zien zwemmen ook doet zwem men en er dus meer gezwommen zal worden dan vroeger, waarvan het open bad dan ook wel een evenredige portie zal krijgen. De tijd, dat in Alkmaar demonstratief werd uitgeroepen: „Alkmaar krijgt een open bad of geen bad" is reeds lang achter den rug. Alkmaar heeft zijn open bad gekregen en men heeft begrepen, dat daarnaast de tijdsomstandigheden van dien aard zijn, dat een gesloten project, zooals in de meeste grootere gemeenten reeds opgericht is, hier op den duur toch niet zou kunnen uitblijven Wat het Victorie-bad betreft, heeft men on langs reeds geprobeerd, dit gebrekkig ter wereld gekomen kindje onder de vaderlijke bescherming van het open bad te stellen, door een samenkoppeling te maken, waarbij men eikaars lusten en lasten zou moeten deelen, maar de heeren van het overdekte zwembad, die nooit anders dan last van het andere ge had hebben, waren natuurlijk niet bereid dit stiefkindje op sleeptouw te nemen en het voortaan op hun kosten te onderhouden. Zij hebben die gevaarlijke klip behendig omzeild en zeer terecht het standpunt inge nomen, dat de gemeente en bovenal de raads- meerderheid, die dit product in het leven had geroepen er ook maar de financieele gevolgen van moest dragen en niet moest traenten er anderen mee op te schepen. Thans kwam dit leelijke eendje in de zwem- bijt alweer de aandacht vragen, namelijk door een telegram van zijn werelalijke schep pers, de N.V. Zwembadenbouw te Amster dam met het verzoek te willen bepalen, dat in het open bad voortaan minstens 60 van den zwemtijd gemengd gezwommen zou mogen worden, omdat dit ook in het werk plan van de gesloten inrichting zou zijn op genomen. De heer Bulens maakte zich dadelijk tot tolk van de directie door dezen eisch voor het Virioriebad te stellen, andere soc. dem. raads leden spraken van gelijke monikken en ge lijke kappen, maar zij vergaten, dat er geen gelijke monikken waren. Ten eerste ging het hier niet over de zwemuren in het gesloten bad, maar alleen' over grondverkoop en ten tweede is de overdekte inrichting een particu liere onderneming, die geen subsidie van de gemeente vraagt en zich dus geen beperken de bepalingen behoeft te laten voorschrijven, wat met het Victorie-bad wél het geval is. Een deel van de raadsleden zal waar schijnlijk spoedig voor de moeilijke keuze ge steld worden of hun principieele bezwaren tegen het gemengd zwemmen zelf te laten zwemmen, óf de gemeente een grootere fi nancieele strop te bezorgen dan bij een exploitatie met ruimere opvattingen nood zakelijk zou blijken. Er werd in en buiten den Raad iets ge mompeld over een mogelijke verordening waarbij in het algemeen in deze gemeente het gemengd zwemmen aan banden zou ge legd worden. Wij verwachten, dat Alkmaar zich door dergelijke bepalingen niet in de rij der conservatieve kleine gemeenten zal scharen en tevens, dat de Raad wel zal in zien, dat het tegenover de nieuwe onderne ming onbehoorlijk zou zijn na hare stichting en voltooiing met dergelijke, vrijwel onaan vaardbare voorwaarden te komen. Het gevolg zou cenvcudig zijn, dat men niet één maar twee noodlijdende zwembaden zou krijgen en dat inrichtingen in naburige gemeenten ten koste van Alkmaar ,an derge lijke verordeningen ten zeerste zouden profi- teeren. Men heeft a tort et a travers de open inrichting willen bouwen. Laat men nu ook de gevolgen van eigen daden dragen en niet trachten de stroppen daarvan op anderen te schuiven, die voor in echec zeer zeker niet verantwoordelijk gesteld kunnen worden. In den loop der wereldgeschiedenis is wel gebleken, dat kerkelijke vraagstukken tot de moeilijkst oplosbare behooren. Zelfs al zijn er geen geestelijke belangen en alleen maar materieele bij betrokken, dan zijn de kerkelijke kwesties toch altijd een bron van allerlei bezwaren, allereerst al hier om, omdat de restauratie van een mooi kerk gebouw, öat eenige honderden jaren oud is, financieele offers vraagt, die in tijden van crisis en geldnood door de meeste gemeenten zelfstandig niet gedragen kunnen worden. Ook de Groote of Sint Laurenskerk te Alkmaar verkeert in een dusdanigen staat, dat restauratie dringend noodzakelijk is, een restauratie, die, zelfs gedeeltelijk, telken jaren weer uitgesteld werd omdat men er het geld niet voor kon vinden. Er zijn tonnen gouds mee gemoeid en die kunnen niet door bazars en concerten bij elkaar gebracht wor den hoe goed bedoeld dergelijke hulp ook is en hoe ihen ze ook moet apprecieeren. En nu komt daar plotseling een aanbod van de regeering, dat aan alle moeilijkheden met één slag een einde maakt. Alkmaar zal van de benoodigde 430.000 slechts 60.000 en de kerkelijke gemeente slechts 20.000 hebben te betalen. Verder zorgt het Rijk, geholpen door de Provincie, dat alles prima in orde komt en men zoo spoedig mo gelijk met net werk zal kunnen beginnen. Natuurlijk eischt dit een offer maar een zeer klein offer in vergelijking van de enorme kosten en daarbij komt bovendien nog, dat de arbeid in werkverschaffing zal worden uitgevoerd. Arbeid dus voor de vak lieden, die nog altijd van den steun moeten leven, arbeid misschien ook voor jeugdige werkloozen, voor wie de heer Bülens nog in de laatste raadszitting gepleit heeft en ge smeekt heeft om bouwwerk opdat zij hun am bacht niet in ledigheid zouden verleeren. Een belangrijke financieele tegemoetkoming bo vendien voor onze zoo zwaar belaste gemeen te, die dertig of veertig menschen niet meer zal hebben te ondersteunen. Winst aan alle zijden voor de gemeente, die na zoo langen tijd van vergeefsch zoeken niet alleen een prachtig werkobject heeft gekregen, maar bovendien de zekerheid, dat haar kostbaarste bouwwerk voor een onoverzienbare reeks van jaren voor den tand des tijds gespaard zal kunnen blijven. Men had mogen verwachten, dat ieder en voornamelijk de sociaal-democraten, dit voorstel met beide handen zouden acceptee ren, maar er zijn ook nog vakbonden in de wereld, vakbonden, die door hun politieken invloed dikwijls machtiger blijken dan een Raad, die zoogenaamd in volle vrijheid over de belangen der gemeenten heeft te beslissen Er zijn vakbonden, die meenen, dat dit nu een werk is, dat men moet aanbesteden en op gewone wijze laten uitvoeren, die liever de arbeiders bij den steun laten dan dat men door aanneming van Rijkssubsidievoorwaar den een loon zou accepteeren waardoor „op ongemotiveerde wijze zou worden ingegre pen in de regelingen en voorwaarden in het bouwbedrijf". Dit alles bedreigt de aanneming van het mooie plan, men wenscht geen uitkeering van het werkloosheidssubsidiefonds maar desnoods weer het contact zoeken met het 60 millioenenplan en dat alles met de vrij groo te zekerheid, dat men hier toch geen hoogere loonen zal verkrijgen en het Rijk zich na al dien onwil tot medewerking zal terug trekken en er niets van zal komen. Wij willen graag aannemen, dat dit een werk is, dat in het vrije bedrijf behoort te worden uitgevoerd, maar als men met zeker heid kan voorspellen, dat daarvan toch geen sprake kan wezen, is het o.i. onveiantwoor- delijk het plan te doen mislukken. Wij geloo- ven gaarne, dat men liever een hooger loon bepaald zag, al zijn de reeds vastgestelde loonen nog hooger dan die hier gewoonlijk in werkverschaffing betaald worden en wij ;elooven ook, dat niet alle werkloozen voor iezen arbeid bruikbaar zullen blijken, al zul len er ook vele werkzaamheden zijn, die door arbeiders zonder speciale vakopleiding ver richt kunnen worden. Maar ten slotte zal men er zeker in slagen onder de tegenwoordige werkloozen de geschikte werkkrachten te vinden en voor deze menschen, en tenslotte voor de geheele gemeente, is het nu maar de vraag wat beter is, steuntrekken en niets doen of loonenden arbeid accepteeren waardoor men vakbe kwaamheid kan onderhouden en de voldoe ning heeft, datgene wat men thuis brengt, met eigen handen verdiend te hebben. Er is in den Raad zoo veel over den onhoudbaren toestand in steuntrekkende gezinnen gespro ken, er is bij het college zoo vaak op aange drongen werkobjecten te zoeken om deze menschen van het vernederende niets doen te redden en hun gezinsinkomsten te ver- grooten, dat thans verwacht mag worden, dat de Raad de consequentie, van eigen woorden zal aanvaarden en dit voor stad en bevolking zoo belangrijke voorstel niet door looneischen van vakbonden zal laten mislukken. Juist dit restauratieplan zal meer dan eenig ander het bewijs kunnen leveren of onze Raad een zelfstandig lichaam is dan wel of velen van onze vroede vaderen in werkelijkheid slechts dienaren van poli tieke organisaties zijn. B. en W. hebben met het oog op het in gekomen adres der vakbonden hun voorstel aangehouden, maar zullen het in de eerst volgende raadszitting in openbare bespre king brengen. De heer Venneker heeft nog het medelijden van den Raad ingeroepen voor een bouw ondernemer, die een belangrijke som aan de gemeente Alkmaar moet betalen omdat hij een riool, dat hij op Heiloosch grondge bied zelf gelegd had, op het stadsriool van onze gemeente heeft moeten aansluiten. We willen niet beweren, dat de gevraagde offers aan den lagen kant zijn, noch nagaan of in alle opzichten de billijkheid wel be tracht is, maar het is een feit, dat deze bouwer van te voren precies wist wat hij zou moeten betalen. Hij heeft desondanks gebouwd en er is daarna natuurlijk geen enkele reden hem schadevergoeding toe te kennen. Een voorstel Venneker om daar wel toe over te gaan werd met 13 tegen 6 stemmen verworpen en de heer Venneker kon ten tweede male constateeren, dat hij in politiek opzicht Donderdag niet zijn beau jour had. Wij hebben den stank van de Bleeker sloot tot het laatste bewaard om er zoo kort mogelijk de aandacht van onze lezers voor te moeten vragen. De Bleekersloot verspreidt, ondanks alle raadsbesluiten, nog altijd een onverdrage- lijken stank en de heer Bakker heeft B. en W. nog eens gepolst en gevraagd in hoever re de plannen tot verbetering reeds tot uit voering waren gekomen. „Alles staat op papier", zei wethouder Klaver. „Behalve de stank", vulde de heer Van de Vall aan. „Jawel", zei de wethouder, maar we heb ben nu een mannetje gevonden, die dat alle maal prima in orde zal brengen, niet maar zoo'n gewoon polderbemalertje, maar een firma, die zoowel het boren van een bron als het uitmalen van water in de sloot op bij zonder voortreffelijke wijze voor elkaar kan brengen. We hebben het werk, dat 9000 zal kosten maar niet aanbesteed, want bij aanbesteding zijn we aan een bestek gebon den en nu zijn we vrij en kunnen den uit voerder alle mogelijke opdrachten geven". Wij kunnen niet zeggen, dat deze verkla ring door den Raad met groot enthousiasme werd ontvangen. Immers een dergelijk argu ment kan men bij de uitvoering van elk werk wel laten gelden. Er zou nog reden voor zijn als dit een kar weitje was, dat bijzondere voorzorg of des kundigheid vereischte, maar volgens den heer Stoutjesdijk kan iedere soliede deskundige een put boren en iedere andere een pomp- installatie opzetten. Bijzondere deskundigheid wordt bij de Bleekersloot niet vereischt en motiveert dan ook geenszins de verklaring van den wet houder, dat het werk desnoods een duizend gulden meer zou mogen kosten. De heer Bakker, die op dergelijke onder- handsche gunningen niet gesteld is, deelde mede, dat er aanbiedingen van anderen wa ren, die het werk voor de helft van het geld wilaen uitvoeren en dergelijke argumenten mogen in dezen kostbaren tijd niet over het hoofd gezien worden. Uit 't Parlementair© leven. (Arti kelen.) Geheimzinnig© dood van een Franschen spion. (Buitenland). Ho© Japan zijn wil ten opzichte van China doorzet. (Buitenland). De regeeringsverklaring van La- val. (Buitenland). D© nieuw© Engelsche regeering. (Buitenland). Een Alkmaarsche boer: Cornelis Drebbel. (Artikelen). Neerland'e stedenschoon. (Artike len). De K. L. M. verbetert haar Indi sche luchtvaartlijn. (Luchtvaart). De onthullingen uit Oss. (Binnen land). De B. V. L.-landdag te Barneveld. (Binnenland). Ernstige beschuldiging tegen oud hoofdcommissaris te Den Haag. (Binnenland). (Zie verder eventueel laatste berichten.) BILLIJKE PRIJZEN. PRIMA MATERIAAL Het gevolg van een en ander was, dat de Raad in comité ging, dat de heer Bakker daar den naam van de goedkoopere onderneming genoemd heeft en dat het er naar uitziet, dat het werk ten slotte niet onderhandsch gegund maar in het openbaar za! worden aanbesteed, wat de gemeente waarschijnlijk eenige dui zenden guldens voordeel zal kunnen be zorgen. Een groot deel van Noord-Bulgarije is giste ren door een vernielend noodweer geteisterd. In de stad Roestsjoek werden door een wer velstorm van meer dan vijftig huizen de daken weggerukt. Door vallend gesteente en dakpan nen verden drie personen gedood en meer dan 20 gewond, in sommige gevallen ernstig. De Donau, die door den hevigen storm tot een woedende watermassa werd, is op verschei dene plaatsen buiten zijn oevers getreden. Eenige dorpen moesten door de bewoners ont ruimd worden. Gister is de sedert lang verwachte reorga nisatie van het kabinet een feit geworden. Tegen 16 uur diende MacDonald bij den koning zijn verzoek om ontslag in, dat werd aanvaard. Ongeveer een uur later werd de leider der conservatieve partij, Baldwin, door den koning ontvangen en belast met de ver- ming van een nieuwe regeering. Aangezien het plan de regeering te reor- ganiseeren reeds sedert weken vaststond, kon Baldwin reeds denzelfden middag in het Buckingham Palace de nieuwe ministerlijst overhandigen. Tegen 17 uur 30 ontvingen de ministers van den koning reeds de nieuwe ambtszegels. In Downingstreet en voor het Buckingham Palace was een groote menigte te hoop geloo- pen, die het af- en aanrijden der ministers met belangstelling gadesloeg. De nieuwe leden van het Engelsche kabinet zijn gistermiddag in een zitting van den kroonraad door den koning beëedigd. Mac Donald is nog dienzelfden dag naar Schot land vertrokken. In zijn boodschap aan de natie zet Mac Donald uiteen, dat hij reeds eenigen tijd het feit onder oogen heeft gezien, dat hij rust zou moeten nemen van de zware en voortdurende inspanning, die de critieke toestanden van de laatste zes jaar in binnen- en buitenland van hem geëischt hebben. Hij is ernstig bezorgd geweest, dat ee i wijziging in de persoonlijke samenstelling der regeering het nationale karakter daar-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1