DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Waarom de Belgische franc viel. fijaqetiikzch Omczicht ^Buitenland HET CONFLICT ITALIË—ABESSINIE. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2 franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. No. 165 Dit nummer bestaat uit twee bladen Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. Dinsdag 16 Juli 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Intrigues achter de schermen. - Een courant met 212 millioen francs omgekocht. Eigenaardige berichtgeving. Ook de katholieken hebben geageerd. De aanvallen tegen Sap. Twee en een hall millioen aan een krant! Waf vandaag de aandacht trekt (Zie verder eventueel laatste berichten.) ALKMAARSCHE COURANT (Van onzen Brusselschen correspondent). De parlementaire commissie die tot op dracht heeft onder voorzitterschap van den gewezen katholieken eerste-minister Jaspar, een onderzoek in te stellen naar de manoeu vres, die tot de devaluatie van den Belgi schen frank hebben geleid, staat in het brandpunt van de belangstelling. Haar on derzoek gaat gepaard met een rechterlijk onderzoek, zooals men weet. Dit laatste heeft voorloopig nog tot geen resultaten ge leid. Zoolang het eerste niet zal gesloten zijn, zal ode in het tweede wel geen besluit wonden genomen Het ziet er practisch nog niet naar uit dat de parlementaire commissie dossiers met processen-verbaal van haar on derzoek aan het gerecht zal overmaken, om er eventueel het noodige gevolg aan te ge ven, doch het Belgisch gerecht heeft reeds herhaaldelijk het bewijs geleverd dat het desnoods onafhankelijk weet op te treden en het is niet uitgesloten dat de toekomst op dit gebied verrassingen inhoudt. Voorloopig zijn de verslagen over de be raadslagingen van de commissie zeer boeien de lectuur. Haar zittingen zijn niet open baar, doch de communist Jacquemotte mag als parlementair aanwezig zijn en hij is nu de onrechtstreeksche medewerker geworden van de Belgische bladen. Hij maakt n.1. een stenografisch verslag van de zittingen en na afloop leest hij zijn tekst voor aan journa listen. Tot dusver is dit verslag zeer be trouwbaar gebleken. Het is wel een eigen- aardig geval, want wanneer Jacquemotte in de Kamer een revolutionnaire rede houdt, krijgt hij slechts enkele regels verslag in de pers Een eerste conclusie die kan worden ge trokken is, dat, na het verhoor van den pro cureur-generaal te Brussel, Hayoit de Termi- court, gebleken is dat in België met de be staande wetgeving de manoeuvres tegen den franc niet voldoende kunnen worden bestre den Hierin zal wel wijziging komen. Een ander conclusie is dat er sedert lang tegen den frank werd geknoeid door degenen die belang hadden bij devaluatie. De heer Jaspar, die als leider van de rech terzijde een belangrijke rol speelt in de poli tiek, wordt nu beschouwd als het „enfant terrible" van de katholieke partij, omdat het onder zijn voorzitterschap is dat de onthul lingen worden gedaan in de commissie, waaruit blijken moet dat vooral onder zijn partijgenooten degenen moeten worden ge zocht, die, behoorende tot de meerderheids- groepen nochtans, door geheime middelen, door de bekostiging van felle perscampag nes, de uitgave van kostbare brochures enz. den geest van onrust, de vrees voor de sta biliteit van den frank, kortom de bestendige paniekstemming tijdens de regeering-Theu- nis, hebben doen ontstaan en bestendigd. De socialisten hebben hun verantwoordelijk heid. We hebben het reeds herhaaldelijk ge schreven, want het is een feit dat zij door hun campagnes en door hun propaganda voor het plan van den arbeid, dat op deva luatie was gesteund, den indruk hebben ge vestigd in strijd met de waarheid, dat de de flatie een verarming was van de kleinen, ten bate van de grooten, kortom een plundering door de machthebbers. Doch zij moeten nu Wel heimelijk veel plezier hebben. Zij hebben ™mers steeds beweerd dat, toen op hen een beroep werd gedaan, de devaluatie een vol dongen feit was. dat zij slechts een bestaan- den toestand hebben overgenomen en tot de valuatie zijn gedwongen geworden. Zij heb ben natuurlijk mee dezen toestand helpen scheppen, maar thans zijn zij gemachtigd te beweren, dat de grootste verantwoordelijk heid, of ten minste een even groote, bij som mige katholieken ligt, dat de devaluatie 't werk is van de menschen van den katholie ken boerenbond, wier belangen hierdoor werden gediend. De socialistische bank van den arbeid, die reeds maanden haar activiteit had gestaakt, kan door devaluatie niet meer worden ge red Voor haar is zij een jaar te laat geko men en de bank heeft er dan ook niet toe bij gedragen. ti Pu £€Wczen minister van financiën, uit et kabinet-de Broqueville, dat de regeering- neunis vooraf ging, nl. Sap, schijnt als de kampioen van den frank te zullen worden gerehabiliteerd. Tijdens zijn ministerschap i hij steeds met groote energie maatre gelen voorgestaan ter beveiliging van den frank en de strijd tegen hem, van enkelen zij ner politieke „vrienden", die bij den Boeren- fpet de Banque de Bruxelles en de Société Générale een groote macht in het land, vooral in Vlaanderen zijn betrok ken, is het begin geweest van de ondergrond- sche campagne voor devaluatie, waarbij eens te meer is bewezen hoe omkoopbare bla den een nadeelige rol kunnen vervullen voor een land. De strijd tegen den heer Sap werd gevoerd door senator Philips en minister van staat van de Vijvere, beioen katholieken en leiders van den Boerenbond, juist omdat zij wisten, zoo verklaarde de heer Sap in zijn getuigenis voor de commissie, dat de Boe renbond er toe gebracht zou worden Staats hulp in te roepen, vermits in 1933 het verlies 40 millioen frank en in 1934 600 millioen frank bedroeg. Zij wisten dat zij in Sap, die zelf langen tijd bij den Boerenbond betrok ken is geweest, als minister van financiën iemand zou vinden die op de hoogte was van hun waren toestand en dat hij tegen stander was van devaluatie in het openbaar belang, alhoewel zij van devaluatie alleen een blijvende hulp konden verwachten. Sena tor Philips heeft veel invloed in het katho lieke blad „Le Vingtième Siècle. „Le ving- tième Siècle" heeft toen een hevige campagne ingezet tegen minister Sap. Deze campagne heeft, misschien nog meer dan de socialis tische, vermits zij van een meerderheidsor- gaan uitging, het vertrouwen van het pu bliek aan het wankelen gebracht. De gunsti ge atmosfeer voor de devaluatie was gescha pen en enkele weken na de campagne was de heer Sap geen minister meer. Uit een andere verklaring, n.1. van baron Firmin van den Bossche, die redacteur is ge weest van „Le Vingtième Siècle" voor de binnenlandsche politiek, maar die samen met een paar anderr leidende redacteurs ontslag nam wegens de muntkwestie, is gebleken hoe op het oogenblik, dat de heer Francqui, gou verneur van de Soc.- Générale en thans mi nister zonder portefeuille, zich tegen de de valuatie verklaarde, in de „Vingtième Siècle" op bevel van senator. Philips een campagne loskwaam tegen de regeering, door artikels die verschenen en artikels die „niet versche nen". De heer van den Bossche had n.1. een artikel geschreven tegen de devaluatie, doch het artikel verscheen niet. Senator Phi lips zei hem op zijn protest dat zijn pensioen als oud-Egyptisch magistraat in ponden werd betaald en dat hij bijgevolg voordeel had bij de devaluatie!Het belangrijkste is echter dat het blad van de „Algemeene Bankvereeniging" de bank van den Boe renbond 2'A millioen frank als subsidie heeft uitbetaald gekregen en dat het laatste millioen werd gestort den dag dat de cam pagne loskwam tegen de regeering. In zijn boek „Waarom de Frank gevallen is" schrijft de oud-minister van financiën, Gutt, die deel uitmaakte van het ministerie- Theunis, eveneens dat vooral uit Leuven daar is de zetel gevestigd van den Boeren bond allerlei geschriften werden ver spreid voor devaluatie. Men zal begrijpen dat dit alles bijzonder heden zijn die doen nadenken. Zij toonen aan dat de voorstelling van zaken, volgens welke het gebrek aan vertrouwen in de deflatiepolitiek van de regeering-Theunis zijn oorzaak vond in het feit, dat deze poli tiek een mislukking zou zijn geweest, valsch is. Ongetwijfeld was deze politiek er voor alsnog niet in geslaagd de economische wel vaart van het land te verzekeren en de be vroren gelden van de banken naar hun kas sen te doen terugvloeien. Doch de regeering kon niet slagen, wegens de actie van de pa niekzaaiers, die zij aan eigen boezem koes terde. In perskringen heeft de onthulling van de betaling van 2K millioen aan de „Vingtiè me Siècle" 'n diepen indruk gemaakt. Er be staat sedert geruimen tijd een Belgische „pers-kwestie", wegens dé omstandigheid dat enkele groote bladen een trust heblen gevormd, die in dienst staat van de wapen fabrikanten. Het geval met de „Vingtième Siècle" is een bedenkelijk verschijnsel en meer en meer wordt de eisch gesteld dat maatregelen worden getroffen om een on afhankelijke pers aan het land te verzeke ren, of ten minste om de bladen de verplich ting op te leggen bekend te maken wie de eigenaars ervan zijn, en welke belangen zij dus dienen, de openbare of particuliere, zoo als dit met de „Vingtième Siècle" het geval is geweest. Wederom nieuwe troepen gemo biliseerd. In zijn achtste communiqué deelt het Ita- liaansche ministerie voor pers en propagan da mede, dat het toenemende tempo van de militaire voorbereiding in Abessinie dwingt over te gaan tot de uiterste maatregelen van militairen aard. De Duce, de minister der ge wapende macht, heeft bevel gegeven tot mo bilisatie van de divisie „Sila". Terzelfdertijd is een divisie in het leven geroepen, die den naam ,Sila de Tweede" zal dragen. Verder is het bevel gegeven tot mobilisatie van de vijfde divisie zwarthemden, die den naam zal dragen „1 Februari" en die onder bevel zal staan van generaal Teruzzi, thans chef van den generalen staf der nationale militie. Men is reeds bezig met de formatie van alle af- deelingen zwarthemden, die noodig zullen zijn ter vervanging van die, welke naar Oost- Afrika zullen vertrekken. Voorts is bevel ge geven tot het oproepen van de specialisten der genie en van de automobilisten van de lichtingen 1909, 1910 en 1912. De minister van luchtvaart heeft bevel gegeven tot het oproepen van nog meer contingenten vliegers en specialisten. Terzelfdertijd heeft de mi nister van marine bevel gegeven onmiddellijk over te gaan tot den bouw van 10 onder zeeërs, aie de eerste maand van het veertien de jaar der fascistische jaartelling van sta pel zullen moeten loopen. De Italiaansche soldaten in Oost- Afrika. De „Daily Telegraph" meldt uit Cairo, dat tusschen Maart en 1 Juli volgens de sta tistieken meer dan 80.000 Italiaansche sol daten het Suez-kanaal zijn gepasseerd, ter wijl deze maand nog 15.CKX) zullen passeeren en dat in totaal in de maand Juli 27 trans porten door het kanaal zullen gaan. Een groot gedeelte van deze troepen heeft Massawa in Erythrea als bestemming, ver moedelijk een der heetste havens ter wereld, waar de temperatuur somtijds 122 graden Fahrenheit in de schaduw bedraagt. Er is zeer weinig water en de manschappen krijgen 2 pinten per dag om te drinken en om zich te wasschen. Er is een installatie gemaakt voor het distilleeren van zeewater, doch deze kan nauwelijks in de vraag voorzien. Spe ciale transportschepen worden naar het 300 mijl verder gelegen Port Soedan gezonden om water te koopen. De soldaten hebben ten zeerste van het kli maat te lijden. In de afgeloopen veertien da gen passeerden meer dan 3000 man, die in valide naar het moederland terugkeerden, het Suezkanaal. Zes soldaten die door zonnesteek getroffen waren, moesten te Suez aan land worden ge bracht, waar vijf hunner zijn overleden. Vier eischen van Italië? Uit Genève wordt gemeld, dat de rugge spraak tusschen Londen, Parijs en Rome me» het doel te komen tot een compromis in het Italiaansch—Abessinische geschil, wordt voortgezet. Volgens dit bericht zouden de Italianen 4 eischen hebben opgesteld: 1) Rectificatie van den loop der grenzen; 2) Economische concessies; 3) Aanleg van een spoorbaan tusschen Erythrea en Somaliland; 4) Benoeming van Ialiaansche adviseurs in de Abessinische regeeringsbureaux. Ten opzichte van de eerste beide punten verwacht men weinig moeilijkheden, men ge looft echter, dat de Abessinische regeering de inrichting van z.g. beschermingszones aan beide kanten van den ontworpen spoorweg en ook de benoeming van Italiaansche advi seurs zal weigeren. De nieuwe militaire maatregelen. De Italiaansche bladen wijden hoofdarti kelen aan het achtste communiqué van het ministerie voor pers en propaganda betref fende de nieuwe militaire maatregelen voor Oost-Afrika. Zij schrijven, dat deze maat regelen de regelmaat en onverbiddelijkheid toonen, waarmede Italië voortgaat op den weg, die getrokken is door de noodzaak de koloniale defensie van Italië te verzekeren en het respect van de waardigheid en de vlag van Italië te handhaven, dat zoo grovelijk door de Abessinische provocaties is getroffen De bouw van nieuwe onderzeeërs beteekent een verdubbeling van de veiligheidsmarge der Oost-Afrikaansche koloniën en beteekent vooral, dat men op de meest duidelijke wijze de geheele wereld wil doen begrijpen, dat Italië niet bereid is eenigerlei min of meer duidelijken, opgelegden wil van wie het ook zij te aanvaarden. Nader schrijft de „Sera'dat Italië reeds te veel tijd heeft laten verloren gaan om met Addis Abeba tot een overeenstemming te ko- men. Afgezien van de noodzakelijkheid van uit breiding voor Italië zijn tegen het Rijk der Slaven en Barbaren niet een doch wel tien strafexpedities gerechtvaardigd. De woorden van den Engelschen minister van buiten- landsche zaken, Sir Samuel Hoare, over de traditioneele vriendschap met Italië zijn goed ontvangen. Thans is het zaak, deze woorden om te zetten in daden. Engeland kan en mag de ontwikkeling van een groot volk niet te genwerken. De volkenbond, die reeds bij zoo veel gelegenheden heeft geslapen, kan rustig verder droomen. ANTI-SEMIETISCHE UITSPATTINGEN TE BERIIJN. Te Berlijn hebben zich Maandagavond op den Kurfuerstendamm anti-semietische ex- sessen voorgedaan. Het Duitsche Nieuwsbureau verspreidt hieromtrent het volgende bericht: „De van Joodsche zijde uitgelokte pogingen de orde te verstoren bij de première van den Zweedschen film „Petterson en Bendel", in een bioscooptheater op den Kurfuersten damm, hebben Maandagavond aanleiding gegeven tot betoogingen voor dit bioscoop theater. Een tamelijk groote menschenmenigte gaf daarbij uitdrukking aan haar wrevel over het optreden der Joodsche theaterbezoekers. In de nabijgelegen, meest door Joden be zochte, restaurants en koffiehuizen protes teerde het publiek tegen het steeds driester optreden der Joden. In de meeste gevallen was de verschijning der verontwaardigde volksgenooten voldoen de om de Joodsche bezoekers te nopen deze gelegenheden ijlings te verlaten. In het café Bristol kwam het tot opgewonden scènes tij dens welke een vensterruit werd vernield. Behalve onbeteekende incidenten, welke zich voordeden voor de komst der politie, slaagde deze er in, met assistentie van een Ueberfallkomando, verdere botsingen te voorkomen". ERNSTIGE MIJNONTPLOFFING. 5 doodtn, 26 gewonden. Maandagmorgen om 11 uur 50 heeft zich in de mijn „Adolf von Hansemann" in Dortmund—Mengede op een diepte van 740 M., in district III, laag „Bluecher" door tot dusverre nog onopgehelderde oorzaak een explosie voorgedaan. Door deze ontploffing ontstond op de plaats des onheils een mijn- brand. Tot gistermiddag omstreeks 4 uur was men er in geslaagd 5 dooden en 26 ge wonden te bergen. 10 dooden, 27 gewonden. Volgens de laatste mededeelingen van de leiding van de mijn zijn bij de ontploffing in de „Adolf von Hansemann" 10 dooden gevallen; 27 mijnwerkers werden gewond. Het complex van mijngangen is thans vrij van ontploffingsgassen. Er bestaat dan ook geen gevaar meer voor verdere menschenlevens. De oorzaak van de ontploffing is nog niet vastgesteld. Geen 27, maar 32 gewonden. Een nog eer later bericht meldt, dat bij het mijnongeluk 32 personen gewond en 10 gedood zijn. De oorzaak niet bekend. Omtrent het ongeluk in de mijn Adolf von Hansemann wordt nader gemeld, dat de oorzaak en de aard van de catastrophe nog niet zijn komen vast te staan. De kwes tie of het een gasontploffing of een kool stofontploffing betreft, is nog niet opge lost. Het vermoeden, dat ten gevolge van de ontploffing een mijnbrand zou zijn ontstaan is gelukkig niet bewaarheid. Direct waren reddingscolonnes op de been, terwijl tal van autoriteiten spoedig ter plaatse verschenen. Het laatste ongeluk in de Adolf von Han- semann-mijn heeft zich voorgedaan acht dagen voor het uitbreken van den wereld oorlog. Toen zijn 13 personen om het leven gekomen. DE WATERSNOOD IN ,CHINA. Omtrent de overstroomingen in China wordt nader gemeld, dat in het gebied van de Li-rivier, welke uitmondt in het Toeng- meer, meer dan 200 dijkbreuken hebben plaats gehao, waardoor het geheele gebied is overstroomd. Naar tot nu toe wordt ge meld, zijn meer dan 2.000 personen ver dronken, dit aantal kan evenwel nog hooger zijn. Meer dan 200.000 personen zijn dakloos, 30,000 hectaren land zijn overstroomd. De autoriteiten van Hankau hebben alle beschik bare werkkrachten opgeroepen om de dijken van de Tsjangkoeng-rivier, welke op vele plaatsen gevaarlijk zijn geworden, te ver sterken. Meer dan 10.000 soldaten en duizen den arbeiders werken dag en nacht bij onge looflijke temperaturen aan de dijken. Op ver scheidene plaatsen is reeds gebrek aan le vensmiddelen ontstaan. In de provincie Hoepei is de rivier Loean buiten de oevers getreden. Het spoorwegverkeer beoosten de lijn TientsinPeking is verbroken. Behalve door de overstroomingen wordt China ge teisterd door een hittegolf, temperaturen van meer dan 40 graden Celsius zijn geconsta teerd. Mer. vreest derhalv voor het uitbreken vaji ziekte-epidemieën. Waarom de Belgische franc viel. (Dag. Overzicht) Mijnontploffing in Duitschland eischt ruim 30 dooden. (Buitenland) Anti-semietische uitspattingen te Berlijn. (Buitenland) Het conflict Italië-Abessinië. (Bui tenland) Brand op Urk. (Binnenland). Drama in Amsterdamsch volks café; 3 dooden. (Binnenland). Auto bij Rilland door trein ge grepen; dame gedood. (Binnenland). Op het Londensche vliegveld is een vliegtuig neergestort; 2 dooden. (Luchtvaart) Marine-vliegtuig nabij Den Helder verongelukt; inzittende gedood. (Luchtvaart). MIJNBRAND IN HONGARIJE. Vier dooden. In de steenkolenmijn Tatabanys is door tot nu toe onbekende oorzaak brand uitge broken tijdens de Zondagrust. Door de uit- stroomende gassen zijn een ingenieur en drie mijnwerkers gedood. Het blusschingswerk is in vollen gang. VUURGEVECHT TUSSCHEN POLITIE EN ROOVERS. Nabij Costynin in Polen heeft een vuur gevecht plaats gehad tusschen politie en vijf bandieten, die een overval hebben gepleegd op de kas van een zuivelfabriek. Een politie- wachtmeester werd door de bandieten ge dood, terwijl de politie een bandiet doodde en een ander ernstig verwondde. SLACHTOFFERS VAN DE BERGEN. Uit verschillende streken van Zuid-Duitsch- land worden weer verscheidene ongevallen bij het bestijgen van bergen gemeld. Te Hochkalter is het lijk van de sedert 2 Juli j.1. vermiste jongelui uit Dresden, Schmidt en Goldammer gevonden. Uit Innsbrück wordt gemeld dat een 22-jarig student Elbs daar gisteren is neergestort, terwijl zijn vriend zich ternauwernood kon melden. OOK TYPHUS-ONGEVALLEN TE STRESA. Na de talrijke typhusgevallen te Rome zijn thans ook te Stresa een aantal typhusgevallen geconstateerd. Meer dan 100 personen liggen hier ziek en reeds zijn enkele dooden te betreuren. De oorzaak zal wel te zoeken zijn in het niet voldoende steriliseeren van melk. TWEE JONGE NEGERS GELYNCHT. In Columbus in den staat Mississiippi zijn gisteren twee jonge negers, die men er van verdacht twee blanke vrouwen te heb ben aangerand, gelyncht. De negers, die ge arresteerd waren en in verband met de op winding der blanke bevolking heimelijk zou den worden overgebracht naar de gevange nis van Aberdeen, werden door een geweldige volksmenigte uit de handen der politieagen ten gerukt en achter een kerk aan een boom opgehangen. TANKAUTO ONTPLOFT. Door de ontploffing van een benzine-tank- auto is Zaterdag brand ontstaan in een aan tal huizen te Rotex bij Toulouse. De zware tankwagen reed tengevolge van het breken van een stuurstang tegen een muur. De tank ontplofte en de hoog oplaaiende vlam zette het huis, waar de auto tegen op reed en het belendende huis in vlammen. De hui zen brandden tot den grond toe af. Men vreest thans, dat onder de puinen nog de chauffeur van de auto en een zesjarig knaapje liggen. DE BEKENDE INDUSTRIEEL AGNELLI BIJ VLIEGTUIGRAMP OMGEKOMEN. Een bekende persoonlijkheid uit het Ita liaansche economische leven, Eduard Agnelli, de directeur van de Fiat-fabrieken, en lid van den raad van toezicht van het Turijnsche dagblad „Stampa" is bij een vliegtuig-onge val om het leven gekomen. Hij bevond zich met den Italiaanschen Oceaanvlieger Arthur Ferraria in een watervliegtuig. Bij het dalen in de haven van Genua sloeg het vliegtuig over den kop. Agnelli liep een schedelbreuk op en overleed na korten tijd. Ferraria blee' ongedeerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1