dagblad voor alkmaar en omstreken.
Toch mogelijkheid van deflatie?
T)aqdiik$ch Owczicht
Het aftreden van den Berlijnschen
politie-president.
IBuitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Ho 169 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Zaterdag 20 Juli 1935
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Tweede Kamer
Minister Colijn heeft in een groote rede
de vertrouwenskwestie gesteld.
De houding der katholieken zal beslissen
over het al of niet altreden van het kabinet.
Wat zal Prof. Aalberse doen
Zuivering van de rijkshoofdstad", die de
stad der Nat.-Soc. moet zijn.
tt
HET ITAL1AANSCH—ABESSINISCH
CONFLICT.
Volkenbondsraad einde Juli
bijeen?
Mededeelingen over het con
flict in de „Morning Post".
Wat vandaag de
aandacht trekt...
TEGEN BIJGELOOF IN
DUITSCHLAND.
DE KABINETSCRISIS IN
GRÏEKENLAND.
COURANT.
Den Haag, 19 Juli.
Onder groote belangstelling in de
Kamer, op de tribunes en in de loges
h^ft de minister-president zijn rede
se: ouden. Hij kondigde vooraf aan, dat
hij slechts de hoofdzaken zou bespre
ken Dat zijn rede er één wa- in grooten
stijl, zal ook zijn hardnekkigste tegen
stander niet ontkennen. Zij droeg het
stenpel van volkomen eerlijkheid en
openhartigheid. Wars van oratorisch
effectbejag, maakte de leider van het
Kabinet juist grooten indruk door zijn
wezenlijke welsprekendheid en diepen
ernst.
Hoog laait het verzet der katholieken
op tegen de regeeringepolitiek. Of de
brand nog kan worden gebluscht
wie zal het zeggen? Het schijnt op dit
oogenblik nog de vraag, bij welke gele
genheid de groote slag zal worden gele-
ve?d, bij 3e bezuinigingsswet of de vaste
laden-ontwerpen. Minister Colijn be
grijpt niet prof. Aalberse's wensch, dat
de Kamer eerst over deze ontwerpen en
daarna over de bezuinigingswet zal
stemmen. Want, zegt hij, of de vaste
lasten-ontwerpen goedgekeurd of ver
worpen zullen worden, dat er bezuinigd
moot worden, staat vast. Wat de vaste
lasten-ontwerpen betreft, vragen wij ons
af, of er, behalve goedkeuring of verw er
ping, niet nog een derde mogelijkheid is.
N meüjk die van aanneming van een
amendement, waardoor niet alleen de
rente, maar ook de verschuldigde hoofd
som zou worden aangetast, met als ge-
Vo'g intrekking van het voorstel door de
regeering. I»tus6chen zou er ook dan
een conflict blijven bestaan, dat slechts
door het aftreden van het kabinet zou
kunnen worden opgelost.
Klaarheid heeft de minister-president
gevraagd. De regeering van haar zijde
heeft tot die klaarheid trachten bij te
dragen, in zooverre als haar leider ver
klaarde, dat zij „een consequente defla
tie met al haar consequenties" afwijst.
In zekeren zin echter zegt dit niet veel,
omdat ook de allerprincipiëelste voor
alle consequenties van zijn standpunt
pleegt terug te schrikken. Elke conse-
O'ientie, welke ook, leidt naar den dui-
vi', plachten onze oostelijke naburen te
zeggen en zelfs tegenwoordig schijnen
zij die meening nog toegedaan. Hebben
de katholieken een consequente deflatie
n.ei al haar consequenties gevraagd? Zij
wenschen een aantasting van de hoofd
som, ja. Precies hetzelfde i6 dit niet.
Minister Oud heeft een algemeene for-
r ule voor een aantasting van de hoofd
som afgewezen Wij moeten nog afwach
ten, of er geen brug kan worden gesla
gen tusschen de regeering en de katho
lieken. Zulk een brug zou hierin kunnen
bestaan, dat de regeering, die reeds in
eenige bepaald omschreven gevallen een
aantasting var, de hoofdsom heeft moge
lijk gemaakt, hiermede verder gaat, voor
andere bepaalde gevallen.
Ook is het de vraag, of de vele katho
lieken, die tegen de vaste lasten-ontwer
pen zijn, ertegen zijn, omdat zij hun niet
ver genoeg gaan. Het zou ons niet al te
zeer verwonderen, als er onder hen ook
waren, wien zij te ver gaan en die bij
voorbeeld vinden, dat de huiseigenaren
er te veel nadeel van lijden. En dan zijn
er vermoedelijk ook nog katholieken, die
wel geneigd zijn voor de vaste lasten-
ontwerpen te stemmen. Onder deze om
standigheden lijkt ons prof. Aalberse's
taak, om klaarheid te brengen, niet be-
ni.denswaard. Hoe dit zij. voorloopfg
Schijnt „de benaderende consequente de-
flati»", door minister Colijn voorgestaan,
nog wel ruimte te bevatten voor toena
dering van de katholieken. Daarbij kre-
ge: wij den indruk, dat minister Oud
zich met meer kracht richtte tegen jhr.
Do Geer'ss verzet tegen een ingrijpen
door de overheid in burgerrechtelijke
vet houdingen, dan tegen de ontevreden
heid der katholieken over wat tot dus
ver is voorgesteld.
De kabinetsleider heeft voorts laten blij
ken, dat de benoeming van prof. Gelissen
tot minister onder meer een poging is ge
weest om den vrede met de katholieke fractie
te bewaren. Natuurlijk, tusschen het kabinet
eenerzijds en de opeenvolgende ministers van
economische zaken Verschuur, Steenberghe
en Gelissen anderzijds bestond en bestaat
geen verschil (behoudens, wat den tweede
aangaat, over devaluatie, maar deze is dan
ook deswege afgetreden). En tusschen de
opeenvolgende ministers onderling bestaat
ook geen verschil. Ware het anders, wat zou
er van de homogeniteit van het kabinet over
blijven? Maar minister Gelissen heeft meer
gelóóf in de mogelijkheden van industrialisa
tie dan zijn voorgangers, aldus de minister
president. En de industrialisatie is bij de
katholieke fractie zeer geliefd. Onlangs heeft
de kabinetsleider er echter op gewezen, dat
ons land niet één-twee-drie met rookende
schoorsteenen kan worden overdekt, omdat
wij invoer van buitenlandsche industrie-pro
ductie moeten blijven toelaten, aangezien
anders aan onzen eigen uitvoer een eind
komt. Minister Colijn heeft dit gezegd in
Limburg's hoofdstad; bijna zouden wij zeg
gen: in het hol van den leeuw. Maar hij laat
zijn jongen, energiqken ambtgenoot de vrije
hand. Of het geloof van minister Gelissen
een geloof is, dat bergen verzet, zullen wij
zien. Althans, wanneer men hem nog ge
legenheid laat, het te tccnen. Gelijk het gras
is het ministeriëele leven.
Of het kabinet nog gelooft in de mogelijk
heid van de vervulling van zijn taak, had
prof. Aalberse gevraagd. Minister Colijn
antwoordde bevestigend, maar voegde er ver
rassend aan toe, dat het er niet meer zoo
sterk in gelooft als vroeger. Deze verzwak
kende toevoeging stond echter niet in verband
met de verhouding tot de kaholieken. De mi
nister-president had het oog niet op binnen
lands-politieke, maar op interriationaal-
economische verhoudingen. Men legt onzen
uitvoer steeds meer èoeilijkheden in den weg.
Maar dit verzwaart de taak niet alleen van
dit kabinet, maar van elk kabinet, hoe het
ook zal zijn samengesteld, dat het opvolgt
Intusschen ziet minister Colijn de taak van
zijn kabinet in de lijn der deflatie. Het zal,
zeide hij, de devaluatie trachten tegen te hou
den-, zoo lang het maar even mogelijk is.
Blijkbaar ziet de regeering de moeilijkheden
op dit punt groeien. Maar zij is minder pessi
mistisch. ten aanzies van de mogelijkheid
eener internationale muntstabilisatie, dan
voorheen. Want de drang daarnaar neemt in
alle landen toe. Het zou dan toch wel heel
erg jammer zijn, als, nu de haven der stabili
satie in zicht schijnt te komen, de pariteit
van den gulden nog moest vergaan.
Stelt men nog vertrouwen in het algemeen
beleid van het kabinet, ja of neen?, heeft de
regeeringsleider gevraagd. De vraag zal in
het bijzonder tot de katholieken zijn gerichr
Als zij tegen de bezuinigingswet stemmen,
treedt de regeering af, ook al mocht de wet
worden aangenomen. Want als zij tegen
stemmen, zou de regeeriftg op voet van oor
log zijn met de grootste fractie, waarvan
partijgenooten in het kabinet zitten. Dat
prof. Aalberse een vroolijk weekend tegemoet
gaat, gelooven wij niet.
DE OPVOLGER HELLDORF.
In verband met de aftreding van den
Politie-president van Berlijn, oud-vice-
Admiraal Von Levvetzow, is gistermi id g
een bespreking gehouden waaraan rijks
minister en Berlijnsche gouwleider dr.
Gocbbels, de staatecommissaris van
B'X'lijn dr. Lippert, de generaal der
landspolitie Daluege, de waarnemende
Bouwleider Goerlitzer, de waarnemende
Politie-president Helidorf en de S.A.-
groepsieider Uhlaud hebben deelgeno
men. In deze bespreking zijn de richt
snoeren vastgesteld volgens welke
aldus het officieele communiuqé in
de toekomst in systematische samenwer
king tusschen de politieke gouwleiding,
do S.A.-leiding, de politie en het gemeen
tebestuur de strijd voor de zuivering van
c'e rijkshoofdstad van communistische
ondermijningspogingen, reactonnaire
drijverijen en bolsjewi6tisch-joodsche
aanmatiging zal worden gevoerl. De be
spreking leidde tot volkomen overeen
stemming, die een waarborg zal bieden,
dat ook in de toekomst het karakter van
de rijkshoofdstad als een door de
N.S.D.A.P. veroverde Duitsche nationaal-
socialistische stad, die rijk en volk waar
dig is, in vollen omvang gehandhaafd
zal blijven. Partij, politie en overheid
zullen het als hun eereplicht beschou
wen in eendracht samen te werken om
dit groote doel te dienen.
De officieuze Prager Presse meldt uit
Berlijn, dat Von Levetzow niet om ont
slag heeft gevraagd, zooals in de offi
cieuze mededeeiing daaromtrent te lezen
valt, maar dat hij op staanden voet van
zijr ambt is >ntheven en wel omdat hij
zich weliswaar niet tegen de anti-jood-
sche actie der laatste dagen heeft verzet,
maar ze toch met het oog op het buiten
land tot op zekere hoogte zou hebben
gesaboteerd.
Weer een stap verder.
De N. R C. correspondent te Berlijn
me'dde gisteravond:
De vervanging van admiraal Levetzow
door graaf Helidorf als politie-president
te Berlijn schijnt de beteekenis te heb
ben van 'n aanzienlijken stap verder op
den weg van ontwikkeling, welken wij
g!steren hebben gekenschetst, de weg
naar de vernietiging van alle sti'ie of
openlijke oppositie onder prijsgeving
van de gelijkschakeling en de aanpas-
sing.
Admiraal Levetzow is lid van de na-
tionaal-socialistische partij, maar dit
ne< mt niet weg, dat hij geacht wordt
nochtans ideologisch vrij dicht te staan
bij de kringen van den Stalen Helm (den
nationaal-socialistischen frontstrijders-
bond). In alle geval had hij uit dei' aard
der zaak door zijn vroegere loopbaan
enge betrekkingen met hoogere officie-
r .n al dan niet buiten dienst.
Uit de officieuse verklaringen, een dag
na de relletjes op den Kurfürstendamm
gepubliceerd, werd opgemaakt, dat door
overleg tusschen de politie-autoriteiten
en de partijkopstukken overeenstem
ming was verkregen over de wijze,
waarop voortaan zulke ordeverstoringen
zouden worder voorkomen of eventueel
onderdrukt. Echter werd het bevel,
waarbij aan de S.A. werd gelast zich tot
vergemakkelijking van de controle uit
sluitend nog in uniform te vertoonen, na
48 uur weder ingetrokken Het commu
niqué, waarin nu de wisseling in het po-
litrepresidium wordt medegedeeld, doet
vermoeden, dat admiraal Levetzow in
overeenstemming met de heele ontwik
keling van zijn persoonlijkheid omtrent
de eigenlijke taak en de positie van
de politie in den tegenwoordigen staat
een opvatting koesterde, welke eenigs-
zin afweek van di3 van de andere per
sonen in het communiqué genoemd: de
generaal der jolitie Daluege, de gouw
leider dr. Goebbels, met wie uit den aard
der zaak staatscommissaris Lippert en
graaf Helidorf, alsmede de ondergouw
leider Görlitzer en de S.A. groepsleider
voor Berlijn Uhland het eens waren.
De mannen leggen sterk den nadruk
op de twee-eenheid: partij en staat, zoo-
da. volgens hen de politie het uitvoerend
orgaan van deze twee-eenheid is. Levet
zow zal daarentegen eerder hebben over
geheld naar de opvatting, dat de politie
het min of meer autonome uitvoerend
oi gaan is alleen van den staat en niet
va de partij. Dit mag op het oog een
onbelangrijke nuance lijken, deze nuan
ce kan in de oraktijk in bepaalde geval
len een groot verschil opleveren. Een
opvatting, welke er bij theoretisch denk
bare conflicten toe zou kunnen leiden,
dat de politie maatregelen neemt, welke
tegen de wenschen van de leidende per
soonlijkheden in de partij zouden zijn,
ken in onderscheid van den koers, welke
tegenwoordig wordt gestuurd, als reac
tionair worden bestempeld. Daarom is
we te begrijp-en, dat Levetzow als hoofd-
commissaris van politie, dus als een van
de presumptieve aanvoerders in den
nieuwen strijd tegen de reactie in de
rijkshoofdstad, niet meer als de juiste
man werd beschouwd resp. dat hij zich
zelf tot de leiding in een dergelijken
strijd minder geschikt achtte.
Zijn opvolger graaf Helidorf tot dus
ver president van politie te Potsdam, is
een uit de geschiedenis reeds bekende
per oon. Op joodsch Nieuwjaar (12 Sep
tember! 1931. dus nog diep ir het oude
regime, hadden op den Kurfürstendamm
anti-semietische relletjes plaats, waar
bij plus minus vijftig personen werden
gearresteerd en waarmede toenmaals
graaf Helidorf als groepsleider voor Ber
lijn aanvankelijk in verband werd ge
bracht. Hij werd in eerste instantie tot
zes maanden hechtenis veroordeeld, in
hoogere instantie evenwel vrijgespro
ken.
Optredend als getuige in het rijksdag
brandproces deelde graaf Helidorf me
de, dat hij in den nacht van den brand
zelfstandig bevel had gegeven tot de
arrestatie van alle voormannen der
marxistische partijen.
Nu gaat dus volgens het officieele
communiqué de gouwle:'ding, de leiding
van de S. A., de politie en het stadsbe
stuur (deze volgorde is opmerkelijk)
eendrachtelijk en stelselmatig den strijd
voortzetten voor de zuivering van de
rijkshoofdstad van: communistische ont
wikkelingspogingen, reactionnair gedrijf
en bolsjewistich-joodsche aanmatiging.
De „communistische ontwikkelirigspo-
gingen", waarvan men eigenlijk in lang
niet meer gehoord had, worden in dit
stuk van de „bolsjewistich-joodsche aan
matiging" gescheiden door het „reaction
nair gedrijf". Het laatste moet echter
waarschijnlijk als de hoofdzaak worden
beschouwd. De rest staat daarmede in
verbinding. Kenschetsend schrijft de
Angriff gisteravond in een 6tuk gewijd
aan de gedoopte poden: „gelijk het in
reactionnaire kringen mode geworden is,
ons voortdurend weder te willen over
tuigen van de „joden in den staat" tus
schen de reactie (dat is hetgeen tegen
woordig meer speciaal daaronder wordt
verstaan) en de niet-ariers bestaat
rechtstreeks verband, gelijk anderzijds
ook het bolsjewisme en de jodenkwestie
met elkaar in verband worden gebracht.
Natuurlijk beteekent de benoeming
van graaf Helidorf allerminst, dai het
gevaar voor ordeverstoringen zou zijn
toegenomen, maar precies het tegen
deel. De strijd, waarvan in het commu
niqué sprake is, gaat zijn weg zonder
stoornis van de openbare orde op straat,
zooals ook de partijen en de S.A. leiding
dat wenschen. Dat blijkt ook alweer uit
de order van gouwleider Wagner met
strikt bevel aan alle partijgenooten om
op „provocaties van joden niet te rea-
geeren". Maar al gaat deze strijd ordelijk
in zijn werk, hij zal er niet minder
krachtig om wezen.
De Geneefsche correspondent van de
„Matin'' meldt, dat men in Volkenbonds
kringen nog voor het einde van Juli de bij
eenroeping van den Volkenbondsraad ver'
wacht.
Onmiddellijk na de terugkeer van den
secretaris-generaal Avenol zal het advies der
raadsleden worden ingewonnen, waarna
Litwinof als voorzitter van den Raad deze
bijeen zal roepen.
In „Echo de Paris" schrijft Pertinax, dat
niemand den Volkenbond kan verhinderen,
na 25 Juli bijeen te komen, en hij voegt er
aan toe, dat Frankrijk zich te Genève in een
moeilijke positie zal bevinden. Eenerzijds
wil het zijn vriendschap met Italia niet in ge
vaar zien komen en anderzijds kan het niet
actief medewerken aan de vernieling van de
grondslagen, die het tot nog toe zelf heeft
gesteund, want dan zou het zijn bondge
nooten verliezen.
In de Oeuvre" constateert de diploma
tieke medewerkster Madame Tabouis het
zelfde. Het voorstel der Fransche regeering
dat Italië zijn klachten tegen Abessynië in
Genève aanhangig zou maken is in Rome
zeer ongunstig ontvangen. Er schijnt thans
tusschen Parijs en Londen naar een vriend
schappelijke mogelijkheid om het conflict op
te lossen te worden gezocht. In elk geval kan
niemand zich tegen het bijeenroepen van den
Volkenbondsraad verzetten indien Abessynië
dit verlangt.
Het is daarom belangrijk te weten welke
houding de voorzitter van den Volkenbonds
raad Litwinof tegenover het conflict aan
neemt. De Sovjet-regeering schijnt haar
standpunt nog niet te hebben bepaald. Het
gerucht omtrent een te verwachten bezoek
van Litwinof aan Parijs is overigens niet
juist. Weliswaar heeft Litwinof een uitnoo-
diging om naar Parijs te komen, ontvangen
doch zijn bezoek is nog niet vastgesteld. Het
onderhoud dat Laval gisteren met den Rus-
sischen ambassadeur heeft gehad, had geen
betrekking op het Abessinisch conflict, doch
op de ratificatie van het Fransch-Russische
pact door het parlement.
De „Morning Post" meldt uit Rome, dat
de Britsche ambassadeur aldaar Woensdag
een bespreking met Mussolini heeft gehad,
Het aftreden van den Berlijnschen
politie-president. (Dag. Overzicht.)
Madame Hanau overleden. (Buiten
land.)
Het conflict tusschen Italië en Abes-
sinië. (Buitenland.)
Uit het parlementaire leven. (Artike
len.)
Holland's stedenschoon in praat en
prent. (Artikelen.)
Twist te Hengelo. (Binnenland.)
Vrouw ernstig gewond te Gouda.
(Binnenland.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
waarin hij hem namens de Britsche regeering
heeft verzocht in de zitting van den Volken-
bondsraad het Italiaansche standpunt duide
lijk uiteen te zetten. Tot nog toe is hierop
geen antwoord ontvangen en de vooruitzich
ten zijn zeer ongunstig. Waarschijnlijk zal
de Volkenbondsraad volgens het blad op 29
Juli bijeen komen.
De weigering van Italië om zich met eco
nomische concessies tevreden te stellen en
de weigering van Abessinië om in eenigen
vorm zijn politieke aanhankelijkheid op te
geven zijn onoverkomelijke hinderpalen. Men
heeft daarom besloten de dingen op hun be
loop te laten. Een definitieve beslissing zal
echter pas de volgende week in het Engel-
sche kabinet woroen genomen over de hou
ding der Britsche vertegenwoordigers in den
Volkenbondsraad. Naar verluidt zou het ka
binet voorstander zijn van krachtige toepas
sing van het beginsel der collectieve veilig
heid. Natuurlijk kan dit beginsel op verschil
lende wijze geïnterpreteerd worden. Wanneer
bijvoorbeeld de Italianen de voortdurende
aanvallen, die naar zij beweren de Abessy-
niërs doen, kunnen bewijzen, zou de Volken
bondsraad misschien kunnen beslissen, dat
Abessynië ongelijk heeft en Italië kunnen op
dragen, voor de orde te zorgen. Het is na
tuurlijk de vraag of deze oplossing zou wor
den aanvaard, doe) zij behoort tot de moge
lijkheden waarmee men rekening moet
houden.
Ondanks alle pogingen het bijgeloof te be
strijden komen op het platteland en in de
kleine steden van Duitschland occultisme,
t lepathie, kaartleggen en 't voorspellen van
de waarheid en toekomst uit koffiedik nog
veelvuldig voor.
Onlangs ging een artikel door de Duitsche
pers, welke tot onderwerp had helderziend
heid op grond van experimenten in het psy
chologisch instituut van de universiteit van
Bonn.
In dit verband werd de naam genoemd van
een zekeren Dr. Bender, die, naar hij voor
gaf, bij een studente in de philosophie hel
derziendheid zou hebben geconstateerd.
Dit geval is vanwege het Rijksministerie
voor Volksvoorlichting en Propaganda on
derzocht. Tal van persvertegenwoordigers
werden ontboden, daar men op het stand
punt stond, dat de bovengenoemde te Bonn
ondernomen experimenten wetenschappelijk
op z'n minst „omstreden" moesten worden
genoemd. Er volgde een uiteenzetting, waar
in er die nadruk op werd gelegd, dat de reëele
wetenschap het occultisme van de hand moest
wijzen, aangezien het nog niet bewezen is.
Waarzeggers, z.g. telepathen en jaarmarkt
astrologen hebben tot schade van hun mede-
menschen hun zakken gespekt. Toegegeven
mag worden, dat in verschillende gevallen
ook, geleerden het slachtoffer van misleiding
zijn geworden.
De door den bekenden „experimentator"
Alfred Kisten macher gegeven toelichting
heeft bewezen hoe noodig het is in het
openbaar er voortdurend op te wijzen, dat
helderziendheid e.d. wetenschappelijk niet
kan worden bewezen.
In een gisteravond ten huize van den mi
nister van buitenlandsche zaken, Maximos,
gehouden ministerbespreking zijn minister
president Tsaldaris en generaal Kondylis
overeengekomen af te zien van een collectief
aftreden van het kabinet, doch het kabinet
slechts te reconstrueeren.
Tot dit gereconstrueerde kabinet zullen
waarschijnlijk behooren minister-president
Tsaldaris, de ministers Kondylis, Maximos
en Pezmazoglos.
Later werd gemeld, dat de nieuwe mi
nisters van het kabinet-Tsaldaris reeds be-
eedigd zijn.
De namen der nieuwe bewindslieden wer
den eenwei niet genoemd.