dagblad voor alkmaar en omstreken. Toch mogelijkheid van deflatie? T)aqdiik$ch Owczicht Het aftreden van den Berlijnschen politie-president. IBuitenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. Ho 169 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Zaterdag 20 Juli 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Tweede Kamer Minister Colijn heeft in een groote rede de vertrouwenskwestie gesteld. De houding der katholieken zal beslissen over het al of niet altreden van het kabinet. Wat zal Prof. Aalberse doen Zuivering van de rijkshoofdstad", die de stad der Nat.-Soc. moet zijn. tt HET ITAL1AANSCH—ABESSINISCH CONFLICT. Volkenbondsraad einde Juli bijeen? Mededeelingen over het con flict in de „Morning Post". Wat vandaag de aandacht trekt... TEGEN BIJGELOOF IN DUITSCHLAND. DE KABINETSCRISIS IN GRÏEKENLAND. COURANT. Den Haag, 19 Juli. Onder groote belangstelling in de Kamer, op de tribunes en in de loges h^ft de minister-president zijn rede se: ouden. Hij kondigde vooraf aan, dat hij slechts de hoofdzaken zou bespre ken Dat zijn rede er één wa- in grooten stijl, zal ook zijn hardnekkigste tegen stander niet ontkennen. Zij droeg het stenpel van volkomen eerlijkheid en openhartigheid. Wars van oratorisch effectbejag, maakte de leider van het Kabinet juist grooten indruk door zijn wezenlijke welsprekendheid en diepen ernst. Hoog laait het verzet der katholieken op tegen de regeeringepolitiek. Of de brand nog kan worden gebluscht wie zal het zeggen? Het schijnt op dit oogenblik nog de vraag, bij welke gele genheid de groote slag zal worden gele- ve?d, bij 3e bezuinigingsswet of de vaste laden-ontwerpen. Minister Colijn be grijpt niet prof. Aalberse's wensch, dat de Kamer eerst over deze ontwerpen en daarna over de bezuinigingswet zal stemmen. Want, zegt hij, of de vaste lasten-ontwerpen goedgekeurd of ver worpen zullen worden, dat er bezuinigd moot worden, staat vast. Wat de vaste lasten-ontwerpen betreft, vragen wij ons af, of er, behalve goedkeuring of verw er ping, niet nog een derde mogelijkheid is. N meüjk die van aanneming van een amendement, waardoor niet alleen de rente, maar ook de verschuldigde hoofd som zou worden aangetast, met als ge- Vo'g intrekking van het voorstel door de regeering. I»tus6chen zou er ook dan een conflict blijven bestaan, dat slechts door het aftreden van het kabinet zou kunnen worden opgelost. Klaarheid heeft de minister-president gevraagd. De regeering van haar zijde heeft tot die klaarheid trachten bij te dragen, in zooverre als haar leider ver klaarde, dat zij „een consequente defla tie met al haar consequenties" afwijst. In zekeren zin echter zegt dit niet veel, omdat ook de allerprincipiëelste voor alle consequenties van zijn standpunt pleegt terug te schrikken. Elke conse- O'ientie, welke ook, leidt naar den dui- vi', plachten onze oostelijke naburen te zeggen en zelfs tegenwoordig schijnen zij die meening nog toegedaan. Hebben de katholieken een consequente deflatie n.ei al haar consequenties gevraagd? Zij wenschen een aantasting van de hoofd som, ja. Precies hetzelfde i6 dit niet. Minister Oud heeft een algemeene for- r ule voor een aantasting van de hoofd som afgewezen Wij moeten nog afwach ten, of er geen brug kan worden gesla gen tusschen de regeering en de katho lieken. Zulk een brug zou hierin kunnen bestaan, dat de regeering, die reeds in eenige bepaald omschreven gevallen een aantasting var, de hoofdsom heeft moge lijk gemaakt, hiermede verder gaat, voor andere bepaalde gevallen. Ook is het de vraag, of de vele katho lieken, die tegen de vaste lasten-ontwer pen zijn, ertegen zijn, omdat zij hun niet ver genoeg gaan. Het zou ons niet al te zeer verwonderen, als er onder hen ook waren, wien zij te ver gaan en die bij voorbeeld vinden, dat de huiseigenaren er te veel nadeel van lijden. En dan zijn er vermoedelijk ook nog katholieken, die wel geneigd zijn voor de vaste lasten- ontwerpen te stemmen. Onder deze om standigheden lijkt ons prof. Aalberse's taak, om klaarheid te brengen, niet be- ni.denswaard. Hoe dit zij. voorloopfg Schijnt „de benaderende consequente de- flati»", door minister Colijn voorgestaan, nog wel ruimte te bevatten voor toena dering van de katholieken. Daarbij kre- ge: wij den indruk, dat minister Oud zich met meer kracht richtte tegen jhr. Do Geer'ss verzet tegen een ingrijpen door de overheid in burgerrechtelijke vet houdingen, dan tegen de ontevreden heid der katholieken over wat tot dus ver is voorgesteld. De kabinetsleider heeft voorts laten blij ken, dat de benoeming van prof. Gelissen tot minister onder meer een poging is ge weest om den vrede met de katholieke fractie te bewaren. Natuurlijk, tusschen het kabinet eenerzijds en de opeenvolgende ministers van economische zaken Verschuur, Steenberghe en Gelissen anderzijds bestond en bestaat geen verschil (behoudens, wat den tweede aangaat, over devaluatie, maar deze is dan ook deswege afgetreden). En tusschen de opeenvolgende ministers onderling bestaat ook geen verschil. Ware het anders, wat zou er van de homogeniteit van het kabinet over blijven? Maar minister Gelissen heeft meer gelóóf in de mogelijkheden van industrialisa tie dan zijn voorgangers, aldus de minister president. En de industrialisatie is bij de katholieke fractie zeer geliefd. Onlangs heeft de kabinetsleider er echter op gewezen, dat ons land niet één-twee-drie met rookende schoorsteenen kan worden overdekt, omdat wij invoer van buitenlandsche industrie-pro ductie moeten blijven toelaten, aangezien anders aan onzen eigen uitvoer een eind komt. Minister Colijn heeft dit gezegd in Limburg's hoofdstad; bijna zouden wij zeg gen: in het hol van den leeuw. Maar hij laat zijn jongen, energiqken ambtgenoot de vrije hand. Of het geloof van minister Gelissen een geloof is, dat bergen verzet, zullen wij zien. Althans, wanneer men hem nog ge legenheid laat, het te tccnen. Gelijk het gras is het ministeriëele leven. Of het kabinet nog gelooft in de mogelijk heid van de vervulling van zijn taak, had prof. Aalberse gevraagd. Minister Colijn antwoordde bevestigend, maar voegde er ver rassend aan toe, dat het er niet meer zoo sterk in gelooft als vroeger. Deze verzwak kende toevoeging stond echter niet in verband met de verhouding tot de kaholieken. De mi nister-president had het oog niet op binnen lands-politieke, maar op interriationaal- economische verhoudingen. Men legt onzen uitvoer steeds meer èoeilijkheden in den weg. Maar dit verzwaart de taak niet alleen van dit kabinet, maar van elk kabinet, hoe het ook zal zijn samengesteld, dat het opvolgt Intusschen ziet minister Colijn de taak van zijn kabinet in de lijn der deflatie. Het zal, zeide hij, de devaluatie trachten tegen te hou den-, zoo lang het maar even mogelijk is. Blijkbaar ziet de regeering de moeilijkheden op dit punt groeien. Maar zij is minder pessi mistisch. ten aanzies van de mogelijkheid eener internationale muntstabilisatie, dan voorheen. Want de drang daarnaar neemt in alle landen toe. Het zou dan toch wel heel erg jammer zijn, als, nu de haven der stabili satie in zicht schijnt te komen, de pariteit van den gulden nog moest vergaan. Stelt men nog vertrouwen in het algemeen beleid van het kabinet, ja of neen?, heeft de regeeringsleider gevraagd. De vraag zal in het bijzonder tot de katholieken zijn gerichr Als zij tegen de bezuinigingswet stemmen, treedt de regeering af, ook al mocht de wet worden aangenomen. Want als zij tegen stemmen, zou de regeeriftg op voet van oor log zijn met de grootste fractie, waarvan partijgenooten in het kabinet zitten. Dat prof. Aalberse een vroolijk weekend tegemoet gaat, gelooven wij niet. DE OPVOLGER HELLDORF. In verband met de aftreding van den Politie-president van Berlijn, oud-vice- Admiraal Von Levvetzow, is gistermi id g een bespreking gehouden waaraan rijks minister en Berlijnsche gouwleider dr. Gocbbels, de staatecommissaris van B'X'lijn dr. Lippert, de generaal der landspolitie Daluege, de waarnemende Bouwleider Goerlitzer, de waarnemende Politie-president Helidorf en de S.A.- groepsieider Uhlaud hebben deelgeno men. In deze bespreking zijn de richt snoeren vastgesteld volgens welke aldus het officieele communiuqé in de toekomst in systematische samenwer king tusschen de politieke gouwleiding, do S.A.-leiding, de politie en het gemeen tebestuur de strijd voor de zuivering van c'e rijkshoofdstad van communistische ondermijningspogingen, reactonnaire drijverijen en bolsjewi6tisch-joodsche aanmatiging zal worden gevoerl. De be spreking leidde tot volkomen overeen stemming, die een waarborg zal bieden, dat ook in de toekomst het karakter van de rijkshoofdstad als een door de N.S.D.A.P. veroverde Duitsche nationaal- socialistische stad, die rijk en volk waar dig is, in vollen omvang gehandhaafd zal blijven. Partij, politie en overheid zullen het als hun eereplicht beschou wen in eendracht samen te werken om dit groote doel te dienen. De officieuze Prager Presse meldt uit Berlijn, dat Von Levetzow niet om ont slag heeft gevraagd, zooals in de offi cieuze mededeeiing daaromtrent te lezen valt, maar dat hij op staanden voet van zijr ambt is >ntheven en wel omdat hij zich weliswaar niet tegen de anti-jood- sche actie der laatste dagen heeft verzet, maar ze toch met het oog op het buiten land tot op zekere hoogte zou hebben gesaboteerd. Weer een stap verder. De N. R C. correspondent te Berlijn me'dde gisteravond: De vervanging van admiraal Levetzow door graaf Helidorf als politie-president te Berlijn schijnt de beteekenis te heb ben van 'n aanzienlijken stap verder op den weg van ontwikkeling, welken wij g!steren hebben gekenschetst, de weg naar de vernietiging van alle sti'ie of openlijke oppositie onder prijsgeving van de gelijkschakeling en de aanpas- sing. Admiraal Levetzow is lid van de na- tionaal-socialistische partij, maar dit ne< mt niet weg, dat hij geacht wordt nochtans ideologisch vrij dicht te staan bij de kringen van den Stalen Helm (den nationaal-socialistischen frontstrijders- bond). In alle geval had hij uit dei' aard der zaak door zijn vroegere loopbaan enge betrekkingen met hoogere officie- r .n al dan niet buiten dienst. Uit de officieuse verklaringen, een dag na de relletjes op den Kurfürstendamm gepubliceerd, werd opgemaakt, dat door overleg tusschen de politie-autoriteiten en de partijkopstukken overeenstem ming was verkregen over de wijze, waarop voortaan zulke ordeverstoringen zouden worder voorkomen of eventueel onderdrukt. Echter werd het bevel, waarbij aan de S.A. werd gelast zich tot vergemakkelijking van de controle uit sluitend nog in uniform te vertoonen, na 48 uur weder ingetrokken Het commu niqué, waarin nu de wisseling in het po- litrepresidium wordt medegedeeld, doet vermoeden, dat admiraal Levetzow in overeenstemming met de heele ontwik keling van zijn persoonlijkheid omtrent de eigenlijke taak en de positie van de politie in den tegenwoordigen staat een opvatting koesterde, welke eenigs- zin afweek van di3 van de andere per sonen in het communiqué genoemd: de generaal der jolitie Daluege, de gouw leider dr. Goebbels, met wie uit den aard der zaak staatscommissaris Lippert en graaf Helidorf, alsmede de ondergouw leider Görlitzer en de S.A. groepsleider voor Berlijn Uhland het eens waren. De mannen leggen sterk den nadruk op de twee-eenheid: partij en staat, zoo- da. volgens hen de politie het uitvoerend orgaan van deze twee-eenheid is. Levet zow zal daarentegen eerder hebben over geheld naar de opvatting, dat de politie het min of meer autonome uitvoerend oi gaan is alleen van den staat en niet va de partij. Dit mag op het oog een onbelangrijke nuance lijken, deze nuan ce kan in de oraktijk in bepaalde geval len een groot verschil opleveren. Een opvatting, welke er bij theoretisch denk bare conflicten toe zou kunnen leiden, dat de politie maatregelen neemt, welke tegen de wenschen van de leidende per soonlijkheden in de partij zouden zijn, ken in onderscheid van den koers, welke tegenwoordig wordt gestuurd, als reac tionair worden bestempeld. Daarom is we te begrijp-en, dat Levetzow als hoofd- commissaris van politie, dus als een van de presumptieve aanvoerders in den nieuwen strijd tegen de reactie in de rijkshoofdstad, niet meer als de juiste man werd beschouwd resp. dat hij zich zelf tot de leiding in een dergelijken strijd minder geschikt achtte. Zijn opvolger graaf Helidorf tot dus ver president van politie te Potsdam, is een uit de geschiedenis reeds bekende per oon. Op joodsch Nieuwjaar (12 Sep tember! 1931. dus nog diep ir het oude regime, hadden op den Kurfürstendamm anti-semietische relletjes plaats, waar bij plus minus vijftig personen werden gearresteerd en waarmede toenmaals graaf Helidorf als groepsleider voor Ber lijn aanvankelijk in verband werd ge bracht. Hij werd in eerste instantie tot zes maanden hechtenis veroordeeld, in hoogere instantie evenwel vrijgespro ken. Optredend als getuige in het rijksdag brandproces deelde graaf Helidorf me de, dat hij in den nacht van den brand zelfstandig bevel had gegeven tot de arrestatie van alle voormannen der marxistische partijen. Nu gaat dus volgens het officieele communiqué de gouwle:'ding, de leiding van de S. A., de politie en het stadsbe stuur (deze volgorde is opmerkelijk) eendrachtelijk en stelselmatig den strijd voortzetten voor de zuivering van de rijkshoofdstad van: communistische ont wikkelingspogingen, reactionnair gedrijf en bolsjewistich-joodsche aanmatiging. De „communistische ontwikkelirigspo- gingen", waarvan men eigenlijk in lang niet meer gehoord had, worden in dit stuk van de „bolsjewistich-joodsche aan matiging" gescheiden door het „reaction nair gedrijf". Het laatste moet echter waarschijnlijk als de hoofdzaak worden beschouwd. De rest staat daarmede in verbinding. Kenschetsend schrijft de Angriff gisteravond in een 6tuk gewijd aan de gedoopte poden: „gelijk het in reactionnaire kringen mode geworden is, ons voortdurend weder te willen over tuigen van de „joden in den staat" tus schen de reactie (dat is hetgeen tegen woordig meer speciaal daaronder wordt verstaan) en de niet-ariers bestaat rechtstreeks verband, gelijk anderzijds ook het bolsjewisme en de jodenkwestie met elkaar in verband worden gebracht. Natuurlijk beteekent de benoeming van graaf Helidorf allerminst, dai het gevaar voor ordeverstoringen zou zijn toegenomen, maar precies het tegen deel. De strijd, waarvan in het commu niqué sprake is, gaat zijn weg zonder stoornis van de openbare orde op straat, zooals ook de partijen en de S.A. leiding dat wenschen. Dat blijkt ook alweer uit de order van gouwleider Wagner met strikt bevel aan alle partijgenooten om op „provocaties van joden niet te rea- geeren". Maar al gaat deze strijd ordelijk in zijn werk, hij zal er niet minder krachtig om wezen. De Geneefsche correspondent van de „Matin'' meldt, dat men in Volkenbonds kringen nog voor het einde van Juli de bij eenroeping van den Volkenbondsraad ver' wacht. Onmiddellijk na de terugkeer van den secretaris-generaal Avenol zal het advies der raadsleden worden ingewonnen, waarna Litwinof als voorzitter van den Raad deze bijeen zal roepen. In „Echo de Paris" schrijft Pertinax, dat niemand den Volkenbond kan verhinderen, na 25 Juli bijeen te komen, en hij voegt er aan toe, dat Frankrijk zich te Genève in een moeilijke positie zal bevinden. Eenerzijds wil het zijn vriendschap met Italia niet in ge vaar zien komen en anderzijds kan het niet actief medewerken aan de vernieling van de grondslagen, die het tot nog toe zelf heeft gesteund, want dan zou het zijn bondge nooten verliezen. In de Oeuvre" constateert de diploma tieke medewerkster Madame Tabouis het zelfde. Het voorstel der Fransche regeering dat Italië zijn klachten tegen Abessynië in Genève aanhangig zou maken is in Rome zeer ongunstig ontvangen. Er schijnt thans tusschen Parijs en Londen naar een vriend schappelijke mogelijkheid om het conflict op te lossen te worden gezocht. In elk geval kan niemand zich tegen het bijeenroepen van den Volkenbondsraad verzetten indien Abessynië dit verlangt. Het is daarom belangrijk te weten welke houding de voorzitter van den Volkenbonds raad Litwinof tegenover het conflict aan neemt. De Sovjet-regeering schijnt haar standpunt nog niet te hebben bepaald. Het gerucht omtrent een te verwachten bezoek van Litwinof aan Parijs is overigens niet juist. Weliswaar heeft Litwinof een uitnoo- diging om naar Parijs te komen, ontvangen doch zijn bezoek is nog niet vastgesteld. Het onderhoud dat Laval gisteren met den Rus- sischen ambassadeur heeft gehad, had geen betrekking op het Abessinisch conflict, doch op de ratificatie van het Fransch-Russische pact door het parlement. De „Morning Post" meldt uit Rome, dat de Britsche ambassadeur aldaar Woensdag een bespreking met Mussolini heeft gehad, Het aftreden van den Berlijnschen politie-president. (Dag. Overzicht.) Madame Hanau overleden. (Buiten land.) Het conflict tusschen Italië en Abes- sinië. (Buitenland.) Uit het parlementaire leven. (Artike len.) Holland's stedenschoon in praat en prent. (Artikelen.) Twist te Hengelo. (Binnenland.) Vrouw ernstig gewond te Gouda. (Binnenland.) (Zie verder eventueel laatste berichten.) waarin hij hem namens de Britsche regeering heeft verzocht in de zitting van den Volken- bondsraad het Italiaansche standpunt duide lijk uiteen te zetten. Tot nog toe is hierop geen antwoord ontvangen en de vooruitzich ten zijn zeer ongunstig. Waarschijnlijk zal de Volkenbondsraad volgens het blad op 29 Juli bijeen komen. De weigering van Italië om zich met eco nomische concessies tevreden te stellen en de weigering van Abessinië om in eenigen vorm zijn politieke aanhankelijkheid op te geven zijn onoverkomelijke hinderpalen. Men heeft daarom besloten de dingen op hun be loop te laten. Een definitieve beslissing zal echter pas de volgende week in het Engel- sche kabinet woroen genomen over de hou ding der Britsche vertegenwoordigers in den Volkenbondsraad. Naar verluidt zou het ka binet voorstander zijn van krachtige toepas sing van het beginsel der collectieve veilig heid. Natuurlijk kan dit beginsel op verschil lende wijze geïnterpreteerd worden. Wanneer bijvoorbeeld de Italianen de voortdurende aanvallen, die naar zij beweren de Abessy- niërs doen, kunnen bewijzen, zou de Volken bondsraad misschien kunnen beslissen, dat Abessynië ongelijk heeft en Italië kunnen op dragen, voor de orde te zorgen. Het is na tuurlijk de vraag of deze oplossing zou wor den aanvaard, doe) zij behoort tot de moge lijkheden waarmee men rekening moet houden. Ondanks alle pogingen het bijgeloof te be strijden komen op het platteland en in de kleine steden van Duitschland occultisme, t lepathie, kaartleggen en 't voorspellen van de waarheid en toekomst uit koffiedik nog veelvuldig voor. Onlangs ging een artikel door de Duitsche pers, welke tot onderwerp had helderziend heid op grond van experimenten in het psy chologisch instituut van de universiteit van Bonn. In dit verband werd de naam genoemd van een zekeren Dr. Bender, die, naar hij voor gaf, bij een studente in de philosophie hel derziendheid zou hebben geconstateerd. Dit geval is vanwege het Rijksministerie voor Volksvoorlichting en Propaganda on derzocht. Tal van persvertegenwoordigers werden ontboden, daar men op het stand punt stond, dat de bovengenoemde te Bonn ondernomen experimenten wetenschappelijk op z'n minst „omstreden" moesten worden genoemd. Er volgde een uiteenzetting, waar in er die nadruk op werd gelegd, dat de reëele wetenschap het occultisme van de hand moest wijzen, aangezien het nog niet bewezen is. Waarzeggers, z.g. telepathen en jaarmarkt astrologen hebben tot schade van hun mede- menschen hun zakken gespekt. Toegegeven mag worden, dat in verschillende gevallen ook, geleerden het slachtoffer van misleiding zijn geworden. De door den bekenden „experimentator" Alfred Kisten macher gegeven toelichting heeft bewezen hoe noodig het is in het openbaar er voortdurend op te wijzen, dat helderziendheid e.d. wetenschappelijk niet kan worden bewezen. In een gisteravond ten huize van den mi nister van buitenlandsche zaken, Maximos, gehouden ministerbespreking zijn minister president Tsaldaris en generaal Kondylis overeengekomen af te zien van een collectief aftreden van het kabinet, doch het kabinet slechts te reconstrueeren. Tot dit gereconstrueerde kabinet zullen waarschijnlijk behooren minister-president Tsaldaris, de ministers Kondylis, Maximos en Pezmazoglos. Later werd gemeld, dat de nieuwe mi nisters van het kabinet-Tsaldaris reeds be- eedigd zijn. De namen der nieuwe bewindslieden wer den eenwei niet genoemd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1