DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE IJZER-BEDEVAART.
^Buitenland
qe driemogendheden-
conferentie.
Ho. v* 011 'wc« buj"» Directeur: C. KRAK. Maandag 19 Augustus 1935
137e Jaargang
T)aqdiiksch OaecdcfU
Voor de zestiende maal, onder reus
achtige belangstelling, gehouden.
De conferentie verdaagd.
De zifting van Zondagmiddag te
Aloisi
Eden en Aloisi vandaag uit Parijs.
Krijgshaftige taal van Popoio
d' italia.
Toch nog hoop?
Wat vandaag de
aandacht trekt.,,
ERNSTIGE SCHEEPSBOTSING.
DE MOORD OP DEN BRITSCHEN
JOURNALIST JONES.
ARBEIDSCONFLICT IN DE HAVEN
VAN MARSEILLE.
PASSAGIERSCHIP GESTRAND.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
eestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 'f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
I00.000 Wannen en vrouwen bijeen.
Len onzer verslaggevers seint uit
Aaiden"oever van de IJzer te midden
van de schoone Vlaamsche landen welke
het meest van den wereldoorlog geleden
hebben rijst bet grootsche monument
voor dé Vlaamsche gevallenen omhoog,
zebouwd uit de ontelbare kleine bijdra
ger van Vlamingen van alle rangen en
standen. Telken jare komen er duizen
den en duizenden bezoekers om er uit-
rakking te geven aan een vredesge-
dachte en om hu'de te brengen aan de
talrijke dooden, die als Vlamingen in den
zrtoten oorlog zijn gevallen.
Zoo werd deze plechtigheid tevens een
hetooeine vcor den cultuurstrijd om de
rechten van d« Vlamingen.
Voor de zestiende maal ie te Dixmui-
den de Vlaamsche Bedevaart gehouden.
Door meer dan 100.000 mannen en vrou
wen, oudere en jongere uit alle deelen
van het Vlaamsche land. Het anders zoo
stig gelegen Vlaamsche stadje, dat in
den wereldoorlog een tragische beroemd
heid heett verworven, geleek in de mor
genuren wel een bijenkorf. Den avond te
-voren waren velen naar Dixmuiden ge
komen. Langs de wegen die naar het
stadje leiden, waren talrijke huizen met
Vlaamsche leeuwvleggen versierd. De
dorpjes in den omtrek hadden zich ook
ia Jmttooi gestoken; in sommige ervan
waren eerebogen om de deelnemers aan
deze bedevaart te verwelkomen. Zater
dagavond werd bij het IJzer-monument
4eeerst» inleidende plechtigheid gehou
den. Aan den voet ervan kwamen de loo-
pers van de Vlaamsche blauwvoetgan-
gers samen, die uit Tourout, Antwerpen,
Gent, Brussel, Lemmel, Oostende naar
Dixmuiden waren gekomen. E'ke afdee-
liag bracht een eigen vaandel mee om
te getuigen van Vlaamsche fierheid en
zelfbewustzijn.
De grootste drukte zou eerst Zondag
morgen komen. Met extra treinen en
met bussen, met auto's en op de fiets
kwamen de bedevaartgangers toege-
st oomd. De groote markt w as vol men
eren en vete café's waren te vol om
Allen, die even rust zochten na een lan
gen tocht, 'n plaats te geven. Vlaamsche
pachters in grijze uniformen regelden
v«rkeer en trachtten zich op alle
wJjzen nuttig te maken.
Tegen elf uur begaf een ieder zich
het hooge steenen kruis, waar de
Plechtigheid voor de 16e maai werd ge
houden.
D® regeling was ook dit jaar weer vol-
I9nrwv< hunnen naar schatting een
iaj.000 personen geweest zijn, die op de
w«gen en velden om het monument ge
schaard stonden in afwachting van de
Plechtigheid, die telkens weer door haar
krootschen eenvoud ontroert.
In de aanwezigheid van den oud bur
gemeester van Antwerpen zag men een
p^'ijs dat ook in officieele kringen be-
,ai ^stelling voor deze betooging begint
u groeien.
«®rst volgde de godsdienstige
plechtigheid. Deze hulde aan de Vlaam-
sche dooden, die bedoeld was als een al-
meene hulde aan de Bevallenen ir. den
ereldoc-rlog, werd opgedragen door een
udleerling van Cyriel Verschaeve, een
Mis ter nagedachtenis van de gesneu-
*eiaen en voor len wereldvrede.
Luidsprekers stelden een ieder in
uAt het gesproken en gezongen woord
ll T(>'gen. Plechtig klonk het gebed
vcor den vrede in het Nederlandsch,
I" ransch, Duitsch en Engelsch. Toespra
ken werden gehouden door de heeren
G. Martens, voorzitter van het Verbond
dei Vlaamscha oud-strijders en door
prof. dr. Frans Daels, voorzitter van het
bedevaartcongres Er is ieder jaar een
spreker uit Nederland, die de sympathie
van een deel van de Noordelijke broe
ders komt vertolken. Dit jaar zou dat
zijn de heer van Es uit Wassenaar, die
echter op het laatste oogenblik verhin
derd was. In zijn plaats sprak nu Al-
phons Laudv. hoofdredacteur van het
Amsterdamsche dagblad De Tijl, die
als Noord-Nederlander, een broedergroet
overbracht van het voik van het Noor
de. aan het volk van hd Zuiden.
De heer Martens wees op de beteeke-
nls van de 16e Ijzerbedevaart en bracht
huide aan de nagedachtenis van dr. v. d.
Pcrre, van den Eerw. heer Cyriel Ver
schaeve en van dr. de Gruyter. Hij liet
uitkomen, welke rol zij vervulden voor
het cultuurleven in Vlaanderen. Terwijl
door de menigte ..Mijn V'aanderen heb
ik hartelijk lier' gezongen werd, had de
b'oemenhulde tusschen twee rijen veel
kleurige vaandels, nationale en inter
nationale plaats. De bloemenkransen
rtu.peld«n zich op de trappen tot aan den
voet van het gedenktecken van de ge
broeders van Raemdonck. Er lagen on
telbare kransen voor de beelden van
Cyriel, Verschaeve, dr. de Gruyter en v.
d. PeiTe. Na de bloemenhulde richtte de
heor Juliaan Platteau zich tot alle oud
strijders van alle natiën in een oproep
voor wereldvrede. Hij spoorde hen aan
de les van 1918 indachtig te blijven en
zich niet te laten verblinden dooi het
vuur van den haat.
Na hem kwam prof. Frans Daels aan
het woord, die er aan herinnerde, dat
zij vielen voor het recht van het Vlaam
sche volk en voor de verzoening aller
naties. Op zijne beurt wees hij op de
ve-diensten van Cyriel Verschaeve, dr.
v. d. Perre en -dr. de Gruyter gedurende
de wreede oorlogsjaren. Hij eindigde met
den oproep tot solidariteit en tot den
strijd voor het behoud van eigen cultuur.
Na deze toespraken had de onthulling
der gedenkplaten plaats. Men ving aan
met die van Cyriel Verschaeve, terwijl
het koor „Kunst en Vermaak'' uit Borge-
hout den koorzang „Gedachtenis" op
tekst van Cyriel Verschaeve en op mu
ziek van Chef van Hoof uitvoerde. Hier
na werd het beeld van dr. v. d. Perre
onthuld, terwijl hetzelfde koor uitvoer
ue: „Hij Vleide geen Grooten der We
reld" uit de van Rijswijck-cantate van
Peter Benoit. Tenslotte werd de teelte
nis van dr. de Gruyter onthuld onder de
uitvoering van een oud lied met den
titel „Kunst Is Kracht".
Namens het comité werd door den
heer Platteau een woord van dank ge
richt tot al de aanwezigen.
De 17e Ijzerbedevaart zal plaats heb
ben op Zondag 2i Augustus van het vol
gende jaar.
Bijzonder indrukwekkend was het
slot van de plechtigheid, het eindelooze
défilé van Vlaamsche oudstrijders langs
het monument. Een woud van banieren
werd in deze zwijgende door muziek be
geleide tocht medegevoerd. Allen ont
blootten de hoofden toen het défilé voor
den vrede, tegen de verschrikking van
den modernen oorlog voorbij trok.
De door allen staande meegezongen
Vlaamsche Leeuw vormde het plechtig
besluit van deze grootsche betooging.
De besprekingen onderbroken.
om half vier aangevangen be-
te Parijs van de vertegen woor-
uurrS j6r br'e mogendheden zijn kort na vijf
ïï]frL rboken- Laval deelde aan de pers
niqir ^at om acbt uur een officieel commu-
r* zou worden uitgegeven.
Lonnar Ver*u'dt, zullen Eden en Aloisi naar
re resp. Rome terugkeeren om met hun
«eenng ruggespraak te houden.
®ixnist'a meene 'n^ruk is buitengewoon pes-
Minister-president en minister van
buitenlandsche zaken, Laval, heeft Zon
dagavond om 8 uur de volgende offi
cieele mededeeling aan de pers doen toe-
komen
Laval, als vertegenwoordiger van
Frankrijk, Eden, als vertegenwoordiger
van Groot-Britannië en baron Aloisi,
als vertegenwoordiger van Italië, waren
te Parijs bijeengekomen om te zoeken
naar een mogelijkheid voor de vreedzame
regeling van het Abesöinisch-Italiaan-
sche geschil.
Wij hebben nog geen basis voor onder
handelingen kunnen vinden, welke de
oplossing van het conflict mogelijk zou
maken.
De moeilijkheden, waarop men bij het
bestudeeren van de in den loop der be
sprekingen gedane voorstellen gestuit is
doen een verdaging van het ingeleide
onderzoek noodzakelijk worden. Dit on
derzoek zal langs diplomatieken weg
worden voortgezet.
Parijs.
Omtrent de Zon-
dagmiddagzitting
der driemogend-
hedenconferentie
worden thans de
volgende bijzon
derheden bekend:
Oorspronkelijk
lag het in de be
doeling een ple
naire zitting te
houden. De Fran-
sche en Engel-
sche delegaties
verschenen dan
ook geheel voltal
lig, terwijl van
Italiaansche zijde
eohter alleen ba
ron Aloisi ver
scheen.
Reeds dit feit wekte bevreemding en men
gelastte dan ook de plenaire bijeenkomst af.
Eden, Laval en Aloisi zetten daarop zon
der hun raadgevers de onderhandelingen
voert. Men kreeg onmiddellijk den indruk,
dat baron Aloisi geen nieuwe voorstellen had
medegebracht, zoodat de voortzetting der
onderhandelingen op de bestaande bases
geen doel had. Dit werd dan ook door een
mededeeling van Laval aan de pers beves
tigd.
Italiaansche persstem.
In de Zondag voor het eerst verschenen
Zondagseditie van den „Giornale d'Italia",
de Voce d'Italia" schrijft Gayda o.a.: Er is
thans nog slechts een middel om het Abessi-
nische gevaar te voorkomen, namelijk het op
zoodanige wijze neerslaan van zijn militaire
macht, die bewezen heeft voor alten gevaar
lijk te zijn, dat deze geen schade meer kan
aanrichten. Italië is vastbesloten de Abes-
sinische kwestie eens voor altijd op te los
sen
Het blad keert zich tegen een Volkenbonds
mandaat over Abessinië, hetwelk de kwestie
nog slechts moeilijker zou kunnen maken,
daar alleen Abessinië er maar voordeelen van
zou kunnen hebben.
Verder wijst het blad ook het in de Engel
sche pers opgeworpen plan van de hand van
een viermogendhedenpact, waartoe ook Abes
sinië zou behooren.
In welingelichte kringen verluidt, dat Eden
en baron Aloisi waarschijnlijk in den loop
van vandaag Parijs zouden verlaten
Men acht het niet uitgesloten, dat zij voor
dien nog een bijeenkomst hebben met Laval
voor het houden van een bespreking.
De Popoio d' Italia schrijft:
„Italië heeft het sterkste leger in Europa,
wanneer in September een millioen man on
der de wapenen is. Het leger is wonder goed
ingedeeld, uitgerust en opgeleid. Abessinië
moet ontwapend en gecontroleerd worden De
mogendheden die met koloniën zijn beladen,
mogen ons den weg niet versperren; zij dra
gen de verantwoordelijkheid, ons de vruchten
der overwinning te hebben geroofd. Een ver
zet tegen onze levensbehoeften, zou een mis
daad zijn tegen de geschiedenis en de bescha
ving. Wat zouden morgen de volkeren zeg
gen. wanneer een dolle en wreede Europee-
sche oorlog zou worden veroorzaakt door de
ongehoorde aanmatiging, dat groote mogend
heden aan Italië een ver land in Afrika be
twisten, nadat zij zich zelf den vetten oor
logsbuit op elk continent hebben toebedeeld?
Welke natie zou bereid zijn, alles op het spel
te zetten voor een kwestie, die Europa niet
aanbelangt, en geen levensbelangen van een
mogendheid met uitzondering van Italië be
treft? Een reusachtige vergissing werd te
Versailles begaan en fouten moeten geboet
worden!''
Met betrekking tot de verdaging der Drie-
mogendhedenconferentie verklaart men, dar,
ondanks de bemoeiing van Laval, geen aan
passing tusschen Engeland en Italië mogelijk
is geweest De voorzetting zal langs diploma
tieken weg gechieden, totdat de Volkenbonds
raad op 4 September het dreigende conflict
intensief zal bespreken
Ondanks de bestaande moeilijkheden is het
dus niet uitgesloten, dat vóór September een
beter resultaat dan te Parijs zal worden be
reikt voor een vreedzame regeling van het
geschil
Aloisi deelde Laval mede, dat Mussolini
de hem gedane voorstellen heeft verworpen
Gisteravond had een nieuwe gedachten wisse
ling plaats tusschen Laval, Eden en Aloisi,
welke bespreking 2 uur duurde.
Men moest constateeren, dat het onmogelijk
was de onderhandelingen voort te zetten.
Tegelijkertijd zal Aloisi er van af zien eeni-
gen eisch te stellen, welke stof tot onderhan
delen zou hebben kunnen bieden. Hierop ver
klaarde Eden, dat hij tot de uiterste grens
van concessies is gegaan, welke hij namens
Engeland had kunnen bieden.
Frankrijk blijft zijnerzijds trouw aan den
Volkenbond.
REDEVOERING VAN ROSENBERG.
Tegen wereldbolsjewisme,
Joden en Centrumleiders.
Alfred Rosenberg heeft gisteren te Neu-
stadt in een redevoering voor ongeveer
30.000 toehoorders o.m. het volgende uit
eengezet;
Na de overwinning van 1933 hebben alle
nationaal socialisten tegenover de vroegere
tegenstanders een ridderlijk gevoel gehad.
Zelfs ten opzichte van de Joden zou de re
geering zich tevreden gesteld hebben met de
allernoodigste maatregelen. In toenemende
mate echter kan thans waargenomen wor
den. dat de tegenstanders van vroeger er
naar streven het gemeenschappelijke front,
waarin zij het nationaal socialisme veertien
jaar lang bestreden hebben, in het geheim
weer op te bouwen. Deze opruiing heeit
zich in het bijzonder merkbaar gemaakt na
de afsluiting van het Engelsch-Duitsche
vlootverdrag. De Joodsche boycot beweging
is weer toegenomen Met het oog op den hui-
digen strijd, aldus ging Rosenberg voort,
Alired Rosenberg
die ingezet is van den kant van het wereld
bolsjewisme, de Joden en de Centrumlei
ders, geloof ik, dat het tijd zou zijn te over
wegen of het in het belang van de histori
sche warheid niet noodzakelijk lijkt een ge
recht bijeen te roepen, dat een onderzoek
zou moeten instellen en volgens de docu
menten de door ons allen beleefde samen
werking vaststellen tusschen het Centrum
en het Marxisme in 1918 en dat de activi
teit van de Centrumleiders bij de seperatis-
tengeweging zou moeten nagaan.
Voorts ging Rosenberg in op het principe
van de gewetensvrijheid en verklaarde, dat
onze generatie niet schuldig is aan de con-
fessioneele splitsing. Hij legde er den na
druk op, dat de NSDAP er nog steeds niet
aan denkt deel te nemen aan een religieuzen
dogmatischen strijd, dat zij iedere echter re
ligieuze overtuiging acht, maar daarom
ook in deze kwestie niet de eene of andere
confessie een monopolie kan toekennen. Het
nationaal socialisme heeft het communisme
verdreven. De nieuwe staat heeft de godde-
loozenorganisaties ontbonden. Hij heeft de
vrijmetselarij overwonnen en voor altijd uit
geschakeld. Hij heeft dus dat volbracht wat
alle kerken en kerkelijke partijen bij elkaar
nooit tot stand gebracht hebben. Bovendien
heeft het nationaal socialisme de vrijheid
van de zielzorg veilig gesteld en de kerken
bescherming laten genieten. Maar deze daad
heeft klaarblijkelijk tot het geloof geleid, dat
men het nationaal socialisme niet behoeft te
vreezen, maar dat het als het ware het werk
tegen de kerkvijanden in orde brengt om,
alles vergetende wat Duitschland berokkend
is, geduldig te wachten op de nieuwe be
velen van de centrumprelaten.
Vervolgens ging Rosenberg in op de be
scherming van het gezonde bloed en ver
klaarde, dat, al is de natuur ook volgens
kerkelijke leer door God geschapen, het toch
juist een plicht is deze gezonde sterke na
tuur ook in de menschen te beschermen
Wat het behoud betreft van de wet tot
voorkoming van een erfelijk ziek nageslacht
bestaan er geen compromissen en de oude
machten zullen zich daar bij moeten neer
leggen. Wat de protesten van het verleden
aangaat, onze eeuw zal ter bescherming van
de levensbases van het Duitsche volk over
gaan tot de orde van den dag. Dit alles
wordt echter niet gezegd om een strijd te
ontketenen, maar alleen om na constatee
ring van de onwrikbaarheid van de nat.
soc. opvatting aan alle goedwilligen nog
steeds de hand toe te reiken.
IJzer-bedevaart. (Dag. Overzicht).
De drie mogendheden-conferentie
volkomen mislukt. (Buitenland).
Rede van Alfred Rosenberg. (Bui
tenland).
Wallace Beery op Schiphol. (Bin
nenland).
De onbewaakte (Binnenland).
Nieuwe or Iers van den Kon. Shell
voor de Ned. Scheepsbouw Mij".
(Binnenland).
E. Gerzon f (Binnenland).
Moordaanslag op zigeuner te Bor-
ne (O.) (Binnenland).
Ernstige steekpartij nabij Hel
mond. (Binnenland).
Tenniswedstrijden Advendo. (Sport).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
Zes matrozen zijn gedood en vijf gewond
bij een botsing op de Iersche Zee tusschen de
Laurentic van de Cunard Line en de Napier
Star van de Blue Star Line.
De moord op den Britschen journalist
Gareth Jones door Chineesche bandieten
wordt thans officieel door de Provinciale
regeering van Tsjahar bevestigd. De Engel-
sche regeering heeft reeds aangekondigd een
scherp protest te zullen indienen bij de Nan-
king-regeering. Het eerste bericht over den
dood van Jones werd Vrijdag door den leider
van een zout-transport naar Kalgan overge
bracht.
Ten Zuiden van Pao Sjang Sjen had hij
een politie-beambte gesproken, die mededeel
de in den namiddags van den 1 len Augustus
het lijk van een vreemdeling met drie schot
wonden te hebben gevonden. Hierop stuurde
•het commandement der gendarmerie direct
een afdeeling naar de aangeduide streek. Zij
siet daarbij op de bandieten, welke zij ver
volgde, bij welke achtervolging de bandieten
vijf dooden achterlieten.
Omtrent de gebeurtenissen bij den moord
op den Engelschen journalist wordt door de
mededeelingen van een zwaar gewonden ge
vangene nadere opheldering gegeven.
Volgens diens mededeelingen zou Jones
door de vermoeienissen van den langen zwa-
ren rit door het gebergte, met slechte, zooal
niet geheel ontbrekende voeding, zoo uitgeput
zijn geweest, dat hij tenslotte weigerde op
nieuw het paard te bestijgen.
Om niet verder te worden gehinderd op
hun vlucht schoten de bandieten, die meen
den te worden achtervolgd, Jones toen dood.
Zijn lijk werd in het gebergte gevonden en
naar Pao Sjang Sjen gebracht en daar ge
kist.
Eerst Zaterdagmorgen ontvingen de Pro
vinciale autoriteiten van Tsjahar officieel
mededeeling van den dood van Jones, waar
op zij direct den vertegenwoordiger der Brit-
sohe Ambassade verwittigden.
Omtrent de schuldkwestie bij dezen tragi-
schen dood van den Engelschen journalist,
kan voorshands nog geen oordeel geveld
worden. De onderhandelingen over zijn vrij
lating verliepen zeer veel belovend.
De provinciale autoriteiten hebben hun
nerzijds zeer ernstige pogingen gedaan om
Jones te bevrijden De dappere wachtmeester
der gendarmerie Tsjang Joe Tsji, die den
vertegenwoordiger van het D.N.B., dr. Muel-
ler bevrijdde, werd bij zijn tweede bezoek aan
het kamp der bandieten half dood geslagen.
Een andere onderhandelaar bevindt zich
nog in gevangenschap der bandieten, zoo hij
niet reeds werd ter dood gebracht.
Het stoffelijk overschot van Jones zal naar
Kalgan worden overgebracht en aldaar wor
den begraven.
Het vertrek der beide passagierschepen
„Patria'' en „Theophile Gauthier" i6 door
een conflict tusschen de reederij „Messa-
géries Maritimes'' en de bemanning ver
traagd.
De Theophile Gauthier kon eerst Zater
dag de reis aanvangen, terwijl de Patria nog
in de haven ligt.
Het passagierschip „Letitia'' is Zaterdag
op een zandbank bij Belfast gestrand met twee
honderd zestig passagiers afkomstig van
Montreal, bestemd voor Belfast, Liverpool en
Glasgow. Zij hebben hun reis op een gewoon
stoomschip vervolgd. De „Letitia" liep in een
dichten mist in den naoht op den grond en
pogingen, in den vroegen morgen onder
nomen, om het schip vrij te krijgen waren
vruchteloos.