dagblad voor alkmaar en omstreken. De plotselinge dood van Koningin Astrid. België opnieuw in rouw gedompeld. Bijzonderheden over het ongeluk. De*CowM| w«d, ELKEN AVOND, behel.e Zo.- mtiio^evrn Abonnementsprijs per maanden bi) vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENt Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. Mo 204 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KR A K Vrijdag 30 Augustus 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Medeleven Wel zelden heeft een ongeluk zulk een ontroering gewekt als de tragische dood van koningin Astrid van België. Dat ge heel België werd opgeschrikt door het ontzettende nieuws, was begrijpelijk, om dat de jonge koningin zich zeer geliefd had gemaakt bij het volk, en omdat dit de tweede plotselinge dood is van een der leden van het Belgische koningshuis in anderhalf jaar tijd; dat Zweden in rouw gedompeld is, och, welke Zweed dweepte niet met de geheele Zweedsche koninklijke familie, die te midden van het volk leeft en wier afstammelingen steeds en voortdurend als gewone burgers wandelen en werken en vermaak zoe ken!; dat Nederland een innig meeleven betoonde komt in de allereerste plaats, omdat Astrid en haar gemaal steeds smypathie koesterden voor ons land er. ons volk. Wij herinneren aan de tw* reizen naar Oost-Indië en aan hef ver blijf der twee oudste kinderen in Noord- wijk, die onze taal moesten leeren. zoo als ook koningin Astrid onze landstaal geleerd had. Maar daarnaast had het jonge paar zich in alle landen bizonder populair gemaakt en nam het overal een bizondere plaats in, terwijl natuurlijk deze tweede slag, welke aan het Belgische konings huis werd toegebracht, nog sterker g-*- voeld wordt dan de eerste. Verslagenheid in België. Het ontzettende bericht van het ongeluk, dat het Belgische koningshuis heeft getrof fen, werd te 12 uur gistermiddag per radio bekend gemaakt Onmiddellijk dromden in de straten tezamen en bespraken de ramp Vele vrouw konden haar ontroering niet ®eester blijven. De vlaggen van alle open- fiare gebouwen en van talrijke particuliere Buizen in Brussel, Antwerpen, Ostende en andere steden werden halfstok geheschen. 'n de Antwerpsche haven woeien de vlaggen halfstok. De lunch, die plaats vond aan boord van het stoomschip „Pennland" Y?®r de Rotari-club, werd onmiddellijk be ëindigd. Te drie uur in den middag werden alleklokken geluid. De Belgische ministerraad bijeen. Proclamatie van het Belgische volk. De Belgische ministerraad is gistermiddag je 2 uur onder voorzitterschap van minister President van Zeeland bijeengekomen. De 'eden der regeering beraadslaagden over «en inhoud van een ontwerpproclamatie aan het Belgische volk naar aanleiding van den ,ragischen dood van koningin Astrid. De ministerraad duurde tot 4 uur. Na af- .P heeft minister Rubbens den Vlaamschen journalisten voorlezing gedaan van den in houd der proclamatie, die als volgt luidt: «Nog onder den indruk van den tragi- schen dood van koning Albert beweent België heden eene koningin, wier jeugd, gratie en goedheid haar volk hadden veroverd. Zelden was het land in eene verslagenheid gedompeld als thans het geval is. Alle Belgen nemen deel in het gren- zenlooze verlies van Z.M. den Koning Het Belgische volk schaart zich thans rond hem. Het buigt zich met ontroerde teeder over de Koninklijke prinsen, die thans geene Moeder meer hebben". Het stoffelijk overschot en koning Leopold per extra-trein naar België. De ministerraad heeft verder besloten, dat e ministers Gérard, Rubbens en Spaak het offelijk overschot van de koningin zullen reizen. Een speciale trein zal met 'doel naar Aarlen, in het Zuiden van v 'glè. fan de spoorlijn LuxemburgBrussel, kom De trein zou gisteravond aan- ni®en te Aarlen, waar de ministers den ko- zouden afwachten, die met deiuelfden extra-trein als het stoffelijk overschot van zijn gemalin uit Bazel is vertrokken. Minister-president Van Zeeland verliet den ministerraad gistermiddag te half vier en be gaf zich naar het Brusselsche vliegveld Haren, waar een vliegtuig gereed stond, dat hem naar Zwitserland zou brengen, waar hij den koning zou ontmoeten. De prinsjes en hef prinsesje in België aangekomen. Gistermorgen zijn prinses Josephine Char- lotte, kroonprins Boudewijn en het kleine prinsje Albert onder leiding van een gouver nante met den sneltrein uit Bazel terugge keerd van hun verblijf in de villa van koning Leopold nabij Luzern. Onbewust van het vreeselijke, dat zij haar kinderen niet meer zou weerzien, had koningin Astrid eergiste ren afscheid van hen genomen. Het prinsesje en de prinsjes waren reeds weer op Belgisch gebied terug, toen het verschrikkelijke nieuws bekend werd. De overbrenging van het stoffe lijk overschot naar Brussel. Gisteravond te 10 uur is uit Brussel de extra-trein naar Aarlen vertrokken, die het stoffelijk overschot van koniogin Astrid van daar naar Brussel zal overbrengen. De trein bestaat uit twee slaapwagens, waarin heb ben plaats genomen de ministers Rubbens, Gérard en Spaak, alsmede een aantal hofdignitariasen. De sneltrein uit Luzerr, waarmee de koning en het stoffelijk overschot arriveeren, werd hedenmorgen te 5.30 uur te Arlon verwacht Onmiddellijk zal de wagon met het stoffelijk overschot aan den Belgi schen trein worden gekoppeld, waarna de extra-trein te 8.40 uur aan het Noorder Sta tion te Brussel zou aankomen. De ontslapen koningin zal per rouwauto langs de Jardin Botanique en de Rue Royale naar het Koninklijk Paleis te Brussel worden overgebracht. Koningin Elizabeth en prinses MarieJosé naar Luzern. Aanvankelijk had men de Belgische konin gin-weduwe Elizabeth, die momenteel bij haar dochter, de prinses van Piemont, op de villa Rosebery bij Napcis vertoeft, r.a het bekend worden van het tragisch ongeval, dat koningin Astrid het leven had gekost, niet ervan op de hoogte gesteld in verband met haar zwakken gezondheidstoestand. De hofhouding stelde zich in verbinding met de autoriteiten te Napels, die wisten te voorko men dat de middag- en avondbladen aldaar eenig nieuws over het ongeluk bevatten, ten einde te verhinderen, dat de koningin en haar dochter voortijdig en op ongewenschte wijze van het vreeselijke nieuws cp de hoogte wer den gesteld. Pas laat in den namiddag deelde een Kamerheer het na voorzichtige voorbe reiding mede. Koningin Elizabeth en prinses MarieJosé besloten daarop onmiddellijk, nog gisteravond naar Luzern te vertrekken Nadere bijzonderheden omtrent het ongeval. Het late bekend worden van het ongeval vindt zijn oorzaak in het feit, dat het Belgi sche koningspaar incognito in Zwitserland vertoefde. Gistermorgen te ruim 10 uur kreeg het hoofd der politie te Küssnacht de telefo nische mededeeling, zich ijlings naar het be gin van het dorp te begeven, waar een onge luk was gebeurd. Toen de politiechef tezamen met den arts dr. Steinegger ter plaatse arri veerde, zag hij een heer in wanhoop heen en weer loopen, die op de vraag, wie hij was, antwoordde dat zijn papieren in de au'o zaten. Tusschen de papieren vond men een diploma van het district Pilatus van de Zwitsersche Automobielclub op naam van den graaf de Réthy. Pas later bleek, dat dit het incognito van den Belgischen Koning was. Dr. Steinegger nam den gewonden koning met zijn doktersauto naar zijn woning, waar hij een snijwond aan den rechterkant van de kin hechtte en de rechterhand verbond. Ver volgens bracht hij den koning naar het nabij Luzern gelegen Horn, naar de koninklijke villa „Haslihorn'' terug. Bijzetting van stoffelijk overschot Dinsdag of Woensdag? Naar in regeeringskringen verluidt, zou de mogelijkheid bestaan, dat de bijzetting van het stoffelijk overschot yan koningin Astrid Dinsdag of Woensdag a.s. zal geschieden. Zekerheid hieromtrent bestaat echter nog niet. Waarschijnlijk zal de ministerraad na overleg met den koning definitief den dag van de uitvaart vaststellen. De Wereldtentoonstetlmg W#ft geopend. De Wereldtentoonstelling is gisteren ge opend gebleven en zal ook de komende dagen geopend blijven. Met haar halfstoks ge heschen vlaggen en bij het trieste weer, dat in den namiddag heerschte, maakt zij eshter een droefgeestigen indruk. Wël werden de paviljoens van verscheidene landen gesloten, waarbij Engeland het voorbeeld gaf, door zoodra het droeve nieuws bekend werd, de deuren van het Engetschen Paviljoen te sluiten. Alle schouwburg- en bioscoopvoorstellin gen te Brussel en in de meeste andere Belgi sche steden werden gisteravond afgelast. Verklaring van den Koning. Volgens de eerste verklaringen, die de Ko ning van België tegenover zijn omgeving heeft afgelegd, wilde koningin Astrid, toen zij, zooals hun gewoonte was, een rondrit deden, de kaart van het landschap raadple gen. Op dit oogenblik boog de Koning voor over om er een blik op te werpen. Dat kleine deel van een oogenblik van onoplettendheid was voldoende om den auto tegen een boom te doen aanrijden, die afbrak. De Koning en de Koningin werden uit den wagen ge worpen. De Koningin kwam met het hoofd tegen een boom en liep een doodelijke sche delbreuk op. De auto vloog verder naar de rechterzijde van den weg, om nogmaals te- geen een boom te botsten en vervolgens in het meer te storten. De chauffeur, die zich op dit oogenblik nog alleen in den wagen bevond, kwam in het water terecht, doen werd niet gewond. Niemand was getuige van het ongeluk. De Koning en Koningin werden op den weg ge vonden door de inzittenden van den volg auto. In dit verband zij opgemerkt, dat de ko ninklijke auto niet onmiddellijk door een volgauto of een vreemden auto werd ge volgd. Veronderstelling omtrent de oor- zaak. Een medewerker van de N. R. C. seinde gisteravond uit Luzern: Een toevallig verblijf van een dag in deze stad heeft mij in de gelegenheid gesteld om vrij spoedig na het bekend worden van het vreeselijk ongeluk mij ter plaatse op de hoogte te stellen van de omstandigheden, waaronder het heeft plaats gehad Er gingen uit den aard vele verhalen en geruch ten, welke gevoeglijk naar het rijk der fabe len kunnen worden verwezen. Dat bijv. de stuurinrichting heeft gefaald en dat daar door de wagen van den weg zou zijn gesla gen, is niet juist. Evenmin moet gladheid van het wegdek als oorzaak worden aange nomen. Het vas gistermorgen namelijk prachtig zonnig weer en de weg was kurk droog. De lezing, welke ik nog gistermiddag telefonisch van het ongeluk heb gegeven, is die der autoriteiten, die een nauwgezet on derzoek hebben ingesteld. Trouwens aan het spoor, dat zich bevindt op den verhoogden rand, welke den weg, die ter plaatse geen bochten heeft en slechts een lichte helling vertoont, van de vrije steile helling naar naar het meer afscheidt, valt af te leiden, dat het rechterwiel er tegen opge- stooten is en dat de wagen daardoor aan het slingeren is geraakt en tenslotte over den rand is geslagen om direct daarop tegen een boom terecht te komen. Door den schok moet koningin Astrid uit den wagen zijn ge- s'ingerd, waarbij zij met de linkerzijde van het hoofd tegen een boom terecht is geko men. De kwetsuur was zoo hevig, dat zij op slag dood moet zijn geweest. Zij werd op slechts enkele meters van den wegkant, he vig verminkt aan het hoofd, gevonden. De auto is opnieuw tegen een lager staanden boom geslagen, waarbij de koning en de chauffeur, die achterin zat, door den schok in de weide werden geslingerd, zeer tot hun geluk, aangezien de wagen over den kop sloeg en in het water terecht kwam. De overblijfselen van den open auto, wel ke zoodanig beschadigd was, dat er niet veel meer van over was, trachtte men reeds spoedig na het ongeluk uit het water op te visschen. Dit bracht blijkbaar nogal moei lijkheden mede, zoodat men nog tegen den avond alle pogingen in het werk stelde om het wrak te bergen. Alleen de achterzijde stak boven water uit en 't nummer 4649 in roode letters op witten achtergrond, vol gens de Belgische voorschriften, was nog duidelijk leesbaar. In de machinekamer van de „Marnix van St. Aldegonde". Reizen in Indië. Tweemaal vergezelde koningin Astrid ha ren gemaal op een studiereis door Ned.- Indië. Het toen kroonprinselijk paar reisde incognito onder den naam van graaf en gravin De Réthy. De eerste reis, die door den kamerheer der koningin, baron van Har- denbroek, werd voorbereid, werd in 1928 en 1929 gemaakt met het Nederlandsche mail schip „Insulinde". Op 23 Nov. 1928 scheep te het vorstelijk paar zich te Marseille in, vergezeld door den Belgischen kolonialen deskundige prof. van Straelen. Ongedwongen en bezield met den wensch om velen te spre ken en zooveel mogelijk te zien en te leeren, verwierven kroonprins Leopold en zijn lief tallige gemalin zich direct de sympathie van ieder, die met hen in contact kwam. Was het 's kroonprinsen zucht om kennis omtrent ko loniale aangelegenheden op te doen die eer bied afdwongen, het waren de natuurlijke gratie en de onbevangenheid van kroonprin ses Astrid, die aller harten voor het kroon prinselijk paar openden. Aardige staaltje zijn daarvan bekend ge worden: Te Medan ontmoette de overleden vorstin een jonge Zweedsche dame, die in Indië met een planter gehuwd was. Zij sprak de kroonprinses aan met „Hoogheid", waar op deze lachend vroeg: „Op school noemde je me altijd Astrid; ben ik dat nu niet meer voor je?" Op die eerste Indische reis werden Suma- tra, Java, Bali en Borneo bezocht en later ook Ceylon, Singapore en Indo China. Terug gereisd werd per m.s. „Marnix van St. Alde- gond" en in de hut van den kapitein prijkt nog, in zilverei lijst, het mooie portret van Leopold en Astrid. Voor de tweede maal, korter dan den eer sten keer, reisde het Belgische koninklijk paar over Java in 1932, toen de tocht was ontwor pen door het Bataviasche Toeristenbureau. Met het vorstelijk echtpaar reisden toen baron Capelle en burggravin De Lantsheere. Ook Gravin De Réthy sprak gedurende dat Medeleven van de bevolking. Het spreekt vanzelf, dat de bevolking van Küsznacht het ongeluk gebeurde slechts oip 1 K M. afstand van deze plaats zeer teneer geslagen is. Op de plek in de weide, waar de koningin is gevonden, heeft men 'n ruw houten kruisje opgericht en reeds wer den er veel bloemen en groen neergelegd Het is teekenend voor het meeleven van de eenvoudige Zwitsers in het ongeluk, dat op nieuw het Belgische koningshuis heeft ge troffen. Een treurige omstandigheid is, dat, naar men mij mededeelde, de chauffeur den wa gen had bestuurd van de villa af bij Hasli horn, waar de koninklijke familie sedert eeni- ge weken verblijf hield, tot aan Luzern. Daar heeft de koning het stuur overgeno men, terwijl koningin Astrid naast hem plaats nam. Tragischer omstandigheid is wel niet denkbaar. Toen ik omstreeks 5 uur, in stroomende regen, de plek des onheils ver liet, was men nog steeds bezig om de resten van den auto uit het meer op te halen en te bergen. En tal van auto's 'brachten nog steeds weer nieuwsgierigen mede, die met de bevolking van gedachte wisselden over de vermoedelijke oorzaak en ondanks den regen uren lang in de nabijheid bleven vertoeven. Koning Leopold en koningin Astrid waren in Italië dikwijls en graag geziene gasten, en vertoefden meermalen op de Italiaansche Alpen voor beoefening der wintersporten of voor zomeruitstapjes. 1 lierbij komen nog de nauwe betrekkingen tusschen het Belgische en Italiaansche koningshuis, want, zooals men weet is de gemalin van den Italiaan- schen kroonprins een zuster van koning Leopold. verblijf te midden van onze landgenootert vloeiend Vlaamsch. Terwijl kroonprins Leopold naar Borneo reisde, zou zijn gemalin een reis maken over Java, die door den heer P. J. van Baarda, directeur van het officieel toeristenbureau van Ned.-Indië, voorbereid was. Toen de graaf naar Borneo vertrokken was, is de heer van Baarna nog eenige dagen vóór de reis der kroonprinses westwaarts begon, te harer be schikking geweest, en hij Wtelde later, dat ze hem verzocht had Nederlandsch met haar te spreken, want zij wilde dat zoo gaarne vlot leeren spreken: „het zou haar Gemaal zoo'a genoegen doen als ze die taal goed kende' De reizen van het Belgisch lconinklijk paar hebben hun in Nederland, maar vooral in In dië groote populariteit bezorgd en toen zij dezen zomer in Noordwijk logeerden, ter voorbereiding van het verblijf hunner kinde ren in Nederland om onze taal te leeren, heeft hun ongedwongen houding hier te lande algemeen groote sympathie gevonden. Ons volk is altijd geneigd om een beetje te mees muilen bij vertoon van statighei den praal, zelfs als het vorstelijk-traditioneel is; hoe meer vorsten zich gedragen als „gewone"' menschen, des te meer bevredigt het onzen zin voor nuchterheid en dat een koning en een koningin uit een ander land hier zoo maar pardoes een toeristentochtje maakten, in een van onze badplaatsen neerstreken en even heen en weer naar Den Haag stoven en daar een film gingen zien, dat vonden wij een kostelijk geval van dooddewone menschelijk- heid. Maar toen bekend werd met welk doel de reis naar Nederland ondernomen was, toen voelde het Nederlandsche volk daarover een diepe voldoening. Het feit, dat de Koninklijke ouders hun kinderen aan een Nederlandsch gezin toevertrouwden om hun de taal te doen leeren, die hier en door de meerderheid van het Belgische volk gesproken wordt, werd gewaardeerd als een hooge erkenning van het Vlaamsdhe element en van den ganschen Nederlandschen stam. Rouwbeklag te Brussel. In het ministerie van buitenlandsche za ken zag men gistermiddag een ononderbro ken stroom van leden van het diplomatieke corps te Brussel, die hun rouwbeklag kwa men aanbieden. Zoowel de Beurs te Brussel als die van Antwerpen waren ten teeken van rouw ge sloten. Er worden geen koersen genoteerd. Deelneming van den Paus. Onmiddellijk na het bekend worden in het Vaticaan van den tragischen dood van konin gin Astrid van België heeft Z.H. de Pau6 den kardinaal-staatssecretaris Pacelli opgedra gen, telegrafisch den koning van België me dedeeling te doen van de deelneming van den Paus en de beste wenschen over te bren gen voor zijn genezing. In den namiddag heeft kardinaal Pacelli zich naar de Belgi sche ambassade begeven voor een condola- tiebezoek. Rouw bij de Belgische en Zweed sche legatie. Ook aan het woonhuis van den Belgischen gezant en aan het gebouw van de Zweed sche legatie in den Haag lagen gistermiddag rouwregisters ter teekening in verband met het overlijden van koningin Astrid. Verschil lende autoriteiten, o.w. ministers en leden van het corps diplomatique hebben hun handteekening in de rouwregisters geplaatst. Deelneming van de Nederlandsche regeering. De Nederlanosche regeering heeft bij den Belgischen tijdelijken zaakgelastigde en bij den Zweedschen gezant haar deelneming be tuigd terzake van het verlies, dat de vorsten huizen dezer beide landen hebben geleden. ALKMAARSCH k Openbare feestelijkheden en vermakelijk heden werden afgelast.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1