DE LAATSTE LES VAN LANGELOT
fond: en
Jiunst en Wetenschap
UITGEEST
HEILOO
TEXEL
dirkshorn
EDUARD VERKADE ALS
RECENSENT
Een mal geval?
G.S.V. zorgde voor veel afwisseling door
het uitschrijven van een 4-tal voetbalwed
strijden. Een vrij talrijk publiek woonde de
festiviteiten bij.
De verschillende uitslagen waren als
volgt
Stellen planten: le pr de heer J. Kieft
Pz 2e pr. mej. Dirkje de Geus; 3e pr. de
heer A. Wiedijk; 4e pr. mej. Sijtje Pascha;
5e pr. mej. O. Klinkhamer; 6e pr. de heer
i Krül; 7e pr. de heer F. de Geus; 8e pr.
jne; G- Hoek—Molenaar.
Mooiste Fuchsia de heer C. van Tiel;
mooiste Geranium mej. wed. Salentijnmooi
ste Coleus de heer R. Koster; mooiste Be
gonia mej. G. Melling.
Kinderplantenle pr. Trien Wiedijk Fdr.
2e pr. Jan Wiedijk rzn.; 3e pr. Jaap Wie-
dijk Fzn.j mooiste Aster Lize Kieft; mooiste
Dahlia Gerard Krul; troostprijs Hielke
Veenstra.
Veldbouquet: le pr. Lize Kieft: 2e pr.
t/ees Buis; 3e pr Maartje Wiedijk.
Dahliaruiker: le pr. de heer H. Kieft; 2e
or Jannie Kieft; 3e pr. Bram Kieft.
Handwerken, dames: le pr. Marie Koning;
2e pr Geer Melling; 3e pr. Maartje Wiedijk;
4P pr. Sijtje Pascha.
Handwerken 12—15 jaar: le pr. Leni
c-hermerhorn2e pr. Annie Pascha.
Vj jaar: le pr. Nelie Schermerhorn.
p—12 jaar: lepr. Tineke Schermerhorn;
oe Pr Lize Kieft; 3e pr. Jannie Kieft Jd.
Handenarbeid: le pr. Jacob Pascha; 2e
pr Dirk Koning; troostprijs voor Tineke
Schermerhorn en Dirk Kieft.
Zakloopen jongens: le pr. Piet Spaan; 2e
pr Evert Kroes; 3e pr. Kees Pascha
Zakloopen meisjes: le pr. Lize Wiedijk;
2e pr. Trien Wiedijk; 3e pr. Tineke Scher
merhorn.
Balspel jongens: le pr. Jaap Buis, 2e pr
Jaap Slooten; 3e pr. Floris Kluit
Balspel meisjes: le pr Gre Pilkes, 2e pr.
Eefje Kroes; 3e pr. Annie v. Tiel.
Sprietloopenle pr. Jan Knijn, -e pr.
Maarten Slooten; 3e pr. Caspar Kieft.
Koppensnellen: le pr. Lenie Schermer
horn; 2e pr. mej N. Schermerhorn; 3e pr.
Marie Stolp.
Voetbal: G.SV.-De Rnp 1-2; Kwadijk
-Alkm. Bovs 8-3; G.S V.-Alkm. Boys
9-3; De RijpKwadijk 1-2. le pr Kwa
dijk; 2e pr. De Rijp; 3e pr. G 4e pr.
Alkm. Boys.
Tragisch.
Maandagmorgen wilde mevr. M alhier
zooals gewoonlijk haar 11-jarig zoontje wek
ken om naar school te gaan, toen zij tot de
vreeselijke ontdekking kwam dat het kind
overleden was. Onmiddellijk werd genees
kundige hulp ingeroepen, doch helaas deze
stond hier machteloos Het kind was blijk
baar zonder ergens last cd pijn van gehad te
hebben heengegaan.
De vader die reeds het huis verlaten had
waar hij zaken moest doen buiten de plaats,
werd terstond gewaarschuwd Toen een en
ander in het dorp bekend werd, bracht het
groote beroering aaar het gezin goed be
kend staat en zeer gezien is. Donderdagmid
dag zal het jongetje ter aarde wérden be
steld.
Bedankt
De heer P. Kraakman Nzn. heeft zijn ont
slag ingediend als voorzitter van de R.-K.
Volksbond.
Gevaarlijk tentenkamp
Het slechte weer der laatste week heeft
niet verhinderd, dat men in de duinen en op
het stiand rustig doorgaat met de opnamen
voor de film Jonge Harten". Toch is het
verblijf in het tentenkamp in de duinen in de
afgeloopen dagen verre van aantrekkelijk ge
weest. Dikwijls iiep bij vloed het water zoo
hoog op, dat het kamp bijna niet te bereiken
was vanaf de landzijae. Toen de spelers dan
°°k op een avond naar Den Burg waren
gegaan om daar een bioscoopvoorstelling bij
te wonen, was in hun afwezigheid het water
200 hoog gestegen, dat men de tenten slechts
kon bereiken door tot boven de knieën door
"et water te waden.
De leiders hebben dan ook besloten a.s.
Donderdag het kamp te verplaatsen naar een
weiland, dat tegen ie duinen ligt. Bovendien
zullen de linnen tenten, waaruit het kamp
grootendeels bestaat, door stevige houten
worden vervangen. De opnamen zullen even-
a's tot heden, nog op het strand en in de
duinen geschieden.
Doopsgezinde jongerendag.
Te Den Burg (Texel) is Zondag een zeer
geslaagde Doopsgezinde Jongerendag ge
houden. Niet alleen een groote menigte
jongelieden van Texel namen hieraan deel,
doch ruim 60 jonge meisjes van elders waren
v°or dit doel naar hier gekomen. Door ver
schillende leden der Doopsgezinde Gemeente
was aan al dezen op gulle wijze gastvrijheid
verleend
Zaterdagavond arriveerden de buiten Texel
woonachtigen op Texel. In de Doopsgezinde
Kerk te Den Burg werd te 8 uur een korte
samenkomst gehouden, waarna de jongelui
zich naar hun verschillende tijdelijke tehuizen
«gaven.
Zondagmorgen kwart over 10 werd in de
doopsgezinde kerk een godsdienstoefening
gehouden, die geleid wera door ds. A. Vis
van Den Burg Spr. had tot tekst gekozen
p'chter. vers 6 14. Ga henen in deze Uwe
kracht.
Met de grootste aandacht werd naar
*e schoone woorden geluisterd.
Nadat in de verschillende kosthuizen de
Maaltijd was gebruikt, maakte het gezel-
chap, waarbij zich ook de Texelsche Jonge-
hadden gevoegd, een autotocht over het
Jsud. Gereden werd langs Panorama en
Hoorn, waar de Doopsgezinde kerk
bezichtigd. Van hieruit werd de tocht
j^o^gezet naar de Westermient. waar in de
l^nenbosschen ds. Smidts var. Den Helder
gezelschap toesprak. Spr had tot onder-
gekozen Museumbezoek Deze mooie
y^^aak werd eveneens met aandacht ge
hieraf
daar
Van
maar c.
worden
Slechts
het strand,
schouwspel
bood,
haven,
de bezoekers
Het wi
waarover
deelnemers
weer,
gend
gehouden
werd naar de Koog gereden,
het intusschen vrij laat was ge-
kon hier niet lang vertoefd worden
even begaf men zich per auto naar
"id, om te genieten van het prachtige
spel dat de eenigszins woelige zee
waarna weggereden werd naar de
waar „De Marsdiep" gereed lag om
oekers van elders weer weg te voeren.
was een prachtigen dag geweest,
'er zoowel bezoekers als Texelsche
■ners hoogst voldaan waren. Ook het
hoewel den geheelen dag wat drei
neeft zich tot het laatst toe uitstekend
den.
van
uit
ge
0.. Polderverkiezing.
Bij enkele candidaatstelling is herkozen
tiet bestuur van den polder Schagerwaard
heer A. Stammes.
7r\r>A jj Concert „Onder Ons".
Zondagmiddag concerteerde in den tuin
nJen beer Th. IJff de muziekvereeniging
„Onder Ons directeur de heer P. Pranger
m^!°Penc' werd met de bekende mooie
^UX ^ds du Rbin, van Herzer,
evolgd door: Ouverture „tancred" van
(ossim. Het contact tusschen publiek en or-»
kest was toen reeds volledig.
In het nu volgende nummer: Impressions
it.van ®'emant, waren naast soms
wat uitheemsch klinkende, ook zeer schoone
gedeelten te genieten, terwijl in: Fragmenten
111 „Coppelia Ballet" van Delibes, de keuri-
overgangen onze bewondering wekten.
Na de pauze werden nog onberispelijk uit
gevoerd: Ouverture Symphonique van Vies
sing en Unvollendete, 1ste deel, van Schu-
bert, benevens Rosen aus dem Süden, Walzer
van Joh Strauss. Dit laatste nummer, licht
en los als het gespeeld werd, viel wel buiten
gewoon in den smaak van de luisteraars.
Met „Marsch finale" werd het fijne uitste
kende concert besloten. Blijkbaar hadden di
recteur en leden zich reeds geheel aangepast
De tuin was geheel bezet, terwijl op straat
zich ook nog vele toehoorders ophielden.
GED. STATEN VAN NOORDHOLLAND.
De functies van het college van Ged. Staten
van Noordholland zijn, na de voorziening in
de vacature-Slingenberg door de verkiezing
van den heer Kooiman, als volgt verbeeld:
de heer Ed. Polak, financiën; de heer D.
Kooiman de verordeningscommissie enz.;
mr. dr. P J. Witteman, onderwijs en arbeids
zaken; mr. J. B Bomans. waterstaat; mr. A
Bruch, bedrijven en de heer A. W. Michels
ziekenhuizen De heer Bruch, Bomans en
Michels hebben hun functies behouden.
WATERSCHAPPEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd:
In de provincie Noordholland: a. met in
gang van den len Donderdag in October
1935 tot heemraad van het waterschap de
Beemster, P. Otjes Mzn., te Beemster.
WARMENHUIZEN
Dezer dagen vergaderde de afd. War-
menhuizen van den N.T.B. in Ons Huis. Ge
sproken werd over de verschillende acties in
de naaste toekomst
De schuldenlast der kleine boeren en tuin
ders leidt tot ondragelijke toestanden. Pacht
en rente kunnen vanwege de slechte uit
komsten van het bedrijf niet meer worden
betaald
Moeilijkheden met Boerenleenbank en an
dere instellingen zijn in aantocht. De steun-
wetten zijn voor de kleine tuinders een strop
gebleken.
Voor het Volkscongres te Amsterdam op
Zondag 22 September werden twee gedele
geerden gekozen en wel Aris Vergay en P.
Wildeboer.
Dit congres zal de leuze Werk en Wel
vaart propageeren.
Veraer werden de moeilijkheden der ald.
onder de oogen gezien. De aanwezige leden
en het bestuur besloten, om met alle kracht
de afdeeling wat meer leven in te blazen.
Na gezellige, doch ernstige discussies over
verschillende vraagstukken, volgde sluiting.
LANDDAG LANDARBEIDERS TE
SCHAGF.N.
Demonstratie tot slot.
Zondag had de landdag plaats van het ge
west Noordholland-Noord van den modernen
Landarbeidersbond te Schagen. Ongeveer
duizend mannen en vrouwen uit den kop van
de provincie hadden gehoor gegeven aan
den oproep van het bestuur, dezen dag bij te
wonen. De gemeentelijke muziekiuin had een
gezelligen aanblik gekregen. Zangvereeni-
ginger. uit omliggende plaatsen verleenden
hun medewerking aan het programma.
Ook het gezelschap van Is. Komijn trad op
en oogstk veel succes. Hoofdbestuurder Van
der Wielen hield een kernachtige rede. die
met groote belangstelling werd aangehoord.
Tot slot van den dag werd een optocht
gehouden door de straten van Schagen. De
demonstratie met ontplooide vaandels en
vlaggen, voorafgegaan door een muziek
corps, maakte veel indruk.
STEUN VOOR POOTAARDAPPELEN.
Van 1.50 tot 0.50 per 100 K.G.
De minister van Landbouw en Visscherij
heeft bepaald, dat door de Nederlandsche
Akkerbouw Centrale uit het Landbouw-
Crisisfonds steun zal worden uitgekeerd, inet
betrekking tot de door den Nea. Alg. Keu
ringsdienst goedgekeurde pootaardappelen
van den oogst 1934, behoorende tot een der
volgende categorieën:
I. Aardappelen binnen de vierkantsmaat
28—45 m.M., welke behooren tot één der
volgende rassen: eigenheimer, roode star,
bonte star, Westeinder blauwe, Zeeuwsche
blauwe, Zeeuwsche bonte, Bevelander, noor
deling, souvenir, present populair, West-
Brabander, unicum, bato, record, robijn,
muntinga-17 en door den Ned. Alg Keu
ringsdienst zijn ingedeeld in klasse B ot
klasse C;
II. Aardappelen binnen de vierkantsmaat
28—60 m.M en met een uiterste lengte van
8 c.M., welke öf wel behooren tot een der bo
vengenoemde rassen en door den Keurings
dienst zijn ingedeeld in klasse A, öf wel tot
andere rassen, ongeacht in welke der klassen
A, B of C zij zijn ingedeeld.
De uitkeering van den steun geschiedt met
betrekking tot alle bovenbedoe'ae pootaard
appelen, welke op 1 April 1935 als eigen
voorraad aanwezig waren, voor zoover niet
bestemd voor nieuwen uitj>oot op eigen be
drijf en verminderd met die hoeveelheden,
welke na dien datum als goedgekeurde poot-
aardappelen zijn verkocht of geëxporteerd.
De steun bedraagt per 100 K.G. pootaard
appelen in klasse A 1.50; in klasse B 1
in klasse C 0.50.
HET VROEO ROOIEN VAN
GLADIOLUSKNOLLEN
Evenals vorige jaren wordt door den
Plantenziektenkundigen Dienst bij alle Gla
dioluskweekers er ten sterkste op aange
drongen de gladiolusknollen vroegtijdig te
doen rooien. Het vroeg rooien is, het werk
zaamste midde'i om de aantasting der knollen
door verschillende ziekten (o.a. Droogrot,
Hardrot, Schurft) en vooral ook de toeneme
dezer ziekten gedurende den winter tegen te
gaan.
Het is om aanmerkingen uit het buiten
land en daardoor moeilijkheden bij den uit
voerhandel te voorkomen volstrekt noodza
kelijk, dat alles gedaan wordt om de aan
tasting der knoiien door ziekten te beperken.
Vroegtijdig rooien, d.w.z. liefst vóór 15
September, (uiterlijk in de tweede helft van
die maand) is daarvoor noodzakelijk. Late
soorten kunnen iets later gerooid worden
dan vroege
Verder is een voorzichtige behandeling
der knollen bij 'iet rooien en tijdens het ver
voer van het allergrootste belang. Hieraan
ontbreekt op vele plaatsen nog zeer veel,
zoodat in dit opzicht nog zeer veel verbeterd
kan worden.
Men zorge ervoor de knollen na het
rooien in den kortst mogelijken tijd door en
door winddroog te maken ze voorzichtig te
vervoeren en ze dan in een schuur of in een
andere bewaarplaats op te bergen, waar ze
droog gehouden kunnen worden door goede
ventilatie zoo noodig door eenige verwar
ming. De knollen moeten niet in dikke lagen
gelegd worden
Het mag niet voorkomen dat Gladiolus
knollen dagen lang vochtig op hoopen of >n
kuilen op het land blijven liggen, want in
erkele streken van het land wel ge-chiedde.
Alleen door een zorgvuldige behandeling
kan men een product krijgen, dat geschikt is
om naar het buitenland verzonden te wor
den.
De Plantenziektenkundige Dienst dringt
er bij alle belanghebbenden ten sterkste op
aan, hierbij hun medewerking te verleenen.
„LANDBOUW EN MAATSCHAPPIJ
PROTESTEERT.
De nationale bond „Landbouw en Maat
schappij" (de snel groeiende en vooral in de
vier noordelijke provincies reeds zoo machti
ge nieuwe boerenorganisatie, waarvan oud
referendaris Smid de geestelijke vader is),
heeft aan minister Deckers een telegram ge
zonden, waarin wordt gewezen op de fouten
van het tegenwoordige „systeem" van land
bouwpolitiek, waardoor o.a. de akkerbouw
opnieuw in moeilijkheden is geraakt, on
danks de verhoogde heffingen. Het bonds-
bestuur verzoekt zoo spoedig mogelijk in
oudiëntie te worden ontvangen ter bespre
king van het door den bond voorgestane
programma.
SCHURFTBESTR1JDING BIJ
AARDAPPELEN.
Bij den invoer van consumptie- en nog
meer bij die van pootaardappelen in verschil
lende landen worden strenge eischen gesteld
ten aanzien van de aantasting door schurft.
Om die reden is het noodzakelijk, dat zoo
veel mogelijk getracht wordt, deze aantas
ting te beperken.
Door den Plantenziektenkundigen Dienst
wordt daarom aangeraden om, voorzoover
dit in verband met de eischen, die andere ge
wassen stellen, mogelijk zal blijken te zijn,
bij den verbonw van aardappelen rekening
te houden met de hier volgende aanwijzingen
die in overleg met het Rijkslandbouwproef
station te Groningen zijn opgesteld.
Vóór alles wordt er op gewezen, dat nie:
alle rassen even vatbaar zijn voor schurft.
Tot de weinig vatbare kunnen gerekend wor
den: Alpha, Atlas, Erdgold, King Edward
VII en Souvenir.
Tamelijk vatbaar zijn: Alberta, Bevelan
der, Concurrent, Furore, Industrie Noorde
ling, Roode Star, Thorbecke, Triumf, Zeeuw
sche Blauwe en Zeeuwsche Bonte.
Sterk vatbaar zijn' Albion, Bintje, Eerste
ling, Eigenheimer, Evergood en Ideaal.
Voor die perceelen, waarvan bekend is,
dat daarop steeds schurftige aarciappelen
groeien, zal de verbouw van de weinig vat
bare rassen aanbeveling verdienen, terwijl
men op de niet „schurftige perceelen" vrijer
is in zijn keuze en daar dus ook de meer vat
bare rassen kan verbouwen.
Het optreden van schurft wordt in hooge
mate in de hand gewerkt door sterke kalk-
bemestingen en te hooge kalktoestanden.
Een of meer jaren na een bekalking kan
men vermeerdering van de schurft verwach
ten.
Op gronden, waarvan bekend is, dat zij
schurftige aardappelen opleveren, gebruike
men „zure" in plaats van „alcalische" mest
stoffen, waarvoor zwavelzure ammoniak in
de eerste plaats in aanmerking komt. Het
fosfaat diene men dan niet toe in den vorm
van slakkenmeel, maar als superfosfaat.
Door het onderploegen van groene plan-
tenmassa in het voorjaar kan de schurftaan-
tasting verminderd worden.
Daarvoor komt in de eerste plaats in aan
merking rogge; ook wintergerst kan ge
bruikt worden, evenals rapen of knollen
Teneinde voldoende massa te krijgen moet
vroeg gezaaid worden.
Op gescheurd grasland komt bijna altijd
in ernstige mate schurft voor.
Ook voor die gevallen, waarin slechts een
geringe schurftaantasting verwacht wordt,
zouden wij het toepassen van bovengenoem
de middelen ten sterkste willen aanbevelen,
omdat juist het terugbrengen van een lichte
aantasting tot een nog lichtere, of tot afwe
zigheid van schurft, de export van meerdere
partijen mogelijk zal kunnen maken, of zal
vergemakkelijken.
Wellicht zullen in de toekomst aan de
hand van resultaten van onderzoekingen en
van uitgebreide praktijkervaringen, uitvoeri-
digheden aanpassende adviezen voor het ver-
ger en zich meer aan verschillende omstan-
krijgen van een aardappeloogst met zoo ge
ring mogelijke schurftaantasting gegeven
kunnen worden. Op dit oogenblik zijn ech
ter nog geen bepaalde middelen gevonden,
waarvan in de praktijk algemeene toepas
sing kan worden aanbevolen. Vandaar dat
die hierboven genoemde maatregelen voor
alsnog alleen voor toepassing in aanmer
king komen.
KERKCONCERT 8 OCTOBER.
Met de voorbereiding voor dit concert
in de Groote Kerk is men reeds druk be
zig. Jonker heeft met het Vrijzinnig Her
vormd zangkoor (130 leden) in studie Psalm
42 van Mendelssohn, welk werk nu in zijn
geheel gegeven wordt. Een volledig sympho-
nie-orkest waarin veel bekende stadgeiiooten,
zal de begeleiding ervan op zich nemen.
Voor solistische medewerking is men zoo
gelukkig geweest de begraafde zangeres me
vrouw Helene Cals te kunnen engageeren,
terwijl ook het dubbelmannenkwartet „Zang
en Vriendschap" medewerking verleent. Be
halve genoemde Psalm en solonummers, zul
len nog verschillende stukken, waaronder
voor strijkorkest, het programma volledig
maken.
OPENLUCHTTHEATER V.V.V.
Zondag 15 September opvoering
van het leekenspel „De geheimen
der H. Mis.
Ter gelegenheid van het 4ó-jarig priester
feest van pastoor Ch. de Meulder te Heer
hugowaard werd aldaar een viertal keeren
opgevoerd het mysterie-leekenspel „De Ge
heimen der H. Mis" van den grooten Spaan-
schen dramatischen dichter uit de 17-de
eeuw, Calderon de la BARca, voor het leeken-
tooneel bewerkt door Henri Ghéon
Tweehonderd mannen en vrouwen uit
Heerhugowaard namen aan de opvoering
van dit leeken-spel deel, waarvan de voor
bereiding onder leiding van den regisseur
Anton Sweers uit Amsterdam een half jaar
vorderde.
De opvoeringen hadden zoon succes, niet
alleen wat de groote belangstelling uit West
Friesland en Hollands Noorderkwartier be
trof, doch ook uit artistiek oogpunt, dat 't co
mité, dat deze opvoeringen in Heerhugo
waard had georganiseerd, besloot om 15
Septembe der middags om 4 uur in het
Openluchttheater te Bergen nog een herop
voering ervan le geven.
Wat het stuk betreft, bedenke men, dat het
geen tooneelstuk is, zooals wij gewend zijn
Het is een mysteriespel, zooals Caldeion er
verscheidene geschreven heeft voor opvoe
ring door de gewone leekebevolking, en
waarvan de opvoering in de 17-de eeuw als
hoogtepunt van godsdienstige feesten, na
genoeg een geheelen dag vorderde Heel de
bevolking nam eraan deel.
Dit mysterie-spel behandelt de Geheimen
der H. Mis, in een wonderschoone taal, een
voudig en begrijpelijk en geeft een uitleg van
de schoone symboliek van de handelingen
der H. Mis. Op den voorgrond treden
verscflillende groepen, als de Onwetenden, de
Joden, de Heidenen, en de Christenen, waar-
tusschen zich verschillende dramatische per
sonen bewegen, als de Wijsheid, Christus,
de Apostelen, Adam en anoeren. Aan weers
zijden zijn de geloovigen opgesteld, die als
mede-acteurs de nanaelingen volgen van den
priester, die op een hooger gelegen tooneel
de H. Mis opdraagt, terwijl op het groote
tooneel daarbeneden, tusschen de Wijsheid
en de Onwetendheid over de beteekenis daar
van wordt gedisputeerd.
De opvoering van het stuk vordert twee
uur, zonder pauze, doch wie de opvoering
te Heerhugowaard hebben medegemaakt,
moeten constateeren, dat die twee uur waren
omgevlogen, zóó had het gebeuren op het
markante tooneel >un geboeid. Het aangrij
pende spel der dramatis personae en de de
vote toewijding, waarmeae de groepen en de
geloovigen, zich aan hun taak geven, krijgen
hun hoogtepunt, als de geloovigen bij de
offerande hun gereedschappen als de symbo
len van het offer van hun dagelijkschen ar
beid aan de voeten van den Christus neerleg
gen temidden van de vruchten, die hun ar
beid oplevert.
En juist omdat dit grootsche spel door 'n
200 eenvoudige leeken wordt opgevoerd, op
een wijze, die den regisseur tot eer en vol
doening strekt, is het de moeite waard, dit
openluchtspel, dat in het schoone openlucht
theater zeker tot zijn recht zal komen, te
gaan zien, niet alleen voor katholieken, maar
ook voor anderen, die belang stellen in het
leekentooneel en interesse hebben voor de
Kern van het Katholicisme, de H. Mis, waar
van dit mysterie-spel een schoone en duide
lijke uitleg geeft.
In ons nummer van Maandag vermeldden
wij, dat Eduard Verkade benoemd is tot too-
neel-recensent van het bekende weekblad
„De Groene" in de plaats van Hendrik
Scholte. 't „Alg. Handelsblad" spreekt hier
over een oordeel uit, waarbij wij ons volko
men aansluiten.
Het optreden van den heer Eduard Ver
kade als schrijver van tooneelbesehouwingen
in „De Groene" heeft verwondering gewekt,
zoo schrijft genoemd blad. Eduard Verkade
is tot het geven van dergelijke beschouwin
gen inderdaad, zooals de redactie van „De
Groene" opmerkt, „bij uitstek bevoegd". En
wij zouden hieraan kunnen toevoegen dat
er in ons land slechts weinig schrijvers over
tooneel gevonden worden, die deze bevoegd
heid kunnen evenaren. Eduard Verkade is als
regisseur een baanbrekend Tooneel-vernieu-
werd geweest; hij heeft als intelligent leider,
als man van kennis en smaak, zijn geheele
leven tusschen de coulissen doorgebracht,
hij kent de knepen van het métier, de artistie
ke stroomingen en idealen van voorheen en
thans, en hij kent van zeer nabij de meeste
actrices en acteurs. Met de voornaamsten on
der hen, en ook met velen der zwakkere broe
ders, heeft hij gewerkt en gezwoegd, gestre
den en geleden. Wij zouden de bevoegdheid
van Eduard Verkade, om over tooneel en too-
neelspelers te oordeelen, niet graag in twij
fel willen trekken.
Toch is er in dit optreden van den heer
Verkade, als beoordeelaar van hedendaag-
sche tooneelspeelkunst, iets dat een gevoel
van verzet moet wekken en ook heeft gewekt.
En dit gevoel vindt zijn oorsprong in de on
zuivere positie, waarin hij, door dit optreden,
geraakt. Eduard Verkade toch is op dit
oogenblik zelf directeur van een tooneelge-
zelschap en als tooneelsj»eler aan dit gezel
schap werkzaam. Wil hij een goed overzicht
geven van de gebeurtenissen in het tooneel-
seizoen, dan zal hij ook over eigen werk moe
ten oordeelen en dit oordeel moeten publicee-
ren. Natuurlijk is hij daartoe in staat. Iedere
tooneeldirecteur heeft een oordeel over eigen
werk. Maar wij achten de kans gering dat
dit oordeel door objectiviteit uitmunten kan
en de lezers zal kunnen overtuigen.
Er gebeuren in onze kunstwereld zonder
linge dingen, maar dat een schrijver regel
matig zijn eigen boeken recenseert hebben
wij toch nog niet beleefd en evenmin dat een
tooneeldirecteur zelf de tooneel-critiek
schrijft.
Wij hebben reeds gezegd, dat wij de be
voegdheid van Eduard Verkade, om over
tooneel te oordeelen, geen oogenblik in twij
fel trekken. Maar men kan ook öl te bevoegd
zijn en daardoor ónbevoegd. Het schrijven
van een tooneelbeoordeeling vereischt o.m.
dat de schrijver een zekere mate van afstand
in acht neemt, afstand tusschen spel en toe
schouwer. De plaats van den criticus behoort
ingenomen te worden aan de zijde van het
voetlicht waar zich de toeschouwer bevindt.
Pas van die zijde laten het spel en het ge
speelde stuk zich zuiver beoordeelen. De
criticus dient, wil zijn oordeel zuiver blijven
en waarde hebben voor het publiek, de
grens, welke door het voetlicht gevormd
wordt, streng te eerbiedigen. Dat de heer
Verkade hiertoe., gezien de positie welke hij
op dit oogenblik in onze tooneelwereld in
neemt, niet bij machte is, spreekt vanzelf.
Wij zouden het zeker toejuichen indien de
heer Verkade door de redactie van „De
Groene" in de gelegenheid werd gesteld zijn
denkbeelden omtrent het tooneel in een reeks
theoretische artikelen uiteen te zetten. Het
zou een belangwekkende reeks kunnen wor
den. Doch wij gelooven niet dat het op zijn
167. „Maak de bal maar levend, zeiden ze tegen Lan-
gelot". „Dat is een goed idéé" dacht deze. „Ik wil dat
de bal levend wordt; Leo Tiger Crocodillus". En ja
hoor, daar begon de bal opeens om hulp te roepen.
168. De bal krabbelde met zijn kleine armpjes en
beentjes op den wal, maar inplaats van naar Langelot
te gaan, liep bij het vrije veld in en lachte zijn baasje
gewoon uit.