DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Begrootingsevenwicht zoo
goed als bereikt.
„Het gebeurde
WAT?
op een avond".
HOE?
België bestrijdt de werkloosheid.
DE RIJKSBEGROOTING 1936.
Dxtgeliikscfi OvuzUht
zrsr LüTS&iSiï? SS
Tekort vari 119 millioen gedekt.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 220 Dtt nqmmer begtaat nit drle bladen- Directeur: C. KRAK. Woensdag 18 September 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Een uitgebreid programma. - Twee milliard
voor openbare werken.
Volgens de gisteren ingediende rijksbegrooting 1936 zijn
voor den gewonen dienst de uitgaven geraamd op f7tJ.944.662,
de inkomsten op f 601.9o3.638, zoodat een nadeelig saldo is
geraamd van f 108.936.024.
Dit tekort moet worden verhoogd met de postenverlaging
van den wijnaccijns, accijns op bier en gedistilleerd en van de
loodsgelden, in totaal f 10.200.000, zoodat het te dekken tekort
stijgt tot f 119.000.000.
Dit tekort wil de Minister van Financiën dekken door de
volgende maatregelen:
1. Het bekende bezuinigingsontwerp
2. Verlaging annuïteit Invaliditeitsfonds, Burg.
Pensioenfonds enz.
3. Uitstel opklimming salarisschalen
4. Vermindering aantal wachtgelders
5. Heffingen ten bate van Werkloosheidssub-
sidiefonds
a. 20 opcenten op de omzet
belasting f 12.000.000
b. 20 opcenten op rechten van
successie en schenking 6.800.000
c. 20 opcenten op evenredige
zegelrechten 1.600.000
d. 20 opcenten op registratie
rechten 2.000.000
e. 20 opcenten dividend- en
tantième-belasting 1.800.000
f. belasting op buitenlandsche
plezierreizen 2.000.000
Totaal opbrengst nieuwe heffingen
Totaal opbrengst der vijf maatregelen
f 76.900.000
13.972.300
1.000.000
900.000
f 26.200.000
f 118.972.300
VERDERE BEZUINIGINGEN EN
BELASTINGVERHOOGINGEN.
Waf vandaag de
aandacht trekt,
Bezuinigings-ontwerp.
ALKMA ARSCHE COURANT
/Van onzen Brusselschen correspondent).
Brussel, September 1935.
Niet alleen op financieel gebied wordt in
België een nieuwe politiek gevolgd, maar
ook op het gebied van aanpassing van het
sociale leven aan de door de huidige moei
lijkheden geschapen toestanden, zooals b.v.
de bestrijding van de werkloosheid. Dit
vraagstuk is op zichzelf zoo onoplosbaar,
dat men, bij het noemen reeds, geneigd is de
bladzijde om te slaanEr wordt in Bel
gië evenwel een poging gedaan die ernstig
en daarom aandacht verdient.
De socialisten in de regeering erkennen
zelf, dat de betaling van werkloozensteun
slechts een pleister is op een houten been,
en dat er veel misstanden zijn, die moeten
worden tegen gegaan. Een misstand b.v.
schuilt er in de omstandigheid, dat seizoen-
bedrijven immer op bepaalde tijdstippen van
het jaar een aantal werldoozen opleveren en
dat deze arbeiders eveneens aanspraak ma
ken op steun. Er is reeds een ingewikkelde
regeling op bedacht om dit te verminderen.
Het plan van Bovesse.
De Waalsche minister, Bovesse, heeft,
nog niet lang geleden, een nogal révolution-
naire rede gehouden, waarin hij betoogde,
dat er zooveel mogelijk werk moet worden
verschaft aan zooveel mogelijk arbeiders en
waarin hij zich op besliste manier voorstan
der verklaarde van den 6-u arbeidsdag of
36-urige werkweek, zonder loonsverlaging,
met daarnaast nog een compensatie aan ae
arbeiders, die het hun mogelijk maakt hun
inkomsten te verhoogen en dus de verbruiks-
mogelijkheden te doen toenemen. Hij bepleit
den terugkeer tot het platteland van de vele
arbeiders, die het land hebben verlaten voor
de stad, om in de destijds bloeiende industrie
meer loonend werk te vinden.
In België is, uit den aard van zijn econo
mie zelf, welke steunt op een goedkoope ar
beidskracht, de kwestie van den verminder
den arbeidsdag in de leidende kringen niet
populair. «Minister Bovesse heeft dan ook
voorloopig zijn programma van een kortere
arbeidsweek moeten opbergen. In afwachting
heeft hij een programma samengesteld voor
den terugkeer naar het platteland, dat eigen
lijk een coördinatie is van denkbeelden die
anderen vóór hem hebben uiteengezet en die
in ander_' landen ook al verwezenlijkt' heb
ben gevonden. In hoofdzaak wil hij zooveel
mogelijk van de arbeiders half industrieele
en half landarbeiders maken; hij wil wonin
gen bouwen op een zekeren afstand van de
stad, met 25 aren grond, die door de arbei
ders kan worden bewerkt Hiermee, en dan
n°g 10 fr. per dag, kippen, 'n varken en een
geit, kan iemand leven, riep hij uit in een re
de, die hij hield voor een hem sympathiek
gehoor, n.1. zijn kiezers te Namen.
Het denkbeeld heeft opgang gemaakt en
op het oogenblik zijn er ontwerpen klaar oni
door den koning te worden onderteekend,
die een lichaam in het leven roepen om den
terugkeer naar het land werkelijkheid te doen
*wden. Men is over het algemeen zeer be
nieuwd om te weten hoe de regeering deze
"ak zal aanpakken. Het plan gaat gepaard
®et ontginning van braakliggende terreinen
lP 5^ Vlaamsche Kempen' en de Waalsche
Ardennen, want nu heeft men plots ontdekt,
ln ^'g'ë tenslotte nog veel land be
schikbaar is. Er zou, volgens officieele ver-
f^.ngen, nog wel ruim anderhalf millioen
aren te ontginnen zijn. Men zal begin-
"51 "tet de arbeiders, die van het land ko-
lj-,n.en die nu werkloos zijn, zoovee' m?^'
'f bewegen naar het land terug te kee-
- zwegen naar net iaiiu - -
b™ fn klein ge2'0 kan met een paar hec-
^"■and vrij gemakkelijk rondkomen. Een
*[k'der, die tijdelijk werkloos is- kan z et
aj» hij over een aantal aren grond beschikt
^L^fkppelen, groenten enz. te win"®?
voor zijn eigen gezin, eveneens gemakkel j
ker redden. Natuurlijk zal dit slechts moge
ik zijn door een credietstelsel, waai
at en de gemeenten zullen samenwe
Men vermoedt, dat een stelsel zal t<*pas
T* Vlncjen, waardoor de betrokken arte
j s tenslotte eigenaar zullen kunnen wor
®h van hun huis en land.
r Schoolplicht tot to 'f,
v f en andere maatregel, die te ^eJI™vrut
alt is de verlenging van den sclio° P
yaj» 14 tot 16 jaar. De werkloosheid wor de
jonge krachten die van de lagere school ko
en, is wel het troostelooste schouwspe
®r bestaat. De minister is er in g^'3,3®
maatregelen te doen goedkeuren, waa
e jonge lieden die geen werk vinden op
1 r.'gen leeftijd, wanneer zij het lager
!JS hebben geëindigd, verplicht wor
chooi te blijven volgen, waar zij dan d
kundige vorming ontvangen, welke do
omstandigheden het nuttigst blijkt te J
Men zal het er natuurlijk op aanleggen de
beroejisyorming zoo door te voeren, dat zij
u H^drijfstakken, waar een tekort aan ge
schoolde arbeidskrachten wordt vastgesteld,
van personeel kan voorzien. Dit is o.m. het
geval voor speciale vakken in de mijnen, de
metaalnijverheid, het textielbedrijf, de was-
scherij, de ververij, de kapperswinkels, het
dienstpersoneel, het hotelbedrijf, de schoen
makerij.
Men zal toegeven, dat dit een ingrijjjende
maatregel is. Pas in 1912 is in België de
schoolplicht ingevoerd, die gaat tot 14 jaar.
De wet, waarbij de schoolplicht wordt ver
lengd tot 16 iaar, heeft slechts een voorloo
pig en niet algemeen karakter. Zij geldt
slechts voor 2 jaar, daar men hoopt dat in
1937 de huidige crisis zal overwonnen zijn.
Bovendien hangt de toepassing van de
plaatselijke omstandigheden af. Zoc b.v.
heeft men in de landbouwgemeenten een te
kort aan arbeidskrachten over het algemeen
Een boer zou het niet aannemen, dat men
zijn zoon verplicht, na tot 14 jaar naar
school te zijn geweesA, nog langer lessen te
volgen, als hij zijn hulp zoo dringend noo-
dig heeft. Daarom worden in alle plaatsen
comité's gevormd, die over de te nemen maat
regelen hebben te oordeelen, naar gelang
van de bestaande werkloosheid. Doch de
maatregel zal wel een uitgebreide toepassing
vinden en de voordeelen ervan zijn menig
vuldig. Er bestaat overigens groote kans, dat
de wet voorloopig definitief worden zal,
want sedert lang zoekt men in België naar
de mogelijkheid om verplicht vakonderwijs
ii te voeren. Men heeft ernstig gebrek aan
waarlijk geschoolde arbeidskrachten. De
kans is er nu om dit vakonderwijs, na het
lager onderwijs, in te voeren, met het voor
deel dat zoodoende leiding kan worden ge
geven in de richting die men wenscht. Een
ander voordeel is, dat enkele duizenden leer
krachten, die nu ook werkloos zijn, bezigheid
zullen vinden.
De socialisten zitten in de regeering en het
sreekt vanzelf, dat zij deze maatregelen, die
heelemaal beantwoorden aan hun inzicfote.i,
volledig steunen.
Uit eigen initiatief hebben de socialistische
en christelijke syndicaten ook reeds een en
ander gedaan voor de jeugdige werkloozen,
namelijk door de oprichting van arbeids
kampen voor vrijwilligers, welk denkbeeld
nu ook door de regeering is overgenomen
Dez kampen zijn beter dan wat men tot nu
deed, n.1. cursussen organiseeren in de ge
meenten ten behoeve van de jonge werkloo
zen. daar deze cursussen veelal niet werden
bijgewoond.
De openbare werken
Ook andere middelen blijven natuurlijk
niet onbeproefd. Zoo heeft de minister van
openbare werken en werkloosheidsbestrij
ding, H. de Man, enkele dagen geleden uit
eengezet, dat de door de regeering opgerich
te dienst voor economisch herstel 2 milliard
200 millioen frank zal gebruiken voor de
uitvoering van groote en kleine openbare
werken, en dit in een periode die zal duren
tot 1938- Dit bedrag krijgt men uit de her
schatting van het goudbezit van de Natio
nale Bank. ten gevolge van de devaluatie. De
wegen zullen worden verbeterd, ook de wa
terwegen, de uitrusting van de spoorwegen
zal worden gemoderniseerd, de vestiging
van nieuwe industrieën zal worden bevor
derd krotten zullen worden afgebroken, wa
terloopen gereinigd, waterleidingen aange
legd, scholen gebouwd, riolen aangelegd De
werken van urbanisme en hygiëne zullen
ongeveer 600 millioen frank opslorpen. Men
wil ook rechtstreeks het verbruïksvermogen
van het volk verbeteren en in dezen geest
wil men, naar het voorbeeld van wat elders
reeds is verwezenlijkt, n.1. in het fascistisch
Italië en het nationaal-socialistische Duitsch-
land, leeningen toestaan aan jonge huishou
dens. Gedurende bepaalden tijd zouden aan
jonggehuwden vorschotten worden toege
staan voor het aankoopen van meubelen enz
De Dienst voor Economisch Herstel heeft
ook een speciaal commissariaat voor de Bo-
rinage, die nog altijd een probleem vormt
Voor de Borinage zal niet minder dan 200
millioen worden uitgegeven. Hier zullen rio
len worden aangelegd voor 23 millioen fr.,
waterleidingen voor 36 millioen, wegenwer-
ken zullen worden uitgevoerd voor 23 mil
lioen, scholen gebouwd voor 7 millioen enz.
Dit zal aan de bevolking van deze door
werkloosheid zwaar beproefde streek, tenge
volge van de crisis in haar kolenindustrie,
een zeker verademing geven, in afwachting
dat zij geleidelijk op een ander gebied werk
zaam kan zijn.
Zooals men ziet wordt er ten minste een
poging gedaan om zich aan te passen aan
de nieuwe toestanden, aan de eischen van
den tijd. De vraag is of dit duurzame resul
taten zal opleveren. Men beweert van regee-
ringszijde, dat de uitwerking van dit pro
gramma het land geen nieuwe lasten zal op
leggen. Dit valt natuurlijk nog te bezien,
alhoewel het eventueel wel mogelijk zal blij
ken de gelden te verkrijgen door middel van
leeningen Doch, hoe dan ook, het is beter
zoo dan bij de pakken te blijven zitten en
niets te beproeven om uit de moeilijkheden te
geraken.
Volgens de Millioenen-Nota van minister
Oud bedraagt de raming van den gewonen
dienst 1936:
Uitgaven 710.944.662, inkomsten
601.988.638, zoodat een nadeelig saldo
is geraamd van 108.956.024.
In de Memorie van Toelichting bij het
ontwerp van wet tot verlaging van de open
bare uitgaven (April 1935) werd het te
verwachten tekort op de begrooting van
1936, op 75 millioen geraamd.
Het tekort op de begrooting voor 1935
was aanvankelijk geraamd op 92.992 000,
vervolgens werden daarin verwerkt de ver
hooging van de heffing op motorrijtuigen
ad 7.5 millioen, alsmede enkele verminde
ringen van uitgaafposten van ondergeschik
ten aard, zoodat het tekort werd vastgesteld
op 84.861.385.
Van het plan tot dekking van dit tekort
zijn de volgende maatregelen in het jaar
1935 effectief geworden: vermindering van
pensioenlasten 3.000-000 verjaging Jjl11
!t tekort van 't Gemeentefonds 20 270 000,
verlaging annuïteit Invaliditeitsfonds en
Ouderdomsfonds J 14313 000; tndeljjke
heffing opcenten Rijksinkomsten-en Vermo-
54.983.000.
Zoodat het tekort blijft 29.878.385.
Dit tekort moest voorts nog worden ver
minderd met een buiten het dekingsplan
1935 tot stand gekomen besparing, terzake
van overbrenging, voor één jaar, van admi
nistratiekosten sociale verzekeringen naar
het Ouderdomsfonds A: 749.300, waarna
het tekort wordt 29.129.085.
Dit tekort zou moeten worden opgevangen
door de navolgende maatregelen, die gelei
delijk effectief zouden worden: doorwerken
van een aantal besparingen op de uitgaven
voor het onderwijs, rond 10.000.000; ver
mindering van capitulantenstelsel en enkele
andere besparingen op de defensie-uitgaven
5.000.000.
Het verschil tusschen het totale bedrag
hiervan ad 25.000.000 en het evengenoem-
de tekort van rond 29 millioen vindt zijn
oorzaak in het volgende. Oorspronkelijk was
de tijdelijke heffing opcenten Rijksinkom
sten- en Vermogensbelasting in het dekkings
plan 1935 opgenomen voor 19.260 000
Voornamelijk ten gevolge van de over
brenging van een gedeelte dezer opcenten
naar het Werkloosheidssubsidiefonds is dit
bedrag verlaagd tot 14.500.000.
Het aanvankelijk geraamde tekort bleek
echter in den loop van het jaar 1935 hoo-
ger gesteld te moeten worden door de vol
gende ongunstige factoren: lagere raming
van de middelen (Mem. v. Toel. Bezuini
gingsontwerp) 30.000.000; steun aan de
scheepvaart 8.000.000; meerdere kosten
werkverschaffing 2.550.000; hooger tekort
Spoorwegbedrijf over het jaar 1934 dan bij
het opstellen van de begrooting voor 1935
was te voorzien 2.000.000.
Hierdoor werd het totaal tekort 1935
71.679.085.
Het is dit tekort, afgerond op 75 mil
lioen, dat in het bezuinigingsontwerp ook
voor 1936 werd aangenomen, onder het voor
behoud „seteris paribus".
Dit voorbehoud nam in de Memorie van
Het Abessinisch conflict. (Buitenland)
Hoe België zich aanpast. (Buiten
land).
De storm van gisteren eischt ln
Engeland vier menschenlevens. (Bui
tenland).
De millioenen-nota; een tekort van
119 millioen. (Binnenland).
De pers over de Troonrede. (Binnen
land).
Wat de storm vernielde. (Binnen
land).
De Duitsche „Jodenwetten". (Bin
nenland).
Tilburgsche stakers wijzen bemidde
lingsvoorstel af. (Binnenland).
Duitsch stoomschip nabij het eiland
Borkum in nood; kranige redding van
Nederlandsche reddingboot. (Binnen
land).
Te Voorst (Geld.) is een 25-jarige
verpleegde uit een rusthuis door val
lende boom gedood. (Binnenland).
De luchtvaart en de storm. (Lucht
vaart).
Vijf jaar luchtdiensten op Indië.
(Luchtvaart).
Storm in onze omgeving. (Stad).
Landbouwtentoonstelling. (Stad).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
Antwoord op het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer over het Bezuinigingsont
werp reeds een meer vaste gedaante aan,
thans staat vast, dat het „ceteris paribus"
zich noch in de middelen, noch in de uitga
ven van 1936 zal realiseeren, zoodat ook na
aanneming van het Bezuinigingsontwerp 'n
aanzienlijk nieuw tekort moet worden ge
dekt.
Dit nieuwe tekort is als volgt ontstaan en"
levert, gevoegd bij de bovengenoemde
71.679.085 het totaal tekort op de be
grooting voor 1936.
I. Lagere raming der (belasting) midde
len 7.810.000. Lagere raming der overige
middelen 3.231.649, tezamen 11.041.649
II. Uitgaven, welke in 1936 weder op de
begrooting moeten worden gebracht omdat
de getroffen wettelijke maatregelen slechts
voor 1935 van kracht zijn. Dit betreft de an
nuïteit ten behoeve van het Invaliditeits
fonds ad 10.223.000, die betreffende het
Alg. Burg. Pensioenfonds ad 3.000.000
en de overbrenging van de administratiekos
ten der Sociale Verzekering naar het Ouder
domsfonds A ad. 749.300 of in totaal
13.972.300.
III. Hoogere uitgaven in 1936 tot rond
24 millioen, waartegenover staat een ver
mindering ten gevolge van in de begrooting
verwerkte bezuinigingen ad rond 12 mil
lioen, zoodat per saldo de verhooging be
draagt 12 millioen.
Met betrekking tot de voornaamste der
verhoogingen zal hieronder nader worden
uiteengezet, waarom zij onvermijdelijk zijn.
Door al deze factoren is het tekort ad
rond 771.600.000 vermeerderd met rond
37.000.000 en dus uitgegroeid tot rond
109.000.000.
Met dit tekort is het einde van de budge-
taire moeilijkheden voor het komende jaar
nog niet bereikt. Het moet nog met de vol
gende posten worden verhoogd:
Verlaging van den wijn accijns 700.000.
Verlaging van de loodsgelden 2.500 000.
Verlaging van den accijns op bier en gedis-
tillelrd 7.00.000,tezamen 10.200.000.
Het te dekken tekort stijgt
hierdoor tot rond ƒ119 mil
lioen.
MAATREGELEN TOT DEKKING
VAN HET TEKORT.
De volgende maatregelen stelt de regee
ring voor tot dekking van dit tekort van rond
119 millioen.
1. Het wetsontwerp tot verlaging der
openbare uitgaven.
De verschillende maatregelen, opgenomen
in of aangekondigd jij de toelichting op het
Bezuinigingsontwerp zouden opleveren een
bedrag van 97 000.000.
Dit bedrag moet tengevolge van geduren
de het overleg met de Tweede Kamer aan
gebrachte wijzigingen, waarvan de voor
naamste in het vervangen van de instelling
van het instituut der Kweekelingen met akte
