dagblad voor alkmaar en omstreken. Burgerlijke mobilisatie in Italië. Oorlogsnieuws van beden. Daverende rede van Mussolini. Italiaansche opmarsch in Abessinië. 137e Jaargang KRITIEKE DAGEN. IN ABESSINIË. ADDIS ABEBA LOOPT LEEG. Adoua gebombardeerd? Italiaansche maatregelen. De Britsche vloot. Betoogingen in Milaan. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3320, redactie 3330. Ho. 233 D» nummer bestaat ntt drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 3 October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Twee uiterst belangrijke gebeurtenis sen hebben zich gisternamiddag en -avond afgespeeld, de eene in Italië, de andere in Oost-Afrika: in Italië werd de algemeene fascistische mobilisatie afgekondigd, in Oost-Afrika hebben Italiaansche troepen de Abessi- nische grens ver overschreden. Het eerste moet beschouwd worden als een dreigement voor de andere landen en is op dit oogenblik nog meer 'n groot- sche reclame dan een onmiddellijke oor logsmaatregel, het tweede is een directe oorlogsdaad van de zijde van Italië en ts voor den Negus van Abessinië aan leiding geweest tot het afkondigen der algemeene mobilisatie, welke vanmor gen om 11 uur begonnen is. De algemeene fascistische mobilisatie. Meer dan een uur hebben in geheel Italië de sirenes geloeid. De kerkklokken werden geluid in, dat door honderden klokken te Ro geluid in, dat door onderden klokken te Ro me en duizenden in het geheele land werd •vergenomen. De algemeene mobilisatie der partij en van de in haar organisaties vereenigde be volking was begonnen. 15 millioen Italia nen hadden het werk neergelegd om de we reld te toonen, dat het Italiaansche volk aaneengesloten achter zijn Duce staat. In minder dan een uur tijd was het gehee le straatbeeld te Rome veranderd. Alle open bare gebouwen waren geillumineerd. Over al waren vlaggen en transparanten aange bracht. De zaken werden gesloten. De men- schen verdrongen zich op straat en stroom den in massa naar de voornaamste pleinen. Vliegtuigeskaders cirkelden boven de stad, militairen marcheerden in volle wapenuit rusting door de straten. De radio, welke sedert de afkondiging der mobilisatie geheel en uitsluitend ten dienste staat van 't algemeene appèl, deed mede- deelingen en liet in de straten en huizen de liederen weerklinken der fascistische revolu tie. Alle tramwagens en andere verkeersmid delen waren geheel bezet. Na ter nauwer- nood één uur was 't zwarte hemd, dat cup straat domineert. Men zag militie, avant- gardisten en tal van leden der ballila. Juist de aller-jongsten schenen er groote vreugde in te scheppen dit historisch oogen blik te mogen medemaken. Overal zag men afbeeldingen van Mus solini. Plakkaten werden aangeslagen, waar op leuzen van den Duce werden aange haald, o.m. de leuze: „een regiem, dat geen episode, doch een tijdvak vormt, buigt zich niet voor oververzadigden hoogmoed' Op de Piazza Venezia, waar de grootste betooging in tegenwoordigheid van Musso lini zou ^worden gehouden, verschenen ïeeus legen vijf uren de eerste gesloten kolonnes der fascistische militie. In het land. Uit het geheele land kwam berichten bin nen over een volkomen ordelijk verloop van het algemeene appèl. „De eerste fase der verzameling in de par tijgebouwen was overal reeds om kwart over v'jt ten einde. De tweede fase, die van den opmarsen, oe- 8°n daarna. Voor de radio heeft de secretaris-generaal tier fascistische partij, Starace, de instruc ïes gegeven voor dezen opmarsch. Volgens deze instructie moest de opmarsc 0,11 kwart over zes in alle deelen des lanas, °®jt in de kleinste dorpjes, afgeloopen zijn- Te Rome verzamelden de menschenm - zich op de vier grootste pleinen en o - afzienbare kolonnes nadden zich onder net heerklinken van fanfares en tromgeroi in beweging gezet, terwijl geweldige luia- aprekers op de pleinen de zingende menig overstemden. Onafgebroken kruisten vliegtuigen bovt oe stad. De speaker deelde mede: Het algemeene appèl moet allen de 00£ openen, ook hun, die zich in hun belangt geschaad achten en Italië den weg willen versperren. Het Italiaansche volk is te groot voorrijn pin land, en dat is zijn eenige rijkdom. Oeheel Italië, aldus besloot de spreaker, is thans in afwachting van de woorden van Mussolini. De duce spreekt! En precies op het bepaalde uur sprak Mussolini. „Het plechtige uur in de geschiedenis des Vaderlands breekt aan" aldus ving Mus solini zijn redevoering aan ten overstaan van tienduizenden, die op het plein voor het Venetiaansch Paleis waren samengestroomd. Deze redevoering, welke herhaaldelijk door luid applaus werd onderbroken, werd per radio uitgezonden, evenals verschillende al gemeene instructies voor de algemeene mobi lisatie der burgers. Mussolini „20 Millioen Italianen, aldus vervolgde Mussolini, zijn op dit oogenblik op alle plei nen van Italië verzameld bij de grootste be tooging, welke het volk ooit gekend heeft. 20 millioen, één van hart, met één enkelen vast beraden wil. Deze betooging zal aantoonen, dat Italië en het fascisme één en hetzelfde zijn en zullen blijven. Slechts zij, die het fascistische Italië van 1935 niet kennen, kunnen het tegendeel ge- looven. Sedert vele weken loopt het rad der geschiedenis gedreven door ons rustige en vaste besluit op zijn doel aan. In deze uren is het tempo nóg sneller ge worden en niet meer te houden. Het is niet slechts een leger, dat naar zijn doel opmar cheert, het zijn 44 millioen Italianen, die aan eengesloten en gemeenschappelijk met dit le ger marcheeren, terwijl men probeert tegen hen de grootste onrechtvaardigheid te be gaan en het volk zijn plaats onder de zon te ontnemen. Toen Italië in 1915 zijn lot met dat der geallieerden verbond, werden vele kreten van bewondering en vele beloften vernomen. Toen men evenwel na de ge meenschappelijke overwinning, waartoe Italië met 600.000 dooden, een millioen gewonden en 400.000 oorlogsinvalieden heeft bijgedragen, aan de tafel der on derhandelaars voor een erbarmelijken vrede bijeenkwam, vielen Italië slechts de kruimels ten deel van een grooten, van andere staten afkomstigen, kolonia len buit. Dertien jaren lang hebben wij geduldig gewacht, terwijl om ons heen een steeds krachtiger ring werd gesloten, waarmede men onze overloopende levenskracht wil ver stikken. Met Abessinië hebben wij veertig jaren lang gewacht. Thans is het genoeg In plaats van Italië de hem toekomende rechten toe te kennen, waagt men het in den Volkenbond van sancties te spreken. Totdat het tegendeel zal zijn bewezen, weiger ik te gelooven, dat het Fransche volk zich zal kunnen aansluiten bij sancties tegen Italië. De 6000 Italianen, die bij den stormaanva' bij Bligny den dood vonden en zelfs de be wondering van den vijand afdwongen, zou den zich daartegen in hun graf verzetten. Tot het bewijs van het tegendeel zal zijn ge leverd, weiger ik ook te gelooven, dat het Engelsche volk zijn bloed zou willen vergie ten en Europa op den weg naar een ramp zou willen voeren om een Afrikaansch land te verdedigen, dat algemeen gebrandmerkt is als een barbaarsch volk, dat de gemeenschap van de geciviliseerde volken onwaardig is. Niettemin zouden wij niet mogen doen, alsof wij deze mogelijkheden in de naaste toekomst niet zien. Op sancties van economischen aard zullen wij ant woorden met discipline, moed en offer vaardigheid. Op sancties van militairen aard antwoorden wij met militaire maat regelen, op krijgshandelingen met krijgs handelingen. Niemand verbeelde zich ons klein te zullen krijgen, want hij zal een harden strijd moeten doorstaan. Een volk, dat trotsch is op zijn eer en zijn naam, kan en zal nimmer een andere houding aannemen. Doch nog eens zij het op zeer categorische wijze en als een heilige verplichting herhaald, welke ik vanavond tegenover alle Italia nen op mij neem: Wij zullen al het mo gelijke doen om te vermijden, dat het ko loniale conflict het karakter en de betee- kenis van een Europeesch conflict aan neemt. En nu de inval,van Italiaansche troepen in Abessinië. De sécretaris-generaal van den Volkenbond ontving gisternamiddag het vol gende telegram van den Negus van Abes sinië: Addis Abeba, 2 October. Deelen U met het doel de% Raad er de Volkenbondsleden er van in kennis te stellen mede, dat Italiaansche troepen in de streek ten Zuiden van den berg Moussa Ali (provincie Aoessa) de Abes- sinische grens hebben geschonden1 tus- schen dezen berg en Fransch-Somali- land, op Abe8sinisch gebied vasten voet hebben gekregen en een grootsch opge zetten aanval voorbereiden. De nabijheid van de zee in deze streek en de gemakkelijke toegang tot de zee door het kustgebied van Fransch Soma- liland maken het den Volkenbond moge lijk of waarnemers te zenden of een be vestiging te verkrijgen van deze schen ding van Abessinisch soeverein gebied door bemiddeling van de regeerings- autoriteiten van Fransch Somaliland. De Volkenbond en het telegram van den negus. Het telegram van den negus aangaande de grensschending door de Italianen heeft te Genève geen bijzondere verrassing gewekt. De secretaris-generaal van den Volken bond heeft zich na ontvangst van het tele gram uit Addis Abeba direct telefonisch of telegrafisch in verbinding gesteld met de daarvoor in aanmerking komende gedele geerden, in het bijzonder met den voorzitter van de commissie van Dertien, Madariaga, den president van den Volkenbond en den president van de Assemblée. Anderzijds heeft een lid der Britsche dele gatie zich naar het Volkenbondssecretariaat begeven om nadere gegevens te verkrijgen. Haile Silassie. De kroonprins van Abessinië trekt ten strijde. Uit Addis Abeba wordt gemeld, dat de kroonprins van Abessinië voorbereidingen treft om de Italiaansche troepen, die bij den berg Moussa Ali Abessinisch gebied zijn binnengerukt, te bestrijden. De kroonprins is opperbevelhebber van de Abessinische strijd krachten bij Dessye. Volgens de laatste uit Addis Abeba ont vangen berichten heeft het Italiaansche ge- zandschapspersoneel de archieven naar het station overgebracht, terwijl documenten en papieren in den tuin van het gezantschaps- gebouw worden verbrand. De keizerin van Abessinië is naar Dessye vertrokken. Fransche troepen aan de grens van Somaliland. De gouverneur van Fransch Somalilanc heeft een afdeeling inheemsche troepen naar de Noordwestelijke grens van Fransch Soma liland gezonden, ten einde deze grens te be schermen. Het hoofdkwartier dezer troepen is te Karkara gevestigd. 50.000 man inheemsche troe pen opgerukt. De Italianen zullen, naar uit Addis Abeba wordt medegedeeld, in het door hen bezette Abessinische gebied een groote basis aanleg gen. 50.000 man inheemsche troepen zijn ver trokken om onderkomens te bouwen en wegen aan te leggen. De situatie is door water- schaarschte buitengewoon moeilijk. Abessinische troepen hebben, naar van Abessinische zijde wordt verklaard, tot nu toe geen enkele tegenactie ondernomen. De al gemeene mobilisatie is volgens Reuter thans officieel vastgesteld tegen hedenochtend 11 uur. Opening van vijandelijkheden door Italië ontkend. Slechts troepenbewegingen. Te bevoegder Italiaansche plaatse is Woensdagavond categorisch ontkend, dat de vijandelijkheden tusschen Italië en Abessinië reeds geopend zijn. De zegsman van het Ita liaansche ministerie van buitenlandsche za ken heeft er met nadruk op gewezen, dat slechts bepaalde Italiaansche troepenbewe gingen zijn geschied om een betere verdedi gingspositie te kunnen innemen. Men moti veert deze troepenbewegingen met de „agres sieve en provoceerende houding" der Abessi nische. Voorts werd de aandacht erop ge vestigd, dat de Abessinische troepen niet, zooals men Genève wil wijsmaken, zich 30 K.M. van de grens af te hebben teruggetrok ken, want de Italiaansche voorposten hebben op vele plaatsen in de onmiddellijke nabij heid Abessinische soldaten gezien. Tenslotte wordt ontkend, dat het tot schermutselingen met Abessinische troepen zou zijn gekomen. Men stelt er prijs op, te constateeren, dat de civiele mobilisatie in Italië in geen enkel opzicht dezelfde beteekenis heeft als 'n mili taire mobilisatie in Abessinië. Amerika wenscht den vrede en zal buiten eiken oorlog blijven Na een bezoek aan de groote tentoonstel ling te San I>iego in Californië, en alvorens aan boord te gaan van den kruiser Houston, waarmee hij een oefentocht van een uitge breid eskader zal meemaken, heeft president Roosevelt Woensdag in het stadion der Uni versiteit van San Diego een rede gehouden in aanwezigheid van ongeveer 60.000 toe hoorders. Roosevelt verklaarde, dat de Ver. Staten vastbesloten waren, alles wat den vrede van Amerika in gevaar zou kunrfen brengen, te vermijden, en hij sprak de hoop uit, dat de andere mogendheden deze Amerikaansche politiek der „goede nabuurschap" zouden na volgen. Over de buitenlandsche politiek verklaarde Roosevelt: Eeuwen geleden duidde de groot ste geschiedschrijver van onze historie, Ja mes Madison, de twee dreigendste wolken, die boven onze menschelijke regeering en onze menschelijke samenleving konden han gen, aan met „het binnenlandsche kwaad" en „de angst voor een buitenlandschen oor log". Wij zijn van deze gevaren niet verlost, doch kunnen voldoende ons gezond verstand gebruiken om ze te bestrijden. Nooit bestond er voor de Amerikanen meer aanleiding, om tegen deze beide oorzaken van bezorgdheid op te treden. Het „binnenlandsche kwaad" treedt van tijd tot tijd op in de gedaante van lieden, die valsche beweringen uiten, de feiten ver draaien, haat preeken en de beteekenis van openbare maatregelen tot beveiliging van de menschelijke rechten en de geestelijke idealen willen verkleinen. Ook thans zijn er lieden, die dit zaad willen zaaien, doch uw ant woord aan hen is de kennis van de werkelij ke feiten omtrent onzen huidigen toestand. De tweede wolk, de „buitenlandsche oorlog", is inderdaad dichterbij en op het oogenblik een groot gevaar voor de toekomst der beschaving. Het is niet verrassend, dat velen onzer burgers groote vrees koesteren, dat eenige naties de dwaasheid van voor twintig jaar herhalen en de beschaving doen dalen tot een diepte, waaruit verheffing wel haast onmogelijk is. Tegenover deze vrees kunnen de Ver Staten en het Amerikaansche volk slechts één belang hebben en één meening uiten Ongeacht de gebeurtenissen op de over- zeesche continenten zullen en moeten de Ver. Staten buiten elke verwikkeling blijven en vrij zijn, hun eigen weg te gaan. Dit land streeft naar geen ver overing en wij hebben geen imperialis tische bedoelingen. Van dag tot dag, van jaar tot jaar, vor men wij een vredeswaarborg voor onze bu ren. Wij verheugen ons in het bijzonder over het welzijn, de hechtheid en de onafhanke lijkheid van alle Amerikaansche republie ken. Wij wenschen niet slechts ernstig den vrede, doch wij zijn bezield door het ernsti ge besluit, alle gevaren te vermijden, die on zen vrede met de buitenwereld zouden kun nen bedreigen". Roosevelt eindigde zijn rede met de woor den: „Als president der Ver. Staten herhaal ik met allen ernst, dat het Amerikaansche volk en zijn regeering voornemens zijn en ver wachten, met de geheele wereld in vrede te blijven". In verband met het groote jaarldjksche re ligieuze feest van St. Marie heeft de keizer lijke familie gisteren en eergisteren gevast. Bij het aanbreken van den dag begaf zich de keizerlijke familie gister naar Entotto, waar veel kluizenaars wonen, vergezeld door dui zenden pelgrims en loopend op de maait, aangegeven door oorlogstrommen, wapen gekletter en het gezang van religieuze liede ren. De bisschop van Addis Abeba bad voor het welzijn van Ethiopië. Hoewel de mobilisatie toen nog niet offi cieel was afgekondigd, stroomde het volk meer dan vroeger tezamen om zich op te ge ven voor den krijgsdienst. Het vertrek van troepen uit de hoofdstad wordt steedis meer verhaast en de stad loopt leeg. Vrijwel alle ambtenaren zijn thans onder de wapenen. Een groot aantal ingezetenen van de hoofd stad heeft zich begeven naar de provincies van hun herkomst, waar zij zich aanmelden bij de recruteeringsbureaux. Talrijke andere bewoners van Addis Abe ba hebben de stad verlaten uit vrees voor een bombardement. In dat geval voorziet men de sluiting van de hotels, zoodat ook de bui tenlandsche journalisten zich gedwongen zouden zien naar een andere huisvesting om te zien. Men is begonnen buiten de stadi een hotel voor hen in te richten, dat voorzien1 is van bomvrije onderaardsche schuilplaatsen. De Italiaansche legatie heeft het archief naar het station van den spoorweg gezonden en de overige documenten worden in den tuin verbrand. Uit Addis Abeba zijn 1000 man Abessini sche troepen onder bevel van een Zwitsersch officier vertrokken ter bescherming van de spoorwegbrug bij Adauche. De troepen voeren-vliegtuig-afweergeschut met zich mee. De kroonprins, die de Ethiopische troepen te Dessie commandeert, neemt alle maatre gelen wellke noodig zijn om de Italiaansche soldaten, die Ethiopië zouden zijn binnenge rukt, te verstrooien. De „Paris Soir" publiceert een bericht uit Addis Abeba, volgens hetwelk de Italiaan sche troepen, welke het Moessali-gebied bin nendrongen, bestaan uit drie kolonnes van een totale sterkte van 20.000 man; 50.000 man inlandsche troepen zijn aan het werk gezet om wegen en onderstanden aan te leg gen. De Negus van Abessinië deelde hedenmorgen aan den Volkenbond mede, dat de Italianen Adoua heb ben gebombardeerd, waarbij talrij ke slachtoffers zouden zijn geval len. De Italiaansche regeering deelt aan den Volkenbond mede, dat zij door de afkondiging van de alge meene mobilisatie in Abessinië ge dwongen is geworden, alle maatre gelen te nemen tot zelfverdediging tegen een mogelijken aanval. Deze maatregelen zouden de be zetting van strategische punten kunnen omvatten. Alle oorlogsschepen van de Brit sche vloot, die te Haiia lag, zijn ver trokken met onbekende bestem ming. Ook vier duikbooten, die juist waren gearriveerd, vertrokken weer. Te Milaan is gisteravond een goed georganiseerde betooging ge houden. Een aantal mannen mar cheerden op het gebouw van het Britsche consulaat af en begon als op commando te joelen. Zij riepen: „Wat doet Engeland?" en de menigte riep: „Engeland maakt ons onpasselijk!".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1