dagblad voor alkmaar en omstreken. Rondom den oorlog in Öost-Afrika. Oostenrijk en Hongarije tegen de beslissing van den Volkenbondsraad. Aksoem nog niet gevallen. Ho. 239 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 10 October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang De zitting van de Assemblee. He Britsche kabinetsraad. Van het front. Vertrek ltaliaansche gezant. ALKMAARSCHE COURANT W°"" aKEN AVOND, behalve Z„„. 3 maanden biUoö^HbTr' Ab°°°men'!",riis Losse nummers 5 cents. A PRIJS PER GEWONE ADVERTENTffiN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij y/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. De Assemblée is gistermiddag om even over zes in het Volkenbondsge- bouw te Geneve bijeengekomen. De meeste Europeesche staten waren weer vertegenwoordigd door hun ministers van buitenlandsche zaken. De belang stelling van pers en publiek is grooter, dan bij de meeste vorige plenaire zit tingen. De Tsjechische minister van buiten- landsche zaken, dr. Benesj, opende de zitting met een mededeeling omtrent de omstandigheden, die het bijeenroepen van de Assemblée noodzakelijk hadden gemaakt. Na opening van de zitting der Assemblée las Benesj gisteren het besluit voor van den Volkenbondsraad van Maandag, waarin Halië tot aanvaller wordt bestempeld en tot schender van het Volkenbondshandvest. Ver volgens maakte hij de door het presidium van de Assemblée opgestelde voorstellen voor de procedure der vergadering bekend. Het zeer uitvoerige rapport van Benesj nam ruim een, halt uur in beslag. Nadat besloten was onmiddellijk tot de beraadslagingen over te gaan, verklaarde Benesj, dat thans de le den van de Assemblée hun standpunt moes ten uiteenzetten Voor deze debatten gaf hij een reeks richtlijnen, die tevoren uitgewerkt waren. Daarbij is o.m. bepaald, dat de Vol kenbondsraad zich verder met de aangele genheid zal blijven bezig houden en dat het niet de taak van de Assemblée is de proce dure op grond van artikel 15 te hervatten Het is de taak der leden hun standpunt te bepalen ten opzichte van wat in den Raad geschied is. wie niet het woord zal vfagen, zal geacht worden een instemmende houding aan te nemen. De bijzondere positie van wnige staten ten opzichte van het sanctie: probleem zal in de te benoemen coördinatie commissie besproken worden. Een definitieve agenda der vergadering zal eerst later wor den aangenomen. Als eerste spreker kreeg daarop de Oos- tenrijksche gedelegeerde, baron Pfluegl, het woord. Het kernpunt van zijn redevoering was, dat Oostenrijk zich niet in staat ziet in te stemmen met de conclusies betreffende het sanctieprobleem, waartoe de andere leden yan den Volkenbond reeds zijn gekomen. De gedelegeerde gaf uiting aan de sympathie van zijn land voor Italië. Oostenrijk zal niet vergeten, dat Italië op een tragisch oogen- blik van zijn geschiedenis in den besten Vol kenbondsgeest er toe heeft bijgedragen zijn integriteit te waarborgen. Deze vriendschap zal voortduren. Het is de taak van den Volkenbond den vrede te behouden. Spr. kan niet nalaten op het ern stige gevaar te wijzen, dat de sancties voor economische leven van Europa met zich moeten meebrengen, vooral voor staten, die tengevolge van ongunstige omstandigheden zich in een bijzonder moeilijke positie bevin den en die niet alleen aan zich zelf, maai e°k aan hun crediteuren moeten denken. Gos- ™jjk heeft in een verklaring van 30 April ^22 zjjn standpunt in de sanctiekwestie uiteengezet, hetgeen principieel in het ver lag van Locarno (bijlage F) is opgenomen ln denzelfden zin sprak de Hongaarsdie gedelegeerde, von Veliitsj. Het doel van den volkenbond en van het Handvest is het be houd van den vrede en dat vooronderstelt, dat de oorzaken van den oorlog worden uu- fceschakeld. De oorlog mag alleen een ulhxna rat'o zijn. De internationale samenleving is P* statisch en mag niet versteenen. Ook oe *d°ngaarsche gedelegeerde sprak over de moeilijke positie van Hongarije ten °PZ1C^ an het sanctievraagstuk, vooral do°r nopgarije economisch is aangewezen op ai- >n Italië. d Nadat deze beide sprekers^et woord haa- "Wil aeze oeioe sprexeis uci den gevoerd, werd de Vergadering verdaaga tot hedenmorgen 10 uur 30. Als eerste spre- r zou Aloisi dan het woord voeren. Felle critiek der ltaliaansche bladen. De ltaliaansche bladen richten felle aanvallen op de actie van Genève, die aldus de Lavoro Fascista Italië 'n d«n rug tracht te treffen, terwijl dit m Afrika strijdt. De bladen wijzen eensgezind op de onverantwoordelijk!^-d van de Volkenbondspolitiek en haai slaafschheid jegens de imperialistische belangen van Groot-Brittannië. Som mige bladen vragen zich af of de Vol kenbond zelfmoord wil plegen. W at in deze dagen in Genève gebeurt, zoo schrijft de Giornale d'Italia, vormt een defi nitieve bevestiging van de politiek, die geleid wordt door Groot-Britannië en die ten doel heeft het optreden van Italië tegen te houden ondanks zijn rechten en bovendien Italië alle verantwoordelijkheden op de schouders te leggen. Bij zijn definieering van Italië als den aanvaller heeft de Volkenbond alleen maar rekening gehouden met de geschiedenis van de Italiaansch-Abessinische betrekkin gen in de laatste drie dagen na het over schrijden van de rivier de Mareb, tot aan de verovering van Adoea, maar hij heeft alle precedenten van 40 jaren, die het optreden van Italië bepaald hebben, stilzwijgend ge passeerd. Wederom wijzen de bladen ook op de houding van den Volkenbond tegenover Japan, toen het Mandsjoeriie binnen viel. De wijze van optreden \an Genève geeft blijk, aldus de Giornale d'Itaha, van 'n gebrek aan eerbied voor het internationale recht en daarom moet na Adoea de ltaliaansche actie meer dan ooit worden voortgezet. Voorts wij zen de ltaliaansche bladen op de schade die voor de landen van de Kleine Entente, Cen traal Europa en den Balkan zou voort vloeien uit het toepassen van econom sche sancties tegen Italië. Zij, die de economische sancties bijzonder ernstig zouden willen doen worden, moeten oppassen, want het ltaliaansche volk zou als één man opstaan op den dag, dat de sancties zijn leger, dat in Afrika strijdt, in den rug zouden treffen. Frankrijk en de sancties. In een vermoedelijk van officieele zijde geïnspireerd bericht verklaart de speciale verslaggever van Havas in Genève, dat de houding der ltaliaansche bladen tegenover een deelnemen van Frankrijk aan de econo mische en financieele sancties in Geneefsche kringen een zeer ongunstigen indruk heeft gemaakt. Men is verrast te moeten consta- teeren, dat de bemiddelingspogingen van La- val van den kant van Italië niet beter gewaar deerd worden. De leden der in Genève aan wezige delegaties weten, dat Laval reeds voor verscheidene weken den Italiaanschen staats- chef er van in kennis heeft gesteld, dat hij de ltaliaansche eischen ten opzichte van Abes- sinië zou ondersteunen, zoolang Italië zijn verplichtingen als lid van den Volkenbond in acht zou nemen, maar dat Frankrijk, welks buitenlandsche politiek volkomen afgestemd is op den Volkenbond, zich onmogelijk kon onttrekken aan de daaruit voortvloeiende verplichtingen. Op de desbetreffende mede deeling heeft Mussolini zonder omwegen ge antwoord, dat hij de motiveering van de Fransche houding begreep. Men verklaart bovendien in Genève, dat Mussolini op de hoogte gesteld is van den aard der sancties, die toegepast zouden worden ingeval van een schending van het handvest door Italië. De Duce heeft hierop in een groote rede geant woord, de sancties principieel aanvaard en zich alleen verzet tegen eventueele militaire sancties. Onder deze omstandigheden moet ieder onpartijdig waarnemer toegeven, dat de houding van Frankrijk tegenover Italië vol komen correct en vriendelijk is geweest. De procedure voor de eerstvol gende dagen. Het bureau van de Assemblée heeft gister middag na anderhalf uur durende beraad slagingen de procedure voor de eerstvolgende dagen vastgelegd. Volgens deze procedure zal de voorzitter van de Assemblée aller eerst het besluit van den Volkenbondsraad mededeelen en die Volkenbondsleden, die be zwaren of reserves willen maken, uitnoodi- gen hun standpunt uiteen te zetten. Van diegenen, die dan het woord niet vra gen zal worden aangenomen, dat zij instem men met het besluit en met de verdere proce dure. Onafhankelijk daarvan wordt een reeks korte verklaringen verwacht, allereerst van Èngelsche zijde. De ltaliaansche vertegen woordiger heeft aangekondigd, dat hij een uitvoerige redevoering zou uitspreken. Het Hongaarsche standpunt. In toonaangevende kringen te Boedapest wordt het standpunt van Hongarije ten op zichte van de sanctiekwestie aldus geken merkt, dat Hongarije aan den eenen kant evenals tot dusverre vasthoudt aan zijn ver plichtingen jegens den Volkenbond, maar aan den anderen kant toch vastbesloten is zijn vriendschappelijke betrekkingen met Ita lië in stand te houden. Het practische deel nemen van Hongarije aan sancties tegen Italië ziet men voor dit land niet als moge lijk, aangezien Hongarije geen nabuurland van Italië is en de algemeene financieele en economische toestand van Hongarije, in het bijzonder de op het oogen blik nog bestaande internationale financieele controle over Hon garije een staken van het Hongaarsch-Ita- liaansche handelsverkeer niet mogelijk maakt. Men neemt derhalve aan, dat dè Hon gaarsche regeering principieel zal instem men met de besluiten van de Assemblée tegen Italië, maar in de practische uitwerking de zer besluiten zal wijzen op de bijzondere positie van het land. De sancties besproken. De Britsche kabinetsraad is, naar Havas uit Londen meldt, in zijn verga dering van gisteren niet gereed geko men met zijn agenda. Indien er zich geen bijzondere omstandigheden voordoen, zal het kabinet a.s. Dinsdag weer bijeen komen. Er zijn eenige principieele be sluiten genomen, waarvan de uitvoering afhankelijk is van het onderzoek door den Volkenbond inzake het sanctievraag stuk. Indien het parlement voor den vastgestelden datum van 29 October wordt bijeengeroepen, wat niet waar schijnlijk wordt geacht, dan zal dit zijn tegen 22 October teneinde te beraadsla gen over het toepassen van de sancties. Het is mogelijk, dat het parlement de regeering de bevoegdheid zal delegee- ren in dringende gevallen te handelen met behulp van koninklijke besluiten. Alle ministers waren ter vergadering aanwezig met uitzondering natuurlijk van Eden. Des namiddags heeft Bald- win nog een conferentie gehouden in zijn ambtswoning met de ministers Runciman, Thomas en Simon. De En gelsche gezant te Parijs bracht inmid dels een bezoek aan Sir Samuel Hoare. De minister van mijnwezen, kapitein Crookshank, heeft gisteren ook nr. 10 Downingstraat bezocht, maar hem werd naar men uit Londen nader meldt, niet gevraagd met het kabinet te be raadslagen. Hieruit kan worden opge maakt, dat het kabinet zijn besluit om trent sancties heeft genomen zonder daarbij in aanmerking te nemen of de belangen eener groote industrie als die der steenkolenmijnen er door worden geraakt. In 1934 exporteerde Groot-Bri tannië voor bijna 4 millioen waarde aan steenkool. De parlementsverkiezingen. De vraag of het bijeenroepen van het par lement een°week zal worden vervroegd, heeft, aldus meldt men verder, in politieke kringen aanleiding gegeven tot levendige discussies Vrij algemeen wordt geloofd', dat als dit gebeurt, de regeering zal besluiten van haar gunstigen politieken toestand ge bruik te maken en reeds in November de al gemeene verkiezing uit te schrijven. Er zou dan tusschen 22 October en b.v. de derde week van November voldoende tijd zijn om de loopende zaken af te doen en de nieuwe ïegeling voor werkloozenvoorziening. die de minister van arbeid, Ernest Brown, geduren de het reces heeft opgemaakt, door beide Huizen van het Parlement te loodsen, voor dit uiteengaat. Naar verluidt, zou de regee ring dan als verkiezingsleuze nemen de ver sterking van bewapeningen, die zü noodie acht voor de landsverdediging. Gistermid dag heeft Sir Patrick Gower, het hoofd van den publiciteitsdienst der conservatieve par tij, Downingstreet no. 10 bezocht. Dit zou wel doen vermoeden, dat de verkiezing bin nenkort kan worden verwacht. Aksoem nog niet gevallen. De berichten van de speciale correspon denten der te Rome verschijnende dagbladen meldden gistermiddag, dat het eerste leger- corps oprukt in de richting van Makalle en dat een kolonne troepen den opmarsch naar Aksoem hervat heeft. (Hieruit zou dus blijken, dat Aksoem nog geenszins in han den der Italianen is gevallen). De speciale correspondent van de Gior nale d'Italia, die zich te Adigrat bevindt, wijst er op, dat het klimaat in deze streken zeer gezond is en dat het gebied rijk is aan water. De gezondheidstoestand der troepen, zoo schrijft hij, is uitstekend en de kleine veldlazaretten zijn leeg. Hieraan wordf toe gevoegd, dat de bevolking der streek haar vertrouwen schenkt aan de ltaliaansche sol daten en dat de werkzaamheden te velde on danks de oorlogsstemming voortgezet wor den. Met koortsachtig tempo wordt gewerkt aan het aanleggen of verbeteren van kara vaanwegen en autowegen. De speciale correspondent van de Lavoro Fascista deelt mede, dat de zone tusschen de thans door de ltaliaansche troepen bezette frontlijn en de oude grenslinie zorgvuldig gezuiverd is door patrouilles carabinieri, zoodat de troepen thans in den rug niets te vreezen hebben. Men heeft den indruk, dat de Koptische monniken oprecht zijn in hun betuigen van onderwerping en zich gelukkig achten over het volstrekte respect, dot be toond wordt jegens hun kerken en kloos ters. Gezinnen, die het land verlaten hadden, blijven terugkeeren en zich onderwerpen. Generaal De Bono heeft Woensdagmorgen het hoofdkwartier verlaten en een inspectie tocht naar het front ondernomen, waarbij hij tot in de eerste linie gegaan is, waar hij het woord heeft gericht tot de officieren, troepen en arbeiders. Overbelasting van de telegraaf in Abessinië. Naar Havas uit Addis Abeba meldt is de telegraafdienst daar zoo overbelast, dat de overheid het aantal woorden dat de jour nalisten per dag mogen seinen, tot 100 heeft beperkt. Sedert Maandagochtend is van de onder scheiden fronten geen nieuws uit officieele bron meer medegedeeld. De militaire censuur zal voornamelijk be trekking hebben op berichten over troepen bewegingen en zij zal elk onjuist of verzon nen bericht onderdrukken. Dit besluit is genomen na een protest van de buitenlandsche journalisten over de on voldoende inlichtingen uit betrouwbare bron en over de moeilijkheid om bij de over heid te informeeren naar de in Addis Abeba verspreide geruchten. Over oorlogsgruwelen. Reuter meldt uit Brussel, dat de Belgische openbare meening zeer ontdaan is over de mededeeling, welke de ltaliaansche draad- looze stations gedaan zouden hebben, dat de geruchten over het vermoorden van vrouwen en kinderen te Adoea ever. valsch waren als de verhalen van de wreedheden van de Duitschers in België, die slechts ge diend hadden, om Duitschiand in discrediet te brengen. Talrijke burgers, die de zeer nauwkeurige herinneringen aan de bezetting bewaard hebben, hebben aan de kranten brieven van protest geschreven. Van Zeeland heeft in zijn kwaliteit van minister-president de Belgische ambassade te Rome opgedragen dit incident te onder zoeken en eventueel aan de ltaliaansche re geering kennis te geven van de pijnlijke ver rassing, welke het in België gewekt heeft. 7 Italianen gearresteerd op Malta. Naar Reuter uit Malta meldt zijn verschei dene personen, voor het meerendeel Italia nen. verhoord over hun ten laste gelegde daden van spionnage. Vandaan zullen 7 Italianen worden ge deporteerd. Adoea niet heroverd. Met betrekking tot het bericht, dat Adoea door de Abessinische troepen zou zijn heroverd, verklaart men in bevoegde ltaliaansche kringen, dat dit uit Addis Abeba afkomstige bericht automatisch wordt gedementeerd door 't ltaliaansche legerbericht van Woens dag, dat vaststelt, dat Dinsdag op het geheele front rust heerschte. Het is overigens zeer natuurlijk, dat, wegens de onbegaanbaarheid van het zeer moeilijke terrein, na het succes rijke eerste oprukken der ltaliaansche troepen, in de eerste plaats de verbin dingen met het achterland worden uit gebreid en dat in dien tusschentüd alle technische voorbereidingen worden ge troffen voor de tweede etappe van den opmarsch. Men beschouwt den val van Aksoem, gezien den huidigen stand der voorbe reidingen, als zeer aanstaande. De opmarsch wordt in elk geval voortgezet. Men beschouwt hem, met het oog op de houding van Geneve, zelfs nog meer noodzakelijk. Volgens ltaliaansche opvattingen zijn de mogelijkheden voor een vreed zame regeling uitgeput, zoodat het Italiaansch—Abessinisch conflict thans nog slechts met de wapenen kan wor den beslist. Dit besluit evenwel 'n verdere onder handeling tusschen Italië en de bei de landen, die het meest bij het conflict geïnteresseerd zijn, Frankrijk en Enge land, niet uit. De ltaliaansche regeering heeft haar gezant te Addis Abeba telegrafisch ge machtigd zijn paspoort aan te vragen en zijn post te verlaten. Graaf Vinei zal vandaag naar Dsji- boeti vertrekken. De diplomatieke betrekkingen verbroken. Zooals gemeld, heeft de ltaliaansche ge zant te Addis Abeba van zijn regeering machtiging ontvangen zijn paspoort aan te vragen en zijn standplaats te verlaten. Tegelijkertijd heeft de ltaliaansche regee ring van den Abessinischen zaakgelastigde te Rome de mededeeling ontvangen, dat zijn regeering wenscht, dat hij zich zijn paspoort laat geven en Italië verlaat. Aan dit verlan gen zal worden voldaan. De diplomatieke betrekkingen tusschen de beide landen ^ijn dus als verbroken te be schouwen. In bevoegde kringen te Rome ver klaart men, dat de door Italië genomen maatregel het gevolg is van een uit Genève ontvangen mededeeling, dat Abessinië eischt, dat de ltaliaansche ge zant uit Abessinië vertrekt. De verbreking der diplomatieke be trekkingen gaat, naar men te Rome ver klaart, in beide gevallen dus uit van Abessinië, dat hiertoe het initiatief heeft genomen. Geen bommen op buitenlandsche missies en inrichtingen van Roode Kruis. Te Rome is niets bekend van een verzoek der te Addis Abeba geaccrediteerde mogend heden, om de buitenlandsche missies en de ziekenhuizen bij eventueele aanvallen uit de lucht op Addis Abeba te willen sparen. Men noemt het evenwel een natuurlijke zaak, dat de ltaliaansche vliegers geen bom men werpen op de gebouwen der diplomaten en de onder de bescherming van het Roode Kruis staande inrichtingen, aangezien de vliegers in hoofdzaak verkenningsvluchten maken en bommen slechts op troepencontin genten worden geworpen en niet, aldus voegt men hier aan toe, zooals in tenden- tieuse berichten steeds weer wordt beweerd, op de burgerbevolking. Zout in de waterbronnen. Gemeld wordt, dat de Abessiniërs hoe veelheden zout werpen in de waterbronnen, naarmate de Italianen meer oprukken uit de richting van de Moessa Ali (den Oostelijken frontsector). De Italianen zouden reeds hin der van dezen maatregel ondervinden De Italianen zijn 25 mijlen doorgedrongen in de woestijn en zij staan dicht bij Aoessa, het gebied achter Fransch Somaliland. Van den Noordelijken frontsector wordt gemeld, dat de Italianen reeds hun op marsch zijn aangevangen in zuidelijke rich ting naar Makale, een belangrijk centrum ten zuiden van Adigrat. Volgens de Daily Telegraph hebben twee ltaliaansche kolonnes de heilige stad Ak soem, welke op 12 mijlen van Adoea is gele gen, zoo goed als omsingeld. Hun actie wordt ondersteund door tanks en pantser auto's. Van het front in Ogaden wordt gemeld, dat ltaliaansche vliegers gasbommen zouden hebben uitgeworpen. Vrouwelijke legerleidster. Waizero Gaby, de dochter van een bekend stamhoofd, is met een menigte bedienden naar het noordelijke front vertrokken Deze dame, die waarschijnlijk de rijkste vrouw van Abessinië is, zal aan het hoofd van 15.000 man tegen de Italianen optrekken. Zij heeft verklaard de Italianen niet te vree zen. Een neutrale zone van 20 mijl. De negus heeft de troepencommandanten van het Noordelijke legpr opgedragen een neutrale zone van 20 mijlen in te stellen. Men beschouwt deze houding, evenals de goede behandeling, welke de ltaliaansche ambtenaren te Addis Abeba hebben onder vonden, als een aanwijzing voor den wensch van den negus een vreedzame oplossing te verkrijger.. Intusschen staan ongeveer 50.000 Italia nen bij Gorahi. Sympathie-betuiging van zeelieden. De bemanningen van ltaliaansche, Brit sche en Duitsche schepen, welke in de haven van Patras liggen, zijn met groote moeite er van weerhouden een geschil uit te vechten dat was ontstaan, toen de Britsche en Duit sche zeelieden hun vreugde uitten over het gerucht, dat Adoea door de Abessiniërs zou zijn heroverd. De bemanningen van een Duitsch en drie Britsche schepen hielden een demonstratie ten gunste van Abessinië. De bemanningen van eenige ltaliaansche schepen ontstaken hierover in woede en pas op het laatste oogenblik kon erger worden voorkomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1