DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De gevechten bij Adoea en Adigrat. Ho. 240 D1* nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag II October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Het Suez-Kanaal. De besprekingen in Genève. Nieuwe gevechten, Waf vandaag de aandacht trekt,.. Troepenconcentratie der Italianen? COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. [/grscheidene Abesstjnsche leger aanvoerders gesneuveld Naar het Italiaansche hoofdkwartier gisteren heeft bekend gemaakt, heeft tusschen het 23ste bataljon, van de af- deeling Maravigna en de Abessinische troepen bij Amba Sebat, in de buurt van Adoea, een bloedig gevecht plaats ge vonden, waarbij aan Italiaansche zijde slechts eenige inheemsche soldaten ge wond werden. Aan vijandelijke zijde vielen o.a. de leider van de mitrailleur- afdeeling van Ras Seyoem en het hoofd van het landschap Adoero. Ook bij Adoea is een bekend Abes6inisch stam hoofd gewond. Reuter meldt in dat verband nader, dat de leider van de mitrailleurafdeeling van Ras Seyoem, Cagmasnac Adessa, wiens dood als een zeer ernstig verlies zal worden gevoeld, omdat mitrailleurschutters in Abessinië nog zeldzamer zijn dan mitrailleurs. Dezelfde correspondent was in de gele genheid een bezoek te brengen aan het nieu we vliegveld, dat de Italianen in het Zuiden van Eritrea op een hoogte van 2250 meter hebben aangelegd. Hiervandaan stijgen de vliegeskaders op, die zulk een belangrijke rol hebben gespeeld bij de inneming van Adoea. Dagelijks vertrekken er nog vliegeskaders om verkenningstochten te ondernemen boven de vijandelijke linies en voordat zij weer op het nieuwe vliegveld in Zuid-Eritrea neerstrij ken, laten zij hun rapport vallen, bevestigd aan kleine parachutes, boven het Italiaan sche hoofdkwartier. Een correspondent van het D.N B. zend nog het volgende telegram uit Asmara: De linkervleugel van het Italiaansche le ger onder generaal Santini, is verleden Dins dag 15 kilometer Zuid-Oostelijk van Adigrat opgerukt en heeft daar den berg Edagamus bezet. De legerafdeeling Maravigna heeft verschillende hoogten en passen Noordoos telijk en Oostelijk van Adoea bezet. De troe pen van Ras Seyoem hebben zich in het dal van Maraft Schoaitoe, 10 K M. Noordooste lijk van Adoea, teruggetrokken en verschanst, zoodat in de eerste plaats een zuiveringsac tie noodig is, voordat de opmarsch naar het Zuiden kan worden voortgezet. Ongeregelde Abessinische troepen zijn waargenomen Noordwestelijk van Aksoem en verontrusten de streek van de grensrivier de Setit. Don derdag zou generaal de Bono zich naar Adoea begeven. De bezetting van den berg Edogamus. De speciale correspondenten van de Italiaansche bladen geven met zeer groote koppen nieuwe berichten van de operaties aan de Abessinische fronten. Men geeft uitvoerige beschrijvingen van de gevechten, die bij Amba Sebat plaats vinden, welke gevechten men beschouwt als de eerste echte veldslagen. Bijzonder veel beteekenis hecht men aan het innemen van den Edogamus, die op ongeveer 16 kilometer van Adrigat gelegen is, waardoor deze plaats een natuurlijke verschansing is van groote strategische beteekenis. De bezetting vond plaats in den nacht. Abessinische troepenafdeelingen pro beerden naderhand de Italianen weer terug te drijven, doch dat schijnt niet gelukt te zijn. Volgens de Italiaansche oorlogscor respondenten werkt men in koortsachti ge haast om de verbinding met het ach terland te perfectioneeren. Geen behoorlijke telegrafische verbinding meer met Addis Abeba. Dit Addis Abeba meldt Reuter: De moeilijkheid snel betrouwbare berich ten van het front te verkrijgen heeft den laat- s'en tijd aanleiding gegeven tot oncontroleer bare geruchten. De berichten worden door koeriers overgebracht aangezien geen be trouwbare telegraaf- of telefoonlijn naar het tront schijnt te bestaan. Ook is het moeilijk j berichten uit Addis Abeba naar het bui tenland te zenden. Het telegraafkantoor beschikt slechts over twee loket-beambten, een zender en een ont vangapparaat. Vóór de moeilijkheden met natie werden over dit station gemiddeld WO woorden per maand geseind. Nu zijn buitenlandsche journalisten in de stad aangekomen en worden maandelijks onge- 200.000 woorden aangeboden. hJ k,omt nog> dat de regeering her- 3 u particuliere telegrammen moet onderbreken voor het doorseinen van eigen oenenten naar de vertegenwoordigers bij de turopeesche mogendheden. Wel tracht het telegraafkantoor meer personeel aan te ne men, doch hierbij stuit men op talrijke moei lijkheden. De Italiaansche gezant te Addis Abeba, graaf Vinei, heeft den Negus verzocht hem zijn vertrek te willen ontvangen. Ook heeft Vinei den minister van buitenlandsche zaken verzocht hem te willen ontvangen. Jï Spanten van Engeland en Frankrijk te Addis Abeba hebben gisteren een bezoek ge bracht aan het Italiaansche gezantschap al daar. Naar Reuter verneemt heeft het Fran sche gezantschap van de Abessinische re- geering de \erzekering gekregen dat de af- deeling Fransche koloniale troepen te Dire- dawa naar Addis Abeba kunnen komen als hun aanwezigheid daar noodzakelijk zou worden. De opmarsch van het Zuidelijke leger der Italianen. Reuter meldt uit Addis Abeba, dat het Italiaansche Zuidelijke leger de opmarsch is begonnen door het gebied van Ogaden naar het Noorden, in de buurt van Britsch Soma- liland, zij het op zekeren afstand van Somali- land. Sedert-eenige dagen hebben Italiaansche bombardementsvliegtuigen het terrein ver kend en bommen geworpen op Abessinische troepenconcentraties. De Italiaansche troepen zijn, naar verder wordt gemeld, nog steeds bezig met de con solidatie hunner stellingen. Het verluidt, dat de Abessiniërs uit Addis Abeba instructie hebben ontvangen de heilige stad Aksoem te ontruimen, ten einde een bombardement van de oude monumenten te voorkomen. Volgens een officieel Abessinisch commu niqué hebben Italiaansche vliegtuigen bom men geworpen op Gorahi, Kaffari, Katama en Jialm, terwijl boven andere steden vlieg tuigen pamfletten hebben uitgeworpen. Voorts is bericht ontvangen, dat Ad dis Abeba in staat van verdediging wordt gebracht. Meer dan 100.000 man zullen in de hoofdstad worden gecon centreerd. Zij zullen uitstekend uitgerust worden. De Negus zou zijn geheele ver mogen beschikbaar hebben gesteld om de hoofdstad tegen buitenlandsche in dringers te verdedigen. Italiaansch vliegtuig neergestort? Volgens geruchten uit Makale is daar een Italiaansch vliegtuig neergestort, waarbij de vier inzittenden om het leven kwamen. Uit Harrar en Diredawa wordt gemeld, dat Italiaansche verkenningsvliegtuigen zijn waargenomen, die vermoedelijk foto's van de Abessinische stellingen hebben gemaakt De moeilijkheden voor de Ita liaansche troepen, Generaal-majoor Hoppenstedt, de militaire medewerker van het „Hamburger Fremden- blatt" schrijft een interessant artikel over de moeilijkheden, die de Italiaansche troepen zullen ontmoeten. De Abessinische bergen, zoo schrijft hij, zullen zich terdege doen gevoelen als een vijand, die hand aan hand werkt met het klimaat. Hoe dikwijls reeds heeft deze zelfde factor de schranderste en zorgvuldigst uitge werkte plannen niet doen mislukken. Zonder generaal Winter als tegenstander zou Napo leon geen Berezina hebben ontmoet; de gele koorts sloeg de Fransche strijders van Ba- zaine in Mexico op de vlucht; de annalen van alle koloniale oorlogen vermelden dergelijke gevallen en de Abessinische expeditie zal in de toekomst een notoir voorbeeld hiervan zijn Als voorbeeld haalt de generaal de Britsche expeditie aan naar Magdala dat halverwege Addis Abeba gelegen is, en die in 1868 werd uitgevoerd. Deze troep van 16.000 man, zoo schrijft hij, had 4V£, maand noodig om den korten afstand af te leggen van de kust naar Magdala en moest daarbij gebruik ma ken van 40.000 lastdieren, en toch, ofschoon slechts weinig tegenstand werd geboden zou deze krachtige afdeeling tot staan zijn ge bracht in de bergen wanneer zij geen hulp had ontvangen door het verraad van den vorst van Tigre. Waar is generaal Virgin? Men verkeert te Stockholm in volkomen onwetendheid omtrent het verblijf van gene raal Virgin, den bekenden generaal, die het Abessinische leger een tijd lang heeft opge leid. Volgens de officieele berichten moet hij op 1 October uit Addis Abeba vertrokken zijn. Zijn bloedverwanten te Stockholm heb ben het laatst van hem gehoord in een schrij ven, dat op 20 September gedateerd was. Daarin maakte hij er melding van, dat hij waarschijnlijk met een Duitsch stoomschip van Dzjiboeti zou vertrekken in het begin van deze week, maar na informatie, is gebleken, dat in Dzjiboeti in het geheel niets van gene raal Virgin gehoord of gezien is. Tevens bleek bij het inwinnen van deze informaties, dat de Abessinische regeering stellig ont kent, dat generaal Virgin met een geheime missie belast is. Men deelde mede, dat de generaal naar Europa moest terugkeeren aangezien hij last begon te krijgen van har.- aanvallen van het klimaat. Een studie over den juridischen status. Nu te Genève tot toepassing van econo mische en financieele sancties tegen Italië is besloten, rijst de vraag of wellicht in een later stadium ook de sluiting van het Suez- kanaal voor Italiaansche schepen in aanmer king zal komen. Men weet dat de Suez- kanaal Mpij. zelf niet aan sluiting denkt en van oordeel is dat de internationale conven tie, te Konstantinopel in 1888 gesloten, dit ook ondubbelzinnig uitsluit in de bepaling dat het kanaal „altijd vrij en open zal zijn, zoowel in tijd van oorlog als van vrede, voor ieder handels- en oorlogsschip"'. Na 1888 is echter op politiek gebied zoo veel gebeurd dat het twijfelachtig is of deze bepaling nu nog algemeene geldigheid heeft. In een belangwekkend geschrift houdt mr. Raymond Leslie Buell, voorzitter van de American Foreign Policy Association zich daarmee bezig Hij tracht daarin antwoord te geven op drie vragen: lo. Is de conventie van 1888 nog van kracht? 2o. Heeft de Engelsche regeering een wettig recht het kanaal te beschermen? 3o. Gaat het Handvest van den Volken bond boven de conventie van 1888, in zoo verre beide onvereenigbaar zijn? In een historisch overzicht herinnert de schrijver dat in den oorlog van 1911 tegen Turkije, Italiaansche oorlogsschepen onge hinderd het kanaal zijn doorgevaren, of schoon Egypte, over welks grondgebied het kanaal loopt, toen nog in naam althans aan Turkije behoorde. Bij het uitbreken van den wereldoorlog in 1914 heeft het Britsche militaire opperbevel verordend geen vijandelijk schip door het kanaal te laten. Ofschoon Turkije staande hield dat zulks een schending was van de conventie van 1888, hebben de Britsche autoriteiten het verbod gehandhaafd op grond dat op hen de plicht rustte, het kanaal te verdedigen. Mr. Buell vat ten slotte den huidigen status van het Suezkanaal. als volgt samen le. „Het kanaal wordt beheerd door een particuliere Egyptische vennootschap, krach tens de concessie van de Egyptische regee ring, welke in 1968 afloopt. De Engelsche regeering is houdster van een paket aan- deelen, doch heeft niet de meerderheid van de aandeelen in handen. 2e. „De Conventie van Konstantinopel van 1888 bepaalt, dat „het kanaal altijd vrij en open zal zijn, zoowel in tijd van vrede als van oorlog, voor ieder handels- en oor logsschip, zonder onderscheid van vlag", en dat de verdediging van het kanaal in laatste instantie, wordt opgedragen aan het Euro- peesch concert. (Een begrip dat toentertijd de gezamenlijke Europeesche groote mo gendheden omvatte Red.) 3e. De Britsche regeering heeft in 1914 een eenzijdig protectoraat over Egypte afge kondigd en het Suez-kanaal voor oorlogs schepen gesloten. Dit protectoraat is in 1922 geëindigd met een voorbehoud ten op zichte van de verdediging van het Kanaal. 4e. Egypte is desondanks soeverein over het gebied van het Kanaal maar het is geen lid van den Volkenbond en het is geen partij in de Conventie van 1888. 5e Egypte heeft de aanspraak van Enge land om het Kanaal te verdedigen niet in een verdrag erkend. Als de Volkenbondsraad de Britsche regee ring krachtens artikel 20 van het Handvest (dit artikel verklaart verplichtingen of over eenkomsten die met het Handvest in strijd zijn ongeldig) zou veroorloven het Kanaal te sluiten dan kan de Italiaansche regeering deze opdracht voor het Permanente Hof van Internationale justitie in Den Haag wraken, op grond dat de conventie van 1888 nog van kracht is en dat alleen Egypte in plaats van Engeland, de jurisdictie over het Kanaal bezit. Buell besluit dat aan de vraag of de Volkenbond het Suez-kanaal kan sluiten of niet, de fundamenteele kwestie ten grondslag ligt of de beide groote kanalen op de wereld, die van Suez en Panama niet moeten wor den geïnternationaliseerd. Het commentaar der Italiaansche bladen. De debatten in Genève wekken nog steeds een krachtig commentaar op in de Italiaan sche bladen. Gisteren wijdden zij vooral hun aandacht aan de houding tegenover de sancties, die door Oostenrijk en Italië is aan genomen, benevens aan de redevoering van Aloisi. Zij wezen er op, dat de geforceerde eensgezindheid van de Assemblée verbroken is door de moedige houding van Weenen en Boedapest, welke nooit door Italië zal wor den vergeten. Het is trouwens goed er aan te herinneren, zoo schreef de Giornale d'Italie, dat de geschiedenis van Italië en van de wereld niet blijft stilstaan bij de huidige episode van Genève en niet uit sluitend den grenssector van Oost-Afrika tot schouwtooneel heeft. De politiek, die men te Genève tegen Italië wil volgen, zal een die pen invloed uitoefenen op de mogelijkheden van de toekomst. Wanneer het al gemakke lijk is er aan te denken kwaad te doen aan een land als Italië, dat niet alle koloniën be zit en dat niet heerscht over de zeewegen, die grootere rijken voor zich in beslag heb ben genomen, is het toch minder gemakke lijk Italië de onrechtvaardigheden te doen vergeten, die men het vandaag aandoet. In plaats van Japan en Paraguay na te volgen, die verkozen hebben uit den Volkenbond te treden teneinde te vermijden bestempeld te worden tot den aanvaller, heeft Italië den Volkenbond de overweging van zijn actie in herinnering willen roepen en zijn doeleinden en heeft het hem samenwerking willen aan bieden op een weg, die den Volkenbond zou kunnen leiden tot zijn hoogste en waarach tigste prestige. De wijze, waarop men het aanbod tot samenwerking van Italië zal ont vangen, zal den waren zin van den Volken bond en de ware gedachten van de staten, die er deel van uitmaken, bepalen. De zitting van gistermiddag. In het begin van de middagzitting van de Assemblee diende president dr. Benej een door het presidium uitgewerkt ontwerp-re- solutie in betreffende de ontworpen coördi natie-commissie. In dit ontwerp wordt den Volkenbondsle den verzocht met 't oog op het besluit van den Volkenbondsraad van 7 October en op grond van hun verplichtingen volgens arti kel 16 van het Handvast-'n coördinatie van de door hen onder oogen geziene maatrege len aldus tot stand te brengen, dat zij zich in een daartoe in het leven te roepen com missie doen vertegenwoordigen, elk door één gedelegeerde en door deskundigen. De taak van deze commissie zou zijn zorg te dragen voor het bestudeeren en eenigszins uitvoeren van de maatregele en den Raad opmerkzaam te maken op iedere omstandigheid, die zijn bestudeering zou kunnen eischen. Benesj legde er den nadruk op, dat de coördinatie-commissie geen orgaan zal zijn van de Assemblee of van den Raad, maar 'n soort conferentie van de leden van den Vol kenbond, die daarin bijeen zouden komen met het doel artikel 16 toe te passen. Baron Aloisi verklaarde, dat hij tegen de resolutie stemmen zou, ofschoon de president geconstateerd had, dat het hier geen resolu tie in den eigenlijken zin van het woord be treft. Voorts maakte Aloisi reserves ten op zichte van het feit, dat geen constateering van een inbreuk op het handvest geschied was door een bevoegd Volkenbondsorgaan. Uit het protocol van de raadszitting van 7 October blijkt, dat het rapport van de com missie van zes niet door den Raad, maar door de 14 daarin vertegenwoordigde staten, met inbegrip van Abessinië aangenomen is. Ook de Assemblée als zoodanig heeft het rapport niet aanvaard. Wat de coördinatie commissie betreft, dan deze, zooals de voor zitter reeds had opgemerkt, niet beschouwd worden als een orgaan van den Volkenbond Benesj antwoordde hierop, dat het niet de taak is van een Volkenbondsorgaan een be slissing te nemen over een inbreuk op het Hanvest. De plichten van de Volkenbonds leden blijken veeleer onmiddellijk uit het Handvest. De plichten van de Volkenbonds baron Aloisi betreft, stelde dr. Benesj voor alle moeilijkheden uit den weg te ruimen door niet te spreken over een resolutie, maar over een wensch van de Assemblée. De Hongaarsche gedelegeerde Velitsj en de Oostenrijksche vertegenwoordiger, baron Pfluegl verklaarden, refereerende aan hun verklaringen van eergisteren, dat zij zich het bepalen van een standpunt inzake het voor stel voorbehielden. Vervolgens werd de gewijzigde tekst voor gelezen en daar geen verdere bezwaren wer den ingediend, werd vastgesteld, dat de „wensch" met alle stemmen tegen èèn en twee stemmen blanco was aangenomen. De nieuwe commissie, waarin dus alle leden van den Volkenbond zitting kunnen nemen, zou vandaa? bijeenkomen. De slotzit ting voor dit gedeelte van de agenda der Assemblee is vastgesteld op hedenmiddag 12 uur. Ras Seyoem is met de Italianen in gevecht geraakt nabij Magale, waar Ras Selasse Koeksa met zijn troepen werkeloos staat. Men is van meening. dat de aarzelende houding van dezen Abessinischen veldheer een politieken achtergrond heeft. Ras Koeksa is vijandig gezind jegens Ras Seyoem, die de Italiaansche troepen tegenstand blijft bie den. De onder aanvoering van generaal Mara vigna staande Italiaansche troepen hebben de hoogten en dalen rondom Adoea bezet. De inlandsche troepen, onder bevel van Pir- zio Biruoli, bevinden zich achter den berg Amba Augher. Overal hebben gevechten tus schen de voorposten plaats. In het gebied van de Setie aan de grens van Eritrea komen herhaaldelijk botsingen voor tusschen de oorlogszuchtige bewoners en inlandsche Italiaansche troepen. De oorlog in Oost-Afrika en de be sprekingen te Geneve. De monarchie in Griekenland her steld. (Buitenland.) Storm woedde boven Nederland. (Binnenland). Auto rijdt in Merwede-kanaal; moe der en dochter verdronken. (Binnen land). Oss met aanhang Maandag a.s, voor de rechtbank (II). (Binnenland.) Slagers voeren actie tegen regee- ringsmaatregelen inzake heffing op geslachte varkens. (Binnenland). Herdenking Paul Krüger te Amster dam. (Binnenland). Ernstig auto-ongeluk onder Gronin gen; kind op slag gedood. (Binnenland), Vierde partij schaken EuweAljechin na 40 zetten afgebroken. (Sport). (Zie verder eventueel laatste berichten.) Over de verliezen valt nog niets met stel ligheid te zeggen, daar sinds de laatste ge vechten verscheidene afdeelingen nog wor den vermist. Een aantal van 60 dooden en 200 gewonden aan de zijde der Italianen lijkt echter niet te hoog geschat. Een pieuwe slag gaande? In diplomatieke kringen doen berichten de ronde volgens welke het in de omgeving van Adoea tot nieuwe bloedige gevechten is ge komen. Een Abessinische tegenaanval zou een groote slag hebben ontwikkeld. Nauw keurige berichten zijn echter van het noor delijke front niet binnengekomen. De paus en het conflict. In officieele kringen werd Donderdag de mogelijkheid niet uitgesloten geacht, dat Paus Pius XI op verzoek van Mussolini bij den Volkenbond zou intervenieeren in 't Ita- liaansch-Ethiopische geschil. Diplomatieke betrekkingen ver broken. De diplomatieke betrekkingen tusschen Ita lië en Ethiopië werden Donderdag verbro ken. Het ministerie van buitenlandsche zaken overhandigde den Ethiopischen zaakgelastig de zijn paspoort. Als reden hiervan werd aangegeven de uitwijzing van den Italiaan- schen gezant te Addis Abeba, wegens schen ding der diplomatieke privileges en spion- nage. Nadere bizonder heden over de gevechten. De Abessinische regeering heelt een tele gram van het noordelijk front ontvangen, waarin wordt meegedeeld, dat 1000 solda ten van het Italiaansche leger aanstalten maakten om naar de Abessiniërs over te loo- pen. Italiaansche vliegers, die de bedoeling der inlanders begrepen, hebben met machine geweren op de deserteurs geschoten. Te Addis Abeba wordt thans bevestigd, dat een Italiaansch vliegtuig bij Makale is neergestort en dat de vier inzittenden zijn gedood. Ook van het zuidelijk front zijn berichten ingekomen. Een officieele mededeeling uit Gorahei meldt, dat de Abessinische stellingen bij Webi-Sjebeli, Tafaraka-Tama, en Jilamo Woensdag door Italiaansche vliegtuigen zijn gebombardeerd. De Italiaansche infanterie marcheert in dezen sector op. In een officieel communiqué verklaart de regeering, dat zij nooit voor geweld zal bui gen en dat zij eventueel door de Italianen te behalen voordeelen niet als rechtmatig zal erkennen. Ook de Volkenbond zal van deze verkla ring op de hoogte worden gesteld. De Abessinische aanvoerder Dedsjamasj Nassiboe heeft meegedeeld, dat Abessinische patrouilles en Italiaansche overloopers be richten hebben doorgegeven omtrent groote concentraties van Italiaansche troepen in den sector van Bale. De Italiaansche lichte troepen worden door tanks, artillerie en vliegtuigen ondersteund. Deze berichten schijnen de tot nu toe on zekere berichten omtrent een grootsch opge zetten aanval der Italianen uit de richting van Dolo te bevestigen. De Abessiniërs zijn druk in de weer tegen maatregelen te nemen en hebben op hun beurt een belangrijke troepenmacht samen getrokken in de bedreigde streek,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1