DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De strijd in Zuid-Abessinië. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENi Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37069. Telef. 3320, redactie 3330. Ho 744 nnmmer bestaat ntt avte bladen. Directeur; C. KRAK. Woensdag 16 October 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Een groote slag begonnen? Grootere activiteit der Italiaansche vliegers. Tal van politieke beschouwingen. De houding van den Italiaanschen gezant. De strijd aan het zuidelijke front. De sanctie-conferentie. Uitlatingen van Britsche ministers. Engeland is de schuldige Wat vandaag de aandacht trekt.,. De stemming in Italië. ALKMAAR URANT. De berichten var. het front maken mel ding van hevige regenbuien in de nabij heid van Gorrahei, die de bewegingen van de Italiaansche troepen in ernstige mate belemmeren. Volgens de kaarten zouden de legers de volgende posities innemen: het tweede Italiaansche leger corps onder generaal Maravigna, aan den rechtervleugel van de Italiaansche strijdkrachten, is de rivieren Setit en Ta- katze genaderd Het corps inheemsche troepen onder generaal Piroli heeft een steunpunt gevonden bij Entiscio, terwijl de linkervleugel van het eerste leger corps onder generaal Santini in de buurt van Adigrat is. Tegenover gene raal Maravigna bevindt zich ras Kassa met troepen voortrekkers onder dedzjaz- matsj Ajaleoe Boeroe in de nabijheid van Setit. De troepen van ras Seyoem zouden zich dan tusschen de Takatze- - rivier en Makalle bevinden. Niet ver hier vandaan in het achterland moeten zich de troepen van den kroonprins bevinden. Ook in de buurt van Aussa en aan het Somalifront zijn nieuwe Abessini- sche troepen samengetrokken. Generaal Bafloglio, de chef van den Italiaanschen generalen staf, is gisteien te Asmara aangekomen. De bezetting van Aksoem. Officieel wordt thans door Reuter uit Rome gemeld, dat de Italiaansche troepen gistermorgen Aksoem zijn binnengerukt. Gedurende de afgeloopen dagen was reeds herhaaldelijk gemeld, dat Aksoem bezet was, doch noch van Italiaansche, noch van Abes- «inische zijde was zulks officieel bevestigd. Ook het gisteren gepubliceerde Italiaansche legerberickt sprak over een bezetting van Aksoem niet. Het Reuter-bericht weet nog als bijzonderheid te melden, dat de stad sinds 8 October reeds practisch in handen van de Italianen was, die de omringende heuvels bezetten en den vijand verhinderden zich te vereenigen. Inmiddels werden de on derhandelingen gevoerd met de autoriteiten van de stad! Zondag overhandigden dezen aan de Italianen de sleutels. - - - De Italiaansche gezant te Addis Abeba. Graaf Vinei, de Italiaansche gezant, be vindt zich nog steeds met zijn militairen at taché onder bewaking in een versterkt ge bouw Zijn regeering heeft hem doen weten, dat zij zijn standpunt om het schip niet te verlaten, voordat de laatste man van "boord is, ten zeerste toejuicht. Dit is den gezant, Mar hij verklaarde, een groote steun en vreugde geweest in het uur der beproeving. Het schijnt nu wel vast te staan, dat hij niet zal vertrekken vóór de aankomst van den consul van Magalo. dat wil zeggen niet voor het einde der week. Noch V inci noch de attaché Caldriani hebben gedurende de laatste drie dagen eenige krant gelezen, zoo- daf zij geheel onkundig zijn van den laatsten stand der gebeurtenissen. Zij hebben echter aan hun families een telegram mogen zenden om hen gerust te stellen, omtrent den staat van hun gezondheid. Inmiddels heeft de Italiaansche regeering aan Frankrijk verzocht, zijn gezant in Abes- sinië, Bodard, op te dragen, een bezoek aan graaf Vinei te brengen,om zich van diens ge zondheidstoestand op de hoogte te stellen. Een Italiaansche tegenspraak. Nieuwsagentschappen hebben uit Harrar berichten verspreid, volgens welke een Ita- liaansch eskader bombardementsvliegtuigen honderden bommen zou hebben uitgewor pen op de bevolking van Gorrahei, waarbij vrouwen en kinderen om het leven zouden zijn gekomen. Volgens dezelfde agentschap pen zou een Italiaansch vliegtuig door lucht afweergeschut naar beneden zijn gehaald. Deze berichten, aldus wordt met klem van Italiaansche zijde naar voren gebracht, zijn volstrekt onjuist. De luchtraid heelt uitslui tend een militair doel gehad, aangezien de Italiaansche vliegtuigen munitie-depots heb ben vernield en wanorde hebben doen ont staan onder de troepen van generaal Nassi- boe, die in de richting van Gherlogoebi op rukten, welke stad kortgeleden door de Itali aansche troepen is bezet. De vliegtuigen zijn zonder uitzondering weer op hun punt van uitgang teruggekeerd. Italiaansche plannen voor luchtlijnen. Het agentschap Stefani publiceert het vol gende bericht uit Asmara: De „Ala Lihoria", die op 1 Novem ber een luchtdienst zal instellen van As mara naar Mogadiscio met tusschen- landingen te Djiboeti, Berbera, en Rocca Littoria, bestudeert thans ook de mogelijkheid van een zijlijn, die als uit gangspunt Aden zou hebben en met tusschenlandingen te Berbera en Dji boeti naar Asmara zou loopen en van Asmara zou doorgetrokken worden tot Khartoem. Deze nieuwe lijn aldus dit bericht zou zeer aanzienlijke voordeelen brengen aan de Engelsche kolonie in Aden, aangezien zoodoende een snelle verbinding verkregen zou worden met Khartoem en deze stad ver bonden zou worden met de belangen van Erythrea. Gaat Haile Selassie naar het front? Omtrent de mogelijkheid, dat de keizer in zijn kwaliteit van opperbevelhebber der Abessinische strijdkrachten zich naar een der fronten zou begeven wordt van welin- fjelichte zijde medegedeeld, dat deze moge- ijkheid inderdaad bestaat. Vrijwel zeker is in ieder geval, dat de minister van oorlog, Mulugueta, een inspectietocht in de gebieden van den oorlog zal gaan maken. Daarbij weet men echter niet of de keizer en de minister ieder naar een verschillend front zullen gaan, dan wel of voorloopig volstaan zal worden met de enkele inspectie van Mu lugueta, die dan den keizer daarbij zou ver tegenwoordigen. Mocht de keizer besluiten zelf naar het tooneel van den strijd te ver trekken, dan zou hij daarbij door een zeer groot escorte worden vergezeld. Het ligt voor de hand zoo voegde men aait deze inlichtingen toe dat geen enkele mededee- ling zal worden verstrekt over der, datum van vertrek, de te volgen route en het doel van een eventueele reis van den Negus, daar het keizerlijke gezelschap dan een al te ge makkelijk doel zou vormen voor de Italiaan sche bombardementsvliegtuigen. Groote slag begonnen? De correspondenten van de Londensche bladen, die zich bij het Italiaansche leger in Somaliland bevinden, zoomede bij het hoofd kwartier der Abessinische troepen, hebben vandaag geseind, dat de grootste slag in de zen oorlog thans aan den gang is in het ge bied van de Webbe Shibeli rivier. De correspondent van de „Daily Mail"' te Djoboeti meldt, uit gezaghebbende bron te hebben vernomen, dat Tekle Hawariate, de gedelegeerde van Ethiopië bij den Volken bond, direct naar zijn land moet terugkeeren, waar hij opperbevelhebber zal worden van alle strijdkracL.en, welke zullen worden be last met den tegenstand tegen de invallen in het Zuiden. Aanval van de Abessiniërs. Dedzjamatsj Nassiboe, de bevelhebber der Abessinische troepen aan het zuidelijke front heeft meegedeeld, dat de Abessinische afdeelingen een algemeenen aanval zijn be gonnen op de troepen van generaal Grazia- ni, die vanuit Italiaansch Somaliland de provincie Ogaden zijn binnen gedrongen. Scheurbuik onder de troepen? Naar verluidt is onder verscheidene Abes sinische troepenafdeelingen aan het zuide lijke front scheurbuik uitgebroken. Engelsche oorlogsschepen op reis. Gisteren zijn 30 Britsche oorlogschepen vertrokken voor een vaart langs de kust. Zij worden aan het eir.de dezer week te Alexan- drië terug verwacht. Ciano weer genezen. De correspondent van de Exchange Tele- graph meldt van het front, dat graaf Ciano, de schoonzoon van Mussolini, die onlangs bij een vlucht over de Abessinische stellingen werd gewond, thans zijn werkzaamheden heeft hervat. Hij heeft een vlucht uitgevoerd boven de Abessinische stellingen in de nabij heid van Makale en lommen uitgeworpen, waardoor ernstige schade zou zijn toege bracht. Hij heeft verder het gebied tusschen Makale en de Takaze verkend, en meldde na zijn terugkeer in het Italiaansche hoofd kwartier, dat de we* vrij is voor een Ita liaansche opmarsch. Nieuwe troepen naar Abessinië. Volgens een Reuter bericht uit Rome ge looft men dat de divisie Metauro van het Italiaansche leger niet, zooals werd voorge wend, naar Oost-Afrika, doch naar Lybië is gedirigeerd. Het vertrek geschiedde in groote haast en zoo onopvallend mogelijk. Ve;e soldaten had den zelfs niet den tijd om hun tropenuitrus- ting mee te nemen. Het staat vast dat de divisie niet het Suez- kanaal is gepasseerd. De Italiaansche strijdkrachten in Lybië zouden thans 4 divisies sterk zijn. Bij geruchte verluidt, dat de gouverneur- generaal van Lybië, maarschalk Balbo, in een andere functie zal worden overgeplaatst en zal worden vervangen door een hoofd officier. De lijst van voor den oorlog belangrijke grondstoffen. De commissie van de sanctieconferentie voor de economische maatregelen heeft gis termiddag beraadslaagd over een door de Fransche delegatie uitgewerkte lijst van voor der. oorlog voor Italië belangrijke grondstof fen. De eerste groep wordt gevormd door die grondstoffen, die door Volkenbonds leden worden vervaardigd en derhalve zon der meer uit Italië weggehouden kunnen worden. Dit zijn- ijzererts, mangaan, chroom zwaarsteen, molybdaen, palladium, tin, wol fram, cadmium en alle ijzeramalggmen. Verdere beraadslagingen in Genève. In het verdere verloop van de beraadsla gingen der commissie van de sanctie-confe rentie voor economische sancties, is beraad slaagd over de andere groepen van de lijst der voor de oorlogvoering v3n Italië be langrijke grondstoffen. De tweede groep van de lijst bevat producten, die niet door Italië in voldoende hoeveelheden, of wel door niet-leden van den Volkenbond worden voortgebracht, maar waarbij toch volgens opvatting van den Volkenbond een zekere controlemogelijkheid'bestaat. Het gaat hier om aluminium, staal, nikkel en zink. Tot de derde groep behooren rubber, salpeterzuur en nitraten. In eerste lezing is deze groep aangenomen, d w.z. dat deze zal dienen als basis voor verdere statistische constatee ringen en deskundigenrapporten. Men neemt aan, dat de beraadslagingen reeds Donder dag zullen kunnen worden voortgezet. In de zitting der commissie van gister middag werd ook voorgesteld een einde te maken aan het voorzien van Italië van ver keersmiddelen, d w.z. schepen, auto's, spoor wegmateriaal, lastdieren en trekdieren en werktuigmachines. In dit opzicht kon echter geen besluit genomen worden door het verzet van eenige staten, zooals Zwitserland, die aanvoerden, da1 het hierbij gaat niet om grondstoffen, maar om fabrikaten. Een bijzondere plaats wordt ingenomen door de zeer belangrijke grondstoffen petro leum, steenkool en koper. Het verluidt ech ter, dat een lijst die deze en andere grond stoffen bevatten zal, binnenkort aan de leden van den Volkenbond zal worden voorgelegd, opdat deze hun standpunt zullen kunnen be palen. De commissie zal Woensdagmorgen de voorstellen behandelen inzake niet-afnemen van Italiaansche waren. Sir Austin Chamberlain verwijt den Franschen hun aarzelende houding. In een vraaggesprek met een redacteur van de Paris Soir heeft Sir Austen Cham berlain gister gezegd: Wij Engelschen zijn verwonderd, of laat mij gerust het sterkere woord gebruiken, geschokt door de aarze lingen en overwegingen waarvan de Fran schen thans blijk geven bij de oplossing van deze crisis. Voor de hoeveelste maal moet een Engelschman verklaren dat het niet gaat om het Tsanameer en de bronnen van den Witten Nijl, maar uitsluitend om het bestaan van den Volkenbond en de handha ving van het in het handvest gegeven woord. De eerstkomende weken zullen tot de be langrijkste in de wereldgeschiedenis behoo ren, niet in militair opzicht, waarover spr. als ondeskundige geen oordeel wilde vellen, maar omdat zij moeten bewijzen of alle sta ten die het handvest geteekend hebben, nu ook aan hun verplichtingen willen en zullen voldoen. Wat Engeland betreft kan niemand daar aan twijfelen maar dit kan ik u zeggen: als de andere staten om welke redenen dan ook verontschuldigingen zullen zoeken dan zal Groot-Britannië zich ook als vrij beschouwen, en ontbonden van alle ver plichtingen in het Covenant omschreven. Een radiorede van Samuel Hoare. In een radiorede, door den Britschen mi nister van buitenlandsche zaken uitgespro ken ter gelegenheid van de vijfde jaarlijk- sche conferentie van vrouwen over de huidi ge problemen, die te New York bijeen was, sprak Sir Samuel Hoare o.m. als volgt: Naar aanleiding van het Italiaansch-Abes- sinische conflict heb ik een poging gedaan de oorzaken op te sporen van de bitterheid en tweedracht, die tot de huidige politieke moeilijkheden hebben geleid. In mijn rede te Genève heb ik toen in het bijzonder de aan dacht gevestigd op het beheer en de verdee ling van koloniale grondstoffen en er toen op gewezen, dat het niet verkeerd zou ziin, deze kwestie zonder onnoodig uitstel onder oogen te zien. Sprekend over het werk, verricht door de economische sanctiecommissie, zeide hij, dat de opmerking, dat sancties ongeoorloofd wa ren in de huidige economische omstandighe den, dwaas is. Volgens Hoare is de oorzaak van de ziek te waaraan de wereld thans lijdt, niet zoo zeer de crisis, als wel de machteloosheid der landen om aan de crisis een eind te maken. Een der taken van dezen tijd bestaat, vol gens Hoare, hierin, om de tariefmuren voor den internationalen handel zoo laag moge lijk te maken, hoe moeilijk dit ook moge zijn. Wij, Engelschen, willen een einde maken aan den oorlog en de oorlogsmentaliteit, zoowel op het slagveld als in handel en in dustrie, vernietigen. Wij wenschen dat er in de wereld nieuwe regels zullen worden aan vaard, waardoor vrede en rechtvaardigheid mogelijk zullen worden. In verband met deze opmerkingen richtte hij eenige waardeerende woorden tot den Amerikaanschen staatssecretaris Huil, die evenals Hoare een strijder is voor deze ide alen, en prees de sympathieke opmerkingen t. a.v. dit onderwerp door den Franschen minister van handel gemaakt in de jongste Volkenbondsvergadering. Volgens Hoare is het een bron van groo- ten steun, dat de regeeringen van drie groo te handelsstaten in dezelfde richting samen werken, maar de weg die vóór hen ligt, is allerminst gemakkelijk. Hoare eindigde zijn rede met de woorden, dat de staatslieden in een democratische regeering moeten trach ten door hun volk te worden begrepen, want, wanneer zij niet in staat blijken hun volk achter zich te krijgen, zal hun invididueele wijsheid nutteloos zijn. Een rede van MacDonald. In een rede, die Ramsay MacDonald gis teren te Stockton on Tees over de bewape ningskwestie heeft gehouden, zeide hij o.m.: „Wanneer men naar mijn oordeel vraagt, moet ik zeggen dat ik nog steeds een voor vechter ben van den vrede en van meening ben, dat men door bewapenen den oorlog niet kan verhinderen. De verdediging van een land vormt echter een heel ander vraagstuk. In de huidige omstandigheden is een land, dat in staat is, zich te verdedigen, in staat zijn geheelen invloed te gebruiken om den vrede in stand te houden! MacDo nald weerlegde verder het verwijt, dat een bepaalde Britsche regeering of een bepaalde partij niet voor een voldoende bewapening had zorg gedragen. Alle regeeringen en par tijen die de laatste jaren het roer in handen hadden gehad, hadden volgens MacDonald, de Engelsche bewapening verminderd. Thans is men tot de overtuiging gekomen, dat Engeland vergeleken met de rest van de we reld met zijn ontwapening te ver was ge gaan en heeft men besloten dat de lands verdediging verbeterd moest worden. Nieuwe aanval van Gayda op op Britsche politiek. Van het grootste belang is een artikel, dat Vittorio Gayda, de journalist, die zijn aanwijzingen rechtstreeks uit het mi nisterie van buitenlandsche zaken ontvangt, gisteravond in het „Giornale d'Italia" gepu bliceerde. Het artikel, dat 4 kolommen lang is, draagt den titel „Italië en Engeland". Er wordt in uiteengezet dat het totaal onjuist is wanneer men te Londen beweert dat Italië een conflict heeft met den Volkenbond, zoodat tusschen Italië en Engeland geen conflict be staat. Precies het tegenovergestelde is het geval, aldus Gayda. En liet is Engeland, dat een conflict heeft gewild. Bang voor de toenemende macht van Italië en zich welbe wust dat die macht te danken is aan en voortkomt uit het fascistische régime, zou Engeland met vreugde de kans hebben waar genomen, welke het Ethiopische conflict bood, om Italië in moeilijkheden te brengen. In Januari en Februari, toen de Ethiopische kwestie nog in haar beginstadium was, nam Engeland een afwachtende houding aan Pas toen Italië troepen naar Oost-Afrika had gestuurd en uit overwegingen van pres tige nauwelijks meer :erug kon, begon Enge land zich voor het geval te interesseeren en er den Volkenbond voor te spannen. Daarna kwam Eden eerst te Rome en later te Parijs met voorstellen, die Italië niet kon aannemen, daar r geen rekening werd ge houden met de Italiaansche behoefte aan expansie en daar den Abessiniërs een zee haven werd aangeboden, aardoor dit land zich in de toekomst vrijelijk van wapenen zou kunnen voorzien en zich dus zou kunnen ontwikkelen tot een steeds dreigender gevaar vcor de Italiaansche koloriën Die voorstel len werden door Eden het maximum ge De strijd in Zuid-Abessinië. Zoollederprijzen verhoogd. (Bin nenland.) Nederland en de sancties tegen Italië. (Binnenland.) De berechting der Ossche misdrij ven. (Rechtszaken.) De kwestie „Raadslid-tewerkge stelde" ook te Egmond aan Zee; een andere houding van het gemeente bestuur. (Stad en Omgeving.) (Zie rerder eventueel laatste berichten.) noemd, dat men Italië kon toestaan. Niet de Volkenbond neemt daarop eenig initiatief, doch het is voortdurend Engeland dat den Volkenbond aanzet. Engeland kondigt het embargo af op wat>enen voor beide betrokken partijen, maar levert onderhand toch wa penen aan Abessinië. Als er nog geen sprake is van economische sancties, worden reedst credieten opgezegd. En terwijl er nog in het geheel geen sprake is van militaire sancties, wordt een oorlogsvloot van 800.000 ton in de Middellandse!:- Zee samengetrokken en begint men reeds besprekingen met Frankrijk en met Griekenland om in geval de behoefte zich daaraan mocht voordoen de beschikking te hebben over de havens dezer landen voor de Engelsche vloot. Die feiten zijn niet voor een dubbele uit legging vatbaar, zegt Gayda. Engeland zoekt en wil een conflict met Italië in de hoop een einde te kunnen maken aan het huidige sterke régime en opnieuw een Italië te doen ontstaan, zwak en verdeeld door po- litieken strijd, 'n soort vazalstaat van Enge land, in ieder geval ongevaarlijk voor de Britsche wereldmacht. Dit is in groote trekken de inhoud van het opzienbarend artikel. Leest men het met aan dacht door, dan ziet men onmiddellijk dat ook hier weer, evenals in andere artikelen van Gayda, uitgegaan wordt van een valsche premise. Van deze n.1., dat Italië gerechtigd is tegen Abessinië op te treden wegens de agressieve houding van dat land, zooals die o.a. tot uiting zou zijn gekomen te Wal Wal. Daarbij wordt dus vergeten dat het zeer twij- welachtig is of Wal Wal wel op Italiaanscn gebied gelegen was en wordt vooral vergeten dat er een door de vertegenwoordigers van Italië geteekend rapport bestaat, waaruit blijkt dat niets bewijst dat de Abessiniërs te Wal Wal de aanvallende partij zijn geweest. Bovendien geeft Gayda aan den Volkenbond, dat wil dus zeggen aan al die naties, die van den Bond deel uitmaken, een wel wat al te ondergeschikte rol, wanneer hij in de actie van den Bond niéts anders wil zien dan een gehoorzaam opvoigen van uit Londen ont vangen bevelen. Dat Engeland meer dan de andere landen er belang bij heeft dat de Italianen niet de macht in handen krijgen in het hoogland van Abessinië, vanwaar zij Soedan, Egypte en de Roode Zee zouden be- heerschen, is duidelijk, doch voor de andere naties geldt toch in de eerste plaats de schen ding van het Volkenbondspact, waarop de veiligheid vooral van de kleinere mogendhe den voor een groot deel gebaseerd is. Men hecht groote beteekenis aan de bespre kingen, die Laval eergisteren heeft gehad achtereenvolgens met den pauselijken nun tius, mgr. Mangione, en de gezanten van Italië en van Engeland. In die besprekingen ziet men, waarschijnlijk terecht, een aanwij zing dat de Paus, naar aangenomen wordt op verzoek van Mussolini, een stap wil doen om een betere verstandhouding tusschen Italië en Engeland te doen ontstaan. Inder daad is de Nuntius te Parijs aangekomen, waar hij eerst in November verwacht werd, één dag nadat de Paus zijn eerste onderhoud heeft gehad met den nieuwen Italiaanschen gezant bij den Heiligen Stoel, welke gezant van de zaak tot in de finesses op de hoogte is daar hij nog voor weinige weken Ita liaansch gezant te Parijs was. In Italiaan sche kringen bewaart men over een en ander een absoluut stilzwijgen. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Rome: Ten aanzien van de geruchten, die de ron de doen, over de diplomatieke pogingen van Laval om de tegenstelling tusschen Rome en Londen te overbruggen, legt men te Rome de grootste terughoudendheid aan den dag. Aan de besprekingen die tusschen de gezan ten te Parijs en Rome zijn gehouden, kent men geen groote beteekenis toe es «en legt er den nadruk op, dat de besprekingen tus schen Laval en Cerruti, die Maandag heb ben plaats gehad, geenszins ten doel hadden een nieuw plan tot stand te brengen. Aan het bezoek, dat de Chambrun Dinsdag aan Su- vich heeft gebracht, moet verder geen buiten gewone beteekenis worden gehecht, aange zien de Fransche gezant Suvich drie maal in de week pleegt op te zoeken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1