ALKMAAR'S UITBREIDINGSPLAN.
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 26 OCTOBER 1935
Het Gemeentebestuur wendt zich tot de Kroon om voor zijn
grensgebied een verbetering te verkrijgen van den toestand, zooals
deze was, toen Alkmaar nog binnen de stadsmuren besloten lag.
HEILOO zal moeten missen het terrein aan den Kennemerstraat-
weg ten Zuiden van den Heilooërdijk, het Blockhovepark, benevens
de weilanden ten Westen van het Blockhovepark tusschen de Zander*
sloot en den spoordijk.
OUDORP zal het geheele Ooievaarsnest kwijt raken, benevens de
landerijen ten Oosten van de Hoornsche Vaart tot aan de Zeswielen,
tot halverwege den Munnikenweg.
Ten Oosten van het Ooievaarsnest de landerijen langs den Scher-
merweg tot voorbij den Omval, met een diepte van ongeveer 50 meter in
Nooro-Oostelijke richting voorbij den nieuw ontworpen Provincialen weg.
In bijlage Nr 148 deelen B. en W. het
volgende mede:
Reeds een 15-tal jaren is de vraag aan-
tangig, op welke wijze in het beloop der
gemeentegrenzen een verandering ware
aan te brengen om deze in overeenstemming
te brengen met het zich wijzigende aspect
der gemeente. Wat reeds in 1920 een voor
Alkmaar klemmend vraagstuk was, is het nu
te meer, nu de bebouwde kom inmiddels
zoovee! uitgebreider is geworden en de be
bouwing de grens zoowel aan de zijde
van Heiloo als van Oudorp heeft over
schreden en zelfs tot die aan de zijde van
Bcgen is genaderd.
Ondanks onze herhaalde uitvoerige be-
toogen heeft het college van Ged Staten niet
wflen treden in het voorstel Uwerzijds om
te bevorderen, dat gedeelten van de ge
meenten Heiloo en Oudorp aan Alkmaar
gouden worden toegevoegd. Wel is het col
lege bereid, mede te werken tot een wijzi
ging de.- grens enkel tusschen Almaar en
Oudorp. Laatstelijk bij den ter inzage ge
legden brief van 27 Februari j.1. nr. 174,
deed het college ons van dit standpunt mede-
deeling.
Gelijk U bekend is, biedt de Gemeentewet
sedert de wijziging van 1931 aan den ge
meenteraad de gelegenheid, rechtstreeks tot
de Kroon het verzoek te richten, dat een
voorstel van wet tot wijziging der gemeen
tegrenzen aan de Staten-Generaal worde ge
daan.
Nu het overleg met Ged. Staten met be-
ekking tot de grens tusschen Alkmaar en
meiloo niet het minste resultaat heeft gehad
«1 wij van oordeel blijven, dat de voor wij-
'ging dier grens pleitende argumenten door
e ontwikkeling der omstandigheden nog
dat lracht hebben gewonnen, meenen wij,
tof h »j °°£enblik is aangebroken om
wL koningin het verzoek te doen.
i arvJfn W'i het ontwerp hier laten volgen
eik adres wij tegelijkertijd de wijziging
<5nr,Lre?sLtussc'len Alkmaar en Oudorp ter
sprake hebben gebracht,
He' adres aan de Koningin.
Het adres aan H. M. de koningin luidt:
Mevouw,
Met verschuldigden eerbied wendt de
raad der gemeente Alkmaar zich tot Uwe
Majesteit om te bepleiten de wenschelijkheid
van een wijziging van het beloop der gren
zen tusschen de gemeente Alkmaar en de ge
meenten Heiloo en Oudorp.
Aan het besluit om dit verzoek in te
dienen is een zeer langdurig overleg voor
afgegaan met Ged. Staten oezer provincie,
terwijl B. en Wop verzoek van dat college,
zich eveneens met hunne ambHgencoten der
bovengenoemde gemeenten in verbinding
hebben gesteld.
Voor wijziging der grenzen gelden de
volgende argumenten, die door het tijdsver
loop van nog meer klemmenden aard zijn
geworden.
A. Grens tusschen Alkmaar en
Heiloo.
Gelijk uit de overgelegde kaart blijkt,
loopt de grens met Heiloo ten deele over, ten
deele langs wegen. Immers
a. de grens loopt over de as van den Hei
looërdijk, voorzoover aan deze straat
een bebouwing is ontstaan zoodat deze
straks voor de helft ligt op het gebied
van Heiloo en voor de helft op dat van
Alkmaar;
b van het punt waar de Heilooërdijk uit
komt op den Kennemerstraatweg, tot
het beginpunt van de Regulierslaan
loopt de grens aan de Oostzijde van den
Kennemerstraatweg, die derhalve over
dien afstand in zijn geheel ligt op het
gebied van Alkmaar, terwijl de bebou
wing aan den Oostkant ligt op het ge
bied van Heiloo;
c. de Regulierslaan ligt in haar geheel op
grondgebied van Heiloo, terwijl de
grens langs de Noordzijde van die laan
loopt en de bebouwing aan de Noord
zijde dus is of zal ontstaan op Alk-
maars gebied;
d. aansluitende aan de Regulierslaan loopt
de grens langs de Oostzijde van den
Westerweg en buigt bij den Kalkovens-
weg naar het Westen om, loopende langs
de Zuidzijde van dien weg.
De Heilooërdijk is tusschen Kennemer
straatweg en Bleekerssloot aan weerszijden
bebouwd Ook de Kennemerstraatweg tus
schen Heilooërdijk en Regulierslaan heeft
aan weerszijden bebouwing. Aan de Regu
lierslaan is in de laatste jaren bebouwing
Ontstaan, z.oowel aan de Alkmaarsche als
aan de Heiloo^che zijde.
De gemeente Heiloo, eigenares, van de
op haar gebied liggende Regulierslaan, heeft
ingezien', dat deze weg niet langer zijn oor
spronkelijk karakter van landweg kon be
houden en heeft het oostelijk gedeelte (tus
schen Kennemerstraatweg en Zandersloot)
verbreed, van trottoirs en electrische ver
lichting voorzien en er tevens een beplan
ting doen aanbrengen. Het westelijk gedeelte
van de Regulierslaan (tusschen Zandersloot
en Westerweg) heeft nog het karakter van
landweg, in den zin van zandweg. Ook de
Westerweg tusschen Regulierslaan en Kalk-
ovensweg is gebleken de thans vrij smalle
grindweg die de weg sinds jaren geweest
is, evenals de Kalkovensweg.
Aan de Regulierslaan zal de bebouwing
verder gaan, evenals ze langs den Westerweg
zich heeft uitgebreid. Kon men voor eenige
jaren nog in twijfel verkeeren of de bebou
wing zich in deze richting wel zou ontwikke
len, thans kan daaraan niet meer worden
getwijfeld; op het gebied van Heiloo, liggen
de tusschen de Regulierslaan en het Hei-
looërbosch, is een bebouwing ontstaan, die
zich wel zal uitbreiden en in elk gevaï tot
gevolg zal hebben, dat de Regulierslaan van
een moderne bestrating, rioleering en ver
lichting zal moeten worden voorzien, welke
uitgaven ook aan de perceelen ten Noorden
van dien weg, d.w.z. staande op Alkmaar's
gebied, zullen ten goede komen.
Hetzelfde zal zich voordoen, wanneer de
bebouwing langs den Westerweg verder naar
het Zuiden zich zal ontwikkelen, in overeen
stemming met hetgeen reeds jaren bij het
samenstellen van het uitbreidingsplan ter
plaatse is beoogd. Ook dan zal een bebou
wing ontstaan langs een weg, die ligt op het
gebied eener andere gemeente. Hetzelfde
kan zich voordoen aan den Kalkovensweg.
Het gaat hier dus om een correctie, die
noodig is ter verbetering van een grens, ont
staan in tijden waarin Alkmaar nog geheel
en al binnen de stadsmuren besloten lag
Sedert het laatst der vorige eeuw is ook bui
ten de Singelgrachten (de oude stadsgracht)
een bebouwing ontstaan en thans is zij zoo
ver gevorderd, dat de grens in geen enkel
opzicht meer heeft het karakter van een na
tuurlijke grens, dat men daaraan vroeger
over het geheel genomen wel kon toekennen.
In welke mate de bovengeschetste toestand
uit bestuursoogpunt bezwaren oplevert, be
hoeft geen betoog, al was het alleen uit een
oogpunt van regeling der bij de bebouwing
betrokken openbare belangen. Er gelden
thans aan weerszijden van dezelfde straat
verschillende voorschriften voor het bouwen.
Maar ook overigens is het uitgesloten, dat er
thans voor deze groeiende aan de stad aan
sluitende bebouwing de door één leidend
orgaan geregelde en vereischte maatregelen
kunnen worden getroffen. Wetstoepassing
zal aan de eene zijde van de straat anders
zijn dan aan de andere.
Dit alles is van groote beteekenis. Waarbij
nog komt, dat het gebied van Heiloo aan de
Oostzijde van den Kennemerstraatweg, ge
lijk uit de overgelegde kaart blijkt, een
enclave vormt in het gebied van Alkmaar,
welke wel op overtuigende wijze demon
streert, hoe zeer deze grens niet meer past
bij den tegenwoordigen tijd.
Nu is het er verre van, dat het in de be
doeling van den Raad van Alkmaar zou lig
gen, het historisch gewordene aan te tasten.
De historische kern van de gemeente Heiloo
heeft met de hierbedoelde bebouwing aan den
Heilooërdijk, den Kennemerstraatweg, de
Regulierslaan en den Westerweg geen enkel
verband: deze bebouwing dagteekent groo-
tendeels van de laatste tien a twintig jaar.
Tusschen deze aan Alkmaar aanleunende be
bouwing en de dorpskern van Heiloo ligt het
Heilooërbosch aan de Westzijde, terwijl aan
de Oostzijde het bekende landgoed „Nijen-
burg" gelegen is, dat de scheiding tusschen
de nieuwe en de oude bebouwing voor ieder
zichtbaar aangeeft.
Nog sterker klemt dit wanneer men ziet,
hoe weinig de bewoners op Heiloo zijn ge
oriënteerd; velen beschouwen zich feitelijk
als Alkmaarders. De post wordt van Alk
maar uit besteld. Voor het Alkmaarsche
zakenleven heeft de Kennemerstraatweg het
karakter van een Alkmaarsche straat. Vele
bewoners hebben hun bezigheden in Alk
maar, kortom in allerlei opzichten vertoon;
het bovenaangegeven gebied hetzelfde beeld,
dat men overal elders terugvindt waar de
stadsbebouwing zich over de grenzen heeft
uitgezet.
Er is reeds op gewezen, dat de Reguliers
laan in de naastbijzijnde toekomst een hoofd
ader zal worden voor de bebouwing, die aan
weerszijden zal ontstaan tengevolge van het
totstandgekomen uitbreidingsplan van Hei
loo en het in voorbereiding zijnde uitbrei
dingsplan van Alkmaar. Het behoeft geen
betoog, dat een afdoende oplossing van de
daarbij betrokken technische- en bestuurs-
vragen alleen kan worden verwacht, wan
neer de geheele ontwikkeling van de bebou
wing, van zoo groot belang voor de toe
komst, door één gemeente wordt beheerscht.
Voor den Westerweg tusschen Reguliers
laan en Kalkovensweg geldt hetzelfde.
Dit alles echter heeft, het zij herhaald, met
het historischh gewordene niet het minste
verband. Aan het karakter van de plaats
Heiloo, gelijk zij zich in den loop der eeuwen
heeft gehandhaafd, wordt niets te kort ge
daan wanneer deze randstrooken, die eerst
in den allerlaatsten tijd van bestemming ver
anderd zijn, aan Alkmaar worden toege
voegd, bij welke gemeente zij juist door die
zelfde ontwikkeling behooren.
Wanneer een grensstrook als op de kaart
is aangegeven binnen het gebied van Alk
maar zou komen te liggen, zou de hinderlij
ke enclave, waarop wij boven doelden, zijn
vervallen, terwijl tevens een zoodanige langs
Regulierslaan en Westerweg gelegen vrij
smalle strook onder het beheer van Alk
maar zou worden gebracht, dat voor afzien-
baren tijd een afdoende oplossing zou wor
den verkregen.
B. Grens tusschen Alkmaar en
Oudorp.
Een soortgelijke situatie als ten opzichte
van Heiloo, is ontstaan ten aanzien van
Oudorp. Ook op het gebied van deze ge
meente, tegen de grens van Alkmaar, is een
bebouwing ontstaan, die in elk opzicht het
karakter draagt van een uitbreiding van de
stadsbebouwing. Ook hier loopt de grens
tangs den Kanaaldijk en den Friescheweg,
zelfs door bebouwde perceelen, met 't gevolg
dat de Kanaaldijk geheel en de Friescheweg
voor een belangrijk deel liggen binnen het
gebied van Oudorp, een toestand, die op de
ze belangrijke verkeerswegen zeer onge-
wenscht is. Maar ook overigens geldt het
zelfde wat ten aanzien van Heiloo werd op
gemerkt. Allerlei voorzieningen voor deze
in feite stadsbevolking kunnen beter door de
stad worden getroffen, die op haar beurt er
prijs op moet stellen, dat de voorzieningen
gelijkelijk doel kunnen treffen over het ge
heele gebied waarover de bebouwing zich
uitstrekt. Ook hier geldt, dat 't historisch
gewordene in geen enkel opzicht wordt
aangetast. De historische kern van Oudorp
is het ongeveer 1000 inwoners tellende dorp,
dat door een breede strook weilanden ge
scheiden is van de bij de stad voor een 10-
tal jaren ontstane wijk, die zich geheel en al
op de stad heeft georiënteerd.
Vordert reeds deze situatie op zichzelf een
wijziging van het beloop van de grens, ook
overigens is daartoe aanleiding nu in over
eenstemming met de provincie voor rekening
van Alkmaar een weg zal worden aange
legd, overeenkomstig het Provinciaal wegen
plan, die Alkmaar aan de Oostzijde zal ver-
verbinden met den geprcjecteerden grooten
Provincialen verkeersweg. Deze verbin
dingsweg zal door de gemeente Oudorp
loopen en aansluiten op den Kanaalweg. Het
is voor de gemeente Alkmaar een groot be
lang, dat zij over dien weg en de aangren
zende terreinen ook publiekrechtelijk zeg
genschap heeft.
Op grond van een en ander is de Raad
van oordeel, dat een gedeelte van Oudorp
als op bijgevoegde kaart is aangegeven aan
de gemeente Alkmaar zou behooren te wor
den toegevoegd.
Het is om bovenstaande redenen, dat de
Raad van Alkmaar zich op grond van ar-
tikel 164 der gemeentewet tot Uwe Majes
teit wendt met het eerbiedig verzoek dat het
Haar moge behagen, aan de Staten-Gene
raal een voorstel van wet te doen als bedoeld
in artikel 157 der gemeentewet, tot wijzi
ging van de grenzen dezer gemeente over
eenkomstig bijgevoegde kaart met de daar
bij behoorende omschrijving van de nieuwe
grenzen.
't Welk doende, enz.
Omschrijving van de nieuwe gren
zen tusschen de gemeente Alkmaar
en de gemeente Heiloo en de ge
meente Oudorp, zooals deze zijn
aangegeven op de bij het ontwerp-
adres aan H. M. de Koningin ge
voegde kaart.
a. Nieuwe grens met de gemeente
Heiloo.
Van den Kalkovensweg bij de Oostzijde
van den spoorwegovergang af in Zuidelijke
richting langs de Oostzijde van den spoor
weg Uitgeest—Alkmaar over een lengte van
450 M., daarna in Oostelijke richting gaan
de naar en volgende de Noordzijde van de
in het uitbreidingsplan der gemeente Heiloo
geprojecteerde verbindingsstraat tusschen
den Westerweg en den Zandersweg tot den
Zandersweg, dwars gaande door dien weg
en de daarnaast gelegen Zanderssloot met
groene strook, volgende de Noordgrens van
het perceel kadastraal bekend gemeente Hei
loo Sectie A. No. 3192, dwars over de Cur-
tiuslaan in Oost. richting gaande op een af
stand van 24 M. en evenwijdig met de Noord
grens van het perceel kadastraal bekend ge
meente Heiloo Sectie A. No. 3195, in Noor
delijke richting volgende de Westzijde van
het perceel kadastraal bekend gemeente Hei
loo Sectie A. No. 3201 tot de Noordgrens
van dit perceel, deze Noordgrens volgende
tot de Blinkenlaan, dwars over dé Blinken-
laan, in Zuidelijke richting langs de Oost
zijde van deze laan tot de Noordgrens van
het perceel kadastraal bekend gemeente Hei
loo Sectie A. Nb. 2537, deze Noordgrens
volgende, verder langs de Zuidgrens van het
perceel kadastraal bekend gemeente Heiloo
Sectie A No. 3209, dwars over den Kenne
merstraatweg, in Noordelijke richting langs
de Oostzijde van dezen straatweg tot aan
de Noordgrens van het perceel kadastraal
bekend gemeente Heiloo Sectie B. No. 1074,
deze Noordgrens volgende, daarna gaande
langs de Noordgrens van het perceel kadas
traal bekend gemeente Heiloo Sectie B. Nb.
1075 en het verlengde daarvan tot aan en
in Noordelijke richting volgende de West
grens van het perceel kadastraal bekend ge
meente Heiloo, Sectie B. No. 61, langs de
Noordgrens van dit perceel en verder in
Noordelijke richting langs de Westzijde van
de sloot genaamd de Die tot aan de bestaan
de grens tusschen de gemeenten Alkmaar en
Heiloo.
b. Nieuwe grens met de gemeente
Oudorp.
Van den Schel pdijk bij de Zuid-Oostzijde
van den spoorwegovergang af in Noord-Oos
telijke richting langs de Zuid-Oostzijde van
den spoorweg Alkmaarden Helder en
Hoorn over een lengte van 110 meter, in
Zuid-Oostelijke richting naar den Noorde
lijken hoek van het perceel kad. bekend ge
meente Oudorp, Sectie A. No. 236, langs de
Noordgrens van dit perceel tot aan het punt
liggende in het verlengde van de grens tus
schen de perceelen kadastraal bekend ge
meente Oudorp Sectie A. Nos. 238 en 239,
gaande in Zuidelijke richting tot het Noorde
lijk einde van de grens tusschen de percee
len kadastraal bekend gemeente Oudorp
Sectie A. Nos. 238 en 239, volgende de
Noordgrens van het perceel kadastraal be
kend gemeente Oudorp Sectie A. No. 238 en
het verlengde daarvan tot de Oostgrens van
het perceel kadastraal bekend gemeente
Oudorp Sectie A. No. 233, deze grens volgen
de in Zuidelijke richting tot den Muniken-
weg, dwars öVer dezen weg, in Zuidelijke
richting langs de Oostgrens van de perceelen
resp. kadastraal bekend in de gemeente
Oudorp Sectie A. Nos. 249, 251, 252, 253
en 255 tot het punt gelegen in het verlengde
van de grens tusschen de perceelen kadastr
bekend gemeente Oudorp Sectie A. Nos. 273
en 4, daarna over de sloot gelegen tusschen
de perceelen kadastraal bekend gemeente
Oudorp Sectie A. Nos. 255 en 4, volgende de
grens tusschen de perceelen kadastraal be
kend gemeente Oudorp Sectie A. Nos. 273
en 4 tot en langs de Noordgrens van het per
ceel kadastraal bekend gemeente Oudorp
Sectie A. No. 388, langs de Oostgrens van
laatstgenoemd perceel tot het punt gelegen
op 100 M. ten Noorden van den ontworpen
verkeersweg ten N.O. van Alkmaar, volgen
de in Oostelijke richting een lijn evenwijdig
met en geprojecteerd op 100 M. afstand ten
Noorden van genoemden verkeersweg, dwars
door den ontworpen provincialen verkeers
weg AlkmaarSchagen, in Oostelijke rich
ting tot 100 M. ten Oosten van dezen ont
worpen provincialen verkeersweg en daarna
in Zuidelijke richting evenwijdig met en op
100 M. afstand van genoemden ontworpen
provincialen verkeersweg naar de bestaande
grens tusschen de gemeenten Oudorp en
Alkmaar.