DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Twee steunpunten door de Italianen veroverd. T>aqdiikfxh OveczUht 'buxleMLand De rijksbegrootirig aan de orde. °e algemeene toestand. Ho. 137e Jaargang Tweede Kamer Nog niet veel nieuwe dingen besproken. Bezwaren tegen verschillende plannen der regeering. Vrijheid gevraagd voor propaganda door devaiuïsten. Rantsoeneering spreektijd, Makalle in het Noorden en Gorrehei in het Zuiden in Italiaansche handen gevallen. Wal vandaag de aandacht trekt».. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PFR GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiio 37060. Telef. 3320, redactie 3330. 265 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 9 November 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. „Welken indruk het debat ook maakt, niet dien van een nieuwe lente en een nieuw ge luid", zoo ongeveer sprak minister Colijn, toen hij hedennamiddag aan het slot het woord kreeg om een aanvang te maken met zijn rede, welke hij Dinsdag: zal voortzetten. Inderdaad, groote nieuwe dingen levert deze discussie niet op. Tegen de belastingverhooging, welke de regeering wil invoeren, liet heden dr. Biere- ma (lib) ongeveer dezelfde bezwaren hoo- ren, als jhr. De Geer (c.h.) gisteren. Wel voelen beiden voor een belasting op Neder landers in den vreemde. Vooral tegen de voorgestelde verhooging van de omietbelas ting, welke 12 millioen zal opleveren, gaan hun bedenkingen. De heeren Schouten (a.r.) en Teulings (r.k.) willen daar evenmin aan, voorloopig. De heer Schouten verklaarde voorts, dat de meerderheid zijner fractie te gen de door de regeering voorgestelde ver laging van den accijns op bier en gedistil leerd is. Deze accijns is nu zoo hoog, dat hij iet gesmokkel bevordert en de fiscus er scha de van ondervindt. Van de verlaging ver wacht de regeering het eerste jaar 7 millioen minder aan ontvangsten en daarna een stij ging van de opbrengst dezer belastingen, als gevolg van een geleidelijke vermeerdering van het verbruik. Blijven deze verlaging van accijnzen en de verhooging der omzetbelas ting achterwege, dan blijft hierdoor een be drag van twaalf min zeven is vijf millioen ongedekt en, aldus de heer Schouten, hier voor moet de regeering dan zorgen, op een andere manier dekking te vinden. Mr. Teu lings geeft boven een verhoocing van de omzetbelasting de voorkeur aan een belas ting op de besloten naamlooze vennootschap pen, aan een ontwerp waarvan de regeering nog steeds doktert. Nogal de aandacht trok een pleidooi van mr. Teulings ten gunste van vrijheid van devaiuïsten om propaganda voor hun mee ning te maken. Minister Colijn heeft onlangs gezegd, dat de Kamer nu liever over devalua tie niet meer moest praten, en deze uitlating achtte mr. Teulings begrijpelijk, maar hij kwam ertegen op, dat men nu in de pers tracht, voorstanders van devaluatie den mond te snoeren. Dr. Bierema, de heer Schouten en mr. Ver voorn (platteland) pleitten voor verdere be zuiniging, waarbij eerstgenoemde betoogde, dat voorzieningen, welke nu door de over heid geschieden, ïn vele gevallen beter aan organen van het maatschappelijk Lvc.- over gelaten kunnen worden. Dr. Bierema en ur. Joekes (v.d.) braken een lans voor de door de regeering betrachte deflatie, betoogende, dat een herstel noodig is van het evenwicht tusschen prijzen en pro ductiekosten. Dr. Bierema wees op de ver meerdering van den export der Twentsche textielnijverheid, welke een aanpassing, me de door loonsverlaging, krachtig doorzet. Tegen het Plan van den Arbeid zijn de heeren Bierema, Schouten en Joekes in het krijgt getreden. H. i. is het niet mogelijk, de noodige credieten ervoor te krijgen. Volgens dr. Bierema kan het Plan geen rendabel be drijfsleven geven, omdat het geen aanpassing brengt (tenzij een aanpassing door devalua tie). En de heer Schouten zette uiteen, dat creatie van koopkracht op zichzelf geen red ding brengen kan. De heer Van Houten (c.a), die deze regeering door en door kapi talistisch noemde en haar verweet, de christe lijke beginselen niet te betrachten, liet zich bewonderend over het Plan uit. Dr. Bierema en mr. Joekes keurden de houding van gouverneur-generaal De Jonge tegenover ir. Mussert af. De woordvoerder der vrijzinnig-democraten vond, dat de ont vangst van ir. Mussert na zijn aankomst in Indië er nog wel meer door kon, maar acht.e de afscheidsaudiëntie bedenkelijk, omdat de leider der N.S.B. tevoren in tal van redevoe ringen de bestuurders in Indië voor een groot deel fascistisch had genoemd en de g.-g. den schijn van sympathie voor de N.S.B. had bc hooren te vermijden. Het voornemen der regeering om artikel 7 der grondwet, betreffende de vrijheid van drukpers, te wijzigen, deed de heeren Bierema en Schouten haar tot voorzichtigheid ma nen, omdat er h. i. nog eerst alle plaats is voor een verscherping van de repressieve con trole. Zij vreezen voor (preventieve) censuur. Vroeg mr. Teulings, waar de regeering het geld vandaan denkt te halen voor de militaire voorzieningen, welke zij noodzake lijk acht, anderzijds was opmerkelijk een uit lating van mr. Joekes, die opmerkte, dat wel febleken is, dat een land (natuurlijk binnen et Volkenbondskader) een eigen defensie moet hebben, omdat er 'n zekere tijd verloopt, voordat de Volkenbondssancties kunnen wor den uitgevoerd. De nationale, eenzijdige ont wapening schijnt de leider der vrijzinnig democraten hiermede op te geven. Dr. Bierema drong er nog eens op aan, dat de regeering de contingenteeringen zal vervangen door compenseerende invoerrech ten, en mr. Vervoorn uitte zijn ouden wensch inzake een sterke invoerbeperking ten bate van land- en tuinbouw. De heer Sneevliet (r. s.) hekelde de re geering in een reeks beweringen, waarnaar verscheidene ministers geamuseerd luister den. Hij zeide, dat minister Slingenberg bij de opening van een groot bioscooptheater te Amsterdam „een nummer had gemaakt", I een ontoelaatbare uitdrukking, welke voor zitter Ruys de Beerenbrouck in de hande- lingen zal vervangen door „aanwezig was geweest". De heer J. ter Laan (s. d.) protesteerde te gen de salarisverlaging voor het overheids personeel. Zooals gezegd, Dinsdag is de regeering aan het woord. Er is nu ook een spreektijdrantsoeneering per fractie ingevoerd voor de algemeene beraadslagingen over de begrotingshoofd stukken, waarvan Binnenlandsche Zaken de volgende week aan de orde komt. Zoo toont de Kamer meer en meer, zich te willen beperken. gerukt. Zij hebben Agoela reeds weer verla ten en zullen waarschijnlijk spoedig in Ma kallé zijn, om vandaar aan den veldtocht naar Amba Aladzji deel te nemen. Van het Zuidelijk front wordt de val van Gorrahei gemeld Hiermede is een niet onbe langrijk punt in den weg naar Harar in handen van de Italianen gevallen. De Abes- sinische troepen hebben ook hier dezelfde tactiek gevolgd door zich na eenige oogen- blikken terug te trekken. De volgende punten zijn nu Sasah Baneh en Daggabhoer. In deze laatste plaats zijn gisteren generaal Nassi- boe en Wahib Paha aangekomen om toezicht te houden over het aanleggen van een groot aantal loopgraven, die deze stad zullen om geven. De Abessiniërs schijnen dus van plan te zijn, hier wat het Zuidelijk front betreft, voor 't eerst serieuzen tegenstand te bieden. Wel zijn er ook te Sasa Baneh vrij veel Abes- sinische troepen geconcentreerd, doch deze zullen vermoedelijk uitsluitend dienen om de Italianen voor het gevecht, bij het vlak in de nabijheid gelegen Daggabhoer, af te matten. Gisteren hebben de Italianen krachtige bombardementen verricht, o.a. wederom op Daggabhoer waarbij vrij veel dooden te be treuren moeten zijn. Te Addis Abeba verluidt dat ras Desto tusschen Dolo en de Sjebeli de Italianen ge passeerd is en thans naar Mogadiscis op rukt. «chret de 'nne®ing van Makallé en Dolo SchJnt geen nieuwe étappe in den Italiaan liaan ?Pmarsch geëindigd te zijn. De Ita- verd vo°rhoede is gisteren reeds weer ai*;?®Mefrokken en had des avonds een po- die si ong«yeer 30 K.M. Zuidelijk van dat v, italiaansche vliegers berichten, groot«'J A\}0or.delijk van Amba Aladji geen nom« n w; ,ss'n'sche troepen hebben waarge- lc ij.,j. - hebben er gisteren door het hee- Plaato ed opnieuw verwoede gevechten even *ehad Inet Abessinische benden, die zijn nf ,yetr®ci,'jnen als zij weer verdwenen verschinJ (Tlanen ziin er in geslaagd om nemen Van deze so'daten gevangen te 'ijkheid°vfen ernst'g rekening met de moge- Se'egen Ami!en *hiet' Ren stnid om he* hoog* •Amba Aladji, waar de Abessiniërs strategisch verre in het voordeel zijn, doch zij denken volgens een bericht uit Asmara, met hun vliegtuigen de Abessiniërs voldoen de schade toe te brengen om er in te slagen dit hoogland te bezetten. De Italianen zijn in het Noorden thans ongeveer 150 K.M. diep in Abessinië door gedrongen wat hen eventueel kan ontmoedi gen is, dat hier ruim een maand voor noo dig is geweest, terwijl er nog steeds geen slag van beteekenis is geleverd. De troepen van generaal Maravigna zijn gisteren eveneens verder getrokken, zij gaan in Westelijke richting naar de Takazze, langs het Tembien plateau. De Abessinische troe pen zijn bezig stellingen in te nemen op de lijn Gondar Debra Tabor en vandaar in de richting van Amba Aladji. Het kan dus nog eenigen tijd duren voordat Maravigna op tegenstand van beteekenis stuit. De Danakils zijn gisteren ook verder op Grasmatsj Afewerk gedood. Abessinië heeft gisteren een van zijn be kwaamste officieren aan het Zuidelijke front verloren, in den persoon van den Grasmatsj Afewerk, den commandant van het garni zoen Daggaboer in de provincie Ógaden en oud-commandant van Gorrahei. Hij is bezweken aan de verwondingen wel ke hij opliep tijdens een hevig bombardement van Dagabhoer door 'n groot escadrille Ita liaansche vliegtuigen, dat een groot aantal bommen omlaag wierp, welke talrijke slacht offers maakten en een groot aantal wonin gen verwoestten. Intocht in Makallé. Evenals de bezetting van Adoea heeft die van Makallé voor -d« itaïianen historische beteekenis Zooals men weet heeft in 18% Galliano, de commandant van het fort in deze stad, gedurende 42 dagen 100.000 Abes siniërs weerstaan en zijn positie pas prijs gegeven op formeel bevel van zijn superieu ren. Bij zijn aftocht werden hem de militaire eerbewijzen gebracht. Makallé bood den Italianen bij het binnen trekken een verlaten 'aanblik. De correspon denten der Italiaansche bladen melden dat alle Abessinische troepen en een groot deel der bevolking de stad verlaten hadden. Alvorens te vertrekken zouden de Abessi niërs talrijke huizen in brand gestoken en de stad geplunderd hebben. Het graf' van koning Johannes, de kerk Enda Mariam en het paleis van Ras Koeksa waren gehavend. De correspondent van de „Lavoro Fascis- ta'' weet te melden dat de Italianen zich in een vierkant op het hoofdplein van Makallé opstelden, terwijl de Italiaansche vlag ge- heschen werd op het fort en op het paleis van Ras Koeksa. De sterk gedunde bevolking kwam naar de Italiaansche troepen toe met geschenken. De notabelen van de plaats en de geestelijkheid boden hun onderwerping aan. Het Italiaansche garnizoen omvatte 20 of ficieren, 13 onder-officieren en 1000 inlan ders. De Abessiniërs stonden onder aanvoe ring van Ras Makonnen, die een paar bloe dige aanvallen op de Italianen deed Te Ro me is de tijding van de inneming van Makal lé met geestdrift ontvangen. Te Napels werd terstond een groote volksbetooging op touw gezet. Soldaten, die op het punt stonden naar Oost-Afrika te vertrekken, werden in triomf rondgedragen en de stad werd met vlaggen getooid. Met de inneming van Makallé is het eerste deel van het Italiaansche veldtochtsplan thans vrijwel voltooid. Zoodra de thans be zette stellingen geconsolideerd zijn, zal de opmarsch worden hervat in de richting van het Asjiangi-meer. Tegelijk zal dan het legercorps van gene raal Maravigna oprukken in het gebied van het Tsanameer, dat wil zeggen langs de Taccaze, teneinde de frontlijn te rationali- seeren. Men voorziet dat de tegenstand der Abes siniërs zich zal uitstrekken over de lijn Gon dar, Debra Tabor, Socota, Amba Aladji en Kworam. Ras Kassa zou Debra Tabor en de Dedn- jatsj Oeondeusse zou Gondar verdedigen. De Dedzjatsj Avarra en de Dedzjatsj Asfoe, bei den zoons van Ras Kassa, zouden Socota verdedigen. Meer dan 20.000 manschappen van Ras Seyoem zouden vertrokken zijn naar het gebied van Tembien. Wapenbestellingen voor Ethiopië. De Ethiopische regeering heeft bij een wa penfabriek in Engeland groote orders ge plaatst voor munitie, geweren en mitrail leurs van het allerlaatste model. In België en Tsjechoslowakije zijn gelijke bestellingen gedaan. De bestellingen zullen contant worden be taald. In Engeland geschiedt een deel dei betalingen met geld, dat vrijwillig en mee- rendeels anoniem bij de Ethiopische legatie is gestort. Men meent, dat de in België bestelde wa penen reeds in Dzjiboeti zijn aangekomen. Roode Kruis helpt krachtdadig. De beide afgevaardigden van het Interna tionale Roode Kruis, die te Addis Abeba zijn aangekomen, hebben 80 kisten met medica menten meegebracht; zij zullen zorg dragen voor de veldlazaretten. Een afdeeling van het Zwitsersche Roode Kruis is met vijf auto's en een vliegtuig in de hoofdstad aangekomen Deze afdeeling heeft voor een half jaar ver- bandstoffen bij zich alsmede een auto, waarin zich een volledige electrische licht-installatie bevindt. Binnen veertien dagen zullen twee Britsche Roode Kruis-colonnes aankomen en het Nederlandsche *n Zweedsche Roode Kruis zullen, zooals men weet, in December een am bulance zenden, zoodat dan in totaal 10 am bulances in Abessinië werkzaam zullen ziin. De Britsche ambulance, bestaande uit vier doktoren, vijf hospitaalsoldaten en transpon- personeel, vertrekt 16 November uit Londen naar Berbera, waar zich 24 geoefende Afri- kaanche verplegers die uit Kenya en Oegan da afkomstig zijn, er bij zullen aansluiten De ambulance zal zich naar Ogaden begeven, terwijl eenige dagen later een kleinere groep via Soedan naar het noordelijk strijdtooneel zal worden gezonden, dat thans geheel zon der medische hulp is. Deze tweede groep wordt op speciaal verzoek van den Negus ge zonden en zal later worden versterkt. Het totaal bedrag, hetwelk het Roode Kruis voor Abessinië ter beschikking is ge steld, bedraagt 20.000 pd. st. Voorts wordt gemeld, dat Abessinië zco juist een van zijn bekwaamste officieren aa het zuidelijk front heeft verloren in den per soon van den „Grasmatsj" Afewerk, den commandant van het garnizoen Daggabtir in de provincie Ogaden en oud-comman dant van Gorahai. Hij is bezweken aan de verwondingen wel ke hij opliep tijdens een hevig bombardement van Daggabur door een groot escadrille Ita liaansche vliegtuigen, dat duizend bommen omlaap wierp, welke talrijke slachtoffers maakten en een groot aantal woningen ver woestten. Onderlinge rivaliteit der Abes sinische hooiden. Reuter meldt uit Addis Abeba, dat ten gevolge van den ernts van den toestand de binnenlandsche twisten in Abessinië, die ooit geheel werden gestaakt, thans wijken voor de noodzakelijkheid van de verdediging van het grondgebied. De regeering evenwel buit de persoonlijke rivaliteit onder de ver schillende Rassen om den vijand beter weer stand te bieden op handige wijze uit. Zoo zal Dedzjaz Taffari, die destijds deelnam aan den opstand tegen Menelik in Tigré en tot dusver gevangen zat, binnenkort naar het front van Tigré worden gezonden, daar hij een persoonlijke vijand van Ras Koeksa is Andere hoofden in Tigré, die in vredestijd nauwkeurig werden gesurveilleerd, o.a. Dedz jaz Abarra, zijn weer bij den Negus in de gratie en zullen naar het front van Tigré ver trekken wegens hun grondige kennis van het gebied De darde van den Negus staat op Europeesch peil. Gister is te Cuxhaven aangekomen het Duitsche stoomschip „Usambara'' van de Woermann-lijn, met aan boord een groep Europeanen, in totaal 23 mannen, vrouwer en kinderen, die op 9 October uit Addis Abe ba waren vertrokken en zich op 11 Octotvr te Dzjiboeti aan boord van de „Usambara" hadden ingescheept. Eenigen hunner waren te Genua en te Marseille aan land gegaan om hun reis per trein voort te zetten. Order degenen, die zich nog aan boord bevonden, was o. a. de Zweedsche luitenant Nyblom een opleidingsofficier, die naar Europa is teruggekeerd. Hij verklaarde, dat hij was teruggekeerd om officier in het Zweedsche leger te kunnen blijven. Eenigen zijner Zweedsche kameraden waren echter te Addis Abeba gebleven. Luitenant Nyblom schatte het aantal Europeesche wijze afgerichte Abessinische soldaten op 150.000 a 200.000 man. Groote aandacht werd speciaal gewijd aan de opleiding van de garde. Voor den oo- log was deze 4000 a 5000 man sterk Thans is zij echter aanzienlijk uitgebreid. De keizer lijke garde, die naar Europeesche opvatting een buitengewone keurtroep is, is tot nog toe buiten den strijd gehouden. De ervaringen, die luitenant Nyblom bij het opleiden van recruten had verkregen, waren zeer gunstig. De Abessiniërs waren zeer intelligent en konden in zeer korten tijd van hun donderbussen overgaan op de mo dernste vuurwapenen. De opleiding van recruten geschiedde niet alleen bij het leiden de volk der Amhara's, doch bij alle stammen De ongeregelde troepen, die dikwijls mer 30.000 man tegelijk in de hoofdstad aankwa men, worden voor zoover er voorraad is, eveneens met moderne geweren uitgerust. Egypte treft voorzorgsmaatregelen. Eygpte gaat voort militaire voorzorgs maatregelen te treffen. Vrijdag is een begin gemaakt met het beschermen der stuwdam men in de Nijl met het oog op eventueel ge vaar uit de lucht. Twee steunpunten door de Italia nen veroverd. (Dag. Overzicht). Welvaartsherstel. (Binnenland). Verlaging passage-tarieven naar Ned.-Indië. (Binnenland). Generaal Duymaer van Twist heden 70 jaar. (Binnenland). De 16de partij Aljechin—Euwe door den wereldkampioen gewon nen. Aljechin heeft thans een punt voorsprong. (Sport en Wed strijden). Belangrijke voetbal wedst-ijden; Alcmaria ontvangt 't Gooi. (Sport en Wedstrijden). Chantagepogingen te Warmen- huizen verijdeld. (Stad en omgeving) Uit het parlementaire leven. (Ar tikelen). Holland's stedenschoon in prent en praat. (Artikelen). (Zie verder eventueel laatste berichten.) De groote dam bij Assoean bijvoorbeeld wordt door luchtdoel-artillerie bewaakt, ter wijl ook bij andere dammen en waterreser- soirs geschut is opgesteld. Deze waterwer ken zijn van vitaal belang voor de economi sche welvaart van het land. Rome beleeft een gewichtigen dag. De dag van gister werd te Rome als een bijzondere mijlpaal in de ontwikkeling van den oorlog beschouwd, waar zoowel Ma- kalle als Gorahei zijn gevallen. De bladen stellen de inneming van Ma- kalle in militair en moreel opzicht op een lijn met de verovering van Adoea en Adri- grat, daar het in beide gevallen de herove ring betrof van een stelling, waaraan bitte re herinneringen voor de Italianen verbon den waren. Gorahei in Ogaden is een buitengewoon belangrijk strategisch punt, aangezien het alle karavaanwegen en den toegang naar de belangrijkste bronnen beheerscht. Door de bezetting van Gorahei wordt het gevaar vermeden, dat de Italiaansche troepen ge vechten zouden moeten voeren in de onge zonde laagvlakte. De inneming van deze plaats opent den weg naar Harrar, aldus is de meening der Italiaansche bladen. In Italiaansche kringen verwacht men, dat de Abessiniërs tegenstand zullen bie den op de lijn GondarDebraTaborSo- kotaAmba AlatsjiKworam. OPHEFFING VAN DEN STALEN HELM. Gisteren heeft Hitier minister Seldte, den leider van de N.S.D.F.C. (Stalen Helm) schriftelijk meegedeeld, dat de Stalen Helm, die beoogde de tradities van het oude leger levendig te houden, zijn reden van bestaan heeft verloren, nu de Duitsche weermacht hersteld is. De organisatie wordt derhalve opgeheven. De oude leden van den Stalen Helm (zij die reeds voor 1933 lid waren, zullen lid van de nat. socialistische partij kunnen worden. De N. R. C.-correspondent te Berlijn meldde gisteravond: De ontbinding van den Stalen Helm, bond der frontsoldaten, na de gelijkschake ling genaamd: „Nationaal socialistische bond van Duitsche frontsoldaten", is alles behalve een donderslag bij helderen hemel. Het is veel eer een begrafenis, waarbij de genen, die er van vernemen, plegen te zeg gen: „Zoo, leefde die nog?" Het nationaal-socialistische regime pleegt met de formeele afsluiting van haar maat regelen lang te talmen. Deze formeele af sluiting is nooit anders dan het bezegelen van een toestand, welke vooraf in de praktijk reeds lang en ten volle is bewerk stelligd. Zoo ook in het geval van den Sta len Helm. De Stalen Helm leefde na zijn gelijkscha keling tot N.S.D-F.S. nog slechts een schijn bestaan. Dat ook aan dit schijnbestaan een einde zou worden gemaakt, daarover heerschte sedert de lente van dit jaar geen twijfel meer. Na aankondigingen, die weken lang werden herhaald, werd door eenige verordeningen van minister-president Goe- ring in Juli het offensief tegen de overblijf selen van de oppositioneele groepen, waar onder ook de Stalen Helm als vertegen woordiger van de monarchistische reactie, officieel geopend. Het heette toen, dat in dezen bond niets meer mocht geschieden, wat niet in overeenstemming was met den tegenwoordigen staat. „Indien de leiders daarvoor niet in kunnen staan, moet hij worden ontbonden Het blad schreef daar-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1