DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Internationale samenwerking.
Middag- en avondvergadering van de
Tweede Kamer.
Qaqetiikscfi
^Buitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h, HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 292 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag II December 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Tweede Kamer
Een vaak onverstaanbare rede van
minister Gelissen. - Vrouwelijke be
langstelling voor het luchtbescher-
mingsontwerp.
Beloften van prof. Gelissen.
AVONDVERGADERING.
De heer Sneevliet (r.s.) bestreed het
heeren v«u de brandweer toch
EERSTE KAMER.
De Engelsch-Fransche voorstellen
nog niet vastgesteld.
VERKLARING VAN BALDWIN. 1
Wat vandaag de
aandacht trekt
URANT.
S ENHAGE, 10 December.
1 was minister Gelissen moei
lijk verstaanbaar, vanmiddag! Een lange
rede over de meest verschillende on
derwerpen las hij met groote snelheid
voor. Hij gunde zich geen pauze, ale hij
van het eene naar het andere onderwerp
overging. En als hij feitelijke mededee-
lingen deed, daalde menigmaal zijn
stem ondertusschen zoozeer, dat de
woorden aan het slot van oen zin, waar
het op aan kwam, onverstaanbaar wer-
den. Zijn speech 6Cheen een aaneen
schakeling van nota's en het aanhooren
was vermoeiend in hooge mate Enfin
laat ons trachten, er iets uit te pikken.
Hun. die ontevreden waren over ie
splitsing- van het departement van Eco
nomische Zaken in een departement van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart en
een van Landbouw en Visscherij, hield
hij voor, dat één minister niet voor alles
kan zorgen en dat ten siotte de politiek
inzake belangrijke onderwerpen door
het Kabinet in zijn geheel wordt vast
gesteld.
Met zijn ambtgenoot van Buitenland-
sche Zaken, met de centrale commissie
voor de statistiek en met andere in
stanties pleegt hij overleg over de zoo
dringend noodige verbetering der eco
nomische voorlichting van onze bedrijfs
takken, weikts al zoo lang bepleit is.
Hij bevestigde nog een6. dat de orde
ning, die hij voorstaat, geen crisismaat
regel is, maar een duurzame organisatie
van ons bedrijfsleven beoogt. Mr. Wen-
delaar (lib.), die heden vóór den be
windsman nog het woord voerde, be
toogde, dat de staat zich moet richten op
het welzijn niet van de georganiseerde
producenten, maar van de ongeorgani
seerde consumenten. De minister tracht
te, hem tegemoet te komen, door te ver
klaren, dat de wet op de verbindend
verklaring van ondernemersovereen-
komsten teve.is een wet is op de ouver-
bindendverklaring ervan, zoodat over
eenkomsten, voor het .algemeen belang
schadelijk, nietig kunnen worden ver
klaard. En anderen, die er naar verlan-
gen, de wet toegepast te zien, poogde
Z.Exc. te verblijden, door hun te ver-
te.len, dat de voorwaarden, waarop over
eenkomsten bindend kunnen worden
verklaard, binnenkort zullen worden ge
publiceerd en dat hij zooveel mogelijk
spoed zal betrachten met het afhandelen
van de regelingen, die aan zijn oordeel
zullen worden onde *worpen.
Tegenover den aandrang, om de con-
tingenteeringen door verhooging van
invoerrechten te vervangen, verklaarde
de bewindsman met bijzonderen nadruk,
dat wij z. i. de contingenteeringen de
eerste jaren nog niet zullen kunnen mis
sen. Voorts meent hij, dat wij voor be
paalde artikelen alleen contingenteerin
gen moeten gebruiken, voor andere een
combinatie van contingenteering met
verhoogd invoerrecht, en voor weer an
dere alleen verhoogd invoerrecht.
De minister beijverde zich verder, aan
te toonen, dat hij voor den middenstand
druk in de weer is. Het wetsontwerp be
treffende de vestigingsei6Cben, welks in
diening de regeering al eenige malen
zeer aanstaande heeft genoemd, is, naar
wij deze maal hoorden, „nagenoeg vol
tooid". Met maatregelen tegen het ca
deaustelsel zal de bewindsman evenwel
de grootste voorzichtigheid in acht ne
men, omdat zoovelen tegenwoordig hun
brood verdienen in de industrie, waarin
de cadeaux worden gemaakt.
De moeilijkheden bij de uitvoering van
de wet op de evenredige vrachtverdee-
ling zijn aanleiding geworden, dat een
commissie, waarin het schipperselement
is vertegenwoordigd, de zaak onder
zoekt. Z Exc. voelt ervoor, dat de schip
pers zeiven regelingen zullen treffen,
waardoor het voordeel van de vaste re
laties aan alle schippers ten goede zal
komen.
Met de belanghebbenden bij een ver
laging van de haven- en kadegelden van
Amsterdam en Rotterdam pleegt de re
geering overleg over een verlaging van
ie gelden van gemeentewege. Zelve wil
zij niet de kosten dragen.
De heeren Lovink (c.h.) en Smeenk
(a.r.) keurden af, dat er voor 193o
43.000 en voor 1936 150.000 wordt
aangevraagd voor personeelsuitbreiding
van het departement, maar de minister
spande zich in om duidelijk te maken,
dat dit niet meer dan den normalen
groei der werkzaamheden betreft.
De heeren Van den Tempel (s.d.) en
Stumpel (r.k.) hebben een goede uitvoe
ring bepleit van de regeling van voor-
schotverleening aan kleine middenstan
ders, die niet kunnen voldoen aan de
voorwaarden, welke de middenstands
bank verplicht is te stellen, en die nu
geholpen zullen worden door borgstel
lingsfondsen, waarbij het Rijk zich voor
veertig percent garant zal stellen. Mi
nister Gelissen beloofde, dat de regeling
in socialen geest zal worden uitgevoerd.
De Kamer heeft de Ingrooting zonder
stemming aangenomen met aanteeke-
ning, dat de heeren Sneevliet (r.s.) en
Wijnkoop (c.p.) tegen waren.
Op de tribunes zaten vele vrouwen, uit
verschillende plaatsen des lands geko
men om het debat over het wetsontwerp
betreffende de luchtbescherming bij te
wo.ien. waartegen zij, naar v-erk'aard
werd. gewetensbezwaren gevoelen. Zij
hadden er vast op gerakend, dat dit
wetsontwerp nedenmiddag aan de orde
zou komen, maar voorzitter Ruys de
Beerenbrouck schorste a om kwart voor
vijf c1 vergadering tot des avonds.
Bij den aanvang der vergadering zou
de Kamer hebben gestemd over een
motie-Drees (s.d.) ten gunste van bouvv
van g^edkoope woningm en van ïnstel-
n., van huurcommissi-s. Maar de heer
Drees trok zijn motie in. omdat minister
Slin^enberg had beloofd, dat de memo
rie van antwoord inzake het wetsont
werp op de vaste lasten daaromtrent één
en ander bevatten zal. Vermoedelijk
vreesde hij, dat verwerping van zijn mo
tie een indruk zou maken, welken hijzelf
allerminst wenschte.
Tn de avondvergadering is het wets
ontwerp, maatregelen tot bescherming
van de bevolking tegen luchtaanvallen
bevattende, aan de orde gekomen. De
vele vrouwen waren weder op de tri du
it es OD DOSt.
Ds Van der Heide (s.d.), die er op
wees, dat het wetsontwerp de burgerlij
ke diensten actief maakt ten bate van
genoemde bescherming, verklaarde wei,
dat de bereikbare afweer maatregel en
gebrekkig zijn, maar kon met opzet en
werking van het ontwerp wel meegaan.
De heer Tilanus (ch.) bestreed de in
gekomen adressen tegen het wetsont
werp speciaal dat van den Vrouwen-
Vredèsbond. Toen hij zeide, dat er ge
lukkig nog meer vrouwen in ons land
Sn dan de 6400 onderteekenaarsters,
werd op de tribune hoonend gelachen.
Voorts begreep de heer Tilanus niet, hoe
deze wet tot gewetensconflicten zou
lairion eeliik in een adres der
wordt betoogd,
dat geschieden zal. Weekeiijkheid, sen-
timendaUtoit en gebrek <u»
heidsbesef constateerde de heer Tilanus
bij de adressanten. verklaarde
De heer Kooiman (v.d.) verKiaarue,
dat zijn fractie voor het wetsontwerp
stemt maar dat met gewetensbezwaren
«kening moet worden gebonden
Daarentegen bleek de heer Van Hou
ten (c.cL) ernstige bezwaren tegen het
wetsontwerp te voelen, omdat het z.
de oorlogsgedachte levendig houdt en
tegen luchtaanvallen weinig te beginnen
zou zijn. Hij meende, dat het beter ware,
de bevolking in tijd van gevaar van de
steden naar het platteland te brengen.
T^veranciers van gasmaskers verdienen
ïïïïïrtsS. aldus do hoor Van Houten.
Od de tribunes klonken zachte kreten
van instemming, dio ooortittor Vhogen
tot stilte deden manen.
S nlot hanvorw ijton dat zij hot brand-
gevaar zou vergrooten.
De heer Wijnkoop (c.p.) stemde met
het wetsontwerp in, al klaagde hij, dat
er een militaristische propaganda voor
was gevoerd. Minister De Wilde echter
stelde juist in het licht, dat de leiding
bij de uitvoering der maatregelen in
burgerlijke handen zal zijn en niet van
militairen. Op de vraag de6 heeren Wijn
koop, wat voor arme menschen zal wor
den gedaan, antwoordde Z. Exc., dat een
rijk man een kelder voor zichzelf kan
bouwen, maar dat deze wet de groote
massa zal beschermen.
De minister herinnerde er aan, dat
door de wet de gemeenten zullen worden
verdeeld in drie gevarenklassen. Tot de
eerste klasse zullen gemeenten behooren,
waar regeeringsgebouwen e.d. gevestigd
zijn. Tot de tweede gemeenten, die door
haar eigen ligging gevaarlijk zijn. En
tot de derde alle andere gemeenten. Wat
gedaan moet worden voor alle ge
meenten, dus het minimum, dat geldt
voor de derde, minst gevaarlijke, klasse,
zullen de gemeenten zei ven betalen. De
onkosten tegen de grootere gevaren, die
de gemeenten loopen, tot de gevaarlijke
klassen behoorende, komen voor reke
ning van het Rijk. Jegens den heer Snee
vliet merkte Z.Exc. op, dat aan de be
volking geleerd zal worden, hoe zich in
eigen huis te kunnen beschermen, maar
dat de menschen, die op straat loopen
tijdens een bombardement, in kelders
moeten worden ondergebracht. De be
windsman begreep niet, hoe menschen
gewetensbezwaren kunnen hebben tegen
verplichte medewerking aan maatrege
len tot luchtbescherming. Blijkt het ech
ter duidelijk, aldus Z. Exc., dat er zulke
menschen zijn, dan moeten wij op eeni-
gerlei wijze hierin voorzien. Maar de
minister merkte op, dat men tegenover
gewetensbezwaren voorzichtig moet zijn.
Hij had een rijk man gekend, die een
prachtig huis had, maar er gewetensbe
zwaar tegen had om het te verzekeren,
maar die heel blij was, dat zijn vrouw er
geen gewetensbezwaar tegen had!
De heer Van Houten had gezegd, dat
de maatregelen ten hoogste de gevolgen
van een bombardement wat zouden
kunnen verzachten. Doch de minister
merkte op, dat dit al heel wat is, en dat,
als er door de maatregelen maar tien
menschenlevens gespaard worden, die
maatregelen niet achterwege mogen
blven.
Mevrouw BakkerNort (v. d.) verklaar
de bij de artikelsgewijze behandeling, dat
de minister ernstig gewetensbezwaarden
most ontheffen van den plicht tot mede
werking. Zijzelve had geen gewetensbe
zwaren, maar zeide, dat diie van anderen
moeten worden ontzien. Z. Exc. ant
woordde, dat verstandige burgemeesters
er wel rekening mee zullen houden.
Over het wetsontwerp wordt morgen
gestemd.
DEN HAAG, 10 December.
De Eerste Kamer heoft met 24 van de
46 uitgebrachte stemmen mr. J. van
Andel benoemd tot commies-griffier, in
de plaats van mr. De Block, die griffier
is geworden.
In antwoord op de vraag van den
leider der Labour-oppositie in het Lager
huis, majoor Attlee, omtrent den inhoud
der voorstellen tot regeling van het
Italiaansch-Abessinische conflict, ver
klaarde Baldwin, dat de onderhandelin
gen tusschen de Britscde en Fransche
regeering over deze voorstellen nog
steeds voortduren, zoodat tot nog toe
geen voorstellen aan Italië of Abessinië
zijn gedaan. Hij achtte het daarom voor
barig, thans reeds een verklaring over
den inhoud der voorstellen af te leggen
Attlee vroeg daarop, of de voorstellen,
zooals de Britsche minister van buitenland-
sche zaken Sir Samuel Hoare ze had goedge
keurd, overeenkwamen met de mededeelingen,
die daaromtrent in de Engelsche en in de
buitenlandsche pers waren gepubliceerd.
Baldwin antwoordde, dat hij de persbe
richten niet zelf had onderzocht en dat hij het
ten zeerste betreurde, dat er, waarschijnlijk
in Frankrijk, iets was doorgelekt, waardoor
de indiscreties in de pers mogelijk waren, die
een delicate aangelegenheid nog zeer v.el
moeilijker en delicater hadden gemaakt. Hij
meende echter te kunnen zeggen, dat er tus
schen de publicaties en den werkelijken in
houd der voorstellen groote verschillen op be
langrijke punten bestaan. Op het verzoek van
Attlee, om het Lagerhuis mededeelingen te
doen, nu het gevaar bestond, dat er nog meer
bijzonderheden zouden uitlekken, wilde Bald
win niet ingaan. Hij zegde echter toe, hel
Parlement volledig in te lichten op het
oogenblik, dat definitieve overeenstemming
bereikt was en de voorstellen aan de betrok
ken partijen waren overhandigd.
Op de vragen van den afgevaardigde
Sinclair antwoordde Baldwin, dat hij het als
vanzelfsprekend beschouwde, dat de voorstel
len slechts aanvaard konden worden indien
de drie betrokken partijen, n.1. de Volken
bond, Italië en Abessinië er alle accoord mee
gingen.
Eden pleegt overleg met de ver
tegenwoordigers der Dominions.
Van wei-ingelichte zijde wordt vernomen,
dat de kabinetsbesprekingen over de vredes
plannen van Laval een zoo ernstig stadilirn
hebben bereikt, dat men de Dominions bij de
beraad-slagingen heeft betrokken. De Hoogt
Commissarissen van Australië, Zuid-Afrika,
Canada en Nieuw-Zeeland hadden in den
loop van gistermiddag op het Foreign Office
een onderhoud met Eden over de genoemde
voorstellen.
Clerk en Vansittart bij Laval.
De onderhandelingen tusschen Frankrijk
en Engeland zijn gisterenmiddag voortgezet.
Te half vijf ontving minister-president Lava!
den Britschen ambassadeur te Parijs, Sir
George Clerk, en den onderstaatssecretaris
van het Foreign Office Sir Robert Vansittart
voor een bespreking, die 40 minuten duurde.
Zij deden Laval mededeeling van de meening
van het Britsche kabinet over de plannen,
waarvan zij uit Londen telefonisch op de
hoogte waren gesteld.
Bij het verlaten van de Quai d'Orsay ver
klaarde Vansittart, dat hij optimistisch ge
stemd was en niet geloofde, dat verdere be
sprekingen met de Franschen minister-presi
dent noodig zou zijn. Hij stond op het stand
punt, dat men practisch overeenstemming
had bereikt.
Laval heeft medegedeeld, dat hij heden
avond uit Parijs naar Genève zal vertrekken
Overeenstemming tusschen Parijs
en Londen?
Gisteravond werd in wel-ingelichte krin
gen te Londen bevestigd, dat inzake de be
middelingsvoorstellen in het Italiaansch-
Abessinische conflict volledige overeenstem
ming tusschen de Fransche en Engelsche
regeering zou zijn bereikt.
Voorstellen te Rome en Addis
Abeba overhandigd?
In aansluiting op het onderhoud tusschen
Laval en den Britschen ambassadeur Clerk
en den onderstaatssecretaris Vansittart wordt
bekend, dat de tekst van de Zondag door
Laval en Hoare uitgewerkte bemiddelings
voorstellen in den loop van den nacht te
Rome en te Addis Abeba zouden worden
overhandigd aan de beide betrokken regee
ringen.
Een verklaring van Eden in het
Lagerhuis.
Hoewel Baldwin verklaard had, dat op
het oogenblik geen bijzonderheden kunnen
worden medegedeeld aangaande de bemidde
lingsbesprekingen, die worden gevoerd, heeft
Labour in het Lagerhuis opnieuw aangedron
gen op het houden van een debat over het
Oostafrikaansche conflict.
Tenslotte heeft Eden, de minister voor
Volkenbondsaangelegenheden, het woord
genomen. Hij zeide onder meer, dat eenige
niet onbelangrijke misverstanden bestonden
ten aanzien der besprekingen te Parijs In
dien de grondslag voor eventueele onderhan
delingen, die te Parijs is uitgewerkt, zou
worden aanvaard door de instanties, die in
de eerste plaats belang bij de kwestie hebben,
dan zou dit nog slechts de eerste stap op den
weg naar overeenstemming zijn.
De voornaamste beginselen, waarop
de bemiddelingsvoorstellen steunen, zijn
de volgende:
1. Een gebiedsruil, die beiden partijen
zekere voordeelen biedt;
2. Volkenbondssteun voor Abessinië
ter bevordering van de ontwikkeling in
sociaal, economisch en administratief
opzicht;
Internationale samenwerking; een
verklaring van Baldwin; nog geen
Fransch-Engeleche voorstellen. (Dag.
Overzicht).
Russische spionnage tn Zuid-
Slavië. (Buitenland).
Noodweer in Griekenland en bij
de Belgische kust. (Buitenland).
Bomaanval op Adidis Abeba? Be
volking verkeert in paniekstem
ming. (Buitenland.)
Haagsche sigarenwinkel uitge
brand. (Binnenland.)
Belgisch verkeersvliegtuig in En
geland verongelukt. Alle elf inzit
tenden gedood. (Luchtvaart).
Algemeen verslag en memorie
van toelichting over de gemeente-
begrooting 1936. (Stad.)
A. Wijn, oud-hoofd eener open
bare lagere school, overleden.
(Stad.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
3. Bijzondere faciliteiten voor Ita-
liaansche kolonisten en Italiaansche
ondernemingen, juist in verband met de
economische ontwikkeling.
Eden besprak verder de verschillende pers
berichten over den stand van zaken en zeide.
dat sommige daarvan op belangrijke punten
onnauwkeurig zijn en andere vol tegenspraak
zijn. Een onmiddellijke publicatie kan eerst
worden overgegaan, wanneer de bevoegde
Volkenbondsorganen de voorstellen hebben
overwogen en een besluit hebben genomen.
Tenslotte verklaarde Eden: „De voorstel
len van Parijs vormen niet het standpunt
der Britsche of Fransche regeering. Zij zijn
veeleer een initiatief, dat de partijen in staat
wil stellen, bijeen te komen. Dat is het eenige
doel der voorstellen". Eden zeide, dat hij zich
Woensdag naar Genève zou begeven, omdat
de politiek der Britsche regeering blijft steu
nen op het lidmaatschap van den Volken
bond.
DE UITREIKING VAN DE
NOBEL-PR1JZEN.
In tegenwoordigheid van Koning Gustaaf
II en andere leden van het Zweedsche Ko
ningshuis zijn gister in de groote zaal van
het nieuwe concertgebouw te Stockholm op
plechtige wijze de dit jaar toegekende No-
bedprijzen uitgereikt. De plechtigheid werd
geopend met een rede van den voorzitter
der Nobelprijs-Stichting Hammerskjoeld,
waarna de Koning met de gebruikelijke ce-
renomie de prijzen, bestaande uit 'n oorkon
de, uitreikte. De prijs voor natuurkunde
werd overhandigd aan den Engelschen win
naar prof. H. Chadwick, de prijs voor schei
kunde aan het Fransche echtpaar Joliot-Cu-
rie, schoonzoon en dochter van het beroem
de echtpaar Curie, en de prijs voor physio-
logie en medicijnen aan den Duitschen
hoogleeraar uit Freiburg prof. Hans Spe-
mann.
Gisteravond werd in de gouden zaal van
het raadhuis van Stockholm een groot ban
ket gehouden, dat den Nobelprijswinnaars
werd aangeboden en waaraan ruim 200
genoodigden deelnamen.
Ter gelegenheid van de uitreiking der
Nobelprijzen is te Stockholm een stand
beeld van den stichter, Alfred Nobel, ont
huld.
DE NAZI'S EN DE ROOMSCH-
KATHOLIEKEN.
De „Times" meldt uit Berlijn, dat na de
arrestatie van den R.K. vicaris-generaal van
Wüursburg die vicares-generaal van Passau
en Regensburg eveneens zijn arresteerd in
verband met de inbeslagneming van de ar
chieven van den R.K. Inlichtingendienst van
dr. Bannasch.
De zaak tegen dr. Bannasch, is volgens de
laatste berichten uit gezaghebbende kringen
gebaseerd op de beweerde insluiting van
vertrouwelijke circulaires, welke door de po
litie en andere autoriteiten in verschillende
deelen van het land waren uitgegeven, in de
rondschrijvens van de inlichtingendienst.
Het schijnt, dat de arrestaties verband-
hóuden met pogingen, na te gaan hoe deze
vertrouwelijke circulaires bekend zijn ge
worden.
Het verluidt, nadat mgr. Bortram, de kar
dinaal-aartsbisschop van Breslau en voor
zitter van de bisschoppenconferentie van
Fulda, zijn recente besprekingen met den
bisschop van Berlijn den pauselijken nuntius
te Berlijn had beëindigd, hij officieel heeft ge
protesteerd, zoowel bij rijkskanselier Hitier,
zoowel als bij den minister voor kerkelijke
aangelegenheden Kerrl,