HOLLAN D's STEDENSCHOON
IN PRAAT EN PRENT.
UIT HET PARLEMENTAIRE LEVEN.
Voor 100 jaar.
(jemeetitexxden
TEKST EN TEEKENINGEN VAN LEO ZELDENRUST.
HAARLLM X.
ALLERLEI.
LXX.
Uit de Alkmuattehe onranl
i»an 14 Dec. 1835.
Overleden MR. A. L- UITEN-
HAOE DE MIST, Lid van den
Raad dezer Stad en'Agent van den
Algemecnen Rijks kassier aldaar,
in den ouderdom van ruim 62
jaren.
Er zullen gene uiterlijke teeke
nen van rouw worden aangeno-
meMen gelieve deze algemeene,
ook als een bijzondere kennisge
ving te beschouwen.
3o- voorstelling, op Dinsdag
den 15en December 1835. DE-
DOCHTER VAN DE PORTIER,
of DE RECHTVAARDIGE REG-
TER. nieuw Tooneelspel in drie
bedrijven. En na hetzelve HET
DUBBELD HUWELIJK, vroolijk
Blijspel in één bedrijf.
Alkmaar
Namens de Directie
W. RASCH, Secretaris.
Door omstandigheden bied zich
aan Een Ongehuwd PERSOON,
van onbesproken gedrag, welke
zijn tijd onder de dchutterij heeft
uitgedient, om als Ramplesant on
der de Militie geplaatst te worden,
kunnende zich dadelijk engasee-
ren; Adres me4 gefrankeerde
Brieven onder letter K. bij de
Erven A. STERCK, Stads Couran-
tiersters in de Achterdam.
WIEPINGEN
de onzekerheid over het al dan niet in wer
king treden der petroleum-sancties.
De eenige loocale afdeeling, die de be
langstelling kon vasthouden, was de tabaks-
hoek, waar in tegen hoogere koersen nog
wat om ging. Men heeft hierbij nog steeds
te doen met de nawerking van de berichten
over een te verwachten aanzienlijke verla
ging van het Amerikaansche invoerrecht op
Sumatra-tabak. De kans, dat ook Duitsch-
land op de a.s. voorjaarsinschrijvingen
wat van beteekenis zal koopen, is door ue
verdere verslechtering van de deviezen-po
sitie daar te lande niet bijster groot. Meer
nog dan het Sumatra-dekblad, dat door de
Duitsche sigaren industrie niet geheel ge
heel gemist kan worden, zal de afzet der
Bcsoeki-tabaak onder de verdere verminde
ring der Duitsche koopkracht lijden. De
vooruitzichten voor de Besoeki-tabak Mij
voor het volgend jaar zijn dan ook weinig
bevredigend. In het afgeloopen jaar heeft
het verlies van deze Mij. ca. 150.000 be
dragen, tegen 444.000 over het boekjaar
1934.
Zoowel rubber- als suiker aandeelen zijn
in koers afgebrokkeld, hoewel de ontwikke
ling van de rubbermarkt na de jongste be
sluiten van het Internationale Comité over
de vergrooting van het contingent voor
Ned. Indië met vertrouwen tegemoet wordt
gezien. Wat de suikermarkt betreft, zoo
heeft het advies van de Nivas, om de pro
ductie van Java-suiker in 1937 vast te stel
len op 1.270.000 ton in plaats van oop
1.500.000, zooals verwacht was. iri suiker
kringen teleurstelling gewekt. Vermoedelijk
heeft de Nivas bij het uitbrengen van haar
advies rekening gehouden met een te ver
wachten uitbreiding van de productie in
Britsch-Indië, Japan en Formosa.
Voor industriëele fondsen was de stem
ming eveneens ongeanimeerd; aandeelen
Philips' werden ongunstig beinvloed door
de uitvcercijfers voor radio-artikelen in Noo-
vember, die ruim 2 millioen lager waren
dan in November 1934, waardoor de ach
terstand tegenover het vorige jaar tot 3
millioen is gestegen.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Youngleening (met verkl.) 24 2234
22 3/4;
Dawesleening met verkl.) 20 7/8 19;
4% Frankrijk 91 3/16 78 5/8;
4 Nederland 97 7/8 —96 7/8—97 11/16;
2y2 N.W.S. 74 3/4 7434;
4 Ned. Indië 97 3/8 96 97 1/8;
4 Amsterdam 92 3/4 91 3/4;
4 's-Gravenhage 98 97%;
3Vs Noord-Holland 91% 90k»
90 7/8;
4 Rotterdam 90 3/4 89 3/4 90;
Shell Union Oil Corp. 9 9 7/16 9 5/16;
Bethlehem Steel 28 1/4 29 1/4 28;
Kennecott Copper 17 7/818 7/16 17 1/4;
Kon. Petroleum 212 3/4 209 3'4
210 1/4;
Deli Batavia Mij 171 -* 175 1/4 - 172;
Deli Mij. 181 3/4 186 183%;
Senembah 181 187 182;
Amsterdam Rubber 107 1/4 104
Handelsver. „Amsterdam" 226Yt 221 3/4
- 222%;
Philips'234 237 1/4 23134;
Unilever 10034 99 1/4 99 7/8.
Een Hofje, dat eigenlijk geen aanspraak
meer kan maken op dezen naam, is het Be
gijnhof. Het herinnert ons aan het vroegere
Begijnhof, welks inwoners werden geheeten
naar de B. Begga, eerste stichteres der ver
eenigingen naar haar genoemd.
Het was de Haarlemsche pastoor Arent
van Sassenheim, die in 1262 hier het Be
gijnhof met Kerk stichtte. Bij den zwaren
brand van 1347 werd het hofje geheel ver
nield, doch onmiddellijk weer herbouwd.
In 1581 kwam het Begijnhof aan de
stad.
Vijf jaar later werd te Haarlem de Waal-
sche gemeente gesticht, die haar eerste
godsdienst-oefening in haar tijdelijk in ge
bruik gegeven kerk van het Begijnhof 7
September 1586 hield.
Niet ver van het Begijnhof vinden we
de Morinnesteeg, aldus genoemd naar het
huis „de Morinne", dat daar stond. Zij is
waarschijnlijk de vroegere Nauwe St.-Ce-
ciliasteeg en droeg tevens den naam van
Proostentsteeg, naar den proost der Com
manderij van St.-Jan.
Enkele aard'ge vervallen huisjes, zooals
hier afgebeeld staan in deze straat, die
vroeger in een aanzienlijke buurt lag, waar
zelfs het huis van het oud-adellijke ge
slacht van Spaarnwoude stond, welk ge
slacht reeds in 1572 te Haarlem in hoog
aanzien stond.
Behalve deze antiquiteiten bezit Haar
lem er nog velen, waarbij de „Hofjes" en
de „gevelsteenen" een belangrijke rol spe
len.
Onder de eerstgenoemde treft men wel
verscheidenen aan, die een bezoek over
waard zijn, doch over het algemeen geno
men staan zij achter bij de verzameling
schitterende hofjes, die Leiden ons biedt.
De gevelsteenen bevatten soms de meest
geestige en raadselachtige opschriften,
waarvan ik hier een tweetal laat volgen:
In de Breedstraat lezen we bij een
„boen werker" of ivoor werker het aardig
rijm:
Hoe Simson met een kakebeen
Wel duizend krijgers nederhakte
Dat is geen woncier 't heeft zijn reen;
Hij sloeg ze juist terwijl zij
F.n zaten op haar hurkjes neer
Al beene mesjes en geen meer".
Een van de raadselachtigen is het volgend:
Hij is onschuldigende vrij
Van zwarte Kenst of ander Tovernij
Van Moort of Diefte of ander Schant,
Waarom dan sulcke wreede straf
Te werden in een steenen graf
Tot pulver en toch asch verbrant?"
Antwoord was: Toeback.
Het zoeken van dergelijke oude zaken
vormt een genoegen op zichzelf, vooral in
een stad als Haarlem, waar men telkens
vertegenwoordigers vindt van vroeger da
gen, toen de tintelende humor van onze
voorvaderen in tal van vormen te voor
schijn trad.
(Wordt vervolgd.)
(Nadruk verboden).
Een bekend staatsman is mr. H. Goema
Borgesius geweest.
U weet toch, dat Borgesius als minister de
aanneming van zijn voornaamste wet aan
een paard te danken heeft? Het was de Leer
plichtwet, die in 1900 is aangenomen. Er
waren 50 leden voor en 50 tegen, en volgens
de bepalingen zou zij dus verworpen zijn
geweest, en daarmee zou zeer vermoedelijk
de minister en zelfs het kabinet zijn gevallen.
Maar een dag voor de stemming viel niet
de minister, doch het paard, waarop het
anti-revolutionaire Kamerlid Schimmelpen-
ninck een ritje deed. Het Kamerlid brak een
been, kon niet bij de stemming komen, en de
Leerplichtwet werd met 50 tegen 49 stem
men aangenomen. Doch dit gebeurde alleen,
doordat het dood-zieke vrijzinnige Kamerlid
van Kerkwijk, uit Zierikzee, zich de zaal liet
binnendragen om aan de stemming deel te
nemen. De heer van Kerkwijk was zoo ziek,
dat de voorstanders der wet ernstig be
vreesd waren, dat hij verkeerd zou stemmen,
maar gelukkig ging het goed. Ook het libe
rale lid mr. Rink, thans nog in leven, die
aan hevige jicht-pijnen leed, kwam, na door
zijn dokter flink te zijn ingespoten, uit Tiel
naar den Haag om te stemmen, doch toen
hij op de terugreis kort na het vertrek even
opstond in zijn coupé, kon hij niet meer
gaan zitien en moest tot Tiel, waar zijn dok
ter hem weer opwachtte, blijven staan U
ziet met welke manipulaties de aanneming
der Leerplichtwet gepaard ging.
In den Nacht van Staal werd de afgevaar
digde kolonel Velhey ernstig ziek de zaal
ingedragen; hetzelfde geschiedde een jaar of
tier. geleden met den heer Spiekman (toen hij
beëedigd moest worden), die kort daarop is
gestorven. Tweemaal is een Kamerlid tij
dens het uitspreken van een redevoering
overleden Toeval'ig was het beide malen
een katholiek uit Brabant: in 1859 de heer
Storm, in 1897 de heer Bahlmann. In 1874
wond de heer Wittewaall van Stoetwegen
uit Zwolle zich zoo op over de nederlaag
der regeering, dat hij kort daarop in zijn
hotel overleed. Er is eenmaai een doof
Kamerlid geweest. De vermaarde rechtsge
leerde Godefroy. Het was in de jaren, dat
er nog niet gestenograleerd werd en het
officieel verslag in gewoon schrift werd ge
maakt. Godefroy ging dan naast de officieele
verslaggevers zitten, las wat zij opschreven
en nam nethaaldelijk aan het debat deel.
Meer energie nog toonde het Kamerlid dr.
Poelman. Hij was blind, doch zijn dochter,
de bekende latere feministe Anna Versluys
Poelman hield hem thuis met groote toe
wijding van alles op de hoogte.
Doch laat ik het nu weer over wat gezel
liger gebeurtenissen hebben. Daarmee be
doel ik volstrekt niet het oogenblik, toen ik
een afgevaardigde tijdens zijn redevoering
zijn geheeie gebit zag verliezen. Hij ving het
gelukkig kort boven den grond op. Gezellig
echter was de heer Kolkman die. toen in
1935 minister Kraus naar Chili ging om de
Chileensche regeering van advies te dienen
over haven-uitbreiding, uitriep dat men aan
het ministerie van Waterstaat nu maar een
bordje moest laten timmeren met het op
schrift: .Voor Chili twee maal bellen.
Gezellig was de gemoedelijke Brabantsche
afgevaardigde van der Biesen die steeds zijn
redevoeringen in een doosje bij zich had.
Als hij het woord kreeg, maakte hij een
kartonnen doosje open, waarin een stapel
correspondeniie-kaarten lag en cp die
kaarten stond zijn rede geschreven. Gezel
lig maakte het zich de vermaarde minister
Kappeyne van de Coppello, die, vrijgezel als
hij was, de eigenaardige gewoonte had, om,
in zijn studeerkamer op den grond liggend,
de stukken te bestudeeren. Toen men hem in
Je Kamer eens dringend noodig hack en hij
wegbleef, vond men hem te midden van
boeien en stukken op den grond: hij was in
slaap gevallen. Gezellig, ongetwijfeld, wilde
de heer liegen in de Tweede Kamer het
debat maken, toen hij, een redevoering van
baron de Vos vaa Steenwijk in de Eerste
Kamer gehouden, bestrijdend, begon te
rijmen en uitriep:
Heel de wereld staat verwonderd,
Als de Vos van Steenwijk dondert.
Maar bepaald ongezellig was het oogen
blik toen, tijdens een geheime vergadering,
een afgevaardigde, die in een der zijgange
tjes liep, iemand zag aankomen dien hij voor
een bode hield en, item amicaal op de schou
ders kloppend, tot hem zeide: „Ga maar
terug, vriendje, het is nog geheime vergade
ring".
„Pardon", zei het vriendje, „mag ik mij
even voorstellen? Ik ben de nieuwe minister
van Koloniën".
Een ongezellig oogenblik heeft ook een
brave anti-revolutionaire afgevaardigde eens
gehad, een werkelijk heel stijve en ingetogen
figuur, toen hij in een speech uitriep: „Maar,
Mijnheer de Voorzitter, wat lees ik nu in La
Vie ParisienneEen algemeen
gelach en o!-geroep ging op en de brave
man begreep er nets van: hij had bedoeld
te citeeren uit L e P e t i t P a r i s i e n. Maar
verdacht bleef het
Wilt u nog iets ongezelligs? Een j; ar of
twintig geleden moest er in het di^rict Ede
in de maand September een Kamerverkiezing
plaats hebben, maar degene, die gekozen
zou worden, zou slechts eenige dagen zit
ting hebben, want den derden Dinsdag in
September trad de nieuwe Kamer cp. De
partijen besloten daarom in onderling over
leg gaan candidaten te stellen Toen hebben
een aantal personen een grap uitgehaald: zij
stelden candidaat een zekeren Willem van
Maanen, een klein kleermakertje in Veenen-
dcal. en zij hadden hem wijs gemaakt dat hij,
als hij maar één vergadering bijwoonde, het
honorarium over een geheel jaar uitbetaald
kreeg. Bij enkele candidaatstelling werd
Willem van Maanen gekozen Nog zie ik
hem in zijn beste Zondagsche pak binnen
komen. om beëedigd te worden: een magere,
beetje zielige figuur. Iedereen liet hem links
liggen, totdat de heer Herman Snteenge zich
over hem on.iermde en hem een hand gaf,
doch hij w .s ook de eenige. Slechts een dag
of twee duurte de parlementaire loopbaan
van Willem van Maanen, slechts een of
twee dagen kreeg hij uitbetaald.
Van negeeren gesproken: toen in 1888
Domela Nieuwenhuis de Kamer in kwam,
draaide eveneens de gansche vergadering
hem den rug toe Maar één man, een minis
ter nog wel deed daaraan niet mee. Die
eene was de temperamentvolle en voor zijn
overtuiging als een leeuw strijdende anti
revolutionair Keuchenius minister van Ko
loniën. Toen hii zag dat de gansche Kamer
Domela negeerde stond hij van de regee-
rings-tafel op, liep op hem toe en drukte
hem de hand. Later was hij een van de eer
sten cie aandrongen op de in-vrijheid-stelling
van Dcmela Nieuwenhuis, toen 'deze wegens
majesteits-schennis tct gevangenisstraf was
veroordeeld.
Misschien maakt u de opmerking dat ik
het nog heelemaal niet over de d a m e s uit
het parlement gehad heb Dit is begrijpelijk,
want er is weinig met haar gebeurd. In
Engeland, u weet het hebben we in het vo
rige kabinet een vrouwelijke minister gehad
Mrs. Bondfield. Toen het Lagerhuis eens een
nacht vergadering hield, Miss Bondfield een
wetsontwerp verdedigde en hei Huis zeer
rumoerig was, riep zij: „Het is hier geen
vergadering van schoolkinderen" Nee"
riep een lid terug"
school-juffrouwen".
,(Nee
maar ook niet van
Toen Miss Bondfield
minister werd, is er nog heel wat te doen
geweest, want ti weet dat de Engelschman
noe democratisch ook, sterk traditioneel is'
en er was nu eenmaal een voorschiift bepa'
lend dat ministers in gala een korte broek
aenen te dragen.
Enfin, men heeft er een mouw aan gepast-
aan die korte broek: zou dit geen prachtig
Alkmaar den 8sten December 1835.
STADS-SCHOUWBURG.
den 14 December 1835.
staaltje van parlementaire beeldspraak kun
nen zijn?
Lady Astor heeft verleden jaar het heele
Lagerhuis in opschudding gebracht, door in
een vuurrood costuum met vuurrooden hoed
te verschijnen. Onze dames houden zich stem
miger De heeren trouwens ook. Toen ee-t
paar jaar terug de eerste jongens-kop in onze
Tweede Kamer verscheen, hebben ze alle
maal gedaan of ze niets zagen; ik heb later
echter gehoord dat ds. Kersten slechts met
moeite van een interpellatie heeft afgezien.
D. HANS.
De raad vergaderde Dinsdagmiddag te
2 uur onder voorzitterschap van burgemees
ter Kol ff.
Van de ingekomen stukken noemen wij het
goedkeuringsbesluit van de begrooting voot
1935.
Verder van de commissie voor de malaria
bestrijding door de bevolking m Noordhol-
land een verzoek om subsidie. B en W. ad
viseerden afwijzend, doch cp voorstel van»
mevr. Wit-Slikker werd een halve cent per
inwoner toegestaan.
Van de gymnastiekvereeniging Wieringen
en de voetbalvereeniging Succes verzoeken
om gratis gebruik van het gymnastieklokaal
der O.L. school te Hippolytushoef voor de te
hcuden oefeningen en van de afd. Wieringen
van den Holl. Mij. van Landbouw van een
lokaal dier school voor den landbouwcursus.
Worden alle toegestaan.
Aan laatstgenoemde werd tevens 100
subsidie verleend voor den cursus
Met 10 tegen 1 stem, die van den heer
Bakker, werd besloten afwijzend te advisee-
ren over de door Ged. Staten voorgenomen
salarisver'aging van den burgemeester, se
cretaris en ontvanger.
De algemeene politieverordening werd
aangevuld met een bepaling tot het weren
van hinderlijke muziek e.d.
Ten einde een verlof A te kunnen verleenen
aan C. Moeijes te Den Oever en voor de Wie
lerbaan te Hippolytushoef, werd het maxi
mum aantal verloven A voor de wijken A en
C met één verhoogd.
Besloten werd tot conversie van verschil
lende kleine geldleeningen met een rentestan-
daard van meer dan 4 1/4 pCt. tegen leenin
gen van 4 1/4 en 4 pCt.
Een perceeltje tuingrond achter het raad
huis werd onderhands voor den tijd van 4
jaar verhuurd aan C. G. Post voor 10 per
jaar.
Aan diverse personen werd ontheffing van
reinigingsrechten verleend.
De huurprijs voor de woning van den bri
gadier der rijksveldwacht werd verlaagd van
281 tot 225 per jaar en die voor den
rijksveldwachter C. F. Kloprogge van 208
tot 175 per jaar.
De Middenstandsvereeniging had het ver
zoek gedaan de leges, die betaald worden
door kooplieden van elders voor een ventver
gunning, te verhoogen, omdat naar de mee
ning van dat bestuur het te betalen bedrag
niet in goede verhouding staat tot de lasten
welke de eigen burgers-handelslieden hebben
op te brengen.
B. en W. adviseerden afwijzend, doch de
raad leek voor het verzoek voor zoover het
betreft kooplieden die als concurrenten van
die Wleringer zakenlieden kunnen worden
beschouwd, wel wat te voelen. Het weru
daarom aangehouden tot een volgende ver
gadering. I
De minister van sociale zaken stelde voo
het subsidie voor het agentschap der ar
beidsbemiddeling voor 1936 te bepalen °P
tot 475, bij wijze van overgangsmaat^
van den toestand der Zuiderzeewerken naa
een normalen toestand.
De raad ging hiermede accoord
Verder besloot de raad. ingaande 1 J*
1936 voor gemeenterekening te nemen
hoogste 20 pCt. der ziekenfondspremies,
het fonds der afd. Alkmaar van het A A
verschuldigd door te Wieringen Reve? j?flf
leden, die gedurende ten minste, een vol J
onafgebroken lid van het fonds ZIJ'Lej iii
weest, met dien verstande, dat dit aand"
