DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Indische pensioenen verlaagd. Graaf de Marchant toegelaten. No. 295 Dit nummer bestaat uit vier bladen. 137e Jaargang Tweede Kamer Behandeling Onderwijsbegrooting voortgezet. De ambachtsscholen worden tweejarige. De inhoud der Fransch- Britsche voorstellen. 1Vat vandaag de aandacht trekt Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE AD VERTE NTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h HERMS COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 14 December 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADF.MA. DEN HAAG, 13 December. Met 54 tegen 27 stemmen heeft de Ka mer de verlenging van de korting op de Indische pensioenen goedgekeurd. Te gen stemden de sociaal-democraten en communisten, mr. Arts (k. d.1, de heer Sneevliet (r. s.) en acht katholieken, on der wie prof. Aalberse. De heer K. ter Laan (s. d.) betoogde, dat een 17 pcts.-korting in elk geval te veel is, maar minister Colijn stelde hiertegenover, dat slechts 10 pet der pensioenen door de volle 17 pet. getrof fen wordt; 60 pet der pensioenen wordt minder dan 17 pet. van het salaris ge kort en 30 pet. valt er buiten. Tegen korting op de hooge pensioenen hadden ook de heeren Roestam Effendi (c. p.) en Sneevliet (r. s.) geen bezwaar, maar zij stemden tegen, daar h. i. de lagere niet mogen worden getroffen. Jhr. de Geer (c. h.) had vroeger tegen de pen sioenkorting gestemd, omdat hij ze in beginsel afkeurde, maar nu over dit be ginsel eenmaal was beslist, stemde hij voor. Mr. Joekes (v. d.) verklaarde, deze maal nog voor te zullen stemmen, maar te verwachten, dat het volgende jaar de normalisatie der pensioenen zal zijn voltooid. Naar deze normalisatie ging veler wensch uit en de heer Van Kem pen (lib.) e. a. betoogden, dat daarbij de belangen der laag gepensionneerden goed moeten worden in het oog gehou den. Minister Colijn, die erop wees, dat een commissie met de normalisatie aan het werk gaat, gaf te kennen, dat deze het volgende jaar een feit zal zijn. Dan zal er meer eenheid in de pensioenregelin gen zijn gebracht en zullen, naar te ho pen is, zulke tijdelijke maatregelen niet meer noodig zijn. Hierop vertrouwende, bleek ook mr. Rutgers (a. r.) een voor stander van het wetsontwerp. Baron van Boetzelaer van Dubbeldam (c. h.) had, toen hij twee jaar geleden voor stemde, de voorwaarde gesteld, dat de begrooting sluitend zou worden ge maakt. Dit is nog niet geheel gebeurd, maar hoe ontzaggelijk is er reeds bezui nigd! Hij stemde dan ook voor. Minister Colijn stelde in het licht, dat de pensioenen niet onaantastbaar zijn. In den duren tijd zijn zij verhoogd. Zouden zij dan in dezen tijd niet mogen worden verlaagd? Hoe ongunstig is nog de financiëele toestand. Zeker, er is op leving, maar deze uit zich voorloopig nog hierin, dat de verliezen van ver schillende ondernemingen kleiner wor den. Bij de voortzetting van het debat over de Onderwijsbegrooting heeft ds. Zandt (s- g.) getoornd tegen de salarissen der onderwijzers-kloosterlingen en hebben mevr. de VriesBruins (s. d.) en de heer Wijnkoop (c. p.) gepleit voor aandrang op de gemeenten om gelegenheid te ge ven tot schoolkindervoeding. Minister Slotemaker de Bruine zeide, dat de ge meenten niet tot schoolvoeding kunnen worden verplicht. En een onderzoek van Sociale Zaken moet tot de conclusie lei den, dat de voedingstoestand niet ver ontrustend is. Mr. Coops (lib.) voerde het pleit voor een meer nationaal karakter van het openbaar onderwijs en voor bijbelonder richt op de openbare school. Maar vol gens den heer Zijlstra (a. r.) moet men dit laatste overlaten aan de volkskrin gen, die er voor geëigend zijn, en zou de overheid met haar neutrale onderwijs in moeilijkheden komen. Minister Slotemaker zal probeeren de examengelden te verlagen voor werk- looze onderwijzers, die voor de hoofd akte studeeren. Esperanto als leerval^ wenscht hij niet, daar overlading van het leerplan z. i. reeds dreigt. Hij is nog niet uitgesproken. Een motie-K. ter Laan tegen de ver andering van 3-jarige ambachtsscholen in 2-jarige heeft de Kamer met 62 tegen 24 stemmen verworpen. Den Haag, 13 December. Met 29 tegen 12 stemmen heeft de senaat de conclusie goedgekeurd der commissie tct onderzoek van de geloofsbrieven, dat graaf de Marchant et d'Ansembourg tot de Kamer behoort te worden toegelaten. Het debat is op zuiver zakelijken grond gevoerd, gelijk in de volksvertegenwoordiging van een rechts staat betamelijk is. Volgens mr. Mendels (s.d.) verliest een minderjarige door het aannemen van een vreemde nationaliteit zijn Nederlander schap. Hij zag een verschil in positie tus- schen het minderjarige kind en de gehuwde vrouw, die den staat van haar man volgt. Graaf de Marchant heeft zich, zooals men weet, als minderjarige tot Pruis laten natura- liseeren. Volgens de commissie kreeg hij daardoor twee nationaliteiten, de Nederland- sche (omdat zijn vader Nederlander wordt geacht) en de Duitsche, en is hij van de Duitsche nationaliteit ontheven door eet Entlassungsurkunde. Mr. Briët (a.r.) ver dedigde de conclusie der commissie, volgens welke de Nederlandsche wetgeving aan neemt, dat een minderjarige niet beslissen kan over zijn eigen nationaliteit. Mr Briët voerde mr. Mendels tegemoet, dat volgens diens stelling een kind van acht jaar wel zelf standig door naturalisatie het Nederlander schap zou kunnen verliezen. Jhr. Michiels van Kessenich schaarde zich aan mr. Briët s zijde. Graaf de Marchant is voorts in 1914 in Pruisischen krijgsdienst gegaan. De Neder landsche wet bepaalt, dat een Nederlander het Nederlanderschap verliest, door zich zonder verlof des konings in vreemden knjgs- dienst te begeven. Volgens de commissie be- teekent „zich begeven" vrijwillig in vreemden krijgsdienst gaan en is graaf de Marchani zijn dienstplicht nagekomen, toen hij in w Pruisische leger trad, zoodat hij daardoor het Nederlanderschap niet verloren heelt. Mr. Mendels leidde uit een rapport van den Amsterdamschen hoofdcommissaris van poli- tie af, dat graaf de Marchant wel degelijk vrijwillig in Pruisischen krijgsdienst is g^ treden. Jhr. van Sasse van IJsselt (r-k.) meende ook dat hij er niet toe gedwongen was geweest. Jhr. Michiels van Kessenich was met mr. Briët eens, dat, al is graaf de Marchant misschien wat vroeger in militai ren dienst betreden dan waartoe de dienst- Eerste Kamer. I Plicht hem noopte b.v. als einjahriger I Freiwilliger dit toch verband hield met zijn op handen zijnden dienstplicht, zoodat hij niet kan worden geacht, vrijwillig dienst te hebben genomen. Prof. de Savornin Poll man (c.h.) betoogde, dat graaf de Marchant het Nederlanderschap niet heeft verloren, en dat men daarom moet aannemen, dat hij het heeft behouden. Mr. Knottenbelt (lib.) heeft betoogd, da: niet de uitlegging van wetsartikelen over de toelating van graaf de Marchant moest be slissen, maar de billijkheid. De Kroon heeft hem destijds benoemd tot burgemeester van Amstenrade en de Provinciale Staten van Limburg hebben hem later als Statenlid toe gelaten. Iedereen, zoo redeneerde mr. Knot- tenbeldt, heeft jaren lang gedacht, dat graaf de Marchant Nederlander was. Ook als dit niet juist mocht zijn geweest, moet hij nu als Nederlander worden beschouwd. Want: error communis facit jus. Een algemeene dwaling maakt recht. Het gezond verstand, aldus mr. Knottenbelt, praevaleert boven wac juridisch vast te stellen is. Dit bevredigt z i. het rechtsgevoel. Mr. Briët, ofschoon voor toelating van graaf de Marchant pleitende, bestreed mr. Knottenbelt's theorie, opmer kende, dat men nooit uit een spreuk recht mag afleiden, maar dat de regel wordt ge vormd door wat recht is. Prof. van Embden (v-d.) was voor toelating, omdat graaf de Marchant in 1920, zelf meenende, dat hij geen Nederlander was, een verzoek om naturalisatie heeft ingediend en minister Heemskerk dit toen niet in behande ling heeft willen nemen, daar Z.Exc. zelf van oordeel was, dat graaf de Marchant's Neder landerschap vast stond. Op dit feit hebben ook andere voorstanders van toelating zich beroepen. Mr. Briët en jhr. van Sasse van IJsselt hebben sterk afgekeurd, dat graaf de Mar chant geweigerd heeft, te voldoen aan een verzoek der Kamercommissie om te verschij nen ten einde nadere inlichtingen te geven Mr. Briët zeide, dat graaf de Marchant, toe gelaten, door zijn zwijgen het odium op zich vestigt, dat zijn toelating misschien ten on rechte is geschied, en dat hij gebrek aan openhartigheid en rondborstigheid heeft ge toond. Sommige luisteraars interrumpeerden zeer juist!" en „bravo!". Jhr. van Sasse merkte o-p, d&t graaf de Marchant den in- druk vestigde, iets te verbergen te hebben Tegen de toelating stemden 4 katholieken, de heeren de Bruyn, Blomjous, van Sasse van I fsselt en Serrarens. Tien katholieken stem den voor: de heeren Steger, Andnessen, Fleskens, Ruiter, Michiels van Kessenich, de Jong, van Lanschot, Nivard, Janssen en Schoenmaker. Tegen stemden 6 sociaal-democraten, t.w. de heeren Mendels, Hermans, de la Bella, Polak, Moltmaker en Ossendorp, en 3 sociaal-democraten stemden voor: mevrouw PothuisSmit en de heeren Rugge en Vor rink. Van de anti-revolutionnairen stemde alleen jhr. van Citters tegen en van de christelijk- historischen alleen de voorzitter, baron de Vos van Steenwijk. Alle liberalen en vrijzinnig-democraten stemden voor. Gisteravond te Rome gepubliceerd. Volgens officieele mededeeling bestaat de kern van de Fransch-Britsche voorstellen voor een vriendschappelijke bijlegging van het Italiaansch-Abessinische geschil, die gis teravond te Rome gepubliceerd zijn, uit de volgende punten: Uitwisseling van gebieden. a. Afstand van het Oosten van Tigre aan Italië. De grenzen van dit gebied zullen in het Zuiden langs den oever van de Geva loopen en in het Westen bepaald worden door een lijn in de richting Noord-Zuid, die loopt tusschen Aksoem, dat Abessinisch bezit zal blijven, en Adoea. b. Grenswijziging tusschen Danakil en Eritrea, waarbij in het Zuiden Aoessa en- het voor een Abessinischen toegang naar zee noodzakelijke Eritreesche gebied uitgezon derd wordt. c. Grenswijziging tusschen Ogaden en Ita- liaansch Somaliland, waar de grens zal uit gaan van het snijpunt der grenzen tusschen Abessinië, Kenya en Italiaansch-Somaliland, dus dicht bij Dolo, in Noord-Oostelijke rich ting loopt en de Webtoi-Sjibeli nabij Iddolo snijdt, verder loopt tusschen Gorrahei en Varandab en eindigt bij het snijpunt van de Fngelsche grens van Somaliland met de 453te meridiaan. De rechten der in Britsche So maliland levende stammen op weideplaatsen en bronnen, die op aan Italië toegewezen ge bieden liggen, zullen gewaarborgd worden d. Abessinië krijgt een uitgang naar zee in absoluut bezit, waarvoor Italië een gebieds- strook langs de Noordgrens van Fransch Somaliland met de haven Assab zal afstaan. De Engelsche en de Fransche regeering zul len er daarbij zorg voor dragen, van de Abes- sinische regeering de garantie te verkrijgen dat de verplichtingen, die haar in het ver worven gebied ten aanzien van de slavernij en den wapenhandel worden opgelegd, ver vuld zullen worden. Expansie- en vestigingszóne. De Fransche en de Britsche regeering zul len te Addis Abeba en te Genève gaarne haar invloed doen gelden voor de aanvaarding door den Negus en door den Volkenbond van de voorstellen inzake de vorming van een voor Italië gereserveerde economische expansiezóne in het Zuiden van Abessinië Deze zóne zal in het Oosten begrensd wor den door de nieuwe grens tusschen Abessi nië en Italiaansch Somaliland, in het Noor den door den 8sten breedtegraad, in het Wes ten door de 35ste meridiaan en in het Zuiden door de grens tusschen Abessinië en Kenua. Binnen deze zóne zal Italië exclusieve eco nomische voorrechten genieten, die geëxploi teerd zullen worden door een bevoorrechte maatschappij of een soortgelijke economische organisatie, die onder voorbehoud van de door inboorlingen of buitenlanders verkregen rechten het eigendomsrecht op de niet-bezette gebieden en het exploitatie-monopolie voor mijnen, bosschen enz. zal krijgen. Deze on derneming heeft de verplichting, mede te werken aan den economischen opbouw van het land en een deel van haar winsten te ge bruiken in het sociale belang der inheemsche bevolking. De controle van het Abessinische bestuur in dit gebied wordt uitgeoefend onder souve- reiniteit van den keizer door de diensten, die genoemd worden in het door den Volkenbond uitgewerkte bijstandsplan. Italië heeft deze diensten, die afhankelijk worden van een door de centrale regeering benoemden gedelegeer- de een overwegend, doch niet uitsluitenu, aandeel. Deze gedelegeerde, die van Italiaan- sche nationaliteit kan zijn, zal worden toe- gevoegd voor de betrokken nsngelegcn- heden aan den hoofdadviseur, die door den Volkenbond den keizer terzijde wordt gesteld Deze raadsman mag geen onderdaan zijn van een der aan Abessinië grenzende mo- De diensten volgens het bijstandsplan zoowel in de hoofdstad als in de geserveer de zóne zullen als een van hun voornaamste plichten beschouwen het garandeeren van de veiligheid der Italiaansche onderdanen en van de vrije ontwikkeling hunner onder- nemigen. De Britsche en de Fransche regee ring wille zich daarna ertoe leenen, dat deze organisatie, welker details door den Volken bond moeten worden uitgewerkt, ten volle de belangen van Italië in dit gebied beschermt. Begeleidend schrijven van Eden en Laval bij de publicatie te Genève. Ook te Genève is gisteravond de tekst van de Fransch-Britsche voorstellen gepubliceerd en den leden van den Volkenbond overhan digd. Er is een begeleidend schrijven aan toegevoegd, onderteekend door Laval en Eden waarin o a. gezegd wordt „Sedert het mislukken van de pogingen van den Volkenbond tot het vinden van een vreedzame oplossing van het Italiaansch- Abessinische conflict, is herhaaldelijk zoowel in den Raad als in de Assemblée de wensch uitgesproken, dat aan het conflict zoo spoe dig mogelijk door een goede regeling een einde zou komen. De Britsche en de Fran sche regeering hebben gemeenschappelijk, rekening houdende met het werk van de Com missie van Vijf, naar de grondslagen voor een dergeliike regeling gezocht en haar ver tegenwoordigers te Rome en te Addis Abeba op 10 December opdracht gegeven, de Ita liaansche en de Abessinische regeering be paalde suggesties voor te leggen". Aan het slot van den brief wordt toege zegd, dat de antwoorden der betrokken regee ringen, zoodra zij binnen zijn. ter kennis van den Volkenbond gebracht zullen worden. De Negus wenscht bijeenroeping van de Assemblée. Keizer Haile Selassie heeft, zonder evenwel formeel te antwoorden op de Fransch- Britsche voorstellen, verzocht de Assemblée van den Volkenbond bijeen te roepen om den nieuwen toestand te kunnen onderzoeken. Het Volkenbondssecretariaat heeft daarop contact gezocht met de Italiaansche regee ring, die op het standpunt staat dat een der gelijk voorstel van Abessinië niet rechts geldig is. De juristen der verschillende mo gendheden te Genève zijn van meening, dat aangezien op het oogenblik de Volkenbonds raad zich met de zaak zal bezig houden en bijeen geroepen is, pas na de raadszitting van eventueele bijeenroeping van de Assem blée sprake kan zijn. Dit schijnt ook de mee ning te zijn van den voorzitter van de As semblée, den Tsjecho-Slowaakschen minister van buitenlandsche zaken Benesj, wiens op vatting men vanavond hoopt te vernemen. Naar verluidt zou men van Engelsche zijde tegen de bijeenroeping van de plenaire Vol kenbondsvergadering geen bezwaar hebben De ontvangst der voorstellen te Addis Abeba. In Abessinische regeeringskringen zijn de Fransch-Britsche voorstellen met zeer ge mengde gevoelens ontvangen. Men is van meening. dat de Fransche politiek ten na- deele van Abessinië van de juiste Volken- bondslijn afwijkt. Gistermiddag is in het hoofdkwartier te Dessie over de voorstellen beraadslaagd en men neemt aan, dat de Negus spoedig een beslissing zal nemen. Men twijfelt er echter niet aan, of deze zal afwijzend zijn De voorstellen in de Fransche Kamer. In de middagzitting van de Fransche Kamer hebben, gebruik makend van de pauze in de behandeling van de begrooting, de communist Péri en de radicaal-socialist Cot scherpe verklaringen afgelegd tegen de Fransch-Britsche voorstellen, waarbij zij het een schande en een gevaarlijk precedent noemden, dat in de toekomst een aanvaller een belooning voor zijn aanval zou krijgen. Alle linksche groepen, zoowel de socialis- en als de radicaal-socialisten, sloten zich bij deze verklaring aan. DE OORLOG IN ABESSINIE. Aanvallen op Italiaansche patrouilles. Volgens een Abessinisch legerbericht hebben de Abessiniërs aan het Noorde lijk front verscheidene Italiaansche pa trouilles aangevallen. Aan het Zuidelijk front zouden Italiaansche Somalisolda- ten met hun wapens naar Ras Desta zijn overgeloopen. Het internationale Roode Kruis stelt een onderzoek in inzake de Abessini sche beschuldiging, volgens welke de Italianen hospitalen hebben gebombar deerd. HET ONDERZOEK NAAR HET MISLUKTE OPSTANDSPLAN. Nieuwe arrestaties. Uit het onderzoek naar het op 8 De cember j.1. ontdekte omwentelingsplan der „Vrijheidsstrijders" is gebleken, dat de wapens uit Finland zijn binnenge smokkeld. In verband hiermede heeft men de als emigranten in Finland ge- vestigden leiders der Estlandsche vrij heidsstrijders, Sirk en Telgt hun pas poorten afgenomen, zoodat zij het land niet kunnen verlaten. Te Talinn ver wacht men hun arrestatie en uitleve ring. In Estland zelf hebben tal van De Fransch-Engélsche voorstellen gepubliceerd. (Buitenland). Hauptmann wordt in Januari te rechtgesteld. (Buitenland). Groote brand te Washington. (Buitenland). De 29ete partij Aljechin—Euwe remise. De stand is thans: Euwe 15 pt., Aljechin 14 pt. (Sport). Uit het parlementaire leven. (Ar tikelen). Holland's stedenschoon in praat en prent. (Artikelen). Wethouder van Groningen ver duistert gelden. (Binnenland). Het antwoord van Mr. Duys aan de S. D. A. P. (Binnenland). Doodelijk ongeluk op het station te Hoorn. (Stad en Omgeving). (Zie verder eventueel laatste berichten.) nieuwe arrestaties plaats gehad. O. a. is de door den verkoop van Estlandsche oorlogsschepen bekend geworden oud- generaal Toerwand gearresteerd. Ook de Estlandsche gezant in Zweden, Pus- ta. die minister van buitenlandsche za ken in de nieuwe regeering zou worden, is dadelijk na aankomst uit Stockholm te Talinn uit zijn functie ontheven en gearresteerd. DE TERECHTSTELLING VAN HAUPTMANN. Vastgesteld op midden Januari. Naar uit Trenton in New-Jersey wordt gemeld, heeft rechter Trenchard gister vastgesteld, dat Bruno Hauptmann in de week, beginnende op 13 Januari 1936, zal worden terechtgesteld door den electrischen stoel, De advocaten van Hauptmann hebben dezer dagen verklaard, dat zij nieuwe stap pen zouden doen na het bekend worden van den datum van executie. GROOTE BRAND IN HET GEBOUW DER POSTERIJEN TE WASHINGTON. In het gebouw der Posterijen te Was hington, dat onlangs voor een bedrag van 10 millioen dollar is gebouwd, is Vrijdag morgen brand uitgebroken, tengevolge waarvan talrijke zalen en vertrekken, o.a. de werkkamer van den postmaster-generaal Farley een prooi der vlammen werden. Ve le regeeringsdocumenten gingen verloren. Tijdens het blusschingswerk, dat 7 uur duurde, liepen bijna 50 brandweerlieden rookvergiftigingen op. Twintig hunner moesten in het ziekenhuis worden opgeno men. MASARYK TREEDT AF ALS PRESIDENT. Waarschijnlijk reeds Woensdag a.s. verkiezing van nieuwen president. President Masaryk zal Zaterdag op het slot Lany den volgens de grondwet daar voor in aanmerking komenden personen of ficieel van zijn besluit om af te treden in kennis stellen. Men bevestigt, dat de verkiezing van een nieuwen president der Tsjechoslowaaksche republiek waarschijnlijk Woensdag a.s. zal plaats vinden. VUURTORENS LANGS DE NOORDELIJKE ZEEROUTE. Uit Leningrad wordt gemeld, dat de lei ding van de administratie van den Noorde lijken Zeeweg druk bezig is met het voltooi en van de bebakening van de Noordelijke doorvaart. Langs den geheelen zeeweg langs de Noordkust van Siberië zullen vuurtorens worden geplaatst, wat van enor me beteekenis zal zijn voor de scheepvaart in dit gebied, waar tot nog toe in het ge heel geen vuurtorens bestonden. Men ver wacht, dat de vaart tusschen het Verre Oosten en het Westen er een omwenteling door zal ondergaan. In den loop van dit jaar heeft men tus schen de Straat van Karskie Vorota en de monding van de Lena 110 automatisch wer kende gas-bakens geplaatst en vijf zeer sterke vuurtorens met electrisch licht van 'n capaciteit van 2—2millioen kaarsen. Het volgend jaar hoopt men het Oostelijk kust-gedeelte tusschen Lena-mond en de Beringstraat te bebakenen en van vuurto rens te voorzien.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1