D
Bond van op coöperatieven grondslag
werkende zuivelfabrieken.
>©>©oo©© Jladioptogtamma
Seuiileton
E ONBUIGZAHEN
Algemeene vergadering te Hoorn.
Vrijdag 20 December.
HILVERSUM, 301 M. (8 —12.—,
4 —8.— en 11.—12.— VARA, de
AVRO van 12 —4.— en de VPRO
van 8.—11.uur). 8.E. Walis'
orkest. 9.— Gr.pl. 10— VPRO-
morgenwijding. 10.15 Viool en.
piano. 10.30 Voordr. 10.50 Saxo
foon en piano. 11.— Voordr. 11.15
De Notenkrakers. 12.— Gr.pl. 12.30
Aris Swart's Ensemble. 2.— Gr.pl.
2.10 Pianorecital. 2.30 Omroep
orkest mmv. soliste. 4.— Solisten-
concert. 5.— Kinderuur. 5 30 VA
R A-orkest. 6.Voordr. 6.20 Ven',
concert. 7.Voordr. 7.50 Ber
8.Toespraak. 8.05- Lezing. 8.30
Kamermuziek. 9.— Causerie. 9.30
Verv. concert. 10.— Lezing 10.45
Ber. 11 Dubbel X-Ensemble, m
m. v. solist. 11.3012.VARA-
strijkorkest en orgel.
HILVERSUM, 1875 M. (NCRV-
uitz., Alg. progr.) 8.— Schriftle
zing. 8.15-9.30 Gr.pl. 10.30 Mor
gendienst. 11.—12— Cello en
piano. 12.15 Gr.pl. 12.30 Ensemble
van der Horst en gr.pl. 2.30—3.—
Chr. Lectuur. 3.15 Orgelspel. 4.—
Friesche uitz. 5.Solistenconcert.
6.30 Causerie. 7.Ber. en repor
tage. 7.30 Causerie. 8.— Ber. 8.05
Orkestconcert mmv. solist. 9
Causerie. 9.30 Verv. concert. 10.20
Ber. 10.25—11.30 Gr.pl.
DROITWICH, 1500 M. 11.20
Orgelspel. 11.50 Trocadero-Cinema-
orkest. 12.50 Dansmuziek. 1.35
Strijkorkest mmv. soliste. 2.20 Gr.
pl. 2.50 Kwintetconcert mmv. so
liste. 3.50 BBC-Midland-orkest
5.05 Gr.pl. 5.35 De Continentals.
6.20 Ber. 6.50 Piano-recital. 7.10
Lezingen. 8.20 Anna Paulowa-her-
denking. 9.20 Sopraan en bariton.
9.50 Ber. 10.20 Lezing. 10.40 Ora
toriumconcert. 11.3512.20 Dans
muziek.
RADIO PARIS, 1648 M. 7 20 en
8.20 en 11.35 Gr.pl. 12.35 Orkest
concert. 4.20 Blaa9kwintet. 5.50
Orkestconcert. 8.20 Zang. 9.05 Or
kest en solisten. 11.051.05 Gr.pl.
KEULEN, 456 M. 5 50 Concert.
11.20 F. Haucks orkest. 1.35 Gr.pl.
4 20 Orkestconcert mmv. solisten.
6.50 Jeugdkoorconcert. 7.30 Om-
roepkleinorkest en solisten. 8 20
Omroeporkest en vrouwenkoor.
10.2011.20 Populair concert.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M-:
12.20 en 1.30—2.20 Grpl. 5.20
Zigeunermuziek. 6.35 Piano-recital.
7.05 Salon-orkest. 7.35 Dito. 8.20
Beethoven", hoorspel. 9.20 Gr.pl.
20.30—11.20 Dansmuziek. 484 M.:
12*20 Gr.pl. 12.50 Salon-orkest.
1 50—2.20 Gr.pl. 5.20 Harmonie»
muziek. 5.50 Mozartconcert. 6 20
Gr.pl. 6 50 Pianorecital. 7.35 Zang.
8.20 Symph.-orkest en soliste. 10.$)
Gr.pl. 10.4511.20 Accordeonmu-
ziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571
M. 7.30 Populair concert. 920
Ber 9.40 Causerie. 9.50 Concert.
10.05 Weerber. 10.20—11.20 Ween-
sche muziek.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn I: Hilversum I.
Lijn 2: Hilversum II.
Lijn 3: Brussel VI. 8.—9.20,
Keulen 9.20—11.20, Kalundborg
11 20—12.05, Parijs Radio 12 05—
13.20, Brussel VI. 13.20—14.20,
Droitwich 14.2015.50, Dsender
15.5016.20, Keulen 16.20—17.50
Parijs Radio 17.5018.20, Brussel
Fr. 18.20—19.20, Leipzig 19.20—
21.20, Beromünster 21.20—22.
Boedapest 22.22.20, Berlijn 22.20
—23.20, Weenen 23.20—24.—.
Lijn 4: Parijs Radio 8 058 50,
Normandië 8.5010.05, D.sender
10.05—10.35, Lond. Reg. 10.35—
11.20, Droitwich 11.2013 35,
Lond. Reg. 13.35—17.35, Droit.
wich 17.3518.20, Leipzig 18.20—
18 50, Lond. Reg. 18.50-20.20,
Droitwich 20.20—21.20, Luxem
burg 21.20—22.30, Lond. Reg.
22.30-24.—,
In het Park Hotel te Hoorn werd Woens
dag onder voorzitterschap van den heer H.
K. Koster te Wieringerwaard de alge
meene vergadering gehouden.
In zijn openingswoord herdacht de v o o r-
zifter het verscheiden van prof. Aberson,
den rector-magnificus van de Landbouw
school te Wageningen en den heer Kroese,
oud-directeur van de Landbouw Onderlinge,
als persoonlijkheden, die veel voor den
landbouw hebben gedaan.
Komende tot de meer dagelijksche dingen,
betoogde spr., dat men zich bijna dagelijks
afvraagt, wat ons in de toekomst staat te
wachten. Wanneer wij gaan vergelijken met
wat achter ons ligt, dan zijn de vooruit
zichten niet zoodanig, dat wij kunnen zeg
gen, dat wij dezèlWp toestanden terug
krijgen, die wij 10 a 15 jaar geleden hadden.
Maar wanneer wij gaan vergelijken met
dichter bij liggende tijden, dan moeten wij
constateeren, dat er een lichte verbetering is
ingetreden. Het is weinig, maar de kleinste
glimp van hoop moet ons moed geven. De
boterpositie in de wereld is op het oogen-
blik minder hopeloos dan ze dit verleden
jaar was. In September en October waren de
boterprijzen belangrijk hooger dan in deze
maanden van het vorig jaar. De zichtbare
voorraad is belangrijk kleiner. Wij mogen
dus de boterpositie niet hopeloos noemen.
Iets anders is dat mei de kaaspositie. De
kaasprijzen zijn niet zoodanig, dat zij reden
tot tevredenheid geven, doch wanneer w/j
zien, wat dit laatste jaar is gebeurd, dan
mogen wij de verwachting koesteren, dat
wij op den loop van de kaasprijzen meer in
vloed kunnen uitoefenen dan dit tot nog toe
gebeurd is. Wij moeten de kaaspositie be
schouwen in verband met het geheele onder-
melk-vraagstuk. Vele fabrieken zijn in staat,
van het eene artikel op het andere over te
springen.
Een betere toestand is te bereiken, door
als bijvoer melkpoeder, een product van
Nederlandsche bodem, te verstrekken, in-
plaats van buitenlandsche producten. Daar
door steunt gij de Nederlandsche zuivel
bereiding en U zelve.
De melksteunbeperking, die zoo lang als
een dreigend spook ons bedreigde, is inge
trokken door minister Deckers en dit was
aanleiding voor de adressen van de dage
lijksche besturen van de landbouworganisa
ties en de F. N. Z. Gij ziet dus, dat eensge
zind optreden van Uw organisaties nog wel
bij de regeering invloed uitoefend. Spr. wekte
daarom op, om steeds de groote lijnen te
zien en de organisaties krachtig te blijven
steunen.
Het is niet onmogelijk, dat voor de inge-
king in de plaats zal komen. Het is de vraag,
op welke manier dat zal gebeuren.
De teeltbeperking zal nog eenigen tijd haar
uitwerking doen gevoelen. Op het oogenblik
heeft deze nog tot gevolg gehad, dat er meer
melk wordt geproduceerd, dan dit zonder de
beperking het geval zou zijn geweest. Dit
kwam zeer duidelijk de vorige week in de
vergadering van de vereeniging voor de
t. b. c.-bestrijding onder het rundvee in N.-
Holland naar voren, maar bleek, dat er op
de gecontroleerde bedrijven 1800 beesten
beneden 2 jaar minder waren en 2000 beesten
méér boven de 2 jaar, waarvan kan worden
aangenomen, dat dit alle melkkoeien waren.
Wij moeten den landbouw in zijn geheel
zien en wanneer de regeering, naar het ons
voorkomt, meer aandacht besteed aan den
akkerbouw, dan moeten wij niet vergeten,
dat maatregelen, die den akkerbouw meer
loonend maken, het scheuren van land ten
gevolge hebben, waardoor er minder land
beschikbaar blijft voor de veehouderij, wat
voor den Nederlandschen boer op zich zelf 'n
verheugend verschijnsel is, al is dit voor de
fabrieken niet altijd het geval.
Welke richting de regeering uit zal gaan,
weten wij niet. Niemand buiten de regee-
ringslichamen weet er iets van.
Spr. geloofde, dat de organisaties zich
sterk zullen verzetten tegen beperking bij de
bedrijven, omdat daarvoor evenmin een
goede maatstaf aanwezig is. Ook afslachting
is genoemd. Wanneer er een afslachting zal
plaats vinden, dan meent het bestuur van de
F. N. Z. daaraan alleen dan te kunnen mede
werken, wanneer die afslachting een vrijwil
lige zal zijn. Een dwingende afslachting zal
vele bedrijven in te groote ongelegenheid
brengen en daarom vordert de F. N. Z., dat
aan een gedwongen afslachting een stopzet
ting van de margarine-fabricage behoort
vooraf te gaan. Spr. veronderstelde, dat dit
wel aller sympathie zal hebben.
Om verbetering van onzen toestand te
krijgen, is het noodig, dat wij onze handels
relaties zoo veel mogelijk uitbouwen. Om
dit te bereiken is centraliseering van onzen
export noodig.
Gedacht is aan eeri boter-monopolie, doch
zoodra bleek, dat een effectief monopolie be
oogd werd, daalde de sympathie daarvoor
bij de landbouworganisaties in de F. N. Z.
sterk. Toch moeten wij niet vergeten, dat
centralisatie van den verkoop groote voor
deden kan afwerpen. Ook daardoor wordt
het mogelijk den import voor lagere prijzen
te bevorderen.
Concentratie van den export moet dus een
groote plaats in onze gedachten innemen.
Deze vraagstukken, zoo eindigde spr., vor
deren de werkkracht van Uw bestuursleden
en spr. wekte op hen te blijven steunen en
uitte den wensch, dat ook deze vergadering
een goed verloop zou hebben. (Applaus).
De secretaris, de heer G. Nobel, deelde
hierop mede, dat de zuivelfabriek „De Hoop"
was opgeheven, doch dat deze opheffing
geen invloed heeft op het kwantum melk, aan
de bondsfabrieken verwerkt.
Ten aanzien van de consumptiemelkrege-
ling was het bestuur van oordeel, dat een
andere organisatie gewenscht is, waarbij er
naar gestreefd wordt, om het gebruik aan
consumptiemelk belangrijk te vergrooten
door lagere prijzen, met bescheidener winst
marge van dé distributie.
Electriciteitstarief voor zuivel
fabrieken.
Met ir. Kruyff, hoofdingenieur van de F.
N. Z., had het bestuur een bespreking gehad
met de directie van het P. E. N., die zich
bereid verklaarde, om eventueele financieel
moeilijke gevallen van de zuivelfabrieken in
overleg met den bond en ir. Kruyff te bespre
ken en te overwegen of nog wat kan worden
gedaan.
Wik- en weegloonen kaasmarkt
Alkmaar.
Het bestuur had zich tot het gemeentebe
stuur van Alkmaar gewend met het verzoek
om te willen overgaan tot verlaging van de
wik- en weegloonen, omdat de kaasprijzen
zoo gedaald zijn, dat deze kosten thans vee!
te zwaar drukken.
Op dit verzoek kwam de mededeeling van
B. en W. in, dat zij, gehoord de commissiën
van bijstand voor het marktwezen en de
financiën, het verzoek ernstig is overwogen,
temeer omdat aan dit vraagstuk ensequen-
ties voor den steeds ongunstiger wordenden
toestand van de gemeentefinanciën zijn ver
bonden.
Nu volgens het oordeel van B. en W. de
kaasprijzen belangrijk zijn verbeterd, kan
voorshands niet tot de gevraagde verlaging
worden overgegaan. Burgemeester en Wet
houders zijn echter bereid om wanneer op
nieuw een inzinking van de kaasprijzen komt
alsdan een verzoek om verlaging opnieuw
in overweging te nemen.
Het bestuur heeft na deze mededeeling op
nieuw verzocht om tot verlaging van de wik-
en weegloonen te willen overgaan, omdat de
kaasprijzen daartoe alle aanleiding geven.
Verschillende stemmen gingen op, die de
noodzakelijkheid van verlaging der wik- en
weegloonen bepleitten.
Adjunct-secretaris.
Uit een 6-tal sollicitanten was met een
proeftijd van een jaar tot adjunct-secretaris,
op een salaris van 1500, benoemd de heer
ir. G. Kramer van de Landbouw Hooge-
sJiooI te Wageningen.
Kaasbeurs te Alkmaar.
Aan den Bond werd het verzoek gedaan
of er voor het oprichten van een Kaasbeurs
te Alkmaar belangstelling bestaat. Wanneer
er 15 a 20 fabrieken bereid zijn om daaraan
mede te werken, dan is de kans van slagen
wat betreft de beschikbaarstelling van
«en goed verwarmd lokaal in de onmiddel
lijke nabijheid van de kaasmarkt verze
kerd.
De kosten zullen de eerste 3 maanden
2.50 per week en per fabriek bedragen,
waarvoor afzonderlijke stands voor iedere
fabriek beschikbaar gesteld zullen worden.
Na 3 maanden kan dit bedrag terugge
bracht worden op 2 per week, bij grootere
deelname, dan 15 a 20 fabrieken, zal de ge
noemde vergoeding lager worden bepaalu.
Spoedige opgave voor deelname aan deze
kaasbeurs is noodig, ï^ant vóór 1 Januari
moet over de beschikbare ruimte beschikt
worden; daarom wordt de beslissing der fa
brieken over medewerking in deze spoedig
tegemoet gezien.
De heer d e W i t vroeg van wien dat is
uitgegaan en oordeelde decentralisatie niet
wenschelijk, omdat de kaasbeurs in
Purmerend voldoet.
De voorzitter antwoordde dat het
bestuur de aangelegenheid niet had bespro
ken en herinnerde er aan, dat voor eenige
jaren een poging van het bestuur om in
Alkmaar een kaasbeurs te stichten wegens
geringe medewerking van het gemeente
bestuur geen succes had. Dat Purmerend
een kaasbeurs stichtte was voor deze ge
meente verstandig, omdat zij daardoor een
deel van den kaashandel, die door de verbe
tering van de verkeersmiddelen in Alkmaar
werd geconcentreerd, weer tot zich trok. Het
bestuur zal in deze ernstig overwegen wat
in het belang van den zuivelbereider is.
De secretaris deelde nog, op een
vraag van den heer de Wit, mede, dat de
firma Goes Zn. voor de kaasbeurs 2 ge
schikte gebouwen in de onmiddellijke nabij-
hein van de markt heeft aangeboden, doch
dat vóór 1 Januari moet worden beslist.
De heer Groot, Schermeer, had van den
secretaris een mededeeling verwacht over het
door hem met den minister gevoerde onder
houd.
De secretaris deelde mede, dat hij de
groote moeilijkheden aan de melksteun
beperking onder de oogen van den minister
had gebracht en praktische dingen had ge
noemd.
In de eerste plaats had hij er op gewezen,
dat door teruggave van de ondermelk de
kaasproductie belangrijk verbeterd kon wor
den. Spr. heeft de verwachting, dat dit wel
een van de maatregelen zal worden. Ook had
de secretaris gepleit van kaasverstrekking
aan werkloozen in mindering van den uit te
keeren steun en concessies van kaasverstrek
king aan het leger.
Voorts had hij gewezen op de consumptie
mei kvoorziening en op het gevaar verbonden
aan het feit, dat de melkproductie door het
bijvoeren zoo wordt opgevoerd, dat er zijn
die op 1 H.A. land 50.000 K.G. melk pro-
duceeren. Er zijn er zelfs, die door bijvoeren
op 1 H.A. land een melkproductie van
100.000 K.G. weten te bereiken.
Ook heeft spr. oen minister er op gewezen,
dat een belasting van 1 cent per liter op de
consumptiemelk aan administratiekosten
een halve cent per liter met zich zal brengen
en dat men daardoor de melksteunbeperking,
die men de voordeur had uitgezet, door de
achterdeur weer binnen liet. Vooral had spr.
er op gewezen dat de regeling voor de boe
ren zoo eenvoudig mogelijk moest zijn.
Hierop bracht de adj unct-seer. ver
slag uit van de werkzaamheden van den
bond over het afgeloopen jaar, waarna de
leeraar-technicus mededeeling deed van zijn
verrichtingen.
Bij acclamatie werd de heer Th. v. d. Meer
tot lid van de bouwcommissie herkozen.
Tot lid van de aankoopcommissie, werd
in de plaats van den heer Jongejans de heer
Krol te 't Zand gekozen.
De heer Joh. de Heer te Schagen gaf
hierna een inleiding over het onderwerp „De
zuivelfabrieken en de vee-arbitrage".
Op duidelijke wijze stelde hij de voordee-
len daarvan voor de veehouders en de han
delaars in het licht, waarbij hij verschillende
gevallen naar voren bracht, waarbij tot
uiting kwyam, dat nog steeds geldt: „Wie
pleit om een koe geeft er een tot'.
De heer P. Krediet, ambtenaar in Al-
gemeenen Dienst van de F.N.Z., gaf hierna
een verhandeling over de crisismaatregelen
op zuivelgebied, waaraan hij eenige opmer
kingen vastknoopte.
Begrooting.
Hierop kwam de begrooting in behande
ling met ontvangsten en uitgaven van
21 534.41, met een post van 1733.41 on
voorzien.
De hoeveelheid verwerkte melk werd ge
raamd op 154.000.000 K.G., waarvan 10 ct.
per 1000 KG. omslag zal worden geheven.
De uitgaven voor de vergaderkosten wer
den met 200 verhoogd, met het oog op de
vele bestuursvergaderingen. Ook de post
drukwerken werd 100.hooger gesteld,
terwijl die voor het landbouwhuis, door
huurverlaging met 100 kan worden ver
laagd. Voor propaganda was 100 en voor
de bibliotheek 50 meer uitgetrokken.
Zonder bespreking werd de begrooting
conform vastgesteld.
De heer Kooiman was van oordeel, dat
de afzetmogelijkheid van de producten ver
groot zou worden, wanneer Nederland zijn
monetaire politiek wijzigde.
Devoorzitter oordeelde dit een onder
werp, dat op deze vergadering niet thuis
behoorde. De concurrentie-mogelijkheid zou
beter zijn geweest wanneer Nederland zich
had aangepast aan het pond. De toestand
van den Deenschen boer is absoluut niet be
ter dan die van den Nederlandschen boer en
de financieele toestand van Denemarken is
slechter. Spr. betwijfelde of door devaluatie
op den duur de toestand beter kan worden.
Dit punt blijft echter regelmatig onder de
aandacht van de landbouworganisaties.
De heer de Goede, Wijdewormer, laak
te in heftige bewoordingen de regeeringspo-
litiek, er op wijzende, dat den Haag voor 3
jaar een richtprijs van 5 cent toezegde, die
nog nimmer werd bereikt. Dezen zomer werd
niet meer betaald dan 3 cent.
Spr. hoopte, dat de boeren eindelijk eens
van de regeeringmaatregelen verlost zullen
worden.
De heer Krediet antwoordde, dat de
minister, die den minister opvolgde welke de
toezegging deed, zich aan de toezegging niet
gebonden achtte.
De heer V e 1 d s t r a betoogde, dat het een
smoesje van den handel is geweest, met te
beweren, dat de kaasprijzen meer hadden
kunnen oploopen, wanneer de regeering den
handel meer de vrije hand had gelaten. Spr.
was overtuigd, dat men dan nog dieper in
de put zou zijn gezakt.
De heer Rus, Wormerveer, oordeelde, dat
men zich niet genoeg tegen het afslachten
van de vaarzen en de margarine-verpienging
had geprotesteerd. Spr. wilde een motie
waarin geprotesteerd wordt tegen het af
slachten van de vaarzen en het mengen van
boter met margarine. (Applaus.)
De voorzitter was overtuigd, dat het
afslachten van vaarzen niet meer zal door
gaan en merkte op, dat de F.N.Z. zich steeds
tegen het menggebod had geuit.
De heer Rus bleef op protesteeren aan
dringen.
De heer Z ij p oordeelde, dat de margari-
nefabrieken behoorden te worden stopgezet
of aanvullend moesten werken en hij wilde
dat als een eisch van de zuivelbereiders naar
voren brengen.
De voorzitter: De F.N.Z. heeft dit
standpunt nooit verlaten, doch heeft de re-
§els niet te stellen. Dit doet de regeering,
ie met meer volksgroepen moet rekenen
Een elk houdt zijn kleinen kring voor de ge
heele wereld en zoo is het niet.
De heer J. Z ij p wilde, dat de F.N.Z
stand hield. De boeren hebben recht op een
bestaan.
De heer Kooiman bejammerde het ook,
dat er geen klein onderscheid was tusschen
boter en margarine^Juist de menging is zoo
gevaarlijk voor den toekomstigen afzet van
het zuivelproduct.
De voorzitter zei, dat de F.NZ. dit
steeds onder de aandacht van de regeering
brengt. De regeering heeft echter de macht
en dan geeft eischen weinig.
Verschillende sprekers voerden over dit on
derwerp nog het woord, waarbij ook protes
ten tot uiting kwamen tegen de groote bla
den, die geweigerd hadden stukken tegen de
afslachting en de margarinemenging op te
nemen.
De heer J. Dokter rapporteerde hierop
over de landbouw-coöperatie en dr. S c h e v
rapporteerde over het werk van de Noord-
Hol landsche Melkcommissie.
Na behandeling van de agenda van de
F.N.Z. werden tot leden van de financieel
commissie gekozen de fabrieken West-Fries
land te Abbekerk, De Eendracht te Beemste*
en Neerlandia te Stompetoren, waarop na
de rondvraag sluiting volgde.
20)
naar het Engelsch
van J. S. FLETCHER
door mr.
H. J. H.
„Neen!", antwoordde hij. „Dat is zoo
goed als niks! Voor zoover ik het kan uit
maken moeder weet van de familiege
schiedenis meer af dan ik hebben de
Hoylands dat huisje met tuin al meer dan
tweehonderd jaar, de een na den ander.
Meester Hargreaves, de advocaat, heeft al
onze papieren, begrijpt u? Hij bewaart ze
in een van die blikken doozen op zijn kan
toor en hij heeft me eens verteld, dat er al
een Hoyland in dat huisje woonde in het
jaar 1695. Dat schijnt de oudste datum te
zijn, die in die papieren staat. Maar wat
betreft de huur, die ze betalennou, dat
is de moeite niet waard. Vijf pond in het
jaar!"
„Alleen voor den vorm!" zei Oliver.
„Puur voor den vorm! Niet meer dan een
erkenning van je eigendomsrecht!"
„Ja, zooiets!" stemde Matthew in, „maar
ja, het is altijd zoo geweest en het zal zoo
wel blijven ook. Tenminste zoolang de
Scarpes landheer en de Hoylands huurders
zijn. Het is de moeite niet waard... net
genoeg voor een nieuw pak kleeren per
jaar! Ja, ja, het is niks meer dan een huur
voor den vorm, maar", voegde hij er met
een sluw lachje aan toe, „het is toch altijd
nog meer dan wat wij betalen voor onze
hoeve daar op de hei!"
„Nee maar!" riep Oliver verbaasd uit,
„voor jullie heidehoeve? Ik weet wel, dat
jullie pachters bent, maar je wilt toch niet
zeggen dat je minder dan vijf pond pacht
betaalt?"
„Het is een heel eigenaardig soort van
pacht, die van ons!" zei Matthew, een rij
gave witte tanden achter zijn snorretje
toonend. „Ik heb nog nooit van iets derge
lijks gehoord. Strikt genomen, meneer
Carsdale, zijn we feitelijk alleen maar
huurders van dat oude huis, maar we heb
ben het recht om zooveel schapen als we
maar willen hier op de heide te laten gra
zen, zoover als die zich uitstrekten dat
is heel wat mijlen, vlak bij de grenzen
van Derbyshire.en we betalen een heel
eigenaardige pacht voor dat voorrrecht
Hebt u nooit gehoord, waarin onze pacht
bestaat, meneer Carsdale?"
„Neen, nooit!"
„Wel... we praten er ook bijna nooit
over", vervolgde Matthew, „maar er zijn
wel meer lui, die het weten en ik heb er
niets op tegen het aan u te vertellen. We
betalen een roode roos met Kerstmis en een
sneeuwbal als de zomer begint. Dat is on
ze huural honderden jaren lang".
„Lieve deugd! Hoe lever je 'm dat?" riep
Oliver uit. „Roode rozen op Kerstmis!...
sneeuw in den zomer? dat zal toch wel
moeilijk zijn om die te vinden!"
„Toch niet!" antwoordde Matthew met
een sluw lachje. „De rozen kweeken we
binnenshuisheel den winter hebben we
er meer dan genoeg. En de sneeuwbal
u weet ook wel, dat we hier in het hoog
land vaak zwaren sneeuwval hebben tot
midden Aprilin de lente, zeg in Maart,
begraven we een heele hoop sneeuw diep
in den gronden later, als er nog eens
sneeuw valt, doen we het weeren dan
blijft er in den grond genoeg sneeuw over
om er een sneeuwbal in Juni van te maken.
Och, dat hebben we al eeuwenlang gedaan
en het is nog niet éénmaal mislukt!"
„En als dat nu eens wel gebeurde?"
vroeg Oliver.
Matthew begon onbekommerd te lachen.
„Och, dat zou zich wel redden!" zei hij
„Daar maak ik me niet druk over. Me
dunkt, dat we vasten voet gekregen hebben,
wij Scarpes zitten vastgeroest!"
Een volle minuut lang keek Oliver den
man zwijgend aan en boog zich dan naar
hem toe.
„Zoo? en hoe viHdt je het zelf, beste jon
gen, om zoo vastgeroest te zitten?" vroeg
hij, met veel nadruk op „zelf". „Hoe bevalt
dat jou? Dat is alles goed en wel voor
oude lui, zooals je moeder is... maar jij.,
jij bent nog een jonge kerelnet even der
tig, dunkt meVoel jij nooit, dat je wel
wat meer van het leven zou willen hebben,
dan je hier op die hei krijgt? Dat je meer
zou willen doen, meer van de wereld
zien?"
„Och, tusschen ons gezegd en gezwegen,
meneer Carsdale, zoo heb ik er ook al vaak
genoeg over gedacht", gaf Matthew toe.
„Ik ben nu juist niet zoo dol op die hei
Én als ik mijn zin gehad had na den dood
van mijn vader, dan zou ik er tusschen ui<
getrokken zijn. Ik zou liever een boerderij
in het lage land hebben gehad met bouw
en weiland. Ik heb er genoeg van hier te
zitten, waar je van het eene jaar op het
andere nooit iets bijzonders zietalleen
maar schapen en vogels. Ik zou graag
ergens anders heen willen!"
„Maar waarom doe je dat dan niet?"
vroeg Oliver, hem scherp in het oog hou
dende.
„Om twee redenen", antwoordde Mat
thew, „moeder is meer 'n Scarpe dan ik
zelf ben! Ze zit zoo vast op haar oude
plaats, als die kerktoren daar op den
grond... Neen, ik zou zelfs zeggen, dat je
die eerder verschuiven kon, dan haar hier
wegkrijgen!"
„En de andere reden?" vroeg Oliver.
„Ik heb geen kapitaal, dat ik voor zoo'n
5roote boerderij, als ik bedoel, noodig heb!
a, natuurlijk, we hebben wel wat geld in
de familie, maar we zijn toch niet zoo goed
af als de menschen wel graag denken Er
is niet zooveel te verdienen aan de scha
pen, die je hier op de heide foktze blij
ven, ook in den besten tijd, vrij armzalig
Neen, ik heb het geld niet, dat ik noodig
zou hebben, meneer!"
Oliver zag zijn kans en ging er dadelijk
op in. Hij boog zich nog meer voorover,
sprak gedempt en keek veelbeteekenend.
„Dat kun je hebben", zei hij. „Dat geld
kun je hebben! Wanneer je maar wil!"
Matthew schudde het hoofd, als werd hij
fabrikant aan. Eerst keek hij vrij onnoo
zei, maar eindelijk kwam er kleur op zijn
verweerde wangen en een flikkering in zijn
oogen
„Wat zegt u daar, meneer Carsdale?
Wat kan ik hebben?"
„Zooveel geld je maar wilt!" zei Oliver
„Dat is duidelijk gezegd, nietwaar beste
jongen? Maar ik zal het nog nauwkeuriger
zeggen. Ik wil graag dat stuk grond van je
daar beneden in de vallei koopen, het heele
stuk! Weiland, bosch, tuin en huisje...
alles en alles! Enik wil je betalen wat
je vraagt!"
Matthe wschudde het hoofd, als werd hij
uit een droom wakker.
„Moeder zou me levend villen, als
maar vermoedde, dat ik naar zulke praatjes
luisterde!" mompelde hij. „Dat stukje grond
verkoopen? Neen, neen. meneer Carsdale
dat hebben ze al zoo dikwijls bij ons gepro
beerd. Hebt u de oude verhalen daarover
wel eens gehoord?"
„Heel wat ook!" antwoordde Oliver
..Wat hebben die er mee te maken? Jij en
ik leven niet meer in die oude tijdenwjj
leven nu! Ik heb dat land noodig en i*
bied je een prijs, zooals nog niemand ooij
aan een van je voorvaders geboden heeft
Contantbeste man,Boter bij de
visch! Wat zul je dan zitten piekeren over
wat je voorvaders gedaan hebben of ove;
de grillen van je moeder? Je zegt immer»
zelf, dat je er al anders over denkt dan zij
Nou dan, hier heb je een kans! Ik wil koo
pen... voor wat jij maar vraagt' En *"JK
eens hierhoe bezit je dat land eigf'!;
'ijk? Wat voor wettelijken titel heb F
Weet je dat wel eens?"
(Word! verv
-Jgc)
