dagblad voor alkmaar en omstreken.*
Kabinetscrisis afgewend.
Buitenland
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VERTENT IEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Na 300 Dit nummer bestaat nit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 21 December 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
PARLEMENT.
De gehuwde onderwijzeres
niet-hostwinster
wordt ontslagen.
Rust tengevolge van het terug
nemen van paragraaf 12.
FASCISTISCHE RAAD BIJEEN.
Mussolini houdt voet bij stuk.
DOOR EEN LAWINE BEDOLVEN.
Oud-gezant te Den Haag.
NIEUWE ARRESTATIES TE MOST.
VOORDRACHT VAN OUD-MINISTER
MARCHANT.
Over „De weg naar Rome".
SENATOR PITTMAN WAARSCHUWT
VOOR JAPAN.
Doch Washington desavoueert hem.
AANSLAG OP HET ZWITSERSCHE
GRENSWACHTMONUMENT
TE GENEVE.
LICHTSCHIP TE BOSTON
AANGEVAREN.
OUD-POLITIECOMMISSARIS
STEIHAUSL VEROORDEELD.
Tot 7 jaar zware kerkerstaf.
DIPHTERITUS-EPIDEMIE.
Scholen in Geleen gesloten.
BRAND IN EEN FILM-VERHUUR-
INRICHTING.
Twee personen om het leven
gekomen.
ONTSPANNING TE PARIJS.
Waf vandaag de
aandacht trekt...
Evenals vorige jaren is ook dit
jaar weer gelegenheid voor
het plaatsen van
NIEUWJAARSWENSCHEN
in ons nummer van
DINSDAG 31 DECEMBER.
De prijs bedraagt 50 cent voor
een enkele advertentie van 5
regels a contant.
U zoudt onze administratie ten
zeerste verplichten door nu
reeds Uw Nieuwjaarswensch
aan ons bureau Voordam 9
op te geven.
Ook kunt U ons Uwe adverten
tie doen toekomen door tus-
schenkomst van onze agenten
en van H.H. Boekhandelaren.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI
A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
EEN RUSSISCHE STEM OVER DE
PRESIDENTSVERKIEZING VAN
BENESJ.
DE OORLOG IN ABESSINIE.
De strijd ten Noorden van de
Takazze.
alkmaarsche courant
Den Haag, 20 December.
Zoo heeft dan de regeering althans voor-
loopig toegegeven aan de bezwaren der rech
terzijde tegen de verplichte concentratie der
bijzondere scholen.
In de regeeringsverklaring, welke minister
Colijn heden bij den aanvang der vergade
ring onder groote belangstelling der volks
vertegenwoordiging heeft afgelegd, wordt
die concentratie noodzakelijk genoemd, zoo
wel uit een oogpunt van bezuiniging als in
verband met de opheffing van zoovele open
bare scholen. Juist bleken thans de geruch
ten, volgens welke de linksche ministers, als
paragraaf 12, waarin de concentratie voor
het bijzonder onderwijs is geregeld, eenvou
dig afgewezen werd, hadden willen aftreden.
Ware dit geschied, het geheele kabinet had
moeten heengaan. Wat dan? Op de ernstige
gevolgen, welke een kabinetscrisis had moe
ten veroorzaken, hebben wij onlangs gewe
zen. Om die gevolgen zijn de linksche minis
ters, zij het op bepaalde voorwaarden, in
functie gebleven. Paragraaf 12 van het ont
werp heeft de regeering voor het oogenblik
teruggenomen. Maar zij blijft een verplichte
concentratie voor het bijzonder onderwijs
noodig vinden. De regeling van paragraaf
13, inzake de vrijwillige concentratie, acht
zij niet voldoende. Rechtsche sprekers hadden
verklaard, dat, als maar eenmaal bepaald
was (gelijk in dit wetsontwerp geschiedt),
dat bij opheffing van een bijzondere school
het schoolbestuur de waarborgsom niet ver
liest, er wel veel meer vrijwillig zou werden
geconcentreerd. De regeering welt hun opti
misme blijkbaar niet. Hoe moet er nu con
centratie komen, zonder dat rechts overwe
gende bezwaren maakt? Dit zal een S^ats-
commissie, vermoedelijk uit linksche en
rechtsche politici en onderwijsdeskundigen
bestaande, onder leiding der regeering on
derzoeken. Zij zal ook een voorstel ontwer
pen met betrekking tot de stopwet van 4
Augustus 1933 voor nieuwe lijzondere scho
len. Mocht zij geen aannemelijke oplossing
aan de hand kunnen doen, dan zal de regee
ring weer met een zelfstandig voorstel ko
men, desnoods door opnieuw paragraaf 12,
al dan niet gewijzigd, in te dienen.
De regeering zal haar best doen om het
ontwerp inzake de onderwijsbezuiniging spoe
dig tot wet te maken. Uitte minister Colijn
eenerzijds de hoop, dat vele bijzondere scho
len vrijwillig zullen worden geconcentreerd,
anderzijds verklaarde hij, dat de regeering
niet zal voortgaan met aan de gemeentebe
sturen opheffing van openbare scholen te
bevelen. Zij vertrouwt, dat Ged. Staten bij
de bevordering van die opheffing zeer be
hoedzaam zullen te werk gaan. En zij zal
een onderzoek instellen naar de gevolgen der
opheffing van openbare scholen sedert een
circulaire van 20 Juli 1933, voor zoover de
Kroon tot die opheffing besloot tegen het
advies van den Raad van State in. De regee
ring gaat dus de gevolgen van haar eigen
werk onderzoeken.
De sociaal-democraten onderbraken de
voorlezing der regeeringsverklaring eenige
malen door ironische uitingen. Bij paragraaf
13, de vrijwillige concentratie betreffende,
vond ir. Albarda. hun leider, gelegenheid,
over de houding der regeering eenige opmer
kingen te maken. Z.i. was zij te spoedig op
de vlucht gegaan voor de rechterzijde en was
men te bevreesd voor beursreacties. Maar
paragraaf 12 was ingetrokken en voor een
napraten bestond geen gelegenheid.
De heeren Wijnkoop (c.pen Sneevliet
(r.s.) goten nog de fiolen van hun toorn over
regeering en rechterzijde uit, maar er werd
niet op gereageerd.
Minister Slotemaker de Bruine nam een
amendement-v. Dijken (a.r.) over om het mo
gelijk te maken, dat bij vrijwillige samenvoe
ging van bijzondere scholen van te voren ze
kerheid kan worden verkregen omtrent terug
betaling van de waarborgsom, door het
schoolbestuur aan de gemeente gestort
Als kweekscholen worden opgeheven, krij
gen zij voor haar geldelijke verplichtingen
een vergoeding, welke de minister vaststelt.
De bewindsman heeft een amendement-Zijl-
stra (a.r.) overgenomen, waardoor't school
bestuur bij de Kroon tegen 's minister besluit
in beroep kan komen.
Z.Exc. nam verder een amendement-Sunng
(r.k.) over om buiten twijfel te stellen, dat een
onderwijzer met voorloopig pensioen, op
zestigjarigen leeftijd ingaande, zich het uit
zicht op gezinspensioen tegen een bijdrage
van 554 pCt. kan verzekeren.
De Kamer heeft met 55 tegen 34 stemmen
een amendement-Suring goedgekeurd om voor
te schrijven, dat de verplichting voor onder
wijskrachten, om, zestig jaar oud, vervroegd
pensioen aan te vragen, niet bestaat, als zij
minderjarige kinderen moeten verzorgen of
minder dan zes-en-dertig voor pensioen in
aanmerking komende dienstjaren hebben. De
heeren Suring, Zijlstra en Tilanus (c.h.) von
den in die gevallen vervroegde pensionnee-
ring te hard. Maar volgens het wetsontwerp
was de minister al bevoegd om, als er aanlei
ding toe is, de voorloopige pensionneering
niet te doen doorgaan. Hierop beriepen zich
de heeren Ketelaar (v.d.) en Thijssen (s.d.),
die zulk een ontheffing in bepaalde gevallen
beter vonden dan een vrijstelling voor ge
noemde categorie in haar geheel. Deze afge
vaardigden en Z.Exc. wezen erop, dat wie 60
jaar zijn en nog minderjarige kinderen heb
ben, er niet persé slechter aan toe behoeven
te zijn dan anderen. En tegenover de hard
heid der voorloopige pensionneering stelden
zij de hardheid van het lot van zoovele
werkloozen, die nu hopen, de plaatsen der
vervroegd gepensionneerden in te mogen ne
men. Maar de meerderheid gaf den heer Su
ring gelijk. De stemming was, zonderling ge
noeg, vrijwel rechts tegen links, behalve dat
de heeren Coops en Boon (lib.) voor-, en
de heeren Van den Heuvel en Wielinga (a.r.)
tegenstemden.
De gehuwde onderwijzeres-niet-kostwinster
wordt ontslagen. Aldus heeft de Kamer be
sloten door de goedkeuring van een amen
dement-Suring met 58 tegen 37 stemmen,
waarbij de drie groote rechtsche fracties en
de staatkundig-gereformeerden voorstemden,
bij wie zich de eenlingen Van Houten c.d.),
Westerman (n.h.) en Arts (k.d.) voegden.
De heer Suring wilde een eind maken aan
de dubbele gezinsinkomens en hij wenschte
werkgelegenheid geschapen te zien voor on
derwijskrachten, die de plaats der niet-kost-
winsters in zullen kunnen nemen. Met de
door hem voorgestelde bepalingen heeft hij
ernaar gestreefd, dat slechts dan aan de
werkzaamheid der gehuwde onderwijzeres
een eind wordt gemaakt, als dit zonder over
wegende bezwaren voor haar mogelijk is.
Minister Slotemaker ontried het amende
ment, omdat hij er tegen op ziet, uit te moe
ten maken, of een gehuwde onderwijzeres
kostwinster is. Wat moet Z.Exc. beslissen, als
zij bijvoorbeeld werkt om arme ouders te
onderhouden of om haar kinderen te laten
studeeren? Maar de minister verklaarde het
amendement niet onaanvaardbaar. En minis
ter Marchant had dit in zijn memorie van
antwoord wel gedaan. Zijn opvolger stond
er in dit opzicht anders tegenover, gelijk
bleek uit minister Slotemaker's antwoord op
een vraag van ir Albarda.
De heer Zijlstra steunde het amendement,
evenals mej. Katz (c.h.), die onder normale
omstandigheden tegen het ontslag van de
gehuwde ambtenares is.
E)s. Kersten (s.g.) meende, dat het nog
niet ver genoeg gingwilde hij ook ic- kost-
winsters ontslagen zien
Mr. Boon sprak ten gunste van het amen
dement, maar stemde er ten slotte tegen, om
dat de minister het ontried.
De dames de Vries-Bruins (s.d.) en Eakker-
Nort (v.d.) en de heer Wijnkoop (c.p.) bestre
den het voorstel-Suring.
Mevr. de Vries-Bruins stelde bij een sub
amendement voor Mn den ontslagen gehuw
den onderwijzeressen althans wachtgeld te
geven.
De heer Ketelaar viel het bij, maar c_ hee
ren Suring en Boon waren ertegen en de
Kamer verwierp het met 64 tegen 31 s*tm
men, waarbij de sociaal- en vrijzinnig-demo
craten, de communisten en mr. Coops (lib.)
voor stemden.
Mr. Boon heeft een motie ingediend, waar
in de Kamer de regeering uitnoodigt, een
speciale salarisregeling te ontwerpen voor
ongehuwde ambtenaren en onderwijzers,
buiten gezinsverband in communautedt leven
de. Dit slaat op de onderwijzers-kloosterlin
gen. De bewoordingen der motie zijn ont
leend aan een rede van dr. Mol Ier (r.k.), die
vroeger eens gezegd heeft, dat de katholie
ken niet bij voorbaat afwijzend stonden te
gen een lagere salarieering voor kloosterlin
gen, mits dezen niet als kloosterlingen wer
den getroffen, maar als ongehuwden, buiten
gezinsverband in communauteit levende. An
deren dan kloosterlingen zullen niet licht
onder deze categorie vallen!
Minister Slotemaker had vroeger op den
middag deze formuleering ten voorbeeld ge
steld aan eenige antipapistische afgevaardig
den, die nooit ophouden, speciaal op salaris
verlaging voor kloosterlingen aan te drin-
De motie-Boon zal later in behandeling
komen.
Met 71 tegen 22 st. heeft de Kamer de on-
derwijsbezuinigingswet tenslotte goedge
keurd. Tegen stemden de soc.-dem. en com
munisten en de heer Sneevliet (r.s.) Ir. Al
barda gewaagde in een stemmotiveering spij
tig van de amputatie van paragraaf 12,
waardoor het wetsontwerp van zijn voor
naamste bestanddeel was beroofd. Mr. Joe-
kes (v.d.) en dr. Bierema (lib.) drukten in
stemmotiveeringen ook voor hun fracties
leedwezen over het gebeurde uit, maar hun
partijen stemden voor.
Voor de Kerstdagen wordt de werkver
schaffing twee weken stilgelegd, omdat de
reiskosten met het oog op de feestdagen on
evenredig hoog zouden zijn en de tewerk-
gestelden toch maar een gering loonbedrag
zouden ontvangen. E>e arbeiders vallen dan
automatisch onder de steunverleening, maar
niet de kleine zelfstandigen, boeren, visschers,
schippers e.d. De heer Groen (r.k.) heeft van
middag aan minister Slingenberg gevraagd,
wat er met hen moest gebeuren. Z.Exc. ver-
lelde, dat de regeering voor hen een regeling
van loonverlet zal maken en dat deze ook in
de vorstperiode zal gelden. Volgens deze re
geling worden de kleine zelfstandigen ge
holpen in de beide weken, waarin de feestda
gen vallen.
Voorzitter Ruys de Beerenbrouck heeft de
vergadering met een passend speech je geslo
ten. De Kamer heeft hard gewerkt en zich
een groote zelfbeperking opgelegd. Tot Dins
dag 11 Februari is zij op reces.
Do groote fascistische raad heeft Vrij
dagavond de aangekondigde zitting ge
houden. Met algemeene stemmen werd
de volgende resolutie aangenomen:
De groote fascistische raad consta
teert, dat het Italiaansche volk tegen
over de in het oog springende desoriën
teering en tegenstrijdigheden in de
houding der sanctie-landen in de krach
tige verdediging van zijn recht eensge
zind blijft, terwijl het door het afstaan
van goud een indrukwekkend bewijs
geeft van zijn wil tegenstand te bieden
en te overwinnen.
Een 65-jarige man en zijn 34-jarige
zoon zijn bij Sisikon bij het Vierwoud-
stedenmeer onder een lawine bedolven.
Het lijk van den vader is reeds geborgen.
Door een andere lawine zijn twee hout
hakkers ernstig gewond.
VON FLOTOW OVERLEDEN.
Gisteren is te Berlijn in den leeftijd
van 73 jaar overleden de heer Von
Flotow, die vroeger gezant van Duitsch-
land te Den Haag is geweest.
De overledene is ook diplomatiek ver
tegenwoordiger te Washington bij den
Heiligen Stoel, te Parijs, te Brussel en
te Rome.
Te Most (ook Brüx genoemd) in
Noord-Bohemen zijn wederom twaalf
personen gearresteerd wegens het voeren
van tegen den Tsjechoslowaakschen
staat gerichte actie.
Oud-minister mr. Marchant heeft gis
teravond in de groote zaal van den
Katholieken Kring te Antwerpen een
voordracht gehouden, waarvan de titel
luidde: „De weg naar Rome." Hierin gaf
mr. Marchant een uiteenzetting van zijn
overgang naar de katholieke kerk. Ver
schillende geestelijke en wereldlijke
autoriteiten woonden de voordracht bij.
De bijeenkomst was belegd door het ge
nootschap „St. Vincentius a Paulo".
De voorzitter der senaats-commissie voor
buitenlandsche zaken, senator Pittman,
heeft in Nevada 'n opzienbarende rede ge
houden, waarin hij verklaarde, dat Japan de
wereld wil veroveren. De Vereenigde Staten
zullen onvermijdelijk betrokken worden in
een verdedigingsoorlog in den Stillen
Oceaan, indien de tegenwoordige Japanscbe
regeering aan het bewind blijft.
De verovering van China zal de eerste
stap zijn, gevolgd door een aanval op de
Philippijnen, Hawaii en de Westkust der
Vereenigde Staten.
Pittman verklaarde, dat de dag zal ko
men, waarop Amerika voor zijn bestaan zal
moeten vechten tegen Japan. „Wii kunnen
aldus zeide hij of steeds verder terug
wijken of Japan een halt toeroepen". De
Volkenbond, aldus vervoigde Pittman, heeft
gefaald en Japan rekent op het feit, dat
Engeland elders is gebonden. Japan heeft
slechts één vrees, n.1. dat de vloten van
Amerika en Japan zich zullen vereenigen.
In gezaghebbende kringen te Washing
ton neemt men de uitlatingen van Pittman
niet ernstig op. Men zegt, dat men niet van
tevoren op de hoogte van zijn rede is ge
weest. Aan het ministerie van buitenland
sche zaken betreurt men den scherpen toon
tegen Japan, te meer, waar Pittman, zoo
als gezegd, voorzitter der senaatscommis
sie voor buitenlandsche zaken is.
Gisternacht is te Genève op het monu
ment ter herdenking van de diensten
van de Zwitsersche grenswacht tijdens
den oorlog een dynamiet-aanslag gepleegd.
Het monument, dat niet ver van het Vol
kenbondsgebouw aan het einde van de Quai
Wilson nabij den oever van het Meer is ge
legen, werd beschadigd, evenals de erach
ter liggende muur van het park „Mon Re
pos". De dader is vermoedelijk een jeugdig
anarchist en de aanslag is bedoeld als een
„waarschuwing" tegen de veroordeeling
van een dienstweigeraar tot een jaar ge
vangenisstraf, zooals blijkt uit 'n brief, dien
men nabij het monument heeft gevonden.
Het voor de haven te Boston liggende
lichtschip is door een Engelsch vracht
schip in een dikken mist aangevaren en
heeft zware averij bekomen.
Het vrachtschip, dat met een lading
schroot op weg was naar Spanje, heeft
per radio medegedeeld, dat het naar
Boston moet terugkeeren. Hoe groot de
schade is, werd niet medegedeeld.
De voormalige Weensche politie-com-
missaris Steinhausl is gister, wegens
medeplichtigheid aan de nationaal-
socialistische omwentelingspoging van
25 Juli 1934, veroordeeld tot 7 jaar zware
kerkerstraf, met aftrek van IK jaar
preventieve hechtenis.
Dipteritus, die reeds maandenlang onver
hinderd heerscht, in Geleen (L.) begint,
hoe langer hoe meer een ernstige karakter
aan te nemen. Reeds zijn verschillende ge
vallen met doodelijken afloop geconsta-
teer. Als voorzorgsmaatregel is een der
klassen van de lagere meisjesschool te Lin-
denheuvel naar huis gezonden. Het aantal
gevallen neemt nog steeds toe.
In een film-verhuur- en copieer-inrichting,
gevestigd op de vijfde étage van een groot
uit gewapend beton opgetrokken gebouw
aan het Venceslas- of Wenzelplein, het voor
naamste punt in het centrum van Praag,
brak gistermiddag een brand uit, die snel
om zich heen greep en rijkelijk voedsel vond
in het opgeslagen fimmateriaal. Meters
lange steekvlammen schoten de ramen uit
en er ontwikkelde zich een geweldige hoe
veelheid rook. Niettemin zag de brandweer
kans, het vuur in betrekkelijk korten tijd
meester te worden. Helaas had de brand
toen al twee slachtoffers geëischt. Een
jongeman, die op een spiritustoestel zijn
zijn maaltijd had gewarmd en daardoor
waarschijnlijk den brand had veroorzaakt,
en een vrouw die trachtten door een ijzeren
nooddeur te ontnappen, doch de deur was
gesloten en beiden kwamen in de vlammen
om.
In de wandelgangen van de Fransche
Kamer was in den loop van den dag van
gisteren ontspanning waar te nemen, die
haar oorzaak vindt in de houding der ach
ter de regeering staande partijen.
Van verschillende kanten wordt uit het
regeeringskamp verklaard, dat in geval
van een regeeringscrisis de verschillende
fracties niet nogmaals zullen deelnemen
aan een kabinet der nationale concentratie,
zoodat dan de minderheid van de Kamer
maar het probleem moet oplossen van de
vorming van een regeering. Indien men de
regeering ten val zou brengen, verklaart
men, zou het de schijn hebben, alsof de
linksche afgevaardigden zich hadden laten
beinvloeden door de publieke opinie in een
vreemd land.
Uit het parlementaire leven. (Ar
tikelen).
Holland'e stedenschoon in praat
en prent. (Artikelen).
Haarlem's burgemeester eontra
„Haagsche Poet". (Binnenland).
De zaak-Schaap voor de recht
bank. (Binnenland).
Dr. A. A. L. Rutgers benoemd tot
lid van den Raad van State. (Bin
nenland).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
De „Izwestia" schrijft in een artikel over
Masaryk en Benesj, waarin de beteekenis
van den afgetreden president van Tsjecho-
Slowakije wordit geschetst, over diens opvol
ger Benesj: „De verdienste van Benesj als
minister van buitenlandsche zaken bestaat in
het feit, dat hij erin geslaagd is door een
actieven strijd voor den vrede en in het bij
zonder door de vruchtbare samenwerking
met de grootste vredesmacht, de Sovjet-
Unie, de algemeene situatie in Midden-
Europa te wijzigen en Tsjecho-Slowakije tot
een daadwerkelijke vredesfactor te maken. De
fascisten hebben zich tegen de verkiezing
van Benesj op de post van president der
Tsjecho-Slowaaksche republiek verzet, om
dat zij terecht vreesden, dat Benesj op deze
post erin zou slagen een nog grootere acti
viteit voor den wereldvrede zou ontwikke
len dan die, welke hem reeds temidden der
Europeesche staatslieden heeft onderschei
den gedurende de vele jaren, die hij minister
van buitenlandsche zaken was. Alle vredes
vrienden zijn er zeker van dat Eduard
Benesj, een man vol activiteit en levenslust,
zijn post van minister van buitenlandsche
zaken nooit had geruild voor de hooge func
tie van president der republiek, als hij niet
had geweten dat onder de huidige gecom
pliceerde omstandigheden in Tsjecho-
Slowakije het bekleeden van deze functie niet
slechts een representatief karakter heeft,
doch hem tevens gelegenheid zal geven zijn
werk voor den vrede voort te zetten".
Van Italiaansche zijde wordt medege
deeld, dat de luchtmacht gisteren drie vluch
ten boven de streek ten Zuid-Westen va i
Selaklaka heeft gemaakt, waarbij Abessini-
sche infanterie en cavallerie werd gebombar
deerd. Selaklaka ligt ongeveer 40 K M. ten
Noorden van de Takazze. Men verklaart ie
Asmara. dat van een bedreiging van de Ita
liaansche frontlinie geen sprake is. aange
zien de troepen uiterst sterke verdedigings
stellingen innemen
Van de sterkte der Abessinische troepen
