DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Hu 8 Italiaarische vliegtuigen zijn
neergeschoten
No. 3
Zaterdag 4 Januari 1936
138e Jaargang
BageUiksch Ontwricht
Hei Abikaansche conflict
De streek Tembien weer voor driekwart
Abessijnsch.
tBwteuicutd
De vrede door egoïsme bedreigd.
ITALIË OVER DEN
LUCHTAANVAL.
Tegenspraken van alle kanten.
Wat vandaag de
aandacht trekt
K
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 -naanden bq vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rqk f 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Zoowel Dinsdag als Woensdag zqn,
zooals men zich zal herinneren, de
Abessiniërs er op het noordelijk oorlogs-
tooneel in geslaagd, een Italiaansch
vliegtuig omlaag te halen.
Het Dinsdag neergeschoten toestel
had in het gebied van Wolkait samen
met een andere machine het dorp Kestia
met machinegeweervuur bestookt. Plot
seling stortte het in de nabijheid van
het dorp brandend neer, klaarblijkelijk
getroffen door het vuur der Abessini-
sche scherpschutters.
Het Woensdag neergeschoten vliegtuig
voerde in de omgeving van Makalle een
verkenningsvlucht uit. Daar de waarnemer
nergens Abessinische troepen kon ontdek
ken, daalde hij steeds lager, met het gevolg,
dat het toestel op een gegeven oogenblik
door het vuur der in het struikgewas ver
scholen schutters zóó ernstig werd getrof
fen, dat het neerstortte. De piloot en de
waarnemer kwamen om het leven. Een der
machinegeweren van het vliegtuig is als
souvenir ten geschenke gegeven aan den
Abessinischen krijgsman, die het beslissende
schot had gelost.
In totaal hebben de Abessiniërs thans acht
vliegtuigen neergeschoten.
In het noorden des lands is het intusschen
opnieuw hevig gaan regenen
waardoor de operaties der gemotoriseerde
Italiaansche afdeelingen in ernstige mate
worden belemmerd. Ook de weg van Addis
Abeba naar Dessié is weer één groote mod
derpoel geworden. Tal van vrachtauto's zijn
in de modder blijven steken; ook verschei
den journalisten zijn tusschen de hoofdstad
en Dessié gestrand.
Van officieele zijde is aan United
Press medegedeeld, dat de Abessinische
troepen de provincie Tigré thans grooten-
deels hebben heroverd, met uitzondering
van de strook Aksoem—Adigrat en van
den naar het Zuiden loopenden weg
AdigratMakalle.
Tot deze conclusie is men in officieele
kringen gekomen op grond van de geleide
lijk binnenkomende berichten van het noor
delijk oorlogstooneel, volgens welke de ver
spreid opereerende Italiaansche stormtroe
pen in Tembien er niet alleen niet in zijn
geslaagd, de Abessiniërs uit dit gebied te
verdrijven, doch integendeel de laatste da
gen opnieuw hebben moeten terugtrekken.
Van het zuidelijk oorlogsterrein meldt
Reuter, dat Daggaboer in Ogaden opnieuw
door vier Italiaansche vliegtuigen is gebom
bardeerd. Een groot aantal bommen werd
omlaag geworpen, doch vele er van smoor
den in het zand. Te Addis Abeba vraagt
men zich af, wat nog over kan zijn van deze
plaats, die nimmer zeer belangrijk was en
haar beteekenis uitsluitend ontleende aan
de omstandigheid, dat er zich bronnen be
vinden, zoodat zij een trefpunt is der kara
vanen van en naar Somaliland. Op het
oogenblik is te Daggaboer tevens een Egyp
tische ambulance gevestigd.
De Abessinische regeering heeft een com
muniqué gepubliceerd naar aanleiding van
de Italiaansche verklaring, dat de Abessi
niërs twee gevangen genomen Italiaansche
vliegers hebben onthoofd. Deze verklaring
wordt in het communiqué een „afschuwe
lijke leugen, die als dekmantel moet dienen
voor ware vrijbuitersdaden genoemd.
Daarmee is men meteen weer bij het ha
chelijk punt: het bombardement op e
Zweedsche ambulance bij Dolo.
De Italiaansche lezing.
Stefani bericht, dat de Italiaansche lucht
macht dezer dagen in Somaliland als repre
saille-maatregel een bombardement heen
uitgevoerd op de vijandelijke stellingen, na
dat was vernomen, dat de onderluitenan -
vliegenier Minniti Tito, die gevangen was
genomen, door de Abessiniërs was on
hoofd.
Tegelijk met de bommen werd ook een
mededeeling omlaag geworpen, waarin werd
gezegd: „Gij hebt een van onze vliegeniers,
dien gij gevangen genomen hadt, gedoo
door hem te onthoofden, onder miskenning
van alle menschelijke en internationale
wetten, volgens welke gevangenen heilig
zijn en gerespecteerd moeten worden. Gy
krijgt hier wat gij verdient".
Tijdens het bombardement viel een bom
op de tent van het lazaret van het Zweed
sche Roode Kruis. Het schijnt, dat twee
Zweden gewond zijn. Het aantal doode en
gewonde Abessiniërs tengevolge van het
bombardement is zeer aanzienlijk.
De geheele Romeinsche pers kondigt
krachtige represaillemaatregelen aan tegen
de Abessinische troepen die, volgens de
semi-officieele Giornale d'Italio, de
bescherming van het Roode Kruis-embleem
op onduldbare wijze misbruiken.
Volgens het blad kunnen de gruwelen en
de schendingen van het internationale recht
door de Abessinische troepen te gelegener-
tijd met documenten bewezen worden.
Thans moet daartegen echter opgetreden
worden. Alle oorlogsmiddelen moeten wor
den toegepast. Dat is noodzakelijk omdat de
Abessiniërs zijn begonnen met de toepas
sing van onmenschelijke oorlogsmethoden
tegenover de Italianen. Aangezien het leven
der Italianen en dergenen, die onder hun
bescherming staan, op geen enkele wijze
door de Abessiniërs gespaard wordt, kan
men voor het leven der Abessiniërs geen
genade meer laten gelden. De genomen ver
geldingsmaatregel voor den moord op een
Italiaansch vlieger is niet meer voldoende.
De Lavoro Fascista spreekt in het
zelfde verband openlijk van de toepassing
van „de modernste en moorddadigste oor
logsmiddelen", waarvan Italië zich tot nog
toe onthouden heeft.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat
staatssecretaris Suvich den Zweedschen ge
zant heeft ontvangen om hem mededeeling
te doen over het resultaat, waartoe de Ita
liaansche regeering gekomen is in de kwes
tie van het luchtbombardement bij Dolo,
waarbij o.a. de leider der Zweedsche ambu
lance, dr. Hylander, gewond werd.
„Er was bevel gegeven aldus vervolgt
het communiqué tot bombardeering van
het Abessinische Somalifront als vergel
dingsmaatregel tegen de wreedheden, die
door de Abessiniërs op Italiaansche gevan
genen waren gepleegd. In de omgeving van
Dolo had het bombardement een groep ge
wapende Abessiniërs en eenige tenten, die,
naar gebleken was, tot het Abessinische
legercommando behoorden, ten doel. Het
schijnt, dat een bom is ingeslagen in de
nabijheid van de ambulance en dr. Hylander
verwond heeft. Terwijl hij zijn leedwezen
heeft betuigd over dit voorval, heeft Suvich
de aandacht van den Zweedschen gezant ge
vestigd op de „tendentieuze voorstellingen,
die van de gebeurtenis zijn gegeven om de
openbare meening in Zweden te misleiden".
Toch een onwaardige daad.
Onder voorzitterschap van prins Karei
van Zweden heeft gistermiddag de leiding
van het Zweedsche Roode Kruis te Stock
holm vergaderd, teneinde over het bombar
dement van het Zweedsche Rowde Kruis te
Dolo te beraadslagen.
Men moet vreezen, aldus verklaarde de
prins, dat de ramp welke het Zweedsche
hospitaal heeft getroffen, het gevolg is van
een onwaardige daad. Het Zweedsche volk,
dat de ambulance had uitgezonden, teneinde
zoowel aan de Abessinische als aan de Ita
liaansche slachtoffers van den oorlog hulp
te verleenen, is over het gebeurde diep ver
ontwaardigd. Hoewel de laatste berichten
aanduiden, dat de verliezen der ambulance
niet zoo groot zijn als aanvankelijk was ge
vreesd, vermindert dit niet de verantwoor
delijkheid van den aanvaller.
Prins Karei heeft daarna den keizer van
Abessinië namens de leiding van het Roode
Kruis een telegram gezonden, waarin hij
nogmaals den nadruk legt op de volstrekte
verantwoordelij kheid der Italianen voor het
gebeurde.
Ook in de Vereenigde Staten heeft het
bombardement van het Zweedsche hospitaal
diepen indruk gemaakt. Vooraanstaande le
den van het Amerikaansche Congres verkla
ren, dat het de positie voor de voorstanders
in de Vereenigde Staten van een krachtiger
sanctiepolitiek veel sterker heeft gemaakt.
De dezer dagen te openen zitting van het
Congres zal overstroomd worden met pro
testmoties tegen het bombardement van
Roode Kruis-afdeelingen, voorspelde de
New Yorksche afgevaardigde Reed.
Ook de democratische senator Logan uit
Kentucky, die tevens lid is van de juridische
Senaatscommissie, veroordeelde scherp het
optreden der Italianen. Ook hq was van
oordeel, dat de voorstanders van sancties
zich hierdoor bij hun actie aangemoedigd
zullen voelen.
Roosevelt's boodschap.
In het Amerikaansche Congres heeft
president Roosevelt gisteravond te
Washington zijn jaarlijksche boodschap
voorgelezen.
Hq zeide, dat er in Europa, anders
dan in Amerika, nog niet van een goe-
doe verstandhouding tusschen de vol
ken kan worden gesproken. Kleine
staten moeten steeds rekening houden
met de mogelijkheid van een inval in
hun gebied, terwijl zq er de voorkeur
aan zouden geven, alle problemen in
minnelijk overleg te regelen. Dat de
verhoudinen nog zoo zijn, geeft aanlei
ding tot pessimisme.
Roc>evelt
Er zijn eenige landen, die niet kunnen
afwachten, tot zij hun redelijke verlangens
door vreedzame onderhandelingen ver
vuld zien. Deze staten voeren een agressie
ve politiek en grijpen wel eens naar het
zwaard.
De volken, die oprecht naar den vrede
verlangen, aldus vervolgde de president,
zullen mijn woorden begrijpen. Nog altijd
is het overgroote deel der mogendheden
tevreden met de bestaande gebiedsgrenzen,
Deze landen zouden bereid zijn tot ver
mindering der bewapening, indien ook de
rest der staten daartoe zou willen over
gaan. De wereldvrede wordt onmogelijk
gemaakt door een gering gedeelte van de
bevolking der aarde en bedreigd door de
genen, die plechts egoïsme kennen.
De Vereenigde Staten, aldus Roosevelt,
zullen alles nalaten wat het bestaande
conflict zou kunnen verscherpen; zij zul
len zich buiten den strijd houden en al 't
mogelijke doen om den vrede te doen te-
rugkeeren.
In officieele Italiaansche kringen ver
klaart men, met leedwezen kennis te nemen
van de talrijke tendentieuze, overdreven of
geheel valsche berichten, die in de laatste
dagen in de buitenlandsche bladen over den
Italiaanschen veldtocht in Abessinië ver
schenen zijn.
Met beslistheid wordt het bericht ont
kend, dat Ras Goegsa door de Italianen
standrechtelijk zou zijn doodgeschoten.
Even stellig worden de berichten ontkend,
volgens welke de Italiaansche troepen in
het Sjire-gebied Koptische kerken in brand
gestoken zouden hebben. In totaal zouden
de Italiaansche verliezen aan vliegtuigen,
het toestel inbegrepen, dat gisteren bij
Makkale is neergeschoten, in strijd met alle
andersluidende berichten slechts vier be
dragen, waarvan de overige drie wegens
motordefecten, n.1. een in de nabijheid van
Dagaboer en twee nabij Makkale achter de
vijandelijke linies moesten dalen.
Nogmaals wijst men van Italiaansche
zijde op de steeds toenemende barbaarsche
gruwelen, waaronder de Italiaansche ge
vangeen in Abessinië te lijden hebben, en
men herinnert aan de groote verontwaar
diging, die doordaar bij het geheele Ita
liaansche volk is ontstaan en die het noo-
dig maakt, scherpe repressaille-maatrege-
len te nemen.
Nieuw Italiaansch bombardement.
Generaal Nassiboe meldt, dat een Ita
liaansch bombardements-eskader opnieuw
een aanval heeft gedaan op verschillende
stammen bij de bronnen van Boelale en
Sassabanah, en vele bommen heeft gewor
pen. De vluchtenden zijn door laag vlie
gende machines met machinegeweren be
schoten. Vijf Abessiniërs werden gedood en
twee gewond. Verder werden 19 kameelen,
die levensmiddelen vervoerden, gedood.
Aan het Noordelijk front zijn in den loop
.van Donderdag 6 Eritreesche officieren, 12
onder-officieren en 125 manschappen
overgeloopen naar de Abessiniërs. Zq deel
den mede, dat de aanleg van den straatweg
van Adigrat naar Makkale een Sisyphus-
werk was. Heele trajecten van den nieuw
aangelegden weg verdwenen telkens weer
in het bodemlooze zand.
De Turksche Roode Halve Maan heeft
het Abessinische Roode Kruis 200 kisten
verbandstoffen en medicamenten doen toe
komen.
De Italiaansche klacht inzake het
gebruik van dum-dum-kogels.
Ter aanvulling van de Italiaansche klacht
inzake het gebruik van dum-dum- en ex-
plosieve-patronen heeft de Italiaansche
regeering het Volkenbondssecretariaat een
aantal foto's overhandigd, waaruit moet blij
ken, dat de Abessiniërs troepen explosief-
kogels van Engelsche herkomst gebruiken.
De eerste foto toont het etiket van de ver
kapping, waarin de bedoelde patronen zijn
gevonden en dat van een Londensche firma
afkomstig is.
Voorts zijn er afbeeldingen bij van een
explosief-patroon en van een Vickers Arm-
strong-machinegeweer, dat eveneens in het
Abessinische garnizoen van Tafari Sjetema
gevonden was en in welks patroonband zich
naast gewone ook explosief-patronen be
vonden.
HET ANTI-SEMIETISME IN HONGARIJE.
Vreemde elementen.
De leider der Christelijk-sociale partij in
Hongarije, Karl Wolff, heeft in een rede
verklaard dat vreemde elementen er naar
streven, zich de nationale idealen en de
heiligste goederen der natie te eigenen. In
de literatuur en in de theaters van Hon
garije heerscht de ghetto-geest en in het
economische leven zijn de leiders niet meer
Hongaren. Er is geen nationale toekomst
voor de Hongaren, zoolang niet de Honga
ren alleen over de economische waarden
beschikken. Wolff verklaarde verder: „We
zullen den strijd zoolang voortzetten, tot
het Hongaarsche ras in industrie en han
del de economische leiding verzekerd heb
ben. Wij denken er niet aan, de leidende
posities van het land aan een vreemd ras
over te laten. Wij zullen nog energieker op
treden dan tot nog toe. Ik ben niet geneigd
te erkennen, dat elk Galicier een geboren
vakman is, in tegendeel, ïk ben ervan
overtuigd dat het Hongaarsche ras hooger
staat".
BALDWIN BEDREIGD?
Aanval van nationale Labour-zijde
in Engeland.
In politieke kringen in Engeland wordt
groot opzien gebaard door een aanval op
minister-president Baldwin in de „News
Letter", een wekelijksch correspondentie-
orgaan van de Nationale Labour-groep,
dat in nauwe relatie staat met Ramsay
MacDonald. Het orgaan critiseert, dat
Baldwin zich tegen de persoonlijke bespre
kingen van Hoare te Parijs heeft gekeerd
en betreurt vooral, dat daardoor de regel
geschapen dreigt te worden, dat 'n minis
ter geen besprekingen zou mogen voeren
zonder een nauwkeurig omschreven man
daat van zijn kabinet te hebben.
Deze aanval op Baldwin wekt te meer
verbazing op het oogenblik, nu Baldwin
bepaalde moeilijkheden in de conservatie
partij heeft vanwege de parlementszetels,
die hij voor de beide MacDonalds wil vei
ligstellen.
ENGELSCH KONINGSPAAR NAAR
EASTBOURNE?
Men verwacht, dat de koning en de ko
ningin dit jaar wederom een bezoek aan
Eastbourne zullen brengen.
Zij zullen er waarschijnlijk in de laatste
helft van Februari heengaan. Verleden
jaar ging de koning naar Eastbourne op
medisch advies en het verblijf aan de
Zuidkust schijnt hem veel goed te hebben
gedaan.
Het koninklijk echtpaar zal wederom lo-
geeren op Brompton Place, het buitengoed
van den Hertog van Devonshire, en het
verblijf zal een ruime maand duren.
BARCELONA STAAKT HAAR
RADIO-UITZENDINGEN.
Uit bezuinigingsoverwegingen heeft de
Spaansche regeering besloten, met ingang
van heden de radiouitzendingen van Radio
Barcelona stop te zetten.
EEN SCHIP ZONDER BEMANNING.
De Times meldt uit New York, dat in 't
quarantainestation aldaar het Grieksche
s.s. Marpessa tot grooten last der haven
autoriteiten door de bemanning in den
steek is gelaten. Het schip had Zondag
moeten vertrekken, maar noch de kapitein
noch de bemanning verscheen, zoodat
thans het verlaten schip, aan boord waar
van slechts een paar getrouwden bevinden,
leelijk in den weg ligt en men niet goed
weet, wat men er mee moet aanvangen.
Men heeft er geen idee van, waar de kapi
tein zich bevindt, noch wat hem en de be
manning bewogen heeft te deserteeren.
r.'
Nu 8 Italiaansche vliegtuigen neer
geschoten zqn,... (Overzicht).
Zwendel-affaire in Amsterdam.
(Binnenland).
De werkloosheid in de wereld.
(Binnenland).
Uit het parlementaire leven. (Arti
kelen).
Holland's stedenschoon in praat en
prent. (Artikelen).
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
KERKELIJKE BLADEN IN
DUITSCHLAND.
Merkwaardige cijfers.
De kerkelijke conflicten in Duitschland
hebben tengevolge gehad, dat de belang
stelling voor zoogenaamde kerkelijke bla
den belangrijk is toegenomen. In het alge
meen schijnen deze kerkelijke organen
minder te kampen te heben met de uiterst
strenge censuur, waaronder in het Derde
Rijk de dagbladpers valt. Ook al worden er
aanhoudend heele oplagen van kerkelijke
bladen in beslag genomen, toch gaan de
redacties er van voort, artikelen en mede-
deelingen te publiceeren, welke men anders
vergeefs zoekt.
Het weekblad „Der Katholik", orgaan
van het r.k. bisdom Berlijn, heeft op het
oogenblik een oplage van 74.000 exempla
ren, een cijfer dat door de meeste groote
dagbladen niet geëvenaard wordt. Behalve
„Der Katholik" heeft een tweede blad van
het bisdom Berlijn, „Die katholische Kir-
chenzeitung", een bijna evengroote ver
spreiding. Het oplagecijfer van deze beide
Zondagbladen is in het afgeloopen jaar met
bijna 40 toegenomen.
Het veertiendaagsch orgaan der Belqde-
niskerk, de „Jungle Kirche", begint deze
maand zijn vierden jaargang met een op
lage van 30.000 exemplaren. Het heeft dus
4000 abonné's meer dan het weekblad der
Duitsche Christenen, hetwelk sedert eeni-
gen tijd onder den titel „Positives Christen-
turn" verschijnt. Het rechtszinnig pro-
testantsch weekblad „Der Reichbote", dat
zichzelf een publicatie der Duitsche Evang.
Kerk noemt en zeer dicht bij het belijdenis-
front staat, is een der weinige kerkelijke
bladen, die hun oorspronkelijken beperk
ten omvang hebben behouden: een oplage
van 9000 exemplaren. Kenmerkend is het.
feit, dat al deze organen een ruime plaats
geven aan mededeelingen betreffende an
dere confessies. Niet alleen treft men in de
r.k. kerkelijke bladen een uitvoerige
rubriek aan, waarin redevoeringen en pre-
dicaties van predikanten in extenso worden
afgedrukt, maar ook houden de protest,
kerkelijke bladen er thans een „Vaticaan-
sche kroniek" op na.
TEGEN DE AFSCHAFFING VAN DEN
ELECTRISCHEN STOEL.
Hoewel in Noord-Carolina (Am.) de elec-
trische stoel officieel is vervangen door de
asphyxiatiekamer geeft de gouverneur van
de staatsgevangenis, H. H. Hinnicutt, de
voorkeur aan den electrischen stoel.
Na een terechtstelling in de gaskamer te
hebben bijgewoond, verklaarde hij: indien
ik zou moeten sterven, zou ik het beter
vinden op den electrischen stoel plaats te
nemen Ik. geloof, dat het met den stoel
vlugger gaat en het op die manier ook
minder pijnlijk is!
De gaskamer is reeds ingevoerd in drie
andere staten van het Westen: Arizona.
Colorado en Nevada.
EEN TELEGRAM VAN VENIZELOS AAN
KONING GEORGE.
Door bemiddeling van zijn vriend Rufos
heeft Venizelos den Griekschen koning het
volgende telegram gezonden:
„Ik spreek met eerbiek de hoop uit, dat
de koning door middel van een vrije ver
kiezing erin moge slagen, een regiem te
herstellen van een gekroonde republiek,
zooals Griekenland dat had gedurende de
langdurige regeering van George I, opdat
de sedert een twintigtal jaren verscheurde
nationale eenheid hersteld moge worden
Als hij hierin slaagt zal het geheele land
hem uiterst dankbaar zijn".
De koning heeft hierop geantwoord met
woorden van warmen dank.
Zoowel de minister van oorlog Papagos
als de minister-president spreken de ge
ruchten tegen, dat officieren een liga zou
den hebben gesticht voor het voeren van
politiek actie. In het geheele land heerscht
rust.
Waarom de voorkeur aan
een dagbladadvertentie?
Wel, enkel dan alleen krijgt gij van
elk attentie!
