DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dxtgdiiksch 0veezicht
DE REDEVOERING VAN ROOSEVELT.
^Buitenland
No. 5
138e Jaargang
Roosevelt heeft als Amerikaansch
dictator niet het recht iets van
andere dictaturen te zeggen,
DE OORLOG IN
OOST-AFRIKA.
Waf vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs pef
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: c. krak. Dinsdag 7 fanuari 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De „Lavoro Fascista" schrijft in een
hoofdartikel onder het opschrift „De Mon-
roe-leer" over de redevoering van Roose
velt, dat juist Roosevelt niet de dictatoriale
regimes mocht veroordeelen, omdat de uit
vinder van de N.R.A., de wetgever van de
arbeidswetten, de architect van een gecon
troleerde huishouding, de man, die de Ame-
rikaansche dictator genoemd is en die wil
lekeurig zelfs de waarde van het geld heeft
gewijzigd, geen enkel recht heeft anderen
van dictatuur te beschuldigen. Het blad
eindigt met op te merken, dat de preek van
Roosevelt ter oore is gekomen aan Italianen,
die heel wat verschillen van de Italianen uit
den tijd van Wilson en. dat niets het fascis
tische Italië er toe zal kunnen brengen terug
te wfjken Van zijn taak, de onderneming in
Oost-Afrika.
„De Geneefsche lucht wordt voor
Italië ondragelijk", zegt Gayda.
Virginio Gayda, de hoofdredacteur van
de „Giornale d'Italia", die vaak uiting geeft
aan de officieele Italiaansche opvattingen,
heeft in het Zondagsblad „Vice d'Italia" een
artikel gepubliceerd, dat de vraag doet
opkomen, of Mussolini inderdaad voorne
mens zou zijn Italië's lidmaatschap van den
Volkenbond op te zeggen. Gayda schrijft
o.a.: „De Geneefsche lucht wordt voor Italië
ondragelijk". Italië is in den Volkenbond ge
bleven, teneinde te vermijden nieuwe Euro-
peesche complicaties op te roepen. Maar,
onze weerstand heeft een grens. Alles dringt
Italië naar die grens toe. Italië is het voor
werp van drie aanvallen, de Abessinische,
de Britsch Imperialistische en de Geneef
sche, die Engeland gewillig gevolgd heeft.
Uitvoerig gaat Gayda dan in op de tegen
Italië de vorige week in alle Scandinavische
landen gevoerde campagne, die slechts ge
baseerd was op een niet gecontroleerd be
richt, dat afkomstig was van een wild op
perhoofd van Ras Desta. Dit bewijst hoe ge
makkelijk het is de openbare meening tegen
Italië op te jagen, terwijl tegelijkertijd be
schaafde landen onaangedaan zijn gebleven
door het onthoofden van Italiaansche ge
vangenen. „Italië zal dit alles niet verge
ten", aldus eindigt Gayda.
De Giornale d'Italia over de rede
van Roosevelt.
In een commentaar op de redevoering van
Roosevelt schrijft de Giornale d'Italia o.a.:
De toespelingen van Roosevelt op de auto
ritaire regimes en de vijanden van den vre
de hebben klaarblijkelijk betrekking op Ita
lië, Duitschland en Japan. Wij antwoorden
voor zoover dat ons betreft, dat wij deze
verwarring tusschen de z.g. fascistische
autocratie en den wil tot bedreiging van den
vrede niet aanvaarden. Gedurende 13 jaar,
d.w.z. zoolang het mogelijk was, is het fas
cisme rustig gebleven, terwijl de wolken
zich boven de wereld opstapelden, waar men
de militaire bezettingen en de bewapeningen
verveelvoudigde. Voorts moet worden opge
merkt, dat het feit wel merkwaardig is, dat
het democratische regime, zooals dat van
Roosevelt, als apostel poseert van alle vrij
heden, maar anderen volken het recht wei
gert zich het regime te geven, dat hun be
valt. Ten slotte is het onduldbaar, dat Roo
sevelt een onderscheiding maakt tusschen
het Italiaansche volk en tc* fascisme. Wij
ontzeggen hem die bevoegdheden tot critiek,
die hem niet toekomen en die het fascisme,
met meer eerbied voor wat internationaal
behoorlijk is zich niet zou veroorloven uit
te oefenen ten opzichte van de Ver. Staten.
200 millioen dollar méér voor de
fensie.
Intusschen heeft president Roosevelt een
nieuwe „boodschap" aan het Congres ge
richt, waarin hij belangwekkende cijfers
gaf voor de defensie-begrooting.
Naar schatting zal ongeveer 200 millioen
dollar meer dan vorig jaar worden uitge
trokken voor leger en vloot teneinde de
vloot de sterkte te geven welke bij de ver
dragen is toegestaan en te voorzien in de
vervanging en verbetering der uitrusting
van het leger en de vermeerdering van het
personeel.
Teneinde deze uitgaven te dekken rekent
de regeering op de opbrengst der z.g.n. „pro
cessing tax", waarvan de rechtbank thans
de wettigheid onderzoekt. Mocht deze de be
lasting ongrondwettig verklaren dan moet
de regeering eenige honderden millioenen
zoeken, hetzij door belastingen, hetzij door
leeningen.
Roosevelt heeft een crediet gevraagd
van 567.872.400, hetgeen met de cre-
dieten die in 1936 tegen de verwachting
in niet zijn opgebruikt een totaal uit
maakt van 621.900.000, welk bedrag
voor 1937 beschikbaar zal zijn, tegen
603.500.000 in 1936.
De verhooging 'voor 1937 is voornamelijk
besteed aan den bouw van schepen en vlieg
tuigen alsmede voor vermeerdering van het
aantal officieren en manschappen, aldus
wordt in de verklaring van het Witte Huis
gezegd. De begrootingen vormen het mini
mum dat noodig wordt geacht om de doel
treffendheid van de marine te handhaven.
Naar schatting zal 243.000.000 in het be-
grootingsjaar 1937 beschikbaar zijn voor de
werkzaamheden aan 94 schepen die op het
oogenblik in aanbouw zijn en voor het op
stapel zetten van 12 torpedojagers en 6 on
derzeeërs in het begin van het dienstjaar, in
1937 zal 27.660.000 worden besteed voor
den aankoop van 377 watervliegtuigen. Het
active vlootpersoneel zal eveneens worden
vermeerderd.
De legerbegrooting toont, dat het totaal
van 1342 vliegtuigen dat thans in dienst is
niet zal worden verhoogd. De nieuwe bouw
plannen blijven nog beneden het bedrag dat
door den minister van oorlog in zijn rap
port is aanbevolen.
De tactiek van Roosevelt om in de be
grooting niet de bedragen op te nemen, die
noodig zullen zijn voor de bestrijding van
de werkloosheid waardoor de begrooting
onvolledig blijft, is iets geheel nieuws en
blijkbaar ingegeven door den wensch om te
wachten tot een overzicht is verkregen van
de bedragen die in het afgeloopen jaar voor
de werkloosheidsbestrijding noodig zijn ge
weest.
De Italianen hebben gisteren bijzonder
hevige luchtaanvallen gedaan boven het
Wolkait-gebied. Volgens mededeelingen van
Abessinische zijde zijn hier vele soldaten
van de troepen van ras Ayele bij om het
leven gekomen. De Abessiniërs hebben gis
teren den geheelen dag weinig activiteit
vertoont omdat zij hun Kerstfeest vierden.
Verder hebben de Italiaansche vliegtuigen
de troepen tusschen Amba Aladji en Ma
kallé intensief bestookt.
Opmevkelijk is de mededeling in het Ita
liaansche legerbericht van gisteren, dat de
Italianen een uitval hebben gedaan langs
de Ganale Doria waar zijn 'n legerkamp van
de troepen van ras Desta vernield hebben.
Het is merkwaardig dat deze Abessinische
troepen, die nu al zoo langen tijd in de
richting van Dolo optrekken, vlak in de
buurt van die plaats zoo lang blijven wach
ten, tot zij op hun beurt worden aangeval
len. In dit geval heeft de aanval dan blijk
baar meer het karakter gehad van een ex
peditie, want het legerbericht zegt, dat het
Abessinische kamp genomen werd en ver
volgens verwoest.
Daarmede blijft het doen en laten van
het leger van Desta even onduidelijk. Mo
gelijk is het weer een stuk in Noordelijke
richting teruggetrokken om daar opnieuw
voor onbepaalden tijd te wachten. Dat Desta
een inval in den zin heeft wordt nu wel
steeds onwaarschijnlijker, er blijkt nog
steeds geen sprake van te zijn dat de beide
gedeelten van zijn leger, waarvan het andere
nog steeds niet ver van Neghelli af is, zich
met elkander vereenigen.
Italiaansche berichten maken tenslotte
melding van het overloopen van tal van
stammen uit het Zuiden van Ogaden naar
de Italianen. Geheel onmogelijk is dit niet,
want zeer veel plezier zullen deze stamhoof
den niet ondervonden hebben van de troe
pen van ras Desta, die in een tamelijk on
vruchtbaar gebied in leven moeten blijven.
Uit Addis Abeba komt voorts bericht, waar
uit zou blijken, dat de Italianen ook weer
levendiger politieke actie beginnen te voe
ren. Zoo zouden groote hoeveelheden pam
fletten uit hun vliegtuigen hebben gewor
pen, waarin zij den negus aansprakelijk
stellen, voor den keizer Jazoe.
Het bombardement op de ambu
lance bij Dagaboer.
De Britsche gezant te Addis Abeba heeft
in een telegram aan zijn regeering te Lon
den bevestigd, dat de Italianen Zaterdag de
ambulance bü Dagaboer hebben gebom
bardeerd. Het was een Abessinische ambu
lance, waar Egyptische en Britsche artsen
werkten.
Bij de vorige bombardementen van Daga
boer waren de vliegtuigen steeds over de
ambulance gevlogen, doch Zaterdag open
den zij plotseling, een aanval. Er is een amb
tenaar van het Britsche gezantschap te Ad
dis Abeba naar Dagaboer vertrokken om
een rapport van het gebeurde samen te
stellen.
De gewonde Zweden te Addis Abeba.
Reuter meldt uit Londen:
Volgens alhier uit Addis Abeba ontvan
gen berichten zijn nog drie gewonde Abes
siniërs, die deel uitmaakten van het per
soneel der Zweedsche Roode Kruispost, per
vliegtuig naar de hoofdstad van Abessinië
gebracht. Het vliegtuig werd bestuurd door
den Zweedschen baron von Rosen. De ge
zondheidstoestand van dr. Hylander, die
Zaterdag reeds naar Addis Abeba gebracht
was, is vooruitgegaan.
4000 Alpenjagers naar Oost-Afrika.
Gisteravond zijn er van Napels 4000 Al
penjagers vertrokken voor Oost-Afrika. De
troepen werden voor het vertrek geïnspec
teerd door den prins van Piemont' en den
onder-staatssecretaris van oorlog Bais-
trocchi.
De Fransche minister van marine
op Corsica.
De Fransche minister van marine Pietri is
voor een bezoek van enkele dagen naar
Corsica verrokken. Men verwachtte hem
hedenmorgen op hét eiland.
Zweden en de veiligheidsmaatregelen.
Uit Stockholm wordt gemeld:
Aartsbisschop Eidem heeft in opdracht
van de vergadering der bisschoppen een
boodschap gericht tof de leden der Zweed
sche staatskerk, waarin hij de plichten der
Christenen bespreekt in verband met den
tegen woord igen toestand.
In deze boodschap wordt o.m. naar voren
gebracht, dat de liefde voor den vrede van
het volk gepaard moet gaan met de verant
woordelijkheid tegenover een gemeenschap
van de volkeren, want het gaat niet aan, dat
Zweden als parasiet leeft op de veiligheids
maatregelen van anderen. Het volk kan
slechts een leven, als deel van het groote
organisme der menschheid, leiden.
„Nya Dagligt Allehande" schrijft in ver
band met deze bisschoppelijke boodschap,
dat Zweden tengevolge van de in den laat-
sten tijd meer dan noodzakelijk in het licht
gestelde deelneming aan de sanctiepolitiek
tegenover Italië, beroofd zou kunnen wor
den van zijn benijdenswaardige positie naast
en buiten de groote mogendheden. Het is
derhalve wenschelijk, dat Zweden van het
standpunt van practische politiek gezien,
niet slechts als profijttrekker leeft van de
veiligheidsmaatregelen van anderen.
NASPEL VAN HET RIJKSDAGBRAND
PROCES.
Torgler uit de Communistische
Partij gezet. Popoff en Taneff
gedegradeerd.
Volgens berichten in de Engelsche bla
den uit Moskou en Riga heeft de Centrale
Executieve van de Komintern een commu
niqué gepubliceerd, waarin officieel mede-
deeling wordt gedaan van de maatregelen,
genomen tegen Torgler, Popoff en Taneff,
op grond van hun „onwaardig gedrag" tij
dens het Rijksdagbrandproces te Leipzig.
Volgens dit communiqué hebben Popoff
en Taneff bekend tijdens het proces den
moed te hebben verloren'en op schandelij
ke en laffe wijze te zijn opgetreden. Zij
zijn derhalve gedegradeerd tot gewone le
den van de Bulgaarsche Communistische
Partij. Hun is verboden in de toekomst
eenigerlei verantwoordelijke functie te
bekleeden.
Torgler wordt uit de Communistische
partij gezet, eveneens op grond van zijn
zwakke houding. Men heeft den indruk,
dat hem het lidmaatschap van de partij
ontnomen is o.m. op grond van de ver
wachting, dat hij als getuige gebruikt zal
worden tegen Thealmann wiens proces bin
nenkort aan de orde zal komen.
Het officieele communiqué verklaart,
dat de vergrijpen der drie mannen hoofd
zakelijk bestaan hebben in het feit, dat zij
nagelaten hebben gebruik te maken van
de gelegenheid van het proces om voor de
Komintern te strijden en het communisti
sche prestige hoog te houden tijdens een
proces, waarop de oogen van de geheele
wereld gericht waren. Zy hebben te veel
bezorgdheid getoond voor hun eigen vrij
spraak en veiligheid, zoodat zy Dimitroff
zelfs alleen lieten staan in zijn strijd om
de communistische vaan hoog te houden.
Taneff heeft zelfs gepoogd in de gevange
nis zelfmoord te plegen, maar een zooda
nige bourgeois-reactie op ongeluk moet
aan de kaak gesteld worden als een ro
mantisch zwak gebaar, dat geen revolu-
tionnairen bolsjewiek past. Wie neiging
tot zelfmoord bespeurt moet zijn persoon
lijke individualiteit vergeten en zich herin
neren, dat hy lid is van de Communisti
sche Partij, dat iedere communist „par
tijkapitaal" vormt, dat niet verkwist mag
worden, omdat het niet gemakkelijk kan
worden vervangen. De Bulgaarsche Com
munistische Partij wordt thans onder nieu
we leiders gereorganiseerd. Leiders, die
vastbesloten zijn het programma van de
Komintern ten uitvoer te leggen op waar
diger wijze dan Popoff en Taneff dit heb
ben gedaan.
VICE-VOORZITTER DER FRANSCHE
KAMER GECOMPROMITTEERD.
Betrokken bij financieel schandaal.
Het parket van de Seine heeft gister alle
leden van den raad van commissarissen
eener in 1927 ten behoeve van de uitbrei
ding der stad Biarritz opgerichte maatschap
pij in staat van beschuldiging gesteld.
De maatschappij, welke destijds onder on
regelmatige omstandigheden was opgericht,
had onlangs, eveneens op onregelmatige
wijze, obligaties uitgegeven. Haar oprichter
Ls de Parijsche bankier Neuberger, die we
gens frauduleuze handelingen bij zijn eigen
bank reeds twee jaren in de gevangenis zit.
Onder de leden van den raad van com
missarissen, die in staat van beschuldiging
zijn gesteld wegens inbreuk op de wet op de
vennootschappen, bevindt zich het Kamerlid
Henry Paté, oud-onderminister en op het
oogenblik vice-voorzitter van de Kamer.
Henry Paté heeft verklaard reeds den
lOen November 1928 zijn ontslag als lid
van den raad van commissarissen te hebben
genomen. Hij voegde er aan toe, dat hij
geenszins verantwoordelijk is voor de feiten,
welke de maatschapij na dien datum ten
laste zouden kunnen worden gelegd.
ASSURANTIEMAATSCHAPPIJEN
VEROORDEELD,
In verband met brand in „Atlantique".
De „Petit Parisien" deelt mede, dat het
Hof van Cassatie het beroep heeft verwor
pen, dat was geformuleerd door 88 Fran
sche, Italiaansche, Spaansche, Engelsche,
Zwitsersche en Duitsche Assurantiemaat
schappijen, waarbij het Fransche piailschip
„Atlantique" voor 170 millioen francs was
verzekerd. De assuradeurs weigerden na
den brand de schadevergoeding uit te beta
len met de motiveering dat de Compagnie
Sud-Atlantique de ondoeltreffendheid der
electrische installatie op het schip had ver
zwegen bij het onderteekenen van de assu
rantie-contracten.
De Handelsrechtbank en drie vonnissen
van het Hof van Appèl veroordeelden de
maatschappijen tot betaling. Deze gingen
toen in beroep, hetwelk het Hof van Cassa
tie nu heeft verworpen, overwegende dat
het schip „geen enkel feitelijk gebrek"
toonde en dat de omvang der schade het
prijsgeven van het wrak en de betaling van
de in de contracten voorziene schadevergoe
ding rechtvaardigt.
GEHEIMZINNIG WAPENTRANSPORT.
Wagon verdwenen en weer terecht.
Het blad „L'Intransigeant" heeft van zijn
correspondent te Toulouse vernomen, dat de
vorige week twee wagons met wapenen aan
het station te Toulouse waren aangekomen,
uit het artilleriepark te Clermond-Ferrand.
Toen de autoriteiten van het arsenaal de le
vering in ontvangst wilden nemen, be
merkten zij, dat één der wagons verdwenen
was. Men verrichtte onmiddellijk de noo-
dige nasporingen, o.a. aan de grensstations.
De wagon werd teruggevonden, deel uitma
kend van een trein, die bestemd was voor
Cebère. De wagen was nog verzegeld en ge
laden met drieduizend Mausergeweren, mi-
traulleuses en mortieren. De zending
werd door geen enkel geleidepapier gedekt
en droeg ook geen aanduiding omtrent de
bestemming.
De Süreté Nationale heeft de zaak in on
derzoek.
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN
ELECTRISCHE CENTRALE.
De Japansche hoofdstad zonder
licht.
In de electrische centrale aan het Enasjiro-
meer te Foekoesjima heeft een ontploffing
plaats gehad, waardoor de lichtvoorziening
van Tokio ernstig werd gestoord. Na de ont
ploffing drong het water de fabriek binnen.
Een 10-tal employé-ingenieurs en meca
niciens kwamen om het leven.
ENGELSCHE STAKERS IN ACTIE.
Te Northamptonshire, waar Zaterdag
eenige honderden manschappen personeel
van autobussen in staking zijn gegaan,
zijn ernstige incidenten ontstaan. Te Is-
ham deden de stakers een aanval op een
hulpautobus, trokken den chauffeur van
zijn plaats en wierpen hem in het water.
In bewusteloozen toestand en met een
zware verwonding aan het hoofd werd hij
uit het water gehaald. Te Kettering heb
ben de stakers de ruiten van een autobus
ingegooid.
De rede van Roosevelt en de Itali
aansche kritiek. In Amerika 200 mil
lioen méér voor defensie! (Dag. Over
zicht).
2500 Fransche mijnwerkers in
staking. (Buitenland).
Mexicaansche bandieten overvallen
autobussen. (Buitenland).
Naspel van het rijksdagbrand-pro-
ces (Buitenland).
Vice-voorzitter der Fransche Kamer
betrokken bij financieel schandaal.
(Buitenland).
De oorlog in Oost-Afrika. (Buiten
land).
Inval by Belgisch Loterijkantoor te
Den Haag; politie neemt duizenden
obligaties in beslag. (Binnenland.)
Onze ambulance Addis Abeba nog
niet verlaten. (Binnenland.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
DE TERECHTSTELLING VAN
HAUPTMANN.
Voorloopig uitgesteld.
Gouverneur Hauptmann heeft de terecht
stelling van Bruno Hauptmann welke was
vastgesteld op 14 Januari tot een naderen
datum verschoven.
ENGELSCHE VERSTERKING IN
BRITSCH OOST-AFRIKA.
De Engelsche regeering heeft besloten,
om in Mombasa in Kenya, het voornaamste
Britsche steunpunt in Britsch Oost-Afrika,
belangrijke verdedigingswerken te doen
aanleggen. Reeds over eenige weken zullen
naar Mombasa zware stukken geschut en
schijnwerpers worden vervoerd. Tevens zul
len de te Mombasa wonende Engelsche inge
nieurs en vroegere artilleristen een corps
vrijwilligers vormen.
SCHIP VERGAAN BIJ FINISTERRE.
De bemanning door een Duitsch
schip gered.
Van het Duitsche s.s. Castellon is te Ham
burg bericht ontvangen, dat het Zondag
nabij Finisterre 10 man van het zinkende
Spaansche schip Biscaya heeft gered.
Waarschijnlijk vormen de geredden de
geheele bemanning van het gezonken schip.
PANIEK ONDER NEW-YORKSCHE
MOEDERS.
Krankzinnige verdronk kinderen.
De politie te New York is overgegaan
tot arrestatie van Gussie Friedmann, een
vrouw, die twintig jaar in een gesticht
voor geesteszieken is opgesloten geweest
en die dezer dagen weer vrij was gelaten,
daar men meende, dat zij thans zonder
gevaar voor de gemeenschap wel weer on
der de menschen kon verkeeren. Zij is 45
jaar oud en ziet er, geheel tandeloos, uit
als een heel oude vrouw.
De politie verdenkt er haar nu echter
van een baby van 10 maanden te hebben
verdronken. Het kind was gisteren met
kinderwagen en al ontvoerd voor een
woonhuis in Eatstside.
Ruim vierhonderd agenten van politie
zijn den geheelen nacht in de weer ge
weest met het instellen van een onderzoek
in de omgeving, evenwel zonder resultaat.
Reeds was men begonnen met het afdreg-
gen van East Rivier, toen men plotseling
Gussie Friedmann ontmoette, die een twee
de kind in de richting van het water duw
de. Zij werd onmiddellijk in arrest ge
steld, tot groote verlichting van de moe
ders in deze stadswijk, onder wie reeds een
paniek was uitgebroken, daar het gerucht
de ronde deed, dat een massamoordenares
dreigde ieder kind, dat zij te pakken kon
krijgen, te verdrinken.
AANGEVALLEN DOOR EEN HERT.
Avontuur in Londensch park.
Een Londensche dame wandelde met haar
8-jarig kleindochtertje in Richmond Park.
Zij had een doos met kaakjes bij zich en
voederde de herten. Plotseling viel 'n herte-
bok haar aan. Een van de takken van zijn
gewei drong door een dikken halsdoek en
mantel in haar borst, een andere schramde
haar nek. De vrouw viel. Zij had de tegen
woordigheid van geest het blik kaakjes weg
te werpen, waarop de bok daarop afging.
Toen stond zy op en vluchtte met haar
kleinkind. Op den weg zag zij een dame met
een auto. Zy vroeg of zij even op de tree
plank mocht bekomen van den schrik, maar
de automobiliste was bang, dat de bok haar
auto zou aanvallen en reed snel heen. Iets
verder op den weg kwam zij weer een auto
tegen, menschlievender was en hielp. Haar
wonden waren niet ernstig en toen zij te
Londen door een dokter was verbonden, kon
zy huiswaarts gaan.