DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De oorlog in Oost-Afrika.
Hit het JUidemmt
Dxtgeliihsch Overzicht
ïBuitetiCcutd
No. 6
138e Jaargang
Wetsontwerp op cumulatie
aangenomen.
Bezwaren dat het niet ver
genoeg gaat.
Onthullingen van de „New-York-Herald" over
Fransch-Engelsche militaire besprekingen.
Van het front geen nieuws....
Waf vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSGHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Ryk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: c. krak. Woensdag 8 Januari 1936
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Eerste Kamer.
Den Haag, 7 Januari.
De Eerste Kamer heeft hedenavond het
cumulatie-wetsontwerp aangenomen. Er
ging een debat aan vooraf, waarin de heer
de Marchant et d'Ansembourg (N.S.B.) het
wetsontwerp te beperkt noemde, omdat het
de bestaande cumulatie van inkomsten uit
de openbare kas onaangetast laat.
De heer Moltmaker (s.d.) meende even
eens, dat het wetsontwerp niet ver genoeg
ging-
Minister de Wilde merkte echter op, dat
er op het gebied van beperking van cumu
latie al heel veel gebeurd is. Het wetsont
werp, aldus Z.Exc., bedoelt, een eind te ma
ken aan een toestand, waarin het mogelijk
is, dat iemand b.v. eerst wethouder is en
daarna pensioen krijgt, vervolgens Gedepu
teerde en als zoodanig ook pensioen krijgt
en in den tusschentijd ook nog Kamerlid
wordt. Maar wat de kwestie van beperking
van bestaande cumulatie aangaat, wees
Z.Exc. erop, dat vaak menschen geaarzeld
hebben, alvorens een benoeming tot wet
houder aan te nemen, en er ten slotte toe
zijn overgegaan in de verwachting, een be
paald pensioen te zullen krijgen, waaraan
beperking van bestaande cumulatie nu een
eind zou maken. Zoo'n pensioen, aldus de
bewindsman, is een vergoeding voor het
verlies van een particuliere betrekking, die
men heeft moeten opgeven om wethouder
te kunnen worden.
Intusschen worden in de toekomst toe te
kennen pensioenen van wethouders en Ge
deputeerden vervangen door een afloopend
wachtgeld. De heer Moltmaker (s.d.), een
bestrijder van de cumulatie overigens, nam
het, zonderling genoeg, der regeering
kwalijk, dat zij op dit punt de autono
mie van provinciën en gemeenten gaat aan
tasten. Maar minister de Wilde zeide, dat
in tal van gemeenten al een afloopend
wachtgeld aan afgetreden wethouders
wordt toegekend.
De heer Moltmaker merkte op, dat het
wetsontwerp aan de bestaande non-activi-
teitstractementen van ambtenaren, Kamer
lid geworden, geen eind maakt. Maar dit
was een onbegrijpelijke opmerking, omdat
de bestaande non-activiteitstractementen
door de nieuwe wet in 1937 eindigen. Ken
de de heer Moltmaker het wetsontwerp
niet? Hij zinspeelde overigens op zijn vroe-
geven partijgenoot mr. Duys, toen hij ge
waagde van een Tweede Kamerlid, dat zijn
zilveren jubileum heeft gevierd als inner
van een non-activiteitstractement. Minister
de Wilde echter herinnerde eraan, dat des
tijds mr. Troelstra heeft bewerkt, dat er
geen einde werd gemaakt aan het non-
activiteitstractement van den heer Duys.
Volgens graaf de Marchant bood het
wetsontwerp slechts zeer geringe mogelijk
heden voor de toekomst en had het weinig
psychologisch en practisch effect. Zijn
fractie stemde tegen, wat wonderlijk was,
omdat het wetsontwerp de cumulatie dan
toch in elk geval beperkt, al doet het dit
z. i. niet ver genoeg.
Met 40 tegen 2 stemmen heeft de Kamer
het wetsontwerp aangenomen.
Het in Parijs en New-York verschij
nende blad „New-York Herald" publi
ceert nadere bijzonderheden, die 't ver
nomen zou hebben over het resultaat
van de in Parijs gevoerde besprekingen
der Fransche en Engelsche militaire
deskundigen. Het blad beweert, dat
thans een definitief plan tot stand is
gebracht voor de samenwerking te
land, ter zee en in de lucht tusschen de
Engelsche en Fransche strijdkrachten.
De beide regeeringen leggen er den
nadruk op, dat dit plan van samenwer
king niet het resultaat is van een mili
tair bondgenootschap, maar uitsluitend
en alleen de logische consequentie
vormt van den bijstand volgens artikel
16 paragraaf 3 der Volkenbondsbepa
lingen. Men neemt aan, dat Frankrijk
en Engeland thans tegen iederen Ita-
liaanschen aanval gewapend zijn, on
verschillig of deze op de Middelland-
sche zee tegen de Britsche vloot of te
land tegen Frankrijk op het oude front
plaats zou vinden.
Voorts meldt het blad, dat het plan be
palingen bevat omtrent onmiddellijke mobi
lisatie te land, te water en in de lucht in
beide landen en omtrent verdediging en ge
bruik van vlootsteunpunten, arsenalen e.d.
Ook zijn bepalingen opgenomen over de
verdediging van Fransche industriecentra
en over de rol, die Engeland daarbij
eventueel zou spelen.
In officieele Fransche kringen, aldus het
blad verder, heeft men dit bijstandsplan
Maandag voorgesteld als een pure formeele
kwestie op grond van artikel 16 van het
Volkenbondshandvest. Intusschen zouden in
Brest voorbereidende maatregelen getrof
fen zijn voor het uitzenden op 15 Januari
van het tweede Fransche eskader voor een
kruistocht in de Middellandsche Zee.
De „Journal" gaat in zijn provincie-editie
op dit Amerikaansche bericht in en schrijft,
dat Fransche militaire kringen zich er toe
bepalen te verklaren, dat het gaat om een
normale gedachtenwisseling tusschen mili
taire deskundigen van beide landen.
De onthulling van de „New-York
Herald".
Uit Parijs wordt gemeld, dat de Fransche
officieele kringen de sensationeele geruch
ten van Amerikaansche bladen over de
resultaten der besprekingen tusschen de
Britsche en Fransche militaire en vlootdes-
kundigen fantastisch noemen. Dit geldt
vooral voor de bewering, dat het in Parijs
uitgewerkte plan voor het geval van een
Italiaanschen aanval het zenden van Brit
sche gemechaniseerde troepen naar Frank
rijk zou bepalen. Feit is, dat alle bijzonder
heden over de besprekingen tusschen leden
van de Fransche en Britsche staven de
besprekingen zijn reeds op 10 December ge
ëindigd streng geheim worden gehouden.
Bekend is slechts, dat de bij deze bespre
kingen bereikte resultaten door beide
regeeringen bevredigend geacht zijn en dat
sedert den terugkeer van de beide ver
tegenwoordigers van het departement van
oorlog naar Londen op 11 December geen
Britsche deskundigen meer in Parijs zijn
geweest en dat geen besprekingen sinds
dien zijn gehouden.
Men legt er te Londen den nadruk op, dat
de technische overeenkomsten haar grond
slag vinden in artikel 16 par. 3 en dat het
niet in het belang van beide landen is
bijzonderheden te publiceeren. Voorts
wordt er op gewezen, dat de overeenstem
ming slechts betrekking heeft op weder-
zijdsche ondersteuning ad hoe en uitslui
tend en alleen betrekking heeft op de
tegenwoordige crisis.
Gesneuvelde vlieger door zijn
broeder vervangen.
De vlieger Mario Vola, die op 4 Januari
in Oost-Afrika werd gedood, doordat zijn
toestel tijdens een verkenningsvlucht in
brand vloog en neerstortte, zal door zijn
broer Alfred Vola worden vervangen. Zoo
dra deze officieel bericht ontving van den
dood van zijn broer Mario, begaf hij zich
naar het secretariaat der Fascistische par
tij, om met tranen in de oogen te vragen,
of hij als vrijwilliger naar Oost-Afrika
mocht vertrekken. Dit aangrijpende patriot
tistisch gebaar werd zeer gewaardeerd.
Regen maakt krijgsoperaties on
mogelijk.
De buitengewoon hevige regenval der
laatste dagen maakt op het oogenblik alle
krijgsoperaties aan het Noordelijk front on
mogelijk. Het reeds 7 dagen in het Abessini-
sche hoogland heerschende regenweer is
een verschijnsel, zooals sedert 1907 niet
meer voorgekomen is. De regentijd begint
anders steeds pas midden Maart.
De Italianen benutten ieder regenvrij
uur, om de beschieting der Abessinische
plaatsen aan het Noordelijk front voort te
zettem In het bijzonder worden de plaatsen
Wolkait en Kafta, in het Sjire-gebied, ten
Zuiden van de rivier de Setit, onder vuur
genomen. Zes Italiaansche vliegtuigen heb
ben bommen geworpen op de stad Amba
Bircoeta, waaronder ook gifgasbommen.
By het bombardement van het Egypti
sche Roode Kruis te Dagaboer zijn, in tegen
stelling met vroegere berichten, 20 perso
nen gewond.
De provincie Ogaden is door de Italianen
geheel ontruimd. De frontlijn loopt thans
van Wal-Wal, over Gerlogoebi, Gorohai,
Coeban, en dan direct in Zuidelijke richting
naar Dolo. Ten Zuiden van Dolo zetten de
Italianen hun troepenconcentraties voort.
Een dezer dagen zal te Addis Abeba een
afdeeling van het Finsche Roode Kruis
aankomen. Voor de aanvulling en het her
stel der door de beschietingen vernielde
lazaretinrichtingen komen uit alle deelen
der wereld groote sommen gelds in Abes-
sinië binnen.
Vervoer gewonden van de Zweedsche
ambulance.
De Zweedsche vlieger graaf Von Rosen,
die de gewonden van de Zweedsche ambu
lance naar Addis Abeba bracht, heeft, naar
„Svenska Dagbladet" meldt, daarvoor een
gevaarlijken tocht door de lucht moeten
maken toen hij van de Abessinische hoofd
stad naar de provincie Sidamo vloog, waar
de ambulance zich bevond.
In gezelschap van een tweede toestel, be
stuurd door den Duitscher Babitjev, vloog
hij eerst van Addis Abeba naar Jerga
Aloem, de hoofdplaats van Sidamo, waar
verplegingsmateriaal werd achtergelaten
ter vervanging van dat hetwelk bij het bom
bardement door de Italianen vernield wss.
Daarop zette het andere toestel, een kleine
lichte toermachine, over gevaarlijk en schier
onbekend terrein, de reis voort naar het
eenige kleine landingsterrein dat zich bij
Nuggeli (waar de Zweedsche ambulance
gevestigd was) bevond. Toen hij deze lan
dingsplaats verkend had, wees Babitjev den
weg er heen aan de veel zwaardere machine
van Von Rosen. Op de zijkanten en de vleu
gels van beide vliegtuigen waren groote
Roode Kruis-teekens geschilderd, maar dit
belette niet dat de Abessinische soldaten, die
op dit front nooit andere vliegmachines had
den gezien dan Italiaansche, het vuur open
den, zoodat de kogels Von Rosen op een
oogenblik om de ooren vlogen.
Toen hij Nuggeli naderde, liet hij een
Roode Kruis-vlag en brieven vallen, waar
in hij verklaarde waarvoor hij gekomen
was en daarop landde hij. Bij het uitstappen
ontplooide hij een groote Roode Kruis-vlag,
die hij en de gedelegeerde van het interna
tionale Roode Kruis Junot bij zich hadden.
Het waren spannende oogenblikken, want
in de boschjes in de omgeving konden zij
overal Abessinische soldaten zien, die ach
terdochtig hun geweren op hen richtten.
Von Rosen riep eenige woorden in het Am-
har isch, waarop de soldaten hem en zijn
metgezellen naderbij lieten komen en hen
escorteerden naar het kamp.
De ziekenverpleger Lundström bleek er
erg aan toe te zijn en hij stierf voor men
hem naar het vliegtuig kon brengen. Hij
werd begraven op het Abessinische kerkhof
in Nuggeli. Een tweede Zweedsche zieken
verpleger, Lundgren, was eveneens ge
wond, maar niet ernstig.
Naast dr. Hylander bracht Von Rosen drie
ernstig gekwetste Abessinische soldaten te
rug naar Addis Abeba, benevens de mas
cotte van de Zweedsche ambulance, een ga
zelle, die ook getroffen was door de Ita
liaansche kogels.
Het Koptische Kerstfeest.
Reuter meldt uit Addis Abeba:
Gisteren werd het Koptische Kerstfeest
gevierd, dat een einde maakte aan de vasten
van 14 dagen. De keizerin en de kroonprins
woonden de nachtmis bij in de baseliek van
St. George. Tijdens den dienst werd gebe
den voor de zege van de Abessinische wa
penen.
Na den dienst keerde de keizerlijke fami
lie onmiddellijk naar het paleis terug, waar
de aankomst door een kanonschot werd
aangekondigd. Hierna had een maaltijd
plaats.
De negus woonde te Dessie de gods
dienstoefening bij, tezamen met zijn leger
aanvoerders.
De spanning langs de Egyptisch-
Lybische grens.
Reuter meldt uit Londen, dat de speciale
correspondent van Reuter, die thans het ge
bied langs het Suez-kanaal bezoekt, heeft
getelegrafeerd, dat de grens tusschen Egyp
te en Lybië thans gevormd wordt door een
wal van ongeveer vijf meter breed en onge
veer anderhalven meter hoog. Een ieder, die
de grens overgaat, zonder zijn papieren te
hebben laten zien by de grenswachten,
wordt onmiddellijk neergeschoten. Verder
patrouilleeren de Italianen voortdurend
langs de grens tusschen versterkte posten,
die gewapend zijn met machinegeweren.
Ook vliegtuigen patrouilleeren bij voort
during langs de grens, zonder evenwel ook
meer een oogenblik boven Egyptisch gebied
te komen.
De kwestie van de watervoorziening is
zeer belangrijk.
De voornaamste Italiaansche post Ramla,
die tegenover den Egyptischen post Solloum
ligt, moet het water van grooten afstand la
ten komen, aangezien de belangrijkste wa
terput hier aan Egyptische zijde ligt. De put
wordt beschermd door een afdeeling Egyp
tische soldaten.
Banghasi doet dienst als haven voor het
materiaal, terwijl de vlootbasis voor To-
brouk ligt. Verder zijn de troepen van fort
Maddalena, waar tot voor korten tyd Eri-
treesche soldaten lagen, door Italiaansche
soldaten vervangen.
Griekenland en een conflict in de
Middellandsche Zee.
Het Atheensche blad Elefthoros Anthro-
pos heeft over de mogelijkheid van een con
flict in de Middellandsche zee en de positie
die Griekenland hierbij zou innemen vraag
gesprekken gevoerd met eenige vooraan
staande personen in Griekenland.
Generaal Papagos, de minister van oorlog,
verklaarde: Het is iedereen duidelijk, dat
de atmospheer inderdaad oververhit is. Niet
temin bestaat de mogelijkheid, dat de groote
mogendheden door middel van diplomatieke
besprekingen vreezame regelingen vinden.
Wij zullen alles doen, wat ons mogelijk is
om den vrede te bewaren, doch wanneer de
oorlog zich uitbreidt zullen wij de verplich
tingen, die het covenant ens oDlegt, nako
men.
Wat betreft de militaire voorbereiding,
zeide de minister, dat het onjuist zou zijn,
om te verklaren, dat Griekenland zich hier
nog geen rekenschap van heeft gegeven, het
is echter ook onjuist om te denken, dat deze
reeds geheel gereed is.
In ieder geval moet de openbare meening
in Griekenland weten, dat wij niets 7 uilen
nalaten, om onze militaire maatregelen vol
doende te doen zijn, ingeval van een uitbre:
ding van den oorlog.
ITALIAANSCH GEDELEGEERDE
TE TOKIO GEARRIVEERD.
Onrust in Chinecsche regeerings-
kringen.
In Chineesche kringen is ongerustheid ge
wekt door het bericht van de aankomst te
Tokio van Leone Wellschott, die vroeger
Italiaansch legatieraad te Tokio is geweest.
Men gelooft n.L, dat hij opdracht zou heb
ben onderhandelingen met de Japansche re
geering te voeren teneinde te komen tot
verbetering der betrekkingen tusschen Ro
me en Tokio. Daarbij zou de erkenning van
Mandsjoekwo door Italië zijn inbegrepen.
Zij zou van oogenblik tot oogenblik kunnen
worden verwacht.
Men wijst erop, dat er een natuurlijke be
langengemeenschap bestaat tusschen Japan
en Italië, die beiden moeilijkheden met den
Volkenbond hebben of hebben gehad en
acht het mogelijk, dat naar een omvattende
toenadering zal worden gestreefd. In dit
verband verneemt men verder, dat de Ita
liaansche reederijen, wier lijnen thans in
Chineesche havens eindigen, voornemens
zijn den dienst tot Japan uit te breiden.
Men gelooft, dat dit voornemen verband
houdt met den wensch van Italië om goede
ren te koopen, in- en te verkoopen aan lan
den, die geen lid van den Volkenbond zijn.
NIEUWS UIT HET VERRE OOSTEN.
Kwantoengleger meldt grensincident.
In een comuniqué deelt het Kwantoeng
leger mede, dat zich wederom een grens
incident heeft voorgedaan bij Yang Moelin
in de omgeving van het Khanka-meer aan
de Oostelijke grens. Bij dit incident werden
26 Mandsjoekwo-mannen gevangen geno
men door zes Russische soldaten, terwijl zij
bezig waren met het verzamelen van brand
hout op Mandsjoerijsch gebied.
Het incident geschiedde 28 December j.1.
De grenslijn in deze streek, aldus het com
muniqué is volstrekt duidelijk.
Een incident aan de stadspoort.
De commandant van de wacht der Japan
sche ambassade te Peking heeft een scherp
protest ingediend naar aanleiding van een
gebeurtenis, die zich Zaterdagavond aan
een der stadspoorten van Peking heeft voor
gedaan.
Volgens de Japansche lezing is een
Japansche militaire auto na het passeeren
van den stadspoort door de poortwacht be
schoten. Volgens de Chineesche lezing wa
ren de Japansche soldaten verbolgen, om
dat zij voor de gesloten stadspoort moesten
wachten, tot de poortwacht volgens de be
palingen de toestemming van hun supe
rieuren, om de poort te openen, had ver
kregen. De Japanners hadden door schieten
doorgezet, dat de poort werd geopend, de
poortwacht overvallen, en getracht de
commandant hiervan mede te sleepen.
In Chineesche politieke kringen ziet men
in de wijze waarop dit voorval door de
Japansche bladen wordt opgeblazen, de
aankondiging van een eisch inzake het
terugtrekken van het 29ste leger, dat vol
gens de Japansche lezing de poortwacht
had samengesteld.
GROOTE BRAND IN LENINGRAD.
In een dichtbevolkte wijk van Lening
rad heeft een enorme brand gewoed. Ver
scheidene huizen werden verwoest, ter
wijl tal van personen gedood of gewond
werden, o.a. een vry groot aantal brand
weerlieden.
De oorlog in Oost-Afrika onthul
lingen over een Fransch-Engelsche
militaire overeenkomst. (Dag. Overz.)
Het hooge water in Frankrijk. De
weg NantesBordeaux een meter
onder water. (Buitenland).
In Tsjecho-Slowakije heerscht een
typhus-epedemie. (Buitenland).
Ernstige ontploffing in Persü-
fabriek te Dusseldorp; acht zwaar
gewonden. (Buitenland).
De Spaansche Cortes ontbonden.
(Buitenland).
Onderhoud met den leider van de
Ned. Roode-Kruis-ambulance. (Bin
nenland.)
Wijziging in den eersten oefentijd
van dienstplichtigen. (Binnenland.)
Ernstige brand te Leiden; twee
vrouwen in levensgevaar. (Binnen
land.)
Cumulatie-wet in de Eerste Kamer
goedgekeurd met 402 stemmen.
(Binnenland.)
August Falise, de bekende beeld
houwer, overleden. (Binnenland.)
Hedenavond maansverduistering.
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
DE SPAANSCHE CORTES ONTBONDEN.
Nieuwe verkiezingen 16 Februari.
De Spaansche ministerraad heeft gister
middag besloten van zijn recht tot kamer
ontbinding gebruik te maken en het parle
ment terstond te ontbinden.
De reden hiervan is dat de meerderheid
van de permanente parlementscommissie
besloten had de door de rechterzijde inge
diende aanklacht tegen de regeering, voor
het parlement te brengen, dat, zooals men
weet,tot 31 Januari op reces is en bijge
volg tot dit doel speciaal byeen geroepen
had moeten worden.
De nieuwe verkiezingen voor het parle
ment in Spanje zullen 16 Februari aan
staande worden gehouden.
De nieuwe Cortes komen 16 Maart bij
een.
Herstel der grondwettelijke waar
borgen.
De president der Spaansche republiek
heeft bij decreet de constitutioneele waar
borgen in geheel Spanje hersteld. Dit be-
teekent dat thans weer het onbeperkte
recht van vergadering bestaat en dat de
perscencuur wordt opgeheven.
Het decreet tot ontbinding der Cortes,
door den president der republiek ondertee
kend, werd door minister-president, Por-
tela Valledares, aan Alba, den voorzitter
van de Cortes, overhandigd nadat een ka
binetsraad was gehouden. Het decreet
treedt dus onmiddellijk in werking.
Valladares verklaarde naar aanleiding
hiervan het volgende: „De regeering zal
de perscencuur opheffen en tijdens de wet
gevende periode den normalen grondwet-
telijken toestand herstellen".
GERUCHTEN OVER FRANSCHE
LEENING AAN DE SOVJET.
Zou 800 a 1000 millioen francs
beloopen.
Den laatsten tijd doen te Parijs hardnek
kige geruchten de ronde, dat van Fransche
zijde binnenkort een crediet ten bedrage
van 8001000 millioen frs. aan Sovjet-
Rusland zou worden verleend. Deze ge
ruchten hebben een zoodanig vasten vorm
aangenomen, dat aan de juistheid ervan
nauwelijks kan worden getwijfeld. De lee
ning zou worden verstrekt door de consig
natie en deposito-kas tegen een rente van
5 en voor 80 door den staat worden
gegagarandeerd.
In talrijke Fransche financieele en par
ticuliere kringen, vooral echter onder de
bezitters van voor-oorlogsche Russische
staatsobligaties heeft dit voornemen der
regeering ernstige onrust en ontstemming
gewekt.
COMMUNISTISCHE PROPAGANDA IN
BRAZILIË.
De politie te Rio de Janeiro heeft gister
verklaard de bewijzen in handen te heb
ben, dat Harry Berger, iemand die voor
gaf vroeger in den diplomatieken dienst
der Vereenigde Staten te zijn geweest, in
China communistische-propaganda heeft
gevoerd en den laatsten tyd heeft deelge
nomen aan een voorbereiding voor een
algemeenen communistische opstand in
Zuid-Amerika.
Berger is op 28 December j.1. in alle
stilte gearresteerd, evenals een vrouw,
welke zich in zijn gezelschap bevond. Zij
waren in het bezit van Amerikaansche
paspoorten.