DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Japan uit de vlootconferentie.
De oorlog in Oost-Afrika.
QxtqeÜiksch
No. 13
Donderdag 16 Januari 1936
138e Jaargang
De indruk in Londen en Amerika. - Een
verklaring van Lord Monsell.
De offic:ë:le bekendmaking.
Buitenland.
Wat vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bjj vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
In de zitting van de vlootconferentie
van gister heeft de Japansche delega
tie officieel medegedeeld, dat Japan
zich terugtrekt uit de vlootconferentie.
De Japansche delegatie zal derhalve
aan de op heden vastgestelde zit
ting van de eerste commissie der con
ferentie niet meer deelnemen.
De indruk in Amerika.
Het uittreden van de Japansche delegatie
uit de vlootconferentie wordt in Amerika
ten zeerste betreurt, aangezien de Ameri-
kaansche regeering gaarne verhoogde uit
gaven voor bewapening ter zee zou hebben
vermeden. Voorloopig onthoudt de regee
ring zich echter van het leveren van com
mentaar of het bekend maken van een
standpunt. Het is echter opmerkelijk, dat de
minister van marine gisteren aankondigde,
dat hy dit jaar slechts een klein deel van
de oorlogsvloot naar de Oostkust zou zen
den en de hoofdmacht in den Stillen Oceaan
gestationneerd zou houden.
Een verklaring van Lord Monsell.
Als voorzitter van de conferentie, heeft
de eerste lord der admiraliteit, lord Mon
sell een uiteenzetting gegeven van de hou
ding der Britsche delegatie ten opzichte van
het Japansche voorstel, dat naar voren is
gebracht in de eerste commissie van de
vlootconferentie. In deze gisteravond afge
legde verklaring zeide hij, dat volgens de
opvatting der Britsche delegatie de vloot-
sterkte niet kon worden afgemeten naar
de aantallen oorlogsschepen, zonder reke
ning te houden met andere factoren, als de
afgelegenheid van de vlootbases en de voor
zieningsbronnen benevens de kwetsbaarheid
der verbindingswegen. Een mogendheid
met over de geheele wereld uitgestrekte
verantwoordelijkheden moet haar vloot-
krachten wijden aan de bescherming der
zeeverbindingen en moet derhalve meer
strijdkrachten bezitten dan een mogend
heid, die in staat is alle vlootstrijdkrachten
in of nabij haar thuiswateren te houden.
Derhalve achtte de Britsche delegatie het
voorstel een gemeenschappelijke hoogste
limiet van toepassing te doen zijn, hetzij op
het Britsche Gemeenebest, de Ver. Staten
en Japan, hetzij op alle mogendheden niet
in overeenstemming met de defensie-ver-
eischten van het Britsche rijk en was zij het
eens met de Ver. Staten, dat het onmogelijk
is te handhaven, dat gelijke bewapeningen
gelijke veiligheid geven. Wanneer het Ja
pansche voorstel algemeen zou worden toe
gepast, zou dat beteekenen, dat ieder land,
hoe klein ook, zijn hulpbronnen en hoe klein
ook zijn verantwoordelijkheden, niet alleen
het recht zou hebben zijn vlootsterkte op
te bouwen tot een gelijke sterkte als van
zijn buren, maar aangemoedigd zou kunnen
worden zoo te handelen. Aldus zou het
plan zeer wel een aansporing kunnen vor
men voor algemeene stijging van den aan
bouw onder de mogendheden die op het
oogenblik kleine vlooten bezitten. De Brit
sche regeering en het volk staan in niets
bij Japan achter, wat het verlangen betreft
een algemeene vermindering te zien der
vlootbewapeningen, maar een dergelijke
vermindering moet tot stand gebracht wor
den door een methode, die fair is voor al
len en de veiligheid van niemand aantast.
Een verklaring van de Japansche
delegatie.
De Japansche delegatie ter Londensche
vlootconferentie heeft gisteravond een lange
verklaring uitgegeven betreffende haar uit
treden uit de conferentie en ter verdediging
van haar voorstel tot instellen van een ge
meenschappelijke hoogste limit met vermin
dering of afschaffing van offensieve bewa
peningen als de meest logische methode een
toestand te bereiken van niet bedreiging en
non-agressie, waarbij een versterkt gevoel
van veiligheid zou leiden tot een voortschrij
dende ontwapening.
De indruk in Londen.
Het uittreden van de Japansche delegatie
uit de vlootconferentie, heeft, ofschoon niet
onverwacht gekomen, levendige teleurstel
ling in Londen gewekt. In kringen, die in
nauw verband staan met de conferentie
wordt de opvatting tot uiting gebracht, dat
de onuitvoerbaarheid van het Japansche
voorstel het beste aangetoond wordt door
het eenvoudige feit, dat het onaanvaardbaar
werd geacht door allen, die aan de bespre
kingen deelnamen.
Men vindt het een ongelukkige omstan
digheid, dat de Japansche delegatie naar de
conferentie toegekomen is met zulke weinig
ruimte latende instructies. Algemeen heeft
men de indruk, dat de vorm van het Ja
pansche voorstel ingegeven is door een te
scherp in het oog houden van eigen behoef
ten en een te weinig rekening houden met
wat andere mogendheden noodig hebben.
Dit wordt toegelicht door het feit, dat de
delegatie, terwijl zij de nadruk legt op
haar bezorgdheid voor het verkrijgen van
afschaffing van offensieve categorieën van
vlootbewapening, de onderzeeërs van deze
categorieën uitsluit.
Men verheelt zijn teleurstelling niet, dat
de Japansche delegatie niet bereid was te
blijven om een overeenkomst te bespreken,
die zou voorzien in een openhartige uitwis
seling van inlichtingen en die een oplossing
zou geven voor verschillende problemen
van kwalitatieve ontwapening, die nog door
de conferentie moeten worden behandeld;
zulks te meer daar de Japansche delegatie
met groote. consideratie is behandeld en de
conferentie de meest volledige bespreking
heeft toegestaan van haar voorstel in vijf
van de tien zittingen, die tot dusverre ge
houden zijn door de eerste commissie en
voorts daaraan een vrijwel uitsluitende be
spreking gewijd heeft in een zitting van de
leiders der degelaties.
In conferentiekringen echter wordt de
hoop krachtig gevoed, dat het terugtrekken
van de Japansche delegatie uit het verdere
werk van de conferentie niet zal leiden tot
verwijten of een nadeelige invloed zal uit
oefenen op de betrekkingen van de mo
gendheden, met betrekking tot andere
vraagstukken.
De Japansche delegatie heeft zelf ver
klaard: „Ondanks het feit, dat wij ons van
de conferentie terugtrekken is het verre
van ons den geringsten wensch te gevoelen
een bewapeningswedloop aan te gaan. Wij
zijn vastbesloten evenals tot dusverre, er
naar te streven, de zaak van den wereld
vrede te bevorderen door met ijver de beste
vriendschappelijke betrekkingen me. de
andere volkeren te onderhouden.
Het agentschap Stefani publiceert de
volgende beschouwing:
Den laatsten tijd legt de buitenlandsche
pers op kwaadwillige wijze den nadruk op
den z.g. stilstand der operaties in Oost-
Afrika. Nu is het niet alleen voldoende de
kaart te bekijken om zich zonder moeite
er van te overtuigen, dat geen enkele stil
stand ingetreden is, maar te dien aanzien
zijn uit militaire bron détails en precisee
ringen ontvangen, die het beste bewijs
vormen voor de onwaarheid van de buiten
landsche insinuaties.
Het is bekend, dat Italië beschikt over
twee militaire bases in Oost-Afrika, te
weten Massaoea in het Noorden en Moga-
discio in het Zuiden. Van Massaoea naar
Asmara is een afstand van 120 K.M., van
Asmara naar Makalle 290 K.M., van-onze
oude grens naar Makalle 170 K.M. en van
Makalle naar Dessie 270 K.M. Wat het
Zuiden betreft. Mogadiscio ligt 400 K.M.
van Dolo en om Cherlogoebi te bereiken
moet men een afstand afleggen van 600
K.M. Men moet echter niet alleen rekening
houden met de afstanden, maar ook met
den aard van de bodemgesteldheid. In het
Noorden bijvoorbeeld vertrekt men van
het niveau der zee, d. w. z. op 0 M. hoogte
en men komt eindelijk op de hoogvlakte,
die een niveau heeft van 2500 of 3000 M.
Hetzelfde is het geval in het Zuiden, want
de bergen in Somaliland stijgen boven de
vlakte uit met een niveauverschil van
2000 M. Bovendien moet rekening worden
gehouden met het ontbreken van wegen.
Bij deze moeilijkheden van aardrijkskun
digen aard moeten nog gevoegd worden
die, welke betrekking hebben op de inten
dancediensten. Gegeven de hoeveelheid
onzer troepen, die bestaan uit verscheidene
tienduizenden manschappen moet men be
schikken over een indrukwekkende ravi-
taiileeringsorganisate, die tevens moet
voorzien in de voeding der bevolkingen,
die ons onderworpen zijn. Om bij benade
ring een idee te krijgen van de ontzagge
lijkheid van deze organisatie is het vol
doende eraan te denken, dat iedere groep
van 10.000 man dagelijks ongeveer 70 ton
levensmiddelen verbruikt, waarvan een
deel bestemd is voor de lastdieren, waarbij
komt 100 ton munitie voor iederen dag
van oorlogsactie.
Om deze 10 ton te vervoeren heeft men
10 vrachtwagens noodig in verband met
den toestand der wegen en de niveauver
schillen. Het aanleggen van wegen, wat
van kapitaal belang is, is op sommige ter
reinen, vooral op brokkelige terreinen, bui
tengewoon moeilijk. Men heeft dikwijls de
noodige steenen moeten halen uit plaatsen
die 50 K.M. verwijderd lagen. En natuur
lijk, hoe grooter het contingent manschap
pen wordt, hoe grooter ook de moeilijk
heden worden. Dat' is de reden waarom
de opmarsch in het begin gemakkelijker
was, terwijl men daarentegen in dit sta
dium zorg moet difagen voor het in orde
brengen van het bezette terrein.
Trouwens, wanneer zij, die in het bui
tenland critiek uitoefenen en die critici
zijn ongetwijfeld te kwader trouw eens
de campagne bestudeerden van Lord Na
pier in 1867, zouden zij merken, dat hij ook
vertrokken is van een plaatsje nabij Mas
saoea en ongeveer onze route heeft ge
volgd, met dat verschil, dat zijn contingent
slechts uit 35.0Q0 man bestond en beschik
te over een groote hoeveelheid transport
middelen, waaronder zich zelfs olifanten
bevonden .Lord Napier ontmoette geen
enkelen tegen stand, want keizer Theodore
trok zich terug te Magdala. Ondanks dit
alles heeft hij zeven maanden noodig ge
had om bij deze plaats aan te komen. Nie
mand, die te goeder trouw is, kan zich er
dus over verbazen, dat wij niet meer heb
ben verricht in zoo weinig tijd.
Aan den anderen kant moet ook bedacht
worden, dat koloniale oorlogen langdurig
zijn. Zelfs Lord Kitchener heeft voor zijn
campagne in Egypte drie jaar noodig ge
had, terwijl hij toch op zijn flanken bevei
ligd was en aan het hoofd stond van slechts
een geringe hoeveelheid manschappen.
Ten slotte moet men er aan denken, dat
Italië zich bevindt voor een Ethiopië, dat
enorm versterkt is door hulp van buiten.
Men zou alle vreemde wapenen, die door
dit land ontvangen zijn, kunnen opnoemen
en zeggen wanneer en uit welke landen die
oorlogswapenen in Abessinische handen
zijn gekomen.
Dat alles legt ons behoedzaamheid op.
In geen enkele koloniale campagne heeft
men een zoo groot aantal militaire troepen
gebruikt. Ondanks het klimaat, ondanks de
insecten, ondanks het gebrek aan water,
vooral in Somaliland, genieten de Itali-
aansche soldaten een zeer goede gezond
heid en zullen zij voortgaan zeer goed den
oorlog te voeren.
Abessinië verklaart dat wederom
Roode Kruisambulance is gebom
bardeerd.
Volgens berichten uit Abessinische bron
zou aan het Noordelijk front wederom
een Roode Kruisafdeeling door vliegers
zijn gebombardeerd.
Drie Italiaansche bommenwerpers zou
den de Roode Kruisafdeeling, welke bij
Waldia op ongeveer 150 K.M. ten Noorden
van Dessié is gestationneerd, met bommen
hebben bestrooid
Twee verpleegsters zijn gewond. Alle
ziekentenen zouden zijn vernield.
De ambulances blijven in Abessinië.
De thans in Abessinië verblijvende ver
tegenwoordiger van het Roode Kruis,
heeft volgens een Abessinisch bericht per
tinent tegengesproken eenig voorste lte
hebben gedaan of eenige verklaring te
hebben afgelegd, dat de afdeelingen van
het Internationale Roode Kruis uit Abes
sinië zouden worden teruggetrokken tot
dat Italië veiligheid tegen bomaanvallen
zou farandeeren.
Hij verklaarde in het geheel geen ver
klaring te hebben afgelegd. Hij werkt
thans aan zijn rapport, dat hij direct aan
het Roode Kruis te Genève zal toezenden.
Opstand in de provincie Godzjam?
Asmara: (van den oorlogscorrespondent
van het Duitsche Nieuwsbureau) Te As
mara is Woensdag het opzienbarend be
richt ontvangen, dat in de provincie
Godzjam een opstand tegen de regeering
van Addis Abeba zou zijn uitgebroken.
Geruchten over onlusten in dit gebied
zijn reeds vaak te Asmara ontvangen.
De provincie Godzjam, welke bij het
Tsana-meer ligt, is Addis Abeba steeds
vijandig gezind geweest. Eenige jaren ge
leden werd de bestuurder van Godzjam,
ras Hailoe, vergiftigd.
Vluchtelingen uit de grensgebieden ver
tellen, dat de troepen in Godzjam in op
stand tegen de regeeringstroepen zijn ge
komen en deze bij Dera Markes, de hoofd
stad van Godzjam, een zware nederlaag
hebben toegebracht.
De situatie zou voor den Negus zoo
hachelijk zijn, dat hij uit Addis Abeba be
trouwbare troepen naar Godzjam zou heb
ben gedirigeerd om dezen opstand te on
derdrukken.
De Zweedsche nota.
Betreffende de Zweedsche nota aan
Italië, waarin sprake is van een directen
aanval op de Zweedsche Roode Kruis am
bulance, verluidt van bevoegde Italiaansche
zijde, dat de Zweedsche voorstelling van
zaken, gelijk reeds herhaaldelijk uiteen
gezet is, niet overeenstemt met de Ita
liaansche opvatting. De Italiaansche regee
ring zal de nota bestudeeren en te gelege
ner tijd haar antwoord doen toekomen.
Oude metalen.
Het agentschap Stefani meldt:
Dagelijks ziet men van alle Romeinsche
stations enorme transporten vertrekken
met treinen, bestaande uit dertig wagons
elk, getrokken door twee of drie krachtige
locomotieven: het zijn de treinen, die naar
de staalfabrieken van Terni al het afval
van ijzer, koper, messing, zink en lood
vervoeren, dat te Rome verzameld wordt
binnen het kader van den strijd tegen de
sancties. De gemiddelde hoeveelheid meta
len, die gesmolten wordt om te worden om
gezet in wapenen en munitie, bedraagt
60.000 K.G. per dag. Tot dusverre heeft de
stad Rome alleen 2% millioen K.G. oude
metalen naar de hoogovens van Terni ge
zonden.
Genève een filiaal van Moskou.
By een beschouwing van den huidigen in
ternationalen toestand aldus de Tribuna
moet men zijn aandacht wijden asm de
ontwikkeling van het wereldprogramma
van de Derde Internationale, het werktuig
van de verantwoordelijke regeering in
Moskou. Waarom heeft Sovjet-Rusland, na
steeds de Geneefsche instelling te hebben
becritiseerd, pogingen in het werk gesteld
deel te nemen aan den Volkenbond? Alleen
om van Genév" uit invloed uit te oefenen
en de plannen van de Derde Nationale te
verwerkelijken. Voor Rusland was het Vol
kenbondspaleis als het ware een nieuw
paard van Troje, dat diende om de bases
van de oude sociale orde te ondermijnen
Verraders mankeerden niet: alle werktui
gen werden gerecruteerd onder de socialis
ten, anti-fanscist, anti-nationaal-socialisten,
partijloozen, het uitvaagsel van vrijmetse
laars en joden. Zoodra het Italiaansch
Abessinisch geschil uitbrak, nam Londen
Moskou onder den arm, de Intelligence Ser
vice sloot een bondgenootschap met de
mannen van het Kremlin, die de Britsche
regeering voorheen uit Londen gedreven
had, Zij, die den toestand kennen, beklagen
zich er over, dat het Foreign Office niet
weet, wat de Intelligence Service brouwt.
Eén feit kan duidelijk geconstateerd wor
den: Genève is een filiaal van Moskou ge
worden.
Oorlogvoering met papieren kogels.
Volgens een officieel rapport uit Addis
Abeba hebben Italiaansche vliegtuigen de
laatste dagen het gebied van Ogaden over
stroomd met pamfletten in het Arabisch,
waarin de galla's, en ook de Abessiniërs en
de Somali's worden aangespoord zich vrij
willig over te geven aan de Italianen, die
hun vrijheden en voorrechten beloven.
Naar verluidt zouden zelfs enkele van
deze pamfletten in Britsch-Somaliland zijn
neergekomen.
Van officieele Abessinische zijde wordt
vernomen, dat een belangrijk Abessinisch
personage, Blatatesgay, die zich tegelijk
met ras Koeksa aan de Italianen heeft over
gegeven, door dezen verdacht wordt tegen
hen te werken en gevangen gezet is op een
eiland voor Massaoea.
Blatatesgay slaagde er in te ontsnappen
en voegde zich bij de Abessinische leger
macht bij Makalé.
Omtrent de ontvluchting van Blatates
gay wordt nader gemeld, dat hij gevangen
werd gehouden op het eiland Dahlak, voor
Massoea, waarop aan het einde van de vo
rige eeuw eenige Eritreeërs gevangen wer
den gezet, die tegen de Italianen hadden
gemuit, nadat zij aan de zijde van de Ita
lianen hadden deelgenomen aan den slag
bij Adoea. De gevangenen vermoordden
toen alle bewakers op één na, dien zij met
zich meenamen naar Addis Abeba, waar
heen zij aan boord van een Arabisch schip
wisten te vluchten. Eenige van hen leven
thans nog in Addis Abeba.
Van het Noordelijk front wordt gemeld,
dat Italiaansche soldaten drie Abessinische
vrouwen uit dorpen in Tembien hadden
meegenomen naar hun kamp.
Zij veinsden zich te schikken in haar lot,
doch zij wisten zich meester te maken van
het mes van 'n askari. Eén van haar dood
de hiermede den man, nam het geweer, de
bajonet en de munitie van den doode en
slaagde er in langs kleine paadjes haar
dorp weer te bereiken. Haar twee gezellin
nen moesten deze dapere daad met den
dood bekoopen: zij werden den volgenden
dag na een korten krijgsraad terechtge
steld.
Vlieger-aanvallen uit Assab.
Als bevestiging van de Italiaansche be
richten meldt een uit Dessie afkomstig
Japan uit de Vlootconferentie ge
treden .(Dag. Overzicht)
De oorlog in Oost-Afrika. (Buiten
land).
De strijdbaarheid van het Russi
sche leger. (Buitenland).
Zigeuners als deviezensmokkelaars.
(Buitenland).
Bezoek van Hitier aan Detmold.
(Buitenland).
Burgemeester van Delft lid der
Tweede Kamer. (Binnenland).
Fabrieksbrand te Schiedam. (Bin
nenland).
Alkmaarasche keuringsdienst voor
waren blijft behouden. (Stad en Om
geving.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
communiqué, dat twee Italiaansche vlieg
tuigen Amba Biroe in de Danakil-woestyn
hebben gebombardeerd. Zij zetten vervol
gens koers naar Dabat, ten noorden van
Gondar. Men weet niet, of bij het bombar
dement slachtoffers gevallen zijn. Deze
luchtaanval heeft een demoraliseerenden
invloed op de bewoners van dit gebied ge
had.
De Italianen geven er thans de voorkeur
aan uit Assab op te stijgen, in plaats van
uit Asmara, daar het risico op deze wijze
zoo gering mogelijk is en ook de navigatie
minder moeilijkheden oplevert, aangezien
de streek minder bergachtig is.
De opstandelingen in Godjam.
De vertegenwoordiger van het D.NJ3.
deelt mede, dat naar te Asmara wordt ver
nomen de opstandelingen in Godjam goed
bewapend zijn. De vroegere heerscher van
Godjam, die naar wordt gezegd vergiftigd
zou zijn, heeft in de geschiedenis van Abes
sinië een groote rol gespeeld. Hij onderhield
nauwe betrekkingen met den onttroonden
keizer Lidj Jassoe, dien hij bij zijn vlucht
geholpen zou hebben.
In 1932 werden Ras Hailoe en zijn oudste
zoon gevangen genomen en het gerucht, dat
hij vergiftigd is, is voor zijn jongeren zoon
de reden geweest om zich tegen den negus
te verzetten. Naar verluidt wordt de oudste
zoon te Addis Abeba scherp bewaakt, aan
gezien men vreest, dat hij zal ontsnappen.
Abessinische nederlaag?
De berichten van het zuidelijke front ma
ken melding van een overwinning, welke
generaal Graziani heeft behaald op de troe
pen van Ras Desta, in een slag welke duur
den van 12 tot 15 Januari.
Volgens den vertegenwoordiger van de
Piccolo te Mogadiscoe is door deze overwin
ning een einde gemaakt aan den aanval van
Ras Desta in de richting van Dolo.
De Abbessinische troepen worden nog
hardnekkig achtervolgd tusschen Ganale
Doria en Dawa Parma. Graziani heeft de
Abessiniërs in een aantal achtereenvolgen
de felle aanvallen uit hun sterke stellingen
geworpen. De Abessiniërs waren, zooals van
Italiaansche zijde bericht wordt, sterk uit
gerust. De Italiaansche troepen werden
krachtdadig ondersteund door luchtvaart en
tankafdeelingen. De vijand wordt achter
volgd in het geheele Sarra-gebied en men
schijnt de hoofdmacht te naderen.
OPGRAVINGEN IN ITALIË.
Opgravingen op het terrein, waar de oude
stad Tarquinia moet hebben gestaan, hebben
geleid tot de ontdekking van een aantal
zeer belangwekkende en goed geconser
veerde terra cotta motief beeldjes uit de
tweede en derde eeuw voor Christus. Ook
zijn overblijfselen gevonden van stadsmuren
over een lengte van 50 meter. De muren
zijn drie meter hoog. De opgravingswerk
zaamheden zullen eind Januari hervat wor
den.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN
RUDYARD KIPLING.
De lichte verbetering, die zich volgens
het bulletin van het Middlesex ziekenhuis
van gistermorgen had voorgedaan, in den
gezondheidstoestand van-Rudyard Kipling,
heeft zich gehandhaafd.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ
SCHRI VENHAM.
Twee dooden, 27 gewonden.
Het spoorwegongeluk bij Shrivenham
blijkt een ernstiger omvang te hebben ge
had, dan uit de eerste berichten kon wor
den opgemaakt. Tot dusverre zijn 2 dooden
en 27 gewonden bekend. Onder de dooden
bevindt zich ook de machinist, die in het
ziekenhuis aan de gevolgen van zijn zware
brandwonden is overleden.