DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Heeft Hitier Hussolini aangemoedigd?
DE OORLOG IN
OOST-AFRIKA.
No. 46
Maandag 24 Februari 1936
138e Jaargang
Hoogtij op de Londensche effectenbeurs
SPOKEND RAPPORT.
Spanje weer rustig.
Groote sneeuwval in
Denemarken.
Goede vangst te Terneuzen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden b\j vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Ryk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Adolf Hitier
Een oud en geëerbiedigd lid van het
Institut Francais, Jacques Bardoux,
schrijft de Manchester Guardian, heeft
in een artikel in een Parysch blad ge
zegd, dat hy de beste redenen heeft te
verklaren, dat de Abessinische oorlog
rechtstreeks is aangemoedigd door
Duitschland. De aanmoediging bereikte
haar hoogtepunt in een geheime ont
moeting tusschen Hitier en Mussolini op
22 September 1935. Drie personen van
verschillende nationaliteit hebben dit
Bardoux, naar hy verklaart, bevestigd.
En hij gelooft het ondanks de ontken
ningen in de Duitsche pers.
De aanmoediging welke Duitschland Italië
gaf begon reeds lang voor den hierboven
gegeven dag. Mussoloni begon voor het eerst
ernstig aan het Abess.-avontuur te denken
na zyn eerste samenspraak met Hitier op 15
Juni 1934. Bij die gelegenheid verzekerde
de Duitsche rijkskanselier hem, dat Duitsch
land niet voornemens was de eerstvolgende
jaren een oorlog in Europa te beginnen.
Mussolini maakte hier uit de gevolgtrekking
dat hy in dien tusschentijd Abessinië kon
veroveren. In de maanden die volgden,
raadpleegde Mussolini volgens Bardoux zoo
wel de Duitsche als de Fransche militaire
deskundigen over de kansen van een oorlog
in Abessynië. Het Fransche advies was ont
moedigend, maar het Duitsche zeer aanmoe
digend. Von Ribbentrop bracht persoon
lijk een lang memorandum naar Rome,
waarin o.a. werd gezegd, dat de Europee-
sche natie die Abessinië bezit, practisch ge
sproken den Nyl en het Suez-kanaal be-
heerscht. Het memorandum was in het
Italiaansch gesteld en een foto van het af
schrift, dat van Mussolini's eigen aanteeke-
ningen was voorzien, werd door de Duit-
schers naar het Britsche Foreign Office ge
zonden, klaarblijkelijk om de betrekkingen
tusschen Engeland en Italië te bederven.
Bardoux' conclusie is dat het doel van
Duitschland was zyn eigen expansietaak in
Europa gemakkelijker te maken, in het bij
zonder aan den Donau, door Italië in den val
te laten loopen en het wat Europa be
treft onschadelijk te maken. De M. G. tee
kent by het bericht aan, dat Bardoux niet
tot het slag beroeps-aiarmisten behoort, van
daar dat deze publicatie in de gaten gehou
den dien: te worden.
Beurs en bewapening
De Londensche effectenbeurs welker lus
teloosheid in overeenstemming met die van
de meeste beurzen in de wereld de laatste
laren tennaastenby normaal was geworden
w vorige week plotseling van stemming ver
anderd. De „tempel" Throgmorton Street is
e°n en al levendigheid en opgewektheid. De
Prijsstijgingen die er de aanleiding toe wa-
ren zijn echter nagenoeg beperkt gebleven
lot de aandeelen in ondernemingen die
oorlogsmiddelen vervaardigen of die de
grondstoffen winnen die voor bewapening
noodig zijn. Aandeelhouders in zulke onder
nemingen hebben in enkele dagen vele dui
zenden ponden verdiend of liever gewonnen
®n sommige handelaars tellen hun winsten
ln tienduizenden ponden sterling. De aan
deelen van enkele maatschappijen zijn 50
percent duurder geworden dan ze in het be
gin van de week waren. De vraag naar be
leggingen in vliegtuigfabrieken en motor-
fabrieken was zoo groot dat prijzen onge
kend hooge vluchten namen alsof ze verita-
bele vleugels hadden gekregen van de
machines die ze helpen scheppen. De ver
klaring van de prijsstijging ligt voor de
hand. De vraag naar deze aandeelen stijgt en
daarmee hun prijs omdat beleggers aanzien
lijke winsten voor de bewapeningsfabrieken
tegemoet zien en dus hooger dividenden. De
koopers der aandeelen kunnen dan niet het
minste belang toekennen aan de toezeg
gingen van de regeering in het Lagerhuis
Mussolini
toen onlangs, daar de vrees tot uiting kwam,
dat de nieuwe bewapening de belanghebben
de ondernemingen zou kunnen bewegen
woekerwinst te zoeken. De minister voor
luchtvaart zeide bij die gelegenheid o.a.
dat daartegen zou worden gewaakt door
middel van de instelling van een speciaal
orgaan in zijn ministerie dat tot taak zou
hebben prijzen te beheerschen, hetgeen het
zou doen door de geldelijke waarde van be
stellingen te begrooten in verband met be
kende kostprijzen en met andere middelen.
Indien dit orgaan zyn werk doeltreffend
verricht kan er geen reden zyn zoodanige
winsten te verwachten in de bewapenings-
bedrijven als overeen zouden komen met
verdubbeling van de waarde van aandeelen.
Verhoogde productie zal uiteraard tot ver
hoogde winst leiden maar de „boom" moet
doen veronderstellen dat beleggers veel
meer verwachten dan zulke redelijke winst.
Het „gestolen" rapport over Abessinië.
Alle organen der regeering zyn druk be
zig te beproeven te ontdekken hoe het ge
heime staatsdocument betreffende Abessi
nië, dat in uittreksels in het Italiaansche
blad Giornale d'Italia is verschenen, in het
bezit van dat is gekomen of hoe het van
den inhoud er van kennis heeft gekregen.
Voor hen, aan wie het rapport werd toege
stuurd, kon geen twijfel bestaan dat het een
vrouwelijk karakter droeg, want het was
als zoodanig gemerkt. De commissie, die 't
rapport opmaakte, bestond in haar geheel
uit ambtenaren, zoodat men ten doen heeft
met een zoogenaamd inter-departementaal
rapport.
Op het Foreign Office werd er nadruk op
gelegd dat de Giornale d'Italia slechts een
zeer kort uittreksel had gepubliceerd be
staande uit zinsneden die zoo mogelijk de
Italiaansche propagandadienst konden hel
pen. Het gevoelen blijft algemeen, dat de
ze propagandadienst toch werkelijk niet
bijster geholpen is met de bekendmaking
in het Italiaansche blad, daar zelfs uit deze
uittreksels sterk naar voren treedt dat
Groot-Brittannië geen bijzonder belang
heeft in Abessinië en dat het rapport niet
in strijd is met de verzekering, steeds door
de Britsche regeering gegeven, dat haar
houding in den ItaliaanschAbessinischen
oorlog wordt voorgeschreven door het Co-
venant van den Volkenbond. Niettemin
heeft de zaak ontsteltenis gewekt, omdat
men te Londen meent, dat het niet voor
mag komen, dat een geheim staatsstuk
zoek raakt of zyn weg vindt naar onbe
voegde handen. Lagerhuisleden hebben den
minister gevraagd of de premier een ver
klaring kon geven, maar deze heeft hangen
de het onderzoek, geen verklaring willen
of kunnen afleggen.
De Romeinsche Zondag-ochtendbladen
wijden veel aandacht aan de publicatie
door de Giornale d'Italia van het geheime
Britsche rapport over de Abessinische
kwestie. Uitgaande van dit rapport komt
de pers tot twee conclusies.
In de eerste plaats acht zij onweerleg
baar bewezen, dat de bewering, als zou de
Britsche regeering niet op de hoogte ge
bracht zyn van de Italiaansche bedoelingen
ten aanzien van Abessinië onjuist is. Men
had dus volkomen gelijk, toen men zeide,
dat Londen op tijd in kennis was gesteld
van deze bedoelingen.
Er wordt verder den nadruk opgelegd, dat
het rapport gedateerd is op 18 Juni 1935:
de conclusies hadden Londen terug moeten
brengen tot samenwerking met Rome. Maar
de aanvallen der Engelsche pers tegen Ita
lië werden zelfs dubbel zoo heftig en de
concentratie van schepen in de Middelland-
sche Zee werd bespoedigd bijna onmiddel
lijk na de aanbieding van het rapport. De
Italiaansche bladen vragen zich af: „Welke
geheimzinnige motieven bepalen toch de
Engelsche politiek?
Gedeeltelijke demobilisatie tegen
gesproken.
De in het buitenland verspreide berich
ten, volgens welke Italië 500.000 man van
zijn op het oogenblik gemobiliseerd leger
ontslagen of met verlof zou hebben gezon
den, zyn, naar van bevoegde Italiaansche
zijde wordt verklaard, niet juist.
In werkelijkheid zijn slechts de voor de
voorjaarscampagne in den landbouw noodi-
ge verloven toegestaan, welker aantal ech
ter niet boven het normale van elk jaar
uitgaat.
Trekt Moeloegeta niet verder terug?
Ras Moeloegeta heeft met zijn leger de
voorgenomen verdedigings-stellingen ten
Zuiden van Makalle en ten Oosten van An-
talo ingenomen. Zijn terugtrekkende be
wegingen schijnen nu definitief geëndigd te
zyn. Zijn troepen krijgen versterking van
deelen van het Danakil-leger. De berg-stel-
lipgen zullen in grooten haast moeten wor
den ingericht. De sterkte van het leger van
Moeloegeta bedraagt op het oogenblik
80.000 man. Ook het leger van Ras Desta
krijgt versterkingen. Vandaag zyn van
Addis Abeba 5000 man, die volkomen mo
dern zijn toegerust, naar de provincie.
DRAMA M^T STROOPERS.
Moordenaar pleegt zelfmoord.
By Pottenbrunn in Beneden-Oostenrijk
heeft een strooper Zaterdagnacht gescho
ten op een jachtopziener. Een gendarm,
die wilde ingrijpen, kwam tegenover
drie stroopers te staan. Hij haalde verster
king. Toen de gandarmen de woning
van den vermoedelyken dader wilden bin
nendringen, schoot deze uit een pistool.
Twee gendarmen werden gedood. De moor
denaar pleegde ten slotte zelfmoord.
ARBEIDSCONFLICTEN IN OOSTENRIJK.
Sociale tegenstellingen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Weenen:
In den laatsten tyd zijn tusschen werk
gevers en werknemers in Oostenrijk in ver
schillende takken van industrie en bedrijf
bij de vernieuwing van loonovereenkom-
sten ernstige tegenstellingen aan den dag
getreden.
Hier en daar is zelfs het werk neergelegd.
Aangezien het vakverbond deze stakingen
te voren had goedgekeurd, is in deze geval
len geen sprake van een overtreding der
wettelijke bepalingen. Zeer scherpe vormen
hebben de geschillen aangenomen by de be
kende Oostenrijksche automobielfabrieken
Austro-Fiat en de Oostenrijksche Saurer-
automobielfabrieken.
De Christelijk Sociale Rykspost deelt
thans mede, dat de regeering heeft besloten
een conferentie te beleggen van vooraan
staande vertegenwoordigers van het vak
verbond en van den bond van industrieelen,
waarin getracht zal worden deze tegenstel
lingen uit den weg te ruimen.
HEIMWEHR-FEEST VERSTOORD.
Stinkbommen tijdens feestelijke
bijeenkomst.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit
Weenen:
Op het bal van de Oostenrijksche Heim-
wehr, dat gehouden is in de zalen van het
Weensche Concertgebouw, zijn verscheidene
stinkbommen tot ontploffing gebracht,
waardoor het feest ernstig werd verstoord.
DE ZAAK-HAUPTMANN.
Licht in de duisternis?
Gouverneur Hoffmann heeft de zaak-
Hauptmann door een persoonlijk onderzoek,
welks resultaat van doorslaggevende betee-
kenis zal kunnen zyn voor de geheele aan
gelegenheid, opnieuw aan de orde gesteld.
Hoffmann heeft in de eerste plaats één
der beide getuigen a charge, den houthak
ker Whited, een verhoor afgenomen. Daar
bij bleek, dat Whited in April 1932 volgens
een door hem zelf onderteekend politie-pro-
tocol heeft verklaard geen enkel verdacht
persoon in de buurt van het huis van Lind-
bergh te hebben gezien.
Pas in 1934 is dan, zooals Hoffmann con
stateerde, Whited plotseling opgetreden als
eenig ooggetuige tegen Hauptmann, doch
pas toen de procureur-generaal Whited een
gedeelte van de voor de opheldering van de
misdaad uitgeloofde belooning had toege
zegd en de kosten voor zijn verhoor in het
proces van Flemington op 160 dollar had
vastgesteld.
Hoffmann stelde de vraag, of het geld
geen groote rol kan hebben gespeeld bij de
wijziging der verklaringen van Whited, te
meer daar Whited door zyn eigen broeder
was geschetst als een onoprecht mensch.
Duitsche timmerman aangehouden.
De 35-jarige Duitsche timmerman Alex
Litten is te Santa Ana (Am.) aangehouden
naar aanleiding van 't gerucht, dat hij op de
hoogte was van de verschillende bijzonder
heden van de Hauptmann-affaire,
OVERSTROOMINGEN IN SPANJE.
Onnoemelijk groote schade.
Uit de Spaansche provincies komen
steeds ontstellende berichten binnen over
de overstroomingsramp, waardoor vooral
Sevilla, Zamora en Valladoiid geteisterd
zijn.
Talrijke personen worden als vermist
opgegeven. Men neemt aan, dat zij door
het hooge water, dat talrijke straten der
getroffen plaatsen in woeste stroomen en
zelfs in meren heeft herschapen, zijn
medegesleurd. Het water heeft in de
straten een hoogte van verscheidene me
ters bereikt. Talrijke lager gelegen boer
derijen zijn geheel van de buitenwereld
afgesloten. De bewoners, voorzoover zij
niet reeds door de in koortsachtige haast
arbeidende reddingsbrigades van politie
en militairen in veiligheid gebracht zijn,
worden door vliegtuigen van levensmid
delen voorzien. Het reddingswerk wordt
bemoeilijkt door wolkbreuken, die zich
voortdurend boven de overstroomde ge
bieden ontlasten.
Te Sevilla zijn tot nu toe 10 a 12.000
personen in noodkwartieren onderge
bracht. De telefonische verbindingen in
de stad zijn voor het grootste deel ver
broken. Het tramverkeer ligt geheel stil,
Door de autoriteiten, alsmede van particu
liere zijde, zijn aanzienlijke geldbedragen
als eerste hulp voor de slachtoffers van de
overstrooming beschikbaar gesteld, doch
deze zijn lang niet voldoende, om den
nood te lenigen. De materieele schade is
buitengewoon groot en kan voorloopig
nog niet worden overzien.
De overstroomingen te Zamora zijn de
grootste, die men sedert 1860 heeft mede
gemaakt. De Doero is 4)4 meter boven het
normale peil gestegen. Het verkeer op de
buitenwegen ligt grootendeels stil. Nabij
Sardo is een 40 meter lange brug door de
wilde stroomen medegesleurd.
HEEFT DIMITROF AFGEDAAN?
Terugkeer tot de oude commu
nistische taktiek?
De Praagsche Zondagsbladen melden
volgens het Duitsche Nieuws Bureau, dat
de communist Dimitrof zich in verband
met een longziekte naar de Krim heeft
begeven. Naar de Tsjechisch Nationaal-
socialistische „Lidowe Nowiny" verneemt,
is het waarschijnlijk, dat Dimitrof uit de
leiding van de Communistische Interna
tionale, waarin hij een reëel-politieke
richting vertegenwoordigde, die hij ook
op het zevende Wereldcongres der Komin
tern trachtte door te voeren, zal worden
uitgeschakeld.
In de leiding der Derde Internationale,
zoo schrijft het blad, krijgt Manoeilsky en
met hem het oude communistische radica
lisme weder de overhand. Deze verande
ringen vonden naar de meening van het
blad ook hun weerklank in het besliste
optreden van den uit Moskou naar
Tsjecho Slowakije teruggekeerden voorzit
ter der Tsjechoslowaaksche communisti
sche partij, Gottwald tegen de gematigde
politiek der Tsjechoslowaaksche commu
nisten.
OLIETANKSCHIP IN BRAND.
Schepen snellen toe ter assistentie.
Het petroleum-tankschip „Albert Hill"
is op ongeveer 400 K.M. van Oosten van
Charleston in Zuid-Carolina (Am.) in
brand geraakt. Het schip heeft S. O. S.
seinen uitgezonden en medegedeeld, dat na
een ontploffing in den voorsten tank
brand ontstaan is. De uit 32 koppen be
staande bemanning bestrijdt het vuur.
Verscheidene schepen zijn de „Albert
Hill", die 7000 ton meet en toebehoort aan
de Atlantic Refening Cy., te hulp gesneld
o.a. drie kustwachtschepen uit Jackson-
ville in Florida.
Het vuur
vermist?
bedwongen; 4 leden
Nader wordt gemeld: Een der schepen,
die de „Albert Hill" te hulp zijn geschoten
heeft draadloos geseind, dat de brand
thans bedwongen is ,maar dat het schip
zwaar beschadigd is. Volgens de kust
wachtschepen worden vier leden van de
bemanning vermist.
MONNIKEN NAAR DE HIMALAYA.
Van het klooster van St. Bernhard.
Een groep monniken van den St. Bern
hard is naar de Himalaya vertrokken, waar
men bezig is een groot klooster en onder
komen te bouwen, gelijk aan dat, hetwelk
zich op den St. Bernhard bevindt. Het
klooster zal worden opgericht op een bui
tengewoon gevaarlijken top, waar duizen
den pelgrims reeds den dood gevonden
hebben door lawines of door de intense
koude. Bij hun vertrek werden de mon
niken door Italiaansche en Zwitsers :he
autoriteiten begroet.
De nieuwe maatregelen der regeering.
Het herstel in functie van de Spaansche
arbeiders en ambtenaren, die wegens deel
neming aan de Octoberrevolutie waren ont
slagen, heeft in alle stedelijke en staatsbe
drijven een aanvang genomen. Op de
spoorwegen, by de metro, by de autobussen
is het oude personeel reeds voor een deel
weer aan het werk getogen. Ook de dag
bladkiosken komen weer in handen van de
oude bezitters.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft verklaard, dat het herstel van de
partij-politieke samenstelling der gemeen
tebesturen volgens den stand van April
1931 op sommige plaatsen op moeilijkheden
stuit, daar gebleken is, dat vele afgevaar
digden, die toendertijd monarchisten waren,
thans sociaal-democraten zijn, terwijl weer
anderen hun politieke overtuiging in onge-
keerde richting gewijzigd hebben.
De minister van landbouw heeft instruc
tie gegeven, dat de onteigende grond niet
meer teruggegeven zal worden.
Ook overigens komt de nieuwe politieke
richting in Spanje reeds in talrijke maat
regelen der stedelijke en staatsoverheid tot
uitdrukking. De amnestie heeft betrekking
op alle straffen, die sedert de Octoberrevo
lutie tot aan den dag, waarop de amnestie
is aangenomen door de permanente com
missie van het parlement zijn uitgedeeld.
Azana
Verklaring van Azana.
De „Dailye Telegraph" meldt uit
Madrid, dat de nieue premier Azana
in een interview met den correspon
dent van dat blad heeft verklaard, dat
de toestand in het land weer normaal
wordt en dat de alarmtoestand zeer
binnenkort zal worden opgeheven.
Azana gaf de verzekering dat de
partijen niet zullen worden vervolgd,
noch individueele personen, hetzij
roomsch-katholieken, protestanten of
mohammendanen.
Gedurende het weekeinde is er nauwe
lijks eenige verbetering gekomen in het door
deri grooten sneeuwval belemmerde verkeer
in Denemarken. Op 28 trajecten ligt het
treinverkeer nog geheel stil. Op 25 andere
baangedeelten rijden de treinen slechts voor
zoover de omstandigheden het toelaten. Op
de straatwegen blijven honderden auto's in
de sneeuw steken. In een deel der Deensche
wateren begint zich ijs te vertoonen, doch in
het algemeen ondervindt de scheepvaart nog
weinig last. In de haven van Kopenhagen
echter hadden gisteren de kleinere vaartui
gen reeds met moeilijkheden te kampen. Het
eiland Fejoe is sedert 8 dagen geïsoleerd. De
pogingen, die tot dusverre in het werk zijn
gesteld om den bewoners levensmiddelen te
brengen, zijn mislukt. Een visscher van het
eiland Laland, die gisteren met zijn zoon in
een klein vaartuig was uitgevaren om de
netten na te zien, is tot dusverre niet terug
gekeerd.
Smokkelschip met alcohol
gehouden.
aan-
Tijdens een surveillance-dienst op
de Westerschelde is door het recher
chevaartuig „Albatros" een Belgisch
motorscheepje, metend 40 ton, aange
houden. Het vaartuig werd naar Vlis-
singen opgebracht, waar Zaterdag
de lading werd onderzocht. Dit onder
zoek wees uit, dat er 10.400 liter alco
hol van 96 aan boord waren. De
belastingambtenaren deden hiermee
een goede vangst.Immers, zou het
transport niet ontdekt zijn, dan zou
voor een waarde van 43.000.aan
accijns aan de schatkist zijn onttrok
ken.