DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Hitier spreekt in de Kruppfabrieken.
No. 75
138e Jaargang
„Geen gestes, maar streven naar vrede."
EEN MINUUT STILTE....
Toestand van
onze Ambulance.
Een verzoek aan den Franschen
gezant te Addis Abeba om
nadere inlichtingen.
Gobba gebombardeerd.
De Zweedsche ambulance
opnieuw getrotfen.
Tegenvoorstellen van Hitier.
jBmtien£aiid
Salarissen
Rijksambtenaren.
Van verschillende aangekon
digden maatregelen wordt
afgezien.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 28 Maart 1936 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De grootste en massaalste betooging
der verkiezingscampagne heeft zich
gisteren te Essen in de enorme locomo-
tievenhal der Kruppfabrieken afge
speeld. Naar schatting stonden hier hon
derdduizend toehoorders opgesteld,
toen rijksminister dr. Goebbels met en
kele woorden het sein gaf, waarop in
het geheele Duitsche Rijk ten teeken
van eenheid en verbondenheid de vlag
zou worden geheschen. En later vin
gen de sirenes aan te loeien en werd
een minuut stilte in acht genomen
Alvorens Hitier het woord nam voor een
groote redevoering tot de arbeiders van het
Ruhrgebied, welke over alle Duitsche zen
ders werd uitgezonden, richtte dr. Krupp
von Bohlen und Halbach het woord tot
hem, zeggende, dat op 29 Maart alle stem
men zonder uitzondering voor Hitier zou
den worden uitgebracht.
Hitier ving zijn rede aan met uiteen te
zetten, dat hij voor deze groote betooging
juist deze bijzondere plaats had uitgekozen,
omdat hij geen symbolischer plek kon vin
den om het woord tot de Duitsche arbeiders
te richten. Hier bevindt men zich in de
smidse, waar zoowel gewerkt wordt voor
alle gebieden des levens als ook voor de be
veiliging van de onafhankelijkheid.
Vervolgens besprak de rijkskanselier,
evenals in zijn vorige verkiezingsredevoe
ringen der afgeloopen dagen den strijd, dien
hij had moeten voeren om uit het ver
scheurde en verdeelde Duitschland één en
kele gemeenschap op te roepen, zonder
groepeeringen in het binnenland en sterk
naar buiten. Deze taak is door hem vol
bracht, omdat hij diep overtuigd is van de
groote waarde van het Duitsche volk. En
als deze groote overtuiging één man tot lei
der van een volk van 67 millioen menschen
kan maken, waartoe kan dan niet een ge
heel volk komen, wanneer het door dezelfde
kracht van overtuiging gedragen wordt? Op
dezen weg is reeds ontzaggelijk veel bereikt
en wat nog niet tot stand is gekomen, dat
zal het nageslacht voltooien. Duitschland is
meer één geworden. Het Duitsche volk is in
zijn deelen nader tot elkaar gekomen in
deze drie jaren. Wat de natuur ongeluk
heeft gemaakt, kan niet veranderd worden,
maar het gemeenschappelijke van allen zal
worden bevorderd en vergroot tot het doel
is bereikt. In het binnenland mag geen
bourgeoisie en internationaal proletariaat
meer bestaan, zij mogen elkaar niet meer
bestrijden, maar moeten samenwerken aan
hetzelfde doel: het Duitsche volk. Ook
Hitier behoort tot geen klasse, stand of
partij. Hij heeft geen landgoederen, wes
halve hij voor den boer zou moeten strijden,
of fabrieksaandeelen, die hem er toe zouden
brengen voor de industrie op te treden. Al
leen het volk bestaat voor spr.
Voortgaande zette Hitier uiteen, dat de
zelfde principes, die in het binnenland toe
gepast worden, ook geldigheid hebben ten
opzichte van het buitenland. Ook hier is de
een niet minder dan de ander. Daarom kon
ook de demilitarisatie van de Rijnzone
slechts gehandhaafd blijven, zoolang de an
deren niet inbreuk pleegden op de letter en
den geest daarvan. Het interesseert Duitsch
land niet, wat de andere leden van Europa
in eigen huis doen, maar Duitschland
wenscht ook baas te zijn in eigen huis.
Duitschland heeft geen belangen in Frank
rijk of andere landen, maar zü hebben ook
geen belangen in het Duitsche land. De
vele malen, dat Hitier den anderen de hand
heeft toegestoken, heeft men die steeds af
gewezen, men heeft militaire bondgenoot
schappen gesloten en die door den Volken
bond laten registreeren en zeide dan, dat
dit ten behoeve van den vrede in Europa
geschiedde. Voor alle veiligheid is Hitier
toen overgegaan tot herstel van de.' soeve
reiniteit over eigen gebied. Heilig zijn niet
de verdragen, die met het pistool zyn afge
dwongen. Heilig zijn alleen de verdragen,
die tusschen vrije en gelijke landen worden
gesloten, zonder dat daar eenige dwang bij
komt.
En wanneer men mijn vredesaanbood, zoo
zeide Hitier verder, heel interessant vindt,
maar vraagt hoe men mij nu nog kan ver
trouwen, antwoord ik: hoe kan ik de an
dere regeeringen vertrouwen, die misschien
over veertien dagen al weer door andere
regeeringen vervangen worden en die niet
gedragen worden door een geheel volk. Het
Duitsche regime is stabiel en wordt door
het geheel Duitsche volk gedragen. Men
stelt vertrouwen in dit millioenvolk of niet,
maar dan moet men ook niet verder met
ons praten. Ons eerewoord is precies zoo
veel waard als dat van de anderen. En het
Duitsche volk wil niets anders dan vrede en
arbeid. Wie dat niet gelooft, moet niet meer
met ons praten. Een wat de gestes betreft,
de volkeren willen geen gestes, maar wil
len, dat eerlijk naar vrede gestreefd wordt.
Spr. heeft geen behoefte aan moeilijkheden
met Frankrijk of een ander land. Daartoe
heeft hij geen tijd, zijn taak in het binnen
land is groot genoeg. Daar moeten slechtge
kleeden gekleed en hongerigen gevoed wor
den. Laat ieder in eigen huis zorgen voor
rust en welstand, dan zal de internationale
welstand vanzelf volgen.
Hitier besloot met de woorden: ik zal de
belangen van mijn volk behoeden en ben te
allen tijde tot den vrede bereid. Op 29
Maart moet de wereld zien: hier spreekt
niet één man, maar hier spreekt een geheel
volk.
Het hoofdbestuur van het Neder-
landsche Roode Kruis heeft zich tele
grafisch gewend tot den gezant van
Frankrijk te Addis Abeba, den heer
Bodart, die op verzoek van de Neder-
landsche regeering zich bereid heeft
verklaard de behartiging van de be
langen van de Nederlandsche ambu
lance in Abessinië op zich te nemen,
met een verzoek om nadere inlichtin
gen omtrent het lot van onze ambu-
lance, zulks in verband met de be
richten, welke dpn laatsten tijd in de
pers zijn gepubliceerd, speciaal be
treffende het lot van de heeren Van
Schelven en Veeneklaas.
Italiaansche vliegtuigen hebben gisteren
Gobba, ten Noorden van Magalo in de
Provincie Bali gebombardeerd. Er waren
talrijke slachtoffers te betreuren. De leden
van de Zweedsche ambulance, die hier ge
vestigd was, trokken zich bij de nadering
van de vliegtuigen terug in het bosch,
doch de ambulance schijnt getroffen te
zÜn. Het Abessinische Roode Kruis heeft
naar aanleiding van dit bombardement
opnieuw te Genève geprotesteerd.
Gondar gebombardeerd
Italiaansche vliegtuigen hebben gister
morgen Gondar gebombardeerd. Er zijn
ongeveer twintig bommen geworpen. Om
trent de uitwerking van het bombarde
ment is nog niets bekend.
Nauwkeurige en constructieve vorm.
Naar van welingelichte zijde wordt
vernomen, zijn de tegenvoorstellen,
welke von Ribbentrop Dinsdag a.s
naar Londen zal brengen, een uitwer
king van de voorstellen van Hitier van
7 Maart in een „nauwkeurigen en con
structieven vorm".
Von Ribbentrop zal aan Hitier zeg
gen, dat uit zijn besprekingen met
Baldwin en Eden is gebleken, dat het
dringend noodzakelijk is, dat Duitsch
land iets bijdraagt voor een tusschen-
periode, opdat onderhandelingen zullen
kunnen beginnen.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
FRANSCH GEBIED.
Vliegers streng gestraft.
In verband met in de Fransche dag
bladen verschenen berichten volgens wel
ke op 23 Maart twee Duitsche militaire
vliegtuigen boven Straatsburg hebben ge
vlogen op geringe hoogte en daar photo's
hebben genomen, heeft de Duitsche am
bassade deze zaak ter hand genomen en
in Duitschland een onderzoek doen instel
len. Daarbij is gebleken, dat de vliegtui
gen twee eendekkers waren, schoolvlieg
tuigen, die niet van phototoestellen zijn
voorzien. De door de Fransche luchtpolitie
opgenomen nummers komen overeen met
de civiele nummering. De beide piloten
zyn streng gestraft op bevel van den
rijksminister van luchtvaart, aangezien zy
de formeele bevelen van Goering hebben
overschreden, die ieder civiel of militair
vliegtuig verbieden de grenzen te naderen.
ZONDAG REDE VAN FLANDIN.
Over buitenlandsche politiek.
Flandin, de Fransche minister van bui
tenlandsche zaken, heeft bekend gemaakt,
dat hij Zondag a.s. binnen het kader van
zijn verkiezingscampagne een groote rede
voering zal uitspreken over de buiten
landsche politiek.
AARDBEVING IN TURKIJE.
Een vreeselijke aardbeving heeft
Kars in Turkije vernield. Een hon
derdtal huizen zijn verwoest, ver
scheidene honderden andere huizen
zijn dermate beschadigd, dat zij ieder
oogenblik in elkaar kunnen storten.
Het aantal slachtoffers is nog niet
bekend.
Wat de ontworpen regeling betreft, kan
de commissie zich daarmede in het algemeen
wel vereenigen, behoudens dat men een
parig de in de regeling gestelde limiet van
800 beneden welke de pensioenen niet
zouden worden berekend, te laag oordeelde,
mede met het oog op de vele invaliditeits
pensioenen.
Voorgesteld werd deze grens te verhoo-
gen, doch dan daarbij met neveninkomsten
rekening te houden.
Ten aanzien van het beroep achtte de
commissie het gewenscht dat daarvoor ten
opzichte van eventueele kwesties betreffend
deze herberekening dezelfde regeling zal
gelden als voor de vaststelling en bereke
ning van het pensioen.
Voorts behandelde de commissie nog
enkele aangelegenheden van minder alge-
meenen aard.
TWINTIG PERSONEN GEARRESTEERD.
Verdacht van spionnage.
De „Tokio Nitsji Nitsji" maakt op sen-
sationeele wijze melding van de arrestatie
van twintig personen, die te Tokio ver
dacht worden van spionnage. Zij zouden
als employé's of tusschenpersonen van
bepaalde buitenlandsche ambassades aan
wijzingen en geheime rapporten over de
gebeurtenissen in Februari hebben gele
verd. Het sterkst zou de Russische ambas
sade hierbij zijn betrokken. Tusschen deze
ambassade en de Japansche communisten
zouden nauwe betrekkingen bestaan en
tot dusverre zou mert reeds 11 communis
ten hebben gearresteerd. Het dagblad
valt bij deze gelegenheid echter ook de
Chineesche en Engelsche ambassades aan
en beweert, dat zij spionnage hebben be
dreven door het inwinnen van inlichtin
gen. Dit zou ook de reden zijn, dat de En
gelsche journalist Sampson na een arrest
van 20 dagen uit het land is gewezen. Het
blad wijst er ten slotte op, dat de scherp
ste controlemaatregelen zijn genomen.
LAATSTE GANG VAN VENIZELOS.
De begrafenisplechtigheid
De teraardebestellingsplechtigheden voor
Venizelos hebben gisteren in Kanea op
Kreta plaats gehad in tegenwoordigheid
van den kroonprins en alle autoriteiten
van het eiland. Na de plechtige gods
dienstoefening in de kathedraal zal het
stoffelijk overschot een aantal dagen op
gebaard blijven in de kapel van St. Mag-
dalena te Halepa nabij Kanea, waarna het
definitief ter ruste zal worden gelegd in
een graftombe, die is opgericht tegenover
de woning waar Venizelos op Kreta ver
blijf hield.
In de vergadering van de Centrale com
missie voor georganiseerd overleg in ambte
narenzaken van Woensdag 25 Maart deelde
de voorzitter mede, dat de regeering onder
meer op grond van de desbetreffende aan
bevelingen van de Centrale commissie
besloten heeft:
A. het denkbeeld van herziening der
jeugdsalarissen voorloopig prijs te geven;
B. af te zien van het voornemen de' 11/2
millioen, welke de 5 pet. salarisverlaging
meer opbrengt, dan de na aanvankelijk bij
het wetsontwerp tot bezuiniging op de
openbare uitgaven noodig geoordeelde tien
millioen der salarisverlaging, te bestemmen
voor een herziening der salarisregelingen.
C. eveneens af te zien van het voor
nemen om thans de salarisschalen met één
jaarlijksche verhoogingen om te zetten in
schalen met uitsluitend tweejarige verhoo
gingen.
De regeering acht het namelijk gewenscht
dat voor het oogenblik eenige rust zal heer-
schen rondom de salarieering van het rijks
personeel, doch is voornemens in den loop
van 1937 te overwegen, of alsdan een alge-
meene herziening van het bezoldigings
besluit 1934 ter hand zal dienen te worden
genomen.
De regeering acht geen voldoende aan
aanleiding aanwezig om den ingang der 5
salarisverlaging, welke voor de ambtenaren
op maand- en weekloon in de gemeenten der
vierde klas eerst op 1 Juli 1936, in stede van
zooals voor de overige ambtenaren op 1
Januari 1936 is gesteld, naar een nog la teren
datum te verschuiven.
Overheidspensioenen.
De commissie stelde in deze vergadering
haar advies vast ter zake van een ontwerp
van wet tot herberekening van de over
heidspensioenen. Wat de principieele zijde
van deze aangelegenheid betreft, was de
grootst mogelyke meerderheid van oordeel,
dat reeds verleende pensioenen niet moch
ten worden aangetast.
HET CARILLON ZONDER KLOKKEN.
Een welgeslaagde première te
Purmerend.
Onder zeer groote belangstelling heeft het
eerste officieele concert met het nieuwe
Philipscarillon zonder klokken te Purmer
end plaats gehad uit den stadhuistoren. Het
geluid der klokken, dat door de luidspre
kers van het Philipscarillon op dezen
mooien lenteavond over Purmerend weer
klonk, was de weergave van het carillon
van de St. Lebuinustoren te Deventer, dat
door den bekenden Amsterdamschen
beiaardier den heer J. Vincent bespeeld, op
gramofoonplaten werd vastgelegd. Er werd
een openingsrede gehouden door den bur
gemeester van Purmerend, den heer Cram-
winkel.
Er was zeer veel belangstelling voor de
plechtigheid, welke door duizenden werd
bijgewoond. Het leek of de toren van het
stadhuis van Purmerend met een carillon
was uitgerust.
WAT IJMUIDEN'S GROOTE SLUIS
VERMAG.
Ook de „Queen Mary" zou zij kunnen
opnemen. Verder „opstoomen" naar
Amsterdam zou voorloopig onmoge
lijk zijn.
Ofschoon de vraag, of een schip van de
gigantische afmetingen van de „Queen Ma-
'joofa ftp-ieeAdooq aipsiug jap s}oj; ap '<(aj
een bezoek aan de hoofdstad zou kunnen
brengen, geen beantwoording behoeft in
dien zin, dat daartoe ooit eenigerlei aanlei
ding zou kunnen bestaan, mag zij zeker in
teressant heeten uit het oogpunt, of de outil
lage van de hoofdstedelijke haven en van
haar toegang uit de Noordzee berekend zou
zijn op de ontvangst van een dergelijk ge
vaarte.
Het antwoord op die vraag zou dan zóó
kunnen luiden, dat de groote sluis te IJmui
den, die tevens de grootste sluis ter wereld
is, de „Queen Mary" zonder veel moeite
binnen haar begrenzing zou kunnen opne
men, ook wat haar diepte betreft, welke
niet minder dan vijftien meter bedraagt.
Ook de lengte en breedte van het meer dan
80.000 ton metende schip vormen geen be
zwaar; deze toch bedragen resp. ruim 300
en circa 40 meter, terwijl de sluis zelve 400
meter lang en 50 meter breed is.
Verdere voortzetting van de reis zou dan
echter voorloopig op onoverkomenlijke
moeilijkheden stuiten, aangezien het Noord
zeekanaal eerst over een paar jaar die
breedte en diepte zal hebben, dat zelfs
schepen als de „Queen Mary" en de Fran
sche „Normandie" zonder overwegende be
zwaren naar de hoofdstad zouden kunnen
„opstoomen". Als ligplaats zou dezen reuzen
echter alleen de Coenhaven, mits deze dan
gelijk met de werkzaamheden aan het
Noordzeekanaal op de vereischte diepte zou
zijn gebracht, kunnen worden aangewezen.
DUITSCH LEGERVLIEGTUIG
BOVEN VENLO.
Foto's gemaakt van
Hendrik-kazerne?
de Frederik
Vrijdagmiddag omstreeks half vijf heeft
een Duitsch legervliegtuig op zeer geringe
hoogte enkele malen gecirkeld boven de
Frederik Hendrik-kazerne alhier, waarin de
troepen van het tweede en zeventiende
regiment infanterie gelegerd zyn. Hierbij
zette de vlieger boven het kazerneterrein
de motor af, terwijl de waarnemer een
beweging maakte, waarbij hij met zijn
bovenlichaam betrekkelijk ver buitenboord
van het toestel kwam. Vermoed wordt, dat
de waarnemer foto's van de ligging, van de
kazerne heeft gemaakt.
Onmiddellijk hierna zette het eenmotorige
toestel, dat gemerkt was met de letters
D-E.F.V.A., koers in de richting van de
Duitsche grens, en het was toen weldra uit
het gezicht verdwenen.
Naar wij vernamen, was het toestel niet
uit de richting van de grens gekomen, doch
uit ongeveer noordelijke richting, waaruit
men afleidt, dat het ook verder het land in
is geweest.
De garnizoenscommandant heeft van het
gebeurde telefonisch aan de legerleiding
mededeeling gedaan.
TWEE AUTO-ONGELUKKEN BIJ BREDA.
Een doode en een zwaar gewonde.
Gisteravond omstreeks half tien hebben
op den ryksweg BredaTilburg ter hoogte
van Dorst, enkele minuten na elkaar twee
ernstige auto-ongelukken plaats gehad, bij
het eerste waarvan een doode en bij het
tweede een zwaar gewonde zijn te be
treuren.
Eerst werd een bejaarde, tot dusver on
bekend gebleven zwerver door een uit de
richting van Tilburg komende vrachtauto
gegrepen en zoo ernstig gewond, dat hij na
enkele oogenblikken is overleden. Terwijl
eenige te hulp gesnelde personen en vele
nieuwsgierigen zich rond het slachtoffer
verdrongen, naderde uit de richting Breda
met groote snelheid een auto, waarvan de
bestuurder de menschen op den weg te laat
schijnt te hebben bemerkt. Hy kon althans
zijn auto niet tijdig tot staan brengen en
reed op het publiek in. Hierby werd de 18-
jarige slagersknecht Keulemans uit Ooster
hout door den auto gegrepen en zeer ern
stig gewond. Keulemans is met blessures
aan het hoofd en inwendige kneuzingen
per ziekenauto naar het St. Ignatiuszieken-
huis te Breda vervoerd. Ook het lijk van
den zwerver is daarheen gebracht.
De marechaussee uit Rijen en de ry'ks-
veldwacht uit Dorst hebben een uitvoerig
onderzoek ingesteld.
WINKELIER BESTOLEN.
Te Haarlem.
Gistermiddag te ongeveer kwart over een
is in den winkel van een stofzuigercentra
le op de Gedempte Oudegracht te Haarlem
een geldkistje met geld ontvreemd. Een on
bekende man kwam den winkel binnen,
stelde eenige vragen, ging daarna in de
richting van de winkeldeur alsof hij den
winkel wilde verlaten, doch verliet den
winkel niet. De winkelier, in de meening,
dat de klant den winkel had verlaten, ver
wijderde zich. De onbekende sloeg toen zijn
slag en stal een geldkistje, inhoudende on
geveer 30.' Deze truc schijnt de man, die
nog door de politie wordt gezocht, ook op
andere plaatsen te hebben toegepast Het
geldkistje is intusschen ledig teruggevonden.
BIEROORLOG IN ROTTERDAM?
Protestvergadering caféhouders.
De afdeeling Rotterdam van Nienobokos
(Nieuwe Nederlandsche Bond van Koffie
huishouders en Slijters) had tegen 25 Maart
wederom de Rotterdamsche caféhouders
tot een protestvergadering opgeroepen.
Nadat de voorzitter, de heer M. A. Op
meer, had geconstateerd, dat de drie moties
die op de vorige vergadering zijn aangeno
men en telegrafisch verzonden, resp. aan
den gemeenteraad van Rotterdam om ver
laging van telefoon- en electriciteitstarie-
ven, aan den minister van financiën om ac
cijnsverlaging en aan den Nederlandschen
Bond van Bierbrouwerijen om bierprysver-
laging, onbeantwoord zijn gebleven, werd
na uitvoerige discussies besloten als eerste
stap, onder alle Rotterdamsche caféhouders
een petitionnement te houden over het
voorstel om, indien vóór 8 Mei de brouwe
rijen niet zijn overgeaan tot bierprijsverla
ging, óf in het geheel geen bier meer te
verkoopen óf bier te verkoopen van buiten
den Bond van Bierbrouwerijen staande
brouwerijen, die hun bier tegen belangrijk
lageren prijs verkoopen dan de georgani
seerde brouweryen.
INBRAKEN TE VOLENDAM
OPGEHELDERD.
Twee arrestaties.
Het voor buitenlanders zoo aantrekkelij
ke Volendam heeft de laatste maanden ge
meente- en rijkspolitie veel werk bezorgd.
Talrijke malen werden kleine diefstallen
gepleegd en eerst thans is men erin ge
slaagd deze op te helderen. Verschillende
jeugdige Volendammertjes zijn dezer dagen
aan een verhoor onderworpen en het on
derzoek heeft tot verrassende resultaten ge
leid. Twee rasechte wydbroeken zijn hierna
gearresteerd en ingesloten in het politiebu
reau te Edam, tot welke gemeente Volen
dam behoort. Het zijn zekere Pek en Jolle,
onder welke Volendamsche scheldnamen
deze knapen bekend staan, in Volendam en
omgeving. De mannen zouden de jongens
aanvankelijk tot de diefstallen hebben aan
gezet en zij kregen speciaal opdracht tot het
wegnemen van bokkingkistjes. De jongelui
kregen echter al spoedig den smaak te pak
ken en trokken er zelf in groepjes op eigen
houtje op uit. Zoo nam een hunner eens uit
hotel Spaander een vaatje bier weg, ver
stopte dit en trok er eiken dag op uit om
een glaasje van het vocht te nuttigen. Alle
jongens hebben een bekentenis afgelegd en
gebleken is, dat sommigen hunner zelfs een
zoet winstje van bijna 80 per week maak
ten. De hoofddaders blijven echter ontken
nen. De jongens, tegen wie proces-verbaal
is opgemaakt, en die allen minderjarig zijn,
zyn op vrije voeten gesteld.