DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Motor-Races. Alkmaar draait! BADHOTEL CASTRICUM AAN ZEE Ho. 91 DIt nummer bestaat uit vier bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag II April 1936 138e Jaargang Onze ambulance in Abessinië. De oorlog in Oost-Afrika. Locarno-Staten bereiken overeenstemming. Het officieele communiqué. Paasch-Maandag 5 x 10 RENNERS SAMEN AAN DE START! Alle SENIORES en JUNIORES. HALF TWEE. 13 APRIL. Ex-president Calles gearresteerd. Verdacht van communistische ideeën Per vliegtuig gedeporteerd. Enorme brand in Kanton. ALKMAARSCHE COURANT, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTUSN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordans C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: T). N. ADEMA. Onder zeer moeilijke omstandig, heden moest gewerkt worden. Alleen veilig in een grot. (Nadruk verboden). Quoram, 19 Maart 1936. Dr. van Schelven, thans op weg naar Nederland, schrijft ons d.d. 19 Maart uit Quoram: Mijn laatste brief is hier geschreven ter wijl ik nog te bed lag. Het was de dag na mijn aankomst in het kamp der Nederland- sche ambulance aldaar, terwijl ik zelf me door mijn verwonding nog niet in bijzonder goede conditie bevond; en ik dus weinig bijzonderheden over de ambulance zelf kan mededeelen. Ik zal intusschen, door bemiddeling van den Negus zelf, wat meer naar de achter hoede vervoerd worden; hoé dat zal ik u later wel vertellen. Gelijk u weet was eenige dagen vóór mijn komst te Quoram de Engelsche ambulance aldaar door Italiaansche avions gebombar deerd; hoewel al hun tenten duidelijk met roode kruisen gemerkt waren en op den grond tusschen de tenten een van neteldoek gemaakt groot rood kruis op witten onder grond, totaal groot 14 X 15 M., gespreid lag. Als motief werd te Rome opgegeven, dat eenige dagen te voren, toen de Engelsche ambulance zich te Alamata, aan den voet van de bergen, waarop Quoram ligt er door haar op de over haar heen vliegende avions gevuurd zou zijn. Er zijn werkelijk eenige schoten gelost doch niet door de Engelschen. Geen Europeaan zal het toch in zijn hoofd krijgen, met een gewoon geweer te gaan vuren op avionsl Doch in dien tijd waren duizenden soldaten, tezamen met den kei zer op weg naar het Noordfront. Die waren dus overal rondom de ambulance ge legerd. Wat is dan gemakkelijker dan te zeggen, dat de Engelschen gevuurd hebben! Van deze eerste oogenblikken na het bom bardement der Engelsche ambulance heb ik een serie schitterende foto's gezien van een Russisch journalist. De eerste bom kwam terechtjuist in het midden van het in het kamp gespreide „Roode Kruis!" De foto laat duidelijk 't rookende gat in het doek zien! Een tweede kwam terecht in de operatietent, en deed mij een chaos van instrumenten zien. En verder de vernielde roode kruis-tenten en in flarden gescheurde gewonden. Geen wonder, dat men in een Roode Kruis- tent geen Ethiopiër meer binnen krijgt. Ze geven er dan de voorkeur aan, gewoon dood te gaan. In allen gevalle, bij dit bombardement had de Engelsche ambulance al haar tenten, 3 camions en veel materiaal verspeeld; en de Negus heeft haar toen een grot laten wijzen, boven in de bergen boven het meer van Ashangi. Daar zit ze nu, heeft zich zoo goed mogelijk ingericht, en behandelt nog enkele overgebleven patiënten. Haar in- landsch personeel een 80 man inlanders uit het Kenya-gebied, ten Zuiden van Ethio pië, heeft ze ontslagen en naar huis ge zonden. Daar onze ambulance verplegers over had, daar mijn 2de unit niet meer bestond hebben wij enkele van onze in- heemsche verplegers aan de Engelschen af gestaan. Doch ook voor onze unit werd het in de tenten wat te gevaarlijk. Wij zaten wel is waar in een nauwe vallei zoo veel mo gelijk onder wat boomen verborgen doch hoe licht kan niet het speurend oog van een observatievliegtuig toevalligerwijze op onze tenten vallen en dan zijn ook wij ver loren. In een grot onderdak! Zoo zijn dan onze mannen ook op stap gegaan, en hebben op aanwijzing van den Negus, bezit genomen van een andere grot, °P 2 uur afstand van de Engelschen. Ze is moeilijk bereikbaar, vooral door gewonden maar lager op den berg zijn geen ge schikte plaatsen te vinden. Veiligheid boven alles; en toen daarom een paar dagen later de bommen hinderlijk-dicht bij ons kamp kwamen te vallen, hebben we maar snel besloten en ons heele kamp naar boven overgebracht. Het transport van mijzelf op een draag baar langs vaak haast onbegaanbare paden en ten slotte onder een wondermooie waterval door, ging wel zeer bezwaar lijk, maar 's avonds was toch alles in veiligheid. Wat geeft dat een gevoel van rust: vliegmachines te hooren aankomen bommen te hooren ontploffen, en dan te weten dat géén van die bommen je treffen kan! Den volgenden dag zijn de doktoren be gonnen de grot in te richten. Het achterste deel werd operatiekamer; daarna de apo theek en onze slaaptenten en vóóraan de zieken afdeeJing. Den tweeden dag werden ons al direct eenige zwaargewonden gebracht, die kort daarna geopereerd zijn. Doch intusschen jammerde het bij mij in wendig, dat mijn opzet, om de gewonden met borst- en buiktstooten, die tot nu toe on herroepelijk allen stierven eenige hulp te brengen mislukt was. Door mijn ver wonding was het mij persoonlijk onmoge lijk, verder naar Aladji op te trekken, zoo als mijn plan was, en daar onze eerste ope ratie-unit in te richten; en verder had 't bombardement der Engelsche ambulance wel bewezen, dat in het algemeen onze wij ze van werken tot mislukking gedoemd zou zijn, tenzij we bij Aladji een groote grot zouden kunnen vinden om in te wer ken. Doch de andere leden onzer ambulan ce hadden langzamerhand genoeg van de bommen, en verkozen liever in onze grot te blijven werken. Italianen gebruikten mosterdgas. In de gegeven omstandigheden was dit ook de beste en de eenige oplossing. Want we zaten nagenoeg zonder eenig vervoer middel. Was de karavaan dr. v. d. Does Lampe uit Dessié met 67 muildieren ver trokken door nalatigheid der verzorgers en door het slechte voedsel waren er bij mijn vertrek uit Quarom nog maar drie over! Vele muildieren stierven ook door het eten van door mosterdgas vergiftigd gras. De Italianen gebruikten n.L niet slechts gasbommen, doch zooals ik zelf heb kunnen constateeren lieten vaak op pl.m. 500 M. hoogte-een gasmassa tot ontploffing komen, die zich als een regen van millioe- nen kleine gele droppeltjes over de gansche omgeving verspreidde. Die artikeltjes zet ten zich ook op het gras af. Zette een Abes- sijn zich daarop neder en ging hij niet direct van kleederen verwisselen dan was hij zeker, den volgenden dag zich te voelen wiegen op een onnoemlijk aantal blaren, die vaak zeer diep invraten en zeer pijnlijke wonden gaven. En wee het muildier, dat van dit gras at! Men zag eerst zijn lippen zwellen, dan werd het dier onrustig, rende naar plekken waar water was te vinden dronk en dronk doch in weerwil van alles ging 't dier in korten tijd onder heftige koliekpijn te gronde. De heele omgeving van Quoram was verpest door den stank van honderden rottende cadavers! Wie had tijd of zin, in den harden rotsgrond gaten te hakken! En het is alleen dank zij de stralende Afrikaansche zon en de droogte van den bodem dat zich niet tallooze infectie ziekten bij mensch en dier ontwikkelen! Zooals ik zeide, zaten we, met onze 3 muilezels, dus zonder vervoermiddel. Moch ten de Italianen een voorstoot doen of moest het om andere redenen geraden zijn, te retireeren dan waren wij in de onmo gelijkheid, zulks te doen. Vandaar ons verzoek aan den Negus, t.z.t. voor ons transport te willen zorg dra gen. En ik ben zeker, dat de Negus aan dit verzoek zal voldoen. Aan elk verzoek van ons heeft hij terstond voldaan zoodat we in deze ook maar op hem vertrouwen moe ten. Intusschen vielen dagelijks groote hoe veelheden bommen, ook rondom onze grot zoodat we soms wel den indruk kregen als of de Italianen werkelijk op zoek waren naar Roode Kruisen! Intusschen, terwijl dr. v. Does en Lampe ijverig alles inrichtten, onderhield dr. Vee- neklaas het contact met den Keizer. Daar we van onzen leider, dr. Winckel, taal noch teeken hoorden (zooals later bleek, was hy in dezen tijd juist per camion op weg naar Quoram geweest, om contact met ons te herkrijgen), waren we op ons zelf aangewezen, en besloten alles gereed te maken om voor eenige maanden, als 't kon, hier te blijven werken. Daarvoor was het noodig, steeds contact met het Keizerlijk Hoofdkwartier te houden, daar van daar uit alle patiënten naar ons werden opge zonden. Veel heb ik echter van ons medisch werk niet kunnen meemaken, daar ik na enkele dagen bericht kreeg van den Negus, dat hij voor mijn transport een Potez-vliegtuig uit Addis had laten overkomen. Het vlieg tuig kwam ook, en stond gereed mij op te nemen doch dat toch van dit transport niets kwam vertel ik een volgend maal. (Er schijnt één brief nog zoek te zijn, want met dezen wordt een sprong gemaakt en van den overval staat niets vermeld. Red. Alkm. Crt). Kobbo bezet. De oorlogscorrespondent van het Duit- sche Nieuwsbureau meldt uit Asmara: de Italiaansche troepen hebben in den nacht op Vrijdag Kobbo bezet. De troepen heb ben geen tegenstand ontmoet. Officieel werd Vrijdagavond bevestigd, dat de streek van Kobbo, dat op ongeveer 40 K.M. ten zuiden van Kworam ligt, bezet war. De activiteit der vliegers in de buurt van Dessie is weer zeer groot. Vijandelij ke troepenconcentraties zijn niet te ver melden. Asbo-Galla-krijgers melden interes sante bijzonderheden over de vlucht van den negus na den slag bij het Asjangi- meer. De negus zonder baard. De negus zou zich, volgens deze mede- deelingen, nog op 3 April in het gebied ten noorden van Kworam, waar slag ge leverd werd, hebben bevonden. In den nacht op 4 April zou hij naar Kworam zijn gegaan, vanwaar hij, twee uren later, per muildier vergezeld van eenige hon derden manschappen van zijn garde, ver der naar het zuiden trok. Den ochtend van den 5den April bevond hij zich te Maroea ten zuiden van Kworam. Den volgenden ochtend ontdekten Asbo-Gal- la-krijgers zijn spoor, doch later heeft men niets meer van hem gezien. De negus zou zijn baard hebben laten afscheren, ten einde zich onherkenbaar te maken jegens hem vijandige stammen. Het bericht over de vernietiging der garde van den nqgus heeft zich snel ver spreid en een Verpletterende indruk bij de bevolking nagelaten. Hoe de Italianen oprukken. Het agentschap Stefani meldt, dat de Italiaansche strijdkrachten optrekken naar stellingen langs den twaalfden breedtegraad, waarbij zij drie hoofdrich tingen volgen: in het oosten marcheeren het eerste legercorps en het Erythreaan- sche legercorps langs de lijn Kworam, Gobis, Dessie, in het midden rukt het derde legercorps 1 'an Sokota op naar La- bilela en Magdala, terwijl in het westen het tweede legercorps, na de streek van Gondar te hebbel bereikt, zijn opmarsch voortzet in de richting van Debra Tabor, in het hartje van Godjam. Tenslotte is men bezig met de vorming van een vierde legercorps in de Tembien- zone. Honderdduizend man werken dag en nacht aan het aanleggen van wegen, teneinde den opmarsch der verschillende colonnes mogelijk te maken. Het 1 egejr van den Negus zou tot 5.500 man geslonken zijn. Naar mevrouw Tabouis in de Oeuvre schrijft, zou de Britsche regeering een te legram van den Negus hebben ontvangen waarin deze verklaart, dat zijn persoonlij ke situaties hopeloos is en dat hij nog slechts over een leger van 5.500 man kan beschikken. De Engelschen zouden hun di plomatieke taktiek jegens Italië gebaseerd hebben op het feit, dat de Abessinische le gers ongeveer een jaar stand zouden moe ten houden. Naar de meening van Britsche deskun digen heeft het gebruik van gifgassen hun berekeningen evenwel omver geworpen. De Locarno-mogendheden hebben in hun bijeenkomst te Geneve een over eenstemming bereikt na een vergade ring, die meer dan vier uren duurde. Vrijdagavond 11 uur 2 werd het volgende officieele communiqué aan de persvertegen woordigers overhandigd: De vertegenwoordigers van België, Frank rijk, het vereenigd koninkrijk Groot-Bri- tannië en Noord-Ierland en Italië kwamen den tienden April te Geneve bijeen voor een uitwisseling hunner zienswijzen. Zij namen kennis van de door het Duit- sche rijk in de alinea's 3, 4, 5, 6 en 7 van ar tikel 22 van het memorandum van 31 Maart 1936 ter uitdrukking gebrachte voornemens. Zij constateerden, dat de Duitsche regee ring voor het herstel van onontbeerlijk ver trouwen voor de opstelling van nieuwe ver dragen, geen bijdrage heeft geleverd, die in staat zou hebben gesteld tot het aangaan van algemeene onmiddellijke onderhande lingen, of de toepassing van artikel 7 der te Londen op 19 Maart getroffen beschikkin gen. Zy waren echter van meening, dat er aanleiding bestaat alle kansen tot verzoe ning volledig uit te buiten. Te dien einde moeten een zeker aantal punten vervat in het Duitsche memoran dum eerst worden opgehelderd, vooral die waarop in het Fransche memorandum wordt gedoeld. Tot dat doel zal de vertegenwoordiger van het Vereenigd Koninkrijk zich in ver binding stellen met de Duitsche regeering. Deze zal in het by zonder de vraag stel len, welke de draagwijdte is, door de Duit sche regeering toegekend aan de bilaterale overeenkomsten, door haar voorgesteld en hoe deze overeenkomsten in het kader van collectieve veiligheid of wederzijdschen by- stand, in het Volkenbondspact voorzien, zouden vallen. De vertegenwoordiger van Frankrijk maakte de noodige reserves voor het geval zich belangryke wijzigingen in den thans in de Rijnlandzone bestaanden toestand zou den voordoen. Voor het geval dergelijke wijzigingen zich zouden voordoen, besloten de vertegenwoordigers der vier regeeringen onmiddellijk bijeen te komen. Zij namen nota van het feit, dat de bij paragraaf 3 der beschikkingen van 19 Maart voorziene besprekingen tusschen de gene rale staven den 15en April zullen aanvan gen. Zij besloten het Fransche vredesplan aan den Volkenbond te doen toekomen voor een nauwkeurig onderzoek. De toestemming der Duitsche regeering zal worden gevraagd om ook het Duitsche memorandum aan den Volkenbond voor te leggen, onder voorbehoud van hetgeen hier boven in paragraaf 3 werd gezegd. Zij zullen in elk geval ter gelegenheid van de aanstaande zitting van den Volken bondsraad te Geneve bijeenkomen. De vertegenwoordiger van Italië behield zich namens zijn regeering zijn goedkeuring voor. Britsche persstemmen. De „Daily Telegraph" geeft uitdrukking aan zijn teleurstelling dat de zitting van de commissie van dertien wederom een week is uitgesteld, aangezien deze opschorting Italië ten goede komt. Het blad critiseert Flandin, die, naar het schijnt, geëischt heeft, dat Abessinië verantwoordelijk moet wor den gesteld voor een verlenging van den duur van den oorlog, indien het de onder handelingen zou afbreken. Het is logisch juist, dat ieder land, dat een vrede op vernederende voorwaarde ver werpt, den oorlog verlengt. Dat evenwel een zwak land hierdoor alle aanspraak op hulp zou verliezen, wordt een verbazing wekkende opvatting genoemd. De correspondent van het blad te Geneve schryft, dat de Volkenbond moet kiezen tusschen de speculatie van Italië of het af dwingen van een boycot tegenover Italië, waardoor dit land niet de vruchten van zijn aanval zou oogsten. Geen dezer beide mogelijkheden is voor Engeland aantrekke lijk, daar de eerste het mislukken van het collectieve veiligheidssysteem inhoudt, ter wijl de tweede mogelijkheid zou kunnen leiden tot een oorlog in de Middellandsche zee. Niemand gelooft evenwel, dat er een middenweg bestaat, welke den Volkenbond zou vrijwaren tegen het verwijt van onge schiktheid. De „Times" wijst erop, dat de commissie van dertien thans geen beslissingen meer uit den weg kan gaan. Volgens berichten uit Mexico is de vroegere president van Mexico, Calles, met drie van zyn voornaamste mede werkers gearresteerd, op het oogenblik dat zy in een vliegtuig naar de Ver. Sta ten zouden vertrekken. Ex-president Calles verbannen. Officieel wordt medegedeeld, dat ex-pre sident Calles, die gisterochtend werd gear resteerd, met zijn vrienden is verbannen. Zij zyn gisterochtend 7.40 uur per vliegtuig vertrokken. Calles was vergezeld van vijf personen, o.a. zijn zoon Alfredo Elias, zyn particulier secretaris Fuente en oud-gouver neur Guano Juato Ortega. Drie Mexicaansche officieren vergezelden de bannelingen tot de Mexicaansche grens. Volgens sommige geruchten zette het vlieg tuig koers naar Guatemala. De andere gearresteerden. In de extra-edities der bladen wordt ge meld, dat zich onder de tezamen met oud president Calles gearresteerde personen ook de vroegere minister van landbouw, Luis Leon, de leider van den „Crom" gehee- ten arbeidersbond Luis Morones en de vroe gere gouverneur van den staat Guanajuato, Raffael Melchior Ortoga, hebben bevonden. Alle vier de gearresteerden zijn per vlieg tuig vanmorgen over de grens gebracht. Naar de particuliere secretaris van pre sident Cardena betreffende dezen maatregel verklaard heeft, heeft de federale regee ring zich gedwongen gezien hiertoe over te gaan om redenen van openbare veiligheid. Op zijn landgoed gearresteerd In tegenstelling met een vorig bericht Met de Paaftchdagen een dag aan zee zonder logies. Kop koffie met slagroom 12.30 koffietafel f 3 Entrée landgoed I w. 6 uur diner met wijn De herstelde weg naar Zee is voor autoverkeer gereed. wordt gemeld, dat oud-president Calles ge arresteerd is op zyn haciënda te Santa Bar- bara. Hij werd in een vliegtuig gebracht, dat hem met eenige zijner medewerkers naar Brownsville in Texas heeft gevoerd bij wijze van deportatie. Calles in Brownsville (Texas). Bewaakt door zeven Mexicaansche offi cieren is de voormalige Mexicaansche pre sident, Calles, tezamen met Morones, Leon en Ortega per vliegtuig in Brownsville in Texas aangekomen. De motieven voor de uitwijzing van Calles. Nader wordt omtrent de uitwijzing van Calles en zijn medewerkers mede gedeeld, dat de arrestatie in de groot ste stilte is geschied. Verscheidene of ficieren en ambtenaren van politie hadden kort voor middernacht de wo ningen der betrokken politici omsin geld. Na de arrestatie werden zy naar het vliegveld overgebracht, vanwaar zij oni acht uur elf met een toestel van de Compania de Aviacion naar Brownsvil le werden overgebracht. Calles werd gearresteerd door den chef van het garnizoen, generaal Navaro, die met troepen en acht man politie was verschenen op zijn landgoed Santa Barbara. Op zyn vraag, waarom hy gearresteerd werd, ant woordde men Calles, dat dit in het belang van het land noodzakelijk was. Bovendien verwijt men Calles de intel- lectueele verantwoordelijkheid van den spoorwegaanslag, dien men een politieke daad acht te zijn. In verband hiermede krij gen de verklaringen van den voorzitter van den linkervleugel in den senaat een bijzon dere beteekenis. Het des middags verschijnende dagblad „Ultimas Noticias" publiceert een interview met Calles, waarin de vroegere president verklaart, dat hij zich sedert zijn terugkeer in December van het vorige jaar niet meer met de politiek heeft bezig gehouden en dat hij in Acerdenas steeds een oprecht en eerlijk mensch heeft gezien. Evenals ieder een gelooft Calles aan de noodzakelijkheid van een rechtvaardiger verdeeling der rijkdommen, ter vermijding van de uitbui ting der armen door de rijken en ter ophef fing van de massa in sociaal, economisch en moreel opzicht. Zijn eenige bezwaren tegen het huidige systeem zijn de methoden, waarmede men het volk benadeelt. Calles wees de beschuldiging, dat hij verantwoor delijk zou zijn voor den spoorwegaanslag met beslistheid van de hand. Hij zeide im muun te zyn voor iederen laster, die hem niet kan kwetsen. Gistermorgen is in het ministerie van oor log een beraadslaging gehouden, die ver scheidene uren geduurd heeft, maar waar over het stilzwijgen wordt bewaard. De mi nister van oorlog vertoefde slechts enkele minuten in zijn werkkamer en begaf zich vervolgens waarschijnlijk voor een gedach- tenwisseling, naar den president. Bij geruchte verluidt, dat het totaal aan tal arrestaties reeds tot 70 gestegen is. Calles te Dallas. Het vliegtuig, waarmede Calles naar de Vereenigde Staten is overgebracht, is te Dallas geland. De vroegere president van Mexico, die er zeer vermoeid en terneergeslagen uitzag, verklaarde, dat hy nooit meer het presi dentschap van Mexico zou aanvaarden. Calles en zijn vrienden hebben den nacht te Dallas doorgebracht. 14 dooden, honderden gewonden. In het westelijke gedeelte van Kanton heeft gisternacht een ontzaglijke brand ge woed, die honderden gebouwen in de asch heeft gelegd. Eerst nadat 't vuur gedurende vier volle uren had gewoed, werd men des morgens tegen half zes den brand meester. Voor zoover bekend hebben bij deze ramp veertien personen het leven verloren, ter wijl honderden verwondingen van verschil lenden aard bekwamen en in de ziekenhui zen moesten worden opgenomen. Een wilde paniek ontstond, toen op een gegeven oogenblik een ontploffing plaats had in het regeerings-monopolie-bureau voor ontplofbare stoffen in een warenhuis. Het is op het oogenblik nog niet mogelijk een nauwkeurige doodenlyst op te stellen. Men gelooft echter, dat veler zyn omgeko men. Naar het schynt zijn ook een aantal by het blusschingswerk betrokken personen om het leven gekomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1936 | | pagina 1